نماز شب

نماز شب از نماز‌های مستحب در شریعت اسلام است که بسیار تاکید شده و برای آن پاداشهای بسیاری ذکر گردیده است. نماز شب نمازیست مستحبی که بر پیامبر اسلام واجب بود.

کیفیت نماز شب

نماز شب یازده رکعت است:

1. هشت رکعت به نیت نماز شب (چهار نماز دو رکعتی مانند نماز صبح)
2. دو رکعت به نیت نماز شفع (بهتر است در رکعت اول آن بعد از حمدو توحید ،سوره ناس و در رکعت دوم بعد از حمدو توحید، سوره فلق خواند شود)
3. یک رکعت نماز وتر، طریق نماز و شرح آن به این صورت است که:

بعد از حمد سه بار سوره توحید و یک بار سوره فلق و یک بار سوره ناس را می‌خوانیم (می‌توان یک سورهٔ تنها خواند)

بعد از خواندن سوره دست‌ها را برای قنوت به سوی آسمان بالا می‌بریم و حاجات خود را از خدا می‌خواهیم.

آن چه در قنوت مستحب است می‌گوییم:

• برای چهل مومن دعا کنید و بگویید: اللهمَّ اَغْفِر لِفُلانِ؛ پس به جای فلان، اسم آن مومن را بگویید، هم برای مومنینی که در دنیا هستند و هم مومنینی که از دنیا رفته‌اند.

دعا کردن برای مومنین می‌تواند به دو صورت ذکر شود:

همه مومنین را مد نظر قرار داده و چهل بار چنین بگویید: اَللهمَّ اغْفِرْ لِلْمُومِنین وَ الْمُؤمِنات.

یا نام چهل شخص را ببرید.

• مستحب است هفتاد بار استغفار کنید و بگویید:

اَستَغفرُالله ربی و اَتوبُ اِلَیه. (از پروردگار خود طلب آمرزش و مغفرت می‌کنم و به سوی او بازگشت می‌نمایم)

• مستحب است هفت بار بگویید:

هذا مَقامُ الْعائِذِ بکَ منَ النّار (این است مقام کسی که از آتش قیامت به تو پناه می‌برد)

• مستحب است سیصد مرتبه بگویید:

اَلْعَفو، و سپس بگویید: ربِّ اغْفِرلی و الرحَمنی و تُبْ عَلَیَّ اِنَّکَ انتَ التَّوّابُ الْغَفورُ الرَّحیم.

• نماز شب را می‌توان بدون سوره یا قنوت و خوابیده، نشسته یا در حال حرکت خواند چون مستحبی است.
• اگر وقت تنگ باشد می‌توان فقط به شفع و وتر یا وتر تنها اکتفا نمود.
• چنانچه مقداری از نماز شب را خوانده باشد و اذان صبح (طلوع فجر) سر رسد می‌تواند بقیه نماز شب را هم به نیت اداء بخواند.
• خواندن دو رکعت نافله صبح از شفع و وتر افضل است.
• برای عمل به اعمال مستحبی دیگر در نماز شب به کتب مبسوطه رجوع فرمائید.

وقت نماز شب

وقت نماز شب از نیمه شب شرعی است تا اذان صبح و بهتر است نزدیک اذان صبح خوانده شود.^[۱]

نماز شب در قرآن

در قرآن در آیه ۷۹ سوره أسراء وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَكَ عَسَىٰ أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَحْمُودًا^{[۱۷–۷۹]}

و آیه ۶ سوره مزّمل إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّيْلِ هِيَ أَشَدُّ وَطْئًا وَأَقْوَمُ قِيلًا^[۷۳–۶] به نماز شب اشاره شده است.

در سوره فجر به نماز شفع و وتر اشاره شده است

نماز شب در سخنان اهل بیت

• پیامبر اسلام: بر شما باد به شب زنده داری که آن شیوه شایستگان پیش از شماست و شب زنده داری مایه تقرب به خدا و بازداشتن از گناه است.^[۲]
• علی ابن ابی‌طالب: شب زنده داری مایه سلامت بدن و خشنودی پروردگار و قرار گرفتن در معرض رحمت خدا و چنگ زدن به اخلاق پیامبران است.^[۳]
• امام جعفر صادق: نماز شب چهره را سفید و نورانی می‌کند، نماز شب انسان را خوشبو می‌کند، نماز شب روزی می‌آورد.^[۴]

پیوندها

[۱]

• اصول و احکام نماز شب

پانویس

(با استفاده از تحریر الوسیله ج ۱ ص ۱۲۳ حضرت امام خمینی ره و کتاب خودسازی (تزکیه و تهذیب نفس) آیت الله ابراهیم امینی ص ۲۸۱ ـ ۲۷۹).