• تسبیح هستی

  سعدی شیرازی

  بامدادی که تفاوت نکند لیل و نهار خوش بوَد دامن صحرا و تماشای بهار صوفی از صومعه، گو خیمه بزن بر گلزار که نه وقتست که در خانه بخفتی بیکار بلبلان! وقت گل آمد که بنالند از شوق نه کم از بلبل مستی تو، بنال ای هشیار آفرینش، همه تنبیه خداوند دل است دل ندارد که ندارد به خداوند اقرار این‌همه نقش عجب بر در و دیوار وجود هر که فکرت نکند، نقش بوَد بر دیوار کوه و دریا و درختان همه در تسبیح‌اند نه همه مستمعی فهم کند این […]

  ---

• مناجات شعبانیه

  ترجمه استاد کریم زمانی

  اشاره: یکی از نغزترین و زیباترین ادعیه، «مناجات شعبانیه‏» است که روایت شده همه امامان (علیهم السلام) آن را در ماه شعبان می‏خواندند. مرحوم امام‌خمینی نیز بارها توجه همگان را به این گنجینه عرفانی معطوف ساخت و از جمله فرمود: «مناجات شعبانیه از مناجات‌هایی است که اگر یک عارف دلسوخته آن را شرح کند، بسیار ارزشمند است و محتاج به شرح است…»، «چه بسا مسائل عرفانی که در قرآن و مناجات شعبانیه‏ هست که فلاسفه و عرفا تا حدودی ممکن است ادراک کنند، بفهمند عناوین را، لکن آن ذوق عرفانی […]

  ---

• اسلام، دین بشریت

  آیت‌الله العظمی جوادی آملی

  

    اشاره: آنچه در پی می‌آید، دو پیام مفسر بزرگ قرآن کریم، حضرت آیت‌الله جوادی آملی است که با اندکی تلخیص در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌گیرد: در سوره مبارکه «مدثر» و مانند آن که در اوایل بعثت نازل شدند، خداوند فرمود اسلام دین بشریت است و حقوق بشر را تضمین می‌کند. برخی‌ها که جزء مخالفان وحی و توحید بودند، کوشش کردند که درباره اسلام سخن بگویند: «فکّرَ و قدّر. فقتل کیف قدّر»۱و گفت: «إن هذا الا قول البشر»،۲ این سخن خدا نیست، این وحی به وسیله فرشته‌ها نیست؛ حرف یک […]

  ---

• عوامل سقوط انسان

  آیت‌الله‌العظمی حسین مظاهری

  

    صفات رذیله چه عواملی انسان را به سقوط می‌کشاند و دنیا و آخرت او را نابود می‌کند؟ اولین عامل سقوط انسان، «هوا و هوس و نفس امّاره» است که از هر حیوان درنده‌ای، درنده‌تر و ضررش برای انسان بیشتر است؛ در حالی که اگر انسان بتواند نفْس خویش را وسیله قرار دهد، برای پیشرفت معنوی او مفید است؛ اگر انسان بتواند بر آن سوار شود، به آنجا برسد که جز خدا نبیند؛ اما در صورتی که انسان نفس اماره را رها کند تا او انسان را مهار نماید، آدمی […]

  ---

• از پیامبر گرامی‌صلی‌الله علیه و آله و سلم روایت شده است

  نیکوکاری کامل آن است که در نهان همان رفتاری را کنی که در آشکارا انجام دهی. میزان الحکمه نسخه مناسب چاپ

  ---

• نقش هنر در تعالی اخلاقی و فرهنگی انسان و جامعه

  هنر و اخلاق

  دکتر حسن بلخاری ـ رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی

  

    بدون تردید نسبت وسیع و وثیقی میان «هنر» و «اخلاق» وجود دارد و به یک عبارت کمتر متفکری در حوزة هنر و زیبایی‌شناسی می‌توان یافت که نسبت به این معنا بی‌اعتنا باشد. شکی نیست اخلاق به‌ عنوان یکی از عناصر ذاتی فرهنگ، هماره مطرح است و به ‌عبارتی ادراک فرهنگ بدون تأمل و توجه به عنصر اخلاقی آن محال است. همچنین نسبت میان «اخلاق» و «انسان» به همان اندازه اهمیت و اصالت دارد که نسبت میان «فرهنگ» و «انسان». به دیگر سخن اگر تصور فرهنگ بدون انسان محال است، […]

  ---

• علم‌زدگی و غرب‌زدگی

  دکتر کریم مجتهدی

  

    اشاره: آنچه در پی می‌آید، بخشهایی از سخنان استاد کریم مجتهدی (عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات و «چهره ماندگار» فلسفه ایران) است در گفتگو با فرهنگ امروز٫ به عقیده‎ من به‌سهولت نمی‌توان فلسفه‎های جدید غربی را با فلسفه‎ روحی و عمیق ایرانی مقایسه کرد؛ به‎ خاطر اینکه در فلسفه‎های جدید غرب که از قرن ۱۵، ۱۶ و به‎خصوص۱۷ میلادی آغاز می‎شود، یعنی از فرانسیس بیکن تا رنه دکارت، بیشتر معطوف به علوم جدید و صنایع هستند. در واقع فلاسفه این عصر مقدمه‎چینی می‎کنند تا علوم جدید […]

  ---

• عوامل سقوط انسان

  آیت‌الله‌العظمی حسین مظاهری

  

    تخیل، توهم، وسوسه نمی‌شود که انسان بی‌فکر باشد، چه در خواب و چه در بیداری؛ اما گاهی این فکرها در بیداری، تخیل و توهم است و سبب می‌شود که نفس انسان اطمینان و ثباتش را از دست بدهد و متزلزل گردد، دچار شک و تردید شود. قرآن می‌فرماید: «و أما الذین فی‏ قلوبهم مرضٌ فزادتهُم رجسا الى رجسهم: کسانی که در دلشان بیماری است، پلیدی بر پلیدیشان افزود.» (توبه، ۱۲۵). امام باقر(ع) می‌فرماید: اینکه آیه شریفه فرمود: «یعنی شکی بر شک آنها افزوده می‏شود.» (بحارالانوار، ج۷۲، ص۱۲۶). از تعالیم […]

  ---

• معرفی کتاب

  

    شیخ بی‌خانقاه سیدعطاءالله مهاجرانی انتشارات امید ایرانیان چاپ اول: ۱۳۹۸ ۲۸۰ص ـ ۴۰هزار تومان حاج شیخ محمودرضا صالحانی (۱۲۸۹ـ ۱۳۵۲)، معروف به «حاج آخوند»، روحانیِ ملا، ادیب و نکته‌دان و عارفی بود که از مدرسه و شهر گریخته و در روستای مهاجران اراک می‌زیست و زندگی‌اش نه از راه تدریس و تبلیغ، بلکه از دسترنج خود و باغ انگورش می‌گذشت. حیات معنوی و بی‌پیرایه، گفتار جانبخش و کردار شایسته، او را محبوب و مراد بسیاری از مردمانی کرده بود که با او ارتباط داشتند و یکی از آنها نویسنده […]

  ---

• فلسفه صدرا و دنیای امروز

  گفتگو با دکتر سیدحسین نصر

  

    اشاره: برخی از کسانی که آشنایی عمیقی با فلسفه اسلامی و غربی دارند، برآنند که در صورت وقوف به این دو فرهنگ و فلسفه و توانایی بیان روزآمد از فلسفة اسلامی، می‌توان با دغدغه‌هایی که در جوامع کنونی مطرح می‌شود، برخورد کرد و پاسخ داد. دکتر نصر در گفتگوی حاضر که با ایکنا انجام داده، از همین منظر به موضوع می‌نگرد: لطفاً برای شروع بحث، تعریفی از فلسفه و اهداف آن بیان کنید. فلسفه به معنایی که امروزه در غرب به کار برده می‌شود، با فلسفه به معنایی که […]

https://www.ettelaat.com/?cat=32&paged=17