سه پاسخ محکم آیت الله العظمی سیستانی پیرامون ولایت فقیه
گفتنی است، از جمله مواردی که همواره مخالفان بحث ولایت فقیه، به کمک آن، سعی در متقن نشان دادن شبهات خود دارند، این بوده است که بحث ولایت فقیه و برداشت حضرت امام خمینی(ره) در این باره، برداشتی شاذ و نادر بوده و بیشتر! مراجع متقدم و متأخر چنین برداشتی از متن
نقش آراءمردم در پذیرش حاکمیت قانون الهی
تأثير حضور مردم در صحنه عمل و اظهار رأي آنان در قلمرو فكر، نه تنها ضامن اجراي ولايت فقيه است، بلكه مايه موفقيّت اصل دين و حاكميّت قرآن و زمامداري پيامبر اكرم(صلّي الله عليه وآله وسلّم)و رهبري امامان معصوم(عليهمالسلام) است و هرگز نبايد بين تأثير خارجي حضو
درباره دار آویختن و شهادت مظلومانه آیت الله شیخ فضل الله نوری
علل مخالفت شیخ فضل الله با حکومت مشروطه
علل مخالفت شیخ فضل الله نوری با حکومت مشروطه
عبرتهای مشروطیت از دیدگاه امام خمینی، قسمت دوم
در شمارة گذشته پیرامون آسیبهای نهضت مشروطه از منظر امام خمینی(ره) و همچنین به شش مورد از آفاتی که نهضت مشروطه را مورد هدف قرار داده بود اشاره شد. اینک توجه شما را به آخرین قسمت این مقاله جلب میکنیم.
عبرتهای مشروطیت از دیدگاه امام خمینی، قسمت اول
آسیبها و عبرتهای نهضت مشروطیت از دیدگاه امام خمینی، قسمت اول
علما و مشروطیت، از همسویی تا ناهمگرایی
علما و مشروطیت، از همسویی تا ناهمگرایی
امام خمینی و انقلاب مشروطه
شیخ فضل الله نوری و مشروطیت
نگاهی به نهضت مشروطه و سد همشروطیت
علامت حق بودن بيعت در فرهنگ شيعه
سرّ آنكه بيعت در فقه شيعه فقط كاشفيّت دارد، آن است كه معصومان(عليهمالسلام) گذشته از ولايت تكويني، داراي ولايت تشريعياند، و مردم در ساحت ولايت تشريعي و حقّ حاكميّت آنان تولّي مينمايند؛ همانطور كه به ولايت تكويني آنها نيز اعتقاد دارند.
اگر حقوق و اختيارات فراواني براي فقيه جامع الشرايط مطرح است، مرجع همه آنها به وظايف سنگين و بدون امتياز مادّي است
تأسيس نظام اسلامي و اجراي احکام و حدود آن و دفاع از کيان دين و حراست از آن در برابر مهاجمان، چيزي نيست که در مطلوبيت و ضرورت آن بتوان ترديد کرد و اگرچه جامعه اسلامي از درک حضور و شهود آن حضرت محروم است، ولي هتک نواميس الهي و مردمي و ضلالت و گمراهي مردم و
به نظر مي رسد مشکلي که ما در ارتباط با نظام آموزشي داريم اين است که وضعيت فعلي ، خيلي عقب تر از وضعيت پيشينيان ما از حيث جديت و همت در تغيير نظام آموزشي است؛ يعني از عصر شهيد اول يا شهيد ثاني يا مرحوم علامه. نگاه اين بزرگواران نسبت به تغير نظام آموزشي جدي
ارتباط فلسفه سیاسی با فقه سیاسی 3
فقيهى كه انديشه اى آزادى خواهانه در فلسفه سياسى پيدا كرده, نمى تواند دين را با وجه استبدادى و توتاليتاريستى بفهمد. فلسفه سياسى و دلايل عقلانى مى توانند براى فهم متون مذهبى بسترساز باشند, همان گونه كه اگر فقيه در علم كلام به جبر يا اختيار متمايل شد, متون د
ارتباط فلسفه سياسى و فقه سياسى
(ما مجبوريم ميان فلسفه سياسى و كلام سياسى نيز تمايز قائل شويم. آن چه ما از كلام سياسى مى فهميم تعليمات سياسى است كه از وحى الهى ناشى مى شود. فلسفه سياسى محدود است به آن چه در ذهن بشر بى بهره از امداد وحى قرار دارد).5
بازسازي انديشه ديني در نهضت سيد جمال
اجتهاد در مكتب تشيع روندي رو به رشد داشته و در مقطع كوتاهي كه اخباريگري درصدد استيلاي خود بر حوزههاي علمي تشيع بود، علم اصول توانست به كمك حكمت متعاليه و روح فلسفي قد علم كند و ريشه اخباريگري را از جا بركند
عقل او (سيد جمال) هميشه، بيست سال از جسمش پيشتر بود. وي ، به محض ورود به قزوين ، با شهيد ثالث، و شيخ محمد صالح برغاني حائري (م1271 هـ . ق) ملاقات ميکند که مورد اعجاب آنان قرار ميگيرد
سيد جمالالدين همداني از اعاظم فلاسفه و از شخصيت هاي بزرگ اصلاح طلب شيعه است.
روحانیت شیعه از منظر سید جمال الدین اسدآبادی
نگاه سید جمال به حوزه و روحانیت برآمده از نگرش او به اسلام و دین است. اسدآبادي معتقد است كه دين اسلام و قرآن كريم داراي سياست الهيه و اخلاق و قوانيني است كه موجب تعالي و رشد انسانها و جوامع شده و باعث تبديل افكار عالي و تنوير قلوب و تطهير نفوس ميگردد.
«اگر کسی می گوید نماز شب می خوانم، اما روزی ندارم، او را تکذیب کنید»؛ یعنی یا نماز شب نخوانده و یا این که روزی دارد و می گوید روزی ندارد.
خواجه نصير و نگاه راهبردي به حكومت
خواجه نصيرالدين طوسي در كتاب اخلاق ناصري با نگاه راهبردي به تبيين و ترسيم راهبردهاي مختلف حكومت ميپردازد
رد شبهه استبداد ولايت مطلقه فقيه
نتيجه استدلال اين است كه فقهاي جامعالشرايط علاوه بر منصبهاي ولايت در افتاء، اجراي حدود، اختيارات قضايي، نظارت بر حكومت، امور حسبيه، در مسايل سياسي و اجتماعي نيز ولايت دارند و اين مناصب و اختيارات از اطلاق ادله ولايت فقيه استفاده ميشود.
اجتهاد موتور محرك شيعه و از بركات آن است كه در مسائل جديدي كه فراخور هر دوراني به وجود مي آيد اوست كه به كمك منابع فقهي كه در اختيار دارد به رفع شبهات پرداخته و باعث پويايي مذهب شيعه مي گردد.
حضرت امام فرمودند، يك بار در حال رفتن به مدرسه فيضيه مشاهده كردم كه عدهاي دارند راجع به كتاب اسرار هزار ساله بحث ميكنند، ناگهان به ذهنم آمد كه ما داريم درس اخلاق ميگوييم حال آنكه اين بحثها در حوزهها هم نفوذ پيدا كرده است. امام تصميم ميگيرند از وسط م
تفاوت فتوا با حكم ولايي در اين است كه فتوا ضمانت اجرايي ندارد. مقلد در عمل به فتوا داراي اختيار است و مي تواند به آن عمل نكند هر چند مرتكب گناه شده و مستوجب عذاب است. لكن اگر مقلد به فتوايي عمل نكرد حكومت اسلامي نمي تواند با او برخورد نمايد. اما حكمي كه و
تحقق توسعه و کمال در نظام ولائی
این بحث نیز در اينجا قابل طرح است، که «توسعه كمال» و یا «تعالی» جز در شكل «ولايت و تولّى» محقق نمىشود؛ به تعبير بهتر، نمىتوان بدون نظام ولايت و تولّى، انتظار وقوع و توسعه تكامل یا تعالی را داشت.
ولايت فقيه میراث گرانسنگ امام خمینی
آنچه در اين نوشتار از نظر خوانندگان گرامى مىگذرد، بحث درباره اين مطلب است كه آيا ولايت با «فقه» است يا «فقيه»؟ يعنى در سرپرستى و ولايت جامعه، كسى كه ولايت مىكند، فقيه است يا فقه؟
برخى مخالفان ولايتفقيه معتقدند كه نصب، شيوه مردم سالارانه نيست. برخى موافقان ولايت نيز به دليل برداشت غلط و تفسير نارساى ادله نقلى «ولايتفقيه» بر عنوان «انتخاب» بيش از حد پافشارى مىكنند و برخى نيز بر «انتصاب» فقيه بيش از حد معقول پافشارى مىكنند.
بركسى پوشيده نيست كه اديان آسمانى و پيامآوران آنها، به ويژه پيامبران اولواالعزم، و در راس آنان پيامبر خاتم صلى الله عليه و آله همگى يك هدف را تعقيب مىكردند و آن نجات انسان از هوا پرستى و پليديهاى اخلاقى و نيز رهايى وى از اسارت و بندگى طاغوتها و رساندنش
براى نظريه جدايى ناپذيرى رهبرى و مرجعيت، استدلالهاى گوناگونى ارايه شده است كه ما در اينجا به مهمترين دلايل ارايه شده، اشاره مى كنيم:
مرجعيت و رهبرى و رابطه اين دو عنوان يكى از مهمترين مسايل در موضوع ولايت فقيه و حكومت اسلامى در دوره غيبت مى باشد. مقايسه قانون اساسى جمهورى اسلامى ايران پيش از بازنگرى و پس از آن بخوبى نشان مى دهد كه ديدگاهى يكسان در اين موضوع مهم وجود ندارد. پرسشهاى متعد
مساله ولايت فقيه، كه نظام جمهورى اسلامى ايران در محور آن، شكل گرفت، ازمسايل بسيار مهم و از اركان اصلى اين نظام است، و در قانون اساسى جمهورى اسلامىايران در ضمن اصل5، و حدود و اختيارات و وظايف وشرايط آن، در ضمن اصول107 تا112 به تصويب رسيد. اين اصل به عنو
((فقه سياسى)) دانشواژه اى است مركب از دو واژه. يك واژه است, زيرا در اصطلاح به معناى فقهى است كه عهده دار سياست و تدبير امور جامعه اسلامى است; بخشى از فقه است كه روابط درون امتى و برون امتى جامعه اسلامى را تنظيم مى كند.
ولايت تدبيري يكي از مهم ترين مفاهيم سياسي در فقه سياسي شيعه است كه حدود و ثغور جمهوري را در حكومت جمهوري اسلامي تعيين ميكند. از اين رو به نظر ميرسد رابطه منطقي و تعاملي بين ولايت فقها و جمهوري اسلامي، مهمترين مساله نظري در ساحت انديشه سياسي در 2 دهه اخ
اعتبار و مشروعيّت اعضاى خبرگان
اصل يك صد و هفتم و يك صد و هشتم عهده دار مشروعيت مجلس خبرگان و اعتبار آراى اعضاى آن است. البته تفصيل آن اعتبار و هم چنين مشروعيّت مصوّبات مجلس خبرگان بر عهده قوانينِ موضوع و مصوّب خود خبرگان است, كه قانون اساسى چنين اختيارى را بر عهده آنان گذاشته است.
مجلس خبرگان در مقام اثبات و تشخيصْ اختصاص به مقام حدوث رهبرى ندارد بلكه در مقام بقاى آن نيز هم چنان وظيفه مندند كه مراقبت كامل نمايند كه آن شرايط و اوصاف هم چنان موجود باشد.
اطلاق و مطلقه بودن ولايت فقيه از آن جهت است كه شامل تمام اختيارات حكومتي پيامبر و ائمه ميشود و اختصاص به برخي از آنها ندارد. توضيح اين كه؛ درباره حدود اختيارات ولي فقيه در بين فقهاي شيعه سه نظريه عمده وجود دارد كه تنها بنابر يكي از آن نظريات، اختيارات حك
ولايت، واژهاي است كه علاوه بر كاربرد لغوي، در حوزههاي علوم اسلامي، مانند كلام، فلسفه، فقه و عرفان نيز به كار ميرود. ولايت در بابهاي گوناگون فقه، مثل قصاص، حجر و مكاسب از واژههاي رايج محسوب ميشود؛ بعلاوه اين واژه با مشتقاتش، 233 بار در قرآن تكرار شده
بعد از بیان این مطلب که جامعه بشری نیازمند حکومت است،می گوییم،بر اساس آیه ی شریفه ی (وَ مَا اَرْسَلنا مِنْ رَسُولٍ اِلا لِیُطاعَ بِاِذْنِ اللهِ) (1)؛( وما هیچ پیامبری را نفرستادیم مگر به این منظور که به امر خدا فرمانش برند)،مسأله حکومت،مسأله اساسی همه پیا
جايگاه مجلس خبرگان، از نگاه بزرگان
(در زمان غيبت حضرت وليّ عصر ـ عجّل اللّه تعالى فرجه ـ در جمهورى اسلامى ايران, ولايت امر و امامت امت بر عهده فقيه عادل و با تقوا, آگاه به زمان, شجاع, مدير و مدبّر است كه طبق اصل يك صد و هفتم عهده دار آن مى گردد.)
واگذاری وظايف خبرگان به مردم ؟
در نظريه (انتخاب) خبرگان در واقع از طرف مردم وكالت گرفته اند كه رهبر را انتخاب كنند, آيا در نظريه (انتصاب) هم خبرگان از طرف مردم براى شهادت اصلح, وكالت گرفته اند؟
نگرش كلامي امام خميني (ره) در ولايت فقيه
امام خميني (ره) با اين انديشه و نگاه به دين اسلام، سراسر دين را سياسي مي ديد؛ يعني سر سياسي ديدن ايشان، نگاه امام از زاويه علم كلام بر مسئله ولايت فقيه و از آنجا به مجموعه قوانين اسلام بوده است.
جايگاه فقهى ـ حقوقى مجلس خبرگان
پس از پذيرشِ اصل (ولايت فقيه) بايد چگونگى تعيين رهبر و ولى فقيه را هم مشخص كرد, اين جاست كه خبرگانِ رهبر شناس و تشكيل مجلس خبرگان, ضرورت پيدا مى كند. واقعيت اين است كه خبرگان در تعيين رهبر نقش تعيين كننده اى دارند مثال روشن آن بعد از وفات امام راحل(رض) اس
معناى اطلاق در ولایت مطلقه فقيه
معناى اطلاق در ولايت مطلقه فقيه را از چهار جنبه مىتوان بررسى كرد كه جمع اين چهار جهت، روى هم، تصوير جامع و روشنى از معناى اين واژه تحويل مىدهد.
نوآوري هاي فقهي ، سياسي امام خميني (ره)
بحث اصلي اين نوشتار، در حوزه نوآوريهاي فقهي ـ اصولي ايشان است؛ زيرا علماي بزرگ اسلام، حديث: «لاضرر و لاضرار في الاسلام» را از قواعد فقهي دانسته و در اين مورد آن را مورد بحث و بررسي قرار داده اند، ولي امام خميني (ره) در كتاب «بدائع الدرر في قاعده نفي الضرر
از اركان مهم نظريه نظام ولايت مطلقه فقيه بررسى معنا و ضرورت مطلقه بودن ولايت فقيه است كه در قالب اين عنوان، حدود اختيارات ولى فقيه تعيين مىشود. با بررسى اين مرحله، اركان اصلى نظريه ولايت مطلقه فقيه بررسى شده و معقوليت آن به اثبات مىرسد.
مطهرى معتقد است كه در سياست همواره دو رويه غالب بوده است: زور و نيرنگ؛ در زور از قدرت عريان استفاده مىشود و در نيرنگ از حيله گرى و فريب كارى. ايشان روال غالب حكومتهاى جهان را در پيروى از اين دو مدل مىداند. ولى از ديد وى سياست به مفهوم اسلامى آن، - آن طو
به عقيده فيض، كاملترين نوع حكومت مشروع، حكومت نبوى است. وى در اين باره مىنويسد:«بدان كه عاقلترين عاقلان پيامبرصلى الله عليه وآلهاست و بهترين شرايع شريعت اوست. همانا خداى متعال او را فرستاده و كتاب با او نازل كرده تا در ميان مردم اقامه قسط كند. ح
محقق كركىقدس سره، فقيه پر آوازه عصر صفوى، در مقام تئورى، «ولايت عام انتصابى فقيه» در عصر غيبت را مطرح ساخت و در مقام عمل نيز پس از مرگ شاه اسماعيل صفوى به عنوان نايب عام امام زمانعليه السلامدر همه شئون اقتصادى، سياسى و دينى دولت صفوى، صاحب اختيار مطلق
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: نـــــگـــــــاهـــی به حــــــوزه