👌🏼معلم، دانش آموز، تعلیم، تعلّم👌🏼
🌷امام علی(ع) :
مَن عَلَّمَنی حَرفاً فَقَد صَیَّرَنی عَبداً؛
✍️هر کس حرفی برای من بیاموزد، مرا بنده خود کرده است.
📚جامع السعادات، نجف، دارالنعمان للطباعه و النشر، بی تا، ج۳، ص۱۱۲.
🌷پیامبر اسلام صلی‌ الله‌ علیه‌ و آله‌ و سلّم :
من تَعلَّمتَ منه حرفاً صِرْتَ لهُ عبداً؛
✍️از هر کسی حرفی آموختی بنده او می‌گردی
📚عوالی اللّئالی، ج۱، ص۲۹۲، ح ۱۶۳
🌷امام باقر علیه السّلام :
إِنّ الّذِی یُعَلّمُ الْعِلْمَ مِنْکُمْ لَهُ أَجْرٌ مِثْلُ أَجْرِ الْمُتَعَلّمِ وَ لَهُ الْفَضْلُ عَلَیْهِ فَتَعَلّمُوا الْعِلْمَ مِنْ حَمَلَةِ الْعِلْمِ وَ عَلّمُوهُ إِخْوَانَکُمْ کَمَا عَلّمَکُمُوهُ الْعُلَمَاءُ
✍️همانا آن کسی از شما که دانش را آموزش دهد، پاداشی برابر دانش آموز دارد و البته آموزگار بر دانش آموز فضیلت و برتری دارد. پس دانش را از حاملان آن فراگیرید و آن سان که عالمان به شما آموخته اند، آن را به برادرانتان بیاموزید.
📚اصول کافی، ج 1، ص 35
🌷امام باقر علیه السّلام :
مَن عَلَّمَ بابَ هُدیً فلَهُ مِثلُ أجرِ مَن عَمِلَ بهِ، ولا یُنقَصُ اُولئکَ مِن اُجورِهِم شَیئا.
✍️هر که یک باب هدایت را آموزش دهد، برای او همانند پاداش کسی باشد که به آن عمل کند و از پاداش عمل کنندگان به آن نیز چیزی کاسته نمی شود.
📚تحف العقول، 297 منتخب میزان الحکمه، 398
🌷امام علی علیه السّلام :
ما أخَذَ اللّه عَلی أهلِ الجَهلِ أن یَتَعَلَّموا حَتّی أخَذَ عَلی أهلِ العِلمِ أن یُعَلِّموا.
✍️خداوند، از جاهلان برای آموختن تعهّد نگرفت، مگر این که پیش از آن، دانایان را به آموزش دادن آن متعهّد و موظّف ساخت.
📚نهج البلاغة، الحکمة 478؛ منتخب میزان الحکمه، 398
🌷امام علی علیه السّلام :
زَکاةُ العِلمِ بَذلُهُ لِمُستَحِقِّهِ وَإجهادُ النَّفسِ فِی العَمَلِ بِهِ.
✍️زکات دانش، آموزش به کسانی است که شایسته آن اند و کوشش در عمل به آن است.
📚غررالحکم و درر الکلم ص ۳۹۱
🌷رسول خدا صلی‌ الله علیه وآله:
اطلبوا العلم ولو بالصین.
✍️دانش بجویید; اگر چه در [راهی بسیار دور] چون چین باشد .
📚بحار الانوار، ج 2، ص 62
🌷حضرت رسول صلی‌ الله علیه وآله در یکی از دعاهایش می‌فرماید: "اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُعَلِّمِينَ وَاَطِلْ اَعْمارَهُمْ وَبارِكْ لَهُمْ في كَسْبِهِمْ؛
✍️خداوندا! معلمان را بيامرز و عمر طولانی به آنان عطا فرما و كسب و كارشان را مبارك گردان!
📚كشف الخفاء، اسماعيل عجلوني، بيروت، ۱۴۰۸ ق، ج ۱، ص ۴۸
✍️حضرت رسول خاتم صلی الله عليه و آله زمانی كه با دو گروه در مسجد مواجه شد كه گروه اول عبادت می‌كردند و گروه دوم به آموزش علم مشغول بودند، گروه دوم را كه علم می‌آموختند، افضل دانست و فرمود: اِنَّمَا بُعِثْتُ مَعَلِّماً.
✍️همانا من به عنوان معلم مبعوث شده ام.
📚سنن دارمي، عبداللّه دارمي، نشر اعتدال، دمشق، ج ۱، ص ۹۹
🌷امام صادق علیه السلام :
لَستُ اُحِبُ أن أری الشابَ مِنکُم إلا غادیا فی حالَینِ : إما عالِما أو مُتَعَلِما ، فإن لَم یَفعَل فَرَطَ ، فإن فَرَطَ ضَیَعَ ، وإن ضَیَعَ أثِمَ ، وإن أثِمَ سَکَنَ النارَ والذی بَعَثَ مُحمدا بِالحَقِ.
✍️دوست ندارم جوان شما را جز در دو حال ببینم : دانشمند یا دانش آموز؛ زیرا اگر چنین نباشد ، کوتاهی کرده و چون کوتاهی کند ، ضایع گشته و چون ضایع گردد ، گنهکار باشد و چون گنهکار باشد ، سوگند به آن که محمد را به حق برانگیخت ، در آتش جای گیرد.
📚أمالی الطوسی ، 303/ 604
🌷امام سجّاد عليه السلام :
حَقُّ سائِسِكَ بِالعِلمِ ، التَّعظيمُ لَهُ و التَّوقيرُ لِمَجلِسِهِ و حُسنُ الاِستِماعِ إلَيهِ ؛
✍️امام سجّاد عليه السلام :حق استاد تو اين است كه بزرگش دارى و محضرش را محترم شمارى و با دقّت به سخنانش گوش بسپارى .
📚كتاب من لايحضره الفقيه ، ج 2 ، ص 620
🌷پیامبر صلی الله علیه و آله:
إنَّما بُعِثتُ مُعَلِّما.
✍️من معلّم برانگیخته شدم .
📚کنزالعمّال ، ح 28873
🌷قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : المُعلّمونَ خیرُ النّاس كُلَّما اَخلَقَ الذِّكرُ جدَّدوهُ، أعطوهُم و لاتَستَأجِروهُم فَتُحرِجوهُم …
✍️تعلیم دهندگان بهترین مردم‌اند، هرگاه یاد خدا كهنه می‌شود، تجدیدش می‌كنند به آنان (هرچه می‌خواهید) عطا كنید ولی آنها را به مزدوری نگیرید كه بر آنان سخت می‌آید؛ پس معلم زمانی كه به كودك می‌گوید: بگو؛ «بسم الله الرحمن الرحیم» و او بگوید، خداوند رهائی از آتش را برای كودك و آموزگار و پدر و مادر كودك می‌نویسد.
📚الفردوس، ج 4، ص 193، ح 6597

https://eitaa.com/kalamen-ur

kalamenur@

https://web.eitaa.com/#@kalamenur


اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : پنجشنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۴ | 18:29 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |

💠 کار، کار، کار، تلاش، کوشش 💠
💎 امام علی علیه السلام :
الْعَمَلَ الْعَمَلَ ثُمَّ النِّهَايَةَ النِّهَايَةَ وَ الِاسْتِقَامَةَ الِاسْتِقَامَةَ ثُمَّ الصَّبْرَ الصَّبْرَ وَ الْوَرَعَ الْوَرَعَ إِنَّ لَكُمْ نِهَايَةً فَانْتَهُوا إِلَى نِهَايَتِكُم.
❇️کار، کا، کار کنید و آن را به پایانش رسانید و در آن پایداری کنید ؛ آن گاه شکیبایی ورزید و پارسا باشید.
📚نهج البلاغة (للصبحي صالح) ص 252
💎امام حسن مجتبی علیه السلام :
و اعمل لدنياك كأنّك تعيش أبدا و اعمل لآخرتك كأنّك تموت غدا.
❇️برای دنیایت چنان کار کن که گویا برای همیشه (در این دنیا) خواهی بود. و برای آخرتت (نیز چنان) سعی و تلاش کن که گویا فردا از این دنیا خواهی رفت.
📚مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج 12 ، ص 52 ، ح 13489 – بحارالانوار(ط - بیروت) ج 44 ، ص 139
💎پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم:
الْعِبَادَةُ عَشَرَةُ أَجْزَاءٍ تِسْعَةُ أَجْزَاءٍ فِي طَلَبِ الْحَلَال
❇️ عبادت ده جز است که ۹ جزء آن در کار و تلاش برای به دست آوردن روزی حلال است.
📚مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل ج‏13، ص 12
💎پيامبر صلى‏ الله ‏عليه‏ و‏ آله :
طَلَبُ الْحَلَالِ فَرِيضَةٌ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَة.
❇️کار کردن برای کسب روزی حلال بر هر زن و مرد مسلمان واجب است
📚جامع الاخبار (شعیری) ص 139
💎امام جعفر صادق علیه السلام :
الْكَادُّ عَلَى عِيَالِهِ كَالْمُجَاهِدِ فِي سَبِيلِ اللَّه.
❇️کسی که خود را برای روزی خانواده اش به زحمت می اندازد و کار می کند مانند رزمنده ایست که در راه خدا می جنگد.
📚کافی (ط-الاسلامیه) ج 5 ، ص 88 ، ح 1
، بحارالأنوار، ج ۱۰۳، ص ۹، ح ۳۷.
💎حضرت علی علیه السلام :
عَلَيْكُمْ بِالْجِدِّ وَ الِاجْتِهَادِ وَ التَّأَهُّبِ وَ الِاسْتِعْدَاد.
❇️بر شما باد به تلاش و سخت کوشی و مهیا شدن و آماده شدن.
📚وسایل الشیعه ج 1 ، ص 92 ، ح 217
💎حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم :
الْعِبَادَةُ عَشَرَةُ أَجْزَاءٍ تِسْعَةُ أَجْزَاءٍ فِي طَلَبِ الْحَلَال.
❇️عبادت ده جز است که نه جز آن در کار و تلاش برای به دست آوردن روزی حلال است.
📚مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل ج‏13، ص 12
💎امام جعفر صادق علیه السلام :
يَا هِشَامُ إِنْ رَأَيْتَ الصَّفَّيْنِ قَدِ الْتَقَيَا فَلَا تَدَعْ طَلَبَ الرِّزْقِ فِي ذَلِكَ الْيَوْم.
❇️اگر در خط مقدم جبهه ، درگیری شروع شد ، باز هم کار کردن و طلب روزی را در آن روز ترک نکن .
📚کافی (ط-الاسلامیه) ج 5 ، ص 78 ، ح 7
💎امام علی علیه السلام :
قَلِيلٌ تَدُومُ عَلَيْهِ أَرْجَى مِنْ كَثِيرٍ مَمْلُولٍ مِنْه.
❇️کار اندک ، که بر آن مداومت ورزی ، از کار بسیار که از آن خسته شوی ، امیدوار کننده تر است.
📚نهج البلاغة (للصبحي صالح) ص 525 ، ح 278
💎امام علی علیه السلام :
إِذَا هِبْتَ أَمْراً فَقَعْ فِيهِ فَإِنَّ شِدَّةَ تَوَقِّيهِ أَعْظَمُ مِمَّا تَخَافُ مِنْه.
❇️هر گاه از کاری ترسیدی ، خود را به کام آن بینداز ، زیرا ترس شدید از آن کار ، دشوارتر و زیان بار تر از اقدان به آن کار است.
📚نهج البلاغه (صبحی صالح ) ص 501 ، ح175
💎امام علی علیه السلام :
الشَّرَفُ بِالْهِمَمِ الْعَالِيَةِ لَا بِالرِّمَمِ الْبَالِيَة.
❇️شرافت به همت های بلند است نه به استخوان های پوسیده.
📚تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 448 ، ح 10273
💎امیرمومنان علیه السلام :
اقْصِرْ هِمَّتَكَ عَلَى مَا يَلْزَمُكَ وَ لَا تَخُضْ فِيمَا لَا يَعْنِيك.
❇️همت خود را صرف چیزهایی کن که به آن نیاز داری و آنچه به کارت نمی آید پی گیری مکن.
📚تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 477 ، ح 10936
💎امام علی علیه السلام :
الْمَرْءُ بِهِمَّتِهِ لَا بِقُنْيَتِه.
❇️ارزش انسان به همت اوست ، نه به ثروت او.
📚تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 447 ، ح 10264
💎حضرت علی علیه السلام :
قَدْرُ الرَّجُلِ عَلَى قَدْرِ هِمَّتِه.
❇️اندازه هر کس به اندازه همت اوست.
📚نهج البلاغه (صبحی صالح ) ص 477 ، ح 47 – تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 93 ، ح 1627
💎امام علی علیه السلام :
الْكَرَمُ نَتِيجَةُ عُلُوِّ الْهِمَّة.
❇️كرَم داشتن زاییده بلند همتی است.
📚تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 382 ، ح 8678
💎امام محمد باقر علیه السلام :
إِنِّي لَأُبْغِضُ الرَّجُلَ أَوْ أُبْغِضُ لِلرَّجُلِ أَنْ يَكُونَ كَسْلَاناً [كَسْلَانَ‏] عَنْ أَمْرِ دُنْيَاهُ وَ مَنْ كَسِلَ عَنْ أَمْرِ دُنْيَاهُ فَهُوَ عَنْ أَمْرِ آخِرَتِهِ أَكْسَلُ.
❇️من مردی را که در کار دنیایش تنبل باشد مبغوض میدارم و کسی که در کار دنیا تنبل باشد ، در کار آخرتش تنبل تر است .
📚کافی (ط-الاسلامیه) ج 5 ، ص 85 ، ح 4
💎امام محمد باقر علیه السلام :
إِیاكَ وَ الْكَسَلَ وَ الضَّجَرَ فَإِنَّهُمَا یمْنَعَانِكَ مِنْ حَظِّكَ مِنَ الدُّنْیا وَ الْآخِرَة.
❇️از تنبلی و بی حوصلگی بپرهیز زیرا که این دو خصلت تو را از بهره دنیا و آخرت باز می دارند.
📚کافی (ط-الاسلامیه) ج 5 ، ص 85 ، ح 2
💎امام جعفر صادق علیه السلام :
لَا تَكْسَلُوا فِي طَلَبِ مَعَايِشِكُمْ فَإِنَّ آبَاءَنَا كَانُوا يَرْكُضُونَ فِيهَا وَ يَطْلُبُونَهَا.
❇️در طلب روزی و نیازهای زندگی تنبلی نکنید ، چرا که پدران و نیاکان ما به دنبال آن می دویدند و آن را طلب می کردند.
📚من لا یحضره الفقیه ج 3 ، ص 157 ، ح 3576
💎امام جعفر صادق علیه السلام :
لَا تَكْسَلْ عَنْ مَعِيشَتِكَ فَتَكُونَ كَلًّا عَلَى غَيْرِك.
❇️در معاش دنیوی خود تنبلی مکن که سربار دیگران باشی.
📚کافی (ط – الاسلامیه) ج 5 ، ص 86 ، ح 9
💎امام موسی کاظم علیه السلام :
إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى لَيُبْغِضُ الْعَبْدَ النَّوَّامَ إِنَّ اللَّهَ لَيُبْغِضُ الْعَبْدَ الْفَارِغ.
❇️خداوند دشمن بنده ای است که زیاد می خوابد و بیکار است.
📚وسایل الشیعه ج 17 ، ص 58 ، ح 21972
💎امام جعفر صادق علیه السلام :
كُلُّ ذِي صِنَاعَةٍ مُضْطَرٌّ إِلَى ثَلَاثِ خِصَالٍ يَجْتَلِبُ بِهَا الْمَكْسَبَ وَ هُوَ أَنْ يَكُونَ حَاذِقاً بِعَمَلِهِ مُؤَدِّياً لِلْأَمَانَةِ فِيهِ مُسْتَمِيلًا لِمَنِ اسْتَعْمَلَهُ.
❇️هر اهل فنی برای موفقیت در کسب و کار خود به سه مطلب نیازمند است : تخصص و باهوشی در فن و حرفه مورد نظر؛ امین باشد و در کار و مال مردم ، امانت و درستی را حفظ کند. با کارفرما و صاحب کار ، خوش برخورد و خوش قلب باشد.
📚تحف العقول ص 322
🌿🌺🍃🍂🌼🔖📚👌🏼🖌✍️🌷
https://eitaa.com/kalamenur
kalamenur@
https://web.eitaa.com/#@kalamenur


اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : پنجشنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۴ | 10:2 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |

حب و بغض فاطمه علیهاسلام

🚩پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله :
يَا سَلْمَانُ مَنْ أَحَبَّ فَاطِمَةَ اِبْنَتِي فَهُوَ فِي اَلْجَنَّةِ مَعِي وَ مَنْ أَبْغَضَهَا فَهُوَ فِي اَلنَّارِ ...
🔅ای سلمان؛ هر که دخترم فاطمه را دوست بدارد در بهشت در کنار من خواهد بود، و هرکه او را دشمن بدارد در آتش جهنم خواهد بود.
📚بحارالانوار، ج٢٧، ص١١۶ ، فرائد السمطین، ج2، ص 68
🕋🌘🖤🏴🔥◾️🚩▪️🔅
🔅رسول الله صلی الله علیه وآله :
يَا سَلْمَانُ مَنْ أَحَبَّ فَاطِمَةَ ابْنَتِي فَهُوَ فِي الْجَنَّةِ مَعِي وَ مَنْ أَبْغَضَهَا فَهُوَ فِي النَّارِ يَا سَلْمَانُ حُبُّ فَاطِمَةَ يَنْفَعُ فِي مِائَةِ مَوْطِنٍ أَيْسَرُ تِلْكَ الْمَوَاطِنِ الْمَوْتُ وَ الْقَبْرُ وَ الْمِيزَانُ وَ الْمَحْشَرُ وَ الصِّرَاطُ وَ الْمُحَاسَبَةُ فَمَنْ رَضِيَتْ عَنْهُ ابْنَتِي فَاطِمَةُ رَضِيتُ عَنْهُ وَ مَنْ رَضِيتُ عَنْهُ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ وَ مَنْ غَضِبَتْ عَلَيْهِ فَاطِمَةُ غَضِبْتُ عَلَيْهِ وَ مَنْ غَضِبْتُ عَلَيْهِ غَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِ يَا سَلْمَانُ وَيْلٌ لِمَنْ يَظْلِمُهَا وَ يَظْلِمُ‏ ذُرِّيَّتَهَا وَ شِيعَتَهَا.
◾️ای سلمان! هر که دخترم فاطمه را دوست بدارد در بهشت در کنار من خواهد بود، و هرکه او را دشمن بدارد در آتش جهنم خواهد بود. ای سلمان دوستی فاطمه در صد جایگاه به حال انسان سودمند است که راحت‌ ترین آنها عبارت‌اند از: مرگ، قبر، میزان، سنجش، محشر، و پل صراط و حساب‌کشی؛ پس دخترم فاطمه از هر کس راضی باشد، من از او خشنود می‌شوم و هر کس من از او راضی شوم خدا از او خرسند خواهد بود. و هر کس فاطمه از او خشمگین باشد، من بر او خشم می‌کنم و هر کس من بر او خشم کنم، خداوند بر او غضب می‌کند. ای سلمان وای بر کسی که به فاطمه و به فرزندان و شیعیانش ظلم و ستم کند!
📚بحارالانوار، ج٢٧، ص١١۶ ، فرائد السمطین، ج2، ص 68
🕋🌘🖤🏴🔥◾️🚩▪️🔅
🔥به سند صحیح از امام صادق (علیه السلام) روایت شده است که حضرت صدیقه طاهره (سلام الله علیها) 75 روز پس از پیامبر (صلی‌الله علیه‌ وآله وسلم) زنده بودند، پس از شهادت پیامبر (صلی‌الله علیه‌ وآله وسلم) 3 مرتبه به منزل امیرالمؤمنین (علیه السلام) هجوم آوردند و در هر مرتبه به طریقی به اهل بیت (علیه السلام) جسارت کردند. در یکی از دفعات درِب منزل آن حضرت را آتش زدند و به زور وارد شدند، در حالی که حضرت فاطمه (سلام الله علیها) پشت در بود. بر اثر اصابت در، پهلوی آن حضرت شکست و محسن (علیه السلام) سقط شد و میخ در، سینه آن مخدره را آزرد و آن حضرت بیهوش روی زمین افتاد. آن‌گاه چهل مرد جنگی هجوم آوردند و مولی الموحدین (علیه السلام) را با دست بسته و سر و پای برهنه به مسجد بردند. حضرت زهرا (سلام الله علیها) به محض آنکه به هوش آمدند، با کمک فضه خود را به امیرالمؤمنین (علیه السلام) رساندند و از بردن آن حضرت به مسجد مانع شدند. در آن هنگام "قنفذ" و "مغیره" با تازیانه و غلاف شمشیر بر بدن پاره تن رسول خدا زدند تا حدی که از بازوی آن حضرت خون جاری شد و بیهوش روی زمین افتاد.
◾️عموم علمای اهل سنّت، همچون "ابن ابی‌شیبه" در "المصنف"، "ابن قتیبه" در "الامامة و السیاسة"، "بلاذری" در "انساب الاشراف"، "طبری" در "تاریخ الامم و الملوک" و "مسعودی" در "اثبات الوصیّه" این حدیث را به تفصیل نقل کرده‌اند.
📚منبع: علی‌خواه، شهادت مادرم زهرا (سلام الله علیها) افسانه نیست، فصل2
🕋🌘🖤🏴🔥◾️🚩▪️🔅
🔅عنْ سَلْمَانَ اَلْفَارِسِيِّ قَالَ قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ :
⚡️يا سَلْمَانُ! مَنْ أَحَبَّ فَاطِمَةَ اِبْنَتِي فَهُوَ فِي اَلْجَنَّةِ مَعِي وَ مَنْ أَبْغَضَهَا فَهُوَ فِي اَلنَّارِ.
⚡️يا سَلْمَانُ! حُبُّ فَاطِمَةَ يَنْفَعُ فِي مِائَةِ مَوْطِنٍ أَيْسَرُ تِلْكَ اَلْمَوَاطِنِ اَلْمَوْتُ وَ اَلْقَبْرُ وَ اَلْمِيزَانُ وَ اَلْمَحْشَرُ وَ اَلصِّرَاطُ وَ اَلْمُحَاسَبَةُ،
⚡️فمَنْ رَضِيَتْ عَنْهُ اِبْنَتِي فَاطِمَةُ رَضِيتُ عَنْهُ، وَ مَنْ رَضِيتُ عَنْهُ رَضِيَ اَللَّهُ عَنْهُ،
⚡️و مَنْ غَضِبَتْ عَلَيْهِ فَاطِمَةُ غَضِبْتُ عَلَيْهِ، وَ مَنْ غَضِبْتُ عَلَيْهِ غَضِبَ اَللَّهُ عَلَيْهِ،
⚡️ يا سَلْمَانُ! وَيْلٌ لِمَنْ يَظْلِمُهَا وَ يَظْلِمُ بَعْلَهَا أَمِيرَ اَلْمُؤْمِنِينَ عَلِيّاً عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ وَ يَظْلِمُ ذُرِّيَّتَهَا وَ شِيعَتَهَا .
✴️ سلمان فارسى گفت پيامبر اكرم صلّى اللّٰه عليه و آله فرمود: اى سلمان! هر كس دخترم فاطمه را دوست بدارد او در بهشت با من خواهد بود و هر كس دخترم فاطمه را دشمن بدارد در جهنم است.
✴️ای سلمان! دوستى دخترم فاطمه در صد جايگاه سود مي‌بخشد كه ساده‌ترين اين جايگاه‌ها، موقع مرگ و در قبر و در ميزان و در محشر و (هنگام گذشتن از پل) صراط‍‌ و هنگام محاسبه‌ی اعمال است.
✴️هر كه دخترم فاطمه از او راضى باشد من از او راضيم و هر كه من از او راضى باشم خدا از او راضى است و هر كه دخترم فاطمه بر او خشم بگيرد من بر او خشم می‌گيرم و هر كس من بر او خشم بگيرم خدا بر او خشمگين است.
✴️ای سلمان! واى بر كسى كه به او ظلم و ستم نمايد و بر شوهرش امير المؤمنين على علیه السلام و ذرّيّه و شيعيانش ظلم كند.
📕 بحار الأنوار، ج ۲۷، ص ۱۱۶
📙 إرشاد القلوب ج ۲، ص ۲۹۴
📘 عوالم العلوم، ج ۱۱، ص ۱۷۱
📗 مائة منقبة من مناقب أمير المؤمنين علي بن ابی طالب و الأئمة من ولده عليهم السلام من طریق العامة ج ۱، ص ۱۲۶
🕋🌘🖤🏴🔥◾️🚩▪️🔅
✴️قالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وآله لِعَلِی : هَلْ تَدْرِی لِمَ سُمِّیتْ فَاطِمَةَ قَالَ عَلِی لِمَ سُمِّیتْ فَاطِمَةَ یا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ لِأَنَّهَا فُطِمَتْ هِی وَ شِیعَتُهَا مِنَ النار .
🔅رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: ای علی آیا می دانی دخترم فاطمه را چرا فاطمه نامیدم؟ فرمودند: برای چه؟رسول خدا فرمودند: بخاطر اینکه او و شیعیان او از آتش نگاه داشته شده اند.
📚بحار الأنوار، ج43، باب 2، ص 10
✴️قالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله فِی حَقِّهَا فَاطِمَةُ بَضْعَةٌ مِنِّی مَنْ آذَاهَا فَقَدْ آذَانِی یرْضَی اللَّهُ لِرِضَاهَا وَ یغْضَبُ لِغَضَبِهَا وَ هِی سَیدَةُ نِسَاءِ الْعَالَمِین .
🔅رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: فاطمه پاره تن من است هر کس او را آزار دهد مرا آزار داده برای خوشنودی فاطمه خدا خوشنود می شود و بواسطه خشم او خدا خشمگین می شود و او بزرگ زنان جهانیان است.
📚ارشاد القلوب إلی الصواب، ج 2، ص، 232
✴️قالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله: إِنَّ فَاطِمَةَ بَضْعَةٌ مِنِّی، وَ هِی رُوحِی الَّتِی بَینَ جَنْبَی، یسُوؤُنِی مَا سَاءَهَا، وَ یسُرُّنِی مَا سَرَّهَا .
🔅رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: فاطمه پاره تن من است او جان من است که در میان دو پهلوی من است مرا بد می آید آنچه او را بد می آید و مرا مسرور می کند آنچه او را مسرور می کند.
📚اعتقادات الإمامیة و تصحیح الاعتقاد، ج 1
✴️أنَّ الصَّادِقَ علیه السلام سُئِلَ عَنْ مَعْنَی حَی عَلَی خَیرِ الْعَمَلِ ؟! فَقَالَ: خَیرُ الْعَمَلِ الْوَلَایةُ وَ فِی خَبَرٍ آخَرَ خَیرُ الْعَمَلِ بِرُّ فَاطِمَةَ وَ وُلْدِهَا علیهم السلام .
🔅از حضرت صادق علیه السلام از معنی (حی علی خیر العمل) سئوال شد، فرمودند: بهترین عمل ولایت است و در خبر دیگر چنین است که بهترین عمل نیکی به فاطمه و فرزندان فاطمه است.
📚توحید صدوق
✴️عن أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ : سَمِعْتُهُ یقُولُ: لَوْ لَا أَنَّ اللَّهَ تَبَارَک وَ تَعَالَی خَلَقَ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام لِفَاطِمَةَ مَا کانَ لَهَا کفْوٌ عَلَی ظَهْرِ الْأَرْضِ مِنْ آدَمَ وَ مَنْ دُونَه .
🔅امام صادق علیه السلام می فرمود:
اگر خدای تبارک و تعالی امیر المؤمنین علیه السلام را برای فاطمه نمی آفرید، در روی زمین، از آدم گرفته تا هر بشری بعد از او همسری برای او نبود.
📚الکافی، ج 1، ص 461
✴️قالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله عله وآله : أُدْخِلْتُ الْجَنَّةَ فَرَأَیتُ عَلَی بَابِهَا مَکتُوباً بِالذَّهَبِ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مُحَمَّدٌ حَبِیبُ اللَّهِ عَلِی وَلِی اللَّهِ فَاطِمَةُ أَمَةُ اللَّهِ الْحَسَنُ وَ الْحُسَینُ صَفْوَةُ اللَّهِ عَلَی مُبْغِضِیهِمْ لَعْنَةُ اللَّه .
🔅رسول خدا صلی الله علیه آله فرمودند: به بهشت که مرا بردند دیدم بر در آن نوشته شده لااله الالله محمد دوست خداست علی ولی خداست فاطمه کنیز خداست حسن و حسین برگزیدگان خدایند لعنت خدا بر دشمنانشان.
📚الخصال، ج 1، ص 323
🕋🌘🖤🏴🔥◾️🚩▪️🔅
🔅قالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وآله أَنَا الشَّجَرَةُ وَ فَاطِمَةُ فَرْعُهَا وَ عَلِی لِقَاحُهَا وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَینُ ثَمَرَتُهَا وَ شِیعَتُنَا أَغْصَانُهَا فَمَا مِنْ عَبْدٍ أَحَبَّنَا أَهْلَ الْبَیتِ وَ عَمِلَ بِأَعْمَالِنَا وَ حَاسَبَ نَفْسَهُ قَبْلَ أَنْ یحُلَّ رَمْسَهُ إِلَّا أَدْخَلَهُ اللَّهُ الْجَنَّة .
🚩رسول خدا صلی الله علیه وآله فرمودند: من درختی هستم که فاطمه شاخه و علی تنه آن درخت و حسن و حسین میوه آن و شیعیان ما شاخه های کوچک آن درختند و هر بنده ای که دوست دارد ما اهل بیت را و اعمالی که ما بجا می آوریم بجا آورد و نفسش را بازجوئی و بررسی کند پیش از آنکه او را بازجوئی کنند خدا او را وارد بهشت کند.
📚إرشاد القلوب إلی الصواب، ج 1، ص 144
🔅عبْدِ اللَّهِ بْنِ بُرَیدَةَ عَنْ أَبِیهِ قَالَ : سَأَلْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه و آله أَی النِّسَاءِ أَحَبُّ إِلَیک قَالَ فَاطِمَةُ قُلْتُ مِنَ الرِّجَالِ قَالَ زَوْجُهَا .
🚩عبداللَّه بن بریده روایت می کند که گفت: به رسول خدا صلی الله علیه و آله گفتم: کدام زنان نزد تو محبوب ترند؟ فرمود: فاطمه. گفتم: از مردان؟ فرمود: شوهرش علی.
📚بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطها، ج 43، ص 19
🔅روِی عَنِ الصَّادِقِ علیه السلام أَنَّهُ قَالَ: لِفَاطِمَةَ علیها السلام تِسْعَةُ أَسْمَاءَ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَاطِمَةُ وَ الصِّدِّیقَةُ وَ الْمُبَارَکةُ وَ الطَّاهِرَةُ وَ الزَّکیةُ وَ الرَّاضِیةُ وَ الْمَرْضِیةُ وَ الْمُحَدَّثَةُ وَ الزَّاهِرَة .
🚩از امام صادق علیه السّلام نقل شده که آن جناب فرمود: برای حضرت زهراء در نزد خداوند نه اسم است که عبارتند از: فاطمه، صدیقه، مبارکه، طاهره، زکیه، راضیه، مرضیه، محدّثه، و زهراء.
📚إعلام الوری بأعلام الهدی، ص 147
🔅عنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ : إِنَّ اللَّهَ تَبَارَک وَ تَعَالَی أَمْهَرَ فَاطِمَةَ علیها السلام رُبُعَ الدُّنْیا فَرُبُعُهَا لَهَا وَ أَمْهَرَهَا الْجَنَّةَ وَ النَّارَ تُدْخِلُ أَعْدَاءَهَا النَّارَ وَ تُدْخِلُ أَوْلِیاءَهَا الْجَنَّةَ وَ هِی الصِّدِّیقَةُ الْکبْرَی وَ عَلَی مَعْرِفَتِهَا دَارَتِ الْقُرُونُ الْأُولَی .
🚩از امام صادق علیه السّلام روایت کرده که فرمود: همانا خداوند تبارک و تعالی مهریه فاطمه را ربع دنیا قرار داد، پس یک چهارم دنیا به آن حضرت تعلّق دارد، و مهریه او را بهشت و جهنّم قرار داد، بنا بر این دشمنان او داخل جهنّم و آتش می شوند و دوستانش داخل بهشت، و او صدّیقه کبری است و بر محور معرفت او تاریخ صدر اسلام شکل گرفت.
📚بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج 43، ص 92
🔅قالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه م آله إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکمْ أَتَزَوَّجُ فِیکمْ وَ أُزَوِّجُکمْ إِلَّا فَاطِمَةَ فَإِنَّ تَزْوِیجَهَا نَزَلَ مِنَ السَّمَاء .
🚩رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله فرمود: همانا من بشری همانند شمایم از میان زنان شما همسر اختیار می کنم و دختران خود را به همسری مردان شما می دهم، مگر فاطمه را که حکم تزویجش از آسمان آمده (یعنی همسری او با علی به حکم خدا بوده است که وحی فرموده است).
📚من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 393
🔅قالَ النَّبِی صلی الله علیه و آله إِنَّ فَاطِمَةَ أَحْصَنَتْ فَرْجَهَا فَحَرَّمَ اللَّهُ ذُرِّیتَهَا عَلَی النَّار .
🚩رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم فرموده است: همانا فاطمه علیها السّلام عفّت خویش را پاس داشت، پس خداوند آتش را بر خاندان و فرزندان او حرام گردانید.
📚بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج 43، ص 19
🔅أنَّ النَّبِی صلی الله علیه و آله قَالَ إِنَّمَا فَاطِمَةُ شِجْنَةٌ مِنِّی یقْبِضُنِی مَا یقْبِضُهَا وَ یبْسُطُنِی مَا یبْسُطُهَا .
🚩رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم فرماید: همانا فاطمه شعبه و بخشی از وجود من است، آنچه او را ناراحت کند مرا ناراحت کرده، و آنچه وی را خوشحال نماید مرا خوشحال نموده است.
📚بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج 43، ص 19
🕋🌘🖤🏴🔥◾️🚩▪️🔅
🚩عبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ عَوْفٍ الزُّهْرِی قَالَ قَالَ لِی عَبْدُ الرَّحْمَنِ یا مِینَا أَ لَا أُحَدِّثُک بِحَدِیثٍ سَمِعْتُهُ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله قُلْتُ بَلَی قَالَ سَمِعْتُهُ یقُولُ أَنَا شَجَرَةٌ وَ فَاطِمَةُ فَرْعُهَا وَ عَلِی لِقَاحُهَا وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَینُ ثَمَرَتُهَا وَ مُحِبُّوهُمْ مِنْ أُمَّتِی وَرَقُهَا رِضْوَانُ اللَّهِ عَلَیهِمْ أَجْمَعِین .
◾️مینا غلام عبد الرّحمن بن عوف زهری گوید: عبد الرّحمن بمن گفت: مینا! آیا تو را بحدیثی که از پیامبر (صلی الله علیه و آله) شنیدم خبر ندهم؟ گفتم: چرا. گفت: از آن حضرت شنیدم که می فرمود: من درختی هستم که فاطمه شاخه، و علی بارور ساز آن، و حسن و حسین میوه، و دوستانشان از امّت من برگ های آن هستند- خداوند از همه آنان خرسند باد.
📚امالی شیخ مفید-ترجمه استادولی، ص 275
🚩فقَالَ النَّبِی صلی الله علیه و آله إِنَّ ابْنَتِی فَاطِمَةَ مَلَأَ اللَّهُ قَلْبَهَا وَ جَوَارِحَهَا إِیمَاناً وَ یقِیناً وَ إِنَّ اللَّهَ عَلِمَ ضَعْفَهَا فَأَعَانَهَا عَلَی دَهْرِهَا وَ کفَاهَا أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ لِلَّهِ مَلَائِکةً مُوَکلِینَ بِمَعُونَةِ آلِ مُحَمَّد .
◾️رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: خدا قلب دخترم فاطمه و اعضا و جوارحش را پر از ایمان و یقین کرده و چون خدا ضعف او را دانست، پس به او کمک کرد و کفایتش نمود. مگر نمی دانی که خداوند فرشتگانی را قرار داده تا خاندان محمّد را یاری دهند؟!
📚الخرائج و الجرائح، ج 2، ص 531
🚩ابو الحمراء : ثَمَانِیةَ أَشْهُرٍ إِذَا خَرَجَ إِلَی صَلَاةِ الْغَدَاةِ مَرَّ بِبَابِ فَاطِمَةَ عَلَیهَا السَّلَامُ فَقَالَ السَّلَامُ عَلَیکمْ أَهْلَ الْبَیتِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکاتُهُ الصَّلَاةَ إِنَّما یرِیدُ اللَّهُ لِیذْهِبَ عَنْکمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیتِ وَ یطَهِّرَکمْ تَطْهِیراً .
◾️ابو الحمراء گوید: من شاهد بودم که رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم مدّت هشت ماه هر گاه برای نماز صبح می رفت از در خانه فاطمه که عبور می کرد، می گفت: سلام بر شما اهل بیت و رحمت خدا و برکات او نصیب شما باد، برای نماز برخیزید که خداوند در باره شما فرموده: همانا خداوند اراده کرده است تا هر گونه رجس و پلیدی را از شما اهل بیت دور نماید و تطهیرتان فرماید.
📚بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج 43، ص 53
🚩جمَیعِ بْنِ عُمَیرٍ عَنْ عَمَّتِهِ قَالَتْ سَأَلْتُ عَائِشَةَ مَنْ کانَ أَحَبَّ إِلَی رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه فَقَالَتْ فَاطِمَةُ عَلَیهَا السَّلَامُ قُلْتُ إِنَّمَا أَسْأَلُک عَنِ الرِّجَالِ قَالَتْ زَوْجُهَا وَ مَا یمْنَعُهُ فَوَ اللَّهِ إِنْ کانَ مَا عَلِمْتُ صَوَّاماً قَوَّاماً جَدِیراً أَنْ یقُولَ بِمَا یحِبُّ اللَّهُ وَ یرْضَی .
◾️جمیع بن عمیر از عمّه اش روایت کرده که گفت: از عایشه پرسیدم: چه کسی نزد رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم محبوب تر از همه بود؟ عایشه گفت: فاطمه. گفتم: من در باره مردان سؤال کردم. گفت: شوهرش، به خداوند سوگند هیچ چیز مانع نمی شد از اینکه او در روزها روزه دار، و در شب ها متهجّد باشد و چیزی را بگوید که خداوند آن را دوست می دارد و به آن راضی می شود.
📚بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج 43، ص 53
🚩قالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله إِذَا کانَ یوْمُ الْقِیامَةِ نَادَی مُنَادٍ مِنْ بُطْنَانِ الْعَرْشِ یا أَهْلَ الْجَمْعِ نَکسُوا رُءُوسَکمْ وَ غُضُّوا أَبْصَارَکمْ حَتَّی تَجُوزَ فَاطِمَةُ عَلَیهَا السَّلَامُ عَلَی الصِّرَاطِ فَتَمُرُّ وَ مَعَهَا سَبْعُونَ أَلْفَ جَارِیةٍ مِنَ الْحُورِ الْعِین .
◾️رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم روایت می کند: هنگامی که قیامت فرا می رسد منادی از عرش ندا می دهد: ای مردم! سرهای خود را پایین بیاندازید و چشمان خود را ببندید تا فاطمه دختر محمّد صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم عبور کند و این در حالی است که هفتاد هزار حوریه او را مشایعت نموده و همراهی می کنند.
📚بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج 43، ص 53
🕋🌘🖤🏴🔥◾️🚩▪️🔅
✴️روِی عَنْ عَلِی علیه السلام قَالَ کنَّا جُلُوساً عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و اله فَقَالَ أَخْبِرُونِی أَی شَی ءٍ خَیرٌ لِلنِّسَاءِ فَعَیینَا بِذَلِک کلُّنَا حَتَّی تَفَرَّقْنَاپ فَرَجَعْتُ إِلَی فَاطِمَةَ عَلَیهَا السَّلَامُ فَأَخْبَرْتُهَا الَّذِی قَالَ لَنَا رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وآله وَ لَیسَ أَحَدٌ مِنَّا عَلِمَهُ وَ لَا عَرَفَهُ فَقَالَتْ وَ لَکنِّی أَعْرِفُهُ خَیرٌ لِلنِّسَاءِ أَنْ لَا یرَینَ الرِّجَالَ وَ لَا یرَاهُنَّ الرِّجَالُ فَرَجَعْتُ إِلَی رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه آله فَقُلْتُ یا رَسُولَ اللَّهِ سَأَلْتَنَا أَی شَی ءٍ خَیرٌ لِلنِّسَاءِ وَ خَیرٌ لَهُنَّ أَنْ لَا یرَینَ الرِّجَالَ وَ لَا یرَاهُنَّ الرِّجَالُ قَالَ مَنْ أَخْبَرَک فَلَمْ تَعْلَمْهُ وَ أَنْتَ عِنْدِی قُلْتُ فَاطِمَةُ فَأَعْجَبَ ذَلِک رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه و آله وَ قَالَ إِنَّ فَاطِمَةَ بَضْعَةٌ مِنِّی .
⚡️از علی علیه السّلام روایت شد که فرمود:
ما نزد رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم نشسته بودیم که آن حضرت فرمود: به من بگویید که چه چیزی برای زنان بهتر است؟
همه ما از جواب بازماندیم و متفرّق شدیم، و من نزد فاطمه آمدم و آنچه را که پیامبر از ما پرسیده بود و ما نتوانسته بودیم جواب دهیم، برای او باز گفتم. فاطمه گفت: ولی من جواب این سؤال را می دانم، بهترین چیز برای زنان آن است که مردان را نبینند و مردان نیز آنان را نبینند.
علی علیه السّلام گوید: من به نزد رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم بازگشتم و به آن حضرت گفتم: ای رسول خدا! من پاسخ آن سؤال را می دانم و آن این است که بهترین چیز برای زنان آن است که مردان را نبینند و مردان نیز آنها را نبینند.
رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم فرمودند: چرا هنگامی که نزد من بودی این جواب را بیان نکردی، بگو بدانم چه کسی آن را به تو تعلیم داده است ؟ گفتم: فاطمه علیها السّلام، پس رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم از این امر تعجّب کردند و گفتند: همانا فاطمه پاره ای از تن من است.
📚بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج 43، ص 54
✴️عنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام أَنَّهُ قَالَ: إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیلَةِ الْقَدْرِ اللَّیلَةُ فَاطِمَةُ وَ الْقَدْرُ اللَّهُ فَمَنْ عَرَفَ فَاطِمَةَ حَقَّ مَعْرِفَتِهَا فَقَدْ أَدْرَک لَیلَةَ الْقَدْرِ وَ إِنَّمَا سُمِّیتْ فَاطِمَةَ لِأَنَّ الْخَلْقَ فُطِمُوا عَنْ مَعْرِفَتِهَا .
⚡️امام صادق علیه السّلام در تفسیر سوره قدر فرماید: در آیه: إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیلَةِ الْقَدْرِ منظور از «اللیلة» فاطمه علیها السّلام، و منظور از «القدر» خداوند است، پس هر که فاطمه را به واقع بشناسد لیلة القدر را درک کرده است، و همانا او رافاطمه نامیدند چون مردمان از کسب معرفت واقعی نسبت به وی عاجز هستند.
📚مقتل الحسین، ج 1، ص 56
✴️عنِ ابْنِ عَبَّاسٍ عَنِ النَّبِی صلی الله علیه و آله قَالَ لَمَّا أُسْرِی بِی وَ دَخَلْتُ الْجَنَّةَ بَلَغْتُ إِلَی قَصْرِ فَاطِمَةَ فَرَأَیتُ سَبْعِینَ قَصْراً مِنْ مَرْجَانَةٍ حَمْرَاءَ مُکلَّلَةٍ بِاللُّؤْلُؤِ أَبْوَابُهَا وَ حِیطَانُهَا وَ أُسْرَتُهَا مِنْ عِرْقٍ وَاحِدٍ .
⚡️ابن عبّاس از رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم روایت می کند که فرمود: هنگامی که مرا به معراج بردند و داخل بهشت شدم و به قصر فاطمه رسیدم هفتاد قصر دیدم که از مرجان سرخ ساخته شده و با انواع جواهر زینت شده بودند، و درها، دیوارها و پنجره های آن از یک جنس بودند.
📚مقتل الحسین، ج 1، ص71
🕋🌘🖤🏴🔥◾️🚩▪️🔅
kalamenur@


اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات ، گــــــوهــــــــرهـــــای نــــاب ، دهه فاطمیه ، معصوم سوم حضرت زهراس ، کلام نور

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : پنجشنبه ۲۴ آبان ۱۴۰۳ | 11:6 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |

سه خصلت مکمل ایمان
🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿🌺
💠 امام رضا علیه السلام فرمودند:
لا یَستَکمِلُ عَبدُ حَقیقَةَ الإیمانِ حَتّی تَکوُنَ فیه خِصالُ ثَلاثُ: التفَّقُّهُ فِی الدّینِ، وَ حُسنُ تَقدیرِ المَعیشَِهِ، و الصَّبُر عَلی الرزَّایا.
هیچ بنده ای به مرتبه ی حقیقت ایمان نمی رسد، مگر این که این سه خصلت در او باشد:
1️⃣ دین شناسی
2️⃣ تدبیر و برنامه ریزی نیکو در زندگی
3️⃣ شکیبایی بر سختیها و ناملایمات
📚 تحف العقول، ص ۴۴۶
————-
شرح حدیث:
ایمان، مراتب و درجات دارد، هم همه ی افراد در یک سطح از ایمان نیستند، هم ایمانِ یک شخص همیشه در یک سطح باقی نیست و گاهی به علل و اسبابی کم یا زیاد می شود؛ از سطحی بودن به عمق می رسد و از متزلزل بودن به ثبات و استقرار می رسد.
سه خصلت در این حدیث بیان شده که از نشانه های ایمان حقیقی است:
یکی «تفقّه در دین»؛ یعنی رسیدن به شناختِ عمیق نسبت به دین(در عرصه ی عقاید، احکام و معارف دیگر).
و دیگری برنامه ریزی نیکو برای زندگی و معیشت، از جهات مختلف، از جمله از نظر دخل و خرج و آینده نگری و استفاده ی از عمر و امکانات و فرصتها.
و سومی صبر و شکیب بر سختیها. در حدیث است که جایگاه صبر نسبت به ایمان، همچون سر نسبت به بدن است و همچنان که برای بدنِ بی سر، امکان حیات نیست، ایمان بدون صبر هم ثبات و دوامی نخواهد داشت.
🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿
مکارم اخلاق ده تا است

🔖 امام صادق عليه السلام:
المَكارِمُ عَشْرٌ ، فإنِ اسْتَطَعْتَ أنْ تكونَ فيكَ فلْتَكُنْ ، فإنّها تَكونُ في الرّجُلِ و لا تكونُ في ولدِهِ ، و تكونُ في ولدِهِ و لا تكونُ في أبيهِ ، و تكونُ في العَبدِ و لا تكونُ في الحُرِّ ; صِدْقُ البَأسِ ، و صِدقُ اللِّسانِ ، و أداءُ الأمانَةِ ، و صِلَةُ الرَّحِمِ ، و إقْراءُ الضَّيفِ ، و إطْعامُ السّائلِ ، و المُكافاةُ على الصَّنايعِ ، و التَّذَمُّمُ للجارِ ، و التّذَمُّمُ للصاحِبِ ، و رأسُهُنَّ الحَياءُ .
مكارم [اخلاق] ده تاست...
اگر مى توانى آنها را داشته باش؛ زيرا گاهى شخص آنها را دارد، ولى فرزندش ندارد و گاهى در فرزند هست و در پدرش نيست و گاهى در بنده هست و در آزاد نيست
1⃣ پايمردى در جنگ
2⃣ راست‌گويى
3⃣ امانت‌دارى
4⃣ صله رحم
5⃣ ميهمان نوازى
6⃣ اطعام بينوا
7⃣ جبران كردن نيكی‌ها
8⃣ مراعات حقّ همسايه
9⃣ مراعات حقّ رفيق
🔟 و در رأس همه، شرم و حيا
📚الخصال : 431/11
🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿
آیا من شیعه هستم

💠 قالَ رَجُلٌ لاِءمرَأتِهِ: إذهَبى إلى فاطِمَةَ عليهاالسلام فَاسْأَليها أنّى مِن شيعَتِكُم؟ ...
فَقالَت عليهاالسلام: قُولى لهُ: اِنْ كُنْتَ تَعْمَلُ بِما اَمَرْناكَ وَتَنْتَهى عَمّا زَجَرْناكَ عَنْهُ فَأَنْتَ مِنْ شيعَتِنا وَاِلاّ فَلا...
❇️ شخصى به زنش گفت: پيش فاطمه زهرا عليهاالسلام برو و بپرس: آيا من از شيعيان اهل بيت هستم؟
زن آمد و پرسيد،
حضرت زهرا عليهاالسلام در پاسخ گفت: به همسرت بگو: اگر به آنچه ترا فرمان داده‌ايم عمل مى‌كنى و از آنچه نهى كرده‌ايم پرهيز نموده‌اى از شيعيان خواهى بود و در غير اين صورت از شيعيان نيستى.
📚 تفسير منسوب به امام حسن عسكرى عليه‌السلام
🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿
مقدم داشتن برادران دینی

🔹امام حسن عسکری علیه السلام:
شيعَةُ عَلِيٍّ عليه السلام هُمُ الَّذينَ يُؤثِرونَ إخوانَهُم عَلى أنفُسِهِم ولَو كانَ بِهِم خَصاصَةٌ .
🔹شيعيان على عليه السلام، آن كسانى‌اند كه برادرانشان را بر خودشان مقدّم مى‌دارند، هرچند خودشان نيازمند باشند.
📗التفسير المنسوب إلى الإمام العسكري عليه السلام: ص ۳۱۹ ح ۱۶۱
🔹الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مَا آمَنَ بِاللَّهِ مَنْ شَبِعَ وَ أَخُوهُ جَائِعٌ وَ لَا آمَنَ بِاللَّهِ مَنِ اکْتَسَی وَ أَخُوهُ عُرْیَانٌ ثُمَّ قَرَأَ وَ یُؤْثِرُونَ عَلی أَنْفُسِهِمْ وَ لَوْ کانَ بِهِمْ خَصاصَةٌ وَ قَالَ (صلی الله علیه و آله) مَنْ أَیْقَنَ بِالْخَلَفِ سَخَتْ نَفْسُهُ بِالنَّفَقَهًْ .
🔹پیامبر (صلی الله علیه و آله)- پیغمبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: آنکه سیر بخورد و برادر مؤمن او گرسنه باشد به خدا ایمان ندارد، و نیز آن‌کس که خود بپوشد و برادر مؤمن او برهنه باشد به خدا ایمان ندارد، و حضرت این آیه را تلاوت فرمود: وَ یُؤْثِرُونَ عَلی أَنْفُسِهِمْ وَ لَوْ کانَ بِهِمْ خَصاصَةٌ . هرکه یقین دارد به عوضی که خداوند سبحان در قرآن مجید فرموده است. البته نفس او به دادن سخاوت می‌کند. (تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۶، ص۱۳۶ ، مکارم الأخلاق، ص۱۳۴)
🔹امام باقر (علیه السلام) یا امام صادق (علیه السلام)- ابوبصیر از یکی از آن دو نقل می‌کند و می‌گوید: به امام (علیه السلام) گفتم: «کدام صدقه برتر است»؟ فرمود: «صدقه‌ی آن‌کس که دارایی اندکی دارد. آیا سخن خدای گرامی و بزرگ را نشنیده‌ ای که [فرمود]: یُؤْثِرُونَ عَلی أَنْفُسِهِمْ وَ لَوْ کانَ بِهِمْ... آیا فضیلت و برتری اینان را در آیه دریافتی»؟!
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۶، ص۱۳۶) (بحارالأنوار، ج۹۳، ص۱۷۸/ البرهان/ الکافی، ج۴، ص۱۸/ وسایل الشیعهًْ، ج۹، ص۴۳۱/ ثواب الأعمال، ص۱۴۲/ من لایحضره الفقیه، ج۲، ص۷۰/ مستدرک الوسایل، ج۷، ص۲۱۴/ نورالثقلین)
🔹...وَيُؤْثِرُونَ عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ وَلَوْ كَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ ۚ وَمَنْ يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (آیه ۹ سوره حشر)
🔹راوی میگوید: امام جواد عليه السلام از اول شب تا صبح فقط يك دعا مى‌كرد: «اللهم قنى شح نفسى» خدايا! مرا از بخل نفسانى‌ ام حفظ كن. راوى مى‌گويد: به امام گفتم: جانم فدايت! من جز اين يك دعا از شما نشنيدم! امام فرمود: «فاى شى‌ء اشد من الشح» چه چيزى خطرناك‌تر از بخل است. (تفسیرنور ذیل آیه)
🔹ایثار در لغت به معنای برتری دادن است ، و در تقدیم دیگری بر خود و بخشیدن چیزی که انسان خود به آن نیاز دارد به کار می‌رود. (لسان العرب، ج۴، ص۷ ، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۱۰، ص۲۶۱)
🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿
حسن نیت نسبت به دیگران

📗قال الإمام عليّ عليه السلام:
📗من حَسُنَت نِيَّتُهُ كَثُرَت مَثوبَتُهُ، وطابَت عيشَتُهُ، وَوَجَبَت مَوَدَّتُهُ .
📗حضرت علی علیه السلام می فرمایند:
📗هر كه خوش نيّت گردد،
پاداشش فراوان مى شود،
زندگى اش خوش مى گردد،
و دوستى اش [بر ديگران] لازم مى شود.
📚غرر الحكم : ۹۰۹۴
🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿
از فرمایشات حضرت زینب علیهاسلام

❇️حضرت زینب (س)
الا من مات على حب آل محمد مات شهیدا.
💠آگاه باشید هر کسى که ‏بر دوستى آل محمد بمیرد، شهید است.
❇️حضرت زینب (س)
و نحن وسیلته فى‏ خلقه و نحن خاصته و محل‏ قدسه و نحن حجته فى غیبه و نحن ورثه انبیائه...
💠ما وسیله‏ ارتباط خدا با مخلوق‏هاى او هستیم. ما برگزیدگان خداییم و جایگاه پاکیها، راهنماهاى روشن خدا و وارث پیامبران اوهستیم‏.
❇️حضرت زینب (س)
خَیْرٌ لِلِنّساءِ انْ لایَرَیْنَ الرِّجالَ وَلایَراهُنَّ الرِّجالُ.
💠بهترین چیز برای حفظ شخصیت زن آن است که مردی را نبیند و نیز مورد مشاهده مردان قرار نگیرد.
❇️حضرت زینب (س)
ما یَصَنَعُ الصّائِمُ بِصِیامِهِ إذا لَمْ یَصُنْ لِسانَهُ وَ سَمْعَهُ وَ بَصَرَهُ وَ جَوارِحَهُ.
💠روزه داری که زبان و گوش و چشم و دیگر اعضاء و جوارح خود را کنترل ننماید هیچ سودی از روزه خود نمی‌برد.
❇️حضرت زینب (س)
الرَّجُلُ اُحَقُّ بِصَدْرِ دابَّتِهِ، وَ صَدْرِ فِراشِهِ، وَالصَّلاهِ فی مَنْزِلِهِ إلاَّ الاْمامَ یَجْتَمِعُ النّاسُ عَلَیْهِ.
💠مرد حق دارد که در خانه‌اش و در تخت خوابش شخصیت و احترام داشته باشد و نماز را در خانه انجام دهد، مگر اینکه امامی باشد که مردم برای نماز به او اقامه کنند.
❇️حضرت زینب (س)
أبَوا هِذِهِ الاْمَّهِ مُحَمَّدٌ وَ عَلی، یُقْیمانِ أَودَّهُمْ، وَ یُنْقِذانِ مِنَ الْعَذابِ الدّائِمِ إنْ أطاعُوهُما، وَ یُبیحانِهِمُ النَّعیمَ الدّائم إنْ واقَفُوهُما.
💠حضرت محمّد (ص) و علی (ع)، والِدَین این امّت هستند، چنانچه از آن دو پیروی کنند آن‌ها را از انحرافات دنیوی و عذاب همیشگی آخرت نجات می‌دهند؛ و از نعمت‌های متنوّع و وافر بهشتی بهره مندشان می‌سازند.
❇️حضرت زینب (س)
جَعَلَ اللّهُ الاْیمانَ تَطْهیراً لَکُمْ مِنَ الشّـِرْکِ، وَ الصَّلاهَ تَنْزیهاً لَکُمْ مِنَ الْکِبْرِ، وَ الزَّکاهَ تَزْکِیَهً لِلنَّفْسِ، وَ نِماءً فِی الرِّزقِ، وَ الصِّیامَ تَثْبیتاً لِلاْخْلاصِ، وَ الْحَّجَ تَشْییداً لِلدّینِ.
💠خداوند سبحان، ایمان و اعتقاد را برای طهارت از شرک و نجات از گمراهی‌ها و شقاوت‌ها قرار داد و نماز را برای خضوع و فروتنی و پاکی از هر نوع تکّبر، مقرّر نمود و زکات (و خمس) را برای تزکیه نفس و توسعه روزی تعیین نمود و روزه را برای استقامت و اخلاص در اراده، لازم دانست و حجّ را برای استحکام اساس شریعت و بناء دین اسلام واجب نمود.
❇️حضرت زینب (س)
إنَّ السَّعیدَ کُلَّ السَّعیدِ، حَقَّ السَّعیدِ مَنْ احَبَّ عَلیّاً فی حَیاتِهِ وَ بَعْدَ مَوْتِهِ.
💠همانا حقیقت و واقعیّت تمام سعادت ها و رستگاری ها در دوستی علیّ (علیه السلام) در زمان حیات و پس از رحلتش خواهدبود
❇️حضرت زینب (س) :
شیعَتُنا مِنْ خِیارِ اهْلِ الْجَنَّهِ وَکُلُّ مُحِبّینا وَ مَوالی اَوْلیائِنا وَ مُعادی اعْدائِنا وَ الْمُسْلِمُ بِقَلْبِهِ وَ لِسانِهِ لَنا.
💠شیعیان و پیروان ما و همچنین دوستداران اولیاء ما و آنان که دشمن دشمنان ما باشند و نیز آنهائی که با قلب و زبان تسلیم ما هستند بهترین افراد بهشتیان خواهند بود
📚بحارالأنوار، ج ۲۳، ص ۲۵۹، ح ۸)
(مجمع الزّوائد، ج ۸، ص ۱۰۸)
(مستدرک الوسائل، ج ۷، ص ۳۳۶، ح ۲)
(بحارالأنوار: ج ۴۳، ص ۵۴، ح ۴۸)
(مشارق انوار الیقین، ص ۵۱)
(اثبات الهداة، جلددوم)
🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿
به فکرامروزت باش فرداخدابزرگ است

❇️امام علی علیه السلام:
📗فلا تَحمِل هَمَّ سَنَتِكَ عَلى‏ هَمِّ يَومِكَ، وكَفاكَ كُلَّ يَومٍ ما هُوَ فيهِ، فَإِن تَكُنِ السَّنَةُ مِن عُمُرِكَ، فَإِنَّ اللَّهَ عزّوجلّ سَيَأتيكَ في كُلِّ غَدٍ بِجَديدِ ما قَسَمَ لَكَ، وإن لَم تَكُنِ السَّنَةُ مِن عُمُرِكَ ، فَما تَصنَعُ بِغَمِّ وهَمِّ ما لَيسَ لَكَ .
💠در يك روز، نگران يك سال نباش؛ كه غم هر روز، برای آن روز کافی است. اگر يك سال از عمرت مانده باشد، خداوند عزّوجلّ از پس هر روز، روزىِ تازه ‏ات را خواهد داد، و اگر يك سال از عمرت نمانده باشد. پس چرا غم و اندوهِ زمانى را مى‏خورى كه از آنِ تو نيست؟!
📚حکمت ۳۷۹ نهج البلاغه
🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿
🌷دوگام محبوب،دوجرعه محبوب،دوقطره محبوب🌷
🔸 حضرت امام باقر (عليه السلام) :
🖼ما مِنْ خُطْوَةٍ اَحَبُّ [إلَى] اللّه ِ مِنْ خُطْوَتَينِ: خُطْوَةٌ تَشُدُّ صَفّاً فى سَبيلِ اللّه ِ. وَ خُطْوَةٌ إلِى ذى رَحِمٍ قاطِعٍ ،
🖼و ما مِنْ جُرعَةٍ اَحَبُّ [الِىَّ] مِنْ جُرعَتَيْنِ: جُرْعَةُ غَيْظٍ رَدَّها مُؤمِنٌ بِحِلْمٍ وَ جُرعَةُ مُصيبَةٍ رَدَّها مُؤمِنٌ بِصَبْرٍ ،
🖼و ما مِنْ قَطْرَةٍ اَحَبُّ الِىَ اللّه ِ مِنْ قَطْرَتَينِ: قَطْرَةُ دَمٍ فِى سَبيلِ اللّه ِ وَقَطْرَةُ دَمْعٍ فِى سَوادِاللَّيلِ لايُريدُ بِها إلاَّاللّه َ عَزَّوَجَلَّ.
🔹دو گام است كه از آن محبوب تر نزد خدا نيست:
۱. گامى به سوى جبهه ها براى تحكيم صف مجاهدان راه خدا.
۲. گامى به سوى خويشاوندى كه پيوند خويش گسسته است.
🔹دو جرعه است كه از آن محبوب تر نزد خدا نيست:
۱. جرعه اى از خشم كه مؤمن آن را با حلم فرو برد.
۲. جرعه اى از مصيبت كه با صبر آن را باز گرداند.
🔹و دو قطره است كه از آن نزد خدا بهتر نيست:
۱. قطره اى خون در راه خدا،
۲. قطره اى اشـك در سياهى شب كه جز براى خـدا نيفشاند.
✏️ معدن الجواهر و رياضة الخواطر، ص 27
🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿
سه چیز مهم

قال الصادق علیه السلام:
🔹ثلاَثٌ لاَ يَضُرُّ مَعَهُنَّ شَيْءٌ اَلدُّعَاءُ عِنْدَ اَلْكَرْبِ وَ اَلاِسْتِغْفَارُ عِنْدَ اَلذَّنْبِ وَ اَلشُّكْرُ عِنْدَ اَلنِّعْمَةِ .
🔸سه چیز است که با وجود آنها ضرری به انسان نخواهد رسید: دعا در هنگام گرفتاری، استغفار هنگام گناه و شکر هنگام رسیدن نعمت .
📚اصول کافی باب ایمان و کفر
جلد ۲ صفحه۹۵

kalamenur@


اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات ، گــــــوهــــــــرهـــــای نــــاب ، کلام نور

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : پنجشنبه ۲۴ آبان ۱۴۰۳ | 10:52 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |

📍پنج خصلت انسان متعالی(چراغ راه)

قال‌الامام الباقر(ع) فی وصیه لجابِرِ بنِ يَزيدَ الجُعفيِّ : اُوصِيكَ بخَمسٍ :

إن ظُلِمْتَ فلا تَظلِمْ ،

و إن خانُوكَ فلا تَخُنْ ،

و إن كُذِّبْتَ فلا تَغضَبْ ،

و إن مُدِحْتَ فلا تَفرَحْ ،

و إن ذُمِمْتَ فَلٰا تَجْزَعْ.

امام باقر(عليه السلام) ضمن وصایای خود به جابر جعفی فرمود : ای جابر! تو را به پنج چیز سفارش می‌کنم:‌

1- اگر به تو ستم کردند تو ظلم نکن

2- اگر به تو خیانت کردند تو خیانت نکن

3- اگر تو را تکذیبت کردند و دروغگو پنداشتند، خشمگین مشو

4- اگر مدح و ثنای تو را گویند و از تو تعریف کردند، شاد و خوشحال نشو

5- اگر از تو بد گفتند و نکوهشت کردند، بر آشفته و ناراحت مشو.

📚 بحارالانوار، ج 75، ص 162

🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿

ورود به بازار برای کسب و تجارت نیاز به تخصص دارد

که فرموده اند

الفِقْهَ ثُمَّ المَتْجَر

🔅الإمامُ عليٌّ عليه السلام :

يا مَعشَر التُّجّارِ ، الفِقْهَ ثُمَّ المَتْجَرَ ، الفِقْهَ ثُمّ المَتْجَرَ، الفِقْهَ ثُمّ المَتْجَرَ .

اى جماعت تاجران! نخست احكام [داد و ستد را بياموزيد] سپس تجارت ، نخست احكام سپس تجارت ، نخست احكام سپس تجارت .

[الكافي : 5/150/1]

🔅 الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :

مَن أرادَ التّجارةَ فلْيَتَفقَّهْ في دِينِهِ لِيَعلمَ بذلكَ ما يَحِلُّ لَهُ مِمّا يَحْرُمُ علَيهِ ، و مَن لَم يَتَفقّهْ في دِينِهِ ثُمّ اتّجَرَ تَورَّطَ الشُّبُهاتِ .

هر كس بخواهد تجارت كند بايد احكام دين خود را بياموزد تا بدين وسيله حلال را از حرام بازشناسند. كسى كه احكام دين خود را نياموزد و تجارت كند در كام شبهات فرو مى غلتد .

[وسائل الشيعة : 12/283/4]

🔅امیرالمؤمنین امام علی علیه‌السلام:

لا يَقْعُدَنَّ في السُّوقِ إلاّ مَن يَعْقِلُ الشِّراءَ و البَيعَ؛

كسى كه به كار دادوستد آگاه نيست، نبايد وارد بازار شود.

[ميزان‌الحكمه، جلد ۲، صفحه ۹۳]

🔅 امام صادق عليه السلام :

يا مَعشرَ التُّجّارِ ، قَدِّموا الاسْتِخارةَ ، و تَبرَّكوا بالسُّهولةِ ، و اقتَرِبوا مِن المُبْتاعِينَ ، و تَزَيَّنوا بالحِلْمِ ، و تَناهَوا عن اليَمينِ ، و جانِبوا الكَذِبَ ، و تَخافوا (تَجافَوا) عنِ الظُّلْمِ ، و أنْصِفوا المظلومِينَ، و لا تَقْرَبوا الرِّبا، و أوْفُوا الكَيْلَ و المِيزانَ، و لا تَبْخَسوا النّاسَ أشياءهُم، و لا تَعْثَوا في الأرضِ مُفسدينَ[إشارة إلى الآية 85 من سورة هود].

اى جماعت تاجران! پيش از شروع كسب و كار از خداوند طلب خير كنيد و با آسانگيرى در معامله از خداوند بركت جوييد، به خريداران نزديك شويد، به زيور بردبارى آراسته شويد، از قسم خوردن بپرهيزيد ، از دروغ گفتن دورى كنيد، از ستم كردن و اجحاف بترسيد، با مظلومان به انصاف و عدالت رفتار كنيد و پيرامون ربا نگرديد ، و پيمانه و ترازو را كامل كنيد و چيزى از حقّ مردم فرو نگذاريد و در زمين (جامعه) به فساد مكوشيد .

[بحار الأنوار : 78 / 54 / 100 ، و انظر وسائل الشيعة : 12 / 284 / 1]

📚[اشاره است به آيه 85 از سوره هود : «وَ يَـا قَوْمِ أَوْفُوا الْمِكْيَالَ وَ الْمِيزَانَ بِالْقِسْطِ وَ لاَ تَبْخَسُواْ النَّاسَ أَشْيَاءَهُمْ وَ لاَ تَعْثَوْا فِى الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ ؛ و اى قوم من ! پيمانه و ترازو را به داد ، كامل كنيد و چيزى از حقّ مردم فرو نگذاريد و در زمين به فساد مكوشيد»]

🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿

غنی،فقر،جود،کرم،جرات،بزرگی،ذلت در کلام امام مجتبی علیه السلام

🌕🔹🌕🔹🌕🔹🌕

از حضرت امام مجتبی (علیه السلام) در رابطه با مسائل گوناگونی سؤال کردند ، و آن حضرت پاسخ دادند :

💎 «قیل : فَمَا الْغِنَى ؟

قَالَ : رِضَى النَّفْسِ بِمَا قُسِمَ لَهَا وَ إِنْ قَلَّ»؛ غنى و ثروت چيست؟ حضرت فرمود: خشنودى نفس به آنچه قسمتش شده گرچه كم باشد.

«قیل : فَمَا الْفَقْرُ ؟

قَالَ : شَرَهُ النَّفْسِ إِلَى كُلِّ شَيْ‏ءٍ»؛ فقر چيست؟ حضرت فرمود: شدت علاقه نفس به هر چيز.

💎 «قِيلَ : فَمَا الْجُودُ ؟

قَالَ : بَذْلُ الْمَجهُودِ»؛ جود چيست؟ حضرت فرمود: بخشش به گرفتار.

«قِيلَ : فَمَا الْكَرَمُ ؟

قَالَ : الْحِفَاظُ فِي الشِّدَّةِ وَ الرَّخَاءِ‏»؛ پس كرم چيست؟ حضرت فرمود: حفظ نمودن و نگاه‏ داشتن مراسم دوستى در هنگام خوشى و ناخوشى.

💎 «قِيلَ : فَمَا الْجُرأَةُ ؟

قَالَ : مُوَاقَفَةُ الْأَقْرَانِ‏»؛ جرات چيست؟ حضرت فرمود: هم‏آوردى و نبرد با همطرازان.

«قِيلَ : فَمَا الْمَنْعَةُ ؟

قَالَ : شِدَّةُ الْبَأْسِ وَ مُنَازَعَةُ أَعَزِّ النَّاسِ‏»؛ عظمت و بزرگى چيست؟ حضرت فرمود: هيبت داشتن و پيكار در راه خدا و برخورد شديد با شخصيتهاى بزرگ.

💎 «قيلَ : فَمَا الذُّلُّ ؟

قَالَ : الْفَرَقُ عِنْدَ الْمَصدُوقَةِ»؛ خوارى چيست؟ حضرت فرمود: ترس هنگام راستگوئى .

📚 بحار الأنوار ، جزء ۷۵ ، صفحه ۱۰۳ .

تحف العقول ، صفحه ۲۲۶ .

🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿

امتحان شیعیان در سه جا با سه کار

🌺 امام صادق علیه السلام فرمودند :

🔹 امتَحِنوا شِيعَتَنا عِندَ ثَلاثٍ:

۱- عِندَ مَواقيتِ الصَّلاةِ كيفَ مُحافَظَتُهُم علَيها

۲- و عِندَ أسرارِهِم كيفَ حِفظُهُم لَها عِندَ عَدُوِّنا

۳- و إلى أموالِهِم كيفَ مُواساتُهُم لإخوانِهِم فيها

🔸 شيعيان ما را در سه چيز بيازماييد:

۱- در اوقات نمازشان، كه چگونه بر آنها مواظبت مى كنند.

۲- در اسرارشان، كه چگونه آنها را از دشمنان ما حفظ مى كنند.

۳- در اموالشان، كه چگونه با آن به برادران خود كمك مى كنند.

📚 الخصال، حدیث۱۰۳، صفحه۶۲

🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿

عذرخواهی از هفت مورد کوتاهی کردن درانجام وظیفه دردعای سی وهشتم صحیفه سجادیه

وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ فِي الاِعْتِذَارِ مِنْ تَبِعَاتِ الْعِبَادِ وَ مِنَ التَّقْصِيرِ فِي حُقُوقِهِمْ وَ فِي فَكَاكِ رَقَبَتِهِ مِنَ النَّارِ

دعاى آن حضرت است در پوزش از مظلمه‌‌ى بندگان و كوتاهى در حقوق‌شان و درخواست آزادى از آتش

اللَّهُمَّ إِنِّي أَعْتَذِرُ إِلَيْكَ

مِنْ مَظْلُومٍ ظُلِمَ بِحَضْرَتِي فَلَمْ أَنْصُرْهُ ،

وَ مِنْ مَعْرُوفٍ أُسْدِيَ إِلَيَّ فَلَمْ أَشْكُرْهُ ،

وَ مِنْ مُسِي‌ءٍ اعْتَذَرَ إِلَيَّ فَلَمْ أَعْذِرْهُ ،

وَ مِنْ ذِي فَاقَةٍ سَأَلَنِي فَلَمْ أُوثِرْهُ ،

وَ مِنْ حَقِّ ذِي حَقٍّ لَزِمَنِي لِمُؤْمِنٍ فَلَمْ أُوَفِّرْهُ ،

وَ مِنْ عَيْبِ مُؤْمِنٍ ظَهَرَ لِي فَلَمْ أَسْتُرْهُ ،

وَ مِنْ كُلِّ إِثْمٍ عَرَضَ لِي فَلَمْ أَهْجُرْهُ .

خدایا! از تو پوزش می‌خواهم دربارۀ

ستم‌دیده‌ ای که در حضور من به او ستم شد و من یاریش ندادم؛

و از احسانی که نسبت به من شده و سپاسش را به جا نیاوردم؛

و از بد کننده‌ای که از من پوزش خواسته و من پوزش او را نپذیرفتم؛

و از نیازمندی که از من درخواست کرده و من او را بر خود برتری ندادم؛

و از حقّ مؤمن صاحب حقّی که بر عهده‌ام بوده و آن را نپرداخته‌ ام؛

و از عیب مؤمنی که برای من آشکار شده و آن را نپوشانده‌ ام؛

و از هر گناهی که برایم پیش آمده و از آن دوری نکردم.

أَعْتَذِرُ إِلَيْكَ يَا إِلَهِي مِنْهُنَّ وَ مِنْ نَظَائِرِهِنَّ اعْتِذَارَ نَدَامَةٍ يَكُونُ وَاعِظاً لِمَا بَيْنَ يَدَيَّ مِنْ أَشْبَاهِهِنَّ .

ای خدای من! از همه این‌ها و از آنچه مانند این‌هاست، با دلی آکنده از پشیمانی پوزش می‌خواهم؛ پوزشی که مرا در برابر پیش‌آمدهایی نظیر آن‌ها باز دارد.

فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ اجْعَلْ نَدَامَتِي عَلَى مَا وَقَعْتُ فِيهِ مِنَ الزَّلَّاتِ ، وَ عَزْمِي عَلَى تَرْكِ مَا يَعْرِضُ لِي مِنَ السَّيِّئَاتِ ، تَوْبَةً تُوجِبُ لِي مَحَبَّتَكَ ، يَا مُحِبَّ التَّوَّابِينَ .

پس بر محمّد و آلش درود فرست و پشیمانی‌ام را از لغزش‌هایی که گرفتارشان شدم و عزمم را بر ترک گناهانی که برایم پیش می‌آید، توبه قرار ده؛ توبه‌ای که برایم موجب عشق تو گردد، ای دوست‌دار توبه‌کنندگان!

🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿

شبانه روزتان را چهار قسمت کنید

🔸 حضرت امام رضا (عليه السلام) فرمودند :

إجتَهِدوا أن يَكونَ زَمانُكُم أربَعَ ساعاتٍ:

ساعَةً مِنهُ لِمُناجاةِ اللّه ِ

و ساعَةً لِأمر المَعاشِ ,

و ساعةً لِمُعاشَرَةِ الإخوانِ ,

و الثِّقاتِ و الَّذينَ يُعَرِّفُونَ عُيُوبَكُم و يَخلِصونَ لَكُم فِي الباطِنِ ,

و ساعَةً تَخلُونَ فِيها لِلَذّاتِكُم ,

و بِهذِهِ السّاعَةِ تَقدِروُن عَلَى الثَّلاثِ ساعاتٍ.

🔹 بكوشيد كه زمانتان را به چهار بخش تقسيم كنيد:

زمانى براى مناجات با خدا ؛

زمانى براى تأمين معاش ؛

زمانى براى معاشرت با برادران و معتمدانى كه عيب‌هايتان را به شما مى‌شناسانند و در دل شما را دوست دارند ؛

و ساعتى براى كسب لذّت‌هاى حلال ،

و با این بخش چهارم توانايى و نیروی انجام وظایف سه بخش دیگر را تامین كنید.

📚فقه الرّضا عليه السلام ، ص 337

🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿

پستی روز گار📌

✍🏼 مولی الموحدین امیرالمؤمنین علی (ع) فرمود:

الدهر انزلنى ثم انزلنى ثم انزلنى حتى قیل معاویة و على!؟

روزگار، مرتبه مرا پایین آورد، پایین آورد، پایین آورد به حدى که گفته شد: معاویه وعلی «مردم پست روزگار اسم علی علیه السلام را کنار معاویه ملعون آوردند».

📚مرحوم مقدس اردبیلی متوفای قرن دهم در کتاب "حدیقة الشیعه " ج1 صفحه 208 نقل فوق را آورده است. و مشابه این سخن را نیز دانشمند معروف اهل سنت "ابن ابی الحدید " در شرح نهج البلاغه ج20 ص326 رقم 733 نقل کرده است.

🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿

💎 جوانی خود را چگونه بگذرانیم؟

🔻امـام جعفر صـادق علیه‌السلام:

لَستُ اُحِبُّ أنْ أرَی الشّابَّ مِنْکُمْ اِلاّ غادِیاً فی حالَیْنِ: إمّا عالِماً أوْ مُتَعَلِّماً، فَإنْ لَمْ یَفْعَلْ فَرَّطَ، فَإنْ فَرَّطَ ضَیَّعَ، فَإنْ ضَیَّعَ أثِمَ، وَ إنْ اَثِمَ سَکَنَ النّارَ وَالَّذی بَعَثَ مَحُمَّداً بِالحَقِّ .

هیچ دوست ندارم جوانی از شما را ببینم مگر در یکی از این دو حالت:

یا دانا باشد و یا در حال آموختن و اگر چنین نباشد، کوتاهی کرده است و اگر تفریط کند، تباه کرده است و اگر تباه کند، گناه کرده و اگر گناه کند، به خدایی که محمد (ص) را به حق مبعوث کرده قسم که این جوان در آتش ماندگار خواهد شد .

📚 أمالی طوسی، ۳۰۳ ـ ۶۰۴

🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿

🍃 قالَ الاِمامُ الصّادِقُ عليه السلام:

🌷 لاتَنْظُرُوا في عُيُوبِ النّاسِ كَالْأرْبابِ وَانْظُرُوا في عُيُوبِكُمْ كَهَيْئَةِ الْعَبـْدِ.

🌷 ارباب گونه به عيوب ديگران ننگريد، بـلكه چـون بنـده اى متـواضع، عيب هاى خود را وارسى كنيد.

📚تحف العقول: ص۲۹۵

🍃 امام على عليه السلام :

مَن أبصَرَ عَيبَ نَفسِهِ شُغِلَ عَن عَيبِ غَيرِه .

كسى كه عيب خود را ببيند، از پرداختن به عيب ديگران باز ايستد.

تحف العقول : 88

🍃 امام على عليه السلام :

مَن أبصَرَ عَيبَ نَفسِهِ لَم يَعِبْ أحَدا .

هر كه بيناى عيب خود باشد، از هيچ كس عيبجويى نكند.

غرر الحكم : 8379

🍃 امام على عليه السلام :

كَفى بِالمَرءِ كَيسا أن يَعرِفَ مَعايِبَهُ ، كَفى بِالمَرءِ جَهلاً أن يَجهَلَ عَيبَهُ.

در زيركى آدمى همين بس كه عيبهاى خود را بشناسد؛ در نادانى آدمى همين بس كه عيبهاى خويش را نشناسد.

غرر الحكم : 7040 و 7061

🍃 امام على عليه السلام :

لا تَتَّبِعَنَّ عُيوبَ النّاسِ ، فإنَّ لَكَ مِن عُيوبِكَ ـ إن عَقَلتَ ـ ما يَشغَلُكَ أن تَعيبَ أحَدا .

دنبال عيبهاى مردم نباش؛ زيرا عيبهايى كه در خودت هست ـ اگر خردمند باشى ـ مانع از آن مى شود كه از كسى عيب جويى كنى.

غرر الحكم : 10295

🍃 إمام صادق عليه السلام : أحَبُّ إخواني إلَيَ مَن أهدى إلَيَ عُيوبي.

امام صادق عليه السلام : دوست داشتنى ترينِ دوستان من ، كسى است كه عيب هايم را به من هديه دهد.

الكافي : ج 2 ص 639 ح 5 ، تحف العقول : ص 366

🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿

🔰 سرزمین عظیم‌الشأن «کربلاء» در زمان ظهور امام زمان «ارواحنافداه» چه حال و هوایی دارد؟!

═❁๑🍃๑🌹๑🍃๑ ❁═

در ذیل روایتی طولانی در ضمن احوالات ظهور حضرت حجت «ارواحنافداه» ، امام صادق علیه‌السّلام به جناب مفضّل فرمودند:

📋 ... لَیَصِیرَنَّ الْکُوفَةُ أَرْبَعَةً وَ خَمْسِینَ مِیلًا وَ لَیُجَاوِرَنَّ قُصُورُهَا کَرْبَلَاءَ

🔻در آن روز طول شهر کوفه به پنجاه و چهار میل (حدود صد کیلومتر) می‌رسد، به طوری که کاخ‌های آن مجاور کربلا قرار می‌گیرد.

📋 و لَیُصَیِّرَنَّ اللَّهُ کَرْبَلَاءَ مَعْقِلًا وَ مَقَاماً تَخْتَلِفُ فِیهِ الْمَلَائِکَةُ وَ الْمُؤْمِنُونَ

🔻 خداوند در آن روز سرزمین «کربلاء» را پناهگاه و محل آمد و رفت فرشتگان و مؤمنین قرار می‌دهد!

📋 و لَیَکُونَنَّ لَهَا شَأْنٌ مِنَ الشَّأْنِ وَ لَیَکُونَنَّ فِیهَا مِنَ الْبَرَکَاتِ مَا لَوْ وَقَفَ مُؤْمِنٌ وَ دَعَا رَبَّهُ بِدَعْوَةٍ لَأَعْطَاهُ اللَّهُ بِدَعْوَتِهِ الْوَاحِدَةِ مِثْلَ مُلْکِ الدُّنْیَا أَلْفَ مَرَّةٍ

🔻و در آن روز شأنی از شئونات و مقامات سرزمین کربلاء بر مردم جلوه می‌کند به گونه‌ای که چنان برکت به آن روی می‌آورد که اگر مؤمنی در آنجا بایستد و فقط یک مرتبه از خداوند طلب روزی کند، خداوند هزار برابر این دنیا را به او عطا می‌فرماید.

📋 ثمَّ تَنَفَّسَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه‌السلام

آنگاه حضرت صادق علیه‌السّلام آه سردی از دل کشیدند!

🔖 سپس فرمودند:

🗒 ای مفضل! تمام اماکن روی زمین بر یک دیگر فخر می‌کردند. از جمله کعبه در مسجد الحرام بر زمین کربلا فخر نمود. خداوند وحی فرستاد که ای کعبه! ساکت باش و بر کربلا فخر مکن!

📍زیرا «کربلاء» بُقعه مبارکی است که در آنجا از جانب خداوند، به وسیله درخت به موسی بن عمران وحی شد. و همان تلّی است که مریم و عیسی بر آن منزل کردند و در آب آن‌ سرزمین، سر مطهر سیدالشهداء «صلوات‌الله‌علیه» را شستشو دادند و مریم، عیسی علیهماالسّلام را شُست و خودش هم بعد از ولادت وی، در آن آب، غسل کرد.

📋 و إِنَّهَا خَیْرُ بُقْعَةٍ عَرَجَ رَسُولُ اللَّهِ صلی‌الله‌علیه‌وآله مِنْهَا وَقْتَ غَیْبَتِهِ وَ لَیَکُونَنَّ لِشِیعَتِنَا فِیهَا خِیَرَةٌ إِلَی ظُهُورِ قَائِمِنَا علیه‌السلام

🔻 «کربلاء» بهترین سرزمینی است که رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله به هنگام غیبت (معراج) از آنجا به آسمان عروج کرد و آنجا تا زمان ظهور حضرت قائم «ارواحنافداه»، خیر و برکت زیادی برای شیعیان ما دارد.

📚مختصر البصائر ج۱ ص۴۴۶

📚بحارالانوار ج۵۳ ص۱۲

🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿

🔴سه چیزکه بعدازمرگ هم ادامه دارد

امام صادق(ع) فرمود:

لَا یَتْبَعُ الرَّجُلَ بَعْدَ مَوْتِهِ إِلَّا ثَلَاثُ خِصَالٍ

صَدَقَةٌ أَجْرَاهَا اللهُ لَهُ فِی حَیَاتِهِ فَهِیَ تَجْرِی لَهُ بَعْدَ مَوْتِهِ ،

وَ سُنَّةُ هُدًى یُعْمَلُ بِهَا ،

وَ وَلَدٌ صَالِحٌ یَدْعُو لَهُ .

📗 پس از مرگ؛ هیچ عملى جز سه چیز انسان را همراهی نخواهد بود(یعنى: اجر و پاداش این سه عمل، پس از مرگ نیز به انسان می‌‌رسد):

صدقه‌‌‏اى که -به توفیق الهى- در حال حیات جارى ساخته،که پس از مرگ نیز [تا روز قیامت‏] برایش جریان خواهد داشت،

و شیوه و رفتار هدایت بخشى که [از خود به یادگار گذاشته و] دیگران بدان عمل کنند،

و فرزند شایسته‏‌‌اى که برایش دعا کند.

📚تحف العقول: 363

🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿

🌺 سه چیز مقرون به سه چیز است

عنْ أَبِي اَلْحَسَنِ اَلرِّضَا عَلَيْهِ السَّلاَمُ قَالَ:

إِنَّ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَمَرَ بِثَلاَثَةٍ مَقْرُونٍ بِهَا ثَلاَثَةٌ أُخْرَى،

أَمَرَ بِالصَّلاَةِ وَ اَلزَّكَاةِ، فَمَنْ صَلَّى وَ لَمْ يُزَكِّ لَمْ تُقْبَلْ مِنْهُ صَلاَتُهُ،

وَ أَمَرَ بِالشُّكْرِ لَهُ وَ لِلْوَالِدَيْنِ، فَمَنْ لَمْ يَشْكُرْ وَالِدَيْهِ لَمْ يَشْكُرِ اَللَّهَ،

وَ أَمَرَ بِاتِّقَاءِ اَللَّهِ وَ صِلَةِ اَلرَّحِمِ، فَمَنْ لَمْ يَصِلْ رَحِمَهُ لَمْ يَتَّقِ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ .

📗 امام رضا عليه السّلام فرمود: به راستی که خداوند عزّوجلّ به سه چيز همراه سه چیز ديگر فرمان داده است:

امر كرده به نماز و زكات، پس هر كس نماز بخواند و زكات ندهد نمازش پذيرفته نشود،

و امر كرده به شكر خودش به همراه شكر والدين، (در سوره لقمان آيه ۱۴) پس هر كه شكر والدين نكند شكر خدا نكرده است.

و امر كرده به تقوى الهی و صله رحم، (در آيه ۱-سوره النساء) و هر كه صله رحم نكند تقواى خدا عزّوجلّ را ندارد

📚 عيون أخبار الرضا علیه السلام، ج ۱، ص ۲۵۸

🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿

اهل هرزمانی بایدامامشان رابشناسند

🔅 امام علی علیه السلام

🔹أيُّهَا النّاسُ! إنَّ اللّهَ جَلَّ ذِكرُهُ ما خَلَقَ العِبادَ إلّا لِيَعرِفوهُ فَإِذا عَرَفوهُ عَبَدوهُ فَإِذا عَبَدوهُ استَغنَوا بِعِبادَتِهِ عَن عِبادَةِ مَن سِواهُ. فَقالَ لَهُ رَجُلٌ: يَا بنَ رَسولِ اللّهِ بِأَبي أنتَ واُمّي فَما مَعرِفَةُ اللّهِ؟ قالَ: مَعرِفَةُ أهلِ كُلِّ زَمانٍ إمامَهُمُ الَّذي يَجِبُ عَلَيهِم طاعَتُهُ .

📗 اى مردم! خداوند والا نام، بندگان را نيافريد مگر براى اين كه او را بشناسند. پس هرگاه او را شناختند، او را خواهند پرستيد و هرگاه او را بپرستند، با پرستش او از پرستش جز او بى‌نياز خواهند گشت». مردى به ايشان گفت: اى فرزند پيامبر خدا! پدر و مادرم فداى تو باد! شناخت خدا چيست؟ فرمود: «اين كه مردم هر زمان، امامشان را كه فرمانبرى از او واجب است، بشناسند» .

📚 علل الشرائع : ص ٩ ح ۱

🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿

@kalamenur

🔰 پاداش منتظرواقعی حضرت(عج💠

🔻 امام جعفر صادق علیه‌السلام:

فَاِنْ ماتَ وَ قامَ القائِمُ بَعْدَهُ کانَ لَهُ مِنَ الاَْجْرِ مِثْلُ اَجْرِ مَنْ اَدْرَکَهُ، فَجِدُّوا وَانْتَظِرُوا هَنیئا لَکُمْ اَیَّتُهَا الْعِصابَهُ الْمَرْحُومَةُ

💠 اگر کسی که منتظر حضرت است از دنیا برود و حضرت بعد از او قیام کند، اجر او همانند اجر کسی است که زمان او را درک کرده؛ پس بکوشید و منتظر باشید، گوارا باد بر شما ای یاران مورد لطف خدا.

📚 الغیبة نعمانی، ص ۲۰۰

🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿

عجله ممنوع سهل انگاری هم ممنوع

🔰امام جواد عليه السّلام :

🔻لاتُعاجِلُوا الْأمْرَ قَبْلَ بُلُوغِهِ فَتَنْدَمُوا

وَلايَطُولَنَّ عَلَيْكُمُ الْأمَدُ فَتَقْسُو قُلُوبُكمْ وَارْحَمُوا ضُعَفاءَكُمْ وَاطْلُبُوا مِنَ اللّه الرَّحْمَةَ بِالرَّحْمَةِ فيهمْ؛

💠 در هيچ كارى قبل از آن كه وقتش برسد، عجله نكنيد كه پشيمان خواهيد شد ،

و زمان انجام آن«کار» طولانى«هم» نشود كه سنگدل خواهيد شد ،

و به ضعيفان رحم كنيد، و با اين كار رحمت خدا را به دست آوريد.(يعنى اگر به افراد ناتوان رحم كرديد، خداوند به شما رحم خواهد كرد.)

📚الفصول المهمة 274/275

🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿

مهر قبولی اعمال

امام کاظم علیه‌‌السلام:

🔹إنَّ خَوَاتِيمَ أَعْمَالِكُمْ قَضَاءُ حَوَائِجِ إِخْوَانِكُمْ وَ الْإِحْسَانُ إِلَيْهِمْ مَا قَدَرْتُمْ وَ إِلَّا لَمْ يُقْبَلْ مِنْكُمْ عَمَلٌ حَنُّوا عَلَى إِخْوَانِكُمْ وَ ارْحَمُوهُمْ تَلْحَقُوا بِنَا.

🔸مهر قبولی اعمال شما در این است:

تا آنجا که از دستتان برمی‌آیدنیازهای برادرانتان را برآورده کنید و به آن‌ها

خوبی کنید، وگرنه هیچ عملی از شما قبول نخواهد شد!

به برادرانتان محبت کنید و با آنها مهربان باشید، تا به ما ملحق شوید.

📚بحارالانوار، ج۷۲، ص۳۷۹

🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿

سه چیز نباید ترک شود

🔰رسول اكرم صلى الله عليه و آله :

🔻ثلاثٌ لَيسَ لاَحَدِ النّاسِ فيهِ رُخصَةٌ: بِرُّ الوالِدَينِ مُسلِما كانَ اَؤ كافِرا وَ الوَفاءُ بِالعَهدِ لِمُسلِمٍ اَو كافِرا وُ الاَمانَةُ اِلى مُسلِمٍ كانَ اَؤ كافِرا .

💠 سه چيز است كه ترك آن براى هيچ كس جايز نيست:

نيكى به پدر و مادر مسلمان باشند يا كافر،

وفاى به عهد با مسلمان يا كافر ،

و اداى امانت به مسلمان يا كافر.

📚نهج الفصاحه ص416 ،ح1264

🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿

گناهانی که نعمت انسان را تغییر میدهد

💠 امام صادق علیه السلام:

🔻الذُّنوبُ الَّتى تُغَيِّيرُ النِّعَمَ البَغىُ وَ الذُّنوبُ التَّى تورِثُ النَّدَمَ القَتلُ وَ الَّتى تُنزِلُ النِّقَمَ الظُّلمُ وَالَّتى تَهتِكُ السُّتورَ شُربُ الخَمرِ وَ الَّتى تَحبِسُ الرِّزقَ الزِّنا وَ الَّتى تُعَجِّلُ الفَناءَ قَطيعَةُ الرَّحِمِ وَالَّتى تَرُدُّ الدُّعاءَ وَ تُظلِمُ الهَواءَ عُقوقُ الوالِدَينِ.

💠 گناهانی كه نعمت ها را تغيير مى دهد، تجاوز به حقوق ديگران است. گناهى كه پشيمانى مى آورد، قتل است. گناهى كه گرفتارى ايجاد مى كند، ظلم است. گناهى كه آبرو مى بَرد، شرابخوارى است. گناهى كه جلوى روزى را مى گيرد، زناست. گناهى كه مرگ را شتاب مى بخشد، قطع رابطه با خويشان است. گناهى كه مانع استجابت دعا مى شود و زندگى را تيره و تار مى كند، نافرمانى از پدر مادر است.

📚علل الشرايع، ج 2، ص 584

🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿

چهارچیزخوشبختی وچهارچیزبدبختی

💠 پيامبر صلى الله عليه و آله :

🔰 أربَعٌ مِنَ السَّعادَةِ و أربَعٌ مِنَ الشِّقاوَةِ، فَالأربَعُ الَّتى مِنَ السَّعادَةِ: الْمَرأَةُ الصّالِحَةُ و َ

الْمَسكَنُ الْواسِعُ و َالْجارُ الصّالِحُ وَ الْمَركَبُ الْبَهىُّ ،

وَ الأْربَعُ الَّتى مِنَ الشَّقاوَةِ: اَلْجارُ السُّوءُ و َالْمَرأةُ السُّوءُ و َالْمَسكَنُ الضَّيِّقُ و َالْمَركَبُ السُّوءُ.

🔻چهار چيز از خوشبختى و چهار چيز از بدبختى است:

چهار چيز خوشبختى:

همسر خوب، خانه بزرگ، همسايه خوب و مرکب سوارى نيكو است .

و چهار چيز بدبختى:

همسايه بد، همسر بد، خانه كوچك و مرکب سوارى بد است.

📚مكارم الأخلاق ص 126


اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات ، کلام نور

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : شنبه ۱۲ آبان ۱۴۰۳ | 19:2 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |

💠 بشارت امام کاظم(ع) به شیعیان زمان غیبت💠

🔻امام کاظم علیه‌السلام فرمود:
🔹طوبَى لِشِيعَتِنا المُتَمَسّكينَ بِحَبلِنا في غيبةِ قائِمِنا، الثّابِتينَ عَلَى موالاتِنا و البراءَةِ مِن أعدائِنا، أولئِكَ مِنّا وَ نَحنُ مِنهُم، قَد رَضُوا بِنَا أئمةً، و رَضِينَا بِهِم شيعةَ، فَطُوبَى لَهُم، ثمّ طُوَبى لَهُم هُم وَ اللّهِ مَعَنا في دَرَجَتِنا يومَ القيامةِ.
🔸خوشا به حال شیعیان ما که در زمان غیبت قائم ما پیرو ما هستند و همچنان بر دوستی ما ثابت و از دشمنان ما بیزارند؛ آنها از ما و ما از آنها هستیم؛ آنها ما را به عنوان امامان خود برگزیده و ما هم آنها را شیعیان خود می‌دانیم، پس خوشا به حال آنها و باز خوشا به حال آنها؛ به خدا سوگند آنها روز قیامت همنشینان ما خواهند بود.
📚 نوادرالاخبار، ملا محسن فیض‌کاشانی، ص250
🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿🌺
🌺🌺 شبیه ترین انسانها به پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم)🌺🌺

🌺پيامبر اکرم صلّي الله عليه و آله فرمودند: ألا اُخْبِرُكُمْ بِاَشبَهِكُم بى؟ قَالوا: بَلى يا رَسولَ اللّه. قالَ: اَحسَنُكُم خُلقا وَ اَليَنُكُم كَنَفا وَ اَبَرُّكُم بِقَرَابَتِهِ وَ اَشَدُّكُم حُبّا لاِِخوانِهِ فى دينِهِ وَ اَصبَرُكُم عَلَى الحَقِّ وَ اَكظَمُكُم لِلغَيظِ وَ اَحسَنُكُم عَفْوا وَ اَشَدُّكُم مِن نَفْسِهِ اِنْصافا فِى الرِّضا وَ الْغَضَبِ.
🌹آيا شما را از شبيه ترينتان به خودم با خبر نسازم؟ گفتند: بله اى رسول خدا! فرمودند:
✅ هر كس خوش اخلاق تر
✅ نرم خوتر
✅ به خويشانش نيكوكارتر
✅ نسبت به برادران دينى اش دو ست دارتر
✅ بر حق شكيباتر
✅ خشم را فروخورنده تر
✅ و با گذشت تر
✅ و در خرسندى و خشم با انصاف تر باشد.
📚 كافى، ج 2، ص 240، ح 35
🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿
باقی مانده عمرت را دریاب

🌸عنِ اَلصَّادِقِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ آبَائِهِ عَلَيْهِمُ السَّلاَمُ قَالَ قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ : مَنْ أَحْسَنَ فِيمَا بَقِيَ مِنْ عُمُرِهِ لَمْ يُؤَاخَذْ بِمَا مَضَى مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَنْ أَسَاءَ فِيمَا بَقِيَ مِنْ عُمُرِهِ أَخَذَ بِالْأَوَّلِ وَ اَلْآخِرِ.
📚الأمالی (للصدوق) ج ۱، ص ۵۷
🌹پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله فرمود :
هركس در روزهايى كه از عمرش باقى مانده،رفتار شايسته داشته باشد،از گذشته او پرسيده نمى‌شود؛ولى هركس كه در آخر عمرش رفتار ناشايست داشته باشد،از آغاز تا پايان عمرش مورد مواخذه قرار خواهد گرفت.
🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿
چکار کنیم که با امام باشیم ؟!

