در تشییع پیکر امام علی(ع) چه کسانی حضور داشتند

امام حسن(ع) بر پیکر پاک امیرالمؤمنین(ع) نماز خواند، پس از نماز، تابوت را کنار زدند و با جا به جا کردن خاک، آرامگاهی ساخته یافتند که سنگ نوشته‌ای نشان می‌داد که آن قبر را حضرت نوح(ع) برای حضرت علی(ع) آماده ساخته است!

به گزارش فارس، قبر مطهر مولی الموحدین امیرالمؤمنین علی(ع) صدها سال قبل از خودشان آماده اما مخفی بود؛ چرا که مدفن منور آن بزرگوار که توسط حضرت نوح نبی(ع) قرن‌ها پیش ساخته شده و آن حضرت به محل واقف بود و أحدی غیر از این بزرگوار مطلع نبود و ضمن وصیتش رمزی فرمود تا محل آن برای فرزندانش روشن شود.

پس از شهادت حضرت علی(ع) بر اساس وصیتش فرزندان ارجمندش شبانه آن نازنین بدن را غسل دادند و کفن کردند و به خاک سپردند. پس از انجام غسل و کفن به دستور امام حسن(ع) جز فرزندان امیرالمؤمنین و شماری از یاران خاص آن حضرت، همه برگشتند و آن تابوت بر دوش جبرئیل و میکائیل و حسن و حسین(ع) از کوفه دور شد و بر سوی نجف (منطقه غری) رهسپار شد.

مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم در ادامه به شرح این رویداد می‌پردازد:

در نقطه‌ای از آن سرزمین، جلو تابوت به زمین آمد و فرزندان آن حضرت نیز عقب آن را بر زمین نهادند و امام حسن(ع) همان گونه که پدر سفارش فرموده بود بر آن پیکر پاک نماز خواند پس از نماز، تابوت را کنار زدند و با جا به جا کردن خاک، آرامگاهی ساخته و پرداخته یافتند که سنگ نوشته‌ای نشان می‌داد که آن قبر را حضرت نوح(ع) برای بنده برگزیده و شایسته خدا، علی(ع) آماده ساخته است.

هنگامی که بر آن شدند تا آن پیکر مقدس را به درون قبر برند ندای منادی را از آسمان شنیدند که می گفت: «انزلوه الی التربة الظاهر، فقد اشتاق الحبیب الی الحبیب»، آن بدن پاک را بر زمین پاک نهید که دوست مشتاق دیدار دوست است».[امام علی(ع) از ولادت تا شهادت، ص663ـ664]

شیخ مفید در کتاب «الارشاد» خویش این گونه آورده است که: قبر آن حضرت(ع) بنا به وصیتی که کرده بود، مخفی ماند تا زوال دولت بنی امیه که دشمنی و کینه‌ ورزی شدیدی نسبت به آن حضرت(ع) داشتند و چون قدرت به دست بنی‌عباس افتاد، در زمان امامت امام صادق(ع) توسط آن حضرت قبر مطهر جد بزرگوارش آشکار شد و امام صادق(ع) چون به پیش ابوجعفر منصور دوانقی (متوفی 158 هجری) دومین خلیفه عباسی می‌رفت، قبر جد بزرگوارش را زیارت کرد و آشکار نمود از آن به بعد شیعیان چون متوجه این امر شدند، به زیارت قبر مطهر حضرت علی(ع) شتافتند.[الارشاد ج1، ص10]

و به این جریان شیخ ابوعلی طبرسی در کتاب «اعلام الوری بأعلام الهدی» اشاره کرده است.[اعلام الوری ج1، ص312] در اینجا دو روایت که در رابطه با محل دفن است، اشاره می‌شود: 1. «ابی عمید» به سند خود می‌گوید: شخصی از امام حسین(ع) پرسید: جنازه امیرالمؤمنین(ع) را در کجا به خاک سپردید. فرمود: شبانه جنازه را برداشتیم و از جانب مسجد اشعث آن را بردیم تا به پشت کوفه کنار غریین برده و در آنجا به خاک سپردیم. 2. جابر بن یزید جعفی گوید: از امام باقر(ع) پرسیدم جنازه امیرالمؤمنین(ع) در کجا دفن شد؟ فرمود: پیش از طلوع خورشید در جانب غریین به خاک سپرده شد و حسن(ع) و حسین(ع) و محمد حنیفه فرزندان علی(ع) و عبدالله بن جعفر (برادرزاده علی(ع)) وارد قبر شدند و جنازه را در میان قبر گذاردند.[نگاهی بر زندگی دوازده امام(ع) ص65]

در تشییع پیکر امام علی(ع) چه کسانی حضور داشتند

https://jamejamonline.ir/002vN7

وقایع پس از شهادت حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) و خاکسپاری شبانه و مخفیانه ایشان

https://imamhussain.org/persian/30327

تشییع جنازه مطهّر امام علی(ع) چگونه بود؟ - گنجینه پاسخ ها - اسلام کوئست - مرجعی برای پاسخگویی به سوالات دینی، اعتقادی و شرعی

https://www.islamquest.net/fa/archive/ar22361

متن روضه تشییع جنازه، خاکسپاری و دفن بدن مطهر امیرالمومنین علی علیه السلام در میان قبری که توسط نوح پیامبر برای ایشان آماده شده بود

https://noo.rs/LaKeb

فرشتگان در تشییع جنازه علی (ع)

http://mahiniblog.blogfa.com/post/17

روضه تشییع پیکر امیرالمومنین علی پورکاوه

https://pelan3.com/tasheei-peykar-amir-al-momenin

ناله مسجد«حنانه» زمان تشییع امام علی(ع) در نجف اشرف - خبرگزاری شبستان ، رسانه حوزه دین ، فرهنگ و اندیشه

http://shabestan.ir/detail/News/948808

وقایع پس از شهادت حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) و خاکسپاری شبانه و مخفیانه ایشان

کوفه پس از شهادت مولای متقیان حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام)

شرح غم و اندوه خاندان عترت (علیهم السّلام) در مصیبت از دست دادن اول مظلوم عالم، سیدالاوصیاء، حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) در وصف نمی گنجد. اندک یاران و شیعیان راستین حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) نیز سوگوار این مصیبت عظیم گشتند. در بعضی از منابع ضمن شرح اوضاع کوفه در روز شهادت حضرت (علیه السّلام)، سخنان مردی را نقل نموده اند که بر سر درب خانه ای که حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) در آنجا بودند؛ ایستادند و برخی از فضایل ایشان را برشمردند. در برخی منابع از این شخص به عنوان خضر نبی (علیه السّلام) نامبرده شده است: (1) «اسيد بن صفوان مصاحب رسول خدا (صلى اللَّه عليه و آله) گويد: روزى كه حضرت اميرالمؤمنين (عليه السّلام) به شهادت رسید، گريه شهر را به لرزه در آورد و مردم مانند روز شهادت پيغمبر (صلى اللَّه عليه و آله) دهشت زده شدند، مردى گريان و شتابان و إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُونَ‏ گويان پيدا شد و مى ‏گفت: امروز خلافت نبوت بريده گشت تا به در خانه ‏اى كه حضرت اميرالمؤمنين (علیه السّلام) در آن بود ايستاد و گفت: خدايت رحمت كند اى ابوالحسن تو از همه مردم پيشتر به اسلام گرويدی و در ايمان با اخلاصترین فرد از نظر ایمان بودی و يقين تو محكمترین بود و از همه مردم باتقواتر بودی و از همه بیشتر رنج کشیدی و از حضرت رسول خدا (صلى اللَّه عليه و آله) بیشتر محافظت نمودی و امین ترین اصحاب بودی. مناقبت از همه برتر و سوابقت از همه شريفتر و منزلت تو از همه رفيعتر بود و به پيغمبر (صلى اللَّه عليه و آله) از همه نزديكتر و از نظر روش و اخلاق و طريقه و كردار به آن حضرت شبيه ‏تر بودی و مقامت از همه شريفتر بود و نزد رسول الله (صلى اللَّه عليه و آله) از همه گراميتر بودى. خدا ترا از جانب اسلام و پيغمبر و مسلمين پاداش خير دهد، توانا بودى هنگامى كه اصحاب پيغمبر ضعیف بودند و زمانى كه خوارى و زبونى از خود نشان دادند، تو به ميدان آمدى و موقعى كه سستى ورزيدند، تو قيام كردى و آنگاه كه اصحابش به انحراف گرویدند، روش رسول خدا (صلى اللَّه عليه و آله) را در پیش گرفتی، خليفه بر حق او بودى، بى‏ چون و چرا [و به نزاع برنخاستى‏] و در برابر زبونى منافقان و خشم كافران و بدآمدن حسودان و خوارى فاسقان، ناتوانى نشان ندادى. زمانى كه همه سست شدند، تو به امر خلافت قيام كردى و چون از سخن گفتن ناتوان شدند، سخن گفتى و چون توقف كردند، در پرتو نور خدا گام برداشتى، آنگاه از تو پيروى‏ كردند و هدايت يافتند. و تو از همه خوش زبانتر و خدا را فرمانبردارتر [عاقبت ‏انديشتر] و كم سخنتر و درست گفتار‏تر و بلندنظرتر و دلیرتر بودی و يقين تو از همه بيشتر بود و از همه نيكوكردارتر و آشناتر به امور بودى. تو به خدا در ابتدا و انتها رئيس و بزرگ دين بودى: ابتدا زمانى بود كه مردم پراكنده شدند (بعد از شهادت پيغمبر (صلى اللَّه عليه و آله)) و انتها زمانى بود كه مستأصل شدند. (بعد از قتل عثمان) براى مؤمنان پدر مهربان بودى زمانى كه تحت سرپرستى تو در آمدند، بارهاى گرانى را كه آنها از كشيدنش ناتوان شدند، به دوش گرفتى و آنچه (را از امور دين) تباه ساختند؛ محافظت نمودى و آنچه را (از احكام و شرايع) رها كردند، رعايت فرمودى و زمانى كه زبونى كردند [به گردآوردن دنيا حريص شدند] دامن به كمر زدى. زمانى كه بيتابى كردند، بلندى گرفتى و زمانى كه شتاب كردند، صبر نمودى و انتقام هر خونی را كه مي خواستند تو گرفتى (براى مسلمين از كفار خونخواهى كردى) و از بركت تو به خيراتى رسيدند كه گمانش را نداشتند، بر كافران عذابى ريزان و رباينده و براى مؤمنان پشتيبان و سنگر بودى، به خدا همراه نعمتهاى خلافت [مصيبتهايش‏] پرواز كردى [آفريده شدى‏] و به عطايش [يعنى عطاى الهى‏] كامياب گشتى و سوابقش را احراز كردى و فضائلش را به دست آوردى، شمشير حجت و دليلت كند نبود و دلت منحرف نگشت و بصيرتت ضعيف نشد، هراسان نگشتى و سقوط نكردى. تو مانند كوه بودى كه طوفانش نجنباند و همچنان بودى كه پيغمبر (صلى اللَّه عليه و آله) فرمود: «در رفاقت و دارائى خويش امانت نگهدارترين مردم است.» و باز چنان بودى كه فرمود: در انجام امور مربوط به جسمی ضعيف و در انجام امر خدا قوى است، نزد خود فروتن و نزد خداوند بزرگ است. در روى زمين بزرگ و نزد مؤمنين‏ شريف بودى، هيچ كس را درباره تو راه عيبجوئى نبود و هيچ کس نمی توانست بر تو خرده‏ بگيرد. [و كسى در تو طمع نمی کرد.‏] و براى هيچ كس نرمى و مجامله نمی کردى، هر ناتوان و زبونى نزد تو توانا و عزيز بود تا حقش را برايش بستانى و هر تواناى عزيز، نزدت ناتوان و زبون بود تا حق را از او بستانى و در اين موضوع، خويش و بيگانه نزدت برابر بود، شأن و شخصيت تو بر اساس حق و راستى و مدارا بود. در هر کاری گفتارت حكم و ثابت و فرمانت با خويشتن دارى و دور انديشى همراه بود و رأی تو با علم و عزم راسخ بود. و هر آينه راه راست روشن گشت و امر مشكل آسان شد و آتشها خاموش گشت و دين به وسيله تو راست شد و اسلام قوت يافت و امر خدا ظاهر شد، اگر چه كافران دوست نداشتند و اسلام و اهل ايمان از بركت تو پا بر جا شدند و بسيار بسيار پيشى گرفتى و پس از تو هر کس هر چه بکوشد به درجه تو نرسد. تو بزرگتر از آنى كه مصيبت تو با گريه جبران شود، مرگ تو در آسمان بزرگ جلوه كرد و مصيبت تو مردم را خرد كرد فإنا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُونَ‏ ما به قضاء خدا راضى و نسبت به فرمانش تسليم هستيم، به خدا سوگند مسلمين هرگز كسى را مانند تو از دست ندهند، تو براى مؤمنين پناه و سنگر و مانند كوهى پا برجا و بر كافران خشونت و خشم بودى، خدا ترا به پيغمبرش برساند و ما را از اجرت محروم نسازد و بعد از تو گمراه نگرداند، مردم همه خاموش بودند تا سخنش تمام شد. او گريست و اصحاب پيغمبر (صلى اللَّه عليه و آله) گريستند سپس هر چه جستند او را نيافتند.»(2)

در مناقب آل أبي طالب (عليهم السّلام) ابن شهرآشوب در پایان این نقل چنین آمده است:«فَالْتَفَتُوا فَلَمْ يَرَوْا أَحَداً فَسُئِلَ الْحَسَنُ (ع) مَنْ كَانَ الرَّجُلُ قَالَ الْخَضِرُ (ع)‏: هر چه گشتند او را نيافتند پس از حضرت امام حسن (علیه السّلام) پرسیدند آن مرد که بود؟ فرمودند خضر (علیه السّلام) بود.»(3)

در تفسير فرات الكوفي و بحار الأنوار نقل شده است هنگامی که حضرت امیرالمؤمنین (علیه السّلام) در کوفه به شهادت رسید ابن عباس در مسجد درباره فضایل حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) چنین گفتند:(4) «فرات از علی بن محمد بن مخلد جعفی از سلیمان بن یسار نقل کرده است: هنگامی که امیرمؤمنان (علیه السّلام) در کوفه به شهادت رسید ابن عباس را دیدم که در مسجد نشسته بود و جامه اي بر کمر و پاهایش بسته و آرنجش را روي زانوان و دستش را زیر گونه اش گذاشته است و می گوید: اي مردم من حرفی دارم که گوش فرا دهید. «هر کس خواست ایمان بیاورد و هر کس خواست کفر بورزد.» من از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) شنیدم که می فرمودند: هنگامی که امیر مؤمنان عَلِیّ بْن أَبِی طَالِب (علیه السّلام) از دنیا برود در دنیا نشانه هایی آشکار می شود که هیچ خیري در آنها نیست. من گفتم: اي رسول خدا (صلی الله علیه و آله) آن نشانه ها چیست؟ آن حضرت فرمودند: امانتداری کم می شود و خیانت زیاد می گردد طوري که مرد با زن بد کاره همبستر می شود و دوستانش به او نگاه می کنند. به خدا سوگند دنیا بعد از او با مصیبت و بدبختی در تنگنا قرار می گیرد آگاه باشید که زمین از وجود من خالی نگشته است تا زمانی که علی (علیه السّلام) بعد از من زنده باشد. علی بعد از من در دنیا جانشین من است، علی مانند پوست من است، علی گوشت من است و علی استخوان من است و علی همچون خون من است و علی رگهاي من است، علی برادر و وصی و خلیفه من در قوم من است، علی به سر انجام رساننده وعده هاي من و برآورنده دین من است، علی مرا در سختیهاي کارم همراهی کرد و در رکابم با گروه هاي کفار جنگید و در وحی شاهد و ناظرم بود و طعام نیکوکاران را با من تناول کرد و بارها جبرئیل (علیه السّلام) او را آشکارا در طول روز با او مصافحه می کرد و شهادت داد و مرا به شهادت گرفت که علی (علیه السّلام) از پاکان و برگزیدگان است، اي مردم من شما را شاهد می گیرم تا زمانی که علی (علیه السّلام) در نزد شماست از عِلم امرکننده خود نپرسند و هنگامی که او را از دست دادید مصداق این آیه اتفاق می افتد: «لِیَهْلِکَ مَنْ هَلَکَ عَنْ بَیِّنَهٍ وَ یَحْیی مَنْ حَیَّ عَنْ بَیِّنَهٍ: کسانی که از برهانی نابود شدند باید نابود گردند و کسانی که از برهانی زنده شدند باید زنده گردند. [و يقيناً خدا شنوا و داناست.](سوره مبارکه انفال، آیه 42)» اكنون خدا به شما تخفيف داد و معلوم داشت كه در شما ضعفى هست.](سوره مبارکه انفال، آیه 66)»(5)

چگونگی تکفین و به خاکسپاری حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام)

در چگونگی تکفین و به خاکسپاری حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) نقلهای زیادی با تفاوتهایی نقل شده است که در این مجال به ذکر نقلهایی می پردازیم که از خاندان عصمت (علیهم السّلام) رسیده است یا از نزدیکان آنان نقل شده است:(6) حسن بن محمد بن سعید هاشمی با اسنادی از احمد بن علی مقری از حضرت امّ كلثوم (علیها السّلام) دختر حضرت امير المؤمنين (علیه السّلام) روايت كرده است كه فرمود: آخر سخنى كه پدرم به برادرانم، حضرت امام حسن و امام حسين (صلوات اللَّه عليهما) فرمودند، اين بود كه اى فرزندانم، چون من از دنيا رحلت نمايم مرا غسل دهيد و پیکر مرا با برد يمنى كه رسول خدا و فاطمه (صلوات اللَّه عليهما) را از آن خشك كرديد؛ خشك كنيد و مرا در تابوت بگذارید و بر روی تابوت من پوششی بیندازید. پس نظر كنيد هرگاه پيش تابوت بلند شود عقب آن را برداريد. حضرت امّ كلثوم (علیها السّلام) گويد كه بيرون آمدم كه تشييع پیکر پدر خود كنم، چون به نجف اشرف رسيديم، طرف سر تابوت ميل به زمين كرد؛ پس عقب تابوت را بر زمين گذاشتند؛ پس حضرت امام حسن (علیه السّلام) كلنگى گرفتند و به ضرب اوّل كه زدند قبر كنده ‏اى آشکار شد و در آنجا تخته بود و بر آن نوشته بود دو سطر به خطّ سريانى كه مضمونش اين بود: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‏ اين قبري است كه نوح پيغمبر از برای على، وصىّ محمّد (صلی الله علیه و آله)، هفتصد سال پيش از طوفان كنده است و مقرّر ساخته است. حضرت امّ كلثوم (علیها السّلام) گويد كه چون قبر را درست كردند شكافته شد و ندانستيم كه آن حضرت زمين را شكافت و بيرون رفتند يا آن حضرت را به آسمان بردند. آنگاه شنيديم كه هاتفى ما را تعزيت داد و گفت: خدا شما را صبر نيكو كرامت فرمايد در مصيبت سيّد و بزرگ شما و حجّت خداوند عالميان بر خلايق. (7)

در روایت دیگر از حضرت ام کلثوم (علیها السّلام) درباره به خاکسپاری حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) آمده است:(8) حضرت ام کلثوم (علیها السّلام) دختر حضرت علی (علیه السّلام) فرمودند: قبر شکافته شده و ضریحی نمایان شد. ناگهان تخته اي دیدیم که روي آن با سریانی نوشته شده بود: «بسم الله الرّحمن الرّحیم این مقبره ای است که نوح براي علی بن ابی طالب (علیه السّلام) هفتصد سال قبل از طوفان کنده است.» سپس قبر شکافته شد و نمی دانیم.(9)

از یکی از خدمتگزاران حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) درباره نحوه تکفین و تدفین حضرت (علیه السّلام) نقل شده است:(10) «حيان بن علي عنزى گويد: يكى از خدمتگزاران علي بن ابى طالب (علیه السّلام) براى ما روايت كرد هنگامى كه شهادت حضرت امير المؤمنين (علیه السّلام) فرا رسيد در آخرين لحظات زندگى در خطاب به حسنين (عليهما السّلام) فرمودند: هر گاه از دنيا رفتم مرا در تابوت بگذاريد و از منزل بيرون بريد، شما دنبال تابوت را بگيريد و قسمت جلو آن خود حركت خواهد كرد، هنگامى كه به غريين رسیدید سنگ بزرگ سفيدى را مشاهده خواهيد كرد كه از وى نورى مي درخشد، در كنار آن سنگ سفيد براى من قبرى حفر كنيد. راوى گويد: پس از اينكه حضرت امير المؤمنين (علیه السّلام) به شهادت رسیدند پیکر آن حضرت را از منزل بيرون برديم، در اين هنگام صداى همهمه ‏اى را مى ‏شنيديم تا آنگاه كه به ناحيه غريين رسيديم، پس از اين سنگ سفيدى را مشاهده كرديم كه نور از آن مى درخشيد، در كنار آن سنگ قبرى حفر نموديم و ناگهان مشاهده كرديم تخته سنگى هويدا گرديد كه در آن اين كلمات نوشته شده بود: اين قبرى است كه نوح (علیه السّلام) براى على بن ابى طالب (علیه السّلام) بنا كرده است. حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) را در كنار سنگ مزبور به خاک سپردیم و به طرف كوفه مراجعت نموديم و از اين كرامتى كه خداوند براى حضرت امير المؤمنين (علیه السّلام) فراهم كرده بود خشنود بودیم، در اين هنگام به گروهى از شيعيان برخورد كرديم كه در نماز بر جنازه حضرت شركت نكرده بودند، ما جريان كار را براى آنان تشريح كرديم‏ و اكرام و احسان پروردگار را درباره حضرت اميرالمؤمنين (علیه السّلام) براى آنها بازگو نموديم، آنان جواب دادند: ما هم بايد مانند شما از جريان اطلاع پيدا كنيم، به آنها گفتيم: طبق وصيت حضرت امير محل قبر آن بزرگوار را از انظار پنهان داشتيم، آنها به سخنان ما توجهى نكردند و به طرف غريين رفتند و ليكن هر چه كوشش كردند اثرى از قبر نيافتند.» (11)

در فرحة الغري في تعيين قبر أمير المؤمنين علي بن أبي طالب عليه السلام في النجف و به نقل از آن در بحارالانوار درباره به خاکسپاری حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) آمده است:(12) « و محمّد بن احمد بن داود قمى در كتاب خود ذكر كرده است به اسناد خود از عمرو بن اليسع كه سعد خفاف به نزد من آمد و گفت كه مى‏ خواهى اى فرزند كه حديثى به تو نقل كنم؟ گفتم: بلى. گفت: خبر داد مرا حضرت امام جعفر صادق (علیه السّلام) كه چون هنگام اين شد كه طاير روح مقدّس حضرت امير المؤمنين (علیه السّلام) به رياض قدس پرواز كند، به حضرت امام حسن و امام حسين (صلوات اللَّه عليهما) فرمودند كه چون من به دار وصال ارتحال نمايم، مرا غسل دهيد و كفن كنيد و حنوط كنيد و مرا در تابوت گذاشته عقب تابوت را برداريد كه پيش تابوت را ملائكه برخواهند داشت.

و در روايت كلبى به اسناد او از حضرت امام صادق (علیه السّلام) منقول است كه چون حضرت امام حسن و امام حسين (عليهما السّلام) آن حضرت را غسل دادند از طرف خانه ندائى برآمد كه اگر پيش‏ تابوت را برمى ‏داريد، عقب تابوت را جمعى برخواهند داشت و اگر عقب را برمى‏ داريد، پيش تابوت را جمعى برخواهند داشت يعنى ملائكه.

آمديم بر سر تتمّه حديث اوّل: پس آن حضرت فرمود كه چون مرا خواهيد برد به قبرى خواهيد رسيد كنده و لحد ساخته اند و خشت در آن چيده اند. پس مرا در لحد گذاريد و خشت بر من بچينيد و چون خشتها را بگذاريد يك خشت از بالاى سر من برداريد و گوش بدهيد به هاتفى كه ندا خواهد كرد. پس چون حسنين (علیهما السّلام) به اوامر آن حضرت عمل نمودند آن حضرت را در مضجع مبارکشان گذاشتند و خشت بر لحد چيدند، يك خشت از جانب سر برداشتند در قبر چيزى نديدند و قبر را خالى يافتند. در آن حالت هاتفى آواز داد كه حضرت امير المؤمنين (علیه السّلام) بنده صالح و نيكو كردار خداوند عالميان بود. حق تعالى او را به پيغمبر خود ملحق ساخت.

پس حضرت امام جعفر صادق (علیه السّلام) فرمودند: حق سبحانه و تعالى چنين مى‏ كند با جميع اوصيا بعد از انبيا حتّى آنكه اگر پيغمبرى در مشرق وفات يابد و وصيّ آن پيغمبر در مغرب، البتّه حق تعالى آن وصى را به آن پيغمبر ملحق مى‏ سازد.» (13)

در بحارالانوار درباره نحوه به خاکسپاری حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) آمده است:(14) روایت شده که حضرت امام حسین (علیه السّلام) هنگام غسل فرمودند: آیا سبکی حضرت امیرالمؤمنین (علیه السّلام) را نمی بینی؟ حضرت امام حسن (علیه السّلام) فرمودند: اي اباعبدالله، با ما جماعتی هستند که ما را کمک می کنند.

هنگامی که نماز عشاء آخر را خواندیم، جلوي تابوت بلند شد ما به دنبال آن رفتیم تا وارد غري (نجف) شدیم و کنار مقبره حضرت امیرالمؤمنین (علیه السّلام) همچنان که خود ایشان فرموده بودند رسیدیم در حالی که صداي بالهاي بسیار و سر و صدا می شنیدیم. تابوت را روي زمین گذاشتیم و بر ایشان آنگونه که به ما فرموده بودند نماز خواندیم و وارد مضجع شریف ایشان شده و حضرت را در آنجا گذاشتیم و خشتها را روي یکدیگر چیدیم.(15)

علت خاکسپاری شبانه حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام)

به دو سند معتبر از هشام بن محمّد از ابو بكر بن عيّاش نقل شده است که علت به خاکسپاری شبانه پیکر حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) ترس از شکافتن مضجع شریف حضرت توسط خوارج و دشمنان ایشان بوده است:(16) چنان كه منقول است به دو سند معتبر از هشام بن محمّد كه گفت ابو بكر بن عيّاش به من گفت كه از ابى حصين و اعمش و غير ايشان از علماى عامّه پرسيدم كه آيا كسى شما را خبر داد كه نماز بر حضرت امير المؤمنين (علیه السّلام) كرده باشد يا در تدفین آن حضرت حاضر شده باشد؟ گفتند: نه؛ و از پدرت محمّد بن سائب پرسيدم؛ گفت كه شب آن حضرت را بيرون بردند حضرت امام حسن و امام حسين (علیهما السّلام) و محمّد بن الحنفيّه و عبداللَّه بن جعفر و چند نفر از اهل بيت آن حضرت و آن حضرت را مخفى در پشت كوفه دفن كردند. گفتم كه چرا با پدرت چنين كردند؟ گفت: از ترس آنكه مبادا خوارج و غير ايشان مضجع آن حضرت را بشكافند و خواهند كه آن حضرت را بيرون آورند.(17)

در بحارالانوار نقلی از محمد بن حنیفه با تفاوتهایی از نقلهای معتبرِ ذکر شده درباره تکفین و به خاکسپاری حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام)، آمده است از جمله اینکه مردم کوفه شبانه و در هنگام تشییع پیکر حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) و حرکت به سمت نجف با تشییع کنندگان مواجهه می شوند و عزاداری می کنند و حضرت امام حسن (علیه السّلام) ایشان را به خانه هایشان بازمی گرداند و یا این مطلب که مردم در هنگام خاکسپاری حضور داشتند و برخلاف تمام نقلهای معتبر که ذکر شده است خاکسپاری پیکر مطهر حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) مخفیانه صورت گرفته است. و همچنین اینکه انتهای نقل آمده است ندای «فقد اشتاق الحبيب إلى الحبيب»شنیده شد. با توجه به اینکه شنیده شدن این ندا در نقلهای معتبر ذکر نشده است به نظر می رسد بیشتر بر مذاق صوفیه و فرق همفکر با آنها خوشایند است و اختلافات فاحش این نقل با نقلهای دیگر بر این مطلب صحه می گذارد:(18) «محمد بن حنیفه گفت: آنگاه ما شب هنگام ایشان را براي خاکسپاری آماده ساختیم و حسن (علیه السّلام) او را غسل می داد و حسین (علیه السّلام) بر او آب می ریخت. نیاز نبود تا کسی آن حضرت (علیه السّلام) را بچرخاند چون بدن مطهر آنگونه که غسل دهنده می خواست به چپ و راست می چرخید و بوي او خوشتر از بوي مشک و عنبر بود. پس حسن (علیه السّلام) خواهرانش زینب و ام کلثوم (علیهما السّلام) را صدا زده و فرمود: خواهرم حنوط جدم رسول خدا (صلی الله علیه و آله) را بیاور زینب (علیها السّلام) به سرعت رفته و آن را آورد. راوي گفت: هنگامی که زینب (سلام الله علیها) آن را باز کرد، خانه و تمامی کوفه و خیابانهاي آن را بوي خوش آن فرا گرفت. پس حضرت (علیه السّلام) را با پنج جامه پوشاندند طبق آنچه خودشان سفارش کرده بودند. سپس روي تابوت گذاشتند. حسن و حسین (علیهما السلام) عقب تابوت را گرفتند و جلوي آن بلند شد و دیده نمی شد چه کسی آن را بلند کرده است. جبرئیل و میکائیل (علیهما السلام) جلوی تابوت را برداشته بودند. آن تابوت در روي زمین بر هر چیز که گذشت براي آن سجده کرد و از باب کنده خارج شد. حسن و حسین (علیهما السلام) عقب تابوت را گرفتند و به دنبال آن راه افتادند. محمد بن حنیفه گفت: به خدا سوگند من به تابوت نگاه می کردم که به دیوارها و نخلستانها می گذشت و آنها از روي خشوع خم می گشتند. پس مستقیم به سوي نجف در مکان قبري که هم اکنون است رفت. کوفیان گریه و ناله سر دادند و زنان در حالی که به صورتشان سیلی می زدند و سر برهنه بودند به دنبال آن افتادند. حسن(علیه السّلام) آنها را از گریه و فریاد منع کرد و به خانه هایشان فرستاد. حسین (علیه السّلام) نیز می فرمود: لا حول و لا قوّه الّا بالله العلی العظیم، انّا لله و انّا الیه راجعون پدر جان کمرم شکست گریه را به خاطر تو یاد گرفتم و پناه همگان خداوند است. هنگامی که آن دو به جاي قبر رسیدند جلوي تابوت زمین گذاشته شد پس حسن (علیه السّلام) نیز عقب آن را به زمین گذاشت و براي حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) نماز خواند و جماعت نیز پشت سرشان بودند. پس همان گونه که پدرش سفارش کرده بود هفت مرتبه تکبیر گفت، آنگاه ما تابوت را تکان دادیم و خاك را کنار زدیم ناگهان قبري کنده شده و لحدي آماده و ساجی منقوش دیدیم که روي آن نوشته شده بود «این را جدّش نوح پیامبر براي بنده صالح و پاکیزه بنا نموده است.» هنگامی که خواستند پایین بیاورند ندایی شنیدند که می گفت: او را روي تربت پاك قرار دهید، به راستی دوست مشتاق دوست گشته است، آنگاه مردم وحشت کردند و حیرت زده شدند. حضرت امیر المؤمنین (علیه السّلام) قبل از طلوع آفتاب دفن گردید.»(19)

در نقلی که از حسن بصری درباره تکفین و به خاکسپاری حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) رسیده است تفاوتهایی با نقلهای ذکر شده از ائمه (علیهم السّلام) و منتسبان و نزدیکان حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) وجود دارد. از آن جمله می توان از موارد اختلافی در نقل حسن بصری به حنوطی که برای تکفین حضرت مولی الموحدین (علیه السّلام) استفاده شد و عدم ذکر این فضیلت سیدالاوصیاء و سرور مومنان که جلوی تابوت ایشان را ملائکه گرفتند و تشییع نمودند و عدم ذکر آماده سازی مضجع شریف حضرت (علیه السّلام) به دست نوح پیامبر و تجاهل به اینکه مشخص نشد چه کسی آن را آماده کرده بود؛ اشاره کرد:(20) «در مناقب ابن شهر آشوب از حسن بصري روایت شده است که حضرت على (علیه السّلام) هنگام وفاتش به حضرت امام حسن و حضرت امام حسین (علیهما السلام) وصیت کردند و به آنها فرمود: اگر از دنیا رفتم شما حنوطی از بهشت کنار سرم و سه کفن از ابریشم بهشتی پیدا می کنید سپس مرا غسل دهید و با همان حنوط، حنوط و کفن کنید. حضرت امام حسن (علیه السّلام) فرمود: ما کنار سرش طبقی از طلا که رویش کافور خوش بوي بهشتی و سدر بهشتی قرار داشت یافتیم. هنگامی که آن حضرت را غسل و کفن کردند شتر آمد و بنابر وصیت ایشان او را با آن حمل کردند ایشان فرموده بودند: شتر نزد قبرم می آید و کنار آن توقف خواهد کرد. پس شتر آمد و بر لبه قبر ایستاد. به خدا سوگند کسی نفهمید چه کسی آن را کنده است. بعد از این که برایشان نماز خوانده شد لحد بر آن گذاشتند. هنگام دفن یک پاره ابر سفید و پرندگان سفید روي مردم سایه انداختند و هنگامی که تدفین به اتمام رسید آن ابر و پرندگان رفتند.»(21)

در تاریخ یعقوبی به طور مختصر پس از ذکر ضربت خوردن حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) درباره تکفین و تدفین آن حضرت را می نویسد:(22) «حضرت على (علیه السّلام) دو روز زنده بودند و در شب جمعه نخستين شب دهه آخر ماه رمضان سال چهلم و از ماههاى عجم در كانون آخر در شصت و سه سالگى زندگى را بدرود گفتند و پسرش حسن او را با دست خود غسل دادند و بر او نماز خواندند و هفت تكبير گفتند و فرمودند: «اما انها لا تكبر على احد بعده: بدانيد كه پس از على بر ديگرى هفت تكبير گفته نمى ‏شود.» على در كوفه در جايى به نام« غرى» دفن شد و خلافتش چهار سال و ده ماه بود.»(23)

خم شدن ستونی هنگام تشییع شبانه پیکر حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) از کنار آن

از خم شدن ستونی بر سر راه نجف از کوفه در هنگام تشییع پیکر حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) روایاتی رسیده است. در این مجال به بحث و بررسی در این باره می پردازیم: ستونی در محلی که امروزه به مسجد حناّنه معروف است وجود داشت که در هنگام تشییع شبانه پیکر حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) از آن منطقه به سمت نجف برای به خاکسپاری از حزن و اندوه خم گردید. این موضوع در کتب شیعی از جمله مناقب آل أبي طالب (عليهم السّلام) ابن شهرآشوب، فرحة الغري في تعيين قبر أمير المؤمنين علي بن أبي طالب (عليه السّلام) في النجف، الأمالي شیخ طوسی و بحار الأنوار نقل شده است:(24) با اسنادی ابن مسکان از حضرت امام صادق (علیه السّلام) درباره ستون خمیده در راه نجف سؤال کرد. حضرت فرمودند: بله، هنگامی که تابوت پیکر حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) را از آنجا گذر دادند آن ستون از حزن و اندوه بر حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) خم شد و همچنان که تخت ابرهه هنگام ورود حضرت عبدالمطلب خم و مایل گردید.

روایت دیگری در کتب مناقب آل أبي طالب (عليهم السّلام) از ابن شهرآشوب، فرحة الغري في تعيين قبر أمير المؤمنين علي بن أبي طالب (عليه السّلام) في النجف و همچنین بحار الأنوار بدون ذکر خمیدن و مایل شدن تخت ابرهه در هنگام ورود حضرت عبدالمطلب (علیه السّلام) به این مطلب تصریح شده است:(25) ابن مسکان از حضرت امام صادق (علیه السّلام) درباره ستون خمیده در راه نجف سؤال کرد. ایشان فرمودند: بله، هنگامی که تابوت حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) را آوردند آن ستون به خاطر اندوه و ناراحتی بر حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) خمیده گشت.

بار دومی که این مکان در سوگ خاندان عصمت عزاداری کرد پس از نهادن سر مطهر شهدای کربلا و حضرت اباعبدالله الحسین (علیه السّلام) در آن منطقه بود که صدای ناله ای برخاست.

در امالی طوسی از نزول حضرت امام صادق (علیه السّلام) در کنار ستون خم شده در راه نجف و خواندن دو رکعت نماز در آنجا خبر داده شده است:(26) با اسنادی از مفضل بن عمر نقل شده است: حضرت امام صادق (علیه السّلام) از ستون خم شده در راه نجف اشرف گذشتند و در آنجا دو رکعت نماز خواندند و به ایشان گفتم: این نماز به چه علت بود؟ فرمودند: در این مکان سر جدم حسین بن علی (علیهما السّلام) را قرار دادند.

درباره مسجد حنانه در کوفه معروف است اینکه «قائم المائل: ستون خمیده» ذکر شده در روایات در این محل بوده است در کتاب العتبات المقدسه الطریحی اطلاعاتی آمده است که در اینجا به آن اشاره می شود:(27) مسجد حنانه از مساجد کوفه قدیم است که در ثویه واقع شده است و آن محل از زمان جاهلیت مشهور بوده است و در آنجا زندان فرزندان منذر (پادشاهان حیره) بود و در عصر اسلامی محل زندگی عده ای از قبایل عرب از جمله قبیله ثقیف گردید و «محله حنانه» الان در نجف جزء کوچکی از محل ثویه قدیم است و مسجد حنانه در وسط آن واقع شده است. وجه تسمیه نامیدن آن به حنانه طبق آنچه که بعضی از محققان ذکر کرده اند مشتق از حنین است با استناد به روایاتی که اسیران حضرت امام حسین (علیه السّلام) را از محل ثویه عبور دادند و در این مکان به سر مطهر حضرت امام حسین (علیه السّلام) و یارانش جسارت نمودند پس زمین آنجا ناله حزن انگیزی کرد که صدای ناله آن شنیده شد و اسیران اهل بیت (علیهم السّلام) نیز به خاطر جسارت به سرهای مطهر ناله و بی تابی نمودند و به این دلیل به مسجد حنانه معروف شد.

نظر دیگری که در این کتاب درباره این مسجد مطرح شده این است که این محل دیری نصرانی بوده است و «حنا» نام داشته است که در کنار این دیر برج مراقبت بلندی قرار داشته است و این برج در هنگام عبور پیکر حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) از آن منطقه به احترام و حزن و اندوه خمیده شده است:(28) «و نظر ارجح در نزد ما آن است که واژه «حنانه» از «حنا» مشتق شده است و حنا دیر نصرانی قدیمی دیرهای حیره بوده است و در مکان این مسجد واقع بود و واژه حنا به حنانه با گذشت زمان تطور یافته است. طبق آنچه الدبر البکری و یاقوت و العمری ذکر کرده اند و تمام این افراد اشاره کرده اند که مناره بلندی در کنار دیر به عنوان برج مراقبت بود که «القائم: ستون» نامیده می شد. به گمان من آن ستون یا برج (القائم) همان «قائم المائل» است که از آن در روایات اسلامی یاد شده است و تأکید می شود که در مسجد حنانه واقع بود. و دور از ذهن نیست که برج یا ستون (قائم) دیر حنا همان «القائم المائل: ستون خمیده» مسجد حنانه باشد و فقط آن به (ستون) خمیده (القائم المائل) شناخته می شود به خاطر کج شدن و خمیدن آن. یا به دلیل دیگری که ابن طاووس و طوسی و ابن شهر آشوب و اشخاصی دیگر روایت کرده اند که ابن مسکان از حضرت امام صادق (علیه السّلام) درخصوص (ستون یا برج القائم) در راه نجف سئوال کرد. حضرت (علیه السّلام) فرمودند: بله هنگامی که تابوت حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) را از آنجا گذر دادند آن ستون از شدت اندوه و ناراحتی برای حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) خمیده گشت و همچنان که هنگام ورود عبدالمطلب بر ابرهه تخت او خمیده و مایل شد.»

قساوت ابن ملجم (لعنه الله علیه) حتی پس از ضربت کاری بر حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام)

کینه و بغضی که مردم پس از حضرت رسول الله (صلی الله علیه و آله) از حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) به دلیل حق گویی، عدالت طلبی و برافراشتن دین الهی بر دل گرفتند به جنگهای جمل، صفین و نهروان منجر شد. خوارج پس از حکمین از صف یاران حضرت سیدالوصیین (علیه السّلام) جدا شدند و ایشان را سبّ می کردند، مسلمانان را آزار و اذیت می کردند و دست به قتل و آشوب می زدند. بازماندگان خوارج پس از شکستی سخت در جنگ نهروان همچنان در پی انتقام از حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) بودند.

ابن ملجم (لعنه الله علیه) شقی ترین اشقیاء حتی پس از ضربت زدن با شمشیر زهرآلود و شکافتن فرق حضرت مولی الموحدین (علیه السّلام) همچنان حقد و کینه در وجود پلیدش موج می زد. گزارشاتی که در تاریخ نقل شده است نشان از شدّت حقد آن پلید ملعون از فخر کائنات، دلاور همیشه پیروز عرصه نبرد حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) دارد.

یکی از گزاراشات تاریخی رسیده که شدت دشمنی آن ملعون با حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) و خاندان عترت (علیهم السّلام) را نشان می دهد نقلی است که در فرحة الغري في تعيين قبر أمير المؤمنين علي بن أبي طالب عليه السلام في النجف رسیده است و در بحارالانوار نیز آمده است مبنی بر اینکه ابن ملجم خود اعتراف می کند قصد کندن گوش حضرت امام حسن (علیه السّلام) را داشته است و به حضرت فرموده است نزدیک بیا تا در گوش تو چیزی بگویم. حضرت امام حسن (علیه السّلام) فرمودند قصد دارد گوش مرا گاز بگیرد بعد آن ملعون می گوید اگر می گذاشت گوشش را از جا می کندم.(29) عبد الصّمد بن احمد از ابى الفرج بن الجوزى مرا خبر داد كه گفت كه خواندم نوشته ‏اى به خطّ ابى الوفاء بن عقيل كه چون ابن ملجم (عليه اللّعنة) را به نزد حضرت امام حسن (علیه السّلام) آوردند، به آن حضرت گفت كه مى ‏خواهم يك كلمه با شما آهسته بگويم. آن حضرت (علیه السّلام) اباء نمودند و فرمودند: غرضش آن است كه گوش مرا به دندان بگيرد. پس آن ملعون گفت: و اللَّه كه اگر مى ‏گذاشت گوشش را از سرش جدا مى‏ كردم.(30)

ابن ملجم (لعنه الله علیه) جسارت دیگری پس از زدن ضربت بر حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) در جواب حضرت ام کلثوم (سلام الله علیها) نمودند که نشان از شدت کینه و دشمنی آن ملعون با حضرت علی بن ابیطالب (علیه السّلام) دارد. وقتی حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) درباره چگونگی قصاص از ابن ملجم (لعنه الله علیه) فرمودند آن ملعون گفت شمشیرم را به هزار درم خریدم و به هزار درم زهرآلود نمودم و این شمشیر به من خیانت نمی کند در نقلی نیز آمده زهر برای کشتن مردم کوفه کافی بوده است. در این هنگام حضرت ام كلثوم (سلام الله علیها) با ناله فرمودند: اى دشمن خدا، امير المؤمنين را كشتى؟ ابن ملجم (لعنه الله علیه) با وقاحت تمام جواب داد: من پدر ترا كشتم و لقب «امیرالمومنین» را برای حضرت سید الوصیین (علیه السّلام) که از طرف خدا و توسط جبرئیل در 14 ذی الحجه مختص ایشان نازل شده بود؛ منکر شد و لعنه الله علی القوم الظالمین.

در مقاتل الطالبین در این باره نقل شده است:(31) «ابو مخنف مي گويد: وقتى ابن ملجم را به حضور حضرت على (علیه السّلام) آوردند من و گروهى از بزرگان عراق كنار بستر او به عيادت نشسته بوديم. حضرت امير المؤمنين (علیه السّلام) فرمودند: «النفس بالنفس. إن أنا مت فاقتلوه كما قتلنى و إن سلمت رايت فيه رائى.‏» حضرت امير المؤمنين (علیه السّلام) از آيه قصاص كه در قرآن كريم آمده ياد كردند و فرمودند: اگر من با اين ضربه بدرود زندگى گفتم او را به همين ترتيب‏ قصاص كند و اگر جان به در بردم خود مي دانم كه تكليف چيست؟

ابن ملجم در پاسخ اين سخن گفت: به خدا من اين شمشير را به هزار درهم خريده‏ ام و هزار درهم نيز پرداخته ‏ام تا به زهر آبش داده ‏اند. اگر اين شمشير به من خيانت كند كه مستحق لعنت است: حضرت ام كلثوم (سلام الله علیها) دختر حضرت امير المؤمنين (علیه السّلام) با ناله فرمودند: اى دشمن خدا امير المؤمنين را كشتى؟ ابن ملجم (لعنه الله علیه) جواب داد: من پدر ترا كشته ‏ام.

حضرت ام كلثوم (علیه السّلام) فرمود: اميدوارم پدرم از اين آسيب بهبود يابد. عبدالرحمن بن ملجم ملعون با لحن نوميد كننده ‏اى گفت: پس اين گريه ‏ها چيست؟ گمان دارم كه تو بر من اشك فرو مي ريزى به خدا اگر اين ضربه را بر عموم مردم زمين تقسيم مي كردند همه جان مي سپردند.»(32)

نحوه انتقام از ابن ملجم (لعنه الله علیه)

حضرت امير المؤمنين (علیه السّلام) قبل از شهادت خویش نحوه انتقام از ابن ملجم (لعنه الله علیه) را مشخص نمودند و به حضرت امام حسن (علیه السّلام) و حضرت امام حسین (علیه السّلام) وصیت نمودند جز یک ضربت بیشتر بر او نزنند حتی اگر جان به در برد که در بخش وصایا به تفصیل ذکر شده است.

در کتاب مقتل الإمام أمير المؤمنين على بن أبى طالب (علیه السّلام) به دو نقل در این باره اشاره شده است که در این مجال به ذکر آن می پردازیم:(33) «حسين از عبد اللّه از عبد اللّه بن يونس از گفته پدرش از ابان بجلى از ابى بكر بن حفص از ابن عباس‏ ما را خبر داد كه گفت در كوفه حاضر بودم كه ابن ملجم را به حضور حضرت اميرالمؤمنين (علیه السّلام) آوردند و گفتند اى امير المؤمنين، درباره اين اسير چه مى ‏فرمایید؟ شنيدم فرمود:ند انديشه ‏ام چنين است كه اينك از او به نيكى پذيرايى كنيد تا ببينيد حال من چگونه مى ‏شود، اگر درگذشتم پس از من يك ساعت هم او را مهلت مدهيد.»(34)(35) «حسين از عبد اللّه از عبد الرحمن بن صالح از عمرو بن هشام از اسماعيل بن ابى خالد از عامر شعبى مرا حديث كرد كه چون ابن ملجم آن ضربت را بر حضرت اميرالمؤمنين (علیه السّلام) زد، حضرت على (علیه السّلام) پرسيدند: ضربت زننده بر من چه شد؟ گفتند او را دستگير كرديم، فرمود از خوراك من و از آشاميدنى من او را بخورانيد و بياشامانيد اگر زنده ماندم‏ درباره ‏اش انديشه خواهم كرد و اگر از دنیا رفتم تنها بر او يك ضربت بزنيد و چيزى بر آن ميفزائيد.»(36)

ابن ملجم (لعنه الله علیه) برای رهایی از قصاص، به قتل رساندن معاویه (لعنه الله علیه) را به شرط آزادی خود از حضرت امام حسن (علیه السّلام) مطرح می نماید. در این باره در کتاب قرب الاسناد و به نقل از آن در بحارالانوار چنین آمده است:(37) «حضرت امام صادق (علیه السّلام) از پدرش نقل فرمودند: پدرم برایم نقل فرمود حضرت امام حسن (علیه السّلام) نزد ابن ملجم آمد و خواست تا گردن او را بزند. ابن ملجم گفت: با خداوند عهد بسته بودم که پدرت را بکشم و موفق شدم پس اگر خواستی مرا بکش و اگر خواستی ببخش، اگر مرا ببخشی نزد معاویه می روم و او را می کشم و تو را از دست او راحت می کنم. حضرت امام حسن (علیه السّلام) فرمودند: نه، من تو را به سرعت به آتش دوزخ می فرستم آنگاه جلو آمده و گردنش را زدند.»(38)

درباره امان خواستن ابن ملجم (لعنه الله علیه) از حضرت امام حسن (علیه السّلام) در کتاب کشف الغمه آمده است:(39) «و ابن ملجم ملعون نزد حضرت امام حسن (علیه السّلام) پيغام داده بود كه من هيچ عهدى با خداى تعالى نكرده ‏ام مگر كه به جاى آورده ‏ام و من اين عهد با خداى كرده بودم كه علی (علیه السّلام) و معاويه را بكشم يا پيش از ايشان بميرم، پس اگر خواهى مرا با وى بگذار كه من با خداى عهد كردم كه بروم و معاويه را بکشم و چون باقى مانم به خدمت تو بيايم و به بيعت دست بر دست تو نهم، حضرت امام حسن (علیه السّلام) فرمودند: و اللَّه تو را به ملاقات آتش دوزخ بفرستم. بعد پيش آمدند و او را كشتند و به جهنم فرستادند.» (40) در تاریخ طبری نیز چنین گزارشی نقل شده است.(41)

نقلهای رایج نادرست درباره انتقام از ابن ملجم (لعنه الله علیه)

در برخی از کتب تاریخی گزارشاتی از سوزاندن جسد ابن ملجم (لعنه الله علیه) ذکر شده است. وصیت حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) به حضرت امام حسن (علیه السّلام) و حضرت امام حسین (علیه السّلام) انتقام گرفتن از قاتل با یک ضربت شمشیر بوده است. در کتاب طبقات الکبری از به آتش کشیدن جسد ابن ملجم (لعنه الله علیه) به دست «عبد اللَّه بن جعفر و حسين بن على (علیه السّلام) و محمد بن حنفيه» سخن رفته است که به یقین بر ما واضح و روشن است که حضرت امام حسین (علیه السّلام) هرگز برخلاف وصیت پدر بزرگوار خویش عمل نمی فرمودند.(42)

در مقاتل الطالبین از سوزاندن جسد ابن ملجم (لعنه الله علیه) به دست ام الهيثم نخعى سخن رفته است.(43)

در تاریخ طبری فقط نقل شده است جسد ابن ملجم (لعنه الله علیه) را در حصيرها پيچيدند و به آتش سوختند. (44)

در تاریخ مروج الذهب نحوه انتقام را کاملا برخلاف وصیت حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) با بریدن دست و پا و میخ داغ بر چشم او کشیدن عنوان کرده است که با وجود امام معصوم حضرت امام حسن (علیه السّلام) و حضرت امام حسین (علیه السّلام) لزوم اجرای وصیت کاملا بی اساس است.(45)

در اعلام الوری نقلی آورده شده است که حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) دستور به سوزاندن ابن ملجم (لعنه الله علیه) دادند و این برخلاف تمام نقلهایی است که از وصیت حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) در تاریخ آمده است و همچنین کاملا مخالف رفتار بزرگوارانه ای است که ایشان با قاتل خویش نمودند که در بسیاری از کتب معتبر نقل شده است. در ادامه این نقل برخلاف وصیت حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) از گردن زدن ابن ملجم و سوزاندن جسد ابن ملجم توسط ام الهيثم دختر اسود نخعى سخن رفته است. (46)

خطبه حضرت امام حسن مجتبی (علیه السّلام) در مسجد کوفه پس از شهادت حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام)

در اکثر کتب تاریخی، خطبه حضرت امام حسن مجتبی (علیه السّلام) در مسجد کوفه پس از شهادت حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) نقل شده است. ایشان در این خطبه شمه ای بسیار کوتاه از فضایل پدربزرگوارشان را فرمودند و از والایی شبی که ایشان به شهادت رسیدند سخن گفتند.

در امالی صدوق و به نقل از آن در بحارالانوار این خطبه حضرت امام حسن (علیه السّلام) چنین نقل شده است:(47) حبيب بن عمرو گويد من خدمت حضرت امير المؤمنين (علیه السّلام) که در بستر بیماري قرار داشتند و در اثر آن دعوت حق را لبیک گفتند؛ وارد شدم پس زخمشان را باز کردند. گفتم يا امير المؤمنين اين زخم شما چيزى نيست و باكى بر شما نيست. فرمودند: اى حبيب من هم اكنون از شما مفارقت مي كنم. من گريستم و حضرت ام كلثوم (سلام الله علیها) هم كه نزد او نشسته بودند گريستند به او فرمودند: دختر جانم چرا گريه كنى؟ گفت جدایى شما را در نظر آوردم و گريستم؛ فرمودند: دخترم گريه مكن به خدا اگر تو هم مي ديدى آنچه را پدرت مى‏ بيند؛ نمي گريستى. حبيب گويد به او عرض كردم: چه مي بينى يا اميرالمؤمنين؟ فرمودند: اى حبيب مي نگرم كه همه فرشتگان آسمان و پيغمبران دنبال هم ايستاده ‏اند براى ملاقاتم و اين هم برادرم محمد رسول خدا (صلی الله علیه و آله) است كه نزد من نشسته است و مي فرمايد بيا كه آنچه در پيش دارى برايت از آنچه در آن گرفتارى بهتر است. گويد هنوز از نزد او بيرون نشده بودم كه از دنیا رفتند. چون فردا شد بامداد حضرت امام حسن (علیه السّلام) بر منبر ايستاد و اين خطبه را خواند پس از حمد و ستايش خدا فرمود: «ای مردم در اين شب بود كه قرآن نازل شد و در اين شب عيسى بن مريم بالا رفت و در اين شب يوشع بن نون كشته شد و در اين شب اميرالمؤمنين از دنيا برفت به خدا هيچ كدام از اوصياء پيغمبران گذشته و نه ديگران پيش از پدرم به بهشت نروند و چنان بود كه رسول خدا (صلی الله علیه و آله) كه ایشان را به جبهه جنگ مى ‏فرستاد جبرئيل از سمت راستشان به همراه او نبرد مي كرد و ميكائيل از سمت چپ ایشان. از طلا و نقره جز هفتصد درهم از خود باقی نگذاشت كه از حقوق خود پس ‏انداز كرده بود تا خادمى براى خانواده خود بخرد.(48)

در کتاب کافی به نقل از حضرت امام باقر (علیه السّلام) درباره سخنرانی حضرت امام حسن (علیه السّلام) پس از شهادت حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) آمده است:(49) حضرت امام باقر (علیه السّلام) فرمودند: چون امير المؤمنين (عليه السّلام) وفات كرد حسن بن على (علیه السّلام) در مسجد كوفه به پای خاست و حمد و ثناى خدای گفت و بر پيغمبر (صلى اللَّه عليه و آله) درود فرستاد. سپس فرمودند: اى مردم در اين شب مردى از دنیا رفت كه پيشينيان بر او سبقت نگرفتند و پسينيان به او نرسند. او پرچمدار رسول خدا (صلى اللَّه عليه و آله) بود كه جبرئيل در طرف راست و ميكائيل در طرف چپش بودند. از ميدان بر نمي گشت جز اينكه خدا به او فتح و پيروزى مي داد، به خدا كه او از مال سفيد و سرخ دنيا جز هفتصد درهم كه آن هم از عطايش زياد آمده بود باقى نگذاشت و مي خواست با آن پول براى خانواده ‏اش خدمتگزارى بخرد، به خدا كه او در شبى به شهادت رسید كه يوشع بن نون وصى موسى وفات كرد و همان شبى كه عيسى بن مريم به آسمان بالا رفت و همان شبى كه قرآن فرود آمد.(50)

مسعودی در اثبات الوصیه درباره خطبه حضرت امام حسن (علیه السّلام) پس از شهادت حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) آورده است:

«و روي أن الحسن قام خطيبا بعد دفنه فعلا منبر الكوفة و عليه عمامة سوداء مسدولة و طيلسان أسود فحمد اللّه و أثنى عليه ثم قال: انّه و اللّه قد قبض في هذه الليلة رجل ما سبقه الأولون و لا يدركه الآخرون ان كان لصاحب راية رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله جبرئيل عن يمينه و ميكائيل عن يساره لا ينثني حتى يفتح اللّه على يديه و اللّه ما ترك بيضاء و لا حمراء إلّا سبعمائة درهم من فضل عطائه و لقد قبض في الليلة التي نزل فيها القرآن و في الليلة التي قبض فيها يوشع بن نون و في الليلة التي رفع فيها عيسى بن مريم عليه السّلام.»(51)

روايت شده است كه حضرت امام حسن (عليه السّلام) بعد از به خاکسپاری پدر به خطبه ایستاد پس برفراز منبر مسجد کوفه رفتند در حالیكه عمامه مشکى بر سر داشتند و تحت الحنک قرار داده بودند و عباى مشکى پوشيده بودند بالاى منبر رفتند و خطبه خواندند، پس از حمد و ثناى خدا فرمودند: به خدا قسم در امشب مردى قبض روح شد كه از مردان گذشته كسى بر او پيشى نگرفت و از مردان آينده هم كسى به او نخواهد رسيد، آن مرد صاحب بيرق رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله) بود كه جبرئيل طرف راست و ميكائيل طرف چپ او بودند، او از جنگ برنمى‏گشت مگر اينكه خدا به وسيله‏ دستهاى او ايجاد فتح و فيروزى مي كرد. به خدا قسم كه از مال سفيد و سرخ مگر هفتصد درهم از خود بر جاى ننهاد كه از مازاد عطا و بخششهايش بود، آن حضرت در شبى به شهادت رسید كه قرآن در آن نازل گرديد و يوشع بن نون در آن قبض روح شد و عيسى بن مريم (عليه السّلام) در آن شب به آسمان بالا رفت.(52)

در کتب تاریخ یعقوبی، مروج الذهب و مقتل الإمام أميرالمؤمنين على بن أبى طالب (ع) ابن أبى الدنيا نیز خطبه حضرت امام حسن (علیه السّلام) در مسجد کوفه پس از شهادت حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) با همین مضامین ذکر شده است.(53)

به شواهد کتب تاریخی پس از شهادت حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) مردم با سبط اکبر رسول الله (صلی الله و علیه و آله) حضرت امام حسن مجتبی (علیه السّلام) بیعت نمودند.

تاریخ طبری در این باره می نویسد:(54) در همين سال يعنى، سال چهلم، با حسن بن على (علیه السّلام) بيعت خلافت كردند. گويند: نخستين كسى كه با او بيعت كرد قيس بن سعد بود كه گفت: «دست بيار تا بر كتاب خداوند عزّ و جلّ و سنت پيمبر وى و جنگ منحرفان با تو بيعت كنم.» حسن(علیه السّلام) بدو گفت: «بر كتاب خدا و سنت پيمبر وى كه همه شرطها در اين است.» و قيس خاموش ماند و با او بيعت كرد و مردم نيز بيعت كردند.

زهرى گويد: حضرت على (عليه السّلام) قيس بن سعد را بر مقدمه سپاه عراق كه مى ‏بايد سوى آذربايجان و نواحى آن رود گماشته بود و هم بر نگهبانان سپاه اعراب چهل هزار نفری كه با على بيعت مرگ كرده بودند؛ گماشته بود. اما قيس پيوسته از حركت تعلل كرد تا حضرت على (علیه السّلام) كشته شد و مردم عراق حضرت حسن بن على (علیه السّلام) را به خلافت انتخاب نمودند.(55)

در حدیثی از قول حضرت امام محمّد باقر (علیه السّلام) و حضرت امام جعفر صادق (علیه السّلام) سن حضرت امیر المومنین (علیه السّلام) در هنگام شهادت را شصت و پنج سال ذکر کرده اند:(56) و پدر و عمّم (رحمهما اللَّه) روايت كرده‏ اند به سند معتبر از حضرت امام محمّد باقر و امام جعفر صادق (صلوات اللَّه عليهما) هر دو معصوم فرمودند كه در هنگامى كه حضرت اميرالمؤمنين (علیه السّلام) از دار فنا مفارقت فرمودند شصت و پنج سال داشتند و اين واقعه در سال چهلم از هجرت واقع شد و وقتى كه وحى بر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نازل شد حضرت امير المؤمنين (علیه السّلام) دوازده ساله بودند و سيزده سال بعد از آن در خدمت رسول خدا (صلی الله علیه و آله) كه در مكّه معظّمه بودند و بعد از آن به مدينه هجرت فرمودند و ده سال در مدينه مشرّفه در جوار حضرت رسول خدا (صلی الله علیه و آله) زندگی کردند و بعد از آن حضرت سى سال عمر يافتند كه مجموع شصت و پنج سال باشد و در شب جمعه به شهادت رسیدند و قبر آن حضرت در غرى واقع است و نسب آن حضرت، علىّ بن ابى طالب بن عبد المطّلب بن هاشم بن عبد مناف بن قصىّ بن كلاب بن مرّه می باشد.(57)

مقتل الإمام أميرالمؤمنين على بن أبى طالب (ع) از ابن أبى الدنيا سن حضرت هنگام شهادت پنجاه و هشت سال یاد شده است.(58)

در مروج الذهب سن حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) موقع شهادت هفتاد و دو سال و بقولى شصت و دو سال ذکر نموده است.(59)

در تاریخ طبری مدت خلافت حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) سه ماه كمتر از پنج سال و به نقلی چهار سال و نه ماه و يك روز ذکر شده است.(60)

در طبقات الکبری درباره مدت خلافت حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) آمده است: «كانت خلافة علي أربع سنين و تسعة أشهر: خلافت حضرت علی (علیه السّلام) چهار سال و نه ماه بود.» (61)

قول مشهور درباره مدت خلافت حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) چهار سال و نه ماه می باشد.

پی نوشتها

(1) الكافي، جلد‏1، صفحه 456 454 -

(2) ترجمه أصول الكافي، جلد ‏2، صفحه 352 – 350

(3) مناقب آل أبي طالب عليهم السلام، جلد 2، صفحه 347

(4)تفسير فرات الكوفي، صفحه 155 – 154 - بحار الأنوار، جلد 42، صفحه 310

(5)ترجمه بحارالانوار، جلد 42، صفحه 338 -337

(6) فرحة الغري في تعيين قبر أمير المؤمنين علي بن أبي طالب عليه السلام في النجف، صفحه 35 – 34 - بحار الأنوار، جلد ‏42، صفحه 216

(7) ترجمه فرحة الغري، صفحه 70 – 69

(8) بحارالأنوار، جلد ‏42، صفحه 236

(9) ترجمه بحارالانوار، جلد 42، صفحه 253

(10)إعلام الورى بأعلام الهدى، صفحه 202

(11)ترجمه إعلام الورى، صفحه 293 – 292

(12) فرحة الغري في تعيين قبر أمير المؤمنين علي بن أبي طالب عليه السلام في النجف، صفحه 31 – 30 - بحار الأنوار، جلد ‏42، صفحه 214 – 213

(13) ترجمه فرحة الغري، صفحه 68 -67

(14) بحار الأنوار، جلد ‏42، صفحه 236 – 235

(15)ترجمه بحارالانوار، جلد 42، صفحه 253

(16) فرحة الغري في تعيين قبر أمير المؤمنين علي بن أبي طالب عليه السلام في النجف، صفحه 125 – 124 - 123 - بحار الأنوار، جلد ‏42، صفحه 222

(17)فرحة الغري، صفحه 128

(18) بحار الأنوار، جلد ‏42، صفحه 295 – 294

(19) ترجمه بحارالانوار، جلد 42، صفحه 322 – 321

(20) بحار الأنوار، جلد ‏42، صفحه 235 – 234

(21)ترجمه بحارالانوار، جلد 42، صفحه 252

(22) تاريخ ‏اليعقوبى، جلد ‏2، صفحه 213

(23) ترجمه تاريخ ‏يعقوبى، جلد ‏2، صفحه 139

(24) الأمالي(للطوسی)، صفحه 682 - بحار الأنوار، جلد ‏97، صفحه 455 – 454

‏(25)مناقب آل أبي طالب عليهم السلام، جلد ‏2، صفحه 348 - فرحة الغري في تعيين قبر أمير المؤمنين علي بن أبي طالب عليه السلام في النجف، صفحه 101 - بحار الأنوار، جلد ‏42، صفحه 236

(26) الأمالي(للطوسی)، صفحه 682 - بحار الأنوار، جلد ‏97، صفحه 454

(27)العتبات المقدسه فی الکوفه، صفحه 146

(28) العتبات المقدسه فی الکوفه، صفحه 147

(29)فرحة الغري في تعيين قبر أمير المؤمنين علي بن أبي طالب عليه السلام في النجف، صفحه 19 - بحار الأنوار، جلد ‏42، صفحه 307

(30)فرحة الغري، صفحه 59

(31) مقاتل الطالبيين، صفحه 49

(32) فرزندان ابو طالب، جلد ‏1، صفحه 45 – 44

(33) مقتل الإمام أمير المؤمنين على بن أبى طالب (ع)، صفحه 40 – 39

(34) ترجمه مقتل الإمام أمير المؤمنين على بن أبى طالب (ع)، صفحه 61

(35) مقتل الإمام أمير المؤمنين على بن أبى طالب (ع)، صفحه 40

(36) ترجمه مقتل الإمام أمير المؤمنين على بن أبى طالب (ع)، صفحه 62 61-

(37)قرب الإسناد، صفحه 144- 143- بحار الأنوار، جلد ‏42، صفحه 302

(38) ترجمه بحارالانوار، جلد42، صفحه 330

(39)كشف الغمة في معرفة الأئمة، جلد1 ، صفحه 433

(40) ترجمه كشف الغمة، جلد ‏1، صفحه 579

(41)تاريخ‏ الطبري، جلد5، صفحه 148 - ترجمه تاريخ‏ الطبري، جلد ‏6، صفحه 2689

(42) الطبقات الكبرى، ابن سعد، جلد ‏3، صفحه 28 - ترجمه الطبقات الكبرى، جلد ‏3، صفحه 32

(43) مقاتل الطالبيين، صفحه 54

(44) تاريخ ‏الطبري، جلد5، صفحه 149

(45) مروج ‏الذهب، جلد ‏1، صفحه 415 - 414 - ترجمه مروج ‏الذهب، جلد ‏1، صفحه 775

(46) إعلام الورى بأعلام الهدى، جلد ‏1، صفحه 392 – 391

(47) الأمالي(للصدوق)، صفحه 319 – 318 - بحار الأنوار، جلد ‏42، صفحه 202 – 201

(48) ترجمه الأمالي (للصدوق)، صفحه 319 – 318 - ترجمه بحارالانوار، صفحه 221 – 220

(49) الكافي، جلد1‏، صفحه457

(50) أصول الكافي، جلد ‏2، صفحه 354

(51)إثبات الوصية، صفحه 157

(52)ترجمه إثبات الوصية، صفحه 284 – 283

(53)تاريخ‏ اليعقوبى، جلد ‏2، صفحه 213- مقتل الإمام أمير المؤمنين على بن أبى طالب (ع)، صفحه 96 – 95 - مقتل الإمام أمير المؤمنين على بن أبى طالب (ع)، صفحه 95 – 94 - مروج ‏الذهب، جلد‏1، صفحه 414 – 413

(54) تاريخ ‏الطبري، جلد‏5، صفحه 158

(55)ترجمه تاريخ ‏الطبري، جلد‏7، صفحه 2713

(56) فرحة الغري في تعيين قبر أمير المؤمنين علي بن أبي طالب عليه السلام في النجف، صفحه 54 – 53

(57)ترجمه فرحة الغري، صفحه 78

(58) مقتل الإمام أمير المؤمنين على بن أبى طالب (ع)، صفحه 63

(59) مروج ‏الذهب، جلد ‏1، صفحه 414

(60) تاريخ ‏الطبري، جلد ‏5، صفحه 152

(61) الطبقات الكبرى، جلد‏3 ، صفحه27

کوفه گشته غرقِ ماتَم

کوفه گشته، غرقِ ماتَم - غرقِ ماتَم، گشته عالَم

قد قُتِل اینَک آن میرِ ایمان - بنده یِ مُخلص و پاکِ یَزدان

یاعلی یاعلی یاعلی جان - یاعلی یاعلی یاعلی جان

چونکه آقا، بَست قامَت - گوئی آندَم، شُد قِیامَت

مَسجِدِ کوفه اَز غَم سِیَه پوش - چونکه آن ماهِ دین گشت خاموش

یاعلی یاعلی یاعلی جان - یاعلی یاعلی یاعلی جان

دَر صَلوةِ، صُبحِ صادِق -گَشته پَرپَر، آن شَقایِق

اِبنِ مُلجم قیامت بِپا کرد - فرقِ مولا علی را دو تا کرد

یاعلی یاعلی یاعلی جان - یاعلی یاعلی یاعلی جان

مَسجِد و مِحرابِ کوفه - مَردُمِ بی تابِ کوفه

جملگی گشته زین غَم عزادار - روزِشان گشته همچون شبِ تار

یاعلی یاعلی یاعلی جان - یاعلی یاعلی یاعلی جان

دَفن شُد چون، جِسمِ پاکَش - شُد نهان از، دیده خاکَش

مسجِدِ کوفه اکنون خَموش است - صوتِ اندوهِ یاران به گوش است

یاعلی یاعلی یاعلی جان - یاعلی یاعلی یاعلی جان

جُمله فرزندان زهرا - اَز غم جانسوزِ بابا

باقری اینَک هستند عزادار - جمله محزون و دلگیر و غَمبار

یاعلی یاعلی یاعلی جان - یاعلی یاعلی یاعلی جان

سروده شده شهادت امام علی علیه السلام بهار سال 1402

مشاهده کتاب مجموعه اشعار باقری

http://dl.hodanet.tv/fileshtml/asharebageri.htm

وبلاگ اشعار باقری

http://asharebageri.blogfa.com

کانال یار خراسانی

https://splus.ir/yarekhorasanirahabar

درامتداد تاریکی-جنایت هولناک برای انتقام جویی

«هارون» که برای انتقام قتل برادرش در افغانستان، وارد ایران شده بود، گلوی یکی از هموطنانش را به طرز دلخراشی در مشهد برید و از صحنه جنایت گریخت

سید خلیل سجادپور- جوانی که به اتهام قتل وحشتناک یکی از اتباع خارجی و با تلاش شبانه روزی کارآگاهان پلیس آگاهی خراسان رضوی، در تهران ردزنی و دستگیر شد، در بازجویی ها ارتکاب قتل را به جوانی افغانستانی نسبت داد که به خاطر انتقام جویی از هموطنش وارد مشهد شده بود!

به گزارش اختصاصی روزنامه خراسان، ساعت 2 بامداد هفتم فروردین بود که خبر جنایتی هولناک در بیسیم های پلیس پیچید و قاضی ویژه قتل عمد را شبانه به خیابان شهید بهشتی کشاند. بررسی های مقدماتی قاضی دکتر صادق صفری بیانگر آن بود که افرادی به طور پنهانی وارد مجتمع مسکونی در حال ساخت شده اند و گلوی نگهبان را داخل اتاقی در طبقه همکف بریده اند. ادامه تحقیقات نشان داد که مقتول 35 ساله تبعه کشور افغانستان بود که به طور غیرمجاز وارد ایران شده بود و در ساختمان مذکور کار می کرد.

گزارش روزنامه خراسان حاکی است، تحقیقات مقام قضایی که به صبح روز بعد کشید به سرنخ هایی گره خورد که از اختلافات میان «ولی- د» (مقتول) و یکی از هموطنانش حکایت داشت. به همین دلیل گروه تخصصی از کارآگاهان با نظارت مستقیم سرهنگ سلطانیان (رئیس اداره جنایی آگاهی) ماموریت یافتند تا سرنخ های موجود را پیگیری کنند.

ردزنی های پلیس به یکی از افراد تبعه خارجی مرتبط با این پرونده رسید و مشخص شد که او دو جوان هموطنش را در شب حادثه پناه داده است. به گزارش روزنامه خراسان، این گونه بود که هویت دو تن از متهمان فاش شد و گروه ویژه کارآگاهان پس از رصدهای اطلاعاتی که با راهنمایی های قاضی صفری صورت گرفت به نتایجی رسیدند که نشان می داد یکی از متهمان مذکور به سمت تهران گریخته است. طولی نکشید که کارآگاهان به سرپرستی سرهنگ نجفی (رئیس دایره قتل عمد آگاهی) و با کسب نیابت قضایی، عازم تهران شدند و پس از انجام برخی فعالیت های اطلاعاتی، جوان 30 ساله ای به نام «محمد- ع» را به دام انداختند. با انتقال این متهم جوان به مشهد، بررسی های ویژه کارآگاهان زیر نظر قاضی شعبه 208 دادسرای عمومی و انقلاب آغاز شد و بدین ترتیب متهم مذکور راز این جنایت هولناک را برملا کرد.

او گفت: جوانی به نام «هارون» که از دوستانم است و در افغانستان زندگی می کند مرتکب این جنایت شده و من فقط دست و پای جوان 35 ساله (مقتول) را بستم و او هم گلوی نگهبان مجتمع مسکونی را برید!

وی درباره جزئیات این جنایت وحشتناک مدعی شد: چند سال قبل خودروی یکی از همسایگان «ولی- د» در افغانستان سرقت شد و همسایه به سراغ «ولی» آمد تا از طریق نفوذی که در نیروهای نظامی افغانستان داشت برای شناسایی سارق به آن ها کمک کند. «ولی» هم مدتی بعد موفق شد سارق خودرو را بشناسد و بدین ترتیب با آن سارق که «حامد» نام داشت قرار گذاشتند تا با پرداخت مبلغی پول افغانی، خودرو را از «حامد» پس بگیرند ولی هنگامی که چند نفر در سر قرار حاضر شده بودند ناگهان تیراندازی رخ داد و «حامد» (متهم به سرقت) در این ماجرای تیراندازی کشته شد.

از آن روز به بعد خانواده «حامد» به جست وجوی قاتل پرداختند و بدین ترتیب از «ولی» شکایت کردند تا قاتل را لو بدهد اما «ولی» مدعی بود که چیزی در این باره نمی داند! به همین دلیل وی روانه زندان شد تا این که با تغییر نظام حکومتی در افغانستان او هم از زندان آزاد شد و به ایران گریخت. از سوی دیگر «هارون» (برادر حامد) که همچنان از آزادی «ولی» به شدت عصبانی بود پس از مدتی دریافت که «ولی» در مشهد اقامت دارد. این گونه بود که چند روز قبل به سراغ من آمد و مکان نگهبانی او را در ساختمان در حال احداث پیدا کردیم.شب حادثه نیز با هم به سراغ او رفتیم و زمانی که فهمیدیم او به تنهایی در اتاق طبقه همکف سکونت دارد،در اتاق را باز کردیم و من دست و پای او را بستم که «هارون» هم با چاقو سرش را برید و سپس با هم فرار کردیم ولی دیگر اطلاعی از هارون ندارم...

بنا بر گزارش اختصاصی روزنامه خراسان، تحقیقات درباره ادعاهای متهم دستگیر شده و همچنین دستگیری متهم فراری این پرونده جنایی با دستورهای محرمانه قاضی دکتر صادق صفری ادامه دارد.

اختصاصی خراسان . خراسان : شماره : 21185 - ۱۴۰۲ يکشنبه ۲۰ فروردين

ویژه نامه لیالی قدر و شهادت امام علی علیه السلام

نگاهی به همه وصیت‌های امیرالمومنین(ع) در نهج البلاغه

• وصیت‌های امیرالمؤمنین(ع) محدود به زمانی نیست که ضربت خورده و در بستر شهادت است. با کندوکاو در نهج‌البلاغه می‌توان فهمید قصه وصیت‌های امیرالمؤمنین در این کتاب، بحث بسیار گسترده‌، جاندار و مفصلی است.

  

  بی‌شک اگر در سال ۴۰ هجری حضور می‌داشتیم و می‌دانستیم دست تقدیر تا ساعاتی دیگر نعمت وجود امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب(ع) را از ما خواهد گرفت، آرزو می‌کردیم حتی اگر شده به اندازه چند جمله موعظه و رهنمودهایی را از زبان حضرت بشنویم و آن را سرمشق زندگی‌مان قرار دهیم. هرچند چنین امکانی برای ما فراهم نبوده ولی خود حضرت علی(ع) آن‌ها را به گوش ما رسانده و در همان زمان در بستر شهادت تأکید کرده این توصیه‌ها برای هر کسی است که این وصیت‌های مکتوب در آینده به دستش می‌رسد.

  اما وصیت‌های امیرالمؤمنین(ع) محدود به زمانی نیست که ضربت خورده و در بستر شهادت است. با کندوکاو در نهج‌البلاغه می‌توان فهمید قصه وصیت‌های امیرالمؤمنین در این کتاب، بحث بسیار گسترده‌، جاندار و مفصلی است. در این نوشتار برآنیم هر چه از خطبه‌ها، نامه‌ها و حکمت‌های نهج‌البلاغه که رنگ و بوی وصیت دارد را معرفی کنیم.

  دسته‌بندی وصیت‌های امیرالمؤمنین(ع) در نهج‌البلاغه

  در یک نگاه کلی و به اجمال می‌توان این وصایا در نهج‌البلاغه را به دو دسته تقسیم کرد: نخست، وصایایی که حضرت در طول زندگی مبارکشان ایراد کرده‌اند و دوم، وصیت‌هایی که ایشان پس از ضربت خوردن داشته‌اند.

  در همین راستا، وصیت‌های پیش از ضربت خوردن، خود به دو دسته قابل تقسیم است: یکی وصایایی که مربوط به سال‌های پایانی عمر امام علی(ع) و به‌خصوص از جنگ صفین (سال ۲۷ هجری) به بعد را دربرمی‌گیرند و دیگری وصایای پیش از این تاریخ در اوایل دوران حکومت حضرت.

  این تقسیم‌بندی‌ها برای هر کدام از این دوره‌ها را می‌توان ادامه داد و شاخه‌های متعددی را برای هر یک ذکر کرد. برای نمونه یکی از وصیت‌هایی که پیش از جنگ صفین و درظاهر مربوط به اوایل دوران حکومت حضرت است، حکمت ۸۲ نهج‌البلاغه است. امیرالمؤمنین(ع) در این حکمت، شیعیان را به پنج چیز سفارش و تأکید می‌کند اگر برای بدست آوردن آن‌ها شتران راهوار را به سرعت حرکت دهند و همه جا را برای بدست آوردن آن بگردند، سزاوار است.

  وصیت‌هایی نیز در نهج‌البلاغه وجود دارد که پس از جنگ صفین بیان شده‌اند. علامه حسن‌زاده آملی نیز در شرحی که بر نهج‌البلاغه نوشته‌اند به صورت مبسوط به این موارد اشاره کرده‌اند. دو نمونه بارز از این جمله، نامه 31 نهج البلاغه (نامه امام علی به امام حسن علیهما السلام) وصایای حضرت به فرزندش امام حسن(ع)- و دیگری نامه 24 نهج البلاغه است.

  نامه۳۱ را زمانی که از صفین بازمی‌گشتند در منطقه‌ای به اسم حاضرین نوشتند. نوشتن این نامه در شرایط خسته‌کننده تحمیل حکمیت به حضرت در حالی که مایل به ادامه جنگ با معاویه بودند، نشان از اهتمام حضرت به مقوله خانواده و تربیت فرزند دارد. نکته جالب‌تر اینکه در حالی که حضرت کاتبی به اسم «ابی رافع» داشتند و اغلب نامه‌ها را به او می‌گفتند تا کتابت کند ولی این وصیت‌ها به امام حسن(ع) را به دست خودش نوشت.

  نامه ۲۴ هم وصیت‌های مالی حضرت است و نکات تربیتی فراوانی دارد. هنر و شگرد امیرمؤمنان(ع) این بود در نامه‌های سیاسی، اقتصادی و حتی بین‌المللی همچون نامه۵۳، امور اخلاقی و موعظه‌ ای را نیز در داخلش می‌گنجاند. نامه۲۷نهج البلاغه نیز با اینکه نامه‌ای سیاسی خطاب به محمدبن ابی‌بکر است اما پر از توصیه به عبادت، نماز و تهجد است.

  وصیت‌هایی در بستر شهادت

  در خصوص وصیت‌های حضرت پس از ضربت خوردن، اگر یک مورد اختلافی را نیز به حساب بیاوریم، درمجموع چهار وصیت در نهج‌البلاغه وجود دارد. در مورد آن حکمت مورد اختلاف که حکمت۳۸ نهج‌البلاغه است، ابن ابی‌الحدید معتزلی و دیگرانی معتقدند حضرت هشت توصیه به فرزندش امام حسن(ع) در بستر شهادت کرده است. مشهورترین و اساسی‌ترین وصیت‌های پس از سحرگاه نوزدهم رمضان سال چهلم هجری نامه ۴۷ نهج‌البلاغه است. نامه 23 نهج البلاغه و خطبه ۱۴۹ نهج‌البلاغه نیز دو وصیت دیگر پس از ضربت را تشکیل می‌دهند.

  خطبه ۱۴۹ شبیه به نامه ۲۳ نهج‌البلاغه است. سیدرضی نیز نوشته بخشی از نامه ۲۳ را پیش از این در خطبه ۱۴۹ آورده ولی چون این نامه اضافاتی داشته، تکرارش را لازم دانسته است. لحن و بیان حضرت در خطبه ۱۴۹ سرشار از موعظه است و نکات فراوان و ریزی در آن توسط حضرت مورد اشاره قرار گرفته‌اند.

  حضرت در این خطبه، حتی مرگ خودشان را دستمایه عبرت وصیت‌شوندگان می‌داند و می‌گوید: «اگر گام‌ها بلغزد و از این جهان بروم، ما نیز چون دیگران در سایه شاخسار درختان، مسیر وزش باد و باران و زیر سایه ابرهای متراکم آسمان پراکنده می‌شویم و آثارمان در زمین نابود خواهد شد... باید سکوت من و بی‌حرکتی دست و پا و چشم‌ها و اندام من، مایه پند و اندرز شما شود که از هر منطق رسایی و از هر سخن مؤثری عبرت‌انگیزتر است».

  حضرت در ادامه این خطبه، دو وصیت کلی می‌کنند که آن دو را می‌توان جامع همه وصیت‌های حضرت دانست. دو توصیه حضرت، نسبت به خداوند و پیغمبر اکرم(ص) هستند. امیرالمؤمنین(ع) در دو جمله کوتاه از مخاطبانش می‌خواهند اولاً خدا را موحدانه عبادت کنند و دوم اینکه سنت پیغمبر(ص) را ضایع نکنند. بعد هم می‌فرمایند تا زمانی که این دو کار را انجام دهید، هیچ گاه سرزنش نخواهید شد. بالطبع سنت پیغمبر(ص) در این کلام بیشتر به ماجرای غدیر و امامت مربوط است و الا اینکه حضرت مسواک می‌زدند و فلان طور برای نماز لباس می‌پوشیدند هر چند خوب است ولی در سایه امامت و ولایت اهمیت پیدا می‌کنند. پس به یک معنا وصیت جامع حضرت، توحید و امامت است.

  در پایان این خطبه حضرت جمله‌ای می‌گویند که سوزِ دل ایشان را از این گلایه می‌توان فهمید. ایشان می‌فرمایند: «فردا ارزش ایام زندگی مرا خواهید دید» و در یک جمله کوتاه پرده از یک راز نیز برمی‌دارند که بعد از من حکومت به دست نااهلان خواهد افتاد.

  تفاوت نامه ۲۳ با خطبه ۱۴۹ در این است که حضرت در آن درباره قاتل خود نیز صحبت کرده است. چنان‌که در نامه ۴۷ نیز در خصوص قاتلش توصیه‌هایی کرده است. در پایان نامه نیز حضرت از شوقش به لقاءالله این‌طور مثال زده که گویی تشنه‌ای است که به آب رسیده است.

  گفتیم اساسی‌ترین وصیت حضرت، نامه۴۷ نهج‌البلاغه است که به جز چهار خط پایانی که در خصوص قاتلش توصیه‌هایی می‌کند، ۱۶وصیت در آن ارائه شده است.

تصميم خوارج بر قتل على ، معاويه و عمروعاص بعد از جنگ نهروان

نامه ۴۷ نهج البلاغه ـ وصيّت امام علی (ع) پس از ضربت ابن ملجم

​ ضربت خوردن امام علي(ع) به دست "عبدالرحمن ابن ‏ملجم مرادي" (19رمضان40 ق)

​ شهادت مظلومانه‏ ی حضرت اميرالمؤمنين امام علی(ع) در كوفه(21رمضان40 ق)

وقایع پس از شهادت حضرت امیرالمومنین (علیه السّلام) و خاکسپاری شبانه و مخفیانه ایشان

در تشییع پیکر امام علی(ع) چه کسانی حضور داشتند

​ ویژه نامه حضرت امام علی علیه السلام

نُوزدهِ ماهِ مُبارک چون رسید - خون زِ فرقِ حَضرتِ مولا چکید

امروز فرقِ حضرتِ مولا شکسته - زان قلبِ ما تا آدم و حوّا شکسته

شعر-علي شيرِ خدا خفته است در خاكِ نجف امشب

کوفه گشته غرقِ ماتَم

ویژه نامه شبهای قدر

شب قدر، شبی برای عروج

شب قدر است و امشب هجر مولاست - دلم از عشق او پر شور و غوغاست

نماهنگ | ایام قدر، قله ماه رمضان

​ شب قدر (19 و 21 و 23 رمضان المبارک)

​ شب بیست ویکم ماه مبارک رمضان دومين شب قدر دومين شب قدر

اِنّا اَنزَلناهُ، فی لَیلَةِ القدر اَست

تفسیر سوره انا انزلناه فی لیله القدر

لیلة القدر مساوي است به هشتادوچهار – سالِ عُمر از دي و پائيز و زمستان و بهار

ویژه نامه ماه رمضان المبارک

تفسیر سوره قدر / انا انزلناه فی لیله القدر

سوره قدر مکی است و پنج آیه دارد

سوره قدر آیات ۱ – ۵

بسم الله الرحمن الرحیم انا انزلناه فی لیله القدر (۱) و ما ادراک ما لیله القدر (۲) لیله القدر خیر من الف شهر (۳) تنزل الملئکه و الروح فیها باذن ربهم من کل امر (۴) سلام هی حتی مطلع الفجر (۵).

ترجمه آیات

به نام خداوند رحمان و رحیم.ما این قرآن عظیم الشان را(که رحمت واسع و حکمت جامع است) در شب قدر نازل کردیم(۱).

و تو چه می دانی شب قدر چیست؟(۲).

شب قدر(در مقام و مرتبه)از هزار ماه بهتر و بالاتر است(۳).

در این شب فرشتگان و روح(یعنی جبرئیل)به اذن خدا از هر فرمان(و دستور الهی و سرنوشت خلق) نازل می شوند(۴).

این شب رحمت و سلامت و تهنیت است تا صبحگاه(۵).

بیان آیات

این سوره نزول قرآن در شب قدر را بیان می کند، و آن شب را تعظیم نموده از هزار ماه بالاتر می داند، چون در آن شب ملائکه و روح نازل می شوند، و این سوره، هم احتمال مکی بودن را دارد، و هم می تواند مدنی باشد، و روایاتی که درباره سبب نزول آن از امامان اهل بیت (علیهم السلام) و از دیگران رسیده خالی از تایید مدنی بودن آن نیست، و آن روایاتی است که دلالت دارد بر اینکه این سوره بعد از خوابی بود که رسول خدا(ص)دید، و آن خواب این بود که دید بنی امیه بر منبر او بالا می روند، و سخت اندوهناک شد، و خدای تعالی برای تسلیتش این سوره را نازل کرد(و در آن فرمود شب قدر بهتر از هزار ماه حکومت بنی امیه است).

"انا انزلناه فی لیله القدر"

ضمیر در"انزلناه"به قرآن برمی گردد، و ظاهرش این است که: می خواهد بفرماید همه قرآن را در شب قدر نازل کرده، نه بعضی از آیات آن را، مؤیدش هم این است که تعبیر به انزال کرده، که ظاهر در اعتبار یکپارچگی است، نه تنزیل که ظاهر در نازل کردن تدریجی است.

و در معنای آیه مورد بحث آیه زیر است که می فرماید: "و الکتاب المبین انا انزلناه فی لیله مبارکه" (۱) ، که صریحا فرموده همه کتاب را در آن شب نازل کرده، چون ظاهرش این است که نخست سوگند به همه کتاب خورده، بعد فرموده این کتاب را که به حرمتش سوگند خوردیم، در یک شب و یکپارچه نازل کردیم.

پس مدلول آیات این می شود که قرآن کریم دو جور نازل شده، یکی یکپارچه در یک شب معین، و یکی هم به تدریج در طول بیست و سه سال نبوت که آیه شریفه"و قرآنا فرقناه لتقراه علی الناس علی مکث و نزلناه تنزیلا" (۲) ، نزول تدریجی آن را بیان می کند، و همچنین آیه زیر که می فرماید: "و قال الذین کفروا لو لا نزل علیه القرآن جمله واحده کذلک لنثبت به فؤادک و رتلناه ترتیلا" (۳).

و بنا بر این، دیگر نباید به گفته بعضی (۴) اعتنا کرد که گفته اند: معنای آیه"انزلناه" این است که شروع به انزال آن کردیم، و منظور از انزال هم انزال چند آیه از قرآن است، که در آن شب یکباره نازل شد نه همه آن.

و در کلام خدای تعالی آیه ای که بیان کند لیله مذکور چه شبی بوده دیده نمی شود بجز آیه"شهر رمضان الذی انزل فیه القرآن" (۵) که می فرماید: قرآن یکپارچه در ماه رمضان نازل شده، و با انضمام آن به آیه مورد بحث معلوم می شود شب قدر یکی از شبهای ماه رمضان است، و اما اینکه کدامیک از شب های آن است در قرآن چیزی که بر آن دلالت کند نیامده، تنها از اخبار استفاده می شود، که ان شاء الله در بحث روایتی آینده بعضی از آنها از نظر خواننده می گذرد.

در این سوره آن شبی که قرآن نازل شده را شب قدر نامیده، و ظاهرا مراد از قدر تقدیر و اندازه گیری است، پس شب قدر شب اندازه گیری است، خدای تعالی در آن شب حوادث یک سال را یعنی از آن شب تا شب قدر سال آینده را تقدیر می کند، زندگی، مرگ، رزق، سعادت، شقاوت و چیزهایی دیگر از این قبیل را مقدر می سازد، آیه سوره دخان هم که در وصف شب قدر است بر این معنا دلالت دارد: "فیها یفرق کل امر حکیم امرا من عندنا انا کنا مرسلین رحمه من ربک" (۶) ، چون"فرق"، به معنای جدا سازی و مشخص کردن دو چیز از یکدیگر است، و فرق هر امر حکیم جز این معنا ندارد که آن امر و آن واقعه ای که باید رخ دهد را با تقدیر و اندازه گیری مشخص سازند.

و از این استفاده می شود که شب قدر منحصر در شب نزول قرآن و آن سالی که قرآن در آن شبش نازل شد نیست، بلکه با تکرر سنوات، آن شب هم مکرر می شود، پس در هر ماه رمضان از هر سال قمری شب قدری هست، که در آن شب امور سال آینده تا شب قدر سال بعد اندازه گیری و مقدر می شود.

برای اینکه این فرض امکان دارد که در یکی از شبهای قدر چهارده قرن گذشته قرآن یکپارچه نازل شده باشد، ولی این فرض معنا ندارد که در آن شب حوادث تمامی قرون گذشته و آینده تعیین گردد. علاوه بر این، کلمه"یفرق"به خاطر اینکه فعل مضارع است استمرار را می رساند، در سوره مورد بحث هم که فرموده: "شب قدر از هزار ماه بهتر است"و نیز فرموده: "ملائکه در آن شب نازل می شوند"مؤید این معنا است.

پس وجهی برای تفسیر زیر نیست که بعضی (۷) کرده و گفته اند: شب قدر در تمام دهر فقط یک شب بود، و آن شبی بود که قرآن در آن نازل گردید، و دیگر تکرار نمی شود.و همچنین تفسیر دیگری که بعضی (۸) کرده و گفته اند: تا رسول خدا(ص) زنده بود شب قدر در هر سال تکرار می شد، و بعد از رحلت آن جناب خدا شب قدر را هم از بین برد.و نیز سخن آن مفسر (۹) دیگر که گفته: شب قدر تنها یک شب معین در تمام سال است نه در ماه رمضان.و نیز سخن آن مفسر (۱۰) دیگر که گفته: شب قدر شبی است در تمام سال، ولی در هر سال یک شب نامعلومی است، در سال بعثت در ماه رمضان بوده در سال های دیگر در ماههای دیگر، مثلا شعبان یا ذی القعده واقع می شود، هیچ یک از این اقوال درست نیست.

بعضی (۱۱) دیگر گفته اند: کلمه"قدر"به معنای منزلت است، و اگر شب نزول قرآن را شب قدر خوانده به خاطر اهتمامی بوده که به مقام و منزلت آن شب داشته، و یا عنایتی که به عبادت متعبدین در آن شب داشته.

بعضی (۱۲) دیگر گفته اند: کلمه"قدر"به معنای ضیق و تنگی است، و شب قدر را بدان جهت قدر خوانده اند که زمین با نزول ملائکه تنگ می گردد.و این دو وجه به طوری که ملاحظه می کنید چنگی به دل نمی زند.

پس حاصل آیات مورد بحث به طوری که ملاحظه کردید این شد که شب قدر بعینه یکی از شبهای ماه مبارک رمضان از هر سال است، و در هر سال در آن شب همه امور احکام می شود، البته منظورمان" احکام"از جهت اندازه گیری است، خواهید گفت پس هیچ امری از آن صورت که در شب قدر تقدیر شده باشد در جای خودش با هیچ عاملی دگرگون نمی شود؟ در پاسخ می گوییم: نه، هیچ منافاتی ندارد که در شب قدر مقدر بشود ولی در ظرف تحققش طوری دیگر محقق شود، چون کیفیت موجود شدن مقدر، امری است، و دگرگونی در تقدیر، امری دیگر است، همچنان که هیچ منافاتی ندارد که حوادث در لوح محفوظ معین شده باشد، ولی مشیت الهی آن را تغییر دهد، همچنان که در قرآن کریم آمده: " یمحوا الله ما یشاء و یثبت و عنده ام الکتاب" (۱۳).

علاوه بر این، استحکام امور به حسب تحققش مراتبی دارد، بعضی از امور شرایط تحققش موجود است، و بعضی ها ناقص است، و احتمال دارد که در شب قدر بعضی از مراتب احکام تقدیر بشود، و بعضی دیگرش به وقت دیگر موکول گردد، اما آنچه از روایات بر می آید و به زودی روایاتش از نظر خواننده خواهد گذشت با این وجه سازگار نیست.

مشاهده و تدبر آیه 1 سوره قدر به همراه لیست تفسیر ها - تدبر در ...

پاسخ به تمام سوالات پیرامون شب های قدر در خلال تفسیر سوره ...

شرحی بر حقیقت لیله القدر در تفسیر امام خمینی(س) بر سوره قدر

تفسير سوره قدر جلسه 2 (1399/01/05) - صفحه نمایش 2 - دفتر

تفسير سوره قدر از تفسير الميزان علامه طبابايي - آوینی

تفسیر آیه 1-5 سوه قدر - سخنرانی مذهبی - ایران صدا

تفسیر سوره قدر از حجت الاسلام قرائتی - مشرق نیوز

تفسیر المیزان - سوره قدر - پایگاه جامع قرآن کریم انهار

تفسیر المیزان - سوره قدر - پایگاه جامع قرآن کریم انهار

نزول ملائکه و روح در شب قدر به چه معناست؟ - الف

تفسیر سوره قدر از تفسیر المیزان علامه طبابایی

تفسیر سوره قدر / انا انزلناه فی لیله القدر

تفسیر سوره قدر از حجت الاسلام قرائتی

زمان نزول قرآن ; تعیین سرنوشت انسان

شباهت حضرت زهرا (س) با سوره قدر

آیه 1 سوره قدر - دانشنامه‌ی اسلامی

إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ‌ فِي‌ لَيْلَةٍ - الدخان ٣ - الکتاب

تفسیر سوره قدر - امام موسی صدر

تفسیر نمونه : سوره قدر آیات 5 – 1

سوره قدر از قران محشی

تفسیر نمونه - سوره قدر

سوره قدر - ويکی شيعه

تفسير نور سوره قدر

تفسیر سوره قدر

تفسیر سوره قدر

لیلة القدر مساوي است به هشتادوچهار

لیلة القدر مساوي است به هشتادوچهار

لیلة القدر مساوي است به هشتادوچهار – سالِ عُمر از دي و پائيز و زمستان و بهار

لیلة القدر بِه از اَلف, زِ عمرِ من و ما- خاصه عُمری که در آن تَر نَبُوَد دامنِ ما

عُمرِ هشتاد و چهار است چنان يك شبِ قدر - قدرِ عُمرت بشناس و مَكُنَش كاسه یِ زهر

اَلفِ شَهر است به اندازه یِ یک عُمر برایِ انسان - پس کُن اِحیا تو شبِ قدر و بگو: یَا حَنَّان

{یَا حَنَّان، یَا مَنَّان، یَا دَیَّان، یَا بُرْهَان، یَا سُلْطَان، یَا رِضْوَان، یَا غُفْرَان، یَا سُبْحَان}

در شبِ قدر به اندازه یِ هشتاد و چهار - سالِ عمرت، تو دعا کن و بگو: يَا سَتَّار

{يَا سَتَّار، يَا غَفَّار، يَا قَهَّار، يَا جَبَّار، يَا صَبَّارُ}

قَدرِ این قَدر، شِناس اي دل و بيدار بمان - بَر گدایی به درِ خالقِ غفّار بمان

شب قدر است مَدِه مُفت ز دست اين شب را - بنما وردِ زبان ذكرِ رب و يا رب را

كن شبِ قدر بِدرگاه خدا استغفار - توبه كن بنده یِ عاصي و بگو ياغفّار

گير قرآن به سر و گوي خدا بَد كردم - كه به عصيان و گناه و بدي عادت كردم

ليك در اين شب قدرت بِكُنَم اِستِغفار - توبه كردم بگذر از گُنهم يَا سَتَّار

خوان شبِ قدر اَجِرنا و همی جوشن را - پُرکُن از لطفِ خدا و کرمش دامن را

باقري لیله یِ قدر است، بگو یَا غَافِر - پرده در کش به معاصی زکرم يَا سَاتِر

{يَا غَافِر، يَا سَاتِر، يَا قَادِر، يَا قَاهِر، يَا فَاطِر، يَا كَاسِر، يَا جَابِر، يَا ذَاكِر، يَا نَاظِر، يَا نَاصِر}

سروده شده توسط حجة الاسلام باقری پور ليالي قدر بهار سال ١٤٠٠

مشاهده کتاب مجموعه اشعار باقری

http://dl.hodanet.tv/fileshtml/asharebageri.htm

وبلاگ اشعار باقری

http://asharebageri.blogfa.com

کانال یار خراسانی

https://splus.ir/yarekhorasanirahabar

شعر-علي شيرِ خدا خفته است در خاكِ نجف امشب

علي شيرِ خدا خفته است، در خاكِ نجف اِمشب

علي شيرِ خدا خفته است، در خاكِ نجف اِمشب - بِشُد خاكِ نجف با دفنِ او بيتُ الشّرف اِمشب

بشد خاكِ نجف با دفنِ مولا برتر از جَنّت - مَكان با آن مَكين شد با شرافت, گشت با قيمت

علی همسايه شد اندر نجف با نوح و با آدم - نجف شد بعدِ دفنِ حضرت او مركزِ عالَم

بِشُد دُرِّ نجف با دفنِ او با ارزش و قيمت - بِشُد وادِي السّلام از دفنِ او یک شُعبه از جنّت

بِشُد هم هود و هم صالح، عزادار از غمِ مولا - نجف، وادی السّلام و کوفه باشد ماتمی بر پا

بِشُد کعبه سِیَه پوش از غمِ مولودِ خود اِمشب - مدینه گشت زین ماتم سِیَه پوش و کبود اِمشب

حُسین و هم حَسن هم زینبین اِمشب عزادارند - زمین و آسمان زین غم، بسی شور و نوا دارند

بشد سلمان و مقداد و ابوذر زین عزا گریان - که شد دُرِّ نجف اندر نجف از دیده ها پنهان

زِ مشهد تا نجف تا کاظمین و کربلا اِمشب - تمامِ شیعیان باشند در شور و نوا اِمشب

بود ای باقری زین غم، زمین و آسمان گریان - مَلَک در نُه فَلَک باشد برایِ حضرتش نالان

درصورتی که شعر روز بیست ویکم خوانده شود بجای اِمشب اِمروز آورده شود

سروده شده ماه مبارک رمضان بهار 1401

علی شیرِ خدا سیفُ اللَّهِ راد

علی شیرِ خدا سیفُ اللَّهِ راد - بشد منشق سرش از ظلم و بیداد

به صبحِ نوزدهم اندر عبادت - نصیبِ حضرتِ او شد شهادت

زِعشقِ حضرتِ حق گشت بی تاب - به مسجد اندر و رفت او به محراب

بِشد اندر نیایِش با خُدایَش - به فجرِ صادق او، جانها فدایش

بِشد در نافله در مطلع الفجر - همانکه شد به شانش سوره یِ دهر

شنیدم بهترین اولادِ آدم - ندایِ فُزتُ سرداد اندر آندم

همانکه زاده شد در خانه یِ حق - سرش اندر رهِ حق گشت منشق

همانکه بود او از عشق بی تاب - شهیدِ راهِ حق گشت او به محراب

علی آخر شهیدِ راهِ دین شد - شهیدِ حق امیرالمؤمنین شد

علی آن اُسوه یِ اعلایِ ایمان - بِشد اندر نجف در خاک پنهان

درونِ کعبه زاده گشت آن شاه - بُد او تا آخرِ عمرش مع الله

مع الله و اِلَی الله آن علی بود - یدالله و زِ بهرِ حق ولی بود

بشد ای باقری آن شاه ملحق - به زهرا و نبی بافرقِ منشق

سروده شده توسط حجة الاسلام سیدمحمدباقری پور شهادت امیرالمؤمنین سال 1399

مشاهده کتاب مجموعه اشعار باقری

http://dl.hodanet.tv/fileshtml/asharebageri.htm

وبلاگ اشعار باقری

http://asharebageri.blogfa.com

کانال یار خراسانی

https://splus.ir/yarekhorasanirahabar

ویژه نامه حضرت امام علی علیه السلام

زندگینامه امام علی علیه السلام

ولادت امام علی علیه السلام

ویژه نامه ولادت امام علی علیه السلام

شهادت امام علی علیه السلام

ویژه نامه شهادت امام علی علیه السلام

بانک پیامک های میلاد امام علی علیه السلام

اشعار مدح امام علی علیه السلام

صوتی وتصویری امام علی علیه السلام

مناقب امام علی علیه السلام

معجزات امام علی علیه السلام

قضاوتهای امام علی علیه السلام

تصاویر امام علی علیه السلام

احادیث امام علی علیه السلام

فضائل امام علی علیه السلام

موضوعات و مطالب گوناگون

مقالات امام علی علیه السلام

ازدواج امام علی (ع) و حضرت زهرا(س)

امامت امام امیر المومنین

روایت لو لا علی (ع) لهلک عمر

ضربت خوردن امام علی علیه السلام

امیر المومنین در قرآن

امام علی(ع) و اصول قضاوت

اشعار ضربت خوردن حضرت علی علیه السلام

اشعار شهادت حضرت علی علیه السلام

اس ام اس و پیامک های ضربت خوردن حضرت علی

کتابهای موبایلی

شهادت مظلومانه‏ ی حضرت اميرالمؤمنين امام علی(ع) در كوفه(21رمضان40 ق)

شهادت مظلومانه‏ ی حضرت اميرالمؤمنين امام علی(ع) در كوفه(40 ق) پس از ضربت خوردن امام علي(ع) در شب نوزدهم ماه مبارك رمضان توسط ابن ملجم مرادي از بازماندگان خوارج نهروان، درمانِ آن زخم تاثيري نبخشيد و نويد پيامبر به امام به اين كه محاسن سفيد حضرت به خون سرش رنگين مي‏گردد، تحقق يافت. شهادت آن امام پس از سي سال امامت و چهار سال و نه ماه خلافت صورت گرفت. بدن مطهرامام علي(ع) را شبانه در محلي به نام نجف دفن كردند و اين مكان، تا نزديك به يكصد و پنجاه سال، از عموم مخفي بود و تنها برخي از شيعيان خاص از محل دفن امام آگاهي داشتند. امام علي(ع) در طول حيات پربركت خويش در جنگ‏هاي صدر اسلام شركت كرد و بزرگان مشرك عرب را به خاك مذلت كشاند. آن حضرت پس از رحلت پيامبر اسلام به خاطر مصالح مسلمانان به مدت بيست و پنج سال خانه‏نشيني گزيد و سكوت اختيار كرد. با قتل سومين خليفه، مردم، امام را به خلافت برگزيده و در آن دوران پرآشوب نيز سه جنگ جمل، صفين و نهروان از جانب ناكثين (پيمان شكنان) قاسطين (معاويه و مردم شام) و مارقين (خوارج و خارج شدگان از دين) بر امام علي(ع) تحميل شد. فضايل امام علي(ع) فوق آن است كه در اين مختصر بگُنجَد و در اينجا تنها به دو سخن درباره‏ي آن حضرت بسنده مي‏كنيم. ناظم نيشابوري درباره‏ي آن امام بزرگ گفته است كه: علي بن ابي‏طالب، بر گوينده و نويسنده، محنتي گران و باري سنگين است كه اگر بخواهد حقش را ادا كند به كفر و گزافه‏گويى دچار گردد و اگر كوتاه آيد، خيانت و جفا نموده باشد و حدّ وسط در فضايل او آن قدر دقيق و باريك است كه جز يك انديشمند ماهر و حاذق از عهده‏اش نيز برنيايد. هم‏چنين ابن ابي‏الحديد معتزلي، شارح نهج‏البلاغه گويد: فضايل علي(ع) در آن حد از عظمت است كه نويسنده و گوينده در برابر آن، خود را ضعيف و زبون و شرمسار مي‏بيند كه درصدد تفصيل آن برآيد. دشمنان هرچه كوشيدند كه نور عظمتش را فرو نشاند، فضايل آن حضرت بيشتر شايع گشت.

اس ام اس ضربت خوردن امام علی(ع) ۱۴۰۰ + پیامک، عکس و متن - ...

اس ام اس و پیام تسلیت شهادت حضرت علی (ع)؛ متن و ... - فرارو

اهمیت و فلسفه شهادت حضرت علی در شب قدر - صدای افغان

داستان شهادت حضرت علی(ع) و دوران زندگی ایشان - نمناک

پیام های تسلیت شهادت حضرت علی (ع) و شب قدر - نمناک

شهادت امام علی علیه السلام - دانشنامه‌ی اسلامی

ویژه نامه شهادت حضرت علی (ع) | شبکه قرآن

شهادت حضرت علی - خبرگزاری مهر

امام علی علیه‌السلام - ويکی شيعه

شهادت حضرت علی - ویکی فقه

ضربت‌خوردن - ويکی شيعه

شهادت حضرت علی - ایرنا

شهادت حضرت علی

شب قدر، شبی برای عروج

دلهای خود را برای اتّصال و ارتباط با حضرت حق آماده کنید
امروز روز نوزدهم ماه رمضان است و دیشب یکی از شبهایی بود که احتمال لیلةالقدر در آن وجود دارد. به‌طور کلّی ایّامِ بسیار عزیز و مبارکی است و دو شبِ طرفِ احتمال لیلةالقدر پیش روی ماست. مردم عزیز و مؤمن تهران در این اجتماع معنوی و روحانی دلهای خود را برای اتّصال و ارتباط با حضرت حق (جلّت عظمته و عظّم شأنه) آماده کنند و در شبهای قدری که باقی مانده است، آنچه را که خدای متعال از رحمت الهی در این ایّام و شبها برای مؤمنان وعده فرموده است، برای خود تأمین کنند. پروردگارا! توفیق درک لیلةالقدر و استفاده از برکات آن را به همه ما عنایت کن. ۱۳۸۲/۰۸/۲۳

استفاده از شب‌های قدر برای عروج معنوی
در ماه رمضان - در همۀ روزها و شبها - دلهایتان را هرچه می‌توانید با ذکر الهی نورانیتر کنید، تا برای ورود در ساحت مقدس لیلةالقدر آماده شوید؛ که "لیلةالقدر خیر من الف شهر تنزّل الملائکةوالرّوح فیها باًّذن ربّهم من کل امر". شبی که فرشتگان، زمین را به آسمان متصل می‌کنند، دلها را نورباران و محیط زندگی را با نور فضل و لطف الهی منور می‌کنند. شب سِلم و سلامت معنوی - سلام هی حتّی مطلع الفجر - شب سلامت دلها و جانها، شب شفای بیماریهای‌ اخلاقی، بیماریهای معنوی، بیماریهای مادی و بیماریهای عمومی و اجتماعی؛ که امروز متأسفانه دامان بسیاری از ملتهای جهان، از جمله ملتهای مسلمان را گرفته است! سلامتی از همۀ اینها، در شب قدر ممکن و میسّر است؛ به شرطی که با آمادگی وارد شب قدر بشوید. ۱۳۷۶/۰۹/۰۵

می‌بینیم که مردم ما، جوانهای ما، زن و مرد ما با این شبها حقیقتاً قصد پالایش خود را دارند؛ دلها نرم می‌شود، چشم‌ها اشکبار می‌شود، روح‌ها لطیف می‌شود؛ روزه هم کمک کرده است. ما باید امیدوار باشیم، دعا کنیم و بکوشیم از این شبها برای عروج معنوی خود استفاده کنیم؛ چون نماز معراج و وسیله ی عروج مؤمن است. دعا هم معراج مؤمن است، شب قدر هم معراج مؤمن است. کاری کنیم عروج کنیم و از مزبله مادی که بسیاری از انسانها در سراسر دنیا اسیر و دچار آن هستند، هرچه می‌توانیم، خود را دور کنیم. دلبستگی‌ها، بدخلقی‌ها - خلقیات غیرانسانی، ضدانسانی - روحیات تجاوزگرانه، افزون خواهانه و فساد و فحشا و ظلم، مزبله‌های روح انسانی است. این شبها باید بتواند ما را هرچه بیشتر از اینها دور و جدا کند. ۱۳۸۳/۰۸/۱۵

در قیامت به ما اجازه عذرخواهی نخواهند داد
شب قدر، فرصتی برای مغفرت و عذرخواهی است. از خدای متعال عذرخواهی کنید. حال که خدای متعال به من و شما میدان داده است که به سوی او برگردیم، طلب مغفرت کنیم و از او معذرت بخواهیم، این کار را بکنیم، والّا روزی خواهد آمد که خدای متعال به مجرمین بفرماید: «لایؤذن لهم فیعتذرون». خدای نکرده در قیامت، به ما اجازه عذرخواهی نخواهند داد. به مجرمین اجازه نمی‌دهند که زبان به عذرخواهی باز کنند؛ آن‌جا جای عذرخواهی نیست. این‌جا که میدان هست، این‌جا که اجازه هست، این‌جا که عذرخواهی برای شما درجه می‌آفریند، گناهان را می‌شوید و شما را پاک و نورانی می‌کند، از خدای متعال عذرخواهی کنید. این‌جا که فرصت هست، خدا را متوجّه به خودتان و لطف خدا و نگاه محبّت الهی را متوجّه و شامل حال خودتان کنید. «فاذکرونی اذکرکم»؛ مرا به یاد آورید، تا من شما را به یاد آورم.
امروز که خدای متعال اجازه داده است که شما به زاری، تضّرع و گریه بپردازید، دست ارادت به سوی او دراز کنید، اظهار محبّت نمایید و اشک صفا و محبّت را از دل گرم خودتان به چشمهایتان جاری سازید. این فرصت را مغتنم بشمارید، والّا روزی هست که خدای متعال به مجرمین بفرماید: «لاتجأروا الیوم»؛ بروید، زاری و تضّرع نکنید، فایده‌ای ندارد: «انّکم منّا لاتنصرون». این فرصت، فرصت زندگی و حیات است که برای بازگشت به خدا در اختیار من و شماست و بهترین فرصتها ایامی از سال است که از جمله آنها ماه مبارک رمضان است و در میان ماه مبارک رمضان، شب قدر! ۱۳۷۶/۱۰/۲۶

بهترین اعمال در این شب، دعاست
فرمود «لیلةالقدر خیر من الف شهر»؛ شبی که به عنوان لیلةالقدر شناخته شده است و مردد است بین چند شب در ماه رمضان، از هزار ماه برتر و بالاتر است. در ساعت‌های کیمیایی لیلةالقدر، بنده‌ی مؤمن باید حداکثر استفاده را بکند. بهترین اعمال در این شب، دعاست. درباره‌ی دعا هم امروز مطالبی را به شما برادران و خواهران عرض می‌کنم. احیاء هم برای دعا و توسل و ذکر است. نماز هم - که در شب‌های قدر یکی از مستحبات است - در واقع مظهر دعا و ذکر است. در روایت وارد شده است که دعا «مخّ العبادة»؛ مغز عبادت، یا به تعبیر رایج ماها، روح عبادت، دعاست. دعا یعنی چه؟ یعنی با خدای متعال سخن گفتن؛ در واقع خدا را نزدیک خود احساس کردن و حرف دل را با او در میان گذاشتن. دعا یا درخواست است، یا تمجید و تحمید است، یا اظهار محبت و ارادت است؛ همه‌ی اینها دعاست. دعا یکی از مهمترین کارهای یک بنده‌ی مؤمن و یک انسان طالب صَلاح و نجات و نجاح است. دعا در تطهیر روح چنین نقشی دارد. ۱۳۸۴/۰۷/۲۹

در شب‌های قدر برای مسائل خود، کشور و مسلمین دعا کنید
شب قدر هم در میان این سه شب است. طبق روایتی که مرحوم «محدّث قمی» نقل می‌کند، سؤال کردند که کدام یک از این سه شب - یا دو شب بیست‌ویکم و بیست‌وسوم - شب قدر است؟ در جواب فرمودند: چقدر آسان است که انسان، دو شب - یا سه شب - را ملاحظه شب قدر کند. چه اهمیت دارد بین سه شب مردّد باشد. مگر سه شب چقدر است؟ کسانی بوده‌اند که همه ماه رمضان را از اول تا آخر، شب قدر به حساب می‌آوردند و اعمال شب قدر را انجام می‌دادند! قدر بدانید.
این روزها را قدر بدانید. شبهای قدر را حقیقتاً قدر بدانید. قرآن صریحاً می‌فرماید: «خیر من الف شهر»؛ یک شب بهتر از هزار ماه است! این خیلی ارزش دارد. شبی است که ملائکه نازل می‌شوند. شبی است که روح نازل می‌شود. شبی است که خدای متعال آن را به عنوان سلام دانسته است. سلام، هم به معنی درود و تحیّت الهی بر انسانهاست، هم به معنای سلامتی، صلح و آرامش، صفا میان مردم، برای دلها و جانها و جسمها و اجتماعات است. از لحاظ معنوی، چنین شبی است! شبهای قدر را قدر بدانید و برای مسائل کشور، مسائل خودتان، مسائل مسلمین و مسائل کشورهای اسلامی دعا کنید. ۱۳۷۶/۱۰/۲۶

تفکّر و تأمّل در آیات خلقت و تأمّل در سرنوشت انسان در شبهای قدر
از اوّل شب بیست وسوم، از هنگام غروب آفتاب، سلام الهی -«سلام هی حتّی مطلع الفجر» - شروع می‌شود، تا وقتی که اذان صبح آغاز می‌گردد. این چند ساعتِ این وسط، سلامِ الهی و امن الهی و خیمه‌ی رحمت خداست که بر سراسر آفرینش زده شده است. آن شب، شب عجیبی است؛ بهتر از هزار ماه، نَه برابر آن؛ «خیرٌ من ألف شهر». هزار ماه زندگی انسان، چقدر می‌تواند برکات به وجود آورد و جلب رحمت و خیر کند! این یک شب، بهتر از هزار ماه است. این، خیلی اهمیّت دارد. این شب را قدر بدانید و آن را به دعا و توجّه و تفکّر و تأمّل در آیات خلقت و تأمّل در سرنوشت انسان و آنچه که خدای متعال از انسان خواسته است و بی‌اعتباری این زندگی مادّی و این‌که همه‌ی این چیزهایی که می‌بینید، مقدّمه‌ی آن عالمی است که لحظه‌ی جان دادن، دروازه‌ی آن عالم است، بگذرانید.
عزیزان من! لحظه‌ی جان دادن، ما وارد عالم دیگری می‌شویم. برای آن روز، خودمان را باید آماده کنیم. همه‌ی این دنیا، همه‌ی این ثروتها، همه‌ی این انرژیهایی که خدای متعال در وجود شما در این عالم به ودیعه گذاشته است، همه‌ی آنچه که خدا برای بشر خواسته است - حکومت عادلانه، زندگی مرفّه، چه و چه و چه - برای این است که انسان فرصت پیدا کند تا خود را برای نشئه‌ی آن عالم آماده نماید. خود را آماده کنید، با خدا اُنس بگیرید، با خداوند مناجات کنید، ذکر بگویید و استغفار کنید. ۱۳۷۵/۱۱/۱۲

به برکت امام زمان خواسته‌هایتان را از خدای متعال بگیرید
من به همه شما مردم عزیزمان توصیه می‌کنم، امشب را که شب قدر است، قدر بدانید. دعا، تضرّع، توبه و انابه و توجّه به پروردگار،جزو وظایف همه ماست. مشکلات عمومی مسلمین، مشکلات کشور، مشکلات شخصی‌تان و مشکلات دوستان و برادرانتان را با خدای خودتان مطرح کنید. از خدای متعال توجّه بخواهید؛ از خدای متعال مغفرت بخواهید؛ از خدای متعال انابه و حال و توجّه بخواهید.
امشب را قدر بدانید. شب بسیار مهمی است؛ شب بسیار عزیزی است. به ولیّ‌عصر، ارواحنافداه، توجّه کنید؛ به در خانه خدا - مسجد - بروید و به برکت امام زمان از خدای متعال خواسته‌هایتان را بگیرید. بنده هم از همه شما ملتمس دعا هستم. ۱۳۷۱/۰۱/۰۷

معانی کلمات را در این دعاها مورد توجه قرار بدهید
و من خواهش میکنم جوانان عزیز ما سعی کنند معانی این کلمات و این فقرات را در این دعاها مورد توجه قرار بدهند. الفاظ دعا، الفاظ فصیح و زیبائی است؛ لیکن معانی، معانی بلندی است. در این شبها با خدا باید حرف زد، از خدا باید خواست. اگر معانی این دعاها را انسان بداند، بهترین کلمات و بهترین خواسته‌ها در همین دعاها و شبهای ماه رمضان و شبهای احیاء و دعای ابی‌حمزه و دعاهای شبهای قدر است. اگر کسی معانی این دعاها را نمیداند، با زبان خودتان دعا کنید؛ خودتان با خدا حرف بزنید. بین ما و خدا حجابی وجود ندارد؛ خدای متعال به ما نزدیک است؛ حرف ما را میشنود. بخواهیم با خدا حرف بزنیم؛ خواسته‌های خودمان را از خدای متعال بخواهیم. این انس با خدای متعال و ذکر خدای متعال و استغفار و دعا خیلی تأثیرات معجزآسائی بر روی دل انسان دارد؛ دلهای مرده را زنده میکند. ۱۳۸۷/۰۶/۳۰

نسخه چاپی

برچسب‌ها: دعا؛ ماه مبارک رمضان؛ لیلة القدر؛ انس با خدا

شب بیست ویکم ماه مبارک رمضان دومين شب قدر

دومين شب قدر (شب بیست و یکم ماه مبارک رمضان) : بِسْمِ اللَّـهِ الرَّ‌حْمَـٰنِ الرَّ‌حِيمِ إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِى لَيْلَةِ الْقَدْرِ‌ ﴿١﴾ وَمَا أَدْرَ‌اكَ مَا لَيْلَةُ الْقَدْرِ‌ ﴿٢﴾ لَيْلَةُ الْقَدْرِ‌ خَيْرٌ‌ مِّنْ أَلْفِ شَهْرٍ‌ ﴿٣﴾ تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّ‌وحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَ‌بِّهِم مِّن كُلِّ أَمْرٍ‌ ﴿٤﴾ سَلَامٌ هِىَ حَتَّىٰ مَطْلَعِ الْفَجْرِ‌ ﴿٥﴾ . زمان دقیق شب قدر، روشن نیست، ولی بر اساس بسیاری از روایات، در ماه رمضان واقع شده و به احتمال زیاد یکی از شب‌های ۱۹، ۲۱ و یا ۲۳ این ماه است. شیعیان بر شب ۲۳ رمضان و اهل سنت بر شب ۲۷ رمضان تاکید بیشتری دارند. شیعیان در این شب‌ها با الگوگیری از معصومان(ع)، به شب‌زنده‌داری، خواندن قرآن، دعا و دیگر آیین‌ها و اعمال این شب می‌پردازند. لیلة القدر، شبی باارزش و پرفضیلت نزد مسلمانان و شب نزول قرآن و شب مقدرشدن امور انسان‌ها است. این شب با فضیلت‌ترین شب سال است که با امور مهم و باعظمتی همانند نزولِ اجمالی قرآن، پیدایش افاضات باطنی و فضای خاصّ معنوی، تقدیر و تعیین سرنوشت‌ها، تدبیر و برنامه‌ریزی‌های جدید و نزول جبرئیل و فرشته‌ها همراه است و شب نزول رحمت الهی و آمرزش گناهان بوده و در آن شب، فرشتگان بر زمین فرود می‌آیند. طبق برخی از روایات شیعه، مقدرات انسان‌ها به دست امام زمان (علیه‌السلام) عرضه می‌شود. شب قَدر یا لَیلَةُ القَدر شب نزول قرآن و مقدّر شدن امور یک‌ساله انسان‌هاست. قرآن در سوره‌های قدر و دخان از این شب سخن می‌گوید. قرآن و روایات ارزش شب قدر را بیش از هزار ماه می‌دانند. در قرآن کریم، سوره‌ ای کامل به توصیف و ستایش شب قدر اختصاص یافته و بدین نام (سوره قدر) خوانده شده است.[۸] در این سوره، ارزش شب قدر بیشتر از هزار ماه دانسته شده است.[۹] آیات یکم تا ششم سوره دخان نیز به اهمیت و رخدادهای شب قدر می‌پردازد.[۱۰] . آیه اول سوره قدر و آیه سوم سوره دخان، بیانگر نزول قرآن در شب قدر است.[۱۷] محمد عبده معتقد است آغاز نزول تدریجی قرآن در ماه رمضان بوده است؛[۱۸] اما بیشتر مفسران معتقدند در این شب، قرآن به صورت یکباره از لوح محفوظ به بیت المعمور یا قلب پیامبر(ص) نازل شده که به آن، نزول دفعی یا نزول اجمالی قرآن می‌گویند.[۱۹] . در روایتی از امام صادق(ع) آمده است که بهترین ماه‌، رمضان است و قلب ماه رمضان، شب قدر است.[۱۱] همچنین از پیامبر(ص) نقل کرده‌اند که شب قدر، سَروَر شب‌هاست.[۱۲] . این شب بافضیلت‌ترین شبِ سال و شب رحمت الهی و آمرزش گناهان است و در آن، فرشتگان به زمین می‌آیند و بنابر برخی از احادیث شیعه، مقدرات سال آینده بندگان را بر امام عرضه می‌کنند. زمان دقیق این شب معلوم نیست ولی طبق بسیاری از روایات، در ماه رمضان واقع شده و یکی از شب‌های نوزدهم، بیست و یکم یا بیست و سوم می‌باشد. طبق روایات، عبادت در آن شب، بالغ بر هشتاد سال ارزش دارد و قابل قیاس با سایر شب‌ها نیست. از جمله اعمال شب قدر، غسل، احیاء و شب زنده‌داری، خواندن قرآن، خواندن دعاهای ماثور مثل دعای جوشن کبیر، توبه و استغفار و صدقه‌دادن را می‌توان بیان کرد. ضربت خوردن و شهادت امام علی (علیه‌السلام) در این شب‌ها، بر اهمیت و عظمت آن نزد شیعیان افزوده و با سوگواری و انجام اعمال شب‌های قدر همراه شده است. در مورد اهمیت شب قدر همین‌قدر بس که خداوند سوره‌ای در خصوص این شب نازل فرموده و در این سوره خطاب به پیامبرش می‌فرماید: «و ما ادریک ما لیلة القدر؛[۱۸] . و تو چه می‌دانی که شب قدر چیست؟» آنگاه خداوند بدون فاصله به عظمت و بزرگی آن شب اشاره کرده و می‌فرماید: «لیلة القدر خیر من الف شهر؛[۱۹] . شب قدر از هزار ماه بهتر است.» این نوع تعبیر نشانه عظمت، منزلت و اهمیت شب قدر است که نشان می‌دهد، حتی پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) قبل از نزول این آیات به آن واقف نبوده است.[۲۰] . شخصی خدمت امام باقر (علیه‌السّلام) عرض کرد: مراد از اینکه شب قدر بهتر از هزار ماه است، چیست؟ ایشان فرمودند: «والعمل الصالح فیها من الصلوة والزکاة وانواع الخیر خیر من الف شهر لیس فیها لیلة القدر» کار شایسته‌ای مانند نماز، زکات و انواع خوبی‌ها در آن شب برتر از هر کار شایسته‌ای است که در مدت هزار ماه که شب قدر در آن نیست انجام شود.[۲۱] . آنگونه که از آیات و روایات برمی‌آید، این شب شبی عزیز و مقدس است که در آن تمامی قرآن یکجا بر پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نازل شد. شبی که ملائکه و روح به اذن پروردگار برای تقدیر هر کاری نازل می‌شوند. شب قدر، شب سلام و رحمت است. شبی است مملو از سلامتی توام با رحمت، درود و ایمنی. امام سجاد (علیه‌السّلام) می‌فرمایند: «شب قدر شب سلام و درود فرشتگان است، شبی که برکت و خیر آن تا دمیدن صبح برای بندگان مخلص او پیوسته و برقرار است.»[۲۲] .

شب قدر در بیان آیت‌الله بهجت/ چگونه دعا در شب قدر مستجاب می ...

اعمال شب قدر/ ذکر معروف شب قدر چیست؟ - خبرگزاری موج

ارزش شب قدر به دعا و عبادت است/ شبی برتر از هزار ماه ...

پنج حدیث مهم در ارزش شناخت و احیاء شبهای قدر

در مورد شب قدر در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

ویژه نامه شب های قدر | شبکه قرآن

شب قدر - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

عظمت شب قدر - ایسنا

شب قدر - ويکی شيعه

شب قدر از منظر قرآن

شب قدر - ویکی فقه

فضیلت شب قدر

رویدادهای مهم این روز در تقویم هجری ( 21 رمضان 1444 )

• شهادت مظلومانه‏ ی حضرت اميرالمؤمنين امام علی(ع) در كوفه(40 ق)

پس از ضربت خوردن امام علي(ع) در شب نوزدهم ماه مبارك رمضان توسط ابن ملجم مرادي از بازماندگان خوارج نهروان، درمانِ آن زخم تاثيري نبخشيد و نويد پيامبر به امام به اين كه محاسن سفيد حضرت به خون سرش رنگين مي‏گردد، تحقق يافت. شهادت آن امام پس از سي سال امامت و چهار سال و نه ماه خلافت صورت ...

• درگذشت عالم رباني سيد ماجد حسيني(1028 ق)

سيد ابوعلي ماجد بن هاشم بن علي حسيني بحراني از علماي بزرگ شيعه در قرن يازدهم هجري است. وي عالمي عامل و فاضلي كامل و محقق، فقيه، محدث، اديب و شاعر و اولين منتشر كننده‏ي حديث در شيراز بود. سيد ماجد، پس از فراگيري مقدمات علوم به حجاز و عراق هجرت نمود و سپس مقيم شيراز شد. وي در شيراز ...

• رحلت محدث بزرگ شيعه "شيخ حر عاملي" (1104 ق)

محدث بزرگ عالم تشيع، محمد بن حسن بن علي معروف به "شيخ حرّ عاملي" در هشتم رجب سال 1033 ق در روستاي "مشغره" از توابع جبل عامل لبنان ديده به جهان گشود. وي تا چهل سالگي در محضر علماي لبنان و سوريه كسب فيض كرد و سپس به مدت 24 سال در مشهد مقدس به ترويج دين، تدريس، تاليف و قضاوت پرداخت. ...

• وفات "موسي بن عمران" و "يوشع بن نون(ع)" دو پيامبر بزرگ الهي

یوشع فرزند نون، نون از افرایم، افرایم فرزند یوسف، یوسف فرزند یعقوب، یعقوب فرزند اسحاق، اسحاق فرزند ابراهیم، ابراهیم فرزند تارح، تارح فرزند ناحور، ناحور از نسل سام، سام فرزند نوح، نوح از نسل خنوخ ،خنوخ از نسل انوش، انوش فرزند شیث و شیث فرزند آدم می باشد. محل تولد و زندگی: احتمالا ...

• عروج عيسی بن مريم(ع) بر آسمان ‏ها

آغاز نهضت اسلامي فلسطين (22فروردین1361 ش)

پس از گسترش روند مهاجرت يهوديان به فلسطين اشغالي، مشكلات مردم فلسطين رو به افزايش گذاشت. يهوديان كه خواهان زمين بيشتر براي خانه‏سازي و كشاورزي بودند، درگيري‏هاي متعددي با صاحبان اصلي زمين‏ها كه مردم فلسطين بودند، پيدا كردند. خشونت يهوديان همچنان ادامه يافت و چنين وضعي، سبب شد كه اعتراض و مقاومت فلسطيني‏ها شدت يابد. در اغلب شهرهاي بزرگ و كوچك تشنج فزوني يافت و اين آغازي بر نهضت اسلامي فلسطين تلقي مي‏گردد. امروز و پس از گذشت ساليانِ دراز، تجربه در امر فعاليت‏هاي بي‏حاصلِ سياسي براي حل مسأله فلسطين، مي‏توان با فريادي رساتر و اعتراضي صريح‏تر از گذشته گفت كه مسأله فلسطين يك راه حل دارد و آن نيز حركت در مسير اسلام و مبارزه با توسل به ايدئولوژي انقلابي - اسلامي است. حركت اسلامي انتفاضه كه به قيام اسلامي ملت فلسطين اطلاق شده است با همين باور طي سال‏هاي اخير ادامه داشته است. اهميت نهضت اسلامي مردم فلسطين در اين است كه تظاهرات و مبارزات آنان به دور از صلاحديد احزاب سياسي فلسطين و به دور از تشخيص و اقتضاي سياست آنان صورت گرفته است.

بازخوانی پاسخ امام(ره) به اعلام حمایت ملت فلسطین از نهضت ...

آغاز نهضت اسلامي فلسطين (1361 ش) - مرکز بزرگ اسلامي ...

آغاز نهضت اسلامی فلسطین(1361 هجری شمسی) | ضیاءالصالحین

لازمه پیروزی نهضت اسلامی در فلسطین - پاسدار اسلام

تأثير انقلاب اسلامي در رشد نهضت اسلامي فلسطين

اعطای صبغه اسلامی به نهضت فلسطین از تأثیرات بارز ...

آغاز نهضت اسلامي فلسطين (1361 ش) - راسخون

جهاد اسلامی فلسطین - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

فیش‌های ماجرای فلسطین - Khamenei

رویدادهای مهم این روز در تقویم خورشیدی ( 22 فروردین 1402 )

كشف كودتاي عناصر ضد انقلاب براي براندازي جمهوري اسلامي ايران (1361 ش)

پس از پيروزي انقلاب اسلامي ايران به رهبري حضرت امام خميني، عناصر خود فروخته ضد انقلاب داخلي با هدايت و پشتيباني دشمنان نظام اسلامي، درصدد توطئه براي سرنگوني اين حكومت مقدس برآمدند. در اين ميان نيروهاي جان بركف جمهوري اسلامي جريان توطئه‏اي كه قصد براندازي جمهوري اسلامي را داشت كشف ...

فراخواندن سفراي اروپايي از تهران در پي حوادث دادگاه ميكونوس (1376 ش)

يك روز پس از اعلام حكم يك دادگاه محلي آلمان عليه مقام‏هاي بلندپايه جمهوري اسلامي ايران، دولت‏هاي عضو اتحاديه اروپا سفيران خود را از تهران فراخواندند. قاضي اين دادگاه كه در محافل خبري به دادگاه ميكونوس معروف شد، شديداً تحت تأثير صهيونيست‏ها بود و در يك محاكمه جنجالي و سياسي، ايران ...

آغاز نهضت اسلامي فلسطين (1361 ش)

پس از گسترش روند مهاجرت يهوديان به فلسطين اشغالي، مشكلات مردم فلسطين رو به افزايش گذاشت. يهوديان كه خواهان زمين بيشتر براي خانه‏سازي و كشاورزي بودند، درگيري‏هاي متعددي با صاحبان اصلي زمين‏ها كه مردم فلسطين بودند، پيدا كردند. خشونت يهوديان همچنان ادامه يافت و چنين وضعي، سبب شد كه اعتراض ...

شهادت شهید محمدابراهیم پورعلی (1366ش)

شهید محمدابراهیم پورعلی، دوم تیرماه ۱۳۳۹ش در استان آذربایجان‌ شرقی (شهرستان اهر) چشم به جهان هستی گشود. تحصیلات مقدماتی را در زادگاه خود با موفقیت به پایان رساند و در آزمون سراسری سال ۱۳۶۴ش دانشگاه‌ها، در رشته‌ «طراحی جامدات» دانشگاه تبریز پذیرفته شد. محمدابراهیم از ابتدا به ندای ...

رویدادهای مهم این روز در تقویم میلادی ( 11 آوریل 2023 )

• تولد "راجر بيكُن" فيلسوف و نظريه‏پرداز انگليسي (1214م)

راجر بيكُن، فيلسوف و مدرس معروف انگليسي در 11 آوريل سال 1214م در انگلستان به دنيا آمد. او سپس در دانشگاه‏هاي آكْسْفورد انگلستان و پاريس به تحصيل و سپس تدريس پرداخت. بيكن از آن پس به عنوان كشيش به خدمت مشغول گرديد. او در اين زمان در زمينه علم كيميا مطالعاتي نمود و دريافت كه چگونه مي‏توان ...

• تصرف سرزمين سيبري توسط ارتش روسيه (1633م)

منطقه سيبري به بخش وسيعي از قسمت آسيايى روسيه اطلاق مي‏شود كه ناحيه پهناوري را تا كرانه اقيانوس آرام در بر گرفته است. روس‏ها در اوايل قرن هفدهم به سرعت بر منطقه سيبري تسلط يافتند و ظرف مدت سه دهه مرزهاي كشور خود را قريب پنج هزار كيلومتر پيش برده و تا كرانه‏هاي اقيانوس آرام رساندند. ...

• آزمايش اولين كشتي الكتريكي با نيروي باتري در رودخانه "نِوا" (1838م)

• اختراع ماشين توليد سرماي مصنوعي فرانسه (1859م)

در يازدهم آوريل 1859م دستگاه توليد سرماي مصنوعي توسط يك صنعت‏گر و شيمي‏دان فرانسوي به نام فرديناند كاره اختراع شد. سرماي اين دستگاه توسط گاز آمونياك تأمين مي‏شد. اختراع كاره گام مهمي براي حفظ مواد غذايي و دارويي از فساد و تلف شدن به ويژه در مناطق گرمسير بود. اين دستگاه پس از تكميل ...

• ترور "اميليانو زاپاتا" انقلابي مكزيكي (1919م)

اميليانو زاپاتا انقلابي معروف مكزيكي، در سال 1879م در مكزيك به دنيا آمد و از كودكي، رنج و محروميت هم‏وطنان خود را لمس كرد. اميليانو زاپاتا، رهبر انقلابي مكزيك در سال‏هاي اوليه قرن بيستم، يكي از معروف‏ترين بانيان جنبش ضد دولتي مكزيك بود. وي در سال 1910م با شعارزمين و آزادي، اسلحه به ...

• درگذشت "انور خوجه" رئيس جمهور سابق آلباني (1985م)

انور خوجه رهبر پيشين آلباني در سال 1908م به دنيا آمد. او از اوايل دوران تحصيل خود در فرانسه وارد فعاليت‏هاي انقلابي گرديد و به عضويت حزب كمونيست فرانسه درآمد. انور خوجه در كشاكش جنگ جهاني دوم، رهبري چريك‏هاي چپ‏گرا را بر عهده گرفت و در سال 1941م، حزب كمونيست آلباني را بنيان نهاد. ...

• مرگ بوربنگ، محقق مشهور علوم طبیعی (1926م)

لوتر بوربنگ طبيعي‏دان امريكايى، در ۱۸ فوريه ۱۸۴۹م به‌دنيا آمد. وي تحصيلات رسمي را تا سن ۱۹ سالگي به اتمام رساند و از آن پس بر اثر مطالعه برخي آثار درباره جانوران و گياهان، به تحقيق درباره گياهان پرداخت. بوربنگ پس از چندي، راهي كاليفرنيا گرديد و پنجاه سال بقيه عمرش را به آزمايش درباره ...

شب قدر است و امشب هجر مولاست - دلم از عشق او پر شور و غوغاست

گروه اندیشه - وقتی فرق عدالت شکافت، دیوار آزادگی و جوانمردی فرو ریخت؛ ثلمه‌ای عظیم و فاجعه ‌ای جبران‌ناپذیر اتفاق افتاد. دستی پلید با فکری شیطانی، ماه را به دو نیم کرد؛ قرآن ناطق، پاره‌پاره بر زمین افتاد؛ هستیِ هستی نیست شد. خداوندا! این غم جانگداز را چگونه واگویه کنیم؟ در این محشر کبرایی که اشک صخره‌ها جاری است، رودها می‌خروشند و نام اولین مظلوم عالم را زمزمه می‌کنند. ستاره از شرم جنایتی که داغش بشریت را عزادار کرده، شرمگین است و دیگر سوسو نمی‌زند ... آری، امیرمؤمنان(ع) به ملکوت پر می‌کشد؛ جان را سبک می‌کند از نامردمی‌هایی که دیده است؛ می‌رود، آرام و سبکبار، رستگار، به سوی معبودی که یادش در کُنجِ تنهایی نخلستان، همه حجم نجوای شبانه او را در بر می‌گرفت. خدانگهدار ای فاتح خیبر و شیرخدا، ای عینیت عدالت، ای فریادگر برابری و برادری. دیگر کوچه‌های کوفه، صدای خوش گام‌های شبانه تو را نمی‌شنوند و یتیمان، امیدشان به دق‌الباب تو، به ناامیدی بدل می‌شود؛ ای انسان کامل، داغت برای همیشه بر سینه بشریت خواهد ماند. السلام علیک یا امیرالمؤمنین، یا علی بن ابی‌طالب(ع).

«غارات»؛ نسل‌کشی‌های معاویه برای تضعیف حکومت علوی

بررسی یکی از ناشناخته‌ترین حوادث ماه‌های پایانی حیات امیرمؤمنان(ع) در گفت‌وگو با دکتر مهدی مجتهدی، استاد تاریخ اسلام

جواد نوائیان رودسری – حکومت عدالت‌خواهانه امیرمؤمنان(ع)، هرچند باعث امیدواری مستضعفان و طبقات محروم جامعه اسلامی شد، اما در مقابل گروه‌ها و افرادی که طی 25 سال قبل از آغاز خلافت امام(ع)، به پول‌های بادآورده و مناصب حکومتی ناشی از زد و بندهای سیاسی عادت کرده‌بودند، نمی‌توانستند چنین حکومت دادگستری را که برداشتی دقیق از دوران حاکمیت نبوی بر مدینه بود، برتابند. مخالفت‌ها با امام علی(ع) از همان نخستین ماه‌های آغاز خلافت شروع شد. معاویه و اُمویان که بر شام سیطره داشتند، حاضر به تمکین در برابر خلیفه منتخب مردم نشدند و طلحه و زبیر نیز، مدتی بعد به بهانه حج، از مدینه خارج شدند و عَلَم طغیان برافراشتند. امیرمؤمنان(ع) در برابر این خروج آشکار، صبر پیشه کرد و کوشید تا حد ممکن از تنش و درگیری خودداری کند؛ اما با غلبه اصحاب جمل بر بصره و قتل و غارتی که در این هجمه رخ داد، امام(ع) به شکلی محکم و قاطع در برابر اصحاب جمل ایستاد و در نبردی سخت، آنان را شکست داد. با این حال، مرگ طلحه و زبیر و به حاشیه رانده شدن برخی دیگر از سران جمل، باعث نشد که اُمویان به سرکردگی معاویه، در برابر نظام علوی تمکین کنند. ماحصل چنین رویکردی، برپایی جنگ طولانی و فرسایشی صفین بود؛ نبردی که اگر با ساده‌لوحی و خیانت برخی از سپاهیان امیرمؤمنان(ع) و تزویر شیطانی عمرو بن عاص، در ماجرای بر نیزه زدن قرآن‌ها متوقف نمی‌شد، دومین و مهم ترین مانع توسعه و اقتدار کامل حکومت علوی را از سر راه بر می‌داشت؛ اما افسوس که چنین نشد و جاهلان کوفی، فرمان تعیین تکلیف جنگ را به دست بی‌کفایت ابوموسی اشعری سپردند و افتضاح ماجرای حکمیت، نبردی دوباره برای پایان دادن به فتنه امویان را، برای امیرمؤمنان(ع) اجتناب ناپذیر کرد. درست در همین زمان بود که فتنه خوارج به راه افتاد؛ خشکه‌مقدسانِ بی‌منطقی که رسوایی‌های بسیار به بار آوردند؛ خون مسلمانان را مباح کردند و در ماجرای غم‌انگیز «ابن خبّاب»، شکم زنی باردار را دریدند و جنین او را بر نیزه زدند! این شرایط بغرنج، البته به سود جریان اُموی بود و باعث می‌شد که امام علی(ع) نتواند سپاه خود را به سوی شام حرکت و فتنه معاویه را پایان دهد. با این حال، فرصتی که اُمویان به دنبال سوءاستفاده از آن بودند، با شکست سنگین خوارج در ماه صفر سال 38ق، در منطقه نهروان، از بین رفت و به این ترتیب، مجدد مسئله نبرد با معاویه و اُمویانِ مستقر در شام، در دستور کار امیرمؤمنان(ع) قرار گرفت.

شیوع فتنه نافرمانی

اما پایان دادن به فتنه معاویه، چنان که ممکن است برای مخاطب امروز به نظر برسد، ساده نبود؛ هر چند فتنه خوارج با پایمردی لشکریان امیرمؤمنان(ع) خاتمه یافت، اما فتنه‌ای شاید سهمگین‌تر از خوارج، در میان انبوه خلقِ کوفی که هسته اصلی سپاه علوی را تشکیل می‌دادند، بروز کرد. این فتنه، ریشه در دو علت متفاوت داشت؛ نخست کنار نیامدن سران قبایل مستقر در کوفه - افرادی مانند اشعث بن قیس کِندی که سودای منصب و ثروت را در سایه‌سار همکاری و مساعدت با حکومت امیرمؤمنان(ع) می‌جستند و بعد از مدتی دریافتند که شیوه‌نامه حکومت علوی، آن‌چه را که به عنوان شرافت قبیله‌ای در میان آن ها مشهور است، به رسمیت نمی‌شناسد و اصولاً قائل به کمترین فاصله از مدار دادگستری و عدالت نیست - و دوم، خُلقیات جماعت کوفی که به دلیل مشارکت در جنگ‌های دوران خلفای پیشین در ایران و دیگر نقاط، سخت به کسب ثروت و منفعت از این طریق عادت کرده بودند و جهاد در راه خدا را، با اصولی که امام علی(ع)، بر اساس آموزه‌های الهی و دستورالعمل‌های پیامبرخدا(ص) ارائه می‌کرد، بر نمی‌تابیدند. رفتارهای معترضانه این دو گروه، در قالب بهانه‌جویی‌ها و ترک سپاه امام و خلیفه مسلمانان بروز و ظهور یافت. بعد از دعوت امام علی(ع) از کوفیان برای شرکت در نبردی دوباره با معاویه و پایان دادن به فتنه اُموی در شام، اشعث کِندی به امیرمؤمنان(ع) گفته‌بود: «شمشیرها و سرنیزه‌های ما [از کثرت جنگ] کُند شده‌است. ما را به شهر خودمان برگردان که با ساز و برگ جنگی بهتر آماده نبرد شویم.» اما طبق گزارش ابوحنیفه دینوری در «اخبارالطوال»، هنگامی که سپاه کوفه به «نُخیله» (پادگان پایتخت خلافت اسلامی) رسید، تنها هزار نفر در آن باقی ماندند و بقیه، به شهر بازگشتند؛ موضوعی که امام علی(ع) را ناچار کرد به کوفه باز گردد.

آغاز غارات

این فتنه، یعنی نافرمانی نسبت به امام(ع) و تزلزل کوفیان برای مشارکت در جهاد، از دید جاسوسان معاویه دور نماند؛ افرادی مانند عُمارة بن عُقبه که اخبار کوفه و عراق را نو به نو به شام می‌رساندند. معاویه می‌دانست که مدیریت امیرمؤمنان(ع) و شخصیت بی‌نظیر وی، به زودی بر این فتنه نیز غلبه خواهدکرد و تجهیز سپاه برای نبرد با شامیان، دوباره به روزهای پرشور پیشین باز خواهد گشت. به همین دلیل، معاویه برای درگیر کردن مداوم امیرمؤمنان(ع) و گرفتن مجال تجهیز قشون از آن‌حضرت، دست به سازمان دهی سلسله حملات ایذایی گسترده‌ای زد که در تاریخ به «غارات» شهرت یافت. در این حملات که حالت جنگ و گریز داشت، شامیان مأموریت داشتند به مناطقی که ساکنان آن عمدتاً طرفدار امیرمؤمنان(ع) بودند حمله کنند و پس از قتل و غارت وحشیانه، از آن منطقه بگریزند. این حملات که در آن ها خون زنان و کودکان بسیاری نیز، بر زمین ریخته شد، زمینه ناامنی، ترس و پریشانی را در حوزه حکومت اسلامی به وجود آورد. این فراز از تاریخ زندگانی امام علی(ع) که مصادف با ماه‌های پایانی حیات ظاهری آن‌حضرت است، یکی از مغفول‌ترین جریان‌ها و رویدادهای دوران حکومت مولی‌الموحدین(ع) محسوب می‌شود که نسبت به فرازهای دیگر زندگانی آن‌حضرت، بسیار کمتر به آن توجه شده‌است؛ حال آن‌که اهمیت تاریخی این رویداد، اگر بیشتر از رویدادهایی مانند جمل، صفین و نهروان نباشد، کمتر از آن ها نیست.

این یک نسل‌کشی است

برای کسب اطلاعات بیشتر در این باره، با دکتر مهدی مجتهدی، استادیار دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی و پژوهشگر تاریخ اسلام تماس می‌گیرم و از او درباره دوران غارات و تأثیر آن بر حوادث ماه‌های پایانی دوران حکومت علوی می‌پرسم. دکتر مجتهدی، پس از ذکر مقدمه‌ای درباره ادوار مختلف زندگانی امیرمؤمنان(ع) می‌گوید: «به نظر می‌رسد که اطلاعات ما درباره غارات، نسبت به فرازهای دیگر زندگانی امیرمؤمنان(ع) زیاد نباشد؛ با این‌که غارات در دوران پایانی عصر خلافت امام علی(ع) اتفاق افتاده و با واقعه غم‌انگیز شهادت آن‌حضرت همزمان است و باید با دقت بیشتری مورد توجه قرار گیرد.» این استاد دانشگاه درباره واژه غارات توضیح می‌دهد: «اصطلاح غارات از متن یکی از خطبه‌های امیرمؤمنان(ع) گرفته شده‌است. ایشان ضمن خطبه 27 نهج‌البلاغه، مشهور به خطبه جهاد و هنگام توبیخ و ملامت مردم کوفه به دلیل کاهلی در مقابله با متجاوزان، می‌فرمایند: فَتَواکَلْتُمْ وَ تَخاذَلْتُمْ حَتّى شُنَّتْ عَلَیْکُمُ الْغاراتُ (آن‌قدر در امر جهاد کاهلی کردید و آن را به یکدیگر واگذاشتید که دشمن از هر سو به شما تاخت). ماجرای غارات برمی‌گردد به جنگ‌های نامنظمی که معاویه در مناطق مختلف قلمروی حاکمیت امام(ع) به راه می‌انداخت. هدف او هم ایجاد مانع بر سر اعزام لشکریان امام علی(ع) به شام بود. این جنگ‌های نامنظم، حتی گاهی به نزدیکی کوفه هم کشیده می‌شد و عمدتاً هم نیروهای اُموی به سراغ مناطق طرفدار امیرمؤمنان(ع) و شیعه‌نشین می‌رفتند و فجایع بسیاری را مرتکب می شدند. این حملات، برای حکومت علوی خسارت‌بار بود. بسیاری از شیعیان و طرفداران حکومت علوی به شهادت رسیدند. یکی از فرماندهان معاویه که نقشی جدی در این جنایات داشت، بُسر بن ابی‌ارطاة بود. اگر نام این فرد را در کتاب‌های تاریخی و دانشنامه‌ها جست‌وجو کنید، می‌بینید که با چه چهره خونریزی روبه‌رو هستیم. من معتقدم که در جریان غارات، ما با یک نسل‌کشی تمام‌عیار روبه‌رو هستیم؛ موضوعی که شاید تا کنون، کمتر کسی به آن توجه کرده‌است.» بسر بن ابی‌ارطاة که دکتر مجتهدی در سخنانش به نام وی اشاره می‌کند، قصاب مردم یمن در دوره غارات بود. او حتی از خیر کشتن زنان و کودکان نمی‌گذشت؛ قتل فجیع کودکان عبیدا... بن عباس در یمن، به دست او رقم خورد.

یک سند قابل اعتنا برای مطالعه «غارات»

از این استاد دانشگاه درباره ثبت فجایع مربوط به غارات در تاریخ می‌پرسم و این‌که آیا درباره آن کار علمی و مستقل دقیقی شده‌است؟ دکتر مجتهدی تصریح می‌کند: «همان‌طور که درباره دیگر فرازهای زندگانی امیرمؤمنان(ع) و دوران حکومت آن حضرت، مانند جنگ جمل یا صفین، گزارش‌های خوب تاریخی و تک‌نگاری‌هایی در اختیار داریم، درباره غارات هم آثاری در همان قرون اولیه تدوین و نوشته شده که برخی از آن ها به دست ما رسیده‌؛ یکی از مهم ترین این آثار، کتاب الغارات، اثر ابواسحاق ثقفی است. او در سال 283ق بدرود حیات گفت و گفته‌ می‌شود که ابتدا از اهالی کوفه بود و بعدها به اصفهان مهاجرت کرد. ابواسحاق کتاب‌های بسیاری را به رشته تحریر درآورد که خوشبختانه کتاب الغارات او باقی مانده‌است.» وی ادامه می‌دهد: «کتاب الغارات، در واقع تصویری اجمالی از آخرین روزهای حیات امیرمؤمنان(ع) و مصائبی که آن‌حضرت در این دوره با آن‌ها روبه‌رو شدند، ارائه می‌کند؛ گزارش‌هایی که به تعبیر یکی از مترجمان این اثر به زبان فارسی، بازتاب دهنده گوشه‌ای از رنج‌های مولی‌الموحدین(ع) است. دوران غارات برای امام(ع) دوران سختی است. می‌دانیم که کوفیان از آن‌حضرت اطاعت نمی‌کردند. رفتار بزرگوارانه امام علی(ع) با این جماعت، کار را به جایی رساند که امیرمؤمنان(ع) می‌فرمود در دیگر حکومت‌ها مردم از دست حاکم می‌نالند، اما در این حکومت، حاکم باید از دست مردم و ناسپاسی آن ها شکایت کند.» در کتاب «الغارات»، اشارات و گزارش های دقیقی درباره برخی فجایع و نسل‌کشی‌های نیروهای اُموی وجود دارد. ابواسحاق ثقفی گزارش می‌دهد که بُسر بن ابی‌ارطاة، ابتدا وارد مدینه شد؛ مردم را با خشونت به بیعت با معاویه فرا خواند؛ آن‌گاه خانه‌های دوستداران علی(ع) را ویران کرد و غارت‌کنان خودش را به مکه رساند. او در مسیر، هر که را از طرفداران امام(ع) یافت، از دم تیغ گذراند و در مکه نیز، اهالی را به باد ناسزا گرفت و پس از قتل فرزندان عبیدا... بن عباس، چنان که نقل کردیم، به سوی یمن رفت و آن فجایع را خلق کرد.

«الغارات»؛ اثری معروف، اما مغفول

دکتر مجتهدی به برخی از برجستگی‌های کتاب «الغارات» هم اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد: «این کتاب در برگیرنده گزارش‌های بسیار مهم و کمتر شنیده شده‌است. خوشبختانه چند بار هم به زبان فارسی ترجمه شده. بار نخست در سال 1297ق، توسط مرحوم محمدباقر کمره‌ای، بعد از آن در سال 1371ش، توسط مرحوم استاد عبدالمحمد آیتی و پس از آن، در سال 1373ش، با همت مرحوم عزیزا... عطاردی ترجمه شد. مرحوم عطاردی، علاوه بر ترجمه کتاب، شرح اعلام آن، یعنی معرفی شخصیت‌هایی را که نام آن ها در کتاب وجود دارد هم، با ترجمه اصل متن منتشر کرد که باعث شد حجم کتاب، زیاد شود. الغارات ابواسحاق، در سال‌های بعد هم، یک بار در 1396ش توسط علی یزدی و یک‌بار هم در سال 1401ش توسط محمود زارعی به فارسی برگردانده شد. نکته جالب توجه این‌جاست که با وجود انجام شدن پنج ترجمه از این کتاب، به موضوع غارات در دوران امام علی(ع) چنان که باید و شاید توجه نشده‌است.»

غم‌نامه مظلومیتِ امیرمؤمنان(ع)

همان‌طور که دکتر مجتهدی اشاره می‌کند، دامنه غارات بسیار گسترده‌تر از این حرف‌هاست. ماجرای هجوم سفیان بن عوف غامدی، از فرماندهان قشون معاویه، به شهر انبار که بخش معتنابهی از ساکنان آن ایرانی‌تبار و از دوستداران امیرمؤمنان(ع) بودند، بسیار غم‌انگیز و از جهت شناخت دلایل تداوم این جنایات، حائز اهمیت است. خطبه جهاد (خطبه 27 نهج‌البلاغه) که پس از این واقعه ایراد شده، خبر از مظلومیت و تنهایی امیرمؤمنان(ع) در میان جماعت کوفی می‌دهد؛ مظلومیتی که باعث شد امام(ع) بر فراز منبر مسجد کوفه، پس از نقل فجایع انبار و اساعه ادب به دو بانو، یکی مسلمان و دیگری از اهل‌کتاب و تحت حمایت حکومت اسلامی، به تلخی بگرید و بگوید: «فَلَوْ اَنَّ امْرَءاً مُسْلِماً ماتَ مِنْ بَعْدِ هذا اَسَفاً ما کانَ بِهِ مَلُوماً، بَلْ کانَ بِهِ عِنْدى جَدیراً»؛ اگر با شنیدن این خبر، مرد مسلمانی از غصه دق کند و بمیرد، شایسته‌است و مورد ملامت نیست. امام(ع) در فراز دیگری از این خطبه تاریخی، به دلایل گسترش غارات و دست زدن معاویه به چنین اقدامات گستاخانه‌ای می‌پردازد و می‌فرماید: «فَاِذا اَمَرْتُکُمْ بِالسَّیْرِ اِلَیْهِمْ فى اَیّامِ الْحَرِّ قُلْتُمْ: هذِهِ حَمارَّةُ الْقَیْظِ، اَمْهِلْنا یُسَبَّخْ عَنَّا الْحَرُّ. وَ اِذا اَمَرْتُکُمْ بِالسَّیْرِ اِلَیْهِم فِى الشِّتاءِ قُلْتُمْ: هذِهِ صَبارَّةُ الْقُرِّ، اَمْهِلْنا یَنْسَلِخْ عَنَّا الْبَرْدُ ... یا اَشْباهَ الرِّجالِ وَلا رِجالَ، حُلُومُ الاَطْفالِ، وَ عُقُولُ رَبّاتِ الْحِجالِ! لَوَدِدْتُ اَنِّى لَمْ اَرَکُمْ وَلَمْ اَعْرِفْکُمْ ... قاتَلَکُمُ اللّهُ، لَقَدْ مَلاُتمْ قَلْبى قَیْحاً، وَ شَحَنْتُمْ صَدْرى غَیْظاً، وَ جَرَّعْتُمُونى نُغَبَ التَّهْمامِ اَنْفاساً، وَ اَفَسَدْتُمْ عَلَىَّ رَأْیى بِالْعِصْیانِ وَالْخِذْلانِ، حَتّى لَقَدْ قالَتْ قُرَیْشٌ: اِنَّ ابْنَ اَبى طالِب رَجُلٌ شُجاعٌ وَلکِنْ لاعِلْمَ لَهُ بِالْحَرْبِ. لِلّهِ اَبُوهُمْ! وَ هَلْ اَحَدٌ مِنْهُمْ اَشَدُّ لَها مِراساً، وَ اَقْدَمُ فیها مَقاماً مِنِّى؟ لَقَدْ نَهَضْتُ فیها وَ ما بَلَغْتُ الْعِشْرینَ، وَها اَنَا ذا قَدْ ذَرَّفْتُ عَلَى السِّتِّینَ، وَلکِنْ لا رَأْىَ لِمَنْ لایُطاعُ»؛ اگر به شما فرمان دهم در تابستان برای جهاد حرکت کنید، می‌گویید که هوا گرم است، بگذار تا کمی از گرمای هوا کاسته شود و چون زمستان شما را به جهاد فرا خوانم، سردی هوا را بهانه می‌کنید و می‌گویید که بگذار هوا گرم‌تر شود ... ای نامردان مردنما! که رؤیاهایتان چون کودکان و آرزوهایتان چون عروسان پرده‌نشین است، ای کاش هرگز شما را نمی‌دیدم و با شما آشنا نمی‌شدم ... خداوند شما را بکشد که دلم را خون و سینه‌ام را مالامال از خشم کردید و پی‌درپی شرنگ ناکامی را در گلویم ریختید و تدبیرم را با نافرمانی و ترک یاری و همراهی تباه کردید [و آن‌قدر شورَش را درآوردید] تا این‌که قریش گفت: پسر ابوطالب مرد شجاعی است، اما از فنون جنگی اطلاعی ندارد! خدا پدرشان را بیامرزد [با این تفسیر و توضیحشان]! آیا هیچ‌کدام از آن ها کوشش و سابقه مرا در جنگ داشته‌است؟ هنوز به سن 20 سالگی نرسیده بودم که آماده جنگ شدم و اکنون که سنم متجاوز از 60 سال است [بر همان روش و داستانم و همان قدرت را دارم؛] اما برای کسی که اطاعت نشود، تدبیری نیست.

فیلم کامل بیانات رهبر انقلاب در دیدار شاعران و اساتید ادبیات فارسی

توصیه مرحوم آیت الله فاطمی نیا برای شب‌های قدر

فرصت دعا در شب قدر از زبان رهبر انقلاب

فرمانده کل انتظامی: از هفته آینده افرادی که کشف حجاب کنند ابتدا تذکر میگیرند؛ سپس به محاکم قضایی معرفی می‌شوند

رهبر انقلاب: شعار امسال حساس و مهم است/ یک اقتصاد نابسامان بر فرهنگ جامعه هم اثرگذار است

امشب علی (ع) به باغ جنان پیش فاطمه (س) است - مسجد غریب مانده و محراب، بی‌دعاست

«غارات»؛ نسل‌کشی‌های معاویه برای تضعیف حکومت علوی

نگاهی به تاریخچه و بنای حرم مطهر امیرالمومنین(ع)

اینجا درهای آسمان باز است

«محفل» پنجره‌ای به مهم‌ترین اشتراک مسلمانان

شهامت موجب تولید «محفل» شد

حرمی که پناهگاه است

علی جان، تو مانند سوره توحیدی!

حق امیرالمومنین علیه السلام بر گردن انسانیت

خاص بودن جاذبه و دافعه علی علیه السلام

قدرنشینی در آستان حضرت ضامن(ع)

ورود مجدد پلیس به مسئله حجاب!

جزئیات سفر هیئت ایرانی به منامه

در حد یک عملیات دفاع مقدس

بایدن به دنبال توافق گام به گام؟

میراثی برای شب‌های قدر / موقوفه‌هایی برای روشنایی، روضه‌خوانی و کمک به نیازمندان

ضرورت آمادگی لازم برای حمایت از اجرای سیاست‌های مرتبط با حجاب

با آیین شب قدر در استان‌های مختلف چقدر آشنا هستید؟

از نذر شیر تا علم شمشیر

نگاهی به اوضاع منطقه و ترس رژیم صهیونیستی از اتحاد محور مقاومت در آستانه روز جهانی قدس/ خاورمیانه جدید بدون صهیونیسم

• چین: از همه تلاش ها برای حل سیاسی بحران اوکراین حمایت می کنیم

• آمریکا و متحدانش رزمایش هسته‌ای برگزار می‌کنند

• حملات هوایی آمریکا به دیرالزور در واکنش به حمله راکتی به «کونیکو»

• پنتاگون: اسناد درز یافته «خطر بسیار جدی» علیه امنیت ملی آمریکاست

• سازمان ملل: مذاکرات صنعاء یمن را به صلحی دائمی نزدیکتر کرد

• حمله شدید اپوزیسیون رژیم صهیونیستی به نتانیاهو

• آمریکا: خبرنگار وال استریت ژورنال به اشتباه توسط روسیه دستگیر شده است

• سلاح‌های ارسالی غرب برای اوکراین سر از آفریقا و اروپا درآورده است

• رایزنی‌ها با ایران را مثبت ارزیابی می‌کنیم

• دستاوردهای جدید نیروی زمینی ارتش امروز رونمایی می‌شوند

• قنادباشی، کارشناس مسائل غرب آسیا: توافق با عربستان خط‌بطلانی بر عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی

• عناوین روزنامه های سه‌شنبه ۲۲ فروردین ماه

• جلسه فوق‌العاده کمیسیون اصل 90 مجلس درباره مشکلات تولیدکنندگان دارو برگزار می‌شود

• سرلشکر سلامی: قرآن در حال تسخیر همه ذهن‌ها و ضمیرها است/ ذلیل شدن دشمنان اسلام به برکت قرآن

• قالیباف: تلاش رژیم صهیونیستی برای سرکوب فلسطینیان نشانگر خوی فاشیستی و آپارتایدی این رژیم است

• رژه هوایی با انواع جنگنده‌ها در روز ارتش برگزار می‌شود

• تایمز اسرائیل: ایران در حال ساخت خاورمیانه جدید است

  اسرائیل و کوچ شکارچیان شنبه(یادداشت روز)

  اخبار ویژه

  شورش فرماندهان صهیونیست علیه حاکمیت

  در بحث عفاف و حجاب همه ملزم به رعایت قانون هستند

  مقاومت و سازش‌ناپذیری در برابر ستمگران تنها راه پیروزی است

  زمزمه لغو محاصره و تحریم‌های یمن

  اندیشکده نشنال اینترست: آمریکا از سوریه و منطقه خارج شود

  در‌ اندازه یکی از عملیات‌های دفاع مقدس ما هستید

  جرمش، دفاع از اسلام و انقلاب و ایران بود

  کنعانی: دنیا فقط اروپا و آمریکا نیست

  تیم ملی کشتی‌فرنگی با اقتدار بر بام آسیا ایستاد /رنگرز: این قهرمانی را تقدیم مردم ایران می‌کنیم

• ‌جزئیات دستگیری چند عامل پشت‌ پرده دلار تلگرامی

• زیان ۴۰ درصدی ایران از تبدیل ارز در عراق؟

• دستگیری عضو منافقین هنگام ورود به کشور

• با بی حجابی در فضای مجازی هم برخورد خواهد شد | وظیفه مردم تذکر دادن و وظیفه حاکمیت برخورد با منکر است

• تصویر دیدار قطب خود خوانده دراویش گنابادی با مولوی عبدالحمید!

• تصاویر نحوه متفاوت برخورد با زنان بی‌حجاب در فرودگاه مشهد | لطفا روسری‌تان را سر کنید تا ...

• تصاویر نحوه برخورد با زنان بی‌حجاب در متروی شیراز

• جرایم بی‌حجابی مشخص شد | توقیف خودروی زنان بی حجاب تا ۲۰ روز | جریمه زنان بی‌حجاب پس از معرفی به محاکم قضایی | سرنوشت کارمندان بی حجاب درخارج محیط کار

• بازی خطرناک باکو ؛ علی‌اف صبر ایران را امتحان نکند | اصرار عجیب آذربایجان برای تغییر مرزها ؛ ایران به بلندپروازی‌ها پاسخ محکم می‌دهد

• تصمیم تازه برای زنان کارمندی که بیرون از محل کار بی حجاب هستند

• فیلم | این دختر نوجوان را می شناسید؟

• با وجود گرانی کارخانه‌ای خودرو،فاصله قیمت‌ها با بازار آزاد مبالغ کلانی نصیب دلالان می‌کند

دکتر رئیسی در مراسم احیای شب نوزدهم ماه مبارک رمضان:

بهترین زمینه قرب پروردگار خدمتگزاری خالصانه به مردم است/ با اعتقاد به لیله‌القدر نباید در زندگی دچار یاس و ناامیدی شویم

• عکس
• فیلم

جلسه هیئت دولت

معاون اول

• دفتر رئیس‌جمهور
• نهاد ریاست ‌جمهوری

ارتباط مردمیخبر جدید

گفتگوی تلفنی روسای جمهور ایران و الجزایر؛ تاکید آیت‌الله رئیسی بر ضرورت تشکیل جبهه منسجم کشورهای اسلامی علیه رژیم صهیونیستی و در حمایت از فلسطینیان/ عبدالمجید تبون: امیدوارم با همکاری کشورهای اسلامی، ملت فلسطین را از ظلم صهیونیست‌ها آزاد کنیمگفتگوی تلفنی روسای جمهور ایران و سوریه؛ دکتر رئیسی: آینده برای جریان مقاومت روشن و امیدوارکننده است/ بشار اسد: نشانه‌های فروپاشی در رژیم صهیونیستی آشکار شده است دکتر رئیسی در ضیافت افطار با نمایندگان اصناف، اتحادیه‌ها و بازاریان: حمایت از اتحادیه‌ها و اصناف سیاست اصولی دولت مردمی است/ مشارکت موثر بخش خصوصی در اقتصاد را راهکار اساسی تحقق شعار سال می‌دانیم/ سامانه‌های نظارتی جایگزین اتحادیه‌ها و اصناف نخواهند بود

دکتر رئیسی در جلسه هیئت دولت:

درمان بیش از یک میلیون بیمار و کسب ۱۵۰ دستاورد علمی در صنعت هسته‌ای، سند افتخار ملت ایران است/ نشانه‌های از هم پاشیدگی جامعه صهیونیستی و شکل‌گیری نظم جدید جهانی آشکار شده است/ دستگاه‌های نظارتی با تخلفات موجود در زمینه تغییر غیرقانونی قیمت کالاها برخورد کنند

رئیس جمهور با گرامیداشت روز ملی فناوری هسته‌ای، درمان بیش از یک میلیون بیمار از طریق دانش هسته‌ای در کشور و همچنین دستیابی دانشمندان ایران به بیش از ۱۵۰ دستاورد علمی و فنی در صنعت هسته‌ای، آن هم در شرایط تحریم و سنگ‌اندازی دشمن را سند عزت و افتخار ملت ایران دانست و اظهار داشت: دولت مردمی خود را موظف به حمایت از این دستاوردهای بزرگ می‌داند.

گفتگوی تلفنی روسای جمهور ایران و الجزایر؛

تاکید آیت‌الله رئیسی بر ضرورت تشکیل جبهه منسجم کشورهای اسلامی علیه رژیم صهیونیستی و در حمایت از فلسطینیان/ عبدالمجید تبون: امیدوارم با همکاری کشورهای اسلامی، ملت فلسطین را از ظلم صهیونیست‌ها آزاد کنیم

رئیس جمهور با اشاره به اینکه در ماه‌های اخیر جنایات رژیم صهیونیستی نسبت به مردم فلسطین شدت یافته است، اظهار داشت: امروز بیش از هر زمان دیگر ضرورت همکاری و تشکیل جبهه واحد و منسجم کشورهای اسلامی علیه رژیم صهیونیستی و در حمایت قاطع از ملت فلسطین احساس می‌شود.

گفتگوی تلفنی روسای جمهور ایران و سوریه؛

دکتر رئیسی: آینده برای جریان مقاومت روشن و امیدوارکننده است/ بشار اسد: نشانه‌های فروپاشی در رژیم صهیونیستی آشکار شده است

رئیس جمهور با اشاره به تحولات در سرزمین‌های اشغالی اظهار داشت: جنایت‌های رژیم صهیونیستی نشان ضعف و گواه آینده روشن و امیدوارکننده برای جریان مقاومت است.

پیام تبریک رئیس جمهور کرواسی به دکتر رئیسی به مناسبت عید نوروز

رئیس جمهور کرواسی در پیامی فرارسیدن عید نوروز و آغاز سال ۱۴۰۲ خورشیدی را به رئیس جمهور کشورمان تبریک گفت.

دکتر رئیسی در ضیافت افطار با نمایندگان اصناف، اتحادیه‌ها و بازاریان:

حمایت از اتحادیه‌ها و اصناف سیاست اصولی دولت مردمی است/ مشارکت موثر بخش خصوصی در اقتصاد را راهکار اساسی تحقق شعار سال می‌دانیم/ سامانه‌های نظارتی جایگزین اتحادیه‌ها و اصناف نخواهند بود

رئیس جمهور حمایت از اتحادیه‌ها و اصناف را سیاست اصولی دولت مردمی دانست و بر مشارکت موثر بخش خصوصی در اقتصاد به عنوان راهکار اساسی تحقق شعار سال تاکید کرد.

در گفتگوی تلفنی روسای جمهور ایران و ترکمنستان صورت گرفت؛

تاکید دکتر رئیسی بر ضرورت همگرایی کشورهای اسلامی با توجه به جنایات اخیر رژیم صهیونیستی/ تداوم گسترش روابط تهران و عشق‌آباد مورد توجه ایران است/ سردار بردی محمداف: ترکمنستان مصمم به توسعه روابط در همه عرصه‌ها با ایران و در راستای تامین منافع دو ملت است

رئیس جمهور در گفتگو با همتای ترکمنستانی خود با اشاره به جنایات اخیر رژیم صهیونیستی در مسجدالاقصی و علیه مردم فلسطین و لبنان، بر ضرورت همگرایی کشورهای اسلامی تاکید کرد.

گفتگوی تلفنی روسای جمهور ایران و ترکیه؛

آیت‌الله رئیسی: همگرایی بیشتر کشورهای اسلامی برای مقابله با تجاوزگری رژیم صهیونیستی ضروری است/ جمهوری اسلامی ایران خواستار برگزاری نشست اضطراری سازمان همکاری‌های اسلامی است/ تاکید اردوغان بر وحدت نظر کشورهای اسلامی برای مقابله با تجاوز‌گری‌های رژیم صهیونیستی در قالب سازمان همکاری‌های اسلامی

رئیس جمهور در گفتگو با همتای ترکیه‌ای خود، با اشاره به جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم فلسطین، به ویژه معتکفین در مسجدالاقصی و اهانت به این مکان شریف، گفت: جمهوری اسلامی ایران خواستار برگزاری نشست اضطراری سازمان همکاری‌های اسلامی به منظور بررسی راهکارهای مقابله با ددمنشی رژیم صهیونیستی است.

دکتر رئیسی در ضیافت افطار با جمعی از خیرین:

همراهی دولت و خیرین موجب چند برابر شدن توان مقابله با محرومیت در کشور می‌شود/ تاکید بر ضرورت تشکیل دبیرخانه و کارگروه تهیه نظام مسائل موسسات خیریه/ محکومیت حملات جنایت‌بار رژیم صهیونیستی به معتکفان فلسطینی مسجدالاقصی و مردم غزه

رئیس جمهور همفکری و همراهی دولت و خیرین را موجب چند برابر شدن ظرفیت و توان مقابله با محرومیت و فقر در کشور عنوان کرد و با تاکید بر اینکه فقر زیبنده کشور اسلامی نیست، تلاش مضاعف همه دست‌اندرکاران و مسئولین مرتبط را برای رخت بر بستن فقر و محرومیت از کشور خواستار شد.

رئیس جمهور در پیامی درگذشت والده سردار اشتری را تسلیت گفت

رئیس جمهور در پیامی درگذشت والده سردار حسین اشتری مشاور عالی رئیس ستاد کل نیروهای مسلح در امور انتظامی و امنیتی را تسلیت گفت.

گفتگوی تلفنی روسای جمهور ایران و اندونزی؛

آیت‌الله رئیسی: حمایت از حقوق ملت فلسطین و مبارزه با رژیم صهیونیستی اصل غیرقابل تغییر در شاکله امت اسلامی است/ امیدوارم در سال جدید همکاری‌های ایران و اندونزی جهش چشمگیری در راستای رفاه و منافع دو ملت داشته باشد/ استقبال رئیس جمهور اندونزی از پیشنهاد دکتر رئیسی برای برگزاری اجلاس اضطراری سازمان همکاری‌های اسلامی و تصمیم‌گیری مشترک برای دفاع از فلسطین

رئیس جمهور در گفتگوی تلفنی با همتای اندونزیایی خود ضمن تاکید بر تقویت روابط دوجانبه، به تحولات اخیر فلسطین اشاره کرد و خواستار برگزاری اجلاس اضطراری سازمان همکاری‌های اسلامی و تصمیم‌گیری مشترک برای دفاع از ملت مظلوم فلسطین و مقابله با جنایات رژیم صهیونیستی شد.

آیت‌الله رئیسی در نخستین نشست مشترک دولت و مجلس در سال جدید:

همه موظفیم در راستای تحقق فرامین رهبری، با پرهیز از حاشیه‌سازی، برای بهبود معیشت مردم تلاش کنیم/ ضرورت همفکری دولت و مجلس برای طراحی ساز و کار ارتقای مشارکت مردم در عرصه‌های مختلف/ نظارت مجلس ارزشمند است،‌ اما نباید شجاعت را از مدیران سلب کند

رئیس جمهور در نشست مشترک دولت و مجلس با بیان اینکه مردم از اختلافات و حاشیه‌سازی بیزارند، اظهار داشت: آنچه مردم را شاد می‌کند حل مسائل آنهاست، همه موظفیم برای تحقق فرامین راهبردی رهبر معظم انقلاب، با پرهیز از حاشیه‌سازی‌ها، برای بهبود معیشت و رونق کسب و کار مردم تلاش کنیم.

پیام تبریک نوروزی نخست وزیر هند و رئیس جمهور ویتنام به دکتر رئیسی

نخست وزیر هند و رئیس جمهور ویتنام در ادامه پیام‌های تبریک سران کشورهای مختلف، فرارسیدن سال نو خورشیدی و نوروز را به رئیس جمهور کشورمان تبریک گفتند.

آیت‌الله رئیسی در جلسه هیئت دولت:

سخنان روز گذشته مقام معظم رهبری چراغ راهی برای همگان است/ دستگاه‌های اجرایی برنامه‌های خود را برای تحقق منویات رهبری، ارائه کنند/ با متخلفانی که با قیمت ریال کالا تولید و با قیمت ارز عرضه می‌کنند،‌ برخورد قاطع شود

رئیس جمهور سخنان روز گذشته رهبر معظم انقلاب را چراغ راه همگان دانست و با بیان اینکه مسئولان خط مقدم این خطابه برای تحقق شعار سال هستند،‌ گفت: همه مدیران کشور مسئولیت دارند، مطالبه رهبر معظم انقلاب را که مطالبه عمومی است با نگاهی نو و طرح‌ها و برنامه‌های مدون با جدیت پیگیری و اجرایی کنند.

دکتر رئیسی در نشست ۴ ساعته با جمعی از تولیدکنندگان و کارآفرینان برتر تاکید کرد؛

ضرورت جسارت و شجاعت بدنه کارشناسی اجرایی در تصمیم‌گیری در مسیر رفع موانع تولید/ اختصاص یک روز در هفته برای مباشرت با تولیدکنندگان و کارآفرینان با هدف بررسی و رفع مشکلات/ هیچ تصمیمی در بخش اقتصادی بدون نظر فعالین بخش خصوصی گرفته نشود

جمعی از تولیدکنندگان و کارآفرینان برتر کشور در نشستی ۴ ساعته با رئیس جمهور به بحث و گفتگو درباره سیاست‌های اقتصادی دولت و تشریح مشکلات و نقطه‌نظرات خود در زمینه راهکارهای رفع موانع و رونق تولید پرداختند.

پذیرش استعفای وزیر آموزش و پرورش/ صحرایی سرپرست وزارتخانه شد

رئیس جمهور با قبول استعفای نوری، رضامراد صحرایی را بعنوان سرپرست وزارت آموزش و پرورش انتخاب کرد.

پیام تسلیت رئیس جمهور در پی رحلت حجت‌الاسلام والمسلمین سید صادق حکیم

رئیس جمهور در پیامی رحلت حجت‌الاسلام والمسلمین سید صادق حکیم را به حوزه‌های علمیه، علمای اعلام کشور دوست و برادر عراق، بیت مکرم حکیم، به ویژه برادر ارجمندشان جناب حجت‌الاسلام والمسلمین سید حیدر حکیم و همچنین حجت‌الاسلام والمسلمین سید عمار حکیم و سایر بستگان تسلیت گفت.

آیت‌الله رئیسی در آیین افتتاح سی‌امین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم:

تحقق هدف‌گذاری ۱۰میلیون حافظ قرآن در کشور دست یافتنی است/ حجاب ضرورت دینی، امر الهی مشترک بین همه ادیان توحیدی و مذاهب اسلامی و یک الزام قانونی است/ حساسیت نسبت به دیگر منکرات از جمله مفاسد اقتصادی مطالبه درست و به حق افکار عمومی است

رئیس جمهور احساس مسئولیت در نهی منکرات و دعوت به معروف‌ها در جامعه را از اولویت‌ها و فضیلت‌های ماه مبارک رمضان عنوان کرد و اظهار داشت: در نگاه دینی کسانی که عهد می‌بندند، فقط رای نمی‌دهند، بلکه همواره پای عهد و پیمان خود هستند و مردم ما برای تحقق همه ارزش‌های انقلابی و اسلامی تا آخرین لحظه پای عهد و میثاق خود هستند.

با حضور آیت‌الله رئیسی صورت گرفت؛

افتتاح و آغاز به کار سی‌امین دوره نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم

سی‌امین دوره نمایشگاه قرآن کریم در دهمین روز از ماه مبارک رمضان با حضور رئیس جمهور افتتاح و آغاز به کار کرد.

پیرو دستور رئیس جمهور انجام شد؛

اعلام نتایج بررسی علل بروز مشکلات پرداخت حقوق اسفند ماه و امتیازات قانون رتبه‌بندی

پیرو دستور رئیس جمهور به معاون اول برای بررسی سریع و دقیق علل بروز مشکلات پرداخت حقوق اسفند ماه و امتیازات قانون رتبه‌بندی معلمان و فرهنگیان و رفع مشکل و شناسایی و برخورد با قصور و تقصیرهای احتمالی، دکتر مخبر عصر امروز در نامه‌ای به دکتر رئیسی نتیجه بررسی‌ها و پیگیری‌های انجام شده در این زمینه را اعلام کرد.

ادامه تبریکات نوروزی سران کشورها به رئیس جمهوری اسلامی ایران

سران تعداد دیگری از کشورها در پیام‌های جداگانه، فرارسیدن سال نو خورشیدی و نوروز را به رئیس جمهور و مردم کشورمان تبریک گفتند.

در جلسه امروز هیئت دولت صورت گرفت؛

بررسی عملکرد وزارتخانه‌ها و ستاد تنظیم بازار در زمینه نظارت و کنترل بر قیمت‌ها/ تشکیل کارگروهی برای رصد و جلوگیری از تصمیمات و اقدامات تورم‌زا

رئیس جمهور به معاون اول ماموریت داد با تشکیل کارگروهی متشکل از وزارت‌ اقتصادی و دارایی، سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی، ضمن رصد تصمیمات دستگاه‌های اجرایی از هرگونه تصمیمی که منجر به افزایش تورم شود، جلوگیری به عمل آورند.

دکتر رئیسی در ضیافت افطار با جمعی از اساتید و دانشمندان کشور:

دانشمندان علاوه بر تلاش‌های علمی برای رفع مشکلات کشور راهکار ارائه کنند/ وزارتخانه‌های علوم و بهداشت زمینه تسهیل حضور دانشمندان در بخش‌های تولیدی کشور را فراهم کنند/ موافقت با پیشنهاد تشکیل باشگاه دانشمندان برتر برای رصد و ارائه راهکار حل مشکلات کشور

رئیس جمهور ارائه راهکار برای حل مسائل و مشکلات کشور را از ویژگی‌های علوم کاربردی دانست و از دانشمندان و پژوهشگران خواست علاوه بر تلاش برای پیشرفت علمی و فتح مرزهای دانش، با شناخت مسائل کشور، راهکارهای عملیاتی برای رفع مشکلات، ارائه کنند.

دکتر رئیسی در اولین جلسه شورای‌عالی اشتغال در سال جدید مورد تاکید قرار داد؛

اقدام جهادی بخش اجرایی و نهادهای انقلابی برای اشتغال‌آفرینی در استان‌های دارای آمار بیکاری بالاتر/ تداوم روند رفع موانع کسب و کار در سال جدید/ تامین به موقع اعتبارات دستگاه‌ها برای عمل به تعهدات اشتغالزایی

رئیس جمهور بر ضرورت تمرکز ویژه بر اشتغال‌آفرینی در استان‌های دارای نرخ بیکاری بالاتر تاکید کرد و به وزیر کار ماموریت داد اشتغالزایی و کاهش معضل بیکاری بویژه ایجاد اشتغال برای اقشار تحصیل‌کرده در این استان‌ها را به صورت ویژه در دستور کار قرار دهد.

پیوندهای مرتبطبيانات

۱۴۰۱/۰۱/۳۱

نماهنگ | ایام قدر، قله ماه رمضان

نماهنگ | ایام قدر، قله ماه رمضان(KHAMENEI.IR)

• 

  نماهنگ | ایام قدر، قله ماه رمضان(KHAMENEI.IR)

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای: «قلّه‌ی ماه رمضان، ایّام قدر و لیالی مبارکه‌ی قدر است؛ ما به این قلّه رسیده‌ایم؛ از فرصت بی‌نظیر توسّل و تضرّع و دعا و طلبِ از پروردگار عالم [باید] استفاده کنیم. این ماه ضیافت الهی است و برترین ضیافتهای الهی در همین ایّام مبارک است. این دعایی که شما میخوانید، این توسّلی که شما میکنید، این اشکی که میریزید، اینها همه ضیافتهای پروردگار است که به شما اعطا شده؛ قدر اینها را بدانید و برای خودتان و همه‌ی برادران دینی‌تان و کشورتان و جامعه‌تان دعا کنید و از خدا مطالبه کنید، درخواست کنید و مطمئنّ به اجابت باشید.» ۱۴۰۰/۰۲/۱۲
رسانه KHAMENEI.IR به مناسبت فرارسیدن شب‌های قدر نماهنگ «ایام قدر، قله ماه رمضان» را منتشر میکند.

برچسب‌ها: لیلة القدر؛

گفت‌وگو با استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل

سیاست همسایگی و فرصت‌های موجود

| ابراهیم متقی
سیاست خارجی که جمهوری اسلامی ایران دنبال می‌کند مبتنی بر منطقه‌گرایی است. مفهومی که در قالب سیاست همسایگی مطرح‌شده به این موضوع توجه و اشاره دارد که باید در مرحله اول سیاست خارجی و روابط خودمان را با بازیگرانی گسترش دهیم که دارای قالب‌های ادراکی، فرهنگی و ساختاری نسبتاً مشترکی با ما هستند[متن کامل]

رهبر انقلاب اسلامی در سخنرانی روز اول فروردین‌ماه در حرم مطهر رضوی با اشاره به شکست سیاست دشمن برای منزوی کردن جمهوری اسلامی ایران بر گسترش ارتباطات سیاسی و اقتصادی و فنّی و علمی با کشورهای مختلف دنیا از جمله آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین تأکید کردند. این موضوع در دیدار رمضانی مسئولان نظام در پانزدهم فروردین‌ماه نیز مجددا مورد اشاره قرار گرفت و حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر بهره‌گیری از ارتباطات خارجی به عنوان یکی از اولویت‌های لازم برای عملیاتی شدن شعار سال ۱۴۰۲ فرمودند: «ارتباط خارجی که فقط ارتباط با آمریکا و چهار کشور اروپایی که نیست؛ در دنیا دویست و خرده‌ای کشور هستند، اینها هر کدام یک ظرفیّتی‌اند؛ از این ارتباطات خارجی میشود استفاده کرد برای این [منظور].» ۱۴۰۲/۰۱/۱۵
رسانه KHAMENEI.IR برهمین اساس در گفت‌وگو با دکتر ابراهیم متقی رئیس دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، نگاهی به فرصت‌های گسترش ارتباطات خارجی با همسایگان و عضویت در پیمان‌های مهم منطقه‌ای داشته است. آقای متقی معتقد است که منطقه‌گرایی به کنش ارتباطی کشورها در همان حوزه جغرافیایی محدود نمی‌شود و منجر به رشد اقتصاد جهانی و رشد مبادلات با اقتصاد جهانی و نهادهای بین‌المللی خواهد شد.

رهبر انقلاب در سخنرانی روز اول فروردین و دیدار مسئولان نظام، به استحکام و پیشرفت روابط خارجی با کشورهای آسیایی و عضویت در چند پیمان طی یکی دو سال گذشته اشاره کردند. روابط خارجی ما با کشورهای آسیایی و فراز و نشیب آن‌ها به چه صورت بوده و چرا تابه‌حال به شکل کامل این روابط محقق نشده و استحکام روابط خارجی با کشورهای آسیایی دربردارنده چه نقاط قوت و ضعف‌هایی برای سیاست خارجی ماست؟
سیاست خارجی که جمهوری اسلامی ایران دنبال می‌کند مبتنی بر منطقه‌گرایی است. مفهومی که در قالب سیاست همسایگی مطرح‌شده به این موضوع توجه و اشاره دارد که باید در مرحله اول سیاست خارجی و روابط خودمان را با بازیگرانی گسترش دهیم که دارای قالب‌های ادراکی، فرهنگی و ساختاری نسبتاً مشترکی با ما هستند یا شکل‌بندی اقتصادی و سیاسی آن‌ها می‌تواند با ما در وضعیت مکمل قرار بگیرد؛ بنابراین مسئله اصلی سیاست خارجی ایران در شرایط موجود بحث مربوط به همسایگی و منطقه‌گرایی است.

یکی از عرصه‌های سیاست همسایگی مربوط به پیمان‌هایی است که ایران در سال‌های گذشته تلاش کرده در آن‌ها عضویت داشته باشد و بتواند موقعیت خود را ارتقا دهد. ایران به عضویت پیمان شانگهای درآمده؛ البته هنوز از مزایای پیمان شانگهای بهره نگرفته است. اگر شکل‌بندی اقتصادی ما با سیاست جهانی و نهادهای اقتصاد جهانی در وضعیت تعادلی قرار بگیرد، طبیعی است که عضویت ایران در پیمان شانگهای صرفاً یک موضوع سیاسی یا تبلیغاتی تلقی نمی‌شود و می‌تواند زمینه ارتقای همکاری‌های اقتصادی درون‌منطقه‌ای را به وجود بیاورد.

نکته دومی که رهبر انقلاب بر آن تأکید داشتند بحث مربوط به همسایگی در قالب اکو است که از سال‌های قبل وجود داشته و مسئولان تلاش می‌کنند تا سطح روابط را ارتقا دهند و همکاری‌های مؤثری را در فضای فعلی شکل دهند. این یک موضوع بسیار کلیدی در ارتباط با اقتصاد ایران است؛ یعنی موضوع اقتصادی با عرصه سیاست خارجی پیوند پیدا کرده و به هر میزان که همکاری ما در عرصه اقتصادی بیشتر و مؤثرتر باشد، طبعاً سیاست خارجی مؤثرتر، سازنده‌تر و همکاری‌جویانه‌تری با کشورهای منطقه خواهیم داشت.

بحث دیگری مربوط به روابط با اروپا و آمریکا است. این کشورها تلاش کردند سیاست خارجی ایران را منزوی کنند. اما به‌موازات تضعیف روابط ما با غرب همان‌طور که رهبر انقلاب فرمودند ارتباط‌ کشورمان با آسیا در این اواخر به‌صورت صددرصد تقویت شد. ارتباط با کشورهای آسیایی چقدر می‌تواند نیاز به اروپا و آمریکا را در روابط خارجی کاهش دهد؟
جمهوری اسلامی آمادگی همکاری‌های اقتصادی سازنده با تمامی کشورها را دارد و حتی اگر کشورهای اروپایی از سیاست تخریب اقتصادی و سیاسی ایران بهره نگیرند، ایران آمادگی دارد تا روابط اقتصادی‌اش را با این کشورها گسترش دهد؛ لذا بحث اصلی که وجود دارد این است که همکاری‌های اقتصادی نیازمند زیربناها و پایه‌های سیاسی است.

اگر مجموعه‌ای از کشورها درصدد این باشند که به اقتصاد ایران ضربه بزنند یا اینکه نظام سیاسی ایران را از حوزه اقتصادی در فضای محدودیت قرار دهند، طبیعی است که آن‌ها تمایلی به مبادله نخواهند داشت و از روابط به‌عنوان یک ابزار برای محدودسازی قدرت ایران استفاده می‌کنند؛ پس آنچه در کلام رهبر انقلاب وجود داشت مسئله مربوط به توسعه همکاری اقتصادی با تمامی کشورهایی است که تمایل به همکاری‌های سازنده دارند؛ یعنی اینکه الگوی رفتار مبتنی بر مبادله باشد. هرگاه اقتصاد و سیاست خارجی کشوری مبتنی بر مبادله باشد زمینه برای بازی برد-برد و سود متقابل به وجود خواهد آمد.

آیا ارتباط با آسیا جایگزین رابطه با کشورهای غربی و اروپا است یا باید این ارتباط توأمان باشد؛ یعنی هم روابط با کشورهای آسیایی و هم کشورهای غربی تداوم یابد؟
اقتصاد در عصر موجود ماهیتی درهم‌تنیده دارد؛ یعنی اقتصاد اروپا از آمریکا و آسیا جدایی‌ناپذیر است؛ لذا مسئله اصلی که وجود دارد این است که بتوانیم سطح روابط را ارتقا دهیم و برای ارتقای سطح روابط گام اول حوزه همسایگی است و حوزه همسایگی با حوزه آسیایی ارتباط مستقیم دارد؛ یعنی ما یک کشور آسیایی هستیم و کشورهای آسیایی می‌توانند نیازهای متقابل ما را تأمین کنند.

اروپایی‌ها هم از قبل بازار مشترک داشتند اما بازار مشترک اروپا به این معنا نبود که نیازی به آسیا، آفریقا یا آمریکا نداشته باشند، بلکه بحث اصلی‌شان نوعی کارکردگرایی بود.

به نظر من رویکرد کنونی جمهوری اسلامی این است که حوزه مبادلات کشور را با واحدهای آسیایی که نگاهشان در رابطه با جمهوری اسلامی همکاری‌جویانه و مسئولانه‌تر است به‌گونه‌ای ارتقا پیدا کند که هرکدام از این کشورها بتوانند بخشی از نیاز متقابل دیگری را تأمین کنند؛ یک رویکرد منطقه‌گرایی جدید که می‌تواند سطح روابط را با اقتصاد جهانی نیز گسترش دهد. تجربه جهانی نشان داده که منطقه‌گرایی به کنش ارتباطی کشورها در همان حوزه جغرافیایی محدود نمی‌شود و منجر به رشد اقتصاد جهانی و رشد مبادلات با اقتصاد جهانی و نهادهای بین‌المللی خواهد شد.

ارتباط قوی با کشورهای آمریکای لاتین در مناسبات ما چه جایگاهی دارد؟ الزامات این نوع ارتباط چیست و در صورت تقویت ارتباطات، این عرصه چه آورده‌هایی برای کشور می‌تواند داشته باشد؟
ما با کشورهای آمریکای لاتین روابط تاریخی و طولانی‌مدت داریم. تقویت روابط با کشورهای آمریکای لاتین می‌تواند باعث کاهش تأثیرات فشارهای غربی‌ها بر اقتصاد شود.

کشورهای آمریکای لاتین عموماً دارای رویکرد انتقادی نسبت به سیاست‌های مداخله‌گرایانه آمریکا هستند. اقتصاد و سیاست و شکل‌بندی دفاعی و امنیتی این کشورها تحت تأثیر فضای آمریکاست و به همین دلیل جامعه و بسیاری از کارگزاران آنان تمایلی به توسعه روابط با آمریکا ندارند و آن را به‌عنوان یک کشور مداخله‌گر تلقی می‌کنند.

وقتی کشورهای آمریکای لاتین چنین رویکردی داشته باشند، طبعاً زمینه برای شکل‌گیری منافع مشترک و همکاری‌های متقابل به وجود می‌آید؛ یعنی زمانی که کشورها دارای منافع مشترک یا دارای تهدیدات مشترک باشند تلاش می‌کنند تا موقعیت خود را از طریق همکاری‌های متقابل با یکدیگر ارتقا دهند و این یک مسئله بسیار بنیادی در بیان رهبر انقلاب برای توسعه همکاری‌های اقتصادی است.

یکی از مسائل مورد تأکید رهبر انقلاب این بود که ما با کشورهای اروپایی قهر نیستیم و با دولت‌های اروپایی که تبعیت کورکورانه از سیاست‌های آمریکایی نداشته باشند هم حاضر به همکاری هستیم. تبیین شما از این سخنان چیست؟
روابط ایران با کشورهای اروپایی ماهیت تاریخی و همکاری‌جویانه دارد؛ ولی اقتصاد، سیاست و حتی شکل‌بندی امنیتی بسیاری از کشورهای اروپایی تحت تأثیر آمریکا قرار دارد. کشورهای اروپایی عموماً تمایلی ندارند که سیاست و الگوی رفتاری‌شان مبتنی بر آن چیزی باشد که آمریکایی‌ها دیکته می‌کنند؛ اما در برخی مواقع الگوی رفتاری و فشار سیاسی آمریکا بسیار بالاست.

اروپا می‌تواند یک مزیت بالقوه همکاری اقتصادی با ایران را شکل دهد و به همین علت رهبر انقلاب درصدد برآمدند تا یک نوع تفکیک الگوی رفتاری بین سیاست تهاجمی آمریکا با سیاست مبتنی بر موازنه اروپا را مطرح کنند و در این فضا امکان همکاری‌های اقتصادی سازنده را تقویت کنند؛ چه در حوزه برجام و چه در سایر موضوعات و حوزه‌های رفتاری.

نسخه قابل چاپ

در اين رابطه بخوانید :

• ديگران - گفتگو / گسترش روابط خارجی در سایه اعتماد به نفس و تکیه به ظرفیت‌های ملی
• ديگران - گزارش / ایران مقتدر، دشمن منزوی

....

مهمان: دکتر ابراهیم متقی

استاد روابط بین‌الملل و رئیس دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

• بيانات

• گسترش روابط خارجی در سایه اعتماد به نفس و تکیه به ظرفیت‌های ملی

• مهار تورم در گرو سیاست‌های مناسب ارزی

• رسانه نوروز و تحول

• اطلس‌زیست بوم کشور، نقشه راه حفظ اقلیم‌های ایران است

• سیاست‌های کلی اصل ۴۴ تجلّی نگاه رهبر انقلاب به نقش دولت در اقتصاد

• گام‌های تحول برای پیشرفت

• ایران مقتدر، دشمن منزوی

پیوندهای مرتبطبيانات

1400/1/21

[نمایش تمام تصاوير]|[دریافت تمام تصاویر (Zip)]|تصویر1

امیر جهاد با نفس

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای: «از اوایل انقلاب تا وقت شهادت، حقّاً و انصافاً جز خیر از این مرد [شهید صیادشیرازی] چیزی ندیدیم. آنچه در میدانهای جهاد از او بروز کرد، کارهای بزرگی بود؛ هم در میدان جنگ و هم بیرون از میدان جنگ. چیزی که مهمّ است، این است که یک نفر علاوه بر جنگ با دشمنان، در جهاد با نفس هم پیروز شود.» ۱۳۷۸/۰۲/۱۹
پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR به مناسبت سالروز شهادت شهید سپهبد علی صیاد شیرازی، لوح «امیر جهاد با نفس» را منتشر میکند.

برچسب‌ها: شهید صیاد شیرازی؛ مبارزه با نفس؛

درامتداد تاریکی-اختلافات ملکی انگیزه ای برای قتل برادر

کرمانی - فردی که به علت اختلافات ملکی در یک درگیری برادرش را به قتل رسانده بود، در عملیات نیروهای پلیس رودبار جنوب دستگیر شد.

به گزارش خراسان ،فرمانده انتظامی استان کرمان در تشریح این جنایت خونین بیان کرد:روزسوم فروردین امسال ،قتل فردی با سلاح گرم به مرکز فوریت های پلیسی ۱۱۰ اعلام شد که بی درنگ گروهی از نیروهای انتظامی پلیس آگاهی شهرستان رودبارجنوب برای بررسی موضوع راهی محل حادثه شدند. سردارناظری ادامه داد:درتحقیقات انجام شده مشخص شد که جوانی ۲۴ ساله در یکی از روستاهای شهرستان رودبار جنوب، با برادر کوچک ترش به علت برخی اختلافات درگیر شده و بر اثر شلیک گلوله و شدت جراحات جان خود را از دست داده است. این مقام ارشد انتظامی افزود: بلافاصله با هماهنگی مرجع قضایی، دستگیری قاتل در دستور کار پلیس آگاهی شهرستان رودبار جنوب و پلیس آگاهی استان کرمان قرار گرفت. وی گفت:نیروهای انتظامی شهرستان رودبار جنوب با اقدامات اطلاعاتی مخفیگاه قاتل را دریکی از روستاهای شهرستان رودبار جنوب شناسایی کردند و در یک عملیات غافلگیر کننده قاتل را به دام انداختند. سردارناظری تصریح کرد: متهم پس از انتقال به مقر پلیس ، دربازجویی ها مدعی شد برادرش را بر سر اختلافات ملکی و با استفاده از سلاح گرم به قتل رسانده است. فرمانده انتظامی استان کرمان خاطرنشان کرد : ماموران در ادامه یک قبضه کلت کمری به همراه مقادیری مهمات از متهم کشف کردند و او را برای سیر مراحل قانونی به مرجع قضایی تحویل دادند. خراسان : شماره : 21181 - ۱۴۰۲ سه شنبه ۱۵ فروردين

خشم «سیا» بابت آشتی عربستان با ایران

همزمان با این که وال استریت ژورنال از نارضایتی آمریکا از عربستان پرده برداشت، المانیتور نوشت: ویلیام برنز رئیس سیا در سفری اعلام نشده با بن سلمان دیدار و غافلگیری واشنگتن را از گشایش روابط ریاض با تهران اعلام کرده است

گروه سیاسی - در پی توافق از سرگیری روابط میان ایران و عربستان که با وساطت چین به دست آمد، مناسبات میان ریاض و واشنگتن بیش از پیش به سمت واگرایی گزارش شده است، به طوری که به تازگی رسانه‌های آمریکایی از سفر مخفیانه ویلیام برنز رئیس دستگاه جاسوسی آمریکا (سیا) به عربستان با محوریت اعلام نارضایتی از سیاست‌های منطقه ای جدید این کشور به ویژه بازسازی روابط با ایران و سوریه خبر داده اند. زمان سفر برنر به عربستام مشخص نشده اما به گزارش وال استریت ژورنال به نقل از منابع آگاه، برنر در دیدار با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی گفته است که از نزدیک شدن ریاض به ایران و سوریه احساس «نارضایتی و سردرگمی» کرده و از این که هیچ اطلاعی در این باره به واشنگتن داده نشده گلایه‌مند شده است، اما به گزارش المانیتور، بیل برنز هفته گذشته در سفری اعلام نشده به عربستان سعودی رفته و ناخشنودی خود را از گشایش روابط عربستان با ایران و سوریه و با میانجیگری چین و روسیه اعلام کرده است. یک مقام آمریکایی به المانیتور گفته است، برنز در این سفر با همتایان سعودی خود و رهبران این کشور از جمله محمد بن سلمان درباره موضوعات مورد علاقه دو طرف گفت‌وگو کرده‌ است. در همین راستا، فاکس‌نیوز توافق میان ایران و عربستان را نه تنها باعث شکوفاییِ روابط پیچیده در غرب آسیا بلکه نشان‌دهنده تغییر جهت سیاست خارجی در دنیا متأثر از روابط پرتنش آمریکا و چین دانسته است. شبکه سی‌بی‌اس نیز توافق بین ریاض و تهران با میانجیگری چین را نمایانگر یک پیروزی مهم دیپلماتیک برای چین در شرایطی دانسته که کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس به این نتیجه رسیده‌اند که ایالات متحده به آرامی در حال عقب‌نشینی از این منطقه است. این نگرانی زمانی بیشتر شدت می‌گیرد که به تازگی نیز کشورهای عربی از جمله عربستان هم‌راستا با روسیه از کاهش تولید نفت اوپک پلاس که به افزایش بهای نفت منجر شد، حمایت کرده‌اند. همچنین گزارش‌ها حکایت از پهلو گرفتن رزم‌ناو روسی در آب‌های عربستان دارد، چنان که وزارت دفاع روسیه می‌گوید یک کشتی جنگی این کشور برای نخستین بار طی ۱۰ سال اخیر وارد عربستان شد و در بندر جده پهلو گرفت . علاوه بر کشتی جنگی آدمیرال گورشکوف، نفتکش روسی کاما نیز وارد جده شد که هر دو همزمان آب‌های عربستان را ترک کردند. بُعد دیگر نگرانی آمریکا از دیدار وزیران خارجه ایران و عربستان را در تاثیرات و نتایج همگرایی دو کشور بر معادلات منطقه می‌توان جست‌وجو کرد. آمریکا که تلاش داشت با ایران‌هراسی و وعده‌های تسلیحاتی و سیاسی، کشورهای عربی را به سازش با رژیم صهیونیستی و ایجاد جبهه واحد در قالب چتر امنیتی واحد علیه ایران سوق دهد، امروز رویاهایش را بر باد رفته می‌بیند. در مقابل، پیوندهایی که در منطقه در حال شکل گرفتن است، از یک‌سو سودهای کلان تجارت تسلیحاتی آمریکا را با اختلال مواجه خواهد کرد و از سوی دیگر، با منطقه‌محور شدن امنیت، ضمن حرکت به سمت پایان حضور نظامی ایالات متحده و متحدانش در منطقه ضربه‌ای شدید به سلطه‌گرایی آمریکایی خواهد زد. همچنین این پیوندها با پایان بخشیدن به روند سازش، می‌تواند جهان اسلام را در حمایت از فلسطین منسجم‌تر از پیش کند. روزنامه یدیعوت آحارونوت در گزارش صریحی در این باره اعلام کرد: توافق ایران و عربستان به‌منزله فرو ریختن دیوار دفاعی است که اسرائیل می‌خواست برای خود بسازد. این مسئله در کنار بحران داخلی رژیم صهیونیستی و ناتوانی دولتمردان آمریکا در حفظ این رژیم می‌تواند تاثیرات منفی بر انتخابات ۲۰۲۴ آمریکا و تضعیف موقعیت دموکرات‌ها و شخص بایدن داشته باشد. خواست کشورهای عربی برای احیا و توسعه روابط با سوریه مانند سفر مقامات اماراتی، نمایندگان پارلمان‌های عربی، وزیر خارجه مصر و... به دمشق و نیز سفر «بشار اسد» به عمان و امارات و حضور «فیصل مقداد» وزیر خارجه سوریه در مصر در کنار اعلام آمادگی عربستان برای بازگشایی نمایندگی‌هایش در سوریه و حتی دعوت احتمالی از اسد برای نشست آینده سران اتحادیه عرب، شواهدی روشن از سمت و سوی تحولات اخیر است. این مسئله چنان برای آمریکا سنگین بوده که با صدور بیانیه‌ای بر تغییر نکردن مواضع واشنگتن در قبال سوریه تأکید و برای نمایش عملی این ادعا و نشان دادن خشم خود از این روابط، به بمباران مواضع نیروهای سوریه و مبارزان با تروریسم در این کشور اقدام کرده است. به بیان دیگر، مواضع افرادی مانند رئیس سازمان سیا و خشم آن‌ها از توسعه روابط ایران و عربستان نشئت گرفته از نگرانی جدی آمریکا از دگرگونی‌های امنیت‌ساز و ثبات‌آفرین در منطقه و نظام بین‌الملل بدون نقش‌آفرینی آمریکاست.

اعمال نخستین شب قدر (شب ۱۹ رمضان)

آن شب قدری که گویند اهل خلوت امشب است

فیلم کامل بیانات رهبر انقلاب در دیدار شاعران و اساتید ادبیات فارسی

توصیه مرحوم آیت الله فاطمی نیا برای شب‌های قدر

فرصت دعا در شب قدر از زبان رهبر انقلاب

فرمانده کل انتظامی: از هفته آینده افرادی که کشف حجاب کنند ابتدا تذکر میگیرند؛ سپس به محاکم قضایی معرفی می‌شوند

رهبر انقلاب: شعار امسال حساس و مهم است/ یک اقتصاد نابسامان بر فرهنگ جامعه هم اثرگذار است

پادکست | شب سرنوشت

شب قدر، شب اهل خلوت!

سردار سلامی: می‌خواستند ایران را بی‌ثبات کنند، خود دچار بی‌ثباتی شده‌اند

ادامه عملیات مسلحانه در کرانه/ رسانه عبری: امروز اسرائیل منزوی و ضعیف شده است

سیره شهید صیاد شیرازی الگویی برای تصمیم‌های کلان دفاعی خواهد بود

جزئیات وخامت وضعیت ارتش اوکراین در اسناد فاش‌شده پنتاگون

رئیسی: به رغم تحریم‌ها ذخایر ارزی کشور خوب است

قیمت دلار در کانال های تلگرامی ساختگی است

درخواست قطعی شدن مالیات یک در هزار درآمد برای اصناف

دیدار سفرای ایران و عربستان در عمان

پادکست| فرصت دعا در شب قدر

منابع تامین کننده سلاح و پول تکفیری‌ها کجاست؟

بیانیه جامعه مدرسین درباره حجاب: سیاستی فاجعه بار و شیطانی در بعد جهانی در کار است

حمله افراد نقابدار به نیروهای پلیس در آتن

فیلم| در شب قدر پروردگار چگونه گناهان را پاک می‌کند؟

شمار بستری شدگان مبتلا به کرونا در خراسان رضوی ۲۴ درصد افزایش یافته است

تاکید آیت‌الله رئیسی بر تشکیل جبهه منسجم کشورهای اسلامی علیه رژیم صهیونیستی

روایت دل هایی که گره خورده اند/ داستان هایی از زائران حرم مطهر رضوی در شب‌های قدر

خداشناسی با زیارت/ نگاهی به اوصاف خدا در زیارتنامه های ماثور

تحلیل قدس درباره رد ادعای نقش داشتن ایالات متحده در توافق ایران و عربستان / زنگ پایان حضور آمریکا در منطقه

تازه های مطبوعات

قدر لحظه‌ها

زنگ پایان حضور آمریکا در منطقه

خواستار مشارکت گسترده در روز جهانی قدس هستم

هنر انقلاب اسلامی؛هنر مردمی

تحول و بایسته‌های بنیادین آن

سال جدید سال قدرت سپاه خواهد بود

حال و هوای بزرگ‌ترین ضیافت افطاری کشور در جوار بارگاه رضوی

آیا هوش مصنوعی به انسان‌ها صدمه می‌زند؟

آغاز رقابت برای رسیدن به سئول

در انتظار نرخ‌های جدید کارخانه‌ای خودرو!

رتبه پایین‌تر، راهکار دولت برای اجرای رتبه‌بندی فرهنگیان!

از غیبت آمریکا تا افتضاح برای دولت تبعیدی‌ها

توقیف ۲۰ روزه خودرو و جریمه یک میلیونی برای بی‌حجابان در خراسان جنوبی

میزبانی برنامه تلویزیونی محفل از حافظ کل قرآن+ فیلم

رئیس جمهور: بیش‌از یک‌میلیون بیمار از طریق دانش هسته‌ای درمان شدند

دعوت رئیسی از مردم برای حضور در راهپیمایی روز قدس

بازار خودرو یک فرمان و چند راننده

پیام خاص نتانیاهو به ایران از طریق ۴ کشور درباره حمله به ایران

حجاب به سرقت رفته را پس بگیرید! (یادداشت روز)

اخبار ویژه

افشای اسناد محرمانه درباره جنگ اوکراین /واقعیت یا عملیات فریب سیا و پنتاگون؟

شناسایی کشف حجاب با دوربین‌های هوشمند ‌و ارسال مستندات با پیامک

میزبانی دریاچه ارومیه از مسافران و گردشگران

حیله نتانیاهو نگرفت معترضان صهیونیست به خیابان‌ها برمی‌گردند

تأکید بر ضرورت همگرایی کشورهای اسلامی با توجه به جنایات اخیر رژیم صهیونیستی

افرادی که کشف حجاب کنند ابتدا تذکر می‌گیرند سپس به محاکم قضایی معرفی می‌شوند

مجلس انقلابی فریب غربگرایان و اسناد غربی را نخورد

مردی که تا قعر شبه روشنفکری را تجربه کرده بود

کشف بیش از ۳ تن گوشت «گراز و خوک» در شمال پایتخت

‌جزئیات دستگیری چند عامل پشت‌ پرده دلار تلگرامی توسط سپاه الغدیر

ببینید | جزئیات جدید بالا رفتن دو زن بدحجاب از ورودی یک امامزاده | خادمان برای تامین امنیت…

پیش بینی رمضان ۱۴۰۱ رهبر انقلاب درباره تغییر نظم جهانی چه بود؟ / تغییراتی بی‌سابقه طی ۲۰۰ سال گذشته!

بازی خطرناک باکو ؛ علی‌اف صبر ایران را امتحان نکند | اصرار عجیب آذربایجان برای تغییر مرزها ؛ ایران به بلندپروازی‌ها پاسخ محکم می‌دهد

بیانیه جامعه مدرسین درباره حجاب | نهادهای مسئول در حمایت از آمران به معروف به وظایف قانونی خود درباره حجاب عمل کنند | دغدغه‌مندان اعتلای کشور نگرانند

تصاویر سطح عجیب بی‌حجابی در رستوران رشیدپور | دلایل پلمپ رستوران رضا رشیدپور در کیش؛ از رقص…

۳ گروه در ایران بی‌حجاب شده‌اند ؛ حجاب به سرقت رفته را پس بگیرید! | پیشگیری جدی از بی‌حجابی…

بازی خطرناک باکو ؛ علی‌اف صبر ایران را امتحان نکند | اصرار عجیب آذربایجان برای تغییر مرزها…

فیلم | این دختر نوجوان را می شناسید؟

فتح مكه‏ ی معظمه توسط سپاهيان اسلام به فرماندهي پيامبر اسلام بنا به روايتی(20رمضان8ق)

فتح مكه‏ ی معظمه توسط سپاهيان اسلام به فرماندهي پيامبر اسلام بنا به روايتی(8ق) به دنبال نقض پيمان صلح حديبيه توسط كفار قريش - كه در سال ششم هجري ميان پيامبر و قبيله‏ي قريش امضاء شده بود - سپاه ده هزار نفري اسلام به فرماندهي حضرت محمد(ص) شهر مكه را فتح كرد. پيامبر اسلام(ص) پس از فتح مكه، اهالي آن را امان دادند، در حالي كه آن‏ها در مقابل گسترش اسلام مقاومت كرده و پيامبر اكرم و بسياري از مسلمانان را آزار و شكنجه داده بودند. اين رفتار محبت‏آميز پيامبر، باعث شد تا قبيله‏ي قريش به اسلام ايمان آورد. بدين ترتيب، مكه بدون هيچ گونه درگيري و خونريزي فتح شد. سپس حضرت محمد(ص) گروهي را به اطراف مكه فرستاد تا بتخانه‏ ها را ويران كنندو خود نيز به همراه امام علي(ع) بت‏هاي داخلِ خانه‏ي كعبه را درهم شكستند. فتح مكه را در دوم ماه رمضان سال هشتم هجري نيز گفته‏ اند.

فتح مکّه - فتح مكه ی معظمه توسط سپاهيان اسلام (8ق) - انهار

فتح مكه ی معظمه توسط سپاهیان اسلام به فرماندهی پیامبر ...

7 شعارهاي سياسي در فتح مکه | پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب

فتح مکه؛ خط بطلانی بر عقاید شرک‌آلود/ گسترش اسلام از راه ...

مقام با عظمت محمد صلی الله علیه وسلم در فتح مکه - مسجد

روزی که مکه توسط سپاهیان اسلام فتح شد - خبرگزاری فارس

وقوع غزوه ی "الفتح" و فتح مكه به دست پيامبر و اصحاب آن ...

پیامبر (ص) در فتح مکه، شعار «روز رحمت» را به جای «روز ...

غزوه فتح بزرگ فتح مکه | پیامبر رحمت (ص) وب سایت

فتح مكه - پایگاه رسمی آستان قدس علوی

شعار مسلمانان در هنگام فتح مکه

فتح مکه - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

فتح مكه: فتح اعظم - تابش

فتح مکه - ويکی شيعه

فتح مكه

رویدادهای مهم این روز در تقویم هجری ( 20 رمضان 1444 )

• فتح مكه‏ ی معظمه توسط سپاهيان اسلام به فرماندهي پيامبر اسلام بنا به روايتی(8ق)

به دنبال نقض پيمان صلح حديبيه توسط كفار قريش - كه در سال ششم هجري ميان پيامبر و قبيله‏ي قريش امضاء شده بود - سپاه ده هزار نفري اسلام به فرماندهي حضرت محمد(ص) شهر مكه را فتح كرد. پيامبر اسلام(ص) پس از فتح مكه، اهالي آن را امان دادند، در حالي كه آن‏ها در مقابل گسترش اسلام مقاومت كرده ...

• دومين شب قدر

• وفات "ابن شجری بغدادی" اديب و نحوی مسلمان(542 ق)

ابوالسّعادت هِبَةُ اللَّه بن علي عَلَوي حَسَني، نحوي، لغوي، اديب و شاعر شيعي در سال 450 ق به دنيا آمد. نَسَبِ ابن شجري به امام حسن مجتبي(ع) مي‏رسد و به همين سبب علوي حسني ناميده شده است. وي از نوجواني به فراگيري ادب، نحو، حديث و علوم زمانه پرداخت و هرگز از دانش‏اندوزي نياسود، چنان‏كه ...

• درگذشت "ياقوت حِمَوی" جغرافیدان شهير اسلام(626 ق)

عبداللَّه ياقوت بن عبداللَّه رومي معروف به ياقوت حِمَوي از ادباي شهير قرن هفتم هجري در سال 539 ق در بغداد به دنيا آمد. او سفرهاي بسيار كرد و ضمن اين سفرها به مطالعه نيز مي‏پرداخت، تا اين كه در جريان حمله‏ي چنگيز خان مغول به ماوراءالنهر، او به موصل و سپس به حلب در سوريه گريخت و سرانجام ...

• درگذشت "ابن ساعی بغدادی" اديب و مورخ مسلمان(674 ق)

شيخ تاجُ‏الدين ابوطالب علي بن اَنجُب بن عثمان بغدادي مشهور به ابن ساعي در سال 593 ق در بغداد به دنيا آمد. او در آغاز، علوم متداول زمان را نزد اساتيد فن آموخت و از بزرگان علم و دانش گرديد. ابن ساعي سال‏ها كتابدار مدرسه‏ي نظاميه‏ي بغداد بود و پس از سقوط بغداد توسط مغولان، از سوي خواجه ...

درگذشت استاد آیت‌الله سیدحسن صالحی(21فروردین 1396)

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما،مرکزخراسان رضوی،آیت‌الله میرزا حسن صالحی بامداد امروزبعد از یک دوره بیماری در بیمارستان امام

رضا (ع) شهر مشهد دار فانی را وداع گفت.

پیکر این روحانی وارسته در جوار بارگاه ملکوتی امام رضا (ع) به خاک سپرده شد.

آیت الله سید میرزا حسن صالحی معروف به" مدرس صالح "در سال ۱۳۰۶ شمسی در روستای رخنه از توابع فریمان چشم به جهان گشود.

او از آبان سال ۱۳۲۳ در حوزه مشهد مستقر و از محضر استادانی چون مرحوم شیخ محمدتقی ادیب نیشابوری و آیت الله حاج شیخ هاشم قزوینی و آیت الله العظمی حاج سید محمد هادی میلانی بهره مند شد و به مدت بیش از نیم قرن به تدریس علوم دینی در شبستان های مسجد جامع گوهرشاد پرداخت.

آيت الله سيد ميرزا حسن صالحي در سال ۱۳۰۶ شمسي در روستاي رخنه از توابع فريمان چشم به جهان گشود و تحت آموزه هاي پدر و مادر خود بزرگ شد. در دوران كودكي شاهد جريان كشف حجاب و نهضت گوهرشاد بوده و آبان سال ۱۳۲۳ در حوزه مشهد مستقر و از محضر استاداني چون مرحوم شيخ محمدتقي اديب نيشابوري و آيت الله حاج شيخ هاشم قزويني و آيت الله العظمي حاج سيد محمد هادي ميلاني بهره مند شد و به مدت بيش از نيم قرن به تدريس علوم ديني در شبستان هاي مسجد جامع گوهرشاد پرداخت. ايشان به ويژه در ابعاد اخلاقي و معنوي تأثيري ماندگار بر طلاب و فاضلان حوزه داشته است.و حضرت آیه الله صالحي ستون خيمه مهديه مشهدو تدريس هاي مهديه بودند و بقيه بيشتر شاگردان ايشان بودند كه بعد درس شروع كردند و در مسجد گوهر شاد، شبستان شيخ حبيب الله گلپايگاني كه سابق سال ها در آن جا مرحوم حاج ميرزااحمد مدرس تدريس داشتند. سطوح عاليه را تدريس مي كردند و شاگردان بسياري تربيت نمودند. تخصص اصلی ایشان تدریس شرح لمعه ، رسائل و مکاسب بود .

آیت الله سید میرزا حسن صالحی سطوح عالیه را تدریس می کرد و شاگردان بسیاری تربیت نمود. تخصص اصلی ابو شهید آیت الله سید میرزا حسن صالحی، تدریس شرح لمعه ، رسائل و مکاسب بود .

اینجانب سیدمحمدباقری پور در سال 1354 و 1355 شرح لمعه را در محضر این استاد بزرگوار در مسجد گوهرشاد تلمذ کردم الحق استادی بی مانند و مسلط در تدریس شرح لمعه بودند کتاب رادست میگرفتند ولی مطالب را از حفظ بیان میکردند . سال 1356 هم آیت الله واعظ طبسی شرح لمعه را در مسجد حاج ملاهاشم بعد از نماز جماعت آیت الله مروارید تدریس کردند که در محضر ایشان نیز تلمذ کردم.خدایشان رحمت کند .

پیام تسلیت در پی درگذشت حجت‌الاسلام والمسلمین سید حسن صالحی

آیت‌الله سیدحسن صالحی درگذشت/ معاون فرهنگی وزارت ارشاد در ...

پیام تسلیت مدیر عامل خانه کتاب برای درگذشت آیت الله سید حسن...

ایرنا - پیام های تسلیت به مناسبت درگذشت آیت الله سید حسن ...

درگذشت آیت‌الله سیدحسن صالحی - خبرگزاری صدا و سیما

خبرگزاری تسنیم - لاریجانی درگذشت آیت‌الله سیدحسن ...

گزارش تصویری/ تشییع پیکر مرحوم آیت الله سیدحسن ...

گزارش تصویری: تشییع پیکر آیت الله سیدحسن صالحی

بیوگرافی و زندگینامه آیت الله سیدحسن صالحی

آیت الله سیدحسن صالحی درگذشت - افکارنیوز

آیت الله سیدحسن صالحی درگذشت - انتخاب

آیت‌الله سیدحسن صالحی درگذشت - ایسنا

آیت‌الله سیدحسن صالحی درگذشت - فرارو

آیت‌الله سیدحسن صالحی درگذشت

شهادت امير سپهبد "علي صيادشيرازي" جانشين ستاد كل نيروهاي مسلح (21فروردین1378 ش)

اميرسپهبد علي صياد شيرازي در سال 1323ش در شهرستان درگز در استان خراسان به دنيا آمد و پس از تحصيلات دبيرستان، وارد دانشگاه افسري شد. وي در سال 1346 موفق به اخذ درجه كارشناسي از دانشگاه افسري گرديد و پس از طي دوره تخصصي توپخانه، به عنوان استاد در مركز آموزش توپخانه اصفهان مشغول به تدريس شد. او از مخالفان رژيم شاه بود تا جايي كه توسط عوامل آن رژيم دستگير و زنداني شد و در آستانه پيروزي انقلاب، در بهمن 57 آزاد گرديد. وي از اين زمان، خود را در اختيار انقلاب اسلامي قرار داد و در صحنه‏هاي سرنوشت‏ساز پيكار با دشمنان انقلاب، شركتي فعالانه داشت، شهيد صياد شيرازي در بحبوحه غائله ضدانقلاب در كردستان در سال 1358، به فرماندهي عمليات شمال غرب كشور برگزيده شد و به همراه شهيد چمران و ديگر رزمندگان اسلام، نقش مهمي در پاكسازي منطقه از لوث عناصر ضد انقلاب ايفا كرد. اين امير ارتش اسلام، پس از خلع بني‏صدر، براي پايان دادن به ناهماهنگي ارتش و سپاه، قرارگاه مشترك عملياتي سپاه و ارتش را راه‏اندازي كرد و به عنوان فرمانده ارتش در همانجا مشغول فعاليت گرديد. ايشان در 9 مهر 1360 به پيشنهاد شوراي عالي دفاع و با حكم حضرت امام خميني(ره)، به فرماندهي نيروي زميني ارتش منصوب شد كه در سلسله عمليات پيروزمند ثامن‏الائمه، طريق القدس، فتح المبين، بيت‏المقدس، رمضان، مسلم بن عقيل، مطلع الفجر، محرم، والفجر 3 2 1، خيبر و بدر فرماندهي نيروهاي ارتش را بر عهده داشت. شهيد صياد شيرازي نقش حساسي در آزادسازي خرمشهر ايفا نمود و حضور او در هشت سال دفاع مقدس، پيروزي‏هاي متعددي را براي كشور اسلامي به همراه داشت. وي در تيرماه 1365 به فرمان امام به عضويت شوراي عالي دفاع منصوب شد و در ارديبهشت 1366، به درجه سرتيپي ارتقاء يافت. امير شجاع اسلام، در سال 1368 به سمت معاونت بازرسي ستاد ارتش، در شهريور 1372 به سمت جانشين رييس ستاد كل ارتش و در فروردين 1378، از طرف مقام معظم رهبري به درجه سرلشكري نائل آمد كه اين درجه با افتخار شهادت به سپهبدي ارتقاء يافت. سرانجام امير سپهبد صياد شيرازي، جانشين ستاد كل نيروهاي مسلح در بامداد بيست و يكم فروردين 1378 به دست عوامل گروهك منافقين در تهران به شهادت رسيد و در تشييعي باشكوه، با حضور رهبر معظم انقلاب اسلامي و انبوه مردم در بهشت‏زهرا به خاك سپرده شد.

علی صیاد شیرازی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

زندگی نامه شهيد صياد شيرازی - بنیاد هابیلیان

مختصری از زندگی شهید صیاد شیرازی - نوید شاهد

خاطرات رهبر انقلاب از شهید سپهبد علی صیاد شیرازی - ...

زندگینامه امیر سپهبد علی صیاد شیرازی+ تصاویر - باشگاه ...

مروری بر زندگی شهید سپهبد صياد شیرازی - باشگاه خبرنگاران

خاطرات شهید صیاد شیرازی از شیوه رهبری امام در دوران دفاع مقدس

روایت شهادت شهید صیاد شیرازی؛ دل مادر از چیزی خبر داشت؟ + ...

15داستان كوتاه و خاطره از زندگي سردار شهيد علي صياد ...

افشای ابعاد جدید ترور شهید صیاد شیرازی پس از۱۰سال - ...

وصيتنامه شهيد سپهبد علي صياد شيرازي - خبرگزاری فارس

خاطره‌ ي شهيد صياد شيرازي از عمليات مرصاد - راسخون

ده خاطره از امیر سپهبد علی صیاد شیرازی - شهید آوینی

خاطرات منتشر نشده ای از شهید صیاد شیرازی - تبیان

وصیت نامه شهید سپهبد صیاد شیرازی - بنیاد هابیلیان

متن وصيت نامه شهