- نقش قضا و قدر در زندگی
- اعتقاد به قضا و قدر از آن اندیشه هایی است که در طول تاریخ به نوعی با ساختارهای قدرت مرتبط بوده است . پادشاهان مستبد دوست داشتند که مردم جبرگرا باشند بخاطر اینکه هر بلایی سر مردم بیاورند ، مردم بگویند که قسمت و تقدیر ما این بوده است .
- امتحان تقویتی خدا !
- خدا براى هر چیز علتى قرار داده و تا علت نباشد نتیجه حاصل نمىشود. خدا براى هر مسیر جاده و راهى قرار داده و از بىراهه نمىتوان به مقصد رسید و یكى از راههاى دریافت رحمت الهى، صبر در برابر مشكلات است.
- خط ارتباطی انسان با ماوراء طبیعت
- انسان به گونه اى ساخته شده است كه اگر خودش باشد و خودش، بدون توجه به بیرون از وجود خویش ، مى تواند تنها با قلب خود، به وجود خداوند پى ببرد و با دل خویش، او را بیابد و انسان به سبب ساختمان ویژه روحى خود، متمایل و خواهان خدا آفریده شده است.
- چرا باید خدا را بشناسیم ؟
- «انسان عاقل اگر در آفرینش خود بیندیشد، نشانه هاى نعمت را بر خود آشكارمى یابد، و وجوب شكر منعم، مقتضاى خِرَد اوست، پس باید شكر منعم را به جاى آورد؛ بنابراین، معرفت او واجب است»
- انسان موجودی بی اختیار ...!!!
- توحید افعالى، به این معنا که آدمى دست خدا را در همه امور ببیند، به معناى انکار سایر عوامل و فاعلها نیست فاعلهاى دیگر هم نقش دارند اما فرعىاند و بدون اصالت!
- سرنوشت ما در دست کیست؟
- خداوند هر كه را اراده كرده هدایت مىكند. این است كه اراده الهى بر این تعلق گرفته است كه: خداوند بر هدایت مؤمنان بیفزاید و آنان را مشمول عنایت ویژه خودش كند; چنان كه در قرآن مىفرماید: خداوند بر هدایت هدایت یافتگان مىافزای
- بنده حقیقی خدا کیست؟
- هر نوع خداجویی که نتیجه مستقیم کنجکاوی و بحث و استدلال باشد، توحید استدلالی نامیده می شود. خواه ریشه آن علوم حسی و تجربی باشد و یا اساس آن را دلائل عقلی و فلسفی تشکیل دهد
- نقش قضا و قدر الهی در زندگی انسان!
- اعتقاد میانه ی جبر و اختیار که تفکر شیعیه ی امامیه است از این جهت به ما کمک می کند که ما نوعی بالانس معنوی و فکری هم پیدا می کنیم . یعنی ضمن اینکه موظف هستیم که تلاش کنیم ، از آن طرف می دانیم که همواره یک منبع مطمئن حمایت کننده در کنار ما هم وجود دارد
- ماهیت خدا را باید شناخت!
- ماهیت به معنای آن چیزی است که شیئیت شیء و موجودیت موجود بدان است. در این معنا پروردگار متعال دارای ماهیت است یعنی بالاخره موجودیت و شیئیتی دارد که همان ماهیت پروردگار است.
- خدا یا انسان ؟
- انسان در رفتار خود، مختار است، اما اختیار او از خداست. چنین نیست که انسان، بى اختیار باشد؛ یعنى خدا به جاى فاعل طبیعى یا فاعل انسانى قرار گیرد؛ به تعبیر دیگر، فاعلیت خدا در طول فواعل طبیعى قرار دارد، نه در عرض آنها.
- پس از خلقت ما چه اتفاقی افتاد؟!
- نظام خلقت نه تنها در خلقت اولیه بلکه در بقای وجودی شان نیز محتاج پروردگار عالمیان هستند و اگرآنی و لحظه ایی دوام وجود موجودات توسط خداوند متعال ادامه نیابد، هر آینه نابودی و عدم ،نظام خلقت را فرامی گیرد و چیزی از آن باقی نمی ماند!
- چه چیزهایی در علم خدا هست؟
- امام باقر(علیهالسلام) میفرماید:«من الامور اموره موقوفة عندالله یقدّم منها مایشاء و یوخر منها ما یشاء» دستهای از امور در نزد خداوند، امور تعلیقی هستند، هر کدام را که میخواهد پیش میاندازد و هر کدام را که میخواهد به تأخیر میاندازد.
- خداوند کدامیک از اینهاست؟!!
- ذات او عین علم، عین قدرت و عین حیات و ادراك است; یعنى علم او گوشه اى از ذات پاك او و قدرت گوشه دیگرى را تشكیل نمى دهد، تمام ذات او علم و تمام آن قدرت است. بنابر این قدرت او هم عین علم او مى باشد.
- وضعیت انسانهای عقب افتاده !
- اگر قرآن كریم از عقبافتادگان انسانى به عنوان كر و كور و لال یاد مىكند، پیش رفتگان بشرى را نیز معرفى مىنماید كه چنان به نور معرفت و یقین روشناند كه در افق دید خود بهشت و جهنم را در همین دنیا مىبینند:
- مادری که هرگز او را ندیده !
- یكى از موضوع هاى تأمل برانگیز هستى، كنترل تولیدمثل و جلوگیرى از ازدیاد نسل در برخى حیوانات و از سویى كمك به ازدیاد نسل در بعضى دیگر است. این مسئله، خود شاهدى است بر اثبات یگانگى و حكمت بى نظیر آفریدگار توانا و برهانى است بر نظم و حساب دقیق در عالم موجودات
- شگفتى هاى خلقت حیوانات
- به راستى كدام قدرت است كه آن مقدار هوا را درون تخم نهاده است تا جوجه براى ادامه حیات از آن استفاده كند؛ جز قدرت خداوند حكیم؟
- مهمترین مسئله فکری فلاسفه غرب
- کانت معتقد است که با براهین فلسفه نمى شود بقاء و خلود نفس را اثبات کرد، ولى وجدان انسان مى گوید نفس باقى و خالد است، همیشه هست و در دنیاى دیگرى پاداش یا کیفر مى بیند.
- صفات ما هم عین ذات ماست ؟
- ذات او عین علم، عین قدرت و عین حیات و ادراك است; یعنى علم او گوشه اى از ذات پاك او و قدرت گوشه دیگرى را تشكیل نمى دهد، تمام ذات او علم و تمام آن قدرت است. بنابر این قدرت او هم عین علم او مى باشد.