🌷عنْ اِسْماعيلِ بنِ سَهْلٍ قال:
كَتَبْتُ اِلى اَبى جَعفرِالثّانى عليه السلام : عَلِّمِنى شَيْئا إذا أنَا قُلْتُهُ كُنْتُ مَعَكُمْ فِى الدُّنيا وَالآخِرةِ، قالَ: فَـكَتَبَ بِخَـطِّهِ أَعْـرِفْهُ: اَكْثِرْ مِنْ تِلاوَةِ «إنّا أنزَلْناهُ» وَرَطِّبْ شَفَتَيْكَ بِالأسْتِغْفارِ.
🌸 اسماعيل بن سهل گويد:
خدمت امام جواد عليه السلام نوشتم، چيزى به من تعليم فرما كه اگر آن را بگويم (بخوانم) در دنيا و آخرت با شما باشم. حضرت به خط خود نوشت: سـوره «انا انزالناه» را زيـاد بخـوان و لبهايت به گفتن استغـفار « تـر » باشـد، (يعنى آنقدر استغفار كُنى كه هيچگاه لبت خشك نشود).
📚ثواب الاعـمال، ص 197
🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿
چهارچیزدرموردگناه بدترازخودگناه

▫️پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله:
أَرْبَعَةٌ فِي الذَّنْبِ شَرٌّ مِنَ الذَّنْبِ
الِاسْتِحْقَارُ ،
وَ الِافْتِخَارُ ،
وَ الِاسْتِبْشَارُ ،
وَ الْإِصْرَارُ.
💬 چهار چیز در مورد گناه، حتی از خود گناه هم بدتر است:
کوچک شمردن گناه،
افتخار کردن به گناه،
خوشحال شدن از گناه،
و اصرار کردن بر گناه.
📚مستدرك الوسائل ج‏۱۱، ص ۳۴۹
🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿
﷽؛
اهمیت خدمت به خانواده

پیامبر صلی الله علیه آله:
🔹 لا يَخدُمُ العِيالَ إِلّا صِدِّيقٌ أَو شَهِيدٌ أَو رَجُلٌ يُرِيدُ اللّهُ بِهِ خَيرَ الدُّنيا وَالآخِرَةِ
🔹به خانواده خدمت نمى كند ، مگر صدّيق يا شهيد يا مردى كه خدا برايش خير دنيا و آخرت را مى خواهد
جامع الأخبار صفحه ۲۷۵
🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿
شیعه در سه جا شناخته میشود

🌺 امام صادق علیه السلام فرمودند :
🔹 امتَحِنوا شِيعَتَنا عِندَ ثَلاثٍ:
۱- عِندَ مَواقيتِ الصَّلاةِ كيفَ مُحافَظَتُهُم علَيها
۲- و عِندَ أسرارِهِم كيفَ حِفظُهُم لَها عِندَ عَدُوِّنا
۳- و إلى أموالِهِم كيفَ مُواساتُهُم لإخوانِهِم فيها
🔸 شيعيان ما را در سه چيز بيازماييد:
۱- در اوقات نمازشان، كه چگونه بر آنها مواظبت مى كنند.
۲- در اسرارشان، كه چگونه آنها را از دشمنان ما حفظ مى كنند.
۳- در اموالشان، كه چگونه با آن به برادران خود كمك مى كنند.
📚 الخصال، حدیث۱۰۳، صفحه۶۲
🌺🌿🌸🌿🌸🌿🌸🌿
@kalamenur
‌ •┈┈••✾••┈┈•


اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات ، کلام نور

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : شنبه ۲۸ مهر ۱۴۰۳ | 10:23 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |

سفارش امام کاظم علیه السّلام به هشام و توصیف ایشان از «عقل»
إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى‏ بَشَّرَ أَهْلَ الْعَقْلِ وَ الْفَهْمِ فِی کِتَابِهِ فَقَالَ‏ فَبَشِّرْ عِبادِ الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولئِکَ الَّذِینَ هَداهُمُ اللَّهُ وَ أُولئِکَ هُمْ أُولُوا الْأَلْبابِ‏[۱]
همانا خداوند تبارک و تعالى خردمندان و فهمیدگان را در کتابش بشارت داده و فرموده است : «پس بشارت ده به آن بندگانم که به سخن(سخنان اهل بیت = زیرا آنان امنای وحی، خزّان علم الهی، خلیفه خدا بر روی زمین، اوتواالعلم، راسخان در علم، و…هستند ولا غیر) گوش فرا می ‏دهند و از آن (به) بهترین (وجهی) پیروى می ‏کنند، اینانند که خدایشان راه نموده و اینانند همان خردمندان».
یَا هِشَامَ بْنَ الْحَکَمِ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَکْمَلَ لِلنَّاسِ‏ الْحُجَجَ بِالْعُقُولِ وَ أَفْضَى إِلَیْهِمْ بِالْبَیَانِ وَ دَلَّهُمْ عَلَى رُبُوبِیَّتِهِ بِالْأَدِلَّاءِ فَقَالَ‏ وَ إِلهُکُمْ إِلهٌ واحِدٌ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الرَّحْمنُ الرَّحِیمُ‏[۲] إِنَّ فِی خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اخْتِلافِ اللَّیْلِ وَ النَّهارِ إِلَى قَوْلِهِ‏ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ‏[۳]
اى هشام بن حکم به راستى خداوند عزیز و جلیل به وسیله عقلها حجت‏ها را بر مردم تمام کرد و بیان حجت‏ها را به آنان رسانید و با برهان، آنان را به پروردگارى خویش راهنمایى کرد و فرمود: «و معبود شما، معبودى یگانه است که جز او هیچ معبودى نیست * راستى که در آفرینش آسمان‏ها و زمین و در پى یک دیگر آمدن شب و روز- تا آنجا که می ‏فرماید:- براى گروهى که می ‏اندیشند نشانه‏ هاى [گویا] وجود دارد».
یَا هِشَامُ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ ذَلِکَ دَلِیلًا عَلَى مَعْرِفَتِهِ بِأَنَّ لَهُمْ مُدَبِّراً فَقَالَ‏ وَ سَخَّرَ لَکُمُ اللَّیْلَ وَ النَّهارَ وَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ وَ النُّجُومُ مُسَخَّراتٌ بِأَمْرِهِ إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ‏[۴] وَ قَالَ‏ حم وَ الْکِتابِ الْمُبِینِ. إِنَّا جَعَلْناهُ قُرْآناً عَرَبِیًّا لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ‏[۵] وَ قَالَ‏ وَ مِنْ آیاتِهِ یُرِیکُمُ الْبَرْقَ خَوْفاً وَ طَمَعاً وَ یُنَزِّلُ مِنَ السَّماءِ ماءً فَیُحْیِی بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ‏[۶]
اى هشام! بی ‏گمان خداوند عزیز و جلیل این امور را برهانى براى شناساندن خویش نهاده به این گونه که براى آنان چاره ساز باشد و فرموده است: «و شب و روز و خورشید و ماه را براى شما رام گردانید و ستارگان به فرمان او مسخّر شده ‏اند. مسلّما در این [امور] براى مردمى که اندیشه می ‏کنند نشانه‏ هاست». و فرموده: «حاء، میم.* سوگند به کتاب روشنگر* ما آن را قرآنى عربى قرار دادیم، باشد که بیندیشند». و فرمود: «و از نشانه ‏هاى او [اینکه‏] برق را براى شما بیم ‏آور و امید بخش می ‏نمایاند و از آسمان به تدریج آبى فرو می ‏فرستد که به وسیله آن زمین را پس از مرگش زنده می ‏گرداند. در این [امر هم‏] براى مردمى که خردورزی می ‏کنند قطعا نشانه‏ هایى است».
یَا هِشَامُ ثُمَّ وَعَظَ أَهْلَ الْعَقْلِ وَ رَغَّبَهُمْ فِی الْآخِرَهِ فَقَالَ‏ وَ مَا الْحَیاهُ الدُّنْیا إِلَّا لَعِبٌ وَ لَهْوٌ وَ لَلدَّارُ الْآخِرَهُ خَیْرٌ لِلَّذِینَ یَتَّقُونَ أَ فَلا تَعْقِلُونَ‏[۷] وَ قَالَ‏ وَ ما أُوتِیتُمْ مِنْ شَیْ‏ءٍ فَمَتاعُ الْحَیاهِ الدُّنْیا وَ زِینَتُها وَ ما عِنْدَ اللَّهِ خَیْرٌ وَ أَبْقى‏ أَ فَلا تَعْقِلُونَ‏[۸]
اى هشام! پس آنگاه خداوند خردمندان را پند داده و آنان را مشتاق آخرت گردانده و فرموده است:
« و زندگى دنیا جز بازى و سرگرمى نیست و قطعا سراى بازپسین براى کسانى که پرهیزگارى می ‏کنند بهتر است. آیا نمی ‏اندیشند؟». و فرموده: « و هر آنچه به شما داده شده است متاع زندگى دنیا و زیور آن است. و [لى‏] آنچه پیش خداست بهتر و پایدارتر است، پس آیا تعقّل نمی کنید؟!!».
یَا هِشَامُ ثُمَّ خَوَّفَ الَّذِینَ لَا یَعْقِلُونَ عَذَابَهُ فَقَالَ عَزَّ وَ جَلَ‏ ثُمَّ دَمَّرْنَا الْآخَرِینَ. وَ إِنَّکُمْ لَتَمُرُّونَ عَلَیْهِمْ مُصْبِحِینَ وَ بِاللَّیْلِ  أَ فَلا تَعْقِلُونَ‏[۹]
اى هشام! سپس آنان را که به عذاب خدا نمى‏اندیشند بیم داده و خداى عزیز و جلیل فرموده است: «سپس دیگران را هلاک کردیم* و در حقیقت، شما بر آنان، صبحگاهان* و شامگاهان مى‏گذرید. پس آیا تعقّل نمی کنید؟!!
یَا هِشَامُ ثُمَّ بَیَّنَ أَنَّ الْعَقْلَ مَعَ الْعِلْمِ فَقَالَ‏ وَ تِلْکَ الْأَمْثالُ نَضْرِبُها لِلنَّاسِ وَ ما یَعْقِلُها إِلَّا الْعالِمُونَ‏[۱۰]
اى هشام! پس آنگاه روشن ساخته که عقل همراه دانش است و فرموده است: «و این مثل‏ها را براى مردم می ‏زنیم و [لى‏] جز دانشوران [در] آن‏ها تعقّل نمی کنند!».
یَا هِشَامُ ثُمَّ ذَمَّ الَّذِینَ لَا یَعْقِلُونَ فَقَالَ‏ وَ إِذا قِیلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا ما أَنْزَلَ اللَّهُ قالُوا بَلْ نَتَّبِعُ ما أَلْفَیْنا عَلَیْهِ آباءَنا أَ وَ لَوْ کانَ آباؤُهُمْ لا یَعْقِلُونَ شَیْئاً وَ لا یَهْتَدُونَ‏[۱۱] وَ قَالَ‏ إِنَ‏ شَرَّ الدَّوَابِّ عِنْدَ اللَّهِ الصُّمُّ الْبُکْمُ الَّذِینَ لا یَعْقِلُونَ‏[۱۲] وَ قَالَ‏ وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ لَیَقُولُنَّ اللَّهُ قُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لا یَعْلَمُونَ‏[۱۳] ثُمَّ ذَمَّ الْکَثْرَهَ فَقَالَ‏ وَ إِنْ تُطِعْ أَکْثَرَ مَنْ فِی الْأَرْضِ یُضِلُّوکَ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ‏[۱۴] وَ قَالَ‏ وَ لکِنَّ أَکْثَرَهُمْ لا یَعْلَمُونَ‏[۱۵]وَأَکْثَرُهُمْ لَایَشْعُرُونَ‏[۱۶]
اى هشام! سپس آنان را که تعقل نمی کنند نکوهش کرده و فرموده است: «و چون به آنان گفته شود: «از آنچه خدا نازل کرده است پیروى کنید»، می‏گویند «نه، بلکه از چیزى که پدران خود را بر آن یافته ‏ایم، پیروى می ‏کنیم». آیا هر چند پدرانشان چیزى را درک نمی ‏کرده و به راه صواب نمی ‏رفته‏ اند باز هم در خور پیروى هستند». و دیگر بار فرموده است: «قطعا بدترین جنبندگان نزد خدا کران و لالانى ‏اند که تعقل نمى کنند». و باز هم فرموده: و اگر از آنان بپرسى «چه کسى آسمان‏ها و زمین را آفریده است؟ مسلما خواهند گفت: «خدا». بگو: «ستایش از آن خداست». ولى بیشترشان نمی ‏دانند». سپس اکثریت را نکوهش کرده و فرموده است: «و اگر از بیشتر کسانى که در این سرزمین می ‏باشند پیروى کنى تو را از راه خدا گمراه می ‏کنند». و باز هم فرمود: «لیکن بیشتر آنان نمی ‏دانند». و بیشتر آنان نمی ‏فهمند.
یَا هِشَامُ ثُمَّ مَدَحَ الْقِلَّهَ فَقَالَ‏ وَ قَلِیلٌ مِنْ عِبادِیَ الشَّکُورُ[۱۷] وَ قَالَ‏ وَ قَلِیلٌ ما هُمْ‏[۱۸] وَ قَالَ‏ وَ ما آمَنَ مَعَهُ إِلَّا قَلِیلٌ‏[۱۹]
اى هشام! پس آنگاه [گروه‏] اندک را ستوده است و فرموده: «و از بندگان من اندکى سپاسگزارند». و فرموده : «و ایشان اندکند» و[دیگر بار] فرموده: «و با او جز [عده‏] اندکى ایمان نیاورده بودند».
یَا هِشَامُ ثُمَّ ذَکَرَ أُولِی الْأَلْبَابِ بِأَحْسَنِ الذِّکْرِ وَ حَلَّاهُمْ بِأَحْسَنِ الْحِلْیَهِ فَقَالَ‏ یُؤْتِی الْحِکْمَهَ مَنْ یَشاءُ وَ مَنْ یُؤْتَ الْحِکْمَهَ فَقَدْ أُوتِیَ خَیْراً کَثِیراً وَ ما یَذَّکَّرُ إِلَّا أُولُوا الْأَلْبابِ‏[۲۰]
اى هشام! سپس خداوند عقلورزان را به نیکوترین حالت یاد نموده و به زیباترین زیور آراسته و فرموده است: «خدا به هر کس که بخواهد حکمت می ‏بخشد و به هر کس حکمت داده شود به یقین خیرى فراوان داده شده است، و جز خردمندان کسى پند نمی ‏گیرد».
یَا هِشَامُ إِنَّ اللَّهَ یَقُولُ- إِنَّ فِی ذلِکَ لَذِکْرى‏ لِمَنْ کانَ لَهُ قَلْبٌ‏[۲۱] یَعْنِی الْعَقْلَ وَ قَالَ‏ وَ لَقَدْ آتَیْنا لُقْمانَ الْحِکْمَه[۲۲] قَالَ الْفَهْمَ وَ الْعَقْلَ
اى هشام! همانا خداوند فرموده است: «قطعا در این [عقوبت‏ها] براى هر صاحبدل عبرتى است». یعنى آن که خردمند است و فرموده است: «و به راستى لقمان را حکمت دادیم». یعنى درک و عقل.
یَا هِشَامُ إِنَّ لُقْمَانَ قَالَ لِابْنِهِ تَوَاضَعْ لِلْحَقِّ تَکُنْ أَعْقَلَ النَّاسِ‏ یَا بُنَیَّ إِنَّ الدُّنْیَا بَحْرٌ عَمِیقٌ قَدْ غَرِقَ فِیهِ عَالَمٌ کَثِیرٌ فَلْتَکُنْ سَفِینَتُکَ فِیهَا تَقْوَى اللَّهِ وَ حَشْوُهَا الْإِیمَانَ‏[۲۳] وَ شِرَاعُهَا التَّوَکُّلَ وَ قَیِّمُهَا الْعَقْلَ وَ دَلِیلُهَا الْعِلْمَ وَ سُکَّانُهَا الصَّبْرَ
اى هشام! همانا لقمان به پسرش گفت: براى حقّ فروتنى نما تا خردورزترین مردم باشى. اى فرزند عزیزم! به راستى دنیا دریایى عمیق است که مردمى بسیار در آن غرقه‏ اند؛ پس می ‏بایست کشتى تو پرهیزگارى از خداوند باشد و بارش از ایمان و بادبانش توکل و ناخدایش عقل و راهنمایش دانش و لنگرش شکیبایى باشد.
یَا هِشَامُ لِکُلِّ شَیْ‏ءٍ دَلِیلٌ وَ دَلِیلُ الْعَاقِلِ التَّفَکُّرُ وَ دَلِیلُ التَّفَکُّرِ الصَّمْتُ وَ لِکُلِّ شَیْ‏ءٍ مَطِیَّهٌ وَ مَطِیَّهُ الْعَاقِلِ التَّوَاضُعُ‏ وَ کَفَى بِکَ جَهْلًا أَنْ تَرْکَبَ مَا نُهِیتَ عَنْهُ
اى هشام! هر چیزى را نشانه ‏اى است و نشانه خردورز، تفکّر و نشانه تفکّر، سکوت است. و هر چیزى را مرکبى است و مرکب خردورز، فروتنى است ودرنادانى تو همین کافى باشد که بر مرکبى سوار شوى که تو رااز آن بازداشته ‏اند.
یَا هِشَامُ لَوْ کَانَ فِی یَدِکَ جَوْزَهٌ وَ قَالَ النَّاسُ فِی یَدِکَ لُؤْلُؤَهٌ مَا کَانَ یَنْفَعُکَ وَ أَنْتَ تَعْلَمُ أَنَّهَا جَوْزَهٌ وَ لَوْ کَانَ فِی یَدِکَ لُؤْلُؤَهٌ وَ قَالَ النَّاسُ إِنَّهَا جَوْزَهٌ مَا ضَرَّکَ وَ أَنْتَ تَعْلَمُ أَنَّهَا لُؤْلُؤَهٌ
اى هشام! اگر در دست تو گردو باشد و مردم گویند که در دستت مروارید است، تو را سودى ندهد در حالى که می ‏دانى آن، گردو است و چون در دستت مرواریدى باشد و مردم گویند آن، گردو است تو را زیانى نرساند و حال آن که می ‏دانى آن، مروارید است.
یَا هِشَامُ مَا بَعَثَ اللَّهُ أَنْبِیَاءَهُ وَ رُسُلَهُ إِلَى عِبَادِهِ إِلَّا لِیَعْقِلُوا عَنِ اللَّهِ فَأَحْسَنُهُمْ اسْتِجَابَهً أَحْسَنُهُمْ مَعْرِفَهً لِلَّهِ وَ أَعْلَمُهُمْ بِأَمْرِ اللَّهِ أَحْسَنُهُمْ عَقْلًا وَ أَعْقَلُهُمْ‏ أَرْفَعُهُمْ دَرَجَهً فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهِ
اى هشام! خداوند انبیاء و پیامبران را به سوى مردم نفرستاد جز براى اینکه در باره خدا بیندیشند. پس آنان که خداى را نیکوتر پذیرفته‏ اند کسانی اند که خداى را بهتر شناخته ‏اند و آنان که به امر خدا داناترند کسانی ‏اند که خردورزترند و خردورزترین آنان، کسانی ‏اند که در دنیا و آخرت بلند مرتبه ‏ترند.
یَا هِشَامُ مَا مِنْ عَبْدٍ إِلَّا وَ مَلَکٌ آخِذٌ بِنَاصِیَتِهِ فَلَا یَتَوَاضَعُ إِلَّا رَفَعَهُ اللَّهُ وَ لَا یَتَعَاظَمُ إِلَّا وَضَعَهُ اللَّهُ
اى هشام! هیچ بنده‏ اى نیست جز آن که فرشته‏ اى موى پیشانی ‏اش را به دست گرفته است [یعنى زمام او را در دست دارد]؛ پس او براى خدا فروتنى نکند جز آن که فرشته او را بالا برد و او بر خدا تکبر نورزد جز آن که فرشته او را پست سازد.
یَا هِشَامُ إِنَّ لِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حُجَّتَیْنِ حُجَّهً ظَاهِرَهً وَ حُجَّهً بَاطِنَهً فَأَمَّا الظَّاهِرَهُ فَالرُّسُلُ وَ الْأَنْبِیَاءُ وَ الْأَئِمَّهُ وَ أَمَّا الْبَاطِنَهُ فَالْعُقُولُ
اى هشام! به راستى خدا را بر مردم دو حجت است: حجتى آشکار و حجتى نهان. و امّا حجّت آشکار فرستاده ‏شدگان و پیغمبران و امامان هستند و امّا حجت نهان عقلهایند.
یَا هِشَامُ إِنَّ الْعَاقِلَ الَّذِی لَا یَشْغَلُ الْحَلَالُ شُکْرَهُ وَ لَا یَغْلِبُ الْحَرَامُ صَبْرَهُ
اى هشام! به راستى عاقل کسى است که حلال، او را از سپاسدارى باز ندارد و حرام بر شکیب او چیره نشود.
یَا هِشَامُ مَنْ سَلَّطَ ثَلَاثاً عَلَى ثَلَاثٍ فَکَأَنَّمَا أَعَانَ هَوَاهُ عَلَى هَدْمِ عَقْلِهِ مَنْ أَظْلَمَ نُورَ فِکْرِهِ‏[۲۴] بِطُولِ أَمَلِهِ وَ مَحَا طَرَائِفَ حِکْمَتِهِ بِفُضُولِ کَلَامِهِ وَ أَطْفَأَ نُورَ عِبْرَتِهِ بِشَهَوَاتِ‏ نَفْسِهِ فَکَأَنَّمَا أَعَانَ هَوَاهُ عَلَى هَدْمِ عَقْلِهِ وَ مَنْ هَدَمَ عَقْلَهُ أَفْسَدَ عَلَیْهِ دِینَهُ وَ دُنْیَاهُ
اى هشام! هر که سه چیز را بر سه چیز مسلط سازد. گویى که در نابودى عقل خویش هواى نفسانی ‏اش را یارى رسانده است: هر که با آرزوى دراز، روشنى عقلش را تاریک کند و با پرگویى، نکات جالب انگیز حکمتش را محو نماید و با شهوت‏هاى نفسانى، روشنى عبرت را خاموش کند؛ در نتیجه ،گویى هواى نفسانی ‏اش را بر نابودى عقلش یارى رسانده و آن کس که عقلش را نابود کند دین و دنیاى خویش را تباه کرده است.
یَا هِشَامُ کَیْفَ یَزْکُو عِنْدَ اللَّهِ عَمَلُکَ وَ أَنْتَ قَدْ شَغَلْتَ عَقْلَکَ عَنْ أَمْرِ رَبِّکَ وَ أَطَعْتَ هَوَاکَ عَلَى غَلَبَهِ عَقْلِکَ
اى هشام! چگونه کردارت در پیشگاه خدا پاک باشد و حال آن که عقل خویش را از فرمان پروردگارت بازداشته ‏اى و در غلبه بر عقل خویش از هواى نفست فرمان برده ‏اى.
یَا هِشَامُ الصَّبْرُ عَلَى الْوَحْدَهِ عَلَامَهُ قُوَّهِ الْعَقْلِ فَمَنْ عَقَلَ عَنِ اللَّهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى اعْتَزَلَ أَهْلَ الدُّنْیَا وَ الرَّاغِبِینَ فِیهَا وَ رَغِبَ فِیمَا عِنْدَ رَبِّهِ وَ کَانَ اللَّهُ آنِسَهُ فِی الْوَحْشَهِ وَ صَاحِبَهُ فِی الْوَحْدَهِ وَ غِنَاهُ فِی الْعَیْلَهِ وَ مُعِزَّهُ فِی غَیْرِ عَشِیرَهٍ[۲۵]
اى هشام! شکیبایى بر تنهایى نشانه نیروى عقل است؛ پس هر که با (نوری از) خداى تبارک و تعالى تعقل کند، از اهل دنیا و مشتاقان به آن، دورى جوید و به آنچه نزد پروردگارش باشد مشتاق گردد و خداى، هنگام ترس از بی ‏کسى، مایه آرامش او و در تنهایى همراه او و در تنگدستى باعث توانگرى او و در بی ‏کسى، عزّت دهنده به اوست.
یَا هِشَامُ نُصِبَ الْخَلْقُ لِطَاعَهِ اللَّهِ‏[۲۶] وَ لَا نَجَاهَ إِلَّا بِالطَّاعَهِ وَ الطَّاعَهُ بِالْعِلْمِ وَ الْعِلْمُ بِالتَّعَلُّمِ وَ التَّعَلُّمُ بِالْعَقْلِ یُعْتَقَدُ[۲۷] وَ لَا عِلْمَ إِلَّا مِنْ عَالِمٍ رَبَّانِیٍّ وَ مَعْرِفَهُ الْعَالِمِ بِالْعَقْلِ
اى هشام! آفریدگان براى فرمانبردارى از خدا آفریده شده ‏اند و نجاتى جز در فرمانبردارى نیست و فرمانبردارى با دانش و دانش با یادگیرى و یادگیرى با عقل استوار گردد و دانش جز از دانشمند ربّانى به دست نیاید و شناخت دانشمند به عقل حاصل گردد.
یَا هِشَامُ قَلِیلُ الْعَمَلِ مِنَ الْعَاقِلِ مَقْبُولٌ مُضَاعَفٌ وَ کَثِیرُ الْعَمَلِ مِنْ أَهْلِ الْهَوَى وَ الْجَهْلِ مَرْدُودٌ
اى هشام! کردار اندک از خردورز چند برابر پذیرفته آید و کردار بسیار از هوسباز و نادان پذیرفته نیاید.
یَا هِشَامُ إِنَّ الْعَاقِلَ رَضِیَ بِالدُّونِ مِنَ الدُّنْیَا مَعَ الْحِکْمَهِ وَ لَمْ یَرْضَ بِالدُّونِ مِنَ الْحِکْمَهِ مَعَ الدُّنْیَا فَلِذَلِکَ‏ رَبِحَتْ تِجارَتُهُمْ‏
اى هشام! به راستى خردورز به اندک از دنیا که همراه حکمت باشد خشنود شود و به حکمت اندک که همراه دنیا باشد خشنود نشود و به همین سبب تجارتش سودآور است.
یَا هِشَامُ إِنْ کَانَ یُغْنِیکَ مَا یَکْفِیکَ فَأَدْنَى مَا فِی الدُّنْیَا یَکْفِیکَ وَ إِنْ کَانَ لَا یُغْنِیکَ مَا یَکْفِیکَ فَلَیْسَ شَیْ‏ءٌ مِنَ الدُّنْیَا یُغْنِیکَ
اى هشام! اگر آنچه تو را کافى است، بی ‏نیازت کند، پس اندک‏ترین چیز دنیا تو را کافى باشد و چون آنچه که تو را کافى است بی ‏نیازت نکند پس دیگر هیچ چیز از دنیا تو را کافى نخواهد بود.
یَا هِشَامُ إِنَّ الْعُقَلَاءَ تَرَکُوا فُضُولَ الدُّنْیَا فَکَیْفَ الذُّنُوبُ وَ تَرْکُ الدُّنْیَا مِنَ الْفَضْلِ وَ تَرْکُ الذُّنُوبِ مِنَ الْفَرْضِ‏[۲۸]
اى هشام! همانا خردورزان زیاده بر نیازشان را رها کرده‏ اند تا چه برسد به گناهان. رها کردن دنیا فضیلت است، و رها نمودن گناهان از واجبات.
یَا هِشَامُ إِنَّ الْعُقَلَاءَ زَهِدُوا فِی الدُّنْیَا وَ رَغِبُوا فِی الْآخِرَهِ لِأَنَّهُمْ عَلِمُوا أَنَّ الدُّنْیَا طَالِبَهٌ وَمَطْلُوبَهٌ وَالْآخِرَهَ طَالِبَهٌ وَمَطْلُوبَهٌ فَمَنْ طَلَبَ الْآخِرَهَ طَلَبَتْهُ الدُّنْیَا حَتَّى‏ یَسْتَوْفِیَ مِنْهَارِزْقَهُ وَمَنْ طَلَبَ الدُّنْیَا طَلَبَتْهُ الْآخِرَهُ فَیَأْتِیهِ الْمَوْتُ فَیُفْسِدُ عَلَیْهِ دُنْیَاهُ وَآخِرَتَهُ
اى هشام! به راستى خردورزان در دنیا پارسایى کردند و به سراى واپسین دل بستند؛ چرا که آنان فهمیدند که دنیا، خواهان است و خواسته شده و آخرت نیز خواهان است و خواسته شده. پس هر که خواهان آخرت باشد، دنیا جویاى او شود تا اینکه او روزیش را از دنیا برگیرد و هر که دنیا را بخواهد آخرت، او را بجوید؛ پس مرگش در رسد و دنیا و آخرتش را تباه کند.
یَا هِشَامُ مَنْ أَرَادَ الْغِنَى بِلَا مَالٍ وَ رَاحَهَ الْقَلْبِ مِنَ الْحَسَدِ وَ السَّلَامَهَ فِی الدِّینِ فَلْیَتَضَرَّعْ إِلَى اللَّهِ فِی مَسْأَلَتِهِ بِأَنْ یُکَمِّلَ عَقْلَهُ فَمَنْ عَقَلَ قَنِعَ بِمَا یَکْفِیهِ وَ مَنْ قَنِعَ بِمَا یَکْفِیهِ اسْتَغْنَى وَ مَنْ لَمْ یَقْنَعْ بِمَا یَکْفِیهِ لَمْ یُدْرِکِ الْغِنَى أَبَداً
اى هشام! هر که خواهان توانگرى بدون دارایى و آسودگى دل از حسد و سلامت دین است می ‏بایست براى درخواست آن، در درگاه خداوند گریه و زارى کند که عقلش را کامل کند، پس هر که بیندیشد، به آنچه او را کافى است قناعت کند و هر که به آنچه او را کافى است قناعت کند بی ‏نیاز گردد و هر که به آنچه او را کافى است قناعت ننمود هرگز بی ‏نیاز نگردد.
یَا هِشَامُ إِنَّ اللَّهَ جَلَّ وَ عَزَّ حَکَى عَنْ قَوْمٍ صَالِحِینَ أَنَّهُمْ قَالُوا- رَبَّنا لا تُزِغْ قُلُوبَنا بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنا وَ هَبْ لَنا مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَهً إِنَّکَ أَنْتَ الْوَهَّابُ‏[۲۹] حِینَ عَلِمُوا أَنَّ الْقُلُوبَ تَزِیغُ وَ تَعُودُ إِلَى عَمَاهَا وَ رَدَاهَا[۳۰]
اى هشام! به راستى خداوند جلیل و عزیز از مردمى درست پیشه حکایت کرد که آنان گفتند: «پروردگارا، پس از آن که ما را هدایت کردى دل‏هایمان را دست خوش انحراف مگردان و از جانب خود، رحمتى بر ما ارزانى دار که تو خود بخشایشگرى». این سخن، آن هنگام بود که فهمیدند دل‏ها منحرف می ‏شوند وبه کورى و تباهى خود بازمی گردند.
إِنَّهُ لَمْ یَخَفِ اللَّهَ مَنْ لَمْ یَعْقِلْ عَنِ اللَّهِ وَ مَنْ لَمْ یَعْقِلْ عَنِ اللَّهِ لَمْ یُعْقَدْ قَلْبُهُ عَلَى مَعْرِفَهٍ ثَابِتَهٍ یُبْصِرُهَا وَ یَجِدُ حَقِیقَتَهَا فِی قَلْبِهِ وَ لَا یَکُونُ أَحَدٌ کَذَلِکَ إِلَّا مَنْ کَانَ قَوْلُهُ لِفِعْلِهِ مُصَدِّقاً وَ سِرُّهُ لِعَلَانِیَتِهِ مُوَافِقاً لِأَنَّ اللَّهَ لَمْ یَدُلَ‏ عَلَى الْبَاطِنِ الْخَفِیِّ مِنَ الْعَقْلِ إِلَّا بِظَاهِرٍ مِنْهُ وَ نَاطِقٍ عَنْهُ
به راستى هر که (به نوری) از خدا تعقل نکند از او بیمناک نباشد و هر که(به نوری) از خدا تعقل نکند دلش بر معرفتى پایدار که بینایش سازد و حقیقتش را در دلش دریابد پایبند نشود و هیچ کس این چنین نخواهد شد جز آن کس که سخنش کردارش را تأیید کند و نهانش با عیانش یکسان باشد؛ چرا که خداوند بر باطن نهان عقل گواهى قرار نداده جز با ظاهر و سخن گفتن از آن.
یَا هِشَامُ کَانَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع یَقُولُ مَا مِنْ شَیْ‏ءٍ عُبِدَ اللَّهُ بِهِ‏[۳۱] أَفْضَلَ مِنَ الْعَقْلِ وَ مَا تَمَّ عَقْلُ امْرِئٍ حَتَّى یَکُونَ فِیهِ خِصَالٌ شَتَّى
اى هشام! امیر مؤمنان علیه السّلام بارها می ‏فرمود: هیچ چیزى که خداوند با آن فرمانبردارى شود برتر از عقل نیست و عقل مرد، کامل نگردد جز آن که شش ویژگى گوناگون را دارا باشد:
الْکُفْرُ وَ الشَّرُّ مِنْهُ مَأْمُونَانِ‏[۳۲] وَ الرُّشْدُ وَ الْخَیْرُ مِنْهُ مَأْمُولَانِ‏[۳۳] وَ فَضْلُ مَالِهِ مَبْذُولٌ وَ فَضْلُ قَوْلِهِ مَکْفُوفٌ نَصِیبُهُ مِنَ الدُّنْیَا الْقُوتُ وَ لَا یَشْبَعُ مِنَ الْعِلْمِ دَهْرَهُ الذُّلُّ أَحَبُّ إِلَیْهِ مَعَ اللَّهِ مِنَ الْعِزِّ مَعَ غَیْرِهِ وَ التَّوَاضُعُ أَحَبُّ إِلَیْهِ مِنَ الشَّرَفِ یَسْتَکْثِرُ قَلِیلَ الْمَعْرُوفِ مِنْ غَیْرِهِ وَ یَسْتَقِلُّ کَثِیرَ الْمَعْرُوفِ مِنْ نَفْسِهِ وَ یَرَى النَّاسَ کُلَّهُمْ خَیْراً مِنْهُ وَ أَنَّهُ شَرُّهُمْ فِی نَفْسِهِ وَ هُوَ تَمَامُ الْأَمْرِ[۳۴]
(مردم) از کفر و شرّ او در امان باشند و هدایت و نیکى از او خواسته شود و زیادى دارایی ‏اش [به دیگران‏] بخشیده شود و زیادى گفتارش بازداشته شده باشد، سهمش از دنیا همان قوت روزانه ‏اش باشد و هرگز از علم آموزى سیر نشود، خوارى همراه با خداوند برایش محبوبتر از ارجمندى همراه دیگرى است و فروتنى برایش محبوبتر از اشرافی گرى است. احسان اندک دیگران را بسیار و احسان بسیار خویش را اندک شمارد و همگان را بهتر از خود و خویشتن را پست‏ترین مردم بداند و این تمام کار است.
یَا هِشَامُ مَنْ صَدَقَ لِسَانُهُ زَکَا عَمَلُهُ وَ مَنْ حَسُنَتْ نِیَّتُهُ زِیدَ فِی رِزْقِهِ وَ مَنْ حَسُنَ بِرُّهُ بِإِخْوَانِهِ وَ أَهْلِهِ مُدَّ فِی عُمُرِهِ
اى هشام! آن کس که راست زبان باشد پاک کردار گردد و کسى که نیک نیت باشد روزیش فزون گردد و آن که با برادران و خانواده ‏اش خوش اخلاق باشد عمرش طولانى شود.
یَا هِشَامُ لَا تَمْنَحُوا الْجُهَّالَ الْحِکْمَهَ فَتَظْلِمُوهَا[۳۵] وَ لَا تَمْنَعُوهَا أَهْلَهَا فَتَظْلِمُوهُمْ
اى هشام! حکمت را به نادانان یاد ندهید که به حکمت ستم کرده ‏اید و آن را از اهلش باز ندارید که به آنان ستم روا داشته ‏اید.
یَا هِشَامُ کَمَا تَرَکُوا لَکُمُ الْحِکْمَهَ فَاتْرُکُوا لَهُمُ الدُّنْیَا[۳۶]
اى هشام! همان طور که [دنیا پرستان‏] حکمت را براى شما واگذاشتند شما [نیز] دنیا را براى آنان واگذارید.
یَا هِشَامُ لَا دِینَ لِمَنْ لَا مُرُوَّهَ لَهُ وَ لَا مُرُوَّهَ لِمَنْ لَا عَقْلَ لَهُ وَ إِنَّ أَعْظَمَ النَّاسِ قَدْراً الَّذِی لَا یَرَى الدُّنْیَا لِنَفْسِهِ خَطَراً[۳۷] أَمَا إِنَّ أَبْدَانَکُمْ لَیْسَ لَهَا ثَمَنٌ إِلَّا الْجَنَّهُ فَلَا تَبِیعُوهَا بِغَیْرِهَا[۳۸]
اى هشام! آن کس که جوانمردى ندارد دین ندارد و [نیز] آن کس که جوانمردى ندارد عقل ندارد و عالى قدرترین مردم کسى است که دنیا را براى خویش ارزش نداند. هان! همانا جسم‏هاى شما را بهایى جز بهشت نباشد؛ پس آنها را به چیز دیگرى نفروشید.
یَا هِشَامُ إِنَّ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ ع کَانَ یَقُولُ‏[۳۹] لَا یَجْلِسُ فِی صَدْرِ الْمَجْلِسِ إِلَّا رَجُلٌ فِیهِ ثَلَاثُ خِصَالٍ یُجِیبُ إِذَا سُئِلَ وَ یَنْطِقُ إِذَا عَجَزَ الْقَوْمُ عَنِ الْکَلَامِ وَ یُشِیرُ بِالرَّأْیِ الَّذِی فِیهِ صَلَاحُ أَهْلِهِ فَمَنْ لَمْ یَکُنْ فِیهِ شَیْ‏ءٌ مِنْهُنَّ فَجَلَسَ فَهُوَ أَحْمَقُ
اى هشام! به راستى امیر مؤمنان بارها می ‏فرمود: «در بالاى مجلس کسى ننشیند جز مردى که سه ویژگى را دارا باشد: چون از او چیزى پرسیده شود [به درستى‏] پاسخ گوید. وآن هنگام که مردم ازسخن ناتوان شدند اوسخن گوید ونظرى بدهد که به صلاح مردم باشد؛ پس هرکه هیچ یک ازاین ویژگی ‏ها را دارا نبود و در بالاى مجلس نشست احمق است»
وَ قَالَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِیٍّ ع إِذَا طَلَبْتُمُ الْحَوَائِجَ فَاطْلُبُوهَا مِنْ أَهْلِهَا قِیلَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَ مَنْ أَهْلُهَا قَالَ الَّذِینَ قَصَّ اللَّهُ فِی کِتَابِهِ وَ ذَکَرَهُمْ فَقَالَ‏ إِنَّما یَتَذَکَّرُ أُولُوا الْأَلْبابِ‏[۴۰] قَالَ هُمْ أُولُو الْعُقُولِ
و حسن بن على علیهما السّلام فرمود: اگر نیازهایى را درخواست کردید از اهل آن درخواست کنید پرسیده شد : اى فرزند پیامبر خدا، اهل آن چه کسانی ‏اند؟  فرمود: آنان که خدا در کتابش داستانشان را نقل کرده و از آنان یاد نموده و فرموده است: «تنها صاحبدلان اند که پند پذیرند» فرمود: آنان خردمندانند.
وَ قَالَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ ع مُجَالَسَهُ الصَّالِحِینَ دَاعِیَهٌ إِلَى‏ الصَّلَاحِ وَ أَدَبُ الْعُلَمَاءِ زِیَادَهٌ فِی الْعَقْلِ وَ طَاعَهُ وُلَاهِ الْعَدْلِ تَمَامُ الْعِزِّ وَ اسْتِثْمَارُ الْمَالِ‏[۴۱] تَمَامُ الْمُرُوَّهِ وَ إِرْشَادُ الْمُسْتَشِیرِ قَضَاءٌ لِحَقِّ النِّعْمَهِ وَ کَفُّ الْأَذَى مِنْ کَمَالِ الْعَقْلِ وَ فِیهِ رَاحَهُ الْبَدَنِ عَاجِلًا وَ آجِلًا
و امام علىّ بن حسین علیهما السّلام فرمود: همنشینى با صالحان به صلاح انجامد و ادب آموزى از دانشمندان عقلفزا است و فرمانبردارى از حاکمان عادل کمال بزرگ منشى است و به دست آوردن سود از دارایى کمال جوانمردى و راهنمایى مشورت جو، به انجام رساندن حقّ نعمت است و خوددارى از آزار رسانى، کمال عقل و آسودگى تن در دنیا و آخرت است.
یَا هِشَامُ إِنَّ الْعَاقِلَ لَا یُحَدِّثُ مَنْ یَخَافُ تَکْذِیبَهُ وَ لَا یَسْأَلُ مَنْ یَخَافُ مَنْعَهُ وَ لَا یَعِدُ مَا لَا یَقْدِرُ عَلَیْهِ وَ لَا یَرْجُو مَا یُعَنَّفُ بِرَجَائِهِ‏[۴۲] وَ لَا یَتَقَدَّمُ عَلَى مَا یَخَافُ الْعَجْزَ عَنْهُ‏[۴۳]
اى هشام! به راستى خردمند با کسى که بیم دارد تکذیبش کند سخن نمی ‏گوید و از کسى که بیم مضایقه دارد درخواست نمی ‏کند و بر آنچه نتواند وعده نمی ‏دهد و بر آنچه که به خاطر امیدواریش نکوهیده گردد امید نبندد و بر آنچه که بیم ناتوانى از آن را دارد گام برندارد
وَ کَانَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع یُوصِی أَصْحَابَهُ یَقُولُ أُوصِیکُمْ بِالْخَشْیَهِ مِنَ اللَّهِ فِی السِّرِّ وَ الْعَلَانِیَهِ وَ الْعَدْلِ فِی الرِّضَا وَ الْغَضَبِ وَ الِاکْتِسَابِ فِی الْفَقْرِ وَ الْغِنَى وَ أَنْ تَصِلُوا مَنْ قَطَعَکُمْ وَ تَعْفُوا عَمَّنْ ظَلَمَکُمْ وَ تَعْطِفُوا عَلَى مَنْ حَرَمَکُمْ
و امیر مؤمنان علیه السّلام بارها به یاران خود سفارش می ‏فرمود و می ‏گفت: شما را به خدا ترسى در نهان و آشکار و دادگرى هنگام خشنودى و خشم‏گیرى و به دست آوردن [حلال و ثواب‏] در تهیدستى و توانگرى سفارش می ‏کنم‏ و اینکه با کسى که با شما قطع رابطه کرده پیوند دارید و از آن کس که بر شما ستم روا داشته درگذرید و به کسى که از شما مضایقه کرده محبت کنید،
وَلْیَکُنْ نَظَرُکُمْ عَبَراً وَصَمْتُکُمْ فِکْراً وَ قَوْلُکُمْ ذِکْراً وَ طَبِیعَتُکُمُ السَّخَاءَ[۴۴] فَإِنَّهُ لَا یَدْخُلُ الْجَنَّهَ بَخِیلٌ وَ لَا یَدْخُلُ النَّارَ سَخِیٌّ
و می ‏بایست نگاه شما عبرت آموز و سکوت شما فکر و سخن شما ذکر و طینت شما سخاوت ‏ورزى باشد؛ چرا که تنگ نظر به بهشت و سخاوت ورز به دوزخ درنیاید.
یَا هِشَامُ رَحِمَ اللَّهُ مَنِ اسْتَحْیَا مِنَ اللَّهِ حَقَّ الْحَیَاءِ فَحَفِظَ الرَّأْسَ وَ مَا حَوَى‏[۴۵] وَ الْبَطْنَ وَ مَا وَعَى وَ ذَکَرَ الْمَوْتَ وَ الْبِلَى وَ عَلِمَ أَنَّ الْجَنَّهَ مَحْفُوفَهٌ بِالْمَکَارِهِ‏[۴۶] وَ النَّارَ مَحْفُوفَهٌ بِالشَّهَوَاتِ
اى هشام! خدا رحمت کند کسى را که آن گونه که باید، از خدا حیا کند؛ پس سر و آنچه را که در بر دارد و شکم و آنچه را که در آن جاى می ‏دهد [از حرام‏] نگهدارد و مرگ و پوسیدگى [بدن‏] را یاد آورد و بداند که بهشت در میانه ناخوشایندی‏ها و دوزخ در میانه شهوت‏ هاست.
یَا هِشَامُ مَنْ کَفَّ نَفْسَهُ عَنْ أَعْرَاضِ النَّاسِ أَقَالَهُ اللَّهُ عَثْرَتَهُ یَوْمَ الْقِیَامَهِ وَ مَنْ کَفَّ غَضَبَهُ عَنِ النَّاسِ کَفَّ اللَّهُ عَنْهُ غَضَبَهُ یَوْمَ الْقِیَامَهِ
اى هشام! هر که از ریختن آبروى مردم خوددارى کند خداوند از خطاى او در روز رستاخیز بگذرد و هر که از خشم‏گیرى بر مردم خوددارى کند خداوند از خشم‏گیرى بر او در روز رستاخیز خوددارى نماید.
یَا هِشَامُ إِنَّ الْعَاقِلَ لَا یَکْذِبُ وَ إِنْ کَانَ فِیهِ هَوَاهُ
اى هشام! همانا عاقل دروغ نمی ‏گوید هر چند دلش بخواهد.
یَا هِشَامُ وُجِدَ فِی ذُؤَابَهِ[۴۷] سَیْفِ رَسُولِ اللَّهِ ص إِنَّ أَعْتَى النَّاسِ عَلَى اللَّهِ مَنْ ضَرَبَ غَیْرَ ضَارِبِهِ وَ قَتَلَ غَیْرَ قَاتِلِهِ وَ مَنْ تَوَلَّى غَیْرَ مَوَالِیهِ فَهُوَ کَافِرٌ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ عَلَى نَبِیِّهِ مُحَمَّدٍ ص وَ مَنْ أَحْدَثَ حَدَثاً[۴۸] أَوْ آوَى مُحْدِثاً لَمْ یَقْبَلِ اللَّهُ مِنْهُ یَوْمَ الْقِیَامَهِ صَرْفاً وَ لَا عَدْلًا
اى هشام! بر روى بند شمشیر رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله [این نوشته‏] یافت شد که: به راستى گردن کش‏ترین مردم کسى است که آن کس را که او را نزده بزند و کسى را که [قصد] کشتن او را نداشته بکشد و هر که ولایت کسى جز ولایت امامش را بپذیرد به آنچه که خدا بر پیامبرش محمّد صلّى اللَّه علیه و آله فرستاده کفر ورزیده و هر که بدعتى تازه گزارد و یا بدعت‏گذارى را پناه دهد خداوند در روز رستاخیز از او بازگشت و فدیه ‏اى نپذیرد.
یَا هِشَامُ أَفْضَلُ مَا یَتَقَرَّبُ بِهِ الْعَبْدُ إِلَى اللَّهِ بَعْدَ الْمَعْرِفَهِ بِهِ الصَّلَاهُ وَ بِرُّ الْوَالِدَیْنِ وَ تَرْکُ الْحَسَدِ وَ الْعُجْبِ وَ الْفَخْرِ
اى هشام! برترین تقرّب‏جویى بنده به سوى خداوند پس از شناخت او، نماز و نیکى به پدر و مادر و دورى‏جویى از حسد و خود بزرگ بینى و به خود بالیدن است.
یَا هِشَامُ أَصْلَحُ أَیَّامِکَ الَّذِی هُوَ أَمَامَکَ فَانْظُرْ أَیُّ یَوْمٍ هُوَ وَ أَعِدَّ لَهُ الْجَوَابَ فَإِنَّکَ مَوْقُوفٌ وَ مَسْئُولٌ وَ خُذْ مَوْعِظَتَکَ مِنَ الدَّهْرِ وَ أَهْلِهِ فَإِنَّ الدَّهْرَ طَوِیلَهٌ قَصِیرَهٌ فَاعْمَلْ کَأَنَّکَ تَرَى ثَوَابَ عَمَلِکَ لِتَکُونَ أَطْمَعَ فِی ذَلِکَ وَ اعْقِلْ عَنِ اللَّهِ وَ انْظُرْ[۴۹] فِی تَصَرُّفِ الدَّهْرِ وَ أَحْوَالِهِ فَإِنَّ مَا هُوَ آتٍ مِنَ الدُّنْیَا کَمَا وَلَّى مِنْهَا فَاعْتَبِرْ بِهَا
اى هشام! روزهاى پیش روى خویش را اصلاح کن و نگاه کن که آن چه روزى است و پاسخ را آماده کن؛ چرا که تو در بازداشت و بازپرسى خواهى بود و از زمانه و مردمش پند بگیر؛ زیرا زمانه طولانى است و [براى مردمش‏] کوتاه است. به گونه ‏اى کارى را انجام بده که گویا پاداش کردارت را می ‏بینى تا به آن کار حریص‏تر گردى و عقل را از خدا دریافت کن و در دگرگونى زمانه و حالت‏هاى آن نظر افکن، پس به راستى آنچه در دنیا بیاید همان است که از دنیا رفته پس، از آن عبرت گیر،
وَ قَالَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ ع إِنَّ جَمِیعَ مَا طَلَعَتْ عَلَیْهِ الشَّمْسُ فِی مَشَارِقِ الْأَرْضِ وَ مَغَارِبِهَا بَحْرِهَا وَ بَرِّهَا وَ سَهْلِهَا وَ جَبَلِهَا عِنْدَ وَلِیٍّ مِنْ أَوْلِیَاءِ اللَّهِ وَ أَهْلِ الْمَعْرِفَهِ بِحَقِّ اللَّهِ کَفَیْ‏ءِ الظِّلَالِ ثُمَّ قَالَ ع أَ وَ لَا حُرٌّ یَدَعُ هَذِهِ اللُّمَاظَهَ لِأَهْلِهَا[۵۰] یَعْنِی الدُّنْیَا فَلَیْسَ لِأَنْفُسِکُمْ ثَمَنٌ إِلَّا الْجَنَّهُ فَلَا تَبِیعُوهَا بِغَیْرِهَا فَإِنَّهُ مَنْ رَضِیَ مِنَ اللَّهِ بِالدُّنْیَا فَقَدْ رَضِیَ بِالْخَسِیسِ.
و على بن حسین علیهما السّلام فرمود: همانا هر آنچه که در شرق و غرب دنیا از دریا گرفته تا خشکى دشت و کوه آن کوه خورشید بر آن تابیده نزد دوستى از دوستداران خدا و معرفت داران به حقّ خدا همچون بازگشت سایه است. پس آنگاه فرمود: آیا آزاده‏ اى نیست که این ته‏مانده جویده شده- یعنى دنیا- را براى اهلش واگذارد؟ جان‏هاى شما را قیمتى جز بهشت نباشد؛ پس به غیر آن نفروشید؛ چرا که هر که از خدا به دنیا خشنود شود بی ‏گمان به چیزى پست خشنود شده است.
یَا هِشَامُ إِنَّ کُلَّ النَّاسِ یُبْصِرُ النُّجُومَ وَ لَکِنْ لَا یَهْتَدِی بِهَا إِلَّا مَنْ یَعْرِفُ مَجَارِیَهَا وَ مَنَازِلَهَا وَ کَذَلِکَ أَنْتُمْ تَدْرُسُونَ الْحِکْمَهَ وَ لَکِنْ لَا یَهْتَدِی بِهَا مِنْکُمْ إِلَّا مَنْ عَمِلَ بِهَا
اى هشام! به راستى همه مردم ستارگان را می ‏بینند ولى جز آن کس که راه‏ها و منزلگاه‏هاى ستارگان را می ‏داند به آنها رهنمون نمی ‏شود و همین طور شما حکمت را می ‏خوانید ولى جز آن کس که به آن عمل می ‏کند کسى به آن رهنمون نمی ‏شود.
یَا هِشَامُ إِنَّ الْمَسِیحَ ع قَالَ لِلْحَوَارِیِّینَ یَا عَبِیدَ السَّوْءِ یَهُولُکُمْ طُولُ النَّخْلَهِ[۵۱] وَ تَذْکُرُونَ شَوْکَهَا وَ مَئُونَهَ مَرَاقِیهَا وَ تَنْسَوْنَ طِیبَ ثَمَرِهَا وَ مَرَافِقَهَا[۵۲] کَذَلِکَ تَذْکُرُونَ مَئُونَهَ عَمَلِ الْآخِرَهِ فَیَطُولُ عَلَیْکُمْ أَمَدُهُ‏[۵۳] وَ تَنْسَوْنَ مَا تُفْضُونَ إِلَیْهِ مِنْ نَعِیمِهَا وَ نَوْرِهَا وَ ثَمَرِهَا
اى هشام! همانا مسیح علیه السّلام به حواریون فرمود: اى بندگان بد! بلندى نخل شما را به هراس می ‏اندازد و خار و سختى بالا روى از آن را به یاد می ‏آورید و شیرینى و منافع ثمره نخل را از یاد می ‏برید؛ همین طور سختى کار آخرت را به یاد می ‏آورید و روز فرا رسیدنش بر شما طولانى می ‏آید و نعمت و روشنى و سودى که به آنها دست می ‏یابید را از یاد می ‏برید.
یَا عَبِیدَ السَّوْءِ نَقُّوا الْقَمْحَ وَ طَیِّبُوهُ وَ أَدِقُّوا طَحْنَهُ تَجِدُوا طَعْمَهُ وَ یَهْنِئْکُمْ أَکْلُهُ کَذَلِکَ فَأَخْلِصُوا الْإِیمَانَ وَ أَکْمِلُوهُ تَجِدُوا حَلَاوَتَهُ وَ یَنْفَعْکُمْ غِبُّهُ‏[۵۴]
اى بندگان بد! گندم را پاک سازید و تمیز نمایید و آن را به خوبى آرد کنید تا مزه‏ اش را دریابید و خوردنش بر شما گوارا باشد همین طور ایمان را خالص کنید و کامل نمایید تا شیرینی ‏اش را دریابید و از سرانجامش بهره برید.
بِحَقٍّ أَقُولُ لَکُمْ لَوْ وَجَدْتُمْ سِرَاجاً یَتَوَقَّدُ بِالْقَطِرَانِ‏[۵۵] فِی لَیْلَهٍ مُظْلِمَهٍ لَاسْتَضَأْتُمْ بِهِ وَ لَمْ یَمْنَعْکُمْ مِنْهُ رِیحُ نَتْنِهِ کَذَلِکَ یَنْبَغِی لَکُمْ أَنْ تَأْخُذُوا الْحِکْمَهَ مِمَّنْ وَجَدْتُمُوهَا مَعَهُ وَ لَا یَمْنَعْکُمْ مِنْهُ سُوءُ رَغْبَتِهِ فِیهَا
از روى حقّ به شما می ‏گویم: اگر چراغى را بیابید که با روغن قطران [روغنى بدبو] در شبى تاریک روشنایى دهد از نورش استفاده می ‏کنید و بوى بدش شما را از آن باز نمی ‏دارد همین طور سزاست که حکمت از هر که یافتید برگیرید و بی ‏میلى او به یاد دادن حکمت، شما را از آن باز نمی ‏دارد.
یَا عَبِیدَ الدُّنْیَا بِحَقٍّ أَقُولُ لَکُمْ لَا تُدْرِکُونَ شَرَفَ الْآخِرَهِ إِلَّا بِتَرْکِ مَا تُحِبُّونَ فَلَا تُنْظِرُوا بِالتَّوْبَهِ غَداً فَإِنَّ دُونَ غَدٍ یَوْماً وَ لَیْلَهً وَ قَضَاءَ اللَّهِ فِیهِمَا[۵۶] یَغْدُو وَ یَرُوحُ
اى بندگان دنیا! از روى حقّ به شما می ‏گویم: به شرف سراى واپسین دست نیابید جز با رها کردن آنچه دوست دارید. و براى توبه کردن منتظر فردا نباشید؛ چرا که تا فردا روز و شبى مانده و قضاى الهى در این صبحگاهان و شامگاهان در آمد و رفت است.
بِحَقٍّ أَقُولُ لَکُمْ إِنَّ مَنْ لَیْسَ عَلَیْهِ دَیْنٌ مِنَ النَّاسِ أَرْوَحُ وَ أَقَلُّ هَمّاً مِمَّنْ عَلَیْهِ الدَّیْنُ وَ إِنْ أَحْسَنَ الْقَضَاءَ وَ کَذَلِکَ مَنْ لَمْ یَعْمَلِ الْخَطِیئَهَ أَرْوَحُ هَمّاً مِمَّنْ عَمِلَ الْخَطِیئَهَ وَ إِنْ أَخْلَصَ التَّوْبَهَ وَ أَنَابَ وَ إِنَّ صِغَارَ الذُّنُوبِ وَ مُحَقَّرَاتِهَا[۵۷] مِنْ مَکَایِدِ إِبْلِیسَ یُحَقِّرُهَا لَکُمْ وَ یُصَغِّرُهَا فِی أَعْیُنِکُمْ فَتَجْتَمِعُ وَ تَکْثُرُ فَتُحِیطُ بِکُمْ
از روى حقّ به شما می ‏گویم: به راستى هر که از مردم بدهى بر عهده ندارد آسوده‏ تر و کم ‏غصه ‏تر از کسى است که از مردم بدهى بر عهده دارد و اگر چه بدهی ‏اش را به نیکى اداء کند و همین طور کسى که گناهى را مرتکب نشده آسوده ‏تر و کم ‏غصه ‏تر از کسى است که مرتکب گناهى شده و اگر چه با اخلاص توبه کند و بازگردد و همانا گناهان عقل و کوچک از دام‏هاى ابلیس است. آنها را در چشم شما عقل و کوچک نشان دهد تا انباشته شوند و بسیار گردند و شما را فراگیرند.
بِحَقٍّ أَقُولُ لَکُمْ إِنَّ النَّاسَ فِی الْحِکْمَهِ رَجُلَانِ فَرَجُلٌ أَتْقَنَهَا بِقَوْلِهِ وَ صَدَّقَهَا بِفِعْلِهِ وَ رَجُلٌ أَتْقَنَهَا بِقَوْلِهِ وَ ضَیَّعَهَا بِسُوءِ فِعْلِهِ
فَشَتَّانَ بَیْنَهُمَا فَطُوبَى لِلْعُلَمَاءِ بِالْفِعْلِ وَ وَیْلٌ لِلْعُلَمَاءِ بِالْقَوْلِ
از روى حقّ به شما می ‏گویم: به راستى مردم در حکمت دو دسته‏ اند: مردى که آن را با سخن خویش استوار دارد و با کردارش تصدیق نماید و مردى که با سخن خویش آن را استوار دارد و با کردارش تباه کند، پس بین این دو چقدر فاصله است! پس خوشا به حال دانایان با کردار و بدا به حال دانایان [تنها] با سخن.
یَا عَبِیدَ السَّوْءِ اتَّخِذُوا مَسَاجِدَ رَبِّکُمْ سُجُوناً لِأَجْسَادِکُمْ وَ جِبَاهِکُمْ وَ اجْعَلُوا قُلُوبَکُمْ بُیُوتاً لِلتَّقْوَى وَ لَا تَجْعَلُوا قُلُوبَکُمْ مَأْوًى لِلشَّهَوَاتِ إِنَّ أَجْزَعَکُمْ عِنْدَ الْبَلَاءِ لَأَشَدُّکُمْ حُبّاً لِلدُّنْیَا وَ إِنَّ أَصْبَرَکُمْ عَلَى الْبَلَاءِ لَأَزْهَدُکُمْ فِی الدُّنْیَا
اى بندگان بد! مساجد پروردگارتان را زندان‏هایى براى بدن‏ها و پیشانی ‏هاى خود کنید و دل‏هایتان را منزل پرهیزگارى سازید و دل‏هایتان را جایگاه شهوت‏ها قرار ندهید، به راستى بی ‏قرارترین شما هنگامه مصیبت، دنیا دوست‏ترین شماست و همانا بردبارترین شما هنگامه مصیبت پارساترین شما در دنیاست.
یَا عَبِیدَ السَّوْءِ لَا تَکُونُوا شَبِیهاً بِالْحِدَاءِ الْخَاطِفَهِ[۵۸] وَ لَا بِالثَّعَالِبِ الْخَادِعَهِ وَ لَا بِالذِّئَابِ الْغَادِرَهِ وَ لَا بِالْأُسُدِ الْعَاتِیَهِ کَمَا تَفْعَلُ بِالْفَرَائِسِ‏[۵۹] کَذَلِکَ تَفْعَلُونَ بِالنَّاسِ فَرِیقاً تَخْطَفُونَ وَ فَرِیقاً تَخْدَعُونَ وَ فَرِیقاً تَغْدِرُونَ بِهِمْ‏[۶۰]
 اى بندگان بد! همانند پرنده گوشت ربا و روبهان فریب دهنده و گرگان حیله ‏گر و شیران درنده نباشید که همان گونه که آنان با شکار خود می ‏کنند. شما نیز با مردم همان کنید. گروهى را بربایید و به گروهى نیرنگ زنید و به گروهى خیانت ورزید.
بِحَقٍّ أَقُولُ لَکُمْ لَا یُغْنِی عَنِ الْجَسَدِ أَنْ یَکُونَ ظَاهِرُهُ صَحِیحاً وَ بَاطِنُهُ فَاسِداً کَذَلِکَ لَا تُغْنِی أَجْسَادُکُمُ الَّتِی قَدْ أَعْجَبَتْکُمْ وَ قَدْ فَسَدَتْ قُلُوبُکُمْ وَ مَا یُغْنِی عَنْکُمْ أَنْ تُنَقُّوا جُلُودَکُمْ وَ قُلُوبُکُمْ دَنِسَهٌ لَا تَکُونُوا کَالْمُنْخُلِ‏[۶۱] یُخْرِجُ مِنْهُ الدَّقِیقَ الطَّیِّبَ وَ یُمْسِکُ النُّخَالَهَ کَذَلِکَ أَنْتُمْ تُخْرِجُونَ الْحِکْمَهَ مِنْ أَفْوَاهِکُمْ وَ یَبْقَى الْغِلُّ فِی صُدُورِکُمْ
