40 آموزه مهم درباره همسرداری از زبان ائمه
20 حدیث آغازین آن ها مربوط به «اخلاق شوهر نسبت به همسر» و 20 حدیث پسین آن ها مربوط به «اخلاق زن نسبت به همسر» است .
قسمت دوم:اخلاق زن نسبت به همسر
زيور اطاعت به گردن آويز
21- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي فرمايند:
«ان للرجل حقا علي امراته اذا دعاها ترضيه واذا امرها (21) لا تعصيه ولا تجاوبه بالخلاف ولا تخالفه (22) ; مرد حقي بر زنش دارد [و آن حق اين است كه] چنانچه او را صدا زند پاسخ دهد، و هنگامي كه او را دستوري دهد سرپيچي نكند و پاسخ مخالف ندهد و با او مخالفت نورزد .»
باران عشق و محبت
22- امام رضا عليه السلام مي فرمايند:
«اعلم ان النسآء شتي فمنهن الغنيمة والغرامة و هي المتحببة لزوجها والعاشقة له ... (23) ; بدان كه زنان گوناگونند، برخي از آنان دستاوردي گرانبها و تاوان [رنج هاي آدمي] هستند و اين زن كسي است كه به شوهرش محبت مي كند و عاشق اوست .»
رضايت و شفاعت
23- امام باقر عليه السلام مي فرمايند:
«لا شفيع للمراة انجح عند ربها من رضا زوجها (24) ; براي زن هيچ شفيعي نزد پروردگارش به اندازه رضايت شوهرش سودمندتر نيست .»
عطر مهر و محبت
24- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي فرمايند:
«للرجل علي المراة ان تلزم بيته وتودده وتحبه وتشفقه وتجتنب سخطه وتتبع مرضاته وتوفي بعهده ووعده (25) ; حق مرد بر زن اين است كه [زن] ملازم خانه او باشد، و به شوهرش دوستي و محبت و دلسوزي كند، و از خشم وي دوري گزيند، و آنچه را مورد رضايت اوست انجام دهد، و به پيمان و وعده وي وفادار باشد .»
سرانجام ناسپاسي
25- امام صادق عليه السلام مي فرمايند:
«ايما امراة قالت لزوجها: ما رايت قط من وجهك خيرا فقد حبط عملها (26) ; هر زني به شوهرش بگويد: من از تو هرگز خيري نديدم، [ثواب] كارش از بين مي رود .»
لجبازي هرگز
26- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي فرمايند:
«خير نسائكم الودود الولود المؤاتية وشرها اللجوج (27) ; بهترين زنانتان زني است كه با محبت، فرزندآور و سازگار باشد، و بدترين آنان زني است كه لجباز باشد .»
خشمگين كردن شوهر هرگز
27- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي فرمايند:
«طوبي لامراة رضي عنها زوجها (28) ; خوشا به حال زني كه شوهرش از او راضي باشد .»
اذيت نكن
28- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي فرمايند:
«من كان له امراة تؤذيه لم يقبل الله صلاتها ولا حسنة من عملها حتي تعينه وترضيه وان صامت الدهر وقامت واعتقت الرقاب وانفقت الاموال في سبيل الله وكانت اول من ترد النار ثم قال: وعلي الرجل مثل ذلك الوزر والعذاب اذا كان لها مؤذيا ظالما (29) ; كسي كه زني دارد كه [آن زن] به او آزار مي رساند، خداوند نماز و كارهاي نيك زن را نمي پذيرد تا اينكه به مرد كمك و او را راضي كند، اگر چه اين زن تمام عمر را روزه بگيرد و نماز بخواند و بندگان را آزاد و دارايي [اش] را در راه خدا انفاق كند . و اين زن نخستين كسي است كه وارد آتش جهنم مي شود . سپس حضرت فرمودند: مرد نيز چنين گناه و عذابي دارد اگر زنش را آزار رساند و [به او] ستم كند .»
چگونه مي تواني او را غمگين ببيني؟
29- امام صادق عليه السلام مي فرمايند:
«. . . سعيدة سعيدة امراة تكرم زوجها ولا تؤذيه وتطيعه في جميع احواله (30) ; خوشا به سعادت و خوشا به سعادت آن زني باد كه شوهرش را بزرگ دارد و به او آزار نرساند و هميشه از شوهرش فرمانبري كند .»
چشمداشت بجا و منطقي
30- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي فرمايند:
«لا يحل للمراة ان تتكلف زوجها فوق طاقته (31) ; براي زن جايز نيست كه شوهرش را به بيش از توانايي اش مجبور كند .»
مهمان، با اجازه شوهر
31- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي فرمايند:
«ايها الناس ان لنسآءكم عليكم حقا ولكم عليهن حقا حقكم عليهن [ . . . ان ] لا يدخلن احدا تكرهونه بيوتكم الا باذنكم (32) ; مردم! زن هاي شما بر شما حقي دارند و شما هم بر آنان حقي داريد . حق شما بر آنان اين است كه كسي را كه شما رضايت نداريد، بدون اجازه به منزلتان وارد نكنند .»
هم به استقبالش برو و هم او را بدرقه كن
32- مردي خدمت رسول خدا صلي الله عليه و آله آمد و عرض كرد: همسري دارم كه هرگاه وارد خانه مي شوم به استقبالم مي آيد، و چون از خانه بيرون مي روم بدرقه ام مي كند و زماني كه مرا اندوهگين مي بيند مي گويد: اگر براي رزق و روزي [و مخارج زندگي ] غصه مي خوري، بدان كه خداوند آن را به عهده گرفته است و اگر براي آخرت خود غصه مي خوري، خدا اندوهت را زياد كند [و بيشتر به فكر آخرت باشي . ] رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمودند: «ان لله عمالا و هذه من عماله لها نصف اجر الشهيد (33) ; براي خدا كارگزاراني [در روي زمين] است و اين زن يكي از كارگزاران خداست كه پاداش او برابر با نيمي از پاداش شهيد است .»
در اين كارها نيز به او كمك كن
33- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي فرمايند:
«ايما امراة اعانت زوجها علي الحج والجهاد او طلب العلم اعطاها الله من الثواب ما يعطي امراة ايوب عليه السلام (34) ; هر زني كه در حج و جهاد و دانش اندوزي به شوهرش كمك كند، خداوند آن پاداشي را كه به زن حضرت ايوب عليه السلام داده است، به او مي دهد .»
شهري در بهشت خدا
34- امام صادق عليه السلام مي فرمايند:
«ما من امراة تسقي زوجها شربة من مآء الا كان خيرا لها من عبادة سنة صيام نهارها وقيام ليلها ويبني الله لها بكل شربة تسقي زوجها مدينة في الجنة وغفر لها ستين خطيئة (35) ; هر زني كه به شوهرش مقداري آب دهد، براي او بهتر از عبادت يك سال است كه روزهايش روزه باشد و شب هايش عبادت كند . و خداوند به جاي هر مقدار آبي كه به شوهرش بنوشاند، شهري در بهشت برايش مي سازد و شصت گناهش را مي آمرزد .»
تامين امنيت رواني همسر
35- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي فرمايند:
«حق الرجل علي المراة انارة السراج واصلاح الطعام وان تستقبله عند باب بيتها فترحب وان تقدم اليه الطست والمنديل وان توضئه وان لاتمنعه نفسهآ الا من علة (36) ; حق مرد بر زن اين است كه چراغ خانه را روشن سازد; غذاي مطبوع فراهم كند; و تا در خانه اش به پيشواز او برود و به او خوشامد بگويد; و تشت آب و حوله را براي او آماده كند و دست هاي او را بشويد; و بدون دليل (عذر شرعي) مانع شوهر نسبت به نفس خودش نشود .»
رحمت خدا از آن كدبانويان است
36- امام صادق عليه السلام از پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله روايت مي كند:
«ايما امراة دفعت من بيت زوجها شيئا من موضع الي موضع تريد به صلاحا نظر الله اليها ومن نظر الله اليه لم يعذبه (37) ; هر زني كه در خانه شوهرش چيزي را براي سامان دادن وضع خانه جابه جا كند، خداوند نظر [رحمت] به او مي كند . و هر كس مورد نظر [رحمت] خدا قرار گيرد، خدا عذابش نمي كند .»
خوشبوترين عطر، زيباترين لباس، نيكوترين زينت
37- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله درباره حق شوهر بر زن مي فرمايند:
«عليها ان تطيب باطيب طيبها وتلبس احسن ثيابها وتزين باحسن زينتها (38) ; بر زن است كه [براي شوهرش ] خوشبوترين عطرهايش را بزند و قشنگترين لباس هايش را بپوشد، و از زيباترين زينت هايش استفاده كند .»
هنر آشپزي
38- امام صادق عليه السلام مي فرمايند:
«خير نسآءكم الطيبة الريح الطيبة الطبيخ التي اذا انفقت انفقت بمعروف وان امسكت امسكت بمعروف فتلك عامل من عمال الله وعامل الله لايخيب ولايندم (39) ; بهترين زنان شما زني است كه داراي بويي خوش و دست پختي خوب باشد . هنگامي كه خرج مي كند، بجا خرج كند، و هنگامي كه خرج نمي كند بجا از خرج كردن خودداري ورزد . چنين زني كارگزاري از كارگزاران خداست و كارگزار خدا نه نااميد مي شود و نه پشيمان .»
آرايش فقط براي شوهر
39- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي فرمايند:
«ان من خير نسآءكم . . . المتبرجة من زوجها الحصان عن غيره (40) ; بهترين زنان شما آن زني است كه براي شوهرش آرايش و زينت مي كند، اما از بيگانگان خود را مي پوشاند .»
از تو سپاسگزارم
40- امام صادق عليه السلام مي فرمايند:
«خير نسآءكم التي ان اعطيت شكرت وان منعت رضيت (41) ; بهترين زنان شما آن زني است كه چون به او چيزي داده شود، سپاسگزاري كند و اگر به او چيزي داده نشود راضي باشد .»
پی نوشت ها:
1) بحار الانوار، ج 103، ص 228 .
2) همان، ج 103، ص 227 .
3) مکارم الاخلاق، ص 218 .
4) همان، ص 216 .
5) مستدرک الوسائل، ج 14، ص 250 .
6) وسائل الشیعة، ج 14، ص 10 .
7) مستدرک الوسائل، ج 14، ص 243 .
8) بحارالانوار، ج 104، ص 72 .
9) وسائل الشیعة، ج 15، ص 227 .
10) همان، ج 15، ص 251 .
11) همان، ج 8، ص 337 .
12) مکارم الاخلاق، ص 80 .
13) وسائل الشیعة، ج 15، ص 249 .
14) همان، ج 15، ص 227 .
15) بحارالانوار، ج 103، ص 249 .
16) وسائل الشیعة، ج 14، ص 122 .
17) بحارالانوار، ج 76، ص 11 .
18) میزان الحکمة، ج 4، ص 287 .
19) المحجة البیضاء، ج 3، ص 70 .
20) مکارم الاخلاق، ص 218 .
21) البته دستورهای شوهر باید مخالف با موازین اسلامی نباشد .
22) مستدرک الوسائل، ج 14، ص 243 .
23) همان، ج 14، ص 161 .
24) سفینة البحار، ج 1، ص 561 .
25) مستدرک الوسائل، ج 14، ص 244 .
26) وسائل الشیعة، ج 14، ص 115 .
27) مستدرک الوسائل، ج 14، ص 162 .
28) وسائل الشیعة، ج 14، ص 155 .
29) همان، ج 14، ص 116 .
30) بحارالانوار، ج 103، ص 252 .
31) مستدرک الوسائل، ج 14، ص 242 .
32) بحارالانوار، ج 76، ص 348 .
33) وسائل الشیعه، ج 14، ص 17 .
34) همان، ص 201 .
35) وسائل الشیعة، ج 14، ص 123 .
36) مستدرک الوسائل، ج 14، ص 254 .
37) وسائل الشیعة، ج 15، ص 175 .
38) الکافی، ج 5، ص 508 .
39) وسائل الشیعة، ج 14، ص 15 .
40) بحارالانوار، ج 103، ص 235 .
41) همان، ج 103، ص 239 .
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: احــــــادیـــث خــــــــانـــــواده