- فرشته هم مشرک می شود؟!
- برای اعتقاد صحیح و راسخ به توحید بایستی از تمامی مراتب شرک پرهیز نمود تا یک موحد کامل گردیم.
- خدای او کیست؟
- با توجّه به این كه سلسله علّت ها و معلولها تا بى نهایت نمى تواند پیش برود) همه فلاسفه جهان (اعم از الهى و مادّى) به یك وجود ازلى (وجودى كه همیشه بوده است) ایمان دارند، منتها مادّى ها مى گویند وجود ازلى جهان همان «مادّه» یا قدر مشترك میان مادّه - انرژى است
- اختیار یا جبر؟!
- آدمی از ابتدای بشر تاکنون همواره دغدغه این موضوع را داشته است که در انجام فعالیتها و حوادث عالم آیا نقشی را داراست یا آنکه همه چیز بدون اراده و خواست او تحقق می یابد و او در این میان نقشی ندارد؟
- نزدیکترین راه کدام است؟
- مسلّم است پیامبر(صلى الله علیه وآله) و على(علیه السلام) و ائمه اهل بیت(علیهم السلام) همه به همان آئین توحیدى خدا دعوت مى كردند، دعوتى كه جنبه هاى اعتقادى و عملى را در بر مى گرفت. جالب این كه «راغب» در كتاب «مفردات» در معنى صراط مى گوید: «صراط» راه مستقیم
- شرط لازم خوشبختی!
- علوم فلسفی نظری یا همان حکمت نظری علومی هستند که در آنها هدف نهایی ، کمال یافتن قوه ی نظر و تفکر است تا مرتبه ای که همه ی امور برای نفس بالفعل گردد و تصورات و تصدیقاتی درباره ی اموری که اختیاری انسان نیستند در نفس آدمی فراهم شود.
- مسئله بداء و علم خداوند
- صدقه دادن برطرف كردن نیاز فقرا و خیریهها نیست، بلكه در واقع، ما نیازهایى از قبیل دفع بلا را از خود دفع میكنیم، و اگر چنین راههایى براى برطرف كردن این نیاز نداشتیم، خود ما دچار مشكل میشدیم؛ نه فقرا و مستمندان.
- پای ما می لنگد!
- چگونه می توان ادعا نمود که با تجربه و دریافت شناخت از جهان پیرامون خود به تنهایی می توانیم به وجود پروردگار عالمیان پی ببریم؟! آیا برهان های جهان شناسی نظیر برهان نظم تنها مبتنی بر حواس ظاهری انسان می توانند به محدود پروردگار فراتر از حواس آدمی رهنمون شون
- شرایط دیدن خدا
- دلائل عقلی گواهی می¬دهد كه خداوند هرگز با چشم دیده نخواهد شد، زیرا چشم تنها اجسام یا صحیح¬تر بعضی از كیفیات آن¬ها را می¬بیند و چیزی كه جسم نیست و كیفیت جسم هم نمیباشد، هرگز با چشم مشاهده نخواهد شد
- چگونه میتوان خدا را دید؟!
- خدایی كه در مكتب اهل سنت دارای اعضا و جوارح و مكان است، از جایی به جایی دیگر میرود و در پس پردۀ حجاب می-باشد، در زمانهایی نیز رؤیت میشود!
- ترسناکترین چیز امت پیامبر اکرم!
- خدای تعالی می فرماید: هر کس عمل صالحی انجام دهد و در آن عمل غیر مرا شریک گرداند پس آن عمل به تمامی از برای اوست و من از آن عمل یا عامل عمل بی زار هستم و من بی نیاز تر از همه ی بی نیازانم از عملی که در آن شرک باشد.»
- خدا به زمین آمد!
- ابن بطوطه نیز در سفرنامۀ خویش می¬نویسد: «ابن تیمیه در مسجد دمشق که من حضور داشتم، بر بالای منبر گفت: خدا به آسمان دنیا فرود می¬آید، همان¬طور که من از پلۀ منبر فرود می¬آیم. سپس از منبر فرود آمد.
- چرا خدا شیطان را آفرید؟
- شیطان (چه شیطان جنى و چه شیطان انسى) با انواع حیلهها و القاها و زینت دادنها به زمینه گناه كه در نفس انسان است، ترغیب مىكند، امّا شیطان، علّت تامه گناه نیست به این معنا كه غرائز نفسانى در وجود انسان، باعث و علّت گناه است و شیطان هم با ترفندهاى خود به آن
- چرا خدا جهان را آفرید؟
- در مجموعه هستى اگر وجود مخلوقى، زیبایى و كمال آفرینش مجموعه عالم را افزایش دهد، لازم است خدا آن موجود را خلق كند، زیرا عدم خلقت آن موجود، یا ناشى از عدم اطلاع و آگاهى از زیبایى آن است، یا در اثر ضعف و ناتوانى از خلقت آن است. چنان چه خدا با توجه به علم و ق
- بهترین خدا کدام است؟
- به انسان «احسن مىگویند، چون هیچ خلقى به کمالات او آفریده نشده است و خداوند «احسن الخالقین» است، چون هر واسطهى خلقتى که چیزى به دست او خلق مىشود، کامل نیست و خداوند متعال کمال مطلق و هستى محض و احسن الخالقین است.
- دین چیست که ادعای دینداری داریم ؟
- دین وجود حقیقی ندارد که به وسیله آن بتوان تعریفی از آن ارائه داد که به وسیله آن تعریف، ماهیت و ذات آن بیان شود ؛ اما ارائه تعریف مفهومی به این معنی که معنا و مقصود از دین چه می تواند باشد امکان پذیر است.
- «با توکل زانوی اُشتُر ببند»
- امام صادق علیه السلام فرمودند: اگر به کسی سه چیز اعطا شود از سه چیز دیگر منع نمی شود: کسی که توفیق دعا پیدا کرد، اجابت دعا را دریافت می کند و کسی که توفیق شکرگذاری یافت، نعمت او زیاد می شود و کسی که توکل بر خدا به او داده شد کفایت امور به او داده می شود.
- راههای خداشناسی به تعداد همه آدمهاست؟!
- امروزه بسیار گفته میشود که به تعداد انسانها راه وجود دارد برای رسیدن به خدا، ایا این جمله درست است؟ آیا روایت یا حدیث است؟
- مراتب آفرینش ارواح
- روح موجودى است از «عالم امر» و ساختمانى مغایر با ساختمان مادّه دارد از افق زمان و مكان بیرون مىباشد و وجود آن دفعى است نه تدریجى و تغییرى در آن راه ندارد.
- فلسفه قبله چیست؟
- توجه به این مرکز توحید ،هرگز به معنای محدود نمودن ذات پاک الهی در سمت معینی نیست؛بلکه هدف از این حکم،نظام مند کردن عبادت بندگان است
- عاقل ترین مردم کیست؟
- گاهی این سۆال به ذهن می رسد که اگر دو نفر گناهی همانند هم انجام دهند در صورتی که ضریب هوشی متفاوتی داشته باشند آیا در قیامت جزای یکسانی خواهند دید؟
- راههای افزایش ثروت
- اینكه مىفرماید خدا روزى را براى هر كس بخواهد تنگ و یا گشاده مىدارد، این خواستن هماهنگ با حكمت او است و حكمتش ایجاب مىكند كه هر كس تلاشش بیش¬تر باشد سهمش فزون-تر و هر كس كمتر باشد محروم¬تر گردد.
- حق وتوی خدا !
- بداء آن است كه انسان با اعمال بدِ خود، سرنوشت نیكش را عوض مىكند. هم¬چنین با اعمال نیک خود، سرنوشت بدش را دگرگون مىسازد
- استدراج چیست ؟
- ((استدراج)) عبارت است از مجازات خداوند، از طریق افزایش نعمت بعد از نعمت ، وبه صورت تدریجی که مشمولین این سنت ، استغفار وتوبه را فراموش می کنند ودر آخرت به عذاب می رسند ویا یکباره آن نعمت ها را از دست می دهند ومورد عذاب واقع می گردنند.
- نعمت یا بلا ؟!
- یکی از مهمترین وسایل آزمون میزان ارزش های انسانی، ایمان و کفر، تقوا و عدم تقوا، ایثار و عدم ایثار و جز اینها، مال و ثروت است
- سنتهای الهی
- کثرت و گستردگی اسباب و عوامل آزمایش به حدی است که نمی توان آمار مشخصی برای آن ذکر نمود. اما به طور خلاصه می توان گفت هر چیزی که به نحوی با شئون ارادی انسان در ارتباط است و در انتخاب و گزینش انسان مؤثر است، می تواند از عوامل آزمایش به شمار رود.
- وقتی پای خدا در میان باشد....
- وجدان اخلاقی یا همان فطرت الهی انسان تنها در سایه دین می تواند به طور دقیق و کامل و در مورد همه ی انسانها اجرا شود. در حالی که بدون دین ، محاکمه ی وجدان تنها تا جایی کار آیی دارد که منافع فرد و ارتباطات او با سایر مردم در اجتماع مورد خدشه واقع نشود. محاسن
- تفاوت آزادی اسلامی و آزادی غربی
- آزادی اسلامی یك امر الهی است اولاً، هر شخصی خود را موظّف میداند آن را همانگونه كه خدا خواسته است بپذیرد و ثانیاً، دفاع و مبارزه برای حفاظت این ودیعهی الهی را یك تكلیف و وظیفهی دینی میداند.
- نگاهی به شگفتیهای جهان آفرینش
- گاهى مرغان خانگى منقار خود را در دهان جوجه هاى نوزاد خویش مى نهند و مدتى همچنان بدون حركت مى مانند. بیننده مى پندارد كه این حیوان كارى بى فایده انجام مى دهد، درحالى كه این كار او از روى حساب و نقشه مهمى است.
- چند ذکر مفید!
- اذکار و اورادی که از جانب معصومین (علیه السلام) به ما رسیده اند همچون گنج هایی هستند که می توانند گره های زندگی را بگشایند و...
- اصناف سه گانه مردم در اعتقاد وجود خداوند
- قائل به تعطیل و عدم شناخت خداوند حد افراطی نگاه به مسأله توحید، و قائل شدن به شباهت خداوند به مخلوقات حد تفریطی نگاه به مسأله توحید، و طریق وسطی و صراط مستقیم در این مسأله قائل شدن به معرفت خدا بدون تشبیه خداوند به مخلوقات میباشد.
- خداشناسى ، هدف خلقت
- ارزش هـر دانـشى به موضوع آن است و چون ذات حق ، برترین موضوع است و هیچ چیز را با او نمى توان مقایسه كرد، خداشناسى ،ا رزشمندتارین و برترین دانشى است كه بشر بدان دست مى یابد.
- ضرورت شناخت خدا
- امام صادق (علیه السلام) در این باره مى فرمایند: چـقـدر زشـت اسـت كـه از عـمـر انسانى هفتاد یا هشتاد سال بگذرد و در ملك الهى زندگى كند و از نـعـمـت هـایـش بـهـره مند شود، امّا خدا را آن گونه كه سزاوار شناخت اوست نشناسد. بى گمان ، برترین و واجب ترین وظیفه
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: توحید و اسماء و صفات الهی
ادامه مطلب را ببينيد
اگر کسى اسباب و واسطههاى فیض را، فاعل مستقل از اراده و قدرت خدا بداند و یا معتقد به مبدأ مؤثرى در عالم هستى باشد که خدا آنرا سبب و واسطه فیض قرار نداده، دچار شرک گشته است.
توحید در عبادت قسم مهم توحید عملی است که می تواند زندگی موحدانه حقیقی را برای انسان رقم بزند و اکثر مردم در این مرتبه از توحید با چالش و انحراف روبه رو هستند!
امام صادق(ع) میفرماید:همین كه چهار چیز شایع شد [همراه آنها] چهار چیز دیگر پدیدار گردد: هر گاه زنا شایع شد زلزله پیدا شود. هر گاه حكم بهناحق شایع شود باران بند آید. هر گاه پیمان با كفارى كه در ذمه اسلامند شكسته شود [و طبق مقررات با آنها رفتار نشود] دول
علی(علیه السلام) در ادامه سخنشان میفرمایند: «و او در هر مکانى هست بدون آنکه با آن مکان تماسّ داشته باشد، و یا در مجاورت آن قرار گیرد. علم خداوند به تمام موجوداتى که در مکانها قرار دارند، احاطه دارد و هیچ یک از آن موجودات از تدبیر و اراده خداوند خالى
چگونه خداوند ما را زیارت می کند؟
منظور اصلی از اینکه خدا او را زیارت میکند این است که پروردگار او را مورد توجه خاص خود قرار میدهد و رحمتها و برکات خاصه خود را شامل او میسازد.
پس باید دقت کنیم شور گرفتن و عزاداری ها اگر به خاطر درک عظمت و درد ظلم به ائمه، و از روی حب و عشق اهل بیت علیهم السلام باشد، اجر فراوانی دارد. اما غیر از اینها مصداق شرک است. و همینطور گریه کردن و روضه خواندن برای ایجاد احساس، مصداق شرک است و گناه دارد.
حضرت موسی، فرعون مآبی یعنی همان استبداد فرعون را تعبد نامیده است. بنی اسرائیل هیچگاه فرعون را سجده نمی کردند؛ بلکه فرعون آنها را ذلیل ساخته و به اطاعت اجباری و کار اجباری و بهره کشی وادار کرده بود و هر نوع حق اختیار و آزادی را از آنها سلب نموده بود و آنها
متکلمان الهی علم خدا را عین ذات او نمی دانند بلکه علم الهی را زائد برذات می دانند بنابراین قائلند خداوند به جزئیات همانند کلیات علم دارد و تغییر در جزئیات هیچ خللی در ذات الهی ایجاد نمی کند چون علم عین ذات خدا نیست بلکه امری است زائد بر ذات خداوند.
تفاوت روزی با عدالت خدا سازگار است؟
این تفاوت ها را حتی در میان پیامبران نیز مشاهده می نماییم به گونه ای که پیامبری همانند سلیمان(علیه السلام) برسرزمین پهناوری حکمرانی می نموده و جن و انس و پرندگان در خدمت او بودند،و بادها در اختیارش قرار گرفته و او را به هر مکانی که خواسته بود می بردند، و
چرا هنگام دعا دست به آسمان بر می داریم؟
آنچه از روایات اهل بیت عصمت و طهارت (علیه السلام) بدست می آید این است كه فلسفۀ بلند کردن دست به سوی آسمان چهار دلیل دارد: اول اینکه این عمل سنت نبوی است، دوم اینکه نوعی عبادت است،سوم اینکه نشانۀ خضوع در برابر پروردگار است و در آخر بدین جهت است که آسمان
تسبیح موجودات به سه صورت می تواند باشد:تسبیح حالی، تسبیح قالی و ترکیبی از تسبیح حالی و قالی.
شیطان، علّت تامه گناه نیست به این معنا كه غرائز نفسانى در وجود انسان، باعث و علّت گناه است و شیطان هم با ترفندهاى خود به آن كمك مىكند. بنابراین، اگر شیطان هم خلق نمىشد، انسان به وسیله همان غریزى كه در وجودش هست، گناه مىكرد.
توسّل در آینه رفتار و گفتار علمای اهل سنّت
براساس آیات قرآن، همه انسان ها اعمّ از انبیاء و شهداء و صلحاء و حتّی کافرین و مشرکین دارای حیات برزخی هستند و در این امر جای هیچ شکّ و شبهه نیست.
وقتی عقل به کمال خود می رسد در اثر اتصال به عالم ما فوق طبیعی، انسان می تواند به نوعی ادراک دست یابد که در کلام عرفا شهود قلبی خوانده می شود که بااذن از عالم بالا صورت می گیرد. بنابراین غیب حقایق است که حس نمی تواند بدانها دست یابد بلکه قدرت عقل و شهود اس
در کتاب وفاء الوفاء تألیف سمهودی دانشمند معروف اهل سنت از عمربن خطاب نقل شده که: حضرت آدم به خاطر اطلاعی که از آفرینش پیامبراسلام(صلی الله علیه واله وسلم) در آینده داشت، به پیشگاه خداوند عرضه داشت : (یا ربّ اسئلک بحقّ محمد لما غفرت لی) یعنی خداوندا! به ح
برترى قدرت شیطان بر نیروهای الهی
انسان با شناخت فطری، شناخت های عقلی و شناخت هایی كه پیامبران الهی به او در طی طریق سعادت ارائه كرده اند، هرگز نباید از سبیل هدایت منحرف شود.
افعالی که محال عقلی هستند ، هیچ گاه متعلق قدرت واقع نمی شوند و اصلا مفهوم قدرت در مورد آن ها به کار نمی رود ، یعنی اگر امری عقلا محال بود و وجودش در عالم خارج محال عقلی به حساب آمد ، دیگر نمی توانیم آن را در محدوده قدرت قرار دهیم و بگوئیم : آیا کسی می توا
اسلام در راه مبارزه با برده داری ، فروش برده را یکی از منفورترین معاملات دانسته است در حدیثی از پیغمبر اکرم (صلی الله علیه واله وسلم) آمده است: (شرّ النّاس من باع النّاس) بدترین مردم کسی است که انسان ها را بفروشد.
نمونه های بداء در قرآن و روایات و تاریخ
فخر رازی خود جواب می دهد که محو و اثبات از چیزهایی است که قلم تقدیر بر آن کشیده شده است، یعنی خداوند مقدّر کرده که هر وقت هر چه را که بخواهد، تغییر دهد. پس محو نمی کند مگر آنچه را که سابقاً می دانسته است که محو خواهد کرد و اثبات نمی کند مگر آنچه را که قضا
علم خداوند بر دو نوع است 1- علم به علل ناقصه (که در لوح محو و اثبات موجود است که در مباحث اعتقادات از آن به قضاء غیر محتوم تعبیر می کنند.) 2- علم به علل تامّه (که در لوح امّ الکتاب یا همان لوح محفوظ موجود است که در مباحث اعتقادات از آن به قضاء محتوم تعبیر
به امر معز الدوله دیلمی در مساجد بغداد لعن هر سه خلیفه به وصفشان و لعن معاویه صریحا مکتوب شد و در سال 352 برای اولین بار روز عاشورا در مرکز خلافت اسلامی، بغداد، رسما تعطیل اعلام و در خیابان¬ها عزاداری برپاشد و مجالس جشن و شادیِ عید غدیر و طعن خلفا مرسوم گ
زید و فرزند شهیدش یحیی، قائل به امامت امام صادق (علیه السلام) بودند و برای خود ادعای امامت نکردند، اما بعدها فرقۀ زیدیه چنین ادعایی را مطرح کرد.
علی اللهی ها حلول را اختصاص به حضرت علی(علیه السلام) می دانند ولی اهل حق معتقدند خداوند در جامه ی همه بزرگان اهل حق حلول کرده است. با توجه به این اختلافات جماعت اهل حق و علی اللهی یکی نیستند.
عده ای از اهل حق بیان می کنند: نماز و نیاز و عبادات کلاً به خاطر نزدیک شدن به حق است و اهل حق طبق دستور سلطان اسحاق، نذر و نیاز را توأم با عبادات در جم خانه به طریق مخصوص به خود انجام می دهند، تا با تسلط بر نفس به فیض برسند. نوع عبادت مهم نیست، مهم هدفی ا
عجیب سنّتی است، سنّت استدراج...
گاهی خدا به بنده اش نعمتی را می دهد، او هم آن نعمت را در راه معصیت خرج می کند و با آن گناه می کند.[بحارالأنوار، ج 5، ص 217]
در مجموعه هستى اگر وجود مخلوقى، زیبایى و كمال آفرینش مجموعه عالم را افزایش دهد، لازم است خدا آن موجود را خلق كند، زیرا عدم خلقت آن موجود، یا ناشى از عدم اطلاع و آگاهى از زیبایى آن مى باشد، یا در اثر ضعف و ناتوانى از خلقت آن است.
روح و جسم آدمی در ارتباطی تنگاتنگ و اتحادی با یکدیگر از ابتدای خلقت انسان قرار می گیرند که در اثر رشد روح و قوی شدن نفس آدمی به تدریج ارتباط میان آن دو کم و کمتر می شود.
باخبر باش که سر می شکند دیوارش!
آیا ما بتها را از فضای زندگی بیرون ریخته و الله را جای آن قرار داده ایم؟ جدّاً ما خدا را معبود خود گرفته ایم یا هوی را؟! اگر انصاف داشته باشیم باید اعتراف کنیم که ما در بت خانه زندگی می کنیم! و می گوییم لااله الاالله.
آیا شما هم احساس امنیت می کنید؟
ایمن نبودن از مكر الهى به معنى ترس از مسئولیت ها و خوف از كوتاهى در انجام وظائف است، كه همواره باید این «ترس» با «امید» به رحمت او به طور مساوى در دل هاى افراد با ایمان باشد
خداوند مجموعه زمین و آسمان را در شش دوران متوالی آفریده است، هر چند این دوران ها گاهی به میلیون ها یا میلیاردها سال بالغ شده است، و علم امروز هیچگونه مطلبی را كه مخالف این موضوع باشد بیان نكرده است.
چرا گاهی در توکل به خدا جواب نمیگیریم؟
مصاحبه اختصاصی تبیان با آیة الله سید رضی شیرازی نوه آیة الله شیرازی بزرگ، تحریم کننده تنباکو. پاسخ به این سوال را بخوانید. چرا در برخی موارد انسان همه راههای درست توکل را طی میکند ولی نتیجهای نمیگیرد؟
اعتقاد به ربوبیت و عبادت در برابر سنگ و چوبى كه با دست خود تراشیده بودند، «ما لا یَضُرُّهُمْ وَ لا یَنْفَعُهُمْ»، نشانه شدّت پستى این اعتقاد و عمل است؛ در حالى كه توسّل به اولیاى الهى، اعتقاد به وساطت كسانى است كه خداوند به آنان چنین منزلتى داده است.
شكر ذاتا راهى است براى شناخت هر چه بیشتر خداوند، به همین دلیل یكى از راه هاى اثبات «وجوب معرفة اللَّه» (شناخت خدا) همان وجوب شكر «منعم» (نعمت بخش) مى باشد.
آزمایش الهی نمادی از رحمت و محبت
امام صادق (علیه السلام) فرمود: «خداوند هرگاه بنده ای را دوست بدارد، او را در بلا فرو می برد. ای سدید! ما و شما شیعیان روز و شب ها را با بلا سپری می کنیم.
وقتی کسی در لسان دینی ملعون نامیده می شود به معنای آن است که او از جوار رحمت الهی دور است و خداوند متعال نسبت به او غضبناک و خشمگین است.
هدف از ابتلا رشد و تکامل استعدادهای آدمی، ظهور لیاقت ذاتی و شئون باطنی، آشکارسازی نقایص و ضعفها و پی بردن به فضایل و کمالات است و درپرتو آن است که اعتراف به ناتوانیها، تضرّع و توبه به درگاه الهی را به همراه می آورد و استحقاق پاداش و یا کیفر مستدل می شود
پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «همانا بر صالحان سخت گرفته می شود. به تحقیق رنجی به مؤمن نمی رسد، از یک تیغ باشد تا بالاتر از آن، مگر آن که خطایی را از او پاک می کند و او را درجه ای بالاتر می برد.
چرا و چه کسانی امتحان می شوند؟
وجود حوادث سخت گاه در زندگی انسانها ـ از پیامبران بزرگ خدا گرفته تا افراد عادی ـ ضرورت است؛ ضرورت امتحان و آزمایش و شکوفا شدن استعدادهای نهفته و سرانجام تکامل وجود انسان. از این جهت، پیامبران بر همه افراد در مواجه شدن با سختیها اولویت دارند.
در سر دو راهی ها و سختی ها قرار دادن، برای آن است که استعدادهای درونی اش بروز و ظهور کند، یعنی اگر این آزمایش نباشد، او در حد خامی و در حد بالقوه می ماند، این آزمایش است که تکمیل کننده است.
یکی از اسباب برگشت بشر به سوی خدا این است که خداوند انسان را در بوتۀ گرفتاری ها قرار دهد تا انسان عقل و فکر خود را به کار اندازد و از علت سختی ها و بلاها عبرت بگیرد و مسیر خود را به سوی خدا سوق دهد
انسان موجودی مختار یا مستقل !!
رمز بـرتـرى انـسـان بـر آفـریدگان دیگر در داشتن همین توان انتخاب است و ملاك ارزشمند بودن افعال آدمى در همین جاست ، و گرنه موجودى كه تنها یك راه در پیش دارد و آن را بدون اختیار مى پـیـمـایـد، شـایـسـتـه پـاداش و كـیـفـر نـیـسـت
عوامل اجتماعی و فرهنگی یا جبر؟
جـبـرى بـر زنـدگـى انـسـان حـاكـم نـیـسـت و حـتـى عـوامـل اجـتـمـاعـى نـیـز جـبـرآور نـیـسـتـنـد؛ زیـرا هـر چـنـد تـاثـیـر مـحـیـط، فـرهـنـگ و عوامل اجتماعى و اقتصادى در اندیشه و افعال انسان انكارناپذیرند، اما تصمیم نهایى با انسان اسـت
آیا فقط شیعه به بداء اعتقاد دارد؟
در واقع بداء برای ما آشکار میشود نه برای خدا.بداء ارزش و فایده دعا و کارها را برای ما روشن میکند که تلاشها و دعا اثر دارد و برخی کارها نیز در گرو دعاست و اگر دعا کنیم تلاش ما نتیجه میدهد.
به انسان «احسن مخلوقات» مىگویند، چون هیچ خلقى به کمالات او آفریده نشده است و خداوند «احسن الخالقین» است، چون هیچ واسطهى خلقتى که چیزى به دست او خلق مىشود، کامل نیست و خداوند متعال کمال مطلق و هستى محض و احسن الخالقین است.
خداوند خالق همه چیزها است و هر چیزى و هر شخصى در متن خلقت با یک شایستگى مخصوص به خود به دنیا آمده است. حقوق هم از همین جا یعنى از ساختمان ذاتى اشیا پیدا مىشود.
خداوند با لطف و رأفت خود (علاوه بر رقیب و عتید) فرشتگان دیگری را نیز موکل انسان قرار داده، تا از آنان در مقابل دامهای شیطان و گزند حشرات موذی زمین و آفتهای بسیاری که به اذن خدا نمیبینند، دفاع نمایند تا اینکه مرگش فرا برسد.
اگر شیطانى نبود، نظام عالم انسانى هم نبود، و وجود شیطانى كه انسان را به شر و معصیت دعوت كند، از اركان نظام عالم بشریت است، و نسبت به صراط مستقیم، او به منزله كناره و لبه جاده است و معلوم است كه تا دو طرفى براى جاده نباشد، متن جاده هم فرض نمىشود.
از آنجا که ملائکه شهوت و خواستههای نفسانی ندارند، در نتیجه دایره اختیار آنها نسبت به انسان بسیار محدود است؛ زیرا در واقع زمینههای نافرمانی در مورد آنان وجود ندارند؛ ولی این به معنای مجبور بودن آنان نیست.
جبر و اختیار در کلام امام هادی علیه السلام
تفویض در لغت به معنای واگذاردن و تسلیم امری به دیگری و حاکم کردن او در آن امر است. و در اصصلاح به معنای این است که خداوند کارهای بندگان را به خود آنان واگذار کرده است. هر چه بخواهند آزاد و رها و مستقل انجام می دهند و خداوند قدرتی بر افعال آنان ندارد.
از پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) نقل کرده است که: من سرّه ان یبسط له فی رزقه و نیسا له فی اثره- اجله- فلیصل رحمه. کسی که از وسعت در روزی و زیاده شدن عمر، خوشحال می شود باید صله رحم به جای آورد.
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: توحید و اسماء و صفات الهی
ادامه مطلب را ببينيد
یکی از بدیهی ترین اصول عقلی این است که هر معلولی از علتی خاص به وجود می آید و هر نظمی نشان از وجود یک ناظم دارد.از طریق مطالعه در آفاق و انفس می توان به وجود این ناظم پی برد.
هر بنده ای که می خواهد خدا را عبادت کند براو واجب است در حدی که لازم است بداند معبودش کیست و او را بشناسد. این حد واجب معرفت الهی است.
منکرین خدا هم به نوعی خدا را باور دارند منتها به زبانشان یا با تلاش های بی ثمرشان می خواهند وانمود کنند که خدا را قبول ندارند وگر نه اصل وجود باریتعالی تقریباً از بدیهیات است . لذا قرآن هم خیلی با شدت و حدّت می فرماید: أفی الله شک فاطر السموات و الأرض
غربی های غیر مسلمان اسلام را اجرا می کنند؟!
اسلام تحقق عملی و بشری دارد و هر کس به هر میزان از ایمان و تقوا بهره مند باشد به حقیقت اسلام نزدیکتر می شود. بالاتر آنکه اساساً اسلام به شکل خارجی و بدون وجود مسلمانان امکان وجود ندارد. این حقیقت از پرتو فرمایشاتی از معصومین فهمیده می شود مانند روایت زیر
با یک مطالعه میدانی این مطلب اثبات می شود و نتیجه اش این خواهد شد که عالم هدایتگری عاقل و مدیر و توانا و برنامه ریز و به تعبیر عبادات اسلامی یک رب دارد که تدبیر همه اینها به دست اوست ربنا الذی أعطی کل شیء خلقه ثم هدی .
آنچه که به ظاهر ازآن تصور بی نظمی می شود بی نظم نیست. بلکه مطابق نظم خودش حرکت می کند و ممکن است ما نظم آن را درک نکنیم .
در خداشناسی دستمان باز نیست و نمی توانیم هر جایی دلمان بخواهد برویم. اگر بخواهیم در قلمروهایی که منع شده ایم وارد بشویم نتیجه اش یکی از آن دو حالت است یا اینکه خدا را انکار می کنیم یا یک موجود موهوم ، محدود و ناقص را در ذهن خود به عنوان خدا تلقی می کنیم ک
برهان نظم یک مقدمه عقلی دارد و آن اینکه هر نظمی محتاج ناظمی است و این در واقع از اصل علّیت سرچشمه می گیرد که هر معلولی علتی می خواهد.
چرا باید از آدمی مثل خودمان پیروی کنیم؟!
انبیاء الهی بشری همانند ما هستند تا ایجاد ارتباط با ایشان و الگو گیری از آن ها برای انسانها آسان و ممکن باشد و این خود لطف و تفضل الهی است و اگر انبیاء را فرشتگانی قرار می داد انسانها هرگز نمی توانستند آنها را الگوی خود قرار دهند.
تردید به خودی خود بد نیست خصوصا اگر مقدمه ای برای علم و دانایی باشد . شک زمانی بد است که یا انسان به فکر رفع آن نباشد یا به شکل صحیحی در صدد رفعش بر نیاید.
برای یک تاجر خوب بودن در تجارت با خداوند همانند یک غلام و بنده باید به وظایف عمل کرد تا ضررهای اخروی تجارت سود دهنده مان راخراب نکند!
آینده پژوهی، باوری قرآنی و شیعی
برخی از کسانی که به اسم لزوم سپردن امور آینده به خداوند یا توکل و نظایر آن، آینده پژوهی و آینده سازی را خلاف دین داری تعریف می کنند؛ - حتی اگر خودشان ندانند - نگاهشان به هستی، اشعری مسلکی است
فکر نمی کنید اگر قرآن کلام خدا و معجزه نبود با وجود این همه دشمن می توانستند مثلش را بیاورند؟ دلیل نیاوردن مثل قرآن از سوی دشمن نشانه آن است که کلام خداست.
شناخت کنه ذات خداوند امکان ندارد!!
آنچه که اندیشمندان دینی در باب شناخت خداوند بیان می کنند این است که شناخت کنه ذات خداوند و احاطه کامل علمی به تمام ابعادی وجودی خداوند امکان ندارد؛ اما شناخت ذات از طریق شناخت وجهی از وجوه ذات که در قالب شناخت اسماء و صفات خداوند خواهد بود، ممکن است.
براهین سه گانه ای که به ترتیب آسان ترین، نزدیک ترین و محکم ترین براهین خداشناسی هستند ترین های سه گانه ای هستند که راه خداجویان را به سوی شناخت حق تعالی می گشایند.
توحید و توسل به ائمه علیهم السلام
عبادت این است كه انسان در برابر موجودى خضوع كند كه او را خالق جهان و رازق انسان و بخشنده و بخشاینده بداند، و لااقل تصور كند كه برخى از كارهاى خدا به او سپرده شده است، چنان كه مشركان، چنین تصوّرى مى كردند. این نوع خضوع از آن خدا است و شایسته هیچ موجودى نی
امام صادق(علیه السلام) فرمود: «به خدا سوگند! ما اسماء الحسنى هستیم خداوند عمل کسى را قبول نمی کند مگر به معرفت ما
حق داریم خدا را نپرستیم... !!!
همه انسان ها خدا را با علم شهودی و با علم حضوری و با علم فطری درک می کنند و می بینند. به تعبیر دیگر ایشان هم که خدا را عبادت می کند می بیند منتها هر کس به مقدار استعداد خودش می بیند.
از نظر قرآن هرگونه شرك در الوهیت و ربوبیت با توحید در تناقض و تضاد است و نمی توان توحید و یگانه پرستی را با شرك جمع كرد. از این رو آیات بسیاری از قرآن به نقد ربوبیت انبیاء، ربوبیت ستارگان ماه و خورشید، ربوبیت بتان و دیگر اشیای هستی می پردازد و آن را مخالف
مردم تقصیری ندارند و به دلایلی حاکم یا قاضی بدی برآنها مسلط شده و آنها تکلیف خود را انجام دادند در این شرایط خداوند به این مردم، به این عده که تحت سلطه این حاکم ستمگر و تحت حکومت این قاضی جائر قرار گرفتند عوض خواهد داد
آنچه که مسلم است این که مصائب و بلایا را بشر با دست خودش می سازد چه با گناهش، چه با کوتاهیش، چه با جهلش، چه با غفلتش و چه با مسائل طبیعی هر چه هست خودش می سازد.
نظام عالم یک نظام ذاتی است. نظام، نظام علّی و معلولی است. طبیعی است که هر حادثه ای از جمله زلزله هم علت دارد و علت ها را می شود کشف و بررسی کرد. چون این نظام، نظام علی است ، ما مکلفیم که این نظام را بشناسیم و بر اساس آن معرفت ، خود و زندگیمان را تنظیم بکن
خویشاوندی و نسب و یا حتی انتساب به شیعه بودن به تنهایی نمی تواند در روز قیامت انسان را نجات دهد بلکه آنچه نجات بخش انسان و سعادتمند کننده اوست تنها عمل صالح و ایمان خود اوست که می تواند او را یاری نماید.
برای تقویت توحید در جانمان و بری شدن از رخنه ی شرک در اعتقادمان لازم است مرتب متذکر این معنا باشیم و توجه نماییم که همه چیز از خلقت تا موتشان و همه ی عرصه های حیاتشان توسط خداوند متعال تدبیر می شوند
اگر انسان قلبش را پاک بکند وبا عبادات و ریاضت های شرعی آن را تصفیه بکند، به هر میزان که خودش را صاف تر بکند به همان میزان مبدأ و مقصد عالم را بهتر می فهمد و بهتر می شناسد و این راه ، راه بسیار خوبیست.
اعمال دنیا پرستانه انسان و غرق شدن او در لذّات دنیا و آلودگی به انواع گناهان سبب می شود که انسان از خدا بیگانه شود و در این صورت شیاطین بر او تسلّط یابند تا جایی که راه بازگشت بر روی او بسته می شود.
چنان نیست که قوانین و پدیده های مخلوق قدرت مطلقه ی خالق را محدود نماید و این طور نیست که خود خداوند نیز باید در مقابل قوانین و پدیده هایی که ساخته ی خود اوست سر تسلیم فرود آورد! در واقع خود خداوند متعال که اختیار به وجود آوردن عالم را داشته است اختیار تبد
چرا خداوند شیطان را از بین نمى برد؟
ابلیس از آفریدگان خداوند واز جنیان است و مدتهاى طولانى خداوند را عبادت كرده بود، و به واسطه نافرمانى از خداوند، از درگاه او رانده شد و از این پس به نام شیطان شناخته مىشود. شیطان بر هر موجودى گفته مىشود كه انسان را فریب دهد، خواه از جنیان باشد یا از انس
قرآن و فرقان مراتب عالی کلام الهی اند و مربوط به عالم امر پروردگار متعال هستند در حالی که کتاب و همین صورت نوشتاری و الفاظ الهی مرتبه ی اخیر کلام حق تعالی و مربوط به عالم خلق اند
خداوند چیزی جز هستى و وجود نامتناهى نیست و هیچ چیز وجود او را محدود نمى كند. حقیقت ذات نامحدود الهى براى ما كه موجودات محدود هستیم قابل درك نیست و به همین جهت در روایات آمده كه در ذات الهى تفكر نكنید، بلكه در صفات خداوند تأمل كنید.
خدایی بدون ریش و با موی مجعد!!!
به نظر شما کدام توحید مورد قبول الله و رسولش می باشد؟ توحیدی که خدا را مانند انسان ها تصور می کنند. جوانی بدون ریش با موهای مجعد. خدایی که پا دارد و… یا توحیدی که می گوید خداوند برتر و بالاتر از این است که با اوصاف مخلوقات متصف شود.
چرا خدا دین خود را اسلام نامید!
خداوند متعال در هر عصر و زمانی در مورد تشریع و ابلاغ احكام و دستورات خویش، ابتدا میزان درك و ظرفیت مردم آن زمان را در نظر می گرفت و سپس متناسب با همان ظرفیت عقلانی، دستورات خود را تشریع و توسط رسولان به مردم ابلاغ می فرمود
برهان وحدت هماهنگى عالم: اگر دو تدبیر و اراده در عالم هستى حاکم باشد، فساد و بى نظمى در عالم یافت مى شود؛ پس نبودن فساد در عالم، دلیل بر وحدت ذات بارى تعالى است.
چرا واجب الوجوب باید یگانه باشد؟
توحید ذاتی یعنی اینکه ذات خداوند متعال یکتا است و یکتایی به دو معناست: 1.ذاتی که در هستی خود بی نیاز از علت است و در بی نیازی از علت بی همتا و شریک است. 2.ذات خداوند مرکب از اجزا نیست و هیچ گونه کثرت و تعدد در آن راه ندارد .
بلا و گرفتاری ها برای کسانی که مقاومت می کنند و ایستادگی نشان می دهند سودمند است و اثرات نیکی درآنان به وجود می آورد. امام صادق (علیه السلام ) مىفرمایند: خداوند، مۆمن را از كشاكش زندگى ایمن نساخته، اما از كوردلى در دنیا و تیره روزى در آخرت ایمن ساخته اس
اگر رنج نباشد همه تباه می شویم
یکی از مسائلی که انسان در طول زندگی خویش با آن دسته و پنجه نرم می کند گرفتاریها و مشکلات است و آدمی گاه در میان انبوه این مشکلات طاقتش طاق شده و زبان به شکوه و شکایت گشوده و وجود آن را جز به ضرر و زیان خود نمی داند. امّا آیا در واقع همین طور است؟ گرفتاری
سختی ،رنج ها و مرارت ها با انسان زاییده شده و جزو لاینفک زندگی اوست از ابتدا با آدمی بوده و تا انتها رهایش نخواهد ساخت و رمز رهایی یکی بیش نیست و آن توحید است
«بلا» آنچه در ابتدای امر از این واژه در ذهن آدمی نقش می بندد جمعی از مشکلات و مصائب است که آدمی را به رنج و زحمت افکنده و سختی هایی را نیر برای او رقم میزند. از این رو بلا آن چیزی است که ناخوشایند انسان بوده و انسان از مواجه شدن با آن ابا دارد
شیوه حکما در طرح مباحث خداشناسی!
اندیشمندان اسلامی همواره کوشیده اند به تناسب توانایی ها و ادراکات خود مباحث اعتقادی را بصورت عقلی و مستدل و برپایه ی معقول مطرح نمایند که در این میان متکلمان و حکمای الهی دو گروه اصلی و مشهور در این راستا هستند.
شناخت کنه ذات خداوند امکان ندارد!!
شناخت کنه ذات خداوند و احاطه کامل علمی به تمام ابعادی وجودی خداوند امکان ندارد؛ اما شناخت ذات از طریق شناخت وجهی از وجوه ذات که در قالب شناخت اسماء و صفات خداوند خواهد بود، ممکن است.
مقصود از نبودن حاجت به درگاه غیر خدا به معنی اعتقاد به «سبب» بودن ماسوی الله در رفع حوائج است در حالی که اعتقاد به «وسیله» بودن همه ماسوی الله و رافع اصلی بودن همه ی حوائج خود وجود حضرت حق تعالی مناقاتی با توحید ندارد.
هر گونه ترکیبی ناشی از محدودیت وجود است یعنی اگر چیزی مرکب از اجزا باشد در وجودش نیازمند به آن اجزا است و کسی که نیازمند باشد محدود است و این با نامتناهی و نا محدود بودن خداوند متعال سازگار نیست. وچون ترکیب در حق واجب الوجود بالذات محال است، وجود دو واجب
خدا آگاهی و درک مفهوم خدا در همه ی انسانها وجود دارد و همین ادراک می تواند ایشان را به وجود حقیقی پروردگار عالمیان نیز رهنمون سازد اما اینکه چرا برخی ملحدند به ریشه های عدم صداقت و یا عدم کاربری صحیح عقل و تفکر در ایشان برمی گردد
فعل خداوندی به معنای خلق و آفرینش اوست که با نظر به آن و شناخت افعال الهی می توان قدرت و عظمت پروردگار را شناخت!
وقتی بشر فراتر از آسمان نورانی را نیافته پس مجهولاتش به مراتب بیش از معلومات او می باشد لذا قرآن می فرماید آسمان دنیا به ستارگان مزین شده است، إِنَّا زَیَّنَّا السَّماءَ الدُّنْیا بِزینَةٍ الْكَواكِبِ(3) ما آسمان نزدیك [پایین] را با ستارگان آراستیم.
فایده آفرینش موجودات قبل تاریخ
اگر موجودات میکروسکپی واقع در زیر یخهای قطب جنوب هیچ خاصیت مادی نداشته و فقط انسان را به قدرت خداوند آگاه کند کافی است که به آنها نیز گفته شود خلق لکم، همچنین است آگاهی از فسیل های باقی مانده از جانداران ما قبل تاریخ.
امام حسین (علیه السلام) که می فرماید: کور باد آن چشمی که تو را نبیند و زیان کار باد آن معامله گری که بخواهد معامله با تو را به دیگران واگذار بکند. به هر حال اگر واقعاً انسان این عنایت را داشته باشد محال است که خدا را نبیند.
امام حسین (علیه السلام) که می فرماید: کور باد آن چشمی که تو را نبیند و زیان کار باد آن معامله گری که بخواهد معامله با تو را به دیگران واگذار بکند. به هر حال اگر واقعاً انسان این عنایت را داشته باشد محال است که خدا را نبیند.
هدف خدا از آفرینش زمین و آسمان
هم فلسفه آفرینش و هدف از آفرینش به فعل بر می گردد، چون انسان نیاز به زمین دارد خدا برای او زمین خلق می کند. چون انسان آسمان می خواهد خداوند برایش آسمان خلق می کند، خورشید خلق می کند، ماه خلق می کند، نه این که خدا نیاز به خورشید و ماه و ستارگان و زمین داشت
موجودات مختار هم اکثراً به مقصد می رسند ولی اگر بناست به آن مقصد عالی برسند جز از راه اختیار به دست نمی آید. اما طبیعت اختیار اینگونه است که یک عده هم از اختیار سوء استفاده بکنند و به مقصد نرسند.
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: توحید و اسماء و صفات الهی
ادامه مطلب را ببينيد