از روى حقّ می ‏گویم: بدن‏هایى که ظاهرش درست و درونش تباه است ثمرى ندارد، همین طور بدن‏هایتان که شما را پسند آمده‏ اند در حالى که دل‏هایتان تباه است ثمرى ندهد و شما را سودى ندهد که ظاهرتان را پاکیزه سازید و دل‏هایتان لکه ‏دار باشد. همچون غربال نباشید که آرد نرم را خارج می ‏کند و نخاله را نگه می ‏دارد. همین طور شما حکمت را از دهانتان خارج می ‏کنید و ناخالصى در سینه ‏هایتان بجا می ‏ماند.
یَا عَبِیدَ الدُّنْیَا إِنَّمَا مَثَلُکُمْ مَثَلُ السِّرَاجِ یُضِی‏ءُ لِلنَّاسِ وَ یُحْرِقُ نَفْسَهُ
اى بندگان دنیا! به راستى مثل شما همچون چراغى است که به مردم نور دهد و خودش را بسوزاند.
یَا بَنِی إِسْرَائِیلَ زَاحِمُوا الْعُلَمَاءَ فِی مَجَالِسِهِمْ وَ لَوْ جُثُوّاً عَلَى الرُّکَبِ‏[۶۲] فَإِنَّ اللَّهَ یُحْیِی الْقُلُوبَ الْمَیْتَهَ بِنُورِ الْحِکْمَهِ کَمَا یُحْیِی الْأَرْضَ الْمَیْتَهَ بِوَابِلِ الْمَطَرِ[۶۳]
اى بنى اسرائیل! در محافل دانشمندان ازدحام و انبوهى نمایید هر چند بر روى زانو نشینید؛ چرا که خداوند دلها را با روشنى حکمت، زنده کند همان گونه که زمین بایر و خشک را با باران تند زنده کند».
یَا هِشَامُ مَکْتُوبٌ فِی الْإِنْجِیلِ طُوبَى لِلْمُتَرَاحِمِینَ أُولَئِکَ هُمُ الْمَرْحُومُونَ یَوْمَ الْقِیَامَهِ طُوبَى لِلْمُصْلِحِینَ بَیْنَ النَّاسِ أُولَئِکَ هُمُ الْمُقَرَّبُونَ یَوْمَ الْقِیَامَهِ طُوبَى لِلْمُطَهَّرَهِ قُلُوبُهُمْ  أُولَئِکَ هُمُ الْمُتَّقُونَ یَوْمَ الْقِیَامَهِ طُوبَى لِلْمُتَوَاضِعِینَ فِی الدُّنْیَا أُولَئِکَ یَرْتَقُونَ مَنَابِرَ الْمُلْکِ یَوْمَ الْقِیَامَهِ
اى هشام! در انجیل نوشته شده که «خوشا به حال مهرورزان، آنان کسانی ‏اند که در روز رستاخیز مهربانى بینند. خوشا به حال اصلاح دهندگان میان مردم، آنان در روز رستاخیز همان مقربانند. خوشا به حال پاک دلان، آنان در روز رستاخیز همان پارسایانند. خوشا به حال فروتنان در دنیا، آنان در روز رستاخیز بر جایگاه‏هایى شاهانه برآیند.
یَا هِشَامُ قِلَّهُ الْمَنْطِقِ حُکْمٌ عَظِیمٌ فَعَلَیْکُمْ بِالصَّمْتِ فَإِنَّهُ دَعَهٌ حَسَنَهٌ وَ قِلَّهُ وِزْرٍ وَ خِفَّهٌ مِنَ الذُّنُوبِ فَحَصِّنُوا بَابَ الْحِلْمِ فَإِنَّ بَابَهُ الصَّبْرُ وَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یُبْغِضُ الضَّحَّاکَ مِنْ غَیْرِ عَجَبٍ وَ الْمَشَّاءَ إِلَى غَیْرِ أَرَبٍ‏[۶۴]
اى هشام! اندک گویى بزرگ حکمتى است؛ پس بر شما باد به [رعایت‏] سکوت؛ زیرا شیوه ‏اى نیکو و مایه کم گناهى وسبکى گناهان است ودر بردبارى رامحکم کنیدکه درش صبر است وبه راستى خداى عزیز وجلیل کسى را که بی ‏سبب ، بسیار بخندد و بدون هدف، بسیار پرسه زند را دشمن می ‏دارد
وَ یَجِبُ عَلَى الْوَالِی أَنْ یَکُونَ کَالرَّاعِی لَا یَغْفُلُ عَنْ رَعِیَّتِهِ وَ لَا یَتَکَبَّرُ عَلَیْهِمْ فَاسْتَحْیُوا مِنَ اللَّهِ فِی سَرَائِرِکُمْ کَمَا تَسْتَحْیُونَ مِنَ النَّاسِ فِی عَلَانِیَتِکُمْ وَ اعْلَمُوا أَنَّ الْکَلِمَهَ مِنَ الْحِکْمَهِ ضَالَّهُ الْمُؤْمِنِ فَعَلَیْکُمْ بِالْعِلْمِ قَبْلَ أَنْ یُرْفَعَ وَ رَفْعُهُ غَیْبَهُ عَالِمِکُمْ بَیْنَ أَظْهُرِکُمْ
و بر حاکم واجب است که همچون چوپان باشد؛ از مردمش بی ‏خبر نباشد و بر آنها بزرگى ننماید. در خلوت خویش از خداوند حیا کنید همان گونه که در آشکار خود از مردم حیا می ‏کنید و بدانید که [حتى‏] یک کلمه از حکمت گمشده مؤمن است؛ بر شما باد به علم آموزى پیش از آن که [از میان‏] برداشته شود و برداشته شدن علم همان از دست رفتن دانشمند از میان شماست.
یَا هِشَامُ تَعَلَّمْ مِنَ الْعِلْمِ مَا جَهِلْتَ وَ عَلِّمِ الْجَاهِلَ مِمَّا عُلِّمْتَ عَظِّمِ الْعَالِمَ لِعِلْمِهِ وَ دَعْ مُنَازَعَتَهُ وَ صَغِّرِ الْجَاهِلَ لِجَهْلِهِ وَ لَا تَطْرُدْهُ وَ لَکِنْ قَرِّبْهُ وَ عَلِّمْهُ
اى هشام! آنچه را که از دانش نمی ‏دانى یادگیر و آنچه را که یاد گرفته ‏اى به نادان یاد ده، دانشمند را به سبب دانش او، بزرگ دار و مجادله با او را رها کن و نادان را به سبب نادانی ‏اش کوچک شمار ولى او را [از خویش‏] مران بلکه او را بخود نزدیک کن و یاد ده.
یَا هِشَامُ إِنَّ کُلَّ نِعْمَهٍ عَجَزْتَ عَنْ شُکْرِهَا بِمَنْزِلَهِ سَیِّئَهٍ تُؤَاخَذُ بِهَا
اى هشام! به راستى درسپاسدارى هرنعمت که کوتاهى کنى همانند گناهى باشد که به آن بازخواست شوى
وَ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ص إِنَّ لِلَّهِ عِبَاداً کَسَرَتْ قُلُوبَهُمْ خَشْیَتُهُ فَأَسْکَتَتْهُمْ عَنِ الْمَنْطِقِ‏[۶۵] وَ إِنَّهُمْ لَفُصَحَاءُ عُقَلَاءُ یَسْتَبِقُونَ إِلَى اللَّهِ بِالْأَعْمَالِ الزَّکِیَّهِ لَا یَسْتَکْثِرُونَ لَهُ الْکَثِیرَ وَ لَا یَرْضَوْنَ لَهُمْ مِنْ أَنْفُسِهِمْ بِالْقَلِیلِ یَرَوْنَ فِی أَنْفُسِهِمْ أَنَّهُمْ أَشْرَارٌ وَ إِنَّهُمْ لَأَکْیَاسٌ وَ أَبْرَارٌ[۶۶]
و امیر مؤمنان صلوات اللَّه علیه فرمود: همانا براى خداوند، بندگانى است که از بیم او شکسته دل شده‏اند [بیمناک شده ‏اند] و آنان را از سخن بازداشته در حالى که سخن‏ورانى خردورزند؛ با کردارهاى پاک در پیشگاه خداوند [از یک دیگر] پیشى گیرند؛ [کردار] بسیار را در پیشگاه او زیاد نشمارند؛ به اندک کردارشان خرسند نباشند؛ خویشتن را بد بدانند و حال آن که آنان بی ‏گمان هوشیاران و نیکوکاران هستند.
یَا هِشَامُ الْحَیَاءُ مِنَ الْإِیمَانِ وَ الْإِیمَانُ فِی الْجَنَّهِ وَ الْبَذَاءُ مِنَ الْجَفَاءِ وَ الْجَفَاءُ[۶۷] فِی النَّارِ
اى هشام! حیا از ایمان باشد و ایمان در بهشت است و بی ‏حیایى از درشتى است و درشتى در دوزخ است.
یَا هِشَامُ الْمُتَکَلِّمُونَ ثَلَاثَهٌ فَرَابِحٌ وَ سَالِمٌ وَ شَاجِبٌ‏[۶۸] فَأَمَّا الرَّابِحُ فَالذَّاکِرُ لِلَّهِ وَ أَمَّا السَّالِمُ فَالسَّاکِتُ وَ أَمَّا الشَّاجِبُ فَالَّذِی یَخُوضُ فِی الْبَاطِلِ إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَ الْجَنَّهَ عَلَى کُلِّ فَاحِشٍ بَذِی‏ءٍ قَلِیلِ الْحَیَاءِ لَا یُبَالِی مَا قَالَ وَ لَا مَا قِیلَ فِیهِ
اى هشام! سخن گویان سه گونه ‏اند: سود برنده و سالم و بیهوده‏ گو؛ امّا سود برنده همان یادکننده خداوند است و امّا سالم همان ساکت است و امّا بیهوده‏ گو کسى است که در باطل غرق می‏شود. به راستى خداوند بهشت را بر هر ناسزاگوى بد زبان بی ‏حیا که از هر چه گوید و بر او گویند باکى ندارد حرام کرده است.
وَ کَانَ أَبُوذَرٍّ ‏ رَضِیَ اللَّهُ عَنْه‏ یَقُولُ یَا مُبْتَغِیَ الْعِلْمِ إِنَّ هَذَا اللِّسَانَ مِفْتَاحُ خَیْرٍ وَ مِفْتَاحُ شَرٍّ فَاخْتِمْ عَلَى فِیکَ کَمَا تَخْتِمُ عَلَى ذَهَبِکَ وَ وَرِقِکَ
و ابو ذر- رضى اللَّه عنه- بارها می ‏فرمود: اى خواهنده دانش به راستى این زبان هم کلید نیکى است و هم کلید بدى؛ پس همان گونه که بر طلا و نقره ‏ات مهر می ‏زنى بر دهانت نیز مهر بزن.
یَا هِشَامُ بِئْسَ الْعَبْدُ عَبْدٌ یَکُونُ ذَا وَجْهَیْنِ وَ ذَا لِسَانَیْنِ یُطْرِی أَخَاهُ إِذَا شَاهَدَهُ‏[۶۹] وَ یَأْکُلُهُ إِذَا غَابَ عَنْهُ إِنْ أُعْطِیَ حَسَدَهُ وَ إِنِ ابْتُلِیَ خَذَلَهُ إِنَّ أَسْرَعَ الْخَیْرِ ثَوَاباً الْبِرُّ وَ أَسْرَعَ الشَّرِّ عُقُوبَهً الْبَغْیُ وَ إِنَّ شَرَّ عِبَادِ اللَّهِ مَنْ تُکْرَهُ مُجَالَسَتُهُ لِفُحْشِهِ وَ هَلْ یَکُبُّ النَّاسَ عَلَى مَنَاخِرِهِمْ فِی النَّارِ إِلَّا حَصَائِدُ أَلْسِنَتِهِمْ وَ مِنْ حُسْنِ إِسْلَامِ الْمَرْءِ تَرْکُ مَا لَا یَعْنِیهِ
اى هشام! چه بد باشد آن بنده ‏اى که دو رو و دو زبان است. برادرش را جلوى رویش می ‏ستاید و در پشت سرش گوشتش را [با غیبت از او] می ‏خورد، اگر به برادرش چیزى بخشیده شود بر او رشک برد و هنگامى که دچار بلایى شود وارهاندش. به راستى سریع‏ترین نیکى در پاداش‏گیرى احسان است و سریع‏ترین بدى در کیفر دهى، ستم است و همانا بدترین بندگان خدا کسى است که به خطر بد زبانیش همنشینى با او را ناخوشایند می ‏دارى. آیا مردم را چیزى جز دروشده زبان‏هایشان به دوزخ واژگون می ‏کند؟ از مسلمانى مرد رها کردن سخن بیهوده است.
یَا هِشَامُ لَا یَکُونُ الرَّجُلُ مُؤْمِناً حَتَّى یَکُونَ خَائِفاً رَاجِیاً وَ لَا یَکُونُ خَائِفاً رَاجِیاً حَتَّى یَکُونَ عَامِلًا لِمَا یَخَافُ وَ یَرْجُو
اى هشام! مرد، مؤمن نباشد تا اینکه هراسناک امیدوار باشد و هراسناک امیدوار نباشد تا اینکه به آنچه هراس و امید دارد عمل نماید.
یَا هِشَامُ قَالَ اللَّهُ جَلَّ وَ عَزَّ وَ عِزَّتِی وَ جَلَالِی وَ عَظَمَتِی وَ قُدْرَتِی وَ بَهَائِی وَ عُلُوِّی فِی مَکَانِی لَا یُؤْثِرُ عَبْدٌ هَوَایَ عَلَى هَوَاهُ إِلَّا جَعَلْتُ الْغِنَى فِی نَفْسِهِ وَ هَمَّهُ فِی آخِرَتِهِ وَ کَفَفْتُ عَلَیْهِ فِی ضَیْعَتِهِ‏[۷۰] وَ ضَمَّنْتُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ رِزْقَهُ وَ کُنْتُ لَهُ مِنْ وَرَاءِ تِجَارَهِ کُلِّ تَاجِرٍ
اى هشام! خداوند جلیل و عزیز فرمود: به عزت وبزرگى وقدرت و آبرو و فرازمندى مقامم سوگند که بنده‏ اى خواست مرا برخواست خود برتر ندارد جز آن که او را درنزد خودش بی ‏نیاز نمایم و همتش را در آخرت قرار دهم و درکسب و حرفه ‏اش او را تأمین کنم و آسمان‏ها و زمین را ضامن روزیش کنم و بالاتر از تجارت هر تاجرى سودى نصیبش سازم.
یَا هِشَامُ الْغَضَبُ مِفْتَاحُ الشَّرِّ وَ أَکْمَلُ الْمُؤْمِنِینَ إِیمَاناً أَحْسَنُهُمْ خُلُقاً وَ إِنْ خَالَطْتَ النَّاسَ فَإِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ لَا تُخَالِطَ أَحَداً مِنْهُمْ إِلَّا مَنْ کَانَتْ یَدُکَ عَلَیْهِ الْعُلْیَا[۷۱] فَافْعَلْ
اى هشام! خشم کلید بدى است و کامل‏ترین مؤمنان در ایمان، خوش اخلاق‏ترین آنان است. و اگر خواهى که با مردم نشست و برخاست داشته باشى؛ پس اگر می ‏توانى با هیچ کس نشست و برخاست نداشته باشى جز با کسى
که دست بالاترى [در احسان‏] بر او داشته باشى، پس همان گونه کن.
یَا هِشَامُ عَلَیْکَ بِالرِّفْقِ فَإِنَّ الرِّفْقَ یُمْنٌ وَ الْخُرْقَ شُؤْمٌ إِنَّ الرِّفْقَ وَ الْبِرَّ وَ حُسْنَ الْخُلُقِ یَعْمُرُ الدِّیَارَ وَ یَزِیدُ فِی الرِّزْقِ
اى هشام! بر تو باد به نرم رفتارى؛ چرا که نرم رفتارى خجسته و تندخویى شوم است. همانا نرم رفتارى و نیکى و نیک خویى خانه ‏ها را آباد سازد و روزى را فزون کند.
یَا هِشَامُ قَوْلُ اللَّهِ‏ هَلْ جَزاءُ الْإِحْسانِ إِلَّا الْإِحْسانُ‏[۷۲] جَرَتْ فِی الْمُؤْمِنِ وَ الْکَافِرِ وَ الْبَرِّ وَ الْفَاجِرِ مَنْ صُنِعَ إِلَیْهِ مَعْرُوفٌ فَعَلَیْهِ أَنْ یُکَافِئَ بِهِ وَلَیْسَتِ الْمُکَافَأَهُ أَنْ تَصْنَعَ کَمَا صَنَعَ حَتَّى تَرَى فَضْلَکَ فَإِنْ صَنَعْتَ کَمَا صَنَعَ فَلَهُ الْفَضْلُ بِالابْتِدَاءِ[۷۳]
اى هشام! این سخن خداوند: «مگر پاداش احسان جز احسان است؟» در مؤمن و کافر و نیکوکار و بزهکار جارى است. هر که به او احسانى شود باید آن احسان را جبران کند و جبران کردن، این نیست که همان گونه که او احسان کرده تو احسان کنى تا اینکه احسان خویش را به او بنمایانى پس اگر همان گونه احسان کردى که او با تو احسان کرده بود او با آغازیدن احسان، بر تو برترى دارد.
یَا هِشَامُ إِنَّ مَثَلَ الدُّنْیَا مَثَلُ الْحَیَّهِ مَسُّهَا لَیِّنٌ وَ فِی جَوْفِهَا السَّمُّ الْقَاتِلُ یَحْذَرُهَا الرِّجَالُ ذَوُو الْعُقُولِ وَ یَهْوِی إِلَیْهَا الصِّبْیَانُ بِأَیْدِیهِمْ
اى هشام! به درستى مثل دنیا، همانند مارى است که دست ساییدن بر آن نرم است و درونش زهر کشنده دارد. مردان خردمند از آن پروا دارند و کودکان در دستشان بگیرند.
یَا هِشَامُ اصْبِرْ عَلَى طَاعَهِ اللَّهِ وَ اصْبِرْ عَنْ مَعَاصِی اللَّهِ فَإِنَّمَا الدُّنْیَا سَاعَهٌ فَمَا مَضَى مِنْهَا فَلَیْسَ تَجِدُ لَهُ سُرُوراً وَ لَا حُزْناً وَ مَا لَمْ یَأْتِ مِنْهَا فَلَیْسَ تَعْرِفُهُ فَاصْبِرْ عَلَى تِلْکَ السَّاعَهِ الَّتِی أَنْتَ فِیهَا فَکَأَنَّکَ قَدِ اغْتَبَطْتَ‏[۷۴]
اى هشام! در فرمانبردارى از خداوند شکیبایى پیشه کن و [در دورى‏] از نافرمانى او شکیبا باش؛ چرا که بی ‏گمان دنیا ساعتى است و از آنچه از دنیا رفته شادى و حزنى نیابى و از آنچه که هنوز نیامده آگاهى ندارى؛ پس بر همین ساعتى که در آن هستى صبر پیشه ‏دار که گویا تو مورد حسرت دیگران هستى.
یَا هِشَامُ مَثَلُ الدُّنْیَا مَثَلُ مَاءِ الْبَحْرِ کُلَّمَا شَرِبَ مِنْهُ الْعَطْشَانُ ازْدَادَ عَطَشاً حَتَّى یَقْتُلَهُ
اى هشام! مثل دنیا همانند آب دریاست. هر چه [شخص تشنه‏] از آن نوشد تشنگى او فزون گردد تا اینکه او را بکشد.
یَا هِشَامُ إِیَّاکَ وَ الْکِبْرَ فَإِنَّهُ لَا یَدْخُلُ الْجَنَّهَ مَنْ کَانَ فِی قَلْبِهِ مِثْقَالُ حَبَّهٍ مِنْ کِبْرٍ الْکِبْرُ رِدَاءُ اللَّهِ فَمَنْ نَازَعَهُ رِدَاءَهُ أَکَبَّهُ اللَّهُ فِی النَّارِ عَلَى وَجْهِهِ
اى هشام! از بزرگى فروشى دورى گزین؛ زیرا هر که در دلش به اندازه دانه‏اى بزرگى فروشى باشد به بهشت نرود و بزرگى فروشى جامه خداست [یعنى ویژه اوست‏]. هر که بر سر جامه خدا با او ستیزه کند، خداوند او را به رو در دوزخ اندازد.
یَا هِشَامُ لَیْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ یُحَاسِبْ نَفْسَهُ فِی کُلِّ یَوْمٍ فَإِنْ عَمِلَ حَسَناً اسْتَزَادَ مِنْهُ وَ إِنْ عَمِلَ سَیِّئاً اسْتَغْفَرَ اللَّهَ مِنْهُ وَ تَابَ إِلَیْهِ
اى هشام! از ما نیست هر که در هر روز بر خویش حسابرسى نکند که اگر عملى نیکو انجام داده آن را افزون کند
و چون گناهى مرتکب شده از خدا آمرزش جوید و به سوى خداوند بازگردد
یَا هِشَامُ تَمَثَّلَتِ الدُّنْیَا لِلْمَسِیحِ ع فِی صُورَهِ امْرَأَهٍ زَرْقَاءَ فَقَالَ لَهَا کَمْ تَزَوَّجْتِ فَقَالَتْ کَثِیراً قَالَ فَکُلٌّ طَلَّقَکِ قَالَتْ لَا بَلْ کُلًّا قَتَلْتُ قَالَ الْمَسِیحُ ع فَوَیْحُ لِأَزْوَاجِکِ الْبَاقِینَ کَیْفَ لَا یَعْتَبِرُونَ بِالْمَاضِینَ
اى هشام! دنیا به شکل زنى چشم آبى بر حضرت مسیح علیه السّلام مجسم شد، پس حضرت مسیح علیه السّلام به او فرمود: چند شوهر کرده‏اى؟ او گفت: بسیار. آن حضرت پرسید: و همه آنان تو را طلاق داده‏اند؟ او گفت: نه بلکه همگى را کشتم. حضرت مسیح علیه السّلام فرمود: پس واى بر شوهران باقى مانده‏ات، چطور از پیشینیان از خویش عبرت نمى‏گیرند.
یَا هِشَامُ إِنَّ ضَوْءَ الْجَسَدِ فِی عَیْنِهِ فَإِنْ کَانَ الْبَصَرُ مُضِیئاً اسْتَضَاءَ الْجَسَدُ کُلُّهُ وَ إِنَّ ضَوْءَ الرُّوحِ الْعَقْلُ فَإِذَا کَانَ الْعَبْدُ عَاقِلًا کَانَ عَالِماً بِرَبِّهِ وَ إِذَا کَانَ عَالِماً بِرَبِّهِ أَبْصَرَ دِینَهُ وَ إِنْ کَانَ جَاهِلًا بِرَبِّهِ لَمْ یَقُمْ لَهُ دِینٌ وَ کَمَا لَا یَقُومُ الْجَسَدُ إِلَّا بِالنَّفْسِ الْحَیَّهِ فَکَذَلِکَ لَا یَقُومُ الدِّینُ إِلَّا بِالنِّیَّهِ الصَّادِقَهِ وَ لَا تَثْبُتُ النِّیَّهُ الصَّادِقَهُ إِلَّا بِالْعَقْلِ
اى هشام! به راستى نور تن در چشم است، پس چون چشم نورانى باشد تمام تن نورانى شود و همانا نور جان خرد است، پس چون بنده خردورز باشد به پروردگارش شناخت یابد و آنگاه که به پروردگارش شناخت یافت نسبت به دینش بینا گردد و اگر شناختى به پروردگارش نداشته باشد دینى براى او پابرجا نماند و همان گونه که تن جز با جان پابرجا نماند دین نیز جز با قصد راستین بجا نماند و قصد راستین جز با خرد پاینده نشود.
یَا هِشَامُ إِنَّ الزَّرْعَ یَنْبُتُ فِی السَّهْلِ وَ لَا یَنْبُتُ فِی الصَّفَا[۷۵] فَکَذَلِکَ الْحِکْمَهُ تَعْمُرُ فِی قَلْبِ الْمُتَوَاضِعِ وَ لَا تَعْمُرُ فِی قَلْبِ الْمُتَکَبِّرِ الْجَبَّارِ لِأَنَّ اللَّهَ جَعَلَ التَّوَاضُعَ آلَهَ الْعَقْلِ وَ جَعَلَ التَّکَبُّرَ مِنْ آلَهِ الْجَهْلِ أَ لَمْ تَعْلَمْ أَنَّ مَنْ شَمَخَ إِلَى السَّقْفِ‏[۷۶] بِرَأْسِهِ‏
شَجَّهُ‏[۷۷] وَ مَنْ خَفَضَ رَأْسَهُ اسْتَظَلَّ تَحْتَهُ وَ أَکَنَّهُ وَ کَذَلِکَ مَنْ لَمْ یَتَوَاضَعْ لِلَّهِ خَفَضَهُ اللَّهُ وَ مَنْ تَوَاضَعَ لِلَّهِ رَفَعَهُ
اى هشام! به راستى کشت در زمین هموار بروید و در سنگلاخ نروید و همین طور حکمت در دل فروتن سکنى گزیند و در دل خودخواه ستمگر ساکن نشود؛ زیرا خداوند فروتنى را وسیله خرد و خودخواهى را وسیله نادانى قرار داد.
آیا نمى‏دانى هر که سرش را به سقف بکوبد سرش را بشکند و هر که سر فرود آورد سقف بر او سایه اندازد و در پناهش گیرد و همین طور هر که در درگاه خداوند فروتنى نکند خداوند او را پایین آورد و هر که در درگاه خداوند فروتنى کند خداوند او را بر فراز دارد.
یَا هِشَامُ مَا أَقْبَحَ الْفَقْرَ بَعْدَ الْغِنَى وَ أَقْبَحَ الْخَطِیئَهَ بَعْدَ النُّسُکِ وَ أَقْبَحُ مِنْ ذَلِکَ الْعَابِدُ لِلَّهِ ثُمَّ یَتْرُکُ عِبَادَتَهُ
اى هشام! چه زشت است تنگدستى پس از توانگرى و گناهکارى پس از عبادت و از آن زشت‏تر این است که عبادت‏کننده خدا، عبادت را وارهاند.
یَا هِشَامُ لَا خَیْرَ فِی الْعَیْشِ إِلَّا لِرَجُلَیْنِ لِمُسْتَمِعٍ وَاعٍ وَ عَالِمٍ نَاطِقٍ
اى هشام! در زندگى جز براى دو کس سعادتى نباشد: شنونده‏اى پذیرنده و دانایى گوینده.
یَا هِشَامُ مَا قُسِمَ بَیْنَ الْعِبَادِ أَفْضَلُ مِنَ الْعَقْلِ نَوْمُ الْعَاقِلِ أَفْضَلُ مِنْ سَهَرِ الْجَاهِلِ وَ مَا بَعَثَ اللَّهُ نَبِیّاً إِلَّا عَاقِلًا حَتَّى یَکُونَ عَقْلُهُ أَفْضَلَ مِنْ جَمِیعِ جَهْدِ الْمُجْتَهِدِینَ وَ مَا أَدَّى الْعَبْدُ فَرِیضَهً مِنْ فَرَائِضِ اللَّهِ حَتَّى عَقَلَ عَنْهُ‏[۷۸]
اى هشام! چیزى برتر از خرد میان بندگان تقسیم نشده است و خواب خردورز برتر از شب‏زنده‏دارى نادان است و خداوند هیچ پیامبرى را برنینگیخت جز آن که خردورز بود تا آنجا که خردش از تلاش همه تلاشگران برتر بوده است‏
و بنده هیچ واجبى از واجبات را به جا نیاورد تا اینکه به آن تعقل کند.
یَا هِشَامُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِذَا رَأَیْتُمُ الْمُؤْمِنَ صَمُوتاً فَادْنُوا مِنْهُ فَإِنَّهُ یُلْقِی الْحِکْمَهَ وَ الْمُؤْمِنُ قَلِیلُ الْکَلَامِ کَثِیرُ الْعَمَلِ وَ الْمُنَافِقُ کَثِیرُ الْکَلَامِ قَلِیلُ الْعَمَلِ
اى هشام! فرستاده خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمود: چون مؤمنى را دیدید که خموش است به او نزدیک شوید؛ چرا که او [به شما] حکمت بیاموزد و مؤمن کم گوى و پرعمل، و منافق پرگوى و کم عمل است.
یَا هِشَامُ أَوْحَى اللَّهُ تَعَالَى إِلَى دَاوُدَ ع قُلْ لِعِبَادِی لَا یَجْعَلُوا بَیْنِی وَ بَیْنَهُمْ عَالِماً مَفْتُوناً بِالدُّنْیَا فَیَصُدَّهُمْ عَنْ ذِکْرِی وَ عَنْ طَرِیقِ مَحَبَّتِی وَ مُنَاجَاتِی أُولَئِکَ قُطَّاعُ الطَّرِیقِ مِنْ عِبَادِی إِنَّ أَدْنَى مَا أَنَا صَانِعٌ بِهِمْ أَنْ أَنْزِعَ حَلَاوَهَ مَحَبَّتِی‏[۷۹] وَ مُنَاجَاتِی مِنْ قُلُوبِهِمْ
اى هشام! خداى تعالى به داود وحى کرد: به بندگانم بگو که میان من و خویشتن دانشمند فریفته دنیا را ننهند که آنان را از یاد من و از راه دوستدارى من و مناجات با من باز مى‏دارد، آنان راهزنان بندگانم هستند، به راستى کمترین کارى که با آنان کنم این است که شیرینى دوستدارى من و مناجات با من را از دلهایشان بردارم.
یَا هِشَامُ مَنْ تَعَظَّمَ فِی نَفْسِهِ لَعَنَتْهُ مَلَائِکَهُ السَّمَاءِ وَ مَلَائِکَهُ الْأَرْضِ وَ مَنْ تَکَبَّرَ عَلَى إِخْوَانِهِ وَ اسْتَطَالَ عَلَیْهِمْ فَقَدْ ضَادَّ اللَّهَ‏[۸۰] وَ مَنِ ادَّعَى مَا لَیْسَ لَهُ فَهُوَ أَعْنَى لِغَیْرِ رُشْدِهِ‏[۸۱]
اى هشام! هر کس خویشتن را بزرگ داند فرشتگان آسمان و فرشتگان زمین بر او لعنت کنند و هر کس بر برادرانش بزرگى نماید و تکبر ورزد بى‏گمان به مقابله با خدا برخاسته و هر کس چیزى را ادعا کند که ندارد در خلاف جهت رشدش، خویش را به سختى و دشوارى افکنده است.
یَا هِشَامُ أَوْحَى اللَّهُ تَعَالَى إِلَى دَاوُدَ ع یَا دَاوُدُ حَذِّرْ وَ أَنْذِرْ[۸۲] أَصْحَابَکَ عَنْ حُبِّ الشَّهَوَاتِ فَإِنَّ الْمُعَلَّقَهَ قُلُوبُهُمْ بِشَهَوَاتِ الدُّنْیَا قُلُوبُهُمْ مَحْجُوبَهٌ عَنِّی
اى هشام! خداى تعالى به داود علیه السّلام وحى فرمود: اى داود! یارانت را از دوستدارى شهوات دور دار و بترسان؛ زیرا دلبستگان شهوات دنیا، دل‏هایشان از [یاد] من در حجاب است.
یَا هِشَامُ إِیَّاکَ وَ الْکِبْرَ عَلَى أَوْلِیَائِی وَ الِاسْتِطَالَهَ بِعِلْمِکَ فَیَمْقُتُکَ اللَّهُ فَلَا تَنْفَعُکَ‏ بَعْدَ مَقْتِهِ دُنْیَاکَ وَ لَا آخِرَتُکَ وَ کُنْ فِی الدُّنْیَا کَسَاکِنِ دَارٍ لَیْسَتْ لَهُ إِنَّمَا یَنْتَظِرُ الرَّحِیلَ
اى هشام! از بزرگى کردن بر دوستان من و تکبرورزى به دانش خویش بپرهیز که خداوند تو را سخت دشمن دارد و پس از دشمنى خداوند از دنیا و آخرت خویش سودى نبرى : و در دنیا همانند کسى باش که در خانه‏اى سکنى گزیده که براى او نیست و فقط در انتظار کوچ کردن است.
یَا هِشَامُ مُجَالَسَهُ أَهْلِ الدِّینِ شَرَفُ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهِ وَ مُشَاوَرَهُ الْعَاقِلِ النَّاصِحِ یُمْنٌ وَ بَرَکَهٌ وَ رُشْدٌ وَ تَوْفِیقٌ مِنَ اللَّهِ فَإِذَا أَشَارَ[۸۳] عَلَیْکَ الْعَاقِلُ النَّاصِحُ فَإِیَّاکَ وَ الْخِلَافَ فَإِنَّ فِی ذَلِکَ الْعَطَبَ‏[۸۴]
اى هشام! همنشین با دینداران، بزرگى دنیا و آخرت است و مشورت‏جویى از خردورز خیرخواه خجستگى و برکت و رشد و توفیقى از خداوند است؛ پس چون خردورز خیرخواه مشورتى به تو داد از مخالفت با او بپرهیز؛ چرا که در آن نابودى باشد.
یَا هِشَامُ إِیَّاکَ وَ مُخَالَطَهَ النَّاسِ وَ الْأُنْسَ بِهِمْ إِلَّا أَنْ تَجِدَ مِنْهُمْ عَاقِلًا وَ مَأْمُوناً فَآنِسْ بِهِ وَ اهْرُبْ مِنْ سَائِرِهِمْ کَهَرَبِکَ مِنَ السِّبَاعِ الضَّارِیَهِ[۸۵] وَ یَنْبَغِی لِلْعَاقِلِ إِذَا عَمِلَ عَمَلًا أَنْ یَسْتَحْیِیَ مِنَ اللَّهِ وَ إِذَا تَفَرَّدَ لَهُ بِالنِّعَمِ أَنْ یُشَارِکَ فِی عَمَلِهِ أَحَداً غَیْرَهُ‏[۸۶]
اى هشام! از معاشرت و الفت با مردم بپرهیز مگر آن که در میانشان خردورزى درستکار بیابى، پس با او الفت گیر و از دیگران همچون گریز از درندگان شکارى بگریز و خردورز را سزاست که چون عملى را انجام دهد از خدا حیا کند و آن هنگام که فقط به او نعمتى دهند دیگرى را در کارش [استفاده از نعمت‏] شرکت دهد
وَ إِذَا مَرَّ بِکَ‏[۸۷] أَمْرَانِ لَا تَدْرِی أَیُّهُمَا خَیْرٌ وَ أَصْوَبُ فَانْظُرْ أَیُّهُمَا أَقْرَبُ إِلَى هَوَاکَ فَخَالِفْهُ فَإِنَّ کَثِیرَ الصَّوَابِ فِی مُخَالَفَهِ هَوَاکَ وَ إِیَّاکَ أَنْ تَغْلِبَ الْحِکْمَهَ وَ تَضَعَهَا فِی أَهْلِ الْجَهَالَهِ[۸۸]
و چون دو کار بر تو پیش آمد که نمى‏دانى کدام بهتر و درست‏تر است. نگاه کن که کدامین از آن دو به هواى نفست نزدیک‏تر است پس با آن مخالفت ورز؛ زیرا به راستى بسیار از درستى‏ها در مخالفت‏جویى با هواى نفست است و بپرهیز از اینکه حکمت را به دست آورى و به دست نادانان سپارى.
قَالَ هِشَامٌ فَقُلْتُ لَهُ فَإِنْ وَجَدْتُ رَجُلًا طَالِباً لَهُ غَیْرَ أَنَّ عَقْلَهُ لَا یَتَّسِعُ لِضَبْطِ مَا أُلْقِی إِلَیْهِ قَالَ ع فَتَلَطَّفْ لَهُ فِی النَّصِیحَهِ فَإِنْ ضَاقَ قَلْبُهُ فَلَا تَعْرِضَنَّ نَفْسَکَ لِلْفِتْنَهِ وَ احْذَرْ رَدَّ الْمُتَکَبِّرِینَ فَإِنَّ الْعِلْمَ یَدِلُّ عَلَى أَنْ یُمْلَى عَلَى مَنْ لَا یُفِیقُ‏[۸۹]
هشام گفت: به امام کاظم علیه السّلام عرض کردم: اگر مرد جویاى آن را بیابم ولى درکش ظرفیت نگهدارى آموخته‏ هایم را نداشته باشد[چه کنم‏] ؟ امام علیه السّلام فرمود: دراندرزگویى به او نرمى و مهربانى نما واگر[در اندرز آموزى‏] دلتنگ شد، خویشتن را در اندرزگویى به او به سختى بسیار نینداز و از علم ناپذیرى خودخواهان برحذر باش؛ چرا که علم خوار مى‏شود که بر ناهوشیاران عرضه شود.
قُلْتُ فَإِنْ لَمْ أَجِدْ مَنْ یَعْقِلُ السُّؤَالَ عَنْهَا قَالَ ع فَاغْتَنِمْ جَهْلَهُ عَنِ السُّؤَالِ حَتَّى تَسْلَمَ مِنْ فِتْنَهِ الْقَوْلِ وَ عَظِیمِ فِتْنَهِ الرَّدِّ وَ
اعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ لَمْ یَرْفَعِ الْمُتَوَاضِعِینَ بِقَدْرِ تَوَاضُعِهِمْ وَ لَکِنْ رَفَعَهُمْ بِقَدْرِ عَظَمَتِهِ وَ مَجْدِهِ وَ لَمْ یُؤْمِنِ الْخَائِفِینَ بِقَدْرِ خَوْفِهِمْ وَ لَکِنْ آمَنَهُمْ بِقَدْرِ کَرَمِهِ وَ جُودِهِ وَ لَمْ یُفَرِّجِ الْمَحْزُونِینَ‏[۹۰] بِقَدْرِ حُزْنِهِمْ وَ لَکِنْ بِقَدْرِ رَأْفَتِهِ وَ رَحْمَتِهِ
عرض کردم: پس اگر کسى را نیافتم که توان فهم سؤال از آن را داشته باشد [چه کنم‏]؟ امام علیه السّلام فرمود: نادانى در باره سؤال را غنیمت شمار تا از بلاى سخن [در یاد دادن علم‏] و بزرگ بلاى ناپذیرفتن در امان باشى و بدان که خداوند فروتنان را به اندازه فروتنى ایشان، بر فراز نمى‏دارد بلکه به اندازه بزرگى و فرازمندى خویش بر فراز دارد و هراسناکان را به اندازه هراس ایشان آسوده ندارد بلکه به اندازه کرم و بخشش خویش آنان را آسودگى دهد و اندوهناکان را به اندازه اندوه ایشان فرج حاصل نکند بلکه به اندازه مهر و رحمتش بدهد.
فَمَا ظَنُّکَ بِالرَّءُوفِ الرَّحِیمِ الَّذِی یَتَوَدَّدُ إِلَى مَنْ یُؤْذِیهِ بِأَوْلِیَائِهِ فَکَیْفَ بِمَنْ یُؤْذَى فِیهِ وَ مَا ظَنُّکَ بِالتَّوَّابِ الرَّحِیمِ الَّذِی یَتُوبُ عَلَى مَنْ یُعَادِیهِ فَکَیْفَ بِمَنْ یَتَرَضَّاهُ‏[۹۱] وَ یَخْتَارُ عَدَاوَهَ الْخَلْقِ فِیهِ.
پس چه مى‏پندارى در باره مهربان بخشایشگرى که به آنان که دوستانش را آزار مى‏رساند مهر ورزد تا چه برسد به کسى که به خاطر خدا [از دیگران‏] آزار مى‏بیند؟ و چه مى‏پندارى در باره توبه پذیر بخشایشگرى که دشمن خویش را مى‏بخشد تا چه برسد به آن کس که خرسندى خدا را مى‏جوید و به خاطر او دشمنى مردم را برمى‏گزیند.
یَا هِشَامُ مَنْ أَحَبَّ الدُّنْیَا ذَهَبَ خَوْفُ الْآخِرَهِ مِنْ قَلْبِهِ وَ مَا أُوتِیَ عَبْدٌ عِلْماً فَازْدَادَ لِلدُّنْیَا حُبّاً إِلَّا ازْدَادَ مِنَ اللَّهِ بُعْداً وَ ازْدَادَ اللَّهُ عَلَیْهِ غَضَباً
اى هشام! هر که دوستدار دنیا شد هراس روز رستاخیز از دلش برود و به هیچ بنده‏اى دانشى داده نشد که دوستدارى دنیا را فزون کند جز آن که دورى از خدا را فزون نماید و خداوند خشمش را بر او بیشتر کند.
یَا هِشَامُ إِنَّ الْعَاقِلَ اللَّبِیبَ مَنْ تَرَکَ مَا لَا طَاقَهَ لَهُ بِهِ وَ أَکْثَرُ الصَّوَابِ فِی خِلَافِ الْهَوَى وَ مَنْ طَالَ أَمَلُهُ سَاءَ عَمَلُهُ
اى هشام! به راستى خردورز فرزانه کسى است که آنچه را که توانش را ندارد وارهاند و درستى بیشتر در مخالفت‏ورزى با هواى نفس است و هر که آرزویش دراز شود کردارش بد شود.
یَا هِشَامُ لَوْ رَأَیْتَ مَسِیرَ الْأَجَلِ لَأَلْهَاکَ عَنِ الْأَمَلِ
اى هشام! اگر راه مرگ را ببینى بى‏گمان تو را از آرزو باز دارد.
یَا هِشَامُ إِیَّاکَ وَ الطَّمَعَ وَ عَلَیْکَ بِالْیَأْسِ مِمَّا فِی أَیْدِی النَّاسِ وَ أَمِتِ الطَّمَعَ مِنَ الْمَخْلُوقِینَ فَإِنَّ الطَّمَعَ مِفْتَاحٌ لِلذُّلِ‏ وَ اخْتِلَاسُ الْعَقْلِ وَ اخْتِلَاقُ الْمُرُوَّاتِ‏[۹۲] وَ تَدْنِیسُ الْعِرْضِ وَ الذَّهَابُ بِالْعِلْمِ وَ عَلَیْکَ بِالاعْتِصَامِ بِرَبِّکَ وَ التَّوَکُّلِ عَلَیْهِ وَ جَاهِدْ نَفْسَکَ لِتَرُدَّهَا عَنْ هَوَاهَا فَإِنَّهُ وَاجِبٌ عَلَیْکَ کَجِهَادِ عَدُوِّکَ
اى هشام! از زیاده خواهى بپرهیز و مى‏بایست از [درخواست‏] دارایى مردم ناامید شوى و زیاده خواهى از آفریدگان را در خویشتن بکش؛ چرا که زیاده خواهى کلید پستى و ربوده شدن خرد و فرساینده جوانمردى‏ها و لکه‏دارى آبرو و از کف رفتن دانش است و مى‏بایست به پروردگارت پناه ببرى و بر او توکل کنى و با نفست ستیز کن تا از امیال و خواسته‏هایش بازگردانى؛ چرا که این ستیزه‏جویى همچون ستیز با دشمنت بر تو واجب است.
قَالَ هِشَامٌ فَقُلْتُ لَهُ فَأَیُّ الْأَعْدَاءِ أَوْجَبُهُمْ مُجَاهَدَهً قَالَ ع أَقْرَبُهُمْ إِلَیْکَ وَ أَعْدَاهُمْ لَکَ وَ أَضَرُّهُمْ بِکَ وَ أَعْظَمُهُمْ لَکَ عَدَاوَهً وَ أَخْفَاهُمْ لَکَ شَخْصاً مَعَ دُنُوِّهِ مِنْکَ وَ مَنْ یُحَرِّضُ‏ أَعْدَاءَکَ عَلَیْکَ وَ هُوَ إِبْلِیسُ الْمُوَکَّلُ بِوَسْوَاسٍ مِنَ الْقُلُوبِ فَلَهُ فَلْتَشْتَدَّ عَدَاوَتُکَ‏ وَ لَا یَکُونَنَّ أَصْبَرَ عَلَى مُجَاهَدَتِهِ لِهَلَکَتِکَ مِنْکَ عَلَى صَبْرِکَ لِمُجَاهَدَتِهِ فَإِنَّهُ أَضْعَفُ مِنْکَ رُکْناً فِی قُوَّتِهِ‏[۹۳] وَ أَقَلُّ مِنْکَ ضَرَراً فِی کَثْرَهِ شَرِّهِ إِذَا أَنْتَ اعْتَصَمْتَ بِاللَّهِ فَقَدْ هُدِیتَ‏ إِلى‏ صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ‏
هشام گفت: به امام کاظم علیه السّلام عرض کردم:ستیز با کدامین از دشمنان واجب‏تر است؟ امام علیه السّلام فرمود: نزدیک‏ترین و دشمن‏ترین و آسیب زننده‏ترین و عداوت‏مندترین و پنهان‏ترین دشمنى که در همان حال به تو نزدیک است و آن کس که دشمنانت را بر علیه تو مى‏شوراند و او [همان‏] ابلیس است که براى وسوسه اندازى در دل‏ها گماشته شده است؛ پس باید با او به شدّت دشمنى کنى و نبایستى ابلیس در تلاش براى هلاکت تو از شکیبایى تو در ستیزه با او شکیباتر باشد؛ چرا که او در قوت خویش از تو سست بنیان‏تر و با همه بدى‏هایش از تو کم ضررتر است و چون به خدا پناه آورى بى‏گمان به راهى راست هدایت شوى.
یَا هِشَامُ مَنْ أَکْرَمَهُ اللَّهُ بِثَلَاثٍ فَقَدْ لَطُفَ لَهُ:
اى هشام! هر آن کس که خدا سه چیز به او عنایت کند به راستى که به او لطف نموده است:
عَقْلٌ یَکْفِیهِ مَئُونَهَ هَوَاهُ وَ
خردى که او را از دشوارى هواى نفسش دور دارد و
عِلْمٌ یَکْفِیهِ مَئُونَهَ جَهْلِهِ وَ
دانشى که از دشوارى نادانى او را برکنار دارد و
غِنًى یَکْفِیهِ مَخَافَهَ الْفَقْرِ.
توانگرى‏اى که هراس از تنگدستى را از او دور سازد.
یَا هِشَامُ احْذَرْ هَذِهِ الدُّنْیَا وَ احْذَرْ أَهْلَهَا فَإِنَّ النَّاسَ فِیهَا عَلَى أَرْبَعَهِ أَصْنَافٍ :
اى هشام! از این سراى و مردمانش پروا کن؛ زیرا مردم چهار دسته‏اند:
رَجُلٍ مُتَرَدٍّ مُعَانِقٍ لِهَوَاهُ وَ
مردى نابود و هم آغوش هواى نفسانى‏اش و
مُتَعَلِّمٍ مُقْرِئٍ‏[۹۴] کُلَّمَا ازْدَادَ عِلْماً ازْدَادَ کِبْراً یَسْتَعْلِی‏[۹۵] بِقِرَاءَتِهِ وَ عِلْمِهِ عَلَى مَنْ هُوَ دُونَهُ وَ
یادگیرنده‏اى قرآن خوان که هر چه دانش او فزون گردد تکبرش بیشتر شود که با قرآن خواندن و دانش خویش بر آن کس که پایین دست اوست تکبر ورزد و
عَابِدٍ جَاهِلٍ یَسْتَصْغِرُ مَنْ هُوَ دُونَهُ فِی عِبَادَتِهِ یُحِبُّ أَنْ یُعَظَّمَ وَ یُوَقَّرَ وَ
عبادت پیشه نادانى که آن کس را که پایین دست اوست در عبادت کوچک مى‏شمارد، دوست دارد که بزرگ داشته شود و محترم انگاشته شود و
ذِی بَصِیرَهٍ عَالِمٍ عَارِفٍ بِطَرِیقِ الْحَقِّ یُحِبُّ الْقِیَامَ بِهِ فَهُوَ عَاجِزٌ أَوْ مَغْلُوبٌ وَ لَا یَقْدِرُ عَلَى الْقِیَامِ بِمَا یَعْرِفُهُ فَهُوَ مَحْزُونٌ مَغْمُومٌ بِذَلِکَ فَهُوَ أَمْثَلُ أَهْلِ زَمَانِهِ‏[۹۶] وَ أَوْجَهُهُمْ عَقْلًا
صاحب بصیرتى دانا و آگاه به راه حقّ که دوست دارد در راه خدا به پا خیزد ولى ناتوان یاشکست خورده است وتوان بپا خیزى براى آنچه که مى‏داند را ندارد؛ پس او اندوهناک و غمگین است و او بهترین مردم زمانه خویش و نیک‏خردترین آنان است.
یَا هِشَامُ اعْرِفْ الْعَقْلَ وَ جُنْدَهُ وَ الْجَهْلَ وَ جُنْدَهُ تَکُنْ مِنَ الْمُهْتَدِینَ قَالَ هِشَامٌ فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ لَا نَعْرِفُ إِلَّا مَا عَرَّفْتَنَا فَقَالَ ع
اى هشام! خرد و لشکریانش و نادانى و لشکریانش را بشناس تا از هدایت یافتگان باشى. هشام گفت: پس به امام کاظم علیه السّلام عرض کردم: فدایت گردم، ما چیزى جز آنچه به ما یاد داده‏اید نمى‏دانیم.
یَا هِشَامُ إِنَّ اللَّهَ خَلَقَ الْعَقْلَ وَ هُوَ أَوَّلُ خَلْقٍ خَلَقَهُ اللَّهُ مِنَ الرُّوحَانِیِّینَ‏[۹۷]– عَنْ یَمِینِ الْعَرْشِ مِنْ نُورِهِ‏[۹۸] فَقَالَ لَهُ أَدْبِرْ فَأَدْبَرَ ثُمَّ قَالَ لَهُ أَقْبِلْ فَأَقْبَلَ فَقَالَ اللَّهُ جَلَّ وَ عَزَّ خَلَقْتُکَ خَلْقاً عَظِیماً وَ کَرَّمْتُکَ عَلَى جَمِیعِ خَلْقِی
اى هشام! همانا خداوند خرد را آفرید و آن نخستین آفریده از روحانیّین است که خداوند از سمت راست عرش از نور خویش بیافرید، پس به او فرمود: برگرد پس برگشت، آنگاه به او فرمود: پیش رو اى پس پیش‏رو آمد. پس خداى جلیل و عزیز فرمود: تو را مخلوقى بزرگ آفریدم و بر تمام آفریدگانم تو را ارجمند داشتم،
ثُمَّ خَلَقَ الْجَهْلَ مِنَ الْبَحْرِ الْأُجَاجِ الظُّلْمَانِیِّ فَقَالَ لَهُ أَدْبِرْ فَأَدْبَرَ ثُمَّ قَالَ لَهُ أَقْبِلْ فَلَمْ یُقْبِلْ فَقَالَ لَهُ اسْتَکْبَرْتَ فَلَعَنَهُ
پس آنگاه نادانى را از دریایى تلخ و تیره آفرید. پس به او فرمود: برگرد پس برگشت، آنگاه فرمود: پیش رو آى و آن پیش رو نیامد، پس به او فرمود: خود را بزرگ داشتى، پس او را لعنت نمود
ثُمَّ جَعَلَ لِلْعَقْلِ خَمْسَهً وَ سَبْعِینَ جُنْداً
سپس براى خرد هفتاد و پنج لشکر نهاد.
فَلَمَّا رَأَى الْجَهْلُ مَا کَرَّمَ اللَّهُ بِهِ الْعَقْلَ وَ مَا أَعْطَاهُ أَضْمَرَ لَهُ الْعَدَاوَهَ فَقَالَ الْجَهْلُ یَا رَبِّ هَذَا خَلْقٌ مِثْلِی خَلَقْتَهُ وَ کَرَّمْتَهُ وَ قَوَّیْتَهُ وَ أَنَا ضِدُّهُ وَ لَا قُوَّهَ لِی بِهِ أَعْطِنِی مِنَ الْجُنْدِ مِثْلَ مَا أَعْطَیْتَهُ فَقَالَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى نَعَمْ فَإِنْ عَصَیْتَنِی بَعْدَ ذَلِکَ أَخْرَجْتُکَ وَ جُنْدَکَ مِنْ جِوَارِی وَ مِنْ رَحْمَتِی فَقَالَ قَدْ رَضِیتُ فَأَعْطَاهُ اللَّهُ خَمْسَهً وَ سَبْعِینَ جُنْداً
پس چون نادانى دید که خداوند چگونه به خرد ارج مى‏نهد و چه به او بخشیده است دشمنى او را به دل گرفت و نادانى گفت: پروردگارا! این آفریده‏اى همانند من است که او را آفریدى و ارج نهادى و توانایش ساختى و من ضدّ اویم و توان و نیرویى ندارم. همانند لشکرى که به او ارزانى داشته‏اى به من نیز ارزانى نما، پس خداوند تبارک و تعالى فرمود: آرى! ولى اگر از این پس، از فرمانم سر باززنى تو و لشکرت را از پیشگاه و رحمت خویش بیرون رانم. پس نادانى گفت: به راستى پذیرفتم. پس خداوند به او هفتاد و پنج لشکر داد.
فَکَانَ مِمَّا أَعْطَى الْعَقْلَ مِنَ الْخَمْسَهِ وَ السَّبْعِینَ جُنْداً الْخَیْرُ وَ هُوَ وَزِیرُ الْعَقْلِ وَ جَعَلَ ضِدَّهُ الشَّرَّ وَ هُوَ وَزِیرُ الْجَهْلِ.
و یکى از هفتاد و پنج لشکرى که خداوند به خرد عطا نمود خیر بود که وزیر خرد است و ضدّ آن را شرّ قرار داد که وزیر نادانى است.
جنود العقل و الجهل‏
لشکریان خرد و نادانى‏
الْإِیمَانُ، الْکُفْرُ؛ التَّصْدِیقُ، التَّکْذِیبُ؛ الْإِخْلَاصُ، النِّفَاقُ؛ الرَّجَاءُ، الْقُنُوطُ؛ الْعَدْلُ الْجَوْرُ؛
ایمان، کفر؛ باور دارى، ناباورى؛ پاکدلى، دورویى؛ امیدوارى، ناامیدى؛ دادگرى، بیدادگرى؛
الرِّضَا، السُّخْطُ؛ الشُّکْرُ، الْکُفْرَانُ؛ الْیَأْسُ، الطَّمَعُ؛ التَّوَکُّلُ، الْحِرْصُ؛ الرَّأْفَهُ، الْغِلْظَهُ؛
خرسندى، ناخرسندى؛سپاسدارى، ناسپاسى؛ امید گسستن [از مردم‏]، چشم داشت [از مردم‏]؛ توکّل، آز؛ نرم رفتارى، تندى؛
الْعِلْمُ، الْجَهْلُ؛ الْعِفَّهُ، التَّهَتُّکُ؛ الزُّهْدُ، الرَّغْبَهُ؛ الرِّفْقُ، الْخُرْقُ؛ الرَّهْبَهُ، الْجُرْأَهُ؛
دانش، نادانى؛ پاکدامنى، پرده درى؛ پارسایى، شوق به دنیا؛ مدارا، تندخویى؛ بیم، گستاخى؛
التَّوَاضُعُ، الْکِبْرُ؛ التُّؤَدَهُ[۹۹]، الْعَجَلَهُ؛ الْحِلْمُ، السَّفَهُ؛ الصَّمْتُ، الْهَذَرُ[۱۰۰]؛ الِاسْتِسْلَامُ، الِاسْتِکْبَارُ؛
فروتنى، بزرگى؛ آهسته کارى، شتابزدگى؛ بردبارى، نابردبارى؛ سکوت، پرگویى؛ پذیرفتن، گردن فرازى؛
التَّسْلِیمُ التَّجَبُّرُ؛ الْعَفْوُ الْحِقْدُ؛ الرَّحْمَهُ الْقَسْوَهُ؛ الْیَقِینُ الشَّکُّ؛ الصَّبْرُ الْجَزَعُ؛
فرمانبرى، گردنکشى؛ گذشت، کینه‏توزى؛ نرم دلى، سنگدلى؛ یقین، شک؛ شکیبایى، بى‏قرارى؛
الصَّفْحُ الِانْتِقَامُ؛ الْغِنَى الْفَقْرُ؛ التَّفَکُّرُ السَّهْوُ؛ الْحِفْظُ النِّسْیَانُ؛ التَّوَاصُلُ الْقَطِیعَهُ؛
بخشش، انتقام؛ بى‏نیازى، نیازمندى؛ اندیشه کردن، غفلت‏ورزى؛ به خاطرسپارى، فراموشى؛ به هم پیوستن، از هم گسستن؛
الْقَنَاعَهُ الشَّرَهُ‏[۱۰۱]؛ الْمُوَاسَاهُ الْمَنْعُ؛ الْمَوَدَّهُ الْعَدَاوَهُ؛ الْوَفَاءُ الْغَدْرُ؛ الطَّاعَهُ الْمَعْصِیَهُ؛
قناعت، شکم‏پرستى؛ گشاده دستى، مضایقه؛ دوستى، دشمنى؛ وفادارى، خیانت؛ فرمانبرى، نافرمانى؛
الْخُضُوعُ، التَّطَاوُلُ‏[۱۰۲]؛ السَّلَامَهُ الْبَلَاءُ؛ الْفَهْمُ الْغَبَاوَهُ[۱۰۳]؛ الْمَعْرِفَهُ الْإِنْکَارُ؛ الْمُدَارَاهُ الْمُکَاشَفَهُ؛
فروتنى، گردنفرازى؛ سلامتى، ناگوارى؛ فهمیدن، نفهمیدن؛ شناختن، انکار کردن؛ مدارا، تندى؛
سَلَامَهُ الْغَیْبِ، الْمُمَاکَرَهُ[۱۰۴]؛ الْکِتْمَانُ، الْإِفْشَاءُ؛ الْبِرُّ، الْعُقُوقُ؛ الْحَقِیقَهُ، التَّسْوِیفُ‏[۱۰۵]؛ الْمَعْرُوفُ، الْمُنْکَرُ؛
پاک درونى، حیله‏گرى به همدیگر؛ راز دارى، افشاگرى؛ نیکى، سرپیچى؛ حقیقت‏ورزى، امروز و فردا کردن؛ پسند، ناپسند؛
التَّقِیَّهُ الْإِذَاعَهُ؛ الْإِنْصَافُ، الظُّلْمُ؛ التُّقَى، الْحَسَدُ[۱۰۶]؛ النَّظَافَهُ الْقَذَرُ؛ الْحَیَاءُ الْقِحَهُ[۱۰۷]؛
مخفى کارى، آشکار نمایى؛ دادگرى، ستم‏گرى؛ پرهیزگارى، حسد؛ پاکیزگى، آلودگى؛ حیا، بى‏حیایى؛
الْقَصْدُ الْإِسْرَافُ؛ الرَّاحَهُ التَّعَبُ؛ السُّهُولَهُ الصُّعُوبَهُ؛ الْعَافِیَهُ الْبَلْوَى؛ الْقَوَامُ، الْمُکَاثَرَهُ[۱۰۸]؛
میانه روى، زیاده روى؛ آسودگى، سختى؛ آسان‏گیرى، سخت‏گیرى؛ تندرستى، بلا؛ اعتدال، فزون‏طلبى؛
الْحِکْمَهُ الْهَوَى؛ الْوَقَارُ، الْخِفَّهُ؛ السَّعَادَهُ الشَّقَاءُ؛ التَّوْبَهُ الْإِصْرَارُ؛ الْمُحَافَظَهُ التَّهَاوُنُ‏[۱۰۹]؛
حکمت‏جویى، هوسبازى؛ متانت، سبکى؛ نیک بختى، بدبختى؛ توبه، اصرار بر گناه؛ مراقبت، سهل انگارى؛
الدُّعَاءُ الِاسْتِنْکَافُ؛ النَّشَاطُ الْکَسَلُ؛ الْفَرَحُ الْحَزَنُ؛ الْأُلْفَهُ الْفُرْقَهُ؛ السَّخَاءُ الْبُخْلُ؛
دعا کردن، تکبرورزى؛ خرّمى، ملالت؛ شادى، اندوه؛ الفت‏گیرى، پراکنده شدن؛ بخشش، تنگ نظرى؛
الْخُشُوعُ الْعُجْبُ؛ صَوْنُ الْحَدِیثِ‏[۱۱۰]،النَّمِیمَهُ؛ الِاسْتِغْفَارُ، الِاغْتِرَارُ؛ الْکِیَاسَهُ الْحُمْقُ‏[۱۱۱]؛
خشوع، خود بزرگ بینى؛ نگهدارى سخن، سخن چینى؛ آمرزش‏جویى، فریفتگى؛ هوشمندى، حماقت.
یَا هِشَامُ لَا تُجْمَعُ‏[۱۱۲] هَذِهِ الْخِصَالُ إِلَّا لِنَبِیٍّ أَوْ وَصِیٍّ أَوْ مُؤْمِنٍ امْتَحَنَ اللَّهُ قَلْبَهُ لِلْإِیمَانِ وَ أَمَّا سَائِرُ ذَلِکَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ فَإِنَّ أَحَدَهُمْ لَا یَخْلُو مِنْ أَنْ یَکُونَ فِیهِ بَعْضُ هَذِهِ الْجُنُودِ مِنَ أَجْنَادِ الْعَقْلِ حَتَّى یَسْتَکْمِلَ الْعَقْلَ وَ یَتَخَلَّصَ مِنْ جُنُودِ الْجَهْلِ فَعِنْدَ ذَلِکَ یَکُونُ فِی الدَّرَجَهِ الْعُلْیَا مَعَ الْأَنْبِیَاءِ وَ الْأَوْصِیَاءِ ع وَفَّقَنَا اللَّهُ وَ إِیَّاکُمْ لِطَاعَتِهِ.
اى هشام! این ویژگى‏ها گرد هم نیاید جز در پیامبر یا در جانشین او یا در مؤمنى که خداوند دلش را براى ایمان آزموده است ولى مؤمنان دیگر هیچ کدام از این حالت خارج نیستند که در آنان برخى از لشکریان خرد باشد تا خرد ایشان کامل شود و از لشکریان نادانى رهایى یابند، پس در آن هنگام در بلندترین مرتبه همراه پیامبران و اوصیاء باشند. خداوند ما و شما را براى فرمانبرى از او، توفیق دهد.


اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : چهارشنبه ۸ دی ۱۴۰۰ | 6:29 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |
در آیات و روایات بسیاری از «زلزله» به عنوان یکی از بلایای طبیعی اشاره شده و توصیه‌هایی برای غلبه بر ترس از آن و رهایی از آسیب‌ها در زلزله عنوان شده است

به گزارش پارس نیوز، زلزله» همچون سیل، گردباد، آتشفشان، خشکسالى و صاعقه از حوادث طبیعى و قدیمى دنیا به شمار می‌رود. حوادث طبیعی مخصوص عصر و دوره‌ای خاص و یا افرادی خاص نیست بلکه برای همه افراد و در تمامی اعصار ممکن است اتفاق بیفتند تا جایی که حتی خداوند در سوره مبارکه «حج» از زلزله به عنوان یکی از نشانه‌های آغاز «قیامت» یاد می‌کند و می‌فرماید: «یَا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّکُمْ ۚ إِنَّ زَلْزَلَةَ السَّاعَةِ شَیْءٌ عَظِیمٌ؛ اى مردم! از (عذاب) پروردگارتان بترسید، که زلزله رستاخیز امر عظیمى است». (حج/ 1)

«زلزله» عظیم از نشانه‌های قیامت در قرآن

در این سوره زلزله مقدمات رستاخیز بیان شده است، روزی که انسان را از این زندگى گذراى مادى بیرون مى‌برد و به آینده هول انگیزى که در انتظار او است، متوجه مى‌سازد. آینده‌اى که اگر امروز به فکر آن و آمادگى بر آن نباشد، به راستى وحشتناک است و اگر باشد، دل انگیز و روح افزا است.

همچنین در کلام‌الله مجید سوره‌ای با نام «زلزال» وجود دارد که به زلزله روز قیامت می‌پردازد. آغاز این سوره، همراه است با بیان بعضى از حوادث هول انگیز و وحشتناک پایان این جهان و شروع رستاخیز. نخست مى‌فرماید: «هنگامى که زمین شدیدا به لرزه در آید» (إِذا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزالَها) و چنان زیر و رو شود که «بارهاى سنگینى را که در درون دارد خارج سازد» (وَ أَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقالَها).

تعبیر به زِلْزالَها: «زلزله‌اش» یا اشاره به این است که: در آن روز، تمام کره زمین به لرزه در مى‌آید (بر خلاف زلزله‌هاى معمولى که همه آنها موضعى و مقطعى است) و یا اشاره به زلزله معهود، یعنى زلزله رستاخیز است.

در اینکه: منظور از أَثْقال: «بارهاى سنگین» چیست؟ مفسران تفسیرهاى متعددى ذکر کرده‌اند: برخی مفسران گفته‌اند: منظور انسان‌ها هستند که با زلزله رستاخیز از درون قبرها به خارج پرتاب مى‌شوند، نظیر آنچه در سوره «انشقاق» آیه 4 آمده است: «وَ أَلْقَتْ ما فِیْها وَ تَخَلَّتْ». بعضى هم این گونه بیان می‌کنند که: گنج‌هاى درون خود را بیرون مى‌ریزد، و مایه حسرت دنیاپرستان بى‌خبر مى‌گردد.

این احتمال نیز وجود دارد: منظور بیرون فرستادن مواد سنگین و مذاب درون زمین است، که معمولاً کمى از آن به هنگام آتشفشان‌ها و زلزله‌ها بیرون مى‌ریزد، در پایان جهان، آنچه در درون زمین است، به دنبال آن زلزله عظیم به بیرون پرتاب مى‌شود. تفسیر اول مناسب‌تر به نظر مى‌رسد، هر چند جمع میان این تفاسیر نیز بعید نیست.( تفسیر نمونه)

توصیه پیامبر(ص) برای رهایی از زلزله

رسول خدا(ص) نیز درباره اهمیت قرائت سوره مبارکه «زلزال» فرمودند: «از قرائت [سوره] زلزال ملول نشوید؛ زیرا کسی که در مستحباتش آن را قرائت کند، خداوند عزوجل هرگز زلزله‌ای بدو نرساند و با آن و [نیز] با صاعقه و آفتی از آفات دنیا نمیرد تا این که [به طور عادی] بمیرد». (بحار الانوار، ج56، ص 356)

اما مهم‌ترین نکته‌ای که برخی از منابع علمی آن را مطرح کرده‌اند، رابطه کوه‌ها و وضع پایداری زمین برای حفظ از زلزله‌های پی در پی است. اگرچه هر از چندگاهی زمین لرزه‌هایی در نقاط مختلف زمین روی می‌دهد و انرژی درونی خود را تخلیه می‌کند، اما اگر کوه‌ها وجود نداشتند معلوم نبود چه بر سر زمین خواهد آمد. در آیات زیر اهمیت کوه‌ها برای در امان ماندن از زلزله مشهود است؛

- «وَ أَلْقى فِی الأَرْضِ رَواسِیَ أَنْ تَمِیدَ بِکُمْ وَ أَنْهاراً وَ سُبُلاً لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ؛ و در زمین، کوه‌هاى ثابت و محکمى افکند تا لرزش آن را نسبت به شما بگیرد؛ و نهرها و راه‌هایى ایجاد کرد، تا هدایت شوید». (نحل/ 15)

- «أَلَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ مِهَادًا * وَالْجِبَالَ أَوْتَادًا؛ آیا زمین را محل آرامش (شما) قرار ندادیم؟ و کوه‌ها را میخ‌هاى زمین؟!». (نبأ/ 6 و 7)

- «خَلَقَ السَّمَاوَاتِ بِغَیْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَهَا ۖ وَأَلْقَىٰ فِی الْأَرْضِ رَوَاسِیَ أَن تَمِیدَ بِکُمْ وَبَثَّ فِیهَا مِن کُلِّ دَابَّةٍ ۚ وَأَنزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَنبَتْنَا فِیهَا مِن کُلِّ زَوْجٍ کَرِیمٍ؛ (او) آسمان‌ها را بدون ستونى که آن را ببینید آفرید، و در زمین کوه‌هایى افکند تا شما را نلرزاند (و جایگاه شما آرام باشد) و از هرگونه جنبنده‌اى روى آن منتشر ساخت، و از آسمان، آبى نازل کردیم و به وسیله آن در روى زمین انواع گوناگونى از جفت‌هاى گیاهان پر ارزش رویاندیم». (لقمان/ 10)

مصائب شما از خود شما است!

علاوه بر این‌ها، این تصور براى بسیارى وجود دارد که گمان مى‌کنند رابطه اعمال انسان با جزاى الهى، همان رابطه قرار دادى است که شبیه آن در مورد قوانین دنیا و پاداش و کیفر آن، وجود دارد، در حالى که این ارتباط به یک نوع ارتباط تکوینى شبیه‌تر است تا ارتباط تشریعى و قراردادى، و به تعبیر دیگر پاداش‌ها و کیفرها بیشتر بازتاب طبیعى و تکوینى اعمال انسان‌ها است که دامن آنها را مى‌گیرد چرا که خداوند می‌فرماید: «وَمَا أَصَابَکُم مِّن مُّصِیبَةٍ فَبِمَا کَسَبَتْ أَیْدِیکُمْ وَیَعْفُو عَن کَثِیرٍ؛ هر مصیبتى به شما رسد به خاطر اعمالى است که انجام داده‌اید، و بسیارى را نیز عفو مى‌کند». (شوری/ 30)

در این زمینه در نفسیر نمونه ذیل این آیات روایات زیادى در منابع اسلامى وارد شده که به گوشه‌اى از آن، براى تکمیل این بحث اشاره مى‌کنیم:

1 ـ در یکى از خطبه‌هاى «نهج البلاغه» آمده است: ما کانَ قَوْمٌ قَطُّ فِی غَضِّ نِعْمَة مِنْ عَیْش، فَزالَ عَنْهُمْ، إِلاّ بِذُنُوب اجْتَرَحُوها، لِأَنَّ اللّهَ لَیْسَ بِظَلاّم لِلْعَبِیْدِ، وَ لَوْ أَنَّ النّاسَ حِیْنَ تَنْزِلُ بِهِمُ النِّقَمُ، وَ تَزُولُ عَنْهُمُ النِّعَمُ، فَزِعُوا إِلى رَبِّهِمْ بِصِدْق مِنْ نِیّاتِهِمْ، وَ وَلَه مِنْ قُلُوبِهِمْ، لَرَدَّ عَلَیْهِمْ کُلَّ شارِد، وَ أَصْلَحَ لَهُمْ کُلَّ فاسِد: «هیچ ملتى از آغوش ناز و نعمت زندگى، گرفته نشد، مگر به واسطه گناهانى که انجام دادند، زیرا خداوند هرگز به بندگانش ستم روا نمى‌دارد، هرگاه مردم در موقع نزول بلاها و سلب نعمت‌ها با صدق نیت به پیشگاه خدا تضرع کنند، و با دل‌هاى پراشتیاق و آکنده از مهر خدا، از او درخواست جبران نمایند، مسلماً آنچه از دستشان رفته، به آنها باز مى‌گرداند و هر گونه مفسده‌اى را براى آنها اصلاح مى‌کند».

2 ـ در «جامع الاخبار» حدیث دیگرى از امیرمؤمنان على(علیه السلام) نقل شده است که فرمود: إِنَّ الْبَلاءَ لِلْظّالِمِ أَدَبٌ، وَ لِلْمُؤْمِنِ إِمْتِحانٌ، وَ لِلْأَنْبِیاءِ دَرَجَةٌ وَ لِلْأَوْلِیاءِ کَرامَةٌ: «بلاها براى ظالم تأدیب است، و براى مؤمنان امتحان، و براى پیامبران درجه، و براى اولیاء کرامت و مقام است».

این حدیث، شاهد گویایى است براى آنچه در مورد استثناهاى آیه، بیان کردیم. 3 ـ در حدیث دیگرى در «اصول کافى» از امام صادق(علیه السلام) آمده است که فرمود: إِنَّ الْعَبْدَ إِذا کَثُرَتْ ذُنُوبُهُ، وَ لَمْ یَکُنْ عِنْدَهُ مِنَ الْعَمَلِ ما یُکَفِّرُهَا، ابْتَلاهُ بِالْحُزْنِ لِیُکَفِّرَها: «هنگامى که انسان گناهش افزون شود و اعمالى که آن را جبران کند نداشته باشد، خداوند او را گرفتار اندوه مى‌کند، تا گناهانش را تلافى کند».

4 ـ اصولاً در کتاب «اصول کافى» بابى براى این موضوع منعقد شده، و 12 حدیث در همین زمینه در آن آمده است.

تازه همه اینها، غیر از گناهانى است که خداوند طبق صریح آیه فوق، مشمول عفو و رحمتش قرار مى‌دهد که آن نیز به نوبه خود بسیار است.

توصیه‌های دین در زلزله/ تلاوت آیه‌ای که بر ترس افراد از زلزله غلبه می‌کند

در کنار این‌ها، یکی از توصیه‌‌های دین در زمان بلا‌های طبیعی مثل زلزله، خواندن نماز آیات است، سوانح طبیعی مشابه سوانحی هستند که پیش از برپایی قیامت تحقق پیدا می‌‌کنند با این تفاوت که بسیار ضعیف‌تر از سوانح قیامت هستند، بر همین پایه توصیه ‌شده است که با وقوع این حوادث نماز آیات خوانده شود تا انسان وقایع پیش از قیامت را از یاد نبرد.

خواندن آیه 41 سوره مبارکه «فاطر» نیز یکی از نکاتی است که بزرگان و مفسران قرآن کریم برای غلبه بر ترس از «زلزله» توصیه کرده‌اند. خداوند در این آیه می‌فرماید: «إِنَّ اللَّهَ یُمْسِکُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ أَنْ تَزُولا وَ لَئِنْ زالَتا إِنْ أَمْسَکَهُما مِنْ أَحَدٍ مِنْ بَعْدِهِ إِنَّهُ کانَ حَلیماً غَفُورا؛ خداوند آسمانها و زمین را نگاه می‌دارد تا از نظام خود منحرف نشوند و هرگاه منحرف گردند، کسی جز او نمی‌تواند آنها را نگاه دارد، او بردبار و غفور است».

مرحوم شیخ طوسی که از اعاظم شیعه است به سند صحیح از امام صادق(ع) نقل می‌کنند که حضرت فرمودند: هر کسی دچار زلزله شد این (دعا) را بخواند: «یَا مَنْ یُمْسِکُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ أَنْ تَزُولا وَ لَئِنْ زالَتا إِنْ أَمْسَکَهُما مِنْ أَحَدٍ مِنْ بَعْدِهِ إِنَّهُ کانَ حَلِیماً غَفُوراً صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَمْسِکْ عَنَّا السُّوءَ إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَیْ‌ءٍ قَدِیرٌ؛ ای (خدایی) که آسمان‌ها و زمین را نگاه می‌دارد تا نیفتد. و اگر بیفتد بعد از او هیچ‌کس آن‌ها را نگاه نمی‌دارد، اوست بردبار آمرزنده بر محمد و خاندانش درود فرست و بدی را از ما بازدار؛ چرا که تو بر هر چیز توانایی. حضرت در ادامه فرمودند: هر که هنگام خواب آن را بخواند، خانه بر سر او فرو نریزد انشاءالله.

الإمامُ علیٌّ علیه السلام: اِدفَعُوا أمواجَ البَلاءِ بِالدُّعاءِ، ما المُبتَلَى الَّذی استَدَرَّ بِهِ البَلاءُ بِأحوَجَ إلَى الدُّعاءِ مِنَ المُعافَى الَّذی لا یَأمَنُ البَلاءَ؛ امواج بلا را با دعا پس زنید؛ بلادیده‌اى که بلا جانش را به لب رسانده است نیازش به دعا بیشتر از عافیت چشیده‌اى نیست که از بلا در امان نیست».

دستور امام جواد(ع) در زمانی که زلزله زیاد است/ تأثیر دعا در دفع بلا

در صفحه 101، جلد پنجاهم بحارالانوار، شیخ صدوق(ره) از عالمان بزرگ شیعه به نقل از على بن مهزیار روایت می‌کند که خدمت امام جواد(ع) نامه‌اى نوشتم و از فراوانى زلزله در اهواز به ایشان شکایت نمودم و گفتم: آیا صلاح مى‌دانید من از این شهر منتقل شوم؟

ایشان مرقوم فرمود: «از آن جا منتقل نشوید. چهارشنبه و پنجشنبه و جمعه را روزه بگیرید و غسل کنید و جامه‌هاى پاکیزه بپوشید و روز جمعه بیرون روید و به درگاه خدا دعا کنید. [خداوند ،] زلزله را از شما برطرف مى‌کند».

راوى مى‌‌گوید: ما همین کار را کردیم پس زلزله‌‌ها ساکت شدند و نیز امام(ع)فرمودند: هر کس که از شما گنه‌کار است توبه و انابه نماید و دعاى خیر نماید.

همچنین در آیات و روایات بسیاری توصیه شده است که برای رهایی از بلا و سختی «دعا» کنید تا جایی که حتی امام سجاد(ع) فرمودند: «دعا بلای نازل شده و نازل نشده را دفع می‌کند». (الکافی: ج 2 ص 472 ح 2) و امام کاظم(ع): نیز فرمودند: «بر شما باد دعا کردن؛ چرا که دعا برای خدا و درخواست از خدا بلا را برگرداند [حتی] در حالی که تقدیر و قضا شده باشد و جز امضای آن باقی نمانده بشد. پس هرگاه از خداوند عزوجل دعا و درخواست شد، بی درنگ بلا را برگرداند».(الکافی: ج 2 ص 472 ح 3)


اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : شنبه ۹ دی ۱۳۹۶ | 20:20 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |
سفارش امام کاظم علیه السّلام به هشام و توصیف ایشان از «عقل»
إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى‏ بَشَّرَ أَهْلَ الْعَقْلِ وَ الْفَهْمِ فِی کِتَابِهِ فَقَالَ‏ فَبَشِّرْ عِبادِ الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولئِکَ الَّذِینَ هَداهُمُ اللَّهُ وَ أُولئِکَ هُمْ أُولُوا الْأَلْبابِ‏[۱]
همانا خداوند تبارک و تعالى خردمندان و فهمیدگان را در کتابش بشارت داده و فرموده است : «پس بشارت ده به آن بندگانم که به سخن(سخنان اهل بیت = زیرا آنان امنای وحی، خزّان علم الهی، خلیفه خدا بر روی زمین، اوتواالعلم، راسخان در علم، و…هستند ولا غیر) گوش فرا می ‏دهند و از آن (به) بهترین (وجهی) پیروى می ‏کنند، اینانند که خدایشان راه نموده و اینانند همان خردمندان».
یَا هِشَامَ بْنَ الْحَکَمِ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَکْمَلَ لِلنَّاسِ‏ الْحُجَجَ بِالْعُقُولِ وَ أَفْضَى إِلَیْهِمْ بِالْبَیَانِ وَ دَلَّهُمْ عَلَى رُبُوبِیَّتِهِ بِالْأَدِلَّاءِ فَقَالَ‏ وَ إِلهُکُمْ إِلهٌ واحِدٌ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الرَّحْمنُ الرَّحِیمُ‏[۲] إِنَّ فِی خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اخْتِلافِ اللَّیْلِ وَ النَّهارِ إِلَى قَوْلِهِ‏ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ‏[۳]
اى هشام بن حکم به راستى خداوند عزیز و جلیل به وسیله عقلها حجت‏ها را بر مردم تمام کرد و بیان حجت‏ها را به آنان رسانید و با برهان، آنان را به پروردگارى خویش راهنمایى کرد و فرمود: «و معبود شما، معبودى یگانه است که جز او هیچ معبودى نیست * راستى که در آفرینش آسمان‏ها و زمین و در پى یک دیگر آمدن شب و روز- تا آنجا که می ‏فرماید:- براى گروهى که می ‏اندیشند نشانه‏ هاى [گویا] وجود دارد».
یَا هِشَامُ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ ذَلِکَ دَلِیلًا عَلَى مَعْرِفَتِهِ بِأَنَّ لَهُمْ مُدَبِّراً فَقَالَ‏ وَ سَخَّرَ لَکُمُ اللَّیْلَ وَ النَّهارَ وَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ وَ النُّجُومُ مُسَخَّراتٌ بِأَمْرِهِ إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ‏[۴] وَ قَالَ‏ حم وَ الْکِتابِ الْمُبِینِ. إِنَّا جَعَلْناهُ قُرْآناً عَرَبِیًّا لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ‏[۵] وَ قَالَ‏ وَ مِنْ آیاتِهِ یُرِیکُمُ الْبَرْقَ خَوْفاً وَ طَمَعاً وَ یُنَزِّلُ مِنَ السَّماءِ ماءً فَیُحْیِی بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ‏[۶]
اى هشام! بی ‏گمان خداوند عزیز و جلیل این امور را برهانى براى شناساندن خویش نهاده به این گونه که براى آنان چاره ساز باشد و فرموده است: «و شب و روز و خورشید و ماه را براى شما رام گردانید و ستارگان به فرمان او مسخّر شده ‏اند. مسلّما در این [امور] براى مردمى که اندیشه می ‏کنند نشانه‏ هاست». و فرموده: «حاء، میم.* سوگند به کتاب روشنگر* ما آن را قرآنى عربى قرار دادیم، باشد که بیندیشند». و فرمود: «و از نشانه ‏هاى او [اینکه‏] برق را براى شما بیم ‏آور و امید بخش می ‏نمایاند و از آسمان به تدریج آبى فرو می ‏فرستد که به وسیله آن زمین را پس از مرگش زنده می ‏گرداند. در این [امر هم‏] براى مردمى که خردورزی می ‏کنند قطعا نشانه‏ هایى است».
یَا هِشَامُ ثُمَّ وَعَظَ أَهْلَ الْعَقْلِ وَ رَغَّبَهُمْ فِی الْآخِرَهِ فَقَالَ‏ وَ مَا الْحَیاهُ الدُّنْیا إِلَّا لَعِبٌ وَ لَهْوٌ وَ لَلدَّارُ الْآخِرَهُ خَیْرٌ لِلَّذِینَ یَتَّقُونَ أَ فَلا تَعْقِلُونَ‏[۷] وَ قَالَ‏ وَ ما أُوتِیتُمْ مِنْ شَیْ‏ءٍ فَمَتاعُ الْحَیاهِ الدُّنْیا وَ زِینَتُها وَ ما عِنْدَ اللَّهِ خَیْرٌ وَ أَبْقى‏ أَ فَلا تَعْقِلُونَ‏[۸]
اى هشام! پس آنگاه خداوند خردمندان را پند داده و آنان را مشتاق آخرت گردانده و فرموده است:
« و زندگى دنیا جز بازى و سرگرمى نیست و قطعا سراى بازپسین براى کسانى که پرهیزگارى می ‏کنند بهتر است. آیا نمی ‏اندیشند؟». و فرموده: « و هر آنچه به شما داده شده است متاع زندگى دنیا و زیور آن است. و [لى‏] آنچه پیش خداست بهتر و پایدارتر است، پس آیا تعقّل نمی کنید؟!!».
یَا هِشَامُ ثُمَّ خَوَّفَ الَّذِینَ لَا یَعْقِلُونَ عَذَابَهُ فَقَالَ عَزَّ وَ جَلَ‏ ثُمَّ دَمَّرْنَا الْآخَرِینَ. وَ إِنَّکُمْ لَتَمُرُّونَ عَلَیْهِمْ مُصْبِحِینَ وَ بِاللَّیْلِ  أَ فَلا تَعْقِلُونَ‏[۹]
اى هشام! سپس آنان را که به عذاب خدا نمى‏اندیشند بیم داده و خداى عزیز و جلیل فرموده است: «سپس دیگران را هلاک کردیم* و در حقیقت، شما بر آنان، صبحگاهان* و شامگاهان مى‏گذرید. پس آیا تعقّل نمی کنید؟!!
یَا هِشَامُ ثُمَّ بَیَّنَ أَنَّ الْعَقْلَ مَعَ الْعِلْمِ فَقَالَ‏ وَ تِلْکَ الْأَمْثالُ نَضْرِبُها لِلنَّاسِ وَ ما یَعْقِلُها إِلَّا الْعالِمُونَ‏[۱۰]
اى هشام! پس آنگاه روشن ساخته که عقل همراه دانش است و فرموده است: «و این مثل‏ها را براى مردم می ‏زنیم و [لى‏] جز دانشوران [در] آن‏ها تعقّل نمی کنند!».
یَا هِشَامُ ثُمَّ ذَمَّ الَّذِینَ لَا یَعْقِلُونَ فَقَالَ‏ وَ إِذا قِیلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا ما أَنْزَلَ اللَّهُ قالُوا بَلْ نَتَّبِعُ ما أَلْفَیْنا عَلَیْهِ آباءَنا أَ وَ لَوْ کانَ آباؤُهُمْ لا یَعْقِلُونَ شَیْئاً وَ لا یَهْتَدُونَ‏[۱۱] وَ قَالَ‏ إِنَ‏ شَرَّ الدَّوَابِّ عِنْدَ اللَّهِ الصُّمُّ الْبُکْمُ الَّذِینَ لا یَعْقِلُونَ‏[۱۲] وَ قَالَ‏ وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ لَیَقُولُنَّ اللَّهُ قُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لا یَعْلَمُونَ‏[۱۳] ثُمَّ ذَمَّ الْکَثْرَهَ فَقَالَ‏ وَ إِنْ تُطِعْ أَکْثَرَ مَنْ فِی الْأَرْضِ یُضِلُّوکَ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ‏[۱۴] وَ قَالَ‏ وَ لکِنَّ أَکْثَرَهُمْ لا یَعْلَمُونَ‏[۱۵]وَأَکْثَرُهُمْ لَایَشْعُرُونَ‏[۱۶]
...


اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : چهارشنبه ۶ دی ۱۳۹۶ | 18:46 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |
روز جوان
جوان کسی است که مرحله ای به نام بلوغ را پشت سر گذاشته و تغییری کلی پیدا کرده است،؛ زیرا از دنیای بدون دغدغه کودکی خارج و به دنیای پرمسئولیت بزرگسالی وارد شده است. جوان شخصی است که دوره پستی و ناتوانی کودکی را پشت سرگذاشته و دوره سستی و ناتوانی دیگری به نام پیری را پیش رو دارد. لذا بهترین، فعال ترین و شاداب ترین دوره عمر هر انسانی دوره جوانی است. در بین فصول، بهار از زیبایی و جاذبه کم نظیری برخوردار است. بهار فصل سرسبزی، شکفتن و تازگی است. فصلی که طبیعت قشنگ ترین جامه را بر تن می کند و جلوه خاصی به خود می گیرد و چه خوب گفته اند که جوانی بهار عمر آدمی است؛ چرا که جوان سرشار از شادابی و نشاط است. دوره جوانی رسیدن به مرتفع ترین منازل زندگی است. در دیدگاه جوان مناظر زیبا و چشم اندازهای مطبوع و دل پسند بسیار است. روح او لبریز از آرزوها و سرشار از عشق و امید است، این ایام پرفروغ ترین دوران زندگی است. دوران شادمانی، دوران کوشش و شور و هیجان است. جوان می تواند طعم و عطر این دوره را با چشیدن بهترین فکری کامل کند و این طعم مطبوع را تا پایان عمر حفظ کند. آنچه مسلم است دوران جوانی دوران اضطراب ها، تزلزل ها و احساسات تند است دوران پرفراز و نشیبِ شادی ها و غم ها، سختی ها و آسانی ها، و پیروزی ها و شکست هاست، دوران کنجکاوی ها و یافتن پاسخ چراها، دوران استقلال طلبی و در عین حال شکوفایی است. دورانی که هم جنبه مثبت دارد و هم جنبه منفی. از این روست که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند: به شما درباره جوانان و نوجوانان به نیکی سفارش می کنم؛ زیرا آنها دلی رقیق تر و قلبی فضیلت پذیر دارند. زمانی که خداوند مرا به پیامبری برگزید تا مردم را به رحمت الهی بشارت دهم و از عذابش بترسانم، جوانان سخنانم را پذیرفتند و با من پیمان محبت بستند، ولی پیران مخالفت کردند و از قبول دعوتم سر باز زدند. جوان در فطرت و سرشت خویش، حق گرا و خداگراست و ویژگی هایی نظیر تمایل به ابتکار و خلاقیت و زیبایی دارد و باید زمینه های رشد این خصوصیات فطری برایش فراهم شود. او هم چون نهالی است که اگر به آن آفتاب، آب و خاک مناسب داده شود، رشد می کند و سالم می ماند و در برابر حوادث طبیعی خم به ابرو نمی آورد و از اصل خود بازگشت نمی کند تا این که همچون درختی تنومند و استوار گردد.

چهل حدیث «جوان»

قرآن کريم : نَحْنُ نَقُصُّ عَلَيكَ نَبَاَهُمْ بِالْحَقِّ اِنَّهُمْ فِتْيَةٌ آمَنوا بِرَبِّهِمْ وَ زِدْناهُمْ هُدىً؛ [سوره كهف، آيه ۱۳]
ما خبر آنان (اصحاب كهف) را بر تو درست حكايت مى كنيم، آنان جوانانى بودند كه به پروردگارشان ايمان آورده بودند و ما بر هدايتشان افزوديم.

۱امام صادق عليه السلام: عَلَيكَ بِالأَحداثِ فَإِنَّهُم أسرَعُ إلى كُلِّ خَيرٍ ؛

جوانان را درياب، زيرا كه آنان سريع تر به كارهاى خير روى مى آورند. [كافى، ج ۸، ص ۹۳، ح ۶۶]

۲امام على عليه السلام: فى وَصِيَّتِهِ لاِبْنِهِ الحَسَنِ عليه السلام اِنَّما قَلْبُ الْحَدَثِ كَالاَْرضِ الخاليَةِ ما اُ لْقىَفيها مِنْ شَىْ ءٍ قَبِلَتْهُ فَبادَرتُكَ بِالاَْدَبِ قَبْلَ اَنْ يَقْسُوَ قَلْبُكَ وَيَشْتَغِلَ لُبُّكَ ؛

در وصيّت به فرزندش امام حسن عليه السلام: دل جوان ، مانند زمين كشت ناشده است .آنچه در آن افكنده شود، مى پذيرد . از اين رو ، پيش از آن كه دلت سخت گردد و خِرَدَتسرگرم شود ، به تربيت تو همت گماشتم . [نهج البلاغة ، از نامه ۳۱]

۳پيامبر صلي الله عليه و آله: اوصيكُمْ بِالشُّبّانِ خَيْرا فَاِنَّهُمْ اَرَقُّ اَفـْئِدَةً اِنَّ اللّه َ بَعَثَنى بَشيرا وَ نَذيرافَحالَـفَنِى الشُّبّانُ وَ خالَفَنِى الشُّيوخُ، ثُمَّ قَرَاَ «فَطالَ عَلَيْهِمُ الاَْمَدُ فَقَسَتْ قُلوبُهُمْ»؛

شما را به نيكى با جوانان سفارش مى كنم، چرا كه آنان، دل هاى رقيق ترى دارند، بهراستى كه خداوند، مرا بشارت دهنده و هشدار دهنده برانگيخت، جوانان با من همپيمان شدند و پيران با من به مخالفت برخاستند. آن گاه اين آيه را خواندند: «و عمر آنانبه درازا كشيد و دل هايشان سخت گرديد». [سفينة البحار، ج ۲، ص ۱۷۶]

۴پيامبر صلي الله عليه و آله: مَنْ تَعَلَّمَ فى شَبابِهِ كانَ بِمَنْزِلَةِ الْوَشْمِ فِى الْحَجَرِ وَ مَن تَعَلَّمَ وَ هُوَ كَبيرٌكانَ بِمَنْزِلَةِ الْكِتابِ عَلى وَجْهِ الْماءِ ؛

هر كس در جوانى اش بياموزد ، آموخته اش مانند نقش بر سنگ است و هر كس دربزرگ سالى بياموزد، مانند نوشتن بر روى آب است . [نوادر راوندى ، ص ۱۳۲، ح ۱۶۹]


اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : چهارشنبه ۸ اردیبهشت ۱۳۹۵ | 20:37 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |
عاقبت کسی که برای‌خنداندن مردم «دروغ» می‌گوید
موعظه و نصیحت، کلید سعادت و رستگاری در دنیا و آخرت است.
گرگانی
 عاقبت کسی که برای‌خنداندن مردم «دروغ» می‌گوید
به این مطلب امتیاز دهید
100% 0%

به گزارش سرویس دینی جام نیـوز، موعظه و نصیحت، کلید سعادت و رستگاری در دنیا و آخرت است. موعظه، دل‌ها را صفا می‌بخشد و چشم و جان را به جهان پُر رمز و راز معنویت می‌گشاید. خداوند متعال در قرآن کریم یکی از مهمترین تکالیف حضرت رسول(ص) را ارشاد مردم از راه پند و اندرز و موعظه معرفی می‌کند.

به همین منظور، فرازهایی از درس اخلاق آیت‌الله سیدمحمد علوی گرگانی از مراجع تقلید را برای علاقه‌مندان بازنشر می‌کنیم:

یا اباذر! و إنّ الرَجُلَ یَتَکلّمَ بالکلمة فی المجلِسِ لِیَضحَکَهُم بِها فَیَهْوِی فی جَهَنّمَ مَا بَیْنَ السَّمَاءِ وَالأَرْضِ

ای ابوذر! چه بسا مردی در مجلس کلمه‌ای یا جمله‌ای را می‌گوید تا عده‌ای را بخنداند ولیکن این کار، او را به آتش جهنم سرازیر می‌کند به مسافت بین آسمان و زمین.

عبارت «فَیَهْوِی فی جَهَنّمَ مَا بَیْنَ السَّمَاءِ وَالأَرْضِ» کنایه از این است شخصی که حرف‌های مسخره می‌زند از آسمان به زمین می‌افتد. او با انجام این کار و گفتن حرف‌های بی‌اساس و دروغ به خاطر خنداندن مردم، خودش را از مقام بالا به پایین می‌آورد.

«یا اباذر! وَیْلٌ لِلَّذِی یُحَدِّثُ فَیَکْذِبُ لِیُضْحِکَ بِهِ الْقَوْمَ وَیْلٌ لَهُ وَیْلٌ لَهُ وَیْلٌ لَهُ»؛ ای اباذر! وای بر حال کسی که سخن می‌گوید و دروغ می‌بافد برای آنکه مردم را به خنده آورد وای بر او، وای بر او، وای بر او.

در مجلسی شخصی را دیدم که مطالبی می‌گفت و دیگران می‌خندیدند. برای من سخت بود که مطالب او را بپذیرم؛ زیرا می‌‌دانستم واقعیت ندارد. در آن جلسه چیزی به او نگفتم زیرا سبب آبرو ریزی او می‌شد و به خاطر روایتی که از امام حسن عسکری علیه‌السلام نقل شده که آن حضرت فرمودند: «مَنْ وَعَظَ أخَاهُ، سِرَّاً فَقَدْ زَانَهُ وَمَنْ وَعَظَهُ عَلانِیَةً، فَقَدْ شَانَهُ»؛ هر کس برادر دینی‌اش را در پنهان نصیحت کند او را زینت و آرایش داده است و اگر او را در آشکار و انظار دیگران موعظه کند او را خراب کرده است؛ یعنی موعظه در او اثر نمی‌کند.

به او گفتم: این چه صحبت‌هایی بود که کردی؟ آیا فکر نمی‌کنی که فردای قیامت باید جواب دهی؟ گفت: درست است که واقعیت ندارد اما خواستم دیگران را بخندانم. من به او گفتم: آن طوری که ما از روایات خبر داریم این گونه افراد در اواخر زندگی و مرگشان خیلی زجر می‌کشند و به راحتی جان نمی‌دهند.

از او جدا شدم و مدت‌ها گذشت و به من خبر دادند که فلانی در حال مرگ است. رفتم و دیدم یک وضع و حال وحشتناکی گریبانگیر اوست؛ نه جان می‌دهد تا راحت شود و نه بهبود می‌یابد. دلم به حال او سوخت و برایش دعا کردیم. توسل یافتیم که خدایا! تو از ما مهربان‌تری به او رحم کن تا اینکه پروردگار عالم به او لطف کرد و او بهبود یافت. روزی نزد من آمد و گفت: حاج آقا! من چوبِ همان حرکات و صحبت‌ها را می‌خورم!

آن چه را که پیغمبر اکرم(ص) و ائمه طاهرین علیهم‌السلام برای ما فرموده‌اند اگر رعایت و عمل کنیم به نفع خود ما است آنها دلشان به حال ما می‌سوخت و می‌خواستند که ما هنگام مُردن راحت باشیم و آبرومندانه از این دنیا برویم


اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : چهارشنبه ۲۵ فروردین ۱۳۹۵ | 19:1 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |

اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : یکشنبه ۱۱ بهمن ۱۳۹۴ | 18:34 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |

شرح چهل حدیث اربعین هاشمیه بانوی مجتهده اصفهانی نصرت امين

حدیث اول من حفظ  علی امتی اربعین حدیثاً

حدیث دوم ذاک علم لا یضر من جهله و لا ینفع من علمه

حدیث پنجم اخبرنی عن ربک متی کان

حدیث هفتم ان اعرابیاً قام یوم الجمل الی امیرالمومنین

حدیث دهم قال ارید خلیفه رسول الله

حدیث هشتم قال الله تبارک و تعالی کان لم یزل بلا زمان و لا مکان

حدیث نهم الانبیاء و المرسلون علی اربع طبقات

حدیث یازدهم من اتقی الله یتقی و من اطاع الله یطاع

حدیث دوازدهم ان الله اجل و اکرم من ان یعرف بخلقه

حدیث سیزدهم کنت اختلف الی مالک بن انس سنین فلما قدم جعفر الصادق

حدیث چهاردهم لما اسری بالنبی

حدیث پانزدهم انما یعبدالله من یعرف الله

حدیث شانزدهم و علی الاعراف رجال یعرفون کلا بسیماهم

حدیث هفدهم اخبرنی ای الاعمال افضل عندالله تعالی

حدیث هجدهم ان الله تعالی وضع الایمان علی سبعه اسهم

حدیث نوزدهم الکفر فی کتاب الله تعالی علی خمسه اوجه

حدیث بیستم لا عمل الا بنیه

حدیث بيست و دوم اذا رایتم الرجل قد حسن سمته و هدیه

حدیث بيست و سوم افضل العباده ادمان التفکر فی الله و فی قدرته

حدیث بیست و چهارم 1 ان الله عزوجل لما خرج ذریه آدم

حدیث بیست و چهارم 2 ان الله عزوجل لما خرج ذریه آدم

حدیث بیست و پنجم الصبر ثلاثه: صبر عند المصیبه ، و صبر علی الطاعه ، و صبر عن المعصیه

حدیث بیست و ششم لا یوثر عبد هواه علی هوای

حدیث بیست و هفتم قوام الدین باربعه

حدیث بیست و هشتم1 ان الله خلق العقل ؛ من نور مخزون

حدیث بیست و هشتم2 ان الله خلق العقل ؛ من نور مخزون

حدیث بیست و هشتم3 ان الله خلق العقل ؛ من نور مخزون

حدیث بيست و نهم لیس الزهد فی الدنیا المال و لا تحریم الحلال

حدیث سی ام اوصيك و نفسي بتقوي الله ، من لا تح معصيته و لا يرجي غيه و لا الغني الا به

حدیث سی و یکم إِنَّ اللَّهَ تبارک و تعالی أَرْسَلَنِي إِلَيْكَ بِهَدِيَّه لَمْ يُعْطِهَا أَحَداً قَبْلَكَ

حدیث سی و سوم قال لقمان لابنه يا بني لكل شي‏ء علامه يعرف بها

حدیث سی و چهارم1 إِنَّ نَاساً زَعَمُوا أَنَّ الْعَبْدَ لَا يَزْنِي وَ هُوَ مُؤْمِنٌ وَ لَا يَسْرِقُ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ وَ لَا يَشْرَبُ الْخَمْرَ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ

حدیث سی و چهارم2 فقال السائل یا مولای و ما العقل

حدیث سی و پنجم1 مَا حَقُّ الْمُسْلِمِ عَلَى الْمُسْلِمِ

حدیث سی و پنجم2 مَا حَقُّ الْمُسْلِمِ عَلَى الْمُسْلِمِ

حديث سي و ششم اذا تاب العبد توبه نصوحاً احبه الله تعالی

حدیث سی و هفتم1 الصَّلَوه مِنْ شَرَائِعِ الدِّينِ وَ فِيهَا مَرْضَات الرَّبِّ

حدیث سی و هفتم2 الصَّلَوه مِنْ شَرَائِعِ الدِّينِ وَ فِيهَا مَرْضَات الرَّبِّ

حدیث سی و هشتم1 الغیبه اسرع فی دین الرجل المسلم من الآکله فی جوفه

حدیث سی و هشتم2 الغیبه اسرع فی دین الرجل المسلم من الآکله فی جوفه

حدیث سی و هشتم3 الغیبه اسرع فی دین الرجل المسلم من الآکله فی جوفه

حدیث سی و نهم1 یا میسر ادع ، و لا تقل ان الامر قد فرغ منه

حدیث سی و نهم2 یا میسر ادع ، و لا تقل ان الامر قد فرغ منه

حدیث چهلم ابن آدم تطولت (2) علیک بثلاثه

 


اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : پنجشنبه ۸ بهمن ۱۳۹۴ | 10:50 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |

 


اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : جمعه ۲۵ دی ۱۳۹۴ | 20:25 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |

 


اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : جمعه ۲۵ دی ۱۳۹۴ | 20:23 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |

اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : چهارشنبه ۲۳ دی ۱۳۹۴ | 22:29 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |

اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : چهارشنبه ۲۳ دی ۱۳۹۴ | 22:29 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |
پیشگفتار هدف از تدوین تذكّر چند نكتهراههاى بشر به سوى خدا اقسام توحیدعدل الهىمعرّفى انبیاءبرنامه انبیاءاهداف انبیاء انبیاء الگوهاى تربیتىنسبتهاى ناروا به اولیاءدینهدایتنور الهىاثبات اعجاز قرآن كریم امامتاهل بیت علیهم السلاماطاعت از خدا و رهبران دینىاولیاء الهى و علم غیب حضرت على‏علیه السلام حضرت فاطمه علیها السلام امام حسین علیه السلامحضرت مهدى علیه السلام انتقال از دنیا به آخرتعالم برزختفاوت نظام دنیا با نظام آخرتدلائل امكان و وقوع معاد سؤال در قیامتحساب در قیامتقیامت روز حسرتشفاعت در قیامتعوامل حبط عمل اسباب آمرزشنعمتهاى بهشتعذاب جهنّمعبادت و بندگىمسجد نماز نماز شبروزهخمسزكاتانفاقحجّجهادامر به معروف و نهى از منكرتولّى و تبرّى‏اخلاق اسلامى‏اخلاق غیر اسلامى‏آثار اعمال و اوصاف زیباآثار اعمال و اوصاف زشت‏اولیاء الهىابرار و نیكان‏معاشرت مجالست موعظه‏آثار ایمان و عمل صالح‏ تقوافضائل و كمالات متّقین‏بردبارىطهارت معنوى‏نعمتهاى معنوى‏ محبت به خداوند متعال‏ اخلاص‏یقینتوكلّ تسلیم‏خوف و رجاءصبرذكر خداونددعااستغفار زهدرحمت الهى‏توبه تواضع تكبّرآداب سخن گفتن‏جرائم و آفات زبان‏آداب میهمانى رفتن‏خرید و فروش دوستىاحسان و نیكوكارى‏احسان به والدین‏فرزندآئین همسردارى‏همسایه یتیمصله رحم شكر نعمتهاى الهى‏یاد نعمت‏هاى ویژه‏عمرتفاوت قلب مؤمن با غیر مؤمن‏راستگویى‏دروغ شادى‏هاى بجا و نابجاآثار گناهآثار پیروى از هواى نفس‏اسراف و تبذیرغیبتحسدحرص‏غرورعیب جویى‏نكوهش و ستایش از دنیاامانت‏خیانت‏عهد و تعهدّتمثیل در قرآن‏خدمت به مردم‏تربیت عقلانى‏سیماى رهبر در حكومت اسلامى‏اوصاف مدیریت دشمن شناسى‏ضرورت اتحاد و پرهیز از اختلاف‏ابعاد مختلف عدالت اجتماعى‏ظلم و ستم آزمایش الهىآزادىاصلاحات عزّت و ذلت انسان‏هجرت‏ قرض الحسنهزینت‏رشد و سفاهت‏فقر و تهیدستى ویژگى‏هاى قرآن كریم‏ ویژگى‏هاى پیامبر اكرم صلى الله علیه وآله وسلم‏ویژگى‏هاى كعبه و مسجد الحرام‏ویژگى‏هاى شهیدان‏ ویژگى‏هاى انسان‏ویژگى‏هاى مؤمنان‏ویژگى‏هاى منافقان‏ویژگى‏هاى صاحبان خردویژگى‏هاى بندگان شایسته‏ویژگى‏هاى فرشتگان‏ویژگى‏هاى جنّ‏ویژگى‏هاى شیطان‏رزق جوان زیبایى لباستفاوت مردم نسبت به عمل خیرسؤال‏ارزش علم و دانشدانشمندان الهى‏تفقّه در دین‏حكمت عملى و نظرى‏عمل‏كرامت‏حزن و اندوهفضیلت و برترى‏حلال و حرام


اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : سه شنبه ۲۲ دی ۱۳۹۴ | 21:28 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |
تاريخ : سه شنبه ۲۲ دی ۱۳۹۴ | 21:18 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |
تاريخ : سه شنبه ۱۵ دی ۱۳۹۴ | 21:27 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |
درآیینه روایات


اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : پنجشنبه ۱۰ دی ۱۳۹۴ | 20:7 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |
درآیینه روایات

 

 

 


اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات ، گــزیــده خـبــرهــا و نـشـریــات

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : چهارشنبه ۹ دی ۱۳۹۴ | 9:32 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |

اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : سه شنبه ۸ دی ۱۳۹۴ | 20:10 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |

 


اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : چهارشنبه ۲۷ آبان ۱۳۹۴ | 20:28 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |

حدیث روز/ سخنی که رسول خدا(ص) پس از به دنیا آمدن امام حسین(ع) بیان فرمود

حدیث روز/ سه جمله‎ای که لقمان حکیم به پسرش گفت

حدیث روز/ آيا فريادرسى هست كه از براى رضاى خدا به فرياد ما برسد؟

حدیث روز/ خداوند دنیا را جهت آزمایش و اهل آن را برای فنا آفرید

حدیث روز/ ويژگی‌های ده‌گانه خردمندان در کلام رسول الله(ص)

حدیث روز/ سخنی که رسول خدا(ص) پس از به دنیا آمدن امام حسین(ع) بیان فرمود

حدیث روز/ سه جمله‎ای که لقمان حکیم به پسرش گفت

حدیث روز/ سخن امام سجاد(ع) درباره کلام امام حسین(ع) در ساعات آخر

حدیث روز/ سخن پیامبر(ص) درباره ضرورت غسل روز جمعه

حدیث روز/ ويژگی‌های ده‌گانه خردمندان در کلام رسول الله(ص)

حدیث روز/ سخنی که رسول خدا(ص) پس از به دنیا آمدن امام حسین(ع) بیان فرمود

حدیث روز/ سه جمله‎ای که لقمان حکیم به پسرش گفت

حدیث روز/ سخن امام صادق(ع) درباره تاثیر یاد مرگ بر دین و دنیای انسان

حدیث روز/ سخن پیامبر(ص) درباره ضرورت غسل روز جمعه

حدیث روز/ ويژگی‌های ده‌گانه خردمندان در کلام رسول الله(ص)

حدیث روز/ سخنی که رسول خدا(ص) پس از به دنیا آمدن امام حسین(ع) بیان فرمود

حدیث روز/ نصیحت امام حسن(ع) به فرزندشان درباره شناخت رفیق

حدیث روز/ سخن امام صادق(ع) درباره تاثیر یاد مرگ بر دین و دنیای انسان

حدیث روز/ سخن پیامبر(ص) درباره ضرورت غسل روز جمعه

حدیث روز/ ويژگی‌های ده‌گانه خردمندان در کلام رسول الله(ص)

حدیث روز/ سخنی که رسول خدا(ص) پس از به دنیا آمدن امام حسین(ع) بیان فرمود

حدیث روز/ هفت ذکر زبان و عقل و روح در کلام امام باقر(ع)

حدیث روز/ بدون حكمت، كار دين و معيشت سامان نمى‌پذيرد

حدیث روز/ سخن امام باقر(ع) درباره یازده نشانه شیعه واقعی

حدیث روز/ سخن امام صادق(ع) درباره تاثیر یاد مرگ بر دین و دنیای انسان

حدیث روز/ سخن امام باقر(ع) درباره یازده نشانه شیعه واقعی

حدیث روز/ نصیحت امام حسن(ع) به فرزندشان درباره شناخت رفیق

حدیث روز/ سخن امام صادق(ع) درباره تاثیر یاد مرگ بر دین و دنیای انسان

حدیث روز/ سخن پیامبر(ص) درباره ضرورت غسل روز جمعه

حدیث روز/ ويژگی‌های ده‌گانه خردمندان در کلام رسول الله(ص)

حدیث روز/ بدون حكمت، كار دين و معيشت سامان نمى‌پذيرد

حدیث روز/ سه جمله‎ای که لقمان حکیم به پسرش گفت

حدیث روز/ پاسخ امام صادق(ع) به سؤال "در وصيت لقمان چه بود؟"

حدیث روز/ سخن امام باقر(ع) درباره یازده نشانه شیعه واقعی

حدیث روز/ نصیحت امام حسن(ع) به فرزندشان درباره شناخت رفیق

حدیث روز/ سخن امام صادق(ع) درباره تاثیر یاد مرگ بر دین و دنیای انسان

حدیث روز/ سخن پیامبر(ص) درباره ضرورت غسل روز جمعه

حدیث روز/ ويژگی‌های ده‌گانه خردمندان در کلام رسول الله(ص)

حدیث روز/ ويژگی‌های ده‌گانه خردمندان در کلام رسول الله(ص)

حدیث روز/ سخن امام سجاد(ع) درباره کلام امام حسین(ع) در ساعات آخر

حدیث روز/ حضرت زینب(س): بارالها انتقام بکش از هرکه به ما ستم کرد

حدیث روز/ آيا فريادرسى هست كه از براى رضاى خدا به فرياد ما برسد؟

حدیث روز/ سخن امام حسین(ع) درباره هدف از قیام علیه یزید

حدیث روز/ امام حسین(ع): بر آزمون او شكيب مى‌ورزيم و او پاداش شکیبایان را می‌پردازد

حدیث روز/ نصیحت امام حسن(ع) درباره نیکی به همسایه و بی‌نیازی از مردم

حدیث روز/ چهار عمل پسندیده که امام علی(ع) به انجام آن در روز غدیر سفارش فرمود

حدیث روز/ غدیر روز عبادت، طعام دادن و به دیدار برادران دینى رفتن است

حدیث روز/ کلام امام هادی(ع) درباره هفت فایده ولایت و دوستی اهل بیت(ع)

حدیث روز/ بدون حكمت، كار دين و معيشت سامان نمى‌پذيرد

حدیث روز/ سخن امام باقر(ع) درباره یازده نشانه شیعه واقعی

حدیث روز/ نصیحت امام حسن(ع) به فرزندشان درباره شناخت رفیق

حدیث روز/ سخن امام صادق(ع) درباره تاثیر یاد مرگ بر دین و دنیای انسان

حدیث روز/ سخن پیامبر(ص) درباره ضرورت غسل روز جمعه

حدیث روز/ ويژگی‌های ده‌گانه خردمندان در کلام رسول الله(ص)

حدیث روز/ نصیحت امام حسن(ع) به فرزندشان درباره شناخت رفیق

حدیث روز/ سخن امام صادق(ع) درباره تاثیر یاد مرگ بر دین و دنیای انسان

حدیث روز/ سخن پیامبر(ص) درباره ضرورت غسل روز جمعه

حدیث روز/ ويژگی‌های ده‌گانه خردمندان در کلام رسول الله(ص)

حدیث روز/ سخن پیامبر(ص) درباره ضرورت غسل روز جمعه

حدیث روز/ ويژگی‌های ده‌گانه خردمندان در کلام رسول الله(ص)

حدیث روز/ سخنی که رسول خدا(ص) پس از به دنیا آمدن امام حسین(ع) بیان فرمود

حدیث روز/ سه جمله‎ای که لقمان حکیم به پسرش گفت

حدیث روز/ بدون حكمت، كار دين و معيشت سامان نمى‌پذيرد

حدیث روز/ سخن امام باقر(ع) درباره یازده نشانه شیعه واقعی

حدیث روز/ نصیحت امام حسن(ع) به فرزندشان درباره شناخت رفیق

حدیث روز/ سخن امام صادق(ع) درباره تاثیر یاد مرگ بر دین و دنیای انسان


اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : چهارشنبه ۱۳ آبان ۱۳۹۴ | 11:0 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |
 بانک آیات موضوعی

اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات

تاريخ : چهارشنبه ۶ آبان ۱۳۹۴ | 12:28 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |

1- اِذَا کَانَ زَمانُ العَدلِ فیهِ أَغلَبَ مِنَ الجَورِ فَحَرامٌ أَن یَظُنَّ بِاَحَدٍ سُوءً حَتّی یَعلَمَ ذالِکَ مِنهُ و اِذَا کَانَ زَمانُ الجَورِ أَغلَبَ فیهِ مِنَ العَدلِ فَلَیسَ لِأَحَدٍ أَن یَظُنَّ بِاَحَدٍ خَیراً ما لَم یَعلَم ذالِکَ منهُ
هرگاه در جامعه، رعایت عدالت بیشتر از جور و ستم باشد؛ بد گمانی به مردم حرام است، مگر آن که از راه یقین محرز باشد؛ و امّا اگر در برهه ای از زمان، ظلم و جور بر عدالت غلبه پیدا کند، خوش گمانی به همگان شایسته نیست جز آنجا که آدمی به نیک بودن شخصی علم و یقین دارد.
(مستدرک الوسائل، ج9 ص 146)


اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : سه شنبه ۷ مهر ۱۳۹۴ | 18:2 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |
تاريخ : شنبه ۳ مرداد ۱۳۹۴ | 19:43 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |

اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــادیـــث و روایـــات

ادامه مطلب را ببينيد
تاريخ : شنبه ۳ مرداد ۱۳۹۴ | 19:43 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |
تاريخ : شنبه ۳ مرداد ۱۳۹۴ | 19:42 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |