• عرفان در عاشورا

  آیت‌الله‌العظمی عبدالله جوادی آملی

  شنبه ۲۳ شهریور ۱۳۹۸

  

   

    محبت عبارت است از تمایل پیدا کردن و راغب بودن به چیزی که موجب لذت و راحتی انسان می‌گردد که زاییده معرفت و ناشی از ادراک آن چیز است. از این رو کشش و تمایلی که در عالم جمادات وجود دارد مثل آهن و آهن‌ربا، جاذبه زمین و… چون ظاهراً ناشی از معرفت و ادراک نیست، محبت نامیده نمی‌شود. و نیز هر چه معرفت بیشتر باشد، محبت افزون‌تر می‌شود؛ چنان که هر چه کمال و موجبات لذت در محبوب بیشتر شود، محبت پررنگ‌تر می‌گردد: «الذین آمنوا أشد حبا لله» […]

  ---

• درباره زمان

  دکتر سیدموسی دیباج - بخش اول

  شنبه ۲۳ شهریور ۱۳۹۸

  

   

    تقدم و تأخرّ زمانی استفاده ارسطو از واژگان پیش و پس در تعریف زمان دقیق است. ارسطو پیش و پس را در مرتبه اول مکانی می‌داند. برخی از مکانی دانستن «قبل» و «بعد» و یا «پیش» و «پس» اظهار تعجب کرده‌اند؛ حال آنکه اندیشه دقیق و منطقی ارسطویی در این انتخاب آشکار است. از آنجا که دو لحاظ «پیش» یا «پس» دیگر زمانی نیست و اشاره به ویژگی توأم با ثبات دارد، آنها را نمی‌توان زمانی دانست و لاجرم آنها مکانی‌اند.۱ اگر ارسطو عدد را در درجه اول بر […]

  ---

• اهمیت نماز

  آیت‌الله‌العظمی - حسین مظاهری - بخش دوم

  جمعه ۱۵ شهریور ۱۳۹۸

  

   

    مرتبه دوم نماز آن است که همراه با خضوع و خشوع باشد. از پیامبر اکرم(ص) سؤال شد خشوع چیست؟ حضرت فرمودند: «خشوع عبارت است از فروتنی در نماز و اینکه بنده قلب خود را به طور کامل متوجه خدا سازد.» حضور قلب در عبادات، روح و روان آنها محسوب می‌شود و نورانیت و مراتب کمال‌ عبادت‌ها به‌ خشوع و مراتب آن بستگی دارد. هیچ عبادتی بدون حضور قلب، مقبول درگاه حق واقع نمی‌شود و مورد لطف و رحمت ربوبی قرار نمی‌گیرد. خواندن نماز واقعی برای کسانی که به مقام […]

  ---

• حقوق و اخلاق

  دکتر محسن اسماعیلی ـ عضو مجلس خبرگان - بخش اول

  جمعه ۱۵ شهریور ۱۳۹۸

  

   

    اشاره: آقای دکتر اسماعیلی، حقوقدان، مجتهد، مدرس دانشگاه تهران و تنها عضو غیرمعمم مجلس خبرگان رهبری است و شاید برجسته‌ترین شاگرد و پروردة مرحوم آیت‌الله‌العظمی حاج‌آقا مجتبی تهرانی که بیش از فقه و اصول، در اخلاق آوازه داشت و سالیان سال به تدریس اخلاق پرداخت و اکنون شاگرد برومندش که خود در مسند استادی است، رساله‌ای عالمانه «در باب حقوق اجتماعی و احکام اخلاقــی» نگاشته و بر آن است که در رسالــه‌هــای توضیــح‌المسائل دو تغییر مهم باید انجام بگیرد: حذف برخی مسائل غیرکاربــردی، افزودن احکام اخلاقی و ضروریات اعتقادی. […]

  ---

• سنت و سنت‌گرایی

  دکتر انشاءالله رحمتی - بخش چهارم

  جمعه ۱۵ شهریور ۱۳۹۸

  

   

    سخن معصومان(ع) را باید به «گوش سرّ» شنید نه «گوش سر». باید سخن امام را از خود امام شنید؛ بنابراین مادام که این شرط محقق نشده باشد، آدمی حتی اگر در وثاقت راویان حدیث و در صحت فحوای آن تردیدی نداشته باشد، بهره لازم را از آن نخواهد برد. پس باید سخن امام را از خود امام شنید؛ اما چگونه؟ آیا این تکلیف، تکلیف فوق‌ طاعت، تکلیف به محال، نیست؟ چگونه وقتی امام در میان ما نیست (دوران غیبت) می‌توان مخاطب او قرار گرفت؟ بر طبق اعتقاد تشیع چنین […]

  ---

• اهمیت نماز

  آیت‌الله‌العظمی حسین مظاهری

  جمعه ۸ شهریور ۱۳۹۸

  

   

    امام حسن مجتبی(ع) وقتی‌ قصد رفتن به‌ مسجد داشت، غسل می‌کرد، بهترین لباس‌ها را می‌پوشید و به سمت مسجد می‌رفت. هنگام ورود به مسجد، با بدن لرزان، پای راست را داخل مسجد می‌گذاشت و می‌گفت: «یا مُحسنُ قد أتاک المُسئُ…: ای نکوکار، بدکار به سویت آمده است». حضرت سیدالشهدا(ع) و یارانش در اوج مصیبت و بلا در روز عاشورا، نه تنها ارتباط با خدا و مناجات را فراموش نکردند، بلکه بر میزان آن افزودند. صدای زمزمه‌های مناجات با خدا در نماز شب یاران باوفای امام‌حسین(ع) در شب عاشورا، فضای […]

  ---

• سنت و سنت‌گرایی

  دکتر انشاءالله رحمتی - بخش اول

  جمعه ۸ شهریور ۱۳۹۸

  

   

    هانری کربن (۱۹۰۳ـ ۱۹۷۸)، فیلسوف فرانسوی، در کنار اندیشمندان سنت‌گرا، مانند رنه‌گنون، فریتیوف ‌شوان، سیدحسین نصر و… نقش برجسته‌ای در معرفی وجوه فلسفی و معنوی اسلام، در دنیای معاصر، هم در غرب و هم در شرق، ایفا کرده ‌است. البته تأثیر آنان به‌ویژه تأثیر سنت‌گرایان، هرگز به معرفی وجوه فلسفی و معنوی اسلام محدود نشده است. لیکن در این نوشتار عمدتاً به تحقیقات آنها در حوزه معنویت اسلامی نظر دارم. به هر تقدیر، شباهت کربن به سنت‌گرایان، به حدی است که بسیاری در نگاه نخست گمان می‌برند که کربن […]

  ---

• عمل در جهان غافل از نظر

  دکتر شهرام پازوکی - بخش دوم

  شنبه ۲ شهریور ۱۳۹۸

  

   

    اشاره: از دیرباز عمل و نسبت آن با نظر، از مسائل اصلی فلسفه بوده است. عارفان ادیان عموما علم بدون عمل را در دین نمی‌پذیرند و آن را موجب سکون و انحراف می‌دانند. در مقابل، نوعی عمل‌گرایی قشری نیز در تاریخ ادیان دیده می‌شود که یک نمونة اصلی‌اش «خوارج» در تاریخ اسلام است؛ اما در دورة مدرن، نوعی دیگر از عمل‌گرایی با مبانی متفاوتی ظاهر شده که در فهم و اندیشة دینی نیز اثر عمیق گذارده است. بخش نخست این نوشتار با این عبارات پایان یافت که: از منظر […]

  ---

• اهمیت نماز

  آیت‌الله‌العظمی حسین مظاهری

  شنبه ۲ شهریور ۱۳۹۸

  

   

    نماز بهترین وسیله تأمین آسایش و آرامش روح و روان انسان در دنیا و برخورداری از نعمت‌های آخرت است. یکی از فواید نماز آن است که نگرانی، اضطراب و افسردگی را که بیماری رایج در عصر حاضر است، در مؤمنان حقیقی و نمازگزاران واقعی از بین می‌برد؛ چنان‌که قرآن کریم می‌فرماید: «الا بذکر الله تطمئن القلوب»: آگاه باشید که‌ یاد خدا دلها را آرامش می‌بخشد. (رعد، ۲۸). نماز در دنیا و آخرت به یاری مؤمن می‌شتابد و در بن‌بست‌ها او را نجات می‌دهد. «استعینوا بالصبر و الصلاه و انّها […]

  ---

• دعا و انقطاع الی الله

  آیت‌الله‌العظمی حسین مظاهری

  جمعه ۲۵ مرداد ۱۳۹۸

  

   

    انجام واجبات وظیفه سالک است و علاوه بر آنکه ثواب دارد، موجب تقرب می‌گردد؛ اما قرب والاتر و مقام محمود، بر اثر اهمیت به مستحبات نصیب سالک می‌شود. از این رو در تعالیم دینی، مستحبات و خصوصا نماز شب به «قُرب ‌نوافل» تعبیر شده است. در روایتی که امام‌صادق(ع) از قول پیامبر ‌اکرم(ص) نقل کرده‌اند، خدا می‌فرماید: «و ما تقرّب الیّ عبد بشئ أحب الی مما افترضتُ علیه: هیچ بنده‌ای به‌ چیزى به من تقرب نجوید که نزد من محبوب‏تر از آنچه بر او واجب کرده‏ام باشد. و انهُ […]

https://www.ettelaat.com/?cat=32&paged=32