وبلاگ هدایت-حُجَّةُ الاسلام باقری پور

اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: هفته بسیج ، بسیج ،تفکربسیجی و حضوربسيج درصحنه انقلاب

ادامه مطلب را ببينيد

تاريخ : یکشنبه ۲ آذر ۱۴۰۴ | 14:13 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |

ویژه نامه هفته بسیج

بسیج یک نهاد اجتماعی و ارگانی انقلابی است که به دستور حضرت امام خمینی در ۵ آذر سال ۱۳۵۸ ‌تاسیس شد. برخی ماموریت‌های بسیج عبارتند از: جذب، آموزش و سازماندهی ارتش بیست میلیونی و تامین نیروی یگان‌های رزم سپاه، همکاری با ارگان‌ها (از قبیل سوادآموزی، جهادسازندگی، بهداشت و درمان و....)، دفاع محلی و مقاومت مردمی.
بر اساس قانون، اعضای بسیج از زاویه تعهدی که به نظام سپاه دارند، به سه دسته، بسیجی عادی، بسیجی فعال و بسیجی ویژه تقسیم می‌شوند.

سازمان بسیج مستضعفین یکی از ساختارهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و از یکی مهمترین بازوهای قدرت جمهوری اسلامی ایران به ‌شمار می‌رود که مأموریت جذب، آموزش، سازماندهی و به‌کارگیری نیروهای داوطلب مردمی را در راستای اهداف انقلاب اسلامی و حفظ دستاوردهای آن را بر عهده دارد. "'سازمان بسیج مستضعفین"' که در گذشته با نام نیروی مقاومت بسیج شناخته می‌شد در ۵ آذر ۱۳۵۸ به فرمان سید روح‌الله خمینی تشکیل شد و پس از تصویب مجلس شورای اسلامی در دی ۱۳۵۹ قانوناً رسمیت پیدا کرد و به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تعلق گرفت.

بسیج یا سازمان بسیج مستضعفین، نهاد شبه ‌نظامیِ مردمی زیرمجموعه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است که سال ۱۳۵۸ش به دستور امام خمینی تأسیس شد.

بسیج با هدف حفاظت از دستاوردهای انقلاب اسلامی، ساماندهی و آموزش داوطلبان برای دفاع از ایران و ایجاد آمادگی در مردم برای مقابله با بلایای طبیعی تشکیل شده است.

بسیج در عرصه نظامی در جنگ عراق با ایران نقش بسزایی ایفا کرد و بیش از ۹۲،۰۰۰ نفر از اعضای آن به شهادت رسیدند و ده‌ها هزار تن نیز جانباز یا اسیر شدند. این نهاد در عرصه فرهنگی نیز با برپایی حلقه‌های صالحین، اعزام کاروان‌های راهیان نور و ترویج امر به معروف و نهی از منکر فعال است. در حوزه خدمات اجتماعی نیز مشارکت در پروژه‌های عمرانی، اجرای برنامه‌های واکسیناسیون و ارائه امداد در بلایای طبیعی از جمله فعالیت‌های این نهاد به شمار می‌رود.

سازمان بسیج مستضعفین، از زمان تأسیس تا سال ۱۴۰۴ش دارای ده فرمانده بوده است. غلامرضا سلیمانی از تیرماه ۱۳۹۸ش فرماندهی این سازمان را بر عهده دارد. این نهاد تا سال ۱۳۹۸ش حدود ۱۹۰ هزار پایگاه در سراسر ایران داشته و اعضای خود را در سه گروه عادی، فعال و ویژه سازماندهی می‌کند.

کتاب «بسیج؛ قلب امام» اثر سید حسن فیروزآبادی، به بررسی نقش و عملکرد بسیج می‌پردازد.

اهمیت

امام خمینی تشکیل بسیج را موهبتی الهی می‌دانست.[۱] اهداف تشکیل بسیج را آموزش نظامی و سازماندهی داوطلبان به منظور مقابله با هر گونه تهدید و تجاوز داخلی و خارجی، پاسداری از دستاوردهای انقلاب اسلامی و نیز ایجاد آمادگی‌های لازم در مردم برای مقابله با آثار سوانح طبیعی و حوادث غیرمترقبه اعلام کرده‌اند.[۲]

امام خمینی : بسیج شجره طیبه و درخت تناور و پرثمری است که شکوفه‌های آن بوی بهار وصل و طراوت یقین و حدیث عشق می‌دهد. بسیج مدرسه عشق و مکتب شاهدان و شهیدان گمنامی است که پیروانش بر گلدسته‌های رفیع آن، اذان شهادت و رشادت سر داده‌اند. بسیج میقات پابرهنگان و معراج اندیشه پاک اسلامی است که تربیت‌یافتگان آن، نام و نشان در گمنامی و بی‌نشانی گرفته‌اند. بسیج لشکر مخلص خداست که دفتر تشکل آن را همهٔ مجاهدان از اولین تا آخرین امضا نموده‌اند. من همواره به خلوص و صفای بسیجیان غبطه می‌خورم و از خدا می‌خواهم تا با بسیجیانم محشور گرداند، چرا که در این دنیا افتخارم این است که خود بسیجی‌ام.[۳]

به گفته غلامرضا سلیمانی، از فرماندهان این نهاد، فعالیت موفق بسیج منجر به شکل‌گیری نهادها و گروه‌های مردمی شبیه به آن در کشورهای اسلامی نظیر عراق، سوریه، لبنان، فلسطین و یمن شده است.[۴] از ۲۹ آبان تا ۵ آذر در تقویم ایران به نام هفته بسیج نام‌گذاری شده است.[۵] .

معرفی

نهادی شبه ‌نظامی و زیرمجموعه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، تحت فرماندهی رهبری ایران که به‌هدف نگهبانی از انقلاب و دستاوردهای آن در ۵ آذر سال ۱۳۵۸ش به دستور امام خمینی تشکیل شد و پس از تصویب مجلس شورای اسلامی در دی‌ماه ۱۳۵۹ش به صورت قانونی رسمیت یافت.[۶] مطابق با اساسنامه‌ مصوب سپاه در ۱۳۶۱ش برنامه‌ ریزی، سازماندهی، فرماندهی و اجرای انواع آموزش‌های اعضای بسیج به عهده‌ سپاه پاسداران قرار گرفت.[۷] این نیرو در سال ۱۳۶۹ش از سوی سید علی خامنه‌ای، رهبر ایران، به سپاه پاسداران ملحق شد.[۸] در ۱۲ مهر ۱۳۸۸ش هم نام بسیج از «نیروی مقاومت بسیج» به «سازمان بسیج مستضعفین» تغییر یافت.[۹] .

ستاد فرماندهی بسیج بالاترین رده ساختاری این نیرو است. مناطق مقاومت بسیج در مراکز استان‌ها، ناحیه مقاومت بسیج در شهرها و مرکز مقاومت بسیج در بخشداری‌های بزرگ و حوزه مقاومت بسیج در محلات و اقشار و پایگاه مقاومت بسیج محله و صنف در رده‌های بعدی قرار دارند.[۱۰] بسیجیان بر‌اساس فعالیت در سه گروه عادی، فعال و ویژه دسته‌بندی می‌شوند.[۱۱] در دهه ۱۳۸۰ش ۲۲ قشر مختلف برای سازمان‌دهی اعضای بسیج تعیین شد، از جمله بسیج هنرمندان، مهندسین، کارگری، اصناف، دانشجویی، طلاب و روحانیون، ورزشکاران، جامعه پزشکی، زنان و سازندگی.[۱۲] تا سال ۱۳۹۸ش در حدود ۱۹۰ هزار پایگاه بسیج در سراسر ایران شکل گرفته است.[۱۳] .

بسیج مستضعفین، نهادی مردمی برای دفاع از اسلام، نظام اسلامی و مستضعفان جهان. امام‌خمینی در آذر ۱۳۵۸، در سخنانی، بر آموزش همگانی فنون جنگی و تشکیل ارتش بیست‌میلیونی تأکید کرد. فرمان امام‌خمینی موجب تشکیل واحد بسیج در سپاه پاسداران و پس از آن، تأسیس سازمان بسیج ملی شد که بعدها به بسیج مستضعفین تغییر نام داد. طبق مصوبه مجلس شورای اسلامی در شهریور ۱۳۶۱، واحد بسیج مستضعفین زیر نظر فرماندهی کل سپاه قرار گرفت. از نگاه امام‌خمینی بسیج در میان نیروهای مسلح از جایگاه خاصی برخوردار است. ایشان در سخنان و دیدارهای خود به بسیجیان توجه ویژه ‌ای داشت، تا جایی که از برخی بسیجیان، با عنوان سربازان واقعی خود یاد کرده است. نقش بسیج در عرصه‌های مختلف ازجمله امنیت کشور در زمان جنگ و آشوب‌های داخلی قابل توجه است. به فرمان امام‌خمینی، بسیج در میان اقشار گوناگون مردم مانند کارگران، روستائیان، دانش‌آموزان، بازاریان، خواهران، طلبه و دانشجو و جامعۀ پزشکی ایجاد شد. در نگاه ایشان عامل موفقیت بسیج در ایمان آنان نهفته است.

مفهوم ‌شناسی

بسیج به معنای آمادگی برای کاری به‌خصوص سفر، سازمان جنگ و آماده‌ساختن نیروهای نظامی یک کشور برای جنگ است.[۱] . اندیشه دفاع از مرزهای فکری و جغرافیایی اسلام و دفاع از مستضعفان ریشه قرآنی دارد[۲] پیامبر اسلام ص ، مستضعفان را علیه مشرکان قریش بسیج کرد و برای ایجاد عدالت همراه آنان با مستکبران و قدرتمندان قریش جنگید.[۳] در احادیث و فقه اسلامی نیز بر تعلیم و تعلم امور نظامی و برگزاری مسابقات اسب ‌سواری و تیراندازی سبق و رمایه [۴] با هدف آمادگی برای دفاع از اسلام و کشور اسلامی تأکید شده است.[۵])-ببینید: جهاد و دفاع)

زمینه و روند شکل‌ گیری

با پیروزی انقلاب اسلامی و قطع دست بیگانگان از ایران، توطئه‌ها و نقشه‌های آنان روزبه ‌روز علیه انقلاب اسلامی گسترش می‌یافت. امام ‌خمینی با توجه به این شرایط در پنجم آذر ۱۳۵۸ پس از تسخیر لانه جاسوسی آمریکا و حرکت ناوگان آمریکا به منطقه و حادثه پاوه در کردستان، دستور تشکیل ارتش بیست‌میلیونی را صادر کرد.[۶] ایشان دفاع از اسلام و کشور را وظیفه همه مردم دانست و جهت انجام این وظیفه فراگرفتن فنون نظامی ازجمله تیراندازی و سوارکاری را ضروری شمرد و تأکیدکرد کشوری که بیست‌میلیون جوان دارد باید بیست میلیون بسیجی داشته باشد.[۷] ایشان در اول اسفند ۱۳۵۸ به مناسبت هفته بسیج در پیامی به ملت ایران ضمن تشکر از استقبال جوانان از بسیج عمومی، دفاع از کشور را در مواقع خطر، تکلیفی شرعی و ملی شمرد و بر همه قشرها و جریان‌ها آن را واجب دانست و یادآور شد در این مقطع حساس که ملت با دشمنانِ سرسخت و ابرقدرت‌ها به‌ ویژه آمریکا رویارو شده، موظف است خودش را از جهت مادی و معنوی آماده کند.[۸] . از نگاه امام ‌خمینی سپاه و ارتش بدون پشتوانه مردمی فاقد کارایی لازم است؛ بنابراین در پیامی همگان را به بسیج همه‌ جانبه نظامی، عقیدتی، اخلاقی و فرهنگی فرا خواند و خواستار آن شد که همراه با آموزش‌های نظامی و پارتیزانی و چریکی، خود را از نظر معنوی نیز مجهز کنند.[۹] ایشان در پایان جنگ تحمیلی در سال ۱۳۶۷ نیز بر ضرورت تعلیم و تعلم مسائل نظامی تأکید کرد و با اشاره به فلسفه ایجاد بسیج یادآور شد ملتی که در خط اسلام ناب محمدی و مخالف با استکبار و پول‌پرستی و تحجر و مقدس‌نمایی قرار دارد، همه افرادش باید بسیجی باشند و همه فنون نظامی و دفاعی لازم را فرا گیرند؛ زیرا ملتی در هنگامه خطر سربلند است که آمادگی‌های لازم رزمی را داشته باشد.[۱۰] . اصل ۱۵۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز اهمیت و ضرورت بسیج را از منظر قانون‌گذاری نشان می‌دهد. این اصل، برابر آیه شصت سوره انفال، دولت را موظف می‌کند برای همه افراد کشور برنامه و امکانات آموزش نظامی را طبق موازین اسلامی فراهم کند؛ به طوری که همه افراد، همواره توانایی دفاع مسلحانه از کشور و نظام جمهوری اسلامی ایران را داشته باشند.

