بدون اغراق باید گفت، مهریه که اصالتا برای گره‌گشایی در کار خانواده و به خصوص زن به وجود آمده است، امروز یکی از بزرگترین مشکلات خانواده‌ها محسوب میشود. در ابتدای زندگی، چانه‌زنی بر سر مهریه، ارزش معنوی قرارداد ازدواج را به تنش می‌کشد. در طول زندگی، مهریه
ازدواج‌هایی که جرم و باطل است!
مقصود از موانع نکاح شرایطی است که چنانچه در یکی از زن یا مرد وجود داشته باشد، امکان ازدواج آن دو را موقتاً یا به طور دائم منتفی می‌سازد حتی اگر کلیه شرایط اساسی صحت عقد نیز موجود باشد.
بنابر ماده ۱۱۵۰ قانون مدنی (( عده عبارت است از مدتی که تا انقضای آن زنی که عقد نکاح او منحل شده است نمی تواند شوهر دیگر اختیار کند.))مقررات عده در حقوق ایران از فقه امامیه گرفته شده است.
واگذاری حضانت فرزند پسر به مادر بدون تأمین نفقه سختی جدیدی بر مادران است
برای استحکام بیشتر بنیان خانواده در قانون بعضی از مسئولیت‌های مالی زندگی به زوجه واگذار شود
مهریه 110 سکه‌ای تعداد زندانیان مهریه را نصف کرد
افزایش تعداد کسانی که به خاطر جرایم غیر عمد مانند مهریه،تصادف و موارد این چنینی در زندان به سر می برند سبب شد تا ستاد دیه و قاننو گذاران به فکر راهکارهایی باشند.
بررسی نكاح موقت در لایحه حمایت از خانواده
متعه یا نکاح منقطع یا ازدواج موقت که به صیغه نیز معروف است، نوعی از ازدواج در مذهب شیعه است که در آن عقد ازدواج برای مدت معین و محدودی با مهریه‌ای معلوم، بین زن و مرد بسته میشود و با پایان آن رابطه زوجیت خودبه‌خود منقضی میشود. برخی در تعریف، متعه را ازد
اكراه در لغت به معنی ضد حب و اجبار است. تعریف اصطلاحی اكراه: به موجب ماده 202 قانون مدنی (اكراه به اعمالی گفته میشود كه موثر در هر شخص با شعور بوده و او را نسبت به جان یا مال یا آبروی خود تهدید كند به نحوی كه عادتاً قابل تحمل نباشد.) بنابراین منظور قانو
دریافت حق‌الزحمه برای كارهای منزل
یکی از حقوقی که امروزه برای زنان وضع شده، «اجرت المثل ایام زوجیت» است. امروزه اکثر زنان از حقوقی که برایشان وجود دارد بی‌اطلاع بوده و فقط هنگامی که زندگی مشترکشان به دلایل مختلفی به پایان میرسد از حقوق خود مطلع میشوند. با وقوع عقد نکاح، تکالیف و نیز حقو
زنان از حقوق خود اطلاعی ندارند
همواره بی‌اطلاعی خانم‌ها از حقوقشان در بسیاری از موارد دردسرهایی برای آنان به همراه داشته است و این ناآگاهی از قانون اغلب سبب سوءاستفاده‌هایی از سوی همسران آنها میشود.
مسئولیت شوهر درباره جهیزیه همسر
بر طبق رسوم ایرانی، زن در ابتدای ازدواج اموالی را به عنوان جهیزیه به خانه شوهر می‌برد تا پایه‌های یک زندگی آسوده‌تر بنا نهاده شود. اما برخی موارد این اموال به جای پایه‌ریزی آسایش زن و شوهر، اسباب درگیری و مشکلات بعدی آنها میشود.
طلاق شوم‌ترین سرنوشتی است که ممكن است برای یك خانواده رقم بخورد با این وجود گاه گریزی از آن باقی نمی‌ماند. با طلاق رشته ازدواج میان زن و شوهر قطع میشود و از آن پس برای باز کردن گره و علقه میان آن دو باید برخی اقدامات انجام شود.
ترتیب ازدواج دختر در صورت ممانعت ولی
دختری كه به سن بلوغ و رشد رسیده در امر ازدواج آزاد و مختار است و هیچ كس حتی پدر و مادر حق ندارند ازدواج با شخص معینی را بر او تحمیل نمایند. صحت عقد مشروط است به اذن و رضایت او، و بدون رضایت او عقد ازدواج استوار نخواهد شد. اجازه دختر برای صحت عقد ازدواج
قانون مرخصی زایمان در کشورهای مختلف
اکثر کشورهای جهان برای زایمان در قوانین خود مرخصی را در نظر گرفته‌اند تا والدین بتوانند فرصت کافی برای نگهداری از فرزندان خود را پس به دنیا آمدن‌شان داشته باشند. در ۱۶۴کشور جهان برای مادرها به خاطر تولد بچه مرخصی با حقوق در نظر گرفته شده است و تنها ۴کشور
ترک انفاق در قانون جدید خانواده
عضو هیات مدیره کانون وکلای دادگستری مرکز گفت: قانون جدید حمایت خانواده با نواقص اساسی و بنیادی همراه است و مهمترین نقیصه آن این است که فکر تدوین کنندگان این قانون، فکر بنیادی نبوده و نخواسته‌اند راه چاره‌ای برای حل مشکلات قوانین ماهوی آن داشته باشند.
نهاد ازدواج موقت از بدو تاسیس (صدر اسلام) تا کنون همیشه از مسائل شبهه برانگیز و مبهم بوده‌است. پس از انقلاب و به‌ویژه در دهه‌ی اخیر٬ با توجه به میزان بالای جمعیت جوان کشور و دشواری شرایط ازدواج٬ و عوامل دیگر٬ ازدواج موقت بدل به یکی از مسائل مطرح جامعه شد
متعه(ازدواج موقت)شباهت ها و تفاوت هایی با ازدواج دائم دارد. ازدواج موقت یکی از سنت های پیامبراست و ثواب زیادی دارد تنها فرقش با ازدواج دائم مدت دار بودن است یعنی در ازدواج موقت عقد با توافق طرفین خود به خود باطل میشود و این مدت حداقل و حداکثری ندارد. اما
یک وکیل دادگستری گفت: با «مهریه» و «تعدد زوجات» موافق نیستم و معتقدم که اگر این دو نباشند، جامعه نفس می‌کشد.
ازدواجی که در آن همه هزینه‌های مادی و معنوی در برداشته، به‌راحتی قربانی خشمی زودگذر و نفرتی ظاهری گردد تا این خشم در نهایت به شکل صیغه طلاق در آید و بنیان استواری که در اندیشه طرفین بود به یکباره فرو ریزد. اینجاست که حقوق در جامه مصلحت وارد عرصه خصوصی خان
چگونگی سرپرستی کودکان بی‌سرپرست
مدت‌هاست که لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست در مجلس شورای اسلامی در حال بررسی است. این لایحه مقررات تازه‌ای را به نظام سرپرستی کودکان بی‌سرپرست اضافه خواهد کرد که برخی از آنها در رسانه‌ها منعکس شده است؛ مواردی مثل امکان به سرپرستی گر
در مقالات قبل ده شرط از شروط دوازده گانه را خدمتتان بیان کردیم در این مقاله شما را با دوشرط پایانی آشنا می کنیم:
ازدواج دائم باید به ثبت برسد در غیر این صورت جرم است. در حقیقت قانونگذار برای اینکه نظارت بر امر ازدواج داشته باشد تکلیف ثبت ازدواج را پیش‌بینی کرده است. اما در صورتی که ازدواج به ثبت نرسد زن مجازات نمی‌شود، بلکه مرد است که مرتکب جرم شده است و مجازات می‌ش
در مقالات قبل هفت شرط از شروط دوازده گانه را خدمتتان بیان کردیم در این مقاله شما را با سه شرط دیگر آشنا می کنیم:
در مقالات قبل چهار شرط از شروط دوازده گانه را خدمتتان بیان کردیم در این مقاله شما را با سه شرط دیگر آشنا می کنیم:
نفقه حقی برای بخشیدن یا گرفتن؟
در جامعه ای که حق طلاق به مرد قدرت و اختیاری بخشیده است که حتی بدون ارائه هیچ دلیل و مدرکی قادر به طلاق دادن زن خود است، بسیاری از زنان هم ناچارند با درگذشتن از حقوق قانونی خود نظیر مهریه و حتی نفقه موفق به گرفتن طلاق از همسران خود شوند.
درمانی برای سوءرفتار و امراض صعب العلاج زوج
در مقاله قبل به شرط اول از شروط دوازده گانه پرداختیم و در این مقاله شروطه دوم ، سوم و چهارم عقدنامه را خدمتتان بیان می کنیم:
بند ب نکاحیه دارای 12 بند است که در این مقاله فقط به بند اول آن که مربوط به نفقه است می پردازیم .
مقنن قبل از انقلاب اسلامی در مادة 4 قانون راجع به ازدواج مصوب 1310 با توصیة شروط ضمن عقد به زوجین، آنان را در نهادن راهی برای طلاق به درخواست زوجه هدایت نموده بود. اما شاید عدم توجه زوجین به جعل این شروط، مقنن را وادار نمود، خود رأساً، شروطی را به عنوان ق
نکاح ایجاد علقة زوجیت بین زن و مردی است که قصد اتحاد به منظور تشکیل خانواده و زندگی مشترک دارند. نکاح از عقود رضایی است و زن و مرد با بیان صریح ارادة خویش با توافق یکدیگر آن را به وجود می آورند. البته مقنن به منظور حفظ نظم عمومی و سهولت اثبات عقد نکاح که
حقوق زنان در طلاق غیابی از مردان مجهول المكان
هر گاه شخصی چهار سال تمام غایب مفقو دالاثر باشد، زن او می تواند تقاضای طلاق كند، در این صورت با رعایت ماده ،۱۰۲۳ حاكم او را طلاق می دهد.
مهریه یعنی اختصاص بخشی از دارایی زوج به زوجه به عنوان نمادی از مهرورزی؛ چیزی كه اكنون به بهای جدا شدن تبدیل شده است. فلسفه تعیین مهر در اسلام، حفظ بنیان خانواده بوده است؛ اما عرف نادرست، این نماد مهرورزی را به ابزاری تهدیدآمیز برای فروپاشی خانواده‌ها تبدی
طلاق یعنی انحلال نکاح دائم که پس از اجرای صیغه ی طلاق واقع میشود و به واسطه ی آن بین زن و مرد جدایی می افتدلکن طلاق بر نوع است:1- طلاق رجعی 2- طلاق بائن
طلاق ایرانیان مقیم خارج از كشور
طلاق مهمترین بحث در احوال شخصیه افراد است كه اثرات فردی و اجتماعی مهمی دارد. برای شناسایی و ثبت آراء دادگاههای خارجی توسط مراجع ایرانی، مانند سایر مباحث تعارض قوانین، رعایت دوعنصر ضروری است:۱ـ صلاحیت مراجع رسیدگی كننده، ۲ـ صلاحیت قانون اجرا شده
ازدواج موقت در قانون حمایت از خانواده
بسیاری از حقوقدانان و جامعه‌شناسان معتقدند ازدواج موقت یک نهاد کارآمد حقوقی و فقهی است که می‌تواند به ازدواج جوانان بسیار کمک کند؛ اما نه با شرایط کنونی. قیدی که این کارشناسان به انتهای نظر خود اضافه می‌کنند و نهاد ازدواج موقت در جامعه را به شر
از قدیم‌الایام اصل و نسب اشخاص در کشور ما اهمیت داشته است؛ امروز نیز با توسعه شهرها و تغییر اولویت‌های جامعه هنوز از اهمیت آن کاسته نشده است و انسان‌ها برای نسب خود اهمیت زیادی قائل‌اند؛ به تبع این حساسیت، نسب در قوانین ما آثار و ش
یک حقوقدان گفت: در مهریه تا 110 سکه، بدهکار برای اینکه به زندان نرود باید اعسار خود را ثابت کند و در مازاد بر 110 سکه، ملائت ملاک است که بار اثبات آن به عهده طلبکار (زن) است.
کدام زنان اجرت المثل می‌گیرند؟
جدای از این بحث که آیا اجرت المثل و تعلق آن به زوجه با این قید که زوجه حق الزحمه بگیر خانواده است اولا مطابق شأن و منزلت زن است یا خیر و ثانیا زنان را در برابر شوهران تحریک و تشویق به گرفتن دستمزد می کند، حق زوجه برای گرفتن اجرت المثل ایام زوجیت مستند به
مجمع تشخیص مصلحت نظام در تاریخ 28/8/1371، قانونی را به قوانین اصلاح مقررات طلاق وارد کرد که آن «نحله» و «اجرت‌المثل ایام زناشویی» نام دارد.
وقتی در آمارهای رسمی کشور اعلام می شود که در سه ماه آغاز سال گذشته، 24 هزار و 967 پسر با دخترانی که یک تا 20 سال از خودشان بزرگتر بوده‌اند ازدواج کردند باید کمی نگران شد.
وقتی زندان دردی را دوا نمی‌كند
تعلق مهریه به زوجه یكی از اصلی‌ترین آثار عقد ازدواج است. اهمیت موضوع مهریه تا جایی است كه در بسیاری از مواقع نقشی تعیین‌كننده در ادامه زندگی و یا از بین رفتن آن ایفا می‌كند. با وجود راهكارهای متفاوتی كه برای در نظر گرفتن انواع مهریه‌ها در عقدنامه‌ها توسط
گفت‌وگو با دکتر رضا ولویون عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی؛ تمامی عقود و قراردادهای منعقده یك‌سری حقوق و تعهداتی را نسبت به طرفین آن قرارداد ساری و جاری خواهد كرد. عقد نكاح نیز در كنار شیرینی و خوشی انعقاد آن، یك دسته از تعهدات را برای طرفین به همر
ازدواج کودکان زیر 10 سال در تهران و...!
سن ازدواج در کشور بر اساس قانون ۱۳ سال برای دختران و ۱۵ سال برای پسران تعیین شده است. آمارهای منتشر شده اخیر نیز از وقوع حدود چهار هزار ازدواج بین ۱۰ تا ۱۴ سال و ازدواج حدود ۷۵ دختر و پسر زیر ۱۰ سال در سال ۹۰ خبر می‌دهند.
* تعدد زوجات در کشورهای غربی ممنوع و برخلاف نظم و مقررات عمومی است ولی در ایران و اکثر کشورهای اسلامی، به پیروی از فقه اسلامی در صورتی که از حد مقرر و متعارف تجاوز نکند، پذیرفته شده است. البته لازم به گوشزد است گرچه برابر قانون و شرع مرد اجازه اختیار همسر
*بر خلاف باورهای نادرست عمومی همان طور که مرد پس از فوت همسرش یا جدایی زندگی مشترک حق دارد با دیگری ازدواج کند برابر شرع و قانون مدنی، زن نیز از چنین حقی برخوردار است ولی در عمل می بینیم که به واسطه وجود برخی سنت های غلط و یا برداشت های نادرست از قوانین ش
مهریه!همین یک کلمه خانواده های زیادی را درگیر کرده است چه کسانی که قصد ازدواج دارند چه کسانی که چانه زنی های باقی مانده را سرانجام داده و چه خانواده هایی که زندگی مشترک را آغاز کرده اند.اما گذشته از مهریه های سنگین گاهی با مهریه های عجیب و غریبی روبرو می
یکی ازمسایلی که امروزه دربحث حقوق خانواده باعث ایجاد دغدغه ها ومشکلات فراوان برای خانواده های درشرف تاسیس شده موضوع ماده 1085 قانون مدنی یعنی حق حبس زوجه درمورد مهریه واختلاف نظرات حقوقدانان وفقها وعلی الخصوص رای وحدت رویه دیوان عالی کشور دراین خصوص است
زمانی كه یك قرارداد دو طرفه تحت عنوان نكاح منعقد میشود، یك سری تكالیف و حقوق میان دو طرف شكل می‌گیرد. متاسفانه این قرارداد ممكن است نظیر بسیاری از قراردادهای دیگر، زمانی در معرض خدشه و از بین رفتن قرار بگیرد. این مورد ممكن است دو طرفه یا یك طرفه باشد. ا
لایحه حمایت خانواده در نوبت مجلس
معاون حقوقی و پارلمانی وزیر دادگستری گفت: به احتمال زیاد لایحه حمایت خانواده این هفته در مجلس تصویب و به شورای نگهبان ارسال میشود.
ازدواج‌بین‌سرپرست و فرزندخوانده مشروط‌شد
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در اصلاح مفادی از لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست، مصوب کردند: ازدواج بین سرپرست و فرزند خوانده ممنوع است مگر اینکه دادگاه صالح پس از اخذ نظر مشورتی سازمان این امر را به مصلحت فرزندخوانده تشخیص دهد.
«پسر مقیم آلمان بوده و به مادرش وکالت داده است که دختردایی اش را به عقد نکاح او در آورد درباره مهریه و شرایط ضمن عقد، پسر و مادر تلفنی صحبت کرده اند ولی پسر به هزار سکه مهریه راضی نشده و این شرط که ظرف 2 سال به ایران بازگشت نموده و ادامه زندگی مشترک در ای
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: حــقــوق خــانــواده
ادامه مطلب را ببينيد
وصیت
کلید واژه: مرگ، ارث، وصیت، فلسفه وصیت، احکام وصیت، وارث، وصیت تملیکی، وصیت عهدی، وصيت فكى،
وصيت
وصيت كه در لغت به معناى سفارش كردن، اندرز دادن، عهدكردن و امركردن آمده است، هرگاه از جانب خداى تعالى باشد معناى امر و فرمان را مى رساند، چنان كه در آيه «وَوَصَّيْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَيْهِ إِحْسَاناً...».[۱] (سوره احقاف: آیه 15) و آيه «...وَأَوْصَانِي بِالصَّلوةِ وَالزَّكوةِ مَادُمْتُ حَيّاً».[۲] (سوره مريم: 31) در همين معنا به كار رفته است؛[۳] و هرگاه از جانب غيرخداوند باشد در ديگر معانى به كار مى رود.
در اصطلاح فقهى، وصيت آن است كه انسان سفارش كند بعد از مرگش براى او كارهايى انجام دهند، يا بگويد بعد از مرگش چيزى از مال او ملك كسى باشد، يا براى اولاد خود و كسانى كه اختيار آنان با اوست قيم و سرپرست معين كند.[۴]
قرآن كريم، وصيت را حقى بر عهده پرهيزكاران دانسته، مى فرمايد: «كُتِبَ عَلَيْكُمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ إِن تَرَكَ خَيْراً الْوَصِيَّةُ لِلْوَالِدَيْنِ وَالْأَقْرَبِينَ بِالْمَعْرُوفِ حَقّاً عَلَى الْمُتَّقِينَ». (سوره بقره: آیه 180)
بر شما نوشته شده: «هنگامى كه يكى از شما را مرگ فرارسد، اگر چيز خوبى (:مالى) از خود به جاى گذارده، براى پدر و مادر و نزديكان، به طور شايسته وصيت كند. اين حقى است بر پرهيزكاران.
رسول خدا صلی الله علیه و آله مى فرمايد: سزاوار نيست مسلمان شب بخوابد، مگر اين كه وصيت نامه اش زير سر او باشد.[۵] نيز مى فرمايد: هر كس هنگام مرگ، وصيتش نيكو نباشد در مروت و عقل او نقصان است.[۶]
در روايت آمده است: كسى كه بدون وصيت از دنيا برود، به مرگ جاهليت مرده است.[۷]
امام باقر علیه السلام مى فرمايد: كسى كه هنگام مرگ براى خويشاوندانش وصيت نكند، عمل خود را با معصيت ختم كرده است.[۸]
فلسفه وصيت
آيا با وجود قانون ارث، وصيت كردن ضرورتى دارد؟ در پاسخ مى توان گفت: تنها يك عده از بستگان، از قانون ارث آن هم روى حساب معينى، بهره مند مى شوند، در حالى كه چه بسا عده اى ديگر از فاميل نياز مبرم به كمك‌هاى مالى داشته باشند. از سوى ديگر، گاهى مبلغ ارث در مورد بعضى از وارثان پاسخگوى نيازشان نيست. همچنين گاهى انسان مايل است كارهاى خيرى انجام دهد؛ اما در زمان حياتش موفق به آن نشده است؛ از اين رو، عقل و منطق ايجاب مى كند كه از اموال خود براى پس از مرگش برخوردار شود.
افزون بر اين موارد، گاهى ممكن است ديونى شرعى بر عهده انسان باشد و يا به اشخاصى بدهكار باشد و آنها را نپرداخته باشد، بر او واجب است نسبت به آنها وصيت كند.
مجموعه اين امور موجب شده است كه در كنار قانون ارث، وصيت نيز مقرر گردد و به مسلمانان اجازه داده شود كه نسبت به 13 از اموال خود براى پس از مرگ خويش تصميم بگيرند. وصيت، نوعى دورانديشى و واقع‌بينى غيرقابل انكار است و اگر مايه طول عمر نباشد، هرگز كوتاهى عمر را در پى نخواهد داشت.[۹]
انواع وصيت
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: حــقــوق خــانــواده
ادامه مطلب را ببينيد
محصن
محصن به کسر صاد اسم فاعل و به فتح آن اسم مفعول از باب احصان است. (حصن) دژ و قلعه و حصون جمع آن است.
احصان: فراهم بودن زمينۀ زناشويى با همسر يا كنيز/ پاكدامنى.
واژۀ احصان ريشۀ قرآنى و روايى دارد و دربارۀ هر يك از زن و مرد به كار رفته است. به مرد داراى احصان «محصن» و به زن، «محصنه» گفته مى‌شود.[۱]
در قرآن آمده است: «و ظنوا أنهم مانعتهم حصونهم من الله»[۲] پنداشتند که قلعه های آن ها باز میدارد ایشان را و حفظ می کند از تقدیر الهی. این آیه مربوط به جنگ بنی نضیر است و در مورد قبیله یهودی بنی نظیر است که در قلعه زندگی میکردند.
و (احصان) حفظ کردن و نگاه داشتن.
در قرآن درباره علت آموختن ساخت زره به حضرت داوود آمده است:
«لتحصنکم من باسکم»
تا شما را حفظ کند و از بلای دشمن نگه دارد.
و در مورد حضرت مریم که خود را از کار زشت نگاهداشت، آمده است :
«والتی احصنت فرجها»
و گاهی به معنای شوهر داشتن زن و زن داشتن مرد استعمال شده است چون هر یک جفت خود را از ناشایسته حفظ می‌کند.
(محصن) به کسر صاد مرد زن دار چون زن خود را باز می دارد از زنا به اینکه او را به سبب عقدی که تحقق یافته در حباله خود آورده است.
(محصنات) به فتح صاد به صیغه اسم مفعول در همه جای قرآن به معنی زن آزاد و عفیف آمده است یعنی آن که از زنا بپرهیزد.
اما در اصطلاح فقها گاه به معنی زن شوهردار است چنانکه گویند زن محصنه اگر زنا کند حد او رجم است یعنی زن شوهردار.
«والمحصنات من المؤمنات و المحصنات من الذین اوتوا الکتاب من قبلکم»[۳] زنان پرهیزکار از مسلمانان و زنان پرهیزکار از آن ها که پیش از شما کتاب آسمانی به آنها داده شد.
یعنی یهود و نصاری بر شما حلالند به مقتضای این آیه گرفتن زن از اهل کتاب جائز است البته در مذهب اهل بیت به متعه کردن و در مذهب اهل سنت به نکاح دائم چون آنها متعه را مشروع نمی دانند.
البته، معنی آیه آن نیست که به هر کیفیت حلالند. بلکه با شرائطی که در محل خود ثابت است. مانند: با نحقق عقد و تعیین مهر و اینکه در عقد دائم از چهار زن تجاوز نکند و شوهر دار نباشند و محرم نباشند به رضاع و مصاهرت و سایر قیود از جمله آن که در اهل کتاب به صیغه متعه باشد چنانچه در روایتی ضعیف از حضرت باقر علیه السلام نقل کردند که این آیه منسوخ است به قوله تعالی «و لا تمسکوا بعصم الکوافر»
اما سوره مائده آخرین سوره ایست که مشتمل بر احکام بوده و احتمال نسخ در آن نمی رود و البته آنچه قابل بیان است اینکه احتیاج به آن نیست چون زنان اهل کتاب بر ما حلالند بی شبهه به اتفاق مسلمین اگر چه شافعی و محمد بن حریر تخصیص دادند به بعض اهل کتاب.
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: حــقــوق خــانــواده
ادامه مطلب را ببينيد
ارث
ارث و وِراثت به معناى هر چيزى كه از مرده به بازماندگانش منتقل شود؛ انتقال قهرى و بدون معامله فراورده كسى است به غير و دارايى مرده را صاحب شدن و به همين جهت، مالى را كه از ميت به وارثش منتقل مى شود، ميراث و تراث گويند. [۱]
احكام ارث را در محورهاى زير پى مى گيريم.
الف. موجبات ارث
وراثت به طور كلى از دو طريق: «نسب» و «سبب» صورت مى گيرد.
منشأ نسب، توليد مثل است. وقتى از زن و شوهرى فرزندى به وجود مى آيد، آن مرد و زن، پدر و مادر كودك مى شوند و پدر و پدر بزرگ و مادر و مادر بزرگ آن زن و شوهر به ترتيب اجداد و جدّه هاى كودك هستند و ساير فرزندان زن و شوهر، برادران و خواهران كودك مى گردند و برادران و خواهران پدر، عموها و عمّه هاى وى و برادران و خواهران مادر، داييها و خاله هاى او خواهند بود، همچنين فرزندان آنها با يكديگر رابطه نسبى دارند. [۲]
افرادى كه به واسطه نسب و خويشاوندى از يكديگر ارث مى برند، به سه طبقه تقسيم شده اند:
طبقه اول: پدر و مادر و فرزندان، هر چه پايين تر بروند؛ يعنى اگر پسر و دختر نباشند اولاد آنها، اگر اولاد پسر و دختر نباشند اولادِ آنها و همچنين هر چه پايين تر بروند جاى پسر و دختر مى نشينند و تا يك نفر از اين دسته هست دسته دوم ارث نمى برند.
طبقه دوم: پدر بزرگ و پدر او، مادر بزرگ و مادر او هر چه بالا بروند و برادرها و خواهرها و اولاد آنها هر چه پايين تر بروند؛ يعنى اگر برادر و خواهر زنده نباشند اولادِ آنها، و اگر اولادِ آنها نباشند اولادِ اولاد، و همچنين هر چه پايين تر بروند جاى برادر و خواهر هستند و تا يك نفر از اين دسته هست، دسته سوم ارث نمى برند.
طبقه سوم: عموها و عمّه ها و داييها و خاله ها هر چه بالا بروند و اولاد آنها هر چه پايين بروند، يعنى اگر عمو، دايى، خاله و عمّه نباشند وارث، اولاد آنها هستند و اگر اولاد نداشته باشند اولادِ اولاد و همچنين ....[۳]
منشأ سبب، عبارت است از ارتباط انسانى با انسان ديگر به سبب ازدواج شرعى. [۴] بر اين پايه، زن و شوهر به سبب زوجيت و با وجود شرايطى- كه خواهد آمد- از يكديگر ارث مى برند.
ب. سهم الارث زن
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: حــقــوق خــانــواده
ادامه مطلب را ببينيد
احصان
حفظ كردن و عفت پیشه‌كردن.
محتویات
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: حــقــوق خــانــواده
ادامه مطلب را ببينيد
طلاق
نظام خانواده در اسلام به گونه اى طراحى شده كه اگر به خوبى اجرا شود كمتر خانواده اى در چنبره مشكلات جدى گرفتار خواهد شد و يا به بن بست خواهد رسيد. با وجود اين چون خواه ناخواه برخى خانواده ها به چنين بن بستى گرفتار خواهند شد. اسلام، «طلاق» را مجاز شمرده است. طلاق در لغت به معناى ترك كردن، آزاد و رهاشدن و جدايى است و در اصطلاح شرعى «گسستن پيوند ازدواج با صيغه مخصوص» است.[۱]
در روايات معصومين عليهم السلام به همان اندازه كه از ازدواج تمجيد و بدان سفارش شده است، از طلاق نكوهش و نهى شده است و رسول خدا صلى الله عليه و آله فرموده است: «ما مِنْ شَىْ ءٍ ابْغَضُ الَى اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ مِنْ بَيْتٍ يَخْرَبُ فِى الاسْلامِ بِالْفُرْقَةِ؛[۲] چيزى نزد خداوند بزرگ نكوهيده تر از اين نيست كه خانه اى در اسلام به سبب جدايى (طلاق) ويران گردد».
بدين سبب در اسلام تدبيرى انديشيده شده و تمهيداتى پيش بينى شده تا اين «بدترين حلال» به وقوع نپيوندد و آوار جدايى، احساسات و عواطف و آرزوهاى اعضاى خانواده به ويژه كودكان را قربانى بى رحمى خود نسازد و عشق و محبت را به كينه و نفرت تبديل نكند؛ امساك به معروف، جدايى به معروف، عدم زيان و ضرر و تضييق و سخت گيرى نسبت به زنان، تبادل نظر درباره سرنوشت كودكان از جمله تمهيداتى است كه بخشى از سوره طلاق را به خود اختصاص داده كه اگر به مرحله اجرا درآيد. راه بازگشت بسيارى از زن و شوهرها را به زندگى اوليه هموار مى سازد، چنان كه اصطلاح «سه طلاقه» و شرايط تقريباً سخت طلاق، نيز چنين تدبيرى را با خود دارد.
انواع طلاق
طلاق به دو نوع بائن و رجعى تقسيم مى شود:
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: حــقــوق خــانــواده
ادامه مطلب را ببينيد
نفقه
يكي از وظايف زوج پس از ازدواج و برقراري رابطه زوجيت، پرداخت نفقه مي‌باشد كه از حقوق مالي زن محسوب مي‌شود. «همين كه نكاح بطور صحيح واقع شد، روابط زوجيت بين طرفين موجود و حقوق و تكاليف زوجين در مقابل همديگر برقرار مي‌شود».(مفاد ماده 1102 قانون مدني)
محتویات
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: حــقــوق خــانــواده
ادامه مطلب را ببينيد
مهریه
پس از تحقق عقد نكاح، رابطه زوجيت بين طرفين ايجاد و حقوق و تكاليفي براي طرفين مقرر مي‌شود از جمله آن تكاليف پرداخت نفقه، مهريه، اجرة المثل، نحله، تنصيف اموال مي‌باشد كه بعضي از اين‌ها با عقد ازدواج به عهده شوهر است مثل نفقه و مهريه و بعضي از آنها منوط به تحقق طلاق و جدايي ميان آن‌هاست مثل اجرة المثل كه هر كدام در واژه‌هاي جداگانه توضيخ داده مي‌شود.
مهریه در لغت به معناي كابين و جنسي كه در وقت نكاح بر عهده شوهر است مي‌باشد و در اصطلاح حقوقي نيز مهر يا صداق مالي است كه زن بر اثر ازدواج مالك آن مي‌گردد و مرد ملزم به پرداخت آن به زن مي‌باشد.
محتویات
- ۱ انواع مهر:
- ۲ موارد تعلق نصف مهر
- ۳ ضمانت اجراي وصول مهريه
- ۴ نحوه تعديل و محاسبه مهريه به نرخ روز
- ۵ منابع
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: حــقــوق خــانــواده
ادامه مطلب را ببينيد
حقوق فرزندان
حقوق جمع "حق" است.[۱] که در لغت به معنای واجب،[۲] ثبوت مطابق با واقع،[۳] و مطابقت و وقوع شی‌ء در محل خودش آمده که این معنا در تمام مصادیق قابل تطبیق می‌باشد.[۴] برخی نیز برای "حق" وجوه مختلفی شمرده‌اند:
- به معنی ایجاد کننده‌ی چیزی از روی حکمت
- خود موجودی که به مقتضای حکمت ایجاد شده
- اعتقاد مطابق با واقعیت
- واجبی که اتیان شود.[۵]
البته در منطق قرآن هر چیزی "حق" نیست، هر چند مردم آن را حق بپندارند؛ بلکه حق عبارت است از چیزی که خدا آن را محقق و دارای ثبوت کرده (در عالم ایجاد یا در عالم تشریع)؛ بنابراین "حق" در عالم تشریع و در ظرف اجتماع دینی عبارتست از چیزی که خداوند آن را به عنوان "حق" قرار داده؛ مانند: حقوق مالی، حقوق برادران و حقوقی که پدر و مادر بر فرزند دارد.[۶] در این مقاله از حقوقی بحث میشود که فرزند مستحق آن است.
محتویات
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: حــقــوق خــانــواده
ادامه مطلب را ببينيد
تعدد زوجات
تعدد زوجات، نوعی چند همسری که در اسلام با شرایطی پذیرفته شده است.
محتویات
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: حــقــوق خــانــواده
ادامه مطلب را ببينيد
تمكين
تمکین به معنای سلطه و اختیار دادن به دیگری است.
تمکین یک واژه های فقهی است که معمولا در بحث نكاح مورد استفاده قرار می گیرد و یکی از حقوق زوج بر عهده زوجه تمکین زوجه است.[۱] تمکین به دو نوع «تمکین خاص» و «تمکین عام» تقسیم میشود. تمکین خاص به برآوردن درخواست‌های جنسی شوهر و تمکین عام به انجام وظایف خانوادگی، اطاعت از شوهر و پذیرفتن ریاست شوهر بر خانواده است.
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: حــقــوق خــانــواده
ادامه مطلب را ببينيد