امام‌ خمینی: یک کشوری با ۲۰ میلیون جوان که دارد بیست میلیون تفنگدار داشته باشد. بیست میلیون ارتش داشته باشد. و این یک همچه مملکتی آسیب بردار نیست. (صحیفه امام، ج۱۱، ص۱۲۲( . پس از فرمان امام‌خمینی، مردم به ‌ویژه جوانان، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و شورای انقلاب اسلامی برای تحقق ارتش بیست ‌میلیونی دست به ‌کار شدند. واحد بسیج در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تشکیل شد[۱۱] و برنامه‌ای را برای آموزش نظامی همگانی با عنوان آموزش نظامی پاسدار ذخیره اعلام کرد.[۱۲] ستاد هماهنگی آموزش عمومی نیز در سپاه تشکیل شد و طرحی کوتاه‌ مدت شامل دوره‌های مقدماتی، متوسطه و عالی را برای تحققِ خواستِ امام‌ خمینی به اجرا گذاشت و با یکسان‌ کردن تدریجی کار کسانی که آموزش‌های طرح کوتاه ‌مدت را دیده بودند، بنا داشت ارتش بیست ‌میلیونی را تحقق بخشد.[۱۳] شورای انقلاب در ۱۳۵۹/۲/۲۸ جهت پیشگیری و مقابله با هر گونه تهدید نظامی و سوانح طبیعی، سازمانی به نام سازمان بسیج ملی زیر نظر فرمانده کل قوا و وابسته به وزارت کشور را تصویب کرد.[۱۴] دو ماه بعد در ۱۳۵۹/۴/۱۹ لایحه قانونی دیگری با پنج ماده به تصویب شورای انقلاب رسید. به موجب این قانون که تعیین‌ کننده وظایف کلی بسیج بود، تشکیلات آن باید با همکاری ریاست جمهوری، وزارت کشور، وزارت دفاع ملی، ستاد مشترک ارتش و سپاه پاسداران به تصویب هیئت وزیران برسد.[۱۵] سازمان بسیج ملی در ۱۳۵۹/۶/۱۰ به بسیج مستضعفین تغییر نام داد.[۱۶] رئیس این نهاد را رهبر یا شورای رهبری منصوب و خط مشی کلی آن را شورای عالی دفاع تعیین می‌کرد.[۱۷] این سازمان ضمن آموزش و سازماندهی داوطلبان، آنان را برای مقابله با هر گونه تهدید و تجاوز داخلی و خارجی دشمنان جمهوری اسلامی ایران آماده می‌کرد.[۱۸] . با آغاز جنگ تحمیلی عواملی چند ازجمله سوء استفاده سیدابوالحسن بنی‌صدر رئیس‌جمهور وقت از بسیج به عنوان اهرم قدرت علیه نیروهای انقلابی[۱۹] و جلوگیری از دوباره‌کاری و ایجاد ارگان‌های موازی[۲۰] و شرایط جنگی کشور[۲۱] مجلس شورای اسلامی در ۱۳۵۹/۱۰/۲۸ سازمان بسیج ملی (مستضعفین) را در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ادغام کرد[۲۲] و محمدعلی رجایی نخست‌وزیر طی نامه ‌ای در ۱۳۵۹/۱۱/۲۱ این ادغام را به سپاه پاسداران اعلام کرد.[۲۳] سرانجام در ۱۳۶۱/۶/۱۵ اساسنامه بسیج در ضمن اساسنامه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید.[۲۴] . واحد بسیج مستضعفین زیر نظر فرماندهی کل سپاه است و بسیج جزو شورای عالی سپاه می‌باشد.[۲۵] برابر ماده ۳۷، شهرها بر اساس وسعت و جمعیت به چند منطقه مقاومت و هر منطقه مقاومت به چند ناحیه و هر ناحیه مقاومت به چند پایگاه مقاومت تقسیم می‌شود، و هر پایگاه مقاومت شامل گروه‌های سازمان‌ یافته خواهد بود. برابر ماده ۳۸، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هسته‌های مقاومت محلی را با همکاری روحانیان و معتمدان محل و شوراهای محلی تشکیل می‌دهد. روحانی شورا باید به تأیید مقام رهبری یا نماینده‌ای که در سپاه تعیین می‌کند، یا نماینده نماینده رهبری در هر رده برسد. برابر ماده ۴۲، همه افراد و مسئولان واحدهای ستادی بسیج و فرماندهان مراکز بسیج و فرماندهان منطقه مقاومت (در شهرها) از پاسداران خواهند بود.[۲۶] .

تاريخ : یکشنبه ۲ آذر ۱۴۰۴ | 13:37 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |

ویژه نامه هفته بسیج 2

اهداف و وظایف بسیج

امام ‌خمینی: من امیدوارم که این بسیج عمومی اسلامی، الگو برای تمام مستضعفین جهان و ملتهای مسلمان عالم باشد، و قرن پانزدهم قرن شکستن بتهای بزرگ و جایگزینی اسلام و توحید به جای شرک و زندقه و عدل و داد به جای ستمگری و بیدادگری و قرن انسانهای متعهد به جای آدمخواران بی‌فرهنگ باشد. (صحیفه امام، ج۱۲، ص۱۶۰) . در مصوبه شورای انقلاب به برخی از اهداف و وظایف بسیج اشاره شده بود[۲۷] ولی در اساسنامه جدید برابر ماده ۳۵، هدف از تشکیل بسیج مستضعفین ایجاد توانایی‌های لازم در همه افراد معتقد به قانون اساسی و اهداف انقلاب اسلامی به منظور دفاع از کشور، نظام جمهوری اسلامی و کمک به مردم در هنگام بروز بلایا و حوادث غیر مترقبه با هماهنگی مراجع مربوط است[۲۸] افزون بر این بسیج در مقابله با هجوم فرهنگی و حضور مؤثر در فرهنگ‌سازی وظیفه دارد از تمامیت ارضی و استقلال کشور دفاع و با تهدیدات داخلی و خارجی مقابله کند.[۲۹] . امام ‌خمینی معتقد است بسیج تنها مربوط به ایران نیست، بلکه در هر کجای جهان مظلومی باشد بسیج نیز باید باشد؛ افزون بر این، بسیجیان جهان اسلام باید در فکر ایجاد حکومت بزرگ اسلامی باشند و این شدنی است؛ زیرا بسیج منحصر به ایران نیست و باید نقشه‌های مقاومت را در تمام جهان به وجود آورد و در مقابل شرق و غرب ایستاد.[۳۰] از دیگر اهداف اصلی امام‌خمینی در تشکیل بسیج مستضعفین در کنار دفاع محرومان از انقلاب اسلامی، حاکمیت آنان در روند انقلاب بود.[۳۱] بر اساس ماده ۹ اساسنامه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، برنامه‌ریزی، سازماندهی، اداره و فرماندهی و اجرای آموزش‌های عقیدتی، سیاسی و نظامی اعضای بسیج مستضعفین طبق موازین اسلامی بر عهده سپاه قرار داده شده و به منظور اجرای این ماده وظایفی بر عهده بسیج گذاشته شده است: آموزش نظامی در حد توانایی دفاع از جمهوری اسلامی ایران و تمامیت ارضی کشور، تعلیم و تربیت در زمینه‌های عقیدتی، سیاسی و تخصص‌های مورد نیاز، تهیه طرح‌های دفاعی با هماهنگی دیگر ارگان‌های مربوط. افزون بر همه اینها، همه سازمان‌های فعال در آموزش نظامی به جز سازمان نظام وظیفه عمومی زیر نظر بسیج قرار گرفت.[۳۲]

جایگاه و اهمیت

در میان نهادهای جمهوری اسلامی، بسیج از عظیم ‌ترین و ارزشمندترین و ماندگارترین یادگارهای امام‌خمینی است.[۳۳] بسیج در نظام دفاعی کشور نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. این نهاد هرچند ارتش کلاسیک به معنای اصطلاحی نیست، ولی قدرت برخورد با ارتش‌های مهاجم کلاسیک را به‌خوبی دارد. بسیجیان بیشتر بر ایمان و اعتقاد تکیه می‌کنند تا بر سلاح[۳۴] و با همین نیرو در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، حماسه‌ها آفریدند و در دل دشمنان وحشت افکندند و خواب را از چشم آنان ربودند. در زمان جنگ تحمیلی روزنامه آمریکایی «نیوزویک» در گزارشی نیروهای بسیجی را که از افرادی با سنین مختلف تشکیل شده‌اند، بزرگ‌ترین تهدید برای عراق به‌شمار آورد. او همچنین تسخیر «فاو» را که به اطلاعات پیشرفته نظامی و آشنایی کامل با رزم شبانه و تاکتیک‌های آبی ـ خاکی نیاز داشت، نشانه مهارت و ورزیدگی بسیج دانست.[۳۵] . از نگاه امام‌خمینی بسیج در میان نیروهای مسلح از جایگاه خاصی برخوردار است. ایشان در سخنان و دیدارهای عمومی و خصوصی به بسیجیان توجه ویژه‌ای داشت، تا جایی که از برخی بسیجیان، با عنوان سربازان واقعی خود یاد کرده است.[۳۶] ایشان به بسیج به دیده تجلیل و تکریم می‌نگریست و پس از دعا و تشکر از آنان، آنان را ازجمله بهترین همراهان خود می‌دانست[۳۷] و به صفا و خلوص آنان غبطه می‌خورد و به بسیجی‌ بودن خود افتخار می‌کرد و از خدا نیز می‌خواست که او را با بسیجیان محشور کند.[۳۸] ایشان ابراز می‌کرد دست بسیجیان را می‌بوسد و برایشان دعا می‌کند.[۳۹] ایشان که به رزمندگان و بسیجان علاقه و محبت زیادی داشت و از دیدار آنان لذت می‌برد و این محبت را نیز بارها در عمل نشان داده بود[۴۰] تشکیل بسیج در جمهوری اسلامی ایران را از برکات و الطاف خداوند می‌دانست که به ملت و انقلاب اسلامی ایران ارزانی شده است[۴۱] و معتقد بود هسته‌های مقاومت مردمی برای مقابله با استکبار شرق و غرب باید در سرتاسر جهان تأسیس شوند و بر آن بود که در صورت حاکم‌شدن اندیشه بسیجی، چشم طمع دشمنان و جهانخواران از کشور دور خواهد شد[۴۲] و غفلت از تشکیل ارتش بیست‌میلیونی سقوط در دام دو ابرقدرت جهانی آمریکا و شوروی را به دنبال خواهد داشت.[۴۳] . امام ‌خمینی با توجه به حماسه ‌آفرینی‌های بسیج در هشت سال دفاع مقدس و ایستادگی آنان در برابر همه قدرت‌های جهانی، آنان را آینه مجسم مظلومیت‌ها و رشادت‌های مردم ایران در صحنه نبرد و تاریخ مصور انقلاب، فرزندان دفاع مقدس و پرچمداران عزت مسلمانان و سپر حوادث کشور خواند.[۴۴] ایشان در بُعد جهانی با اشاره به جنایت رژیم عربستان در حمله و کشتار زائران خانه خدا در سال ۱۳۶۶، اعلام کرد اگر بسیج جهانیِ مسلمانان تشکیل شود، کسی جرئت جسارت به فرزندان معنوی رسول‌الله ص ، را ندارد.[۴۵] امام‌خمینی با وجود مخالفت سیدابوالحسن بنی‌صدر رئیس‌جمهور وقت با بسیج مردمی و بی‌توجهی به نقش نیروهای داوطلب[۴۶] بسیج را بازوان قدرتمند جمهوری اسلامی خواند[۴۷] و بارها از این نهاد به دلیل فداکاری در راه اسلام قدردانی و تشکر کرد.[۴۸] ایشان بسیج و نیروهای خودجوش و داوطلب برای خدمت را لشکر مخلص خدا که دفتر تشکل آن را همه مجاهدان از اولین تا آخرین امضا کرده‌اند می‌دانست[۴۹] و کار بسیجیان را عبادت [۵۰] و منزلت و شرافت آنان را از همه کاخ‌نشینان و مدعیان قدرت‌های جهانی بیشتر می‌دانست.[۵۱] . امام‌خمینی پس از پایان جنگ نیز انقلاب و جمهوری اسلامی به ‌ویژه سپاه پاسداران را نیازمند نیروهای بسیجی می‌دانست.[۵۲] ایشان سهم قوای مسلح و بسیجیان را در درهم ‌پیچیدن طومار قوای دشمن در عملیات‌ها بااهمیت[۵۳] و اداره جنگ را مدیون پشتیبانی مردم و بسیج[۵۴] می‌دانست. فرماندهان جنگ نیز انسجام بسیج و ارتش و سپاه را از عوامل پیروزی رزمندگان ایرانی در شکست حصر آبادان برشمرده‌ اند[۵۵] آرزوی امام‌خمینی در الگوشدن بسیج برای تمام مستضعفان جهان و ملت‌های مسلمان[۵۶] در سال‌های بعد تبدیل به واقعیت شد و رفتار و فداکاری بسیجیان، الگو و پرچمی برای دنیای اسلام به‌ویژه در نقاطی چون فلسطین و لبنان شد که مستقیماً درگیر با رژیم صهیونیستی بودند. تأسی به الگوی بسیج برای جهان اسلام آبرو و پیروزی به ارمغان آورد.[۵۷] .

نمونه‌هایی از فعالیت‌های مختلف بسیج به شرح زیر بوده است:

مشارکت در دفاع از ایران

نیروی بسیج با سازماندهی و اعزام حدود دو میلیون بسیجی به جبهه‌ها در طول جنگ عراق با ایران و برعهده ‌گرفتن بازسازی مناطق جنگ‌ زده در جنوب ایران در تأمین امنیت این کشور مشارکت داشت.[۱۵] ۹۲۰۰۰ بسیجی در این جنگ شهید و ده‌ها هزار تن جانباز و اسیر شدند.[۱۶] اقدام دیگر بسیج برپایی ایستگاه‌های ایست و بازرسی با هدف شناسایی افراد مشکوک به دشمنی و جاسوسی در شهرهای مختلف و همکاری با نهادهای امنیتی در زمان جنگ ۱۲ روزه اسرائیل با ایران بود.[۱۷] . در «قانون حمایت قضایی از بسیج» به بسیج مستضعفان اجازه داده شده تا مانند ضابطان قوه قضائیه هنگام برخورد با جرائم مشهود به تهیه و ارسال گزارش به مراجع قضایی اقدام نماید.[۱۸] .

فعالیت فرهنگی

بسیج مستضعفان به برگزاری حلقه‌های صالحین شامل جلسات آموزشی، مباحثه، فعالیت‌های گروهی و کارگاه‌های مهارتی برای اعضا اقدام نموده است. هدف این طرح را تقویت ایمان، اخلاق و مهارت‌های اجتماعی در میان جوانان و نوجوانان اعلام کرده ‌اند.[۱۹] نیروهای بسیجی در کنار نهادهای فرهنگی دیگر در زمینه فرهنگ‌ سازی و اجرای امر به معروف و نهی از منکر در مرتبه زبانی از حمایت قانونی برخوردارند.[۲۰] کاروان‌های راهیان نور برای بازدید و آشنایی با فرهنگ ایثار و شهیدان در مناطق جنگی به‌جا‌مانده از جنگ عراق با ایران راه‌اندازی شد. بسیج دانشجویی از ۱۳۷۶ش و در سال‌های بعد بسیج محلات و اقشار دیگر برای حضور در این اردو سازماندهی شدند.[۲۱] سازمان فضای مجازی بسیج هم با هدف تولید قدرت نرم برای جمهوری اسلامی ایران راه‌ اندازی شده است.[۲۲] .

خدمات اجتماعی

بسیج خدمات متنوعش را با اجرای برنامه و طرح‌های مختلف در عرصه سازندگی، محرومیت‌زدایی و پیگیری ۴۰۰۰۰ پروژه اقتصادی ارائه کرده است. این نهاد در واکسیناسیون دهه ۱۳۸۰ش ایران و جنبه‌های دیگر اجتماعی نیز به حکومت و مردم کمک رساند.[۲۳] در سال ۱۳۷۳ش بیش از ۳۲۰ هزار بسیجی فقط در یک روز حدود ۹ میلیون کودک ایرانی زیر ۵ سال را زیر پوشش طرح ملی ریشه‌ کنی فلج اطفال قرار دادند. همچنین شبکه پایگاه‌های بسیج ده‌ها میلیون بسته معیشتی و بهداشتی را مناسبت‌های مختلف مانند دوران شیوع ویروس کرونا در میان نیازمندان توزیع کرده است.[۲۴] ۳۵۰ هزار بسیجی نیز در مدیریت بیماری کرونا و عملیات غربالگری فعالیت کردند.[۲۵] . در سال ۱۳۹۷ش بسیج سازندگی ۴۰ هزار پروژه محرومیت ‌زدایی در حوزه عمران روستایی، آبرسانی و ... را آغاز کرد.[۲۶] به گزارش رئیس وقت بسیج سازندگی، این نهاد در آبرسانی ۷۱۳۸ روستا، ایجاد ۱۳۰ هزار مسکن روستایی و دیگر طرح‌های عمرانی با دولت همکاری داشته است.[۲۷] بسیجیان با حضور در مناطق زلزله‌ زده بم، ورزقان و کرمانشاه در سالهای ۱۳۸۲ش، ۱۳۹۱ و ۱۳۹۶ به عملیات امداد و نجات، اسکان و خدمات غذا و درمان پرداختند. آنان در ۱۳۹۸ش با اعزام به نواحی سیل‌زده استان‌های گلستان و خوزستان، رفع آبگرفتگی معابر و منازل، نوسازی و مرمت خانه‌ها را بر عهده گرفتند.[۲۸] .

آیت‌الله خامنه ‌ای: بسیج برای جوانان، شورآفرین است؛ برای دوستان، امیدآفرین است؛ برای دشمنان، بیم‌آفرین است. [۲۹]

فرهنگ بسیجی

آیت‌ الله خامنه ‌ای بسیج را بیش از آنکه سازمان باشد یک فرهنگ و تفکر شمرده است. تعهد به انقلاب اسلامی ایران، مسئولیت‌پذیری در حوادث کشور، قانون‌مندی و نظم‌پذیری از ویژگی‌های این تفکر است. در باور وی جمع فراوانی از ملّت ایران بدون ثبت‌نام در بسیج این فرهنگ را پذیرفته و بسیجی به حساب می‌آیند.[۳۰] محمدتقی مصباح یزدی بسیج را حرکتی جمعی و فداکارانه به سوی هدفی والا تعریف می‌کند.[۳۱] ریشه تاریخی این تفکر را در صدر اسلام و بسیج و آماده‌کردن نیروهای مسلمان توسط پیامبر(ص) برای ترویج دین و مقاومت در برابر کافران و مشرکان دانسته‌ اند.[۳۲] . چَفیه در فرهنگ عمومی ایرانیان، نماد مقاومت و یادآور به‌کارگیری آن توسط رزمندگان در جنگ عراق با ایران است و اگر کسی در دوران صلح از چفیه استفاده کند، بیشتر با عنوان بسیجی شناخته می‌شود.[۳۳] .

ویژگی‌های بسیجیان

فراگیربودن، داوطلبانه ‌بودن اعضا، مردمی‌بودن، پایداری، پایبندی به اصول و مبانی دینی و توانایی در برخورد با هر گونه تهدید فرهنگی و نظامی را از ویژگی‌های بسیج برشمرده‌اند.[۵۸] امام‌خمینی بسیج و بسیجیان را مصداق کاملی از ایثار، فداکاری، اخلاص، عشق به خدا، عشق به اسلام، عشق به شهادت و مردمی بودن می‌دانست.[۵۹] بسیج از نگاه ایشان میقات پابرهنگان و معراج اندیشه ‌های پاک انسانی و لشکر مخلص خدا و مدرسه عشق و مکتب شاهدان و شهیدان گمنامی است که پیروانش بر گلدسته‌های رفیع آن اذان رشادت و شهادت سروده‌اند.[۶۰] بسیج اگرچه ارتشی بیست‌ میلیونی برای جلوگیری از توطئه‌های دشمن است، آنچه اهمیت دارد تفکر و فرهنگ و ارزش‌های بسیجی است که می‌تواند آحاد جامعه را از درون متحول کند و آنان را به رشد معنوی و اخلاص برساند.[۶۱] . در نگاه امام ‌خمینی عامل موفقیت بسیج در ایمان آنان نهفته است؛ بسیج مولودی جدید است که کارشناسان جهانی نمی‌توانند آن را بشناسند. هرگاه قوه ایمان در ملتی زنده شود، همگان را به قیام برای خدا فرا می‌خواند و می‌تواند سرتاسر یک کشور را بسیج کند، معیار حرکت بسیج هم همین اسلام و درک مفاهیم عالی آن است.[۶۲] یکی از ویژگی‌های بارز بسیج این است که از میان قشر محروم برخاسته‌اند. امام‌خمینی نیز در مبارزه گسترده خود با ظلم و شرک و کفر و استکبار بر آنان تکیه کرده، یادآور می‌شد قدرت‌ها و ابرقدرت‌ها بدانند که «خمینی» اگر یکّه و تنها بماند به راه خود که مبارزه با کفر و ظلم و شرک و بت‌پرستی است ادامه می‌دهد و به خواست خدا در کنار بسیجیان جهان اسلام خواب راحت را از دیدگان جهان‌خواران و سرسپردگانی که به ستم خویشتن اصرار می‌کنند سلب خواهد کرد.[۶۳] .

ضرورت تقویت

امام‌خمینی: بسیج شجره طیبه و درخت تناور و پر ثمری است که شکوفه‌های آن بوی بهار وصل و طراوت یقین و حدیث عشق می‌دهد. بسیج مدرسه عشق و مکتب شاهدان و شهیدان گمنامی است که پیروانش بر گلدسته ‌های رفیع آن، اذان شهادت و رشادت سر داده‌ اند. (صحیفه امام، ج۲۱، ص۱۹۴.( امام‌خمینی تقویت همه نیروهای مسلح ازجمله بسیج را لازم و برای این کار چند گام اساسی را ضروری می‌شمرد. ایشان پشتیبانی خود را از ارتش و سپاه و بسیج اعلام کرد و تضعیف آنان را حرام دانست[۶۴] و فراموشی نیروهای بسیجی و نفوذ مدعیان عافیت ‌طلب در مصادر کلیدی نظام و اداره کشور از نگرانی‌های امام‌خمینی بود.[۶۵] ایشان همچنین در پیامی به فرماندهان سپاه پس از تجلیل و ترسیم وظایف آنان در زمان صلح یادآور شد در بازسازی نیروهای مسلح بیشترین توجه باید به همه آحاد مردم و مدافعان انقلاب باشد و از همه تجربه‌ها و طرح‌ها برای جذب نیروهای مؤمن و تحقق ارتش بیست ‌میلیونی بهره گرفته شود.[۶۶] . امام‌خمینی به مسئولان هشدار داد مبادا توجه به برنامه‌های دیگر سبب غفلت آنان از تشکیل ارتش بیست میلیونی گردد؛ زیرا غفلت از تقویت بنیه دفاعی کشور، طمع تهاجم و تجاوز بیگانگان و تحمیل جنگ‌ها و توطئه‌ها و سقوط در دام دو ابرقدرتِ جهانی را به دنبال خواهد داشت.[۶۷] ایشان همچنین معتقد بود نیروهای مسلح ازجمله بسیج در دوران بازسازی باید به بازسازی معنوی و اعتقادی نیز توجه کافی کنند، افزون بر سلاح به صلاح نیز مجهز و با آموزش نظامی و عقیدتی، اخلاقی و فرهنگی هرچه بیشتر نیرومند و مجهز شوند؛ زیرا تجربه نشان داده ایمان و معنویت در پیروزی‌ها و افزایش توان و استقامت نیروها بسیار مؤثر است.[۶۸] . امام ‌خمینی بسیج حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها را دراین‌باره دارای مسئولیت دانسته است[۶۹] چنان‌که در وصیت‌ نامه سیاسی‌الهی خود به همه قوای مسلح ازجمله بسیجیان سفارش کرده است برای حفظ قدرت نظامی و مصونیت از اختلاف و درامان‌ماندن کشور از آسیب، در هیچ حزب و گروهی وارد نشوند و خود را از بازی‌های سیاسی دور نگه دارند.[۷۰] ایشان فرماندهان را نیز مکلف کرد افراد تحت امر خود را از ورود در احزاب منع کنند و افزود چون حمایت از انقلاب و حفظ آن بر همگان لازم است، مسئولان کشوری و لشکری و مردم موظف‌اند اگر قوای مسلح خواستند در احزاب یا بازی‌های سیاسی وارد شوند، با آن مخالفت کنند.[۷۱] .

بسیج طلبه و دانشجو

بسیج در میان اقشار گوناگون مردم شعبه دارد: بسیج کارگری، عشایری، روستایی، دانش‌آموزی، بازاریان، خواهران، بسیج جامعه پزشکی، بسیج طلبه و دانشجو و…[۷۲] امام ‌خمینی تشکیل بسیج طلبه و دانشجو را از مهم‌ترین و ضروری‌ترین تشکل‌های بسیجی دانسته است.[۷۳] پس از صدور فرمان ایشان بسیج طلبه و دانشجو در دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه تشکیل شد و به جذب، آموزش و سازماندهی دانشجویان و طلابی پرداخت که در دفاع مقدس شرکت داشتند یا آمادگی حضور در بسیج را اعلام کردند.[۷۴] امام‌خمینی از بسیج حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها افزون بر پاسداری از اسلام و انقلاب و اصول تغییرناپذیرِ نه شرقی و نه غربی خواست که چارچوب‌های اصیل اسلام ناب محمدی را در اختیار تمامی اعضای بسیج قرار دهند.[۷۵] .

بسیج خواهران

هم‌زمان با شکل‌گیری رسمی بسیج مستضعفین به فرمان امام‌خمینی، بسیج خواهران نیز تأسیس شد و آغاز به کار کرد و با توجه به شرایط آن زمان، مهم‌ترین برنامه خود را فراگیری آموزش‌های نظامی و آمادگی دفاعی قرار داد.[۷۶] در هنگام آغاز جنگ تحمیلی و تهدیدات فراروی کشور، با اشاره امام‌خمینی که دفاع از اسلام بر هر مرد و زن واجب است.[۷۷] بانوان بسیجی در جبهه و پشت جبهه به رزمندگان مدد رساندند و در پیروزی رزمندگان ایرانی نقش آفریدند[۷۸] هرچند آنان به هنگام نیاز و ضرورت در برابر دشمن ایستاده و جنگیده‌اند، بیشترین فعالیت زنان بسیجی در عرصه دفاع مقدس در کادر درمان، خدمات و پشتیبانی رزمندگان در جبهه و پشت جبهه بوده است[۷۹] افزون بر این، بسیاری از زنان بسیجی طلبه از حوزه‌های علمیه در طول جنگ تحمیلی برای یاری رزمندگان و تبلیغ به منطقه کردستان اعزام شدند که ۴۳۴ تن آنان به شهادت رسیدند[۸۰] اما پس از جنگ این واحد هم به تبع گسترش دامنه فعالیت بسیج مستضعفین وارد فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی و سازندگی کشور شد. تشکیل کلاس‌های اخلاقی، فرهنگی و اعتقادی و مشارکت در طرح ملی ریشه‌کنی فلج اطفال و بهداشت مادر و کودک ازجمله این برنامه‌ها بود. بعدها نام بسیج خواهران به بسیج جامعه زنان تغییر کرد تا بتواند همه اقشار زنان را دربر گیرد.[۸۱] .

اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: هفته بسیج

ادامه مطلب را ببينيد

تاريخ : یکشنبه ۲ آذر ۱۴۰۴ | 13:36 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |

ویژه نامه هفته بسیج 3

کارنامه بسیج

تا ۱۳۶۰/۱۰/۳ سازمان بسیج دو میلیون تا دو میلیون و پانصد هزار تن را آموزش نظامی داد و ۴۴ هزار تن را در دو هزار پایگاه مقاومت در مساجد ساماندهی کرد[۸۲] و تا پایان جنگ شمار پایگاه‌های بسیج به ۲۱۵۰۰ پایگاه رسید.[۸۳] نقش بسیج در عرصه‌های مختلف ازجمله امنیت کشور نیز قابل توجه است.[۸۴] نیروهای بسیج با همکاری سپاه پاسداران و کمیته‌های انقلاب در دوره جنگ حفاظت شهرها را بر عهده داشتند[۸۵] و امنیت داخلی کشور در سخت‌ترین شرایط یعنی دوران فعالیت سازمان مجاهدین خلق و دیگر گروه‌های ضدانقلاب به مدد نیروهای بسیجی حفظ شد.[۸۶] . پس از پیروزی انقلاب اسلامی استکبار جهانی با هدف نابودی انقلاب، آشوب‌های قومی گوناگونی را در غرب و جنوب و شمال ایران به راه انداخت و با عوامل خود با عنوان خلق عرب، خلق بلوچ و ترکمن و ترک در برابر انقلاب ایستاد.[۸۷] این چالش‌ها و بحران‌ها به کمک نیروهای مردمی (بسیج) و دیگر نیروهای مسلح کنترل شد.[۸۸] امام‌ خمینی نیز تأکید کرده است بسیاری از شرارت‌ها و توطئه‌های داخلی به دست نیروهای مسلح ازجمله بسیج در هم شکسته شد.[۸۹] فعالیت‌های بسیج منحصر در کارهای یادشده و نظامی نبود، بلکه در حوادث طبیعی همچون زلزله، سیل و طرح واکسیناسیون فلج اطفال، حضور بسیجیان گره‌ گشای مشکلات و مایه دلگرمی مردم و مسئولان بوده است.[۹۰] برخی از بسیجیان با روحیه عالی و عملکرد خوب در بیمارستان‌ها به خدمت بیماران مشغول بودند[۹۱] افزون بر همه اینها بسیجیان بر اساس احساس وظیفه و اعتقاد با همه ناهنجاری‌های فرهنگی و اجتماعی و سیاسی مبارزه می‌کردند.[۹۲] .

نقش بسیج در جنگ تحمیلی

امام‌ خمینی: بسیج میقات پابرهنگان و معراج اندیشه پاک اسلامی است که تربیت‌یافتگان آن، نام و نشان در گمنامی و بی‌نشانی گرفته‌اند. بسیج لشکر مخلص خداست که دفتر تشکل آن را همه مجاهدان از اولین تا آخرین امضا نموده ‌اند. (صحیفه امام، ج۲۱، ص۱۹۴) . پس از حمله رژیم عراق به ایران در شهریور ۱۳۵۹ توده‌های داوطلب مردم برای دفاع از کشور به‌طور گسترده وارد عمل شدند و هزاران نفر در مراکز آموزش نظامی، آماده رفتن به جبهه شدند.[۹۳] بسیج مستضعفین در طول هشت سال جنگ چنان درخشید که سرسخت‌ترین دشمنان انقلاب اسلامی نیز نتوانستند آن را انکار کنند. برخی گفتند قدرتی در بسیج نهفته است که توان مقابله با ارتش‌های کلاسیک جهانی را دارد.[۹۴] بی‌بی‌سی در ۱۳۶۱/۲/۲۰ عامل پیروزی ایران را در عملیات فتح‌المبین، ترکیبی از مهارت نظامی سربازان داوطلب بسیج مستضعفان دانسته است.[۹۵] ریچارد اوپن هایمر یکی از مفسران بی‌بی‌سی در گزارشی دربارهٔ شیوه عملیات رزمندگان گفته است واحدهای ویژه‌ای از پاسداران و بسیج با عنوان خط ‌شکن تشکیل شده که وظیفه آنها عبور از خطوط دفاعی دشمن است و این واحدها با فداکاری و جانبازی از مناطق مین‌گذاری‌شده، سیم‌های خاردار، خندق‌های عمیق و دیگر سنگرهای عراق عبور می‌کنند.[۹۶] امام ‌خمینی نیز ضمن پیامی در ۲۸ فروردین ۱۳۶۸ به مناسبت روز ارتش ضمن نکوداشت آنان، یادآور شد ارتش و سپاه با کمک بسیج توانست سرزمین‌های میهن اسلامی را آزاد و عملیات‌های بزرگی چون حصر آبادان، فتح‌المبین، بیت‌المقدس و ده‌ها عملیات دیگر انجام دهد و به پیروزی برسد.[۹۷] پس از آزادی خرمشهر نیز تحلیلگران غربی و اروپایی اعتراف کردند که ایران این پیروزی را مدیون ارتش، پاسداران و داوطلبان بیشتر جوان است که عراق و واحدهای کمک‌کار عراق از کشورهای عربی در برابر شهامت و جانبازی آنان تاب و توان ایستادگی ندارند.[۹۸] . بخش مهمی از نیروهای عملیاتی جبهه‌ها را نیروی بسیج تأمین می‌کرد. بر اساس آمار ۷۵ درصد نیروها در جنگ بسیجی بودند.[۹۹] محسن رضایی فرمانده وقت سپاه پاسدران انقلاب اسلامی عامل اصلی پیروزی‌های میدان نبرد را رزمندگان بسیجی شمرده است.[۱۰۰] تنها در سال ۱۳۶۰ بسیج حدود ۱۷۵۰۰۰ نیرو به جبهه اعزام کرد.[۱۰۱] بسیج توانست اعزام‌های بزرگی چون کاروان صد هزار نفری سپاه محمد(ص)، را سازماندهی کند.[۱۰۲] این افراد از قشرهای گوناگون پزشک، روحانی، کارگر، کارمند و پیشه‌ور تشکیل شده بود.[۱۰۳] بسیج با بیش از نود هزار شهید در کنار دیگر نیروهای مسلح، دشمن را از خاک ایران بیرون راند.[۱۰۴] بسیج مستضعفین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در مقطع جنگ تحمیلی زیر پوشش نیروی زمینی سپاه بود. پس از پایان جنگ در پی تغییراتی که در سازمان نیروی زمینی سپاه به وجود آمد و با توجه به گستردگی، بسیج به نیروی مقاومت بسیج تغییر نام داد و به گونه‌ای مستقل در کنار یکی از نیروهای پنج‌گانه سپاه (نیروی زمینی، هوایی، دریایی، قدس و نیروی مقاومت بسیج قرار گرفت.[۱۰۵] (ببینید: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی) .

ما بدون آن که کسی را تهدید بکنیم، استحکام و اقتدار نیروهای مسلّح را مهم‌ترین عامل در راه حفظ امنیّت خارجیِ ملّت ایران و جمهوری اسلامی ایران میدانیم. کسی را ما تهدید نمی‌کنیم، امّا لازم میدانیم ملّت ایران و کشور عزیزمان در سایهٔ حصار مستحکم نیروهای مسلّح جمهوری اسلامی ایران - چه ارتش، چه بسیج، چه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و چه نیروهای انتظامی - احساس امنیّت بکند. )سید علی خامنه ‌ای [۱]) . من تا آخر پشتیبان ارتش و سپاه و بسیج خواهم بود و تضعیف آنان را حرام می‌دانم. من به عنوان فرمانده کل قوا به مسئولین و تصمیم گیرندگان نیز دستور می‌دهم که در هیچ شرایطی از تقویت نیروهای مسلح و بالابردن آموزشهای عقیدتی و نظامی و توسعه تخصصهای لازم و خصوصاً حرکت به طرف خودکفایی نظامی غفلت نکنند. [۲] . من تا آخر پشتیبان ارتش و سپاه و بسیج خواهم بود و تضعیف آنان را حرام می‌دانم. من به عنوان فرمانده کل قوا به مسئولین و تصمیم گیرندگان نیز دستور می‌دهم که در هیچ شرایطی از تقویت نیروهای مسلح و بالابردن آموزشهای عقیدتی و نظامی و توسعه تخصصهای لازم و خصوصاً حرکت به طرف خودکفایی نظامی غفلت نکنند. (سید روح‌الله خمینی [۳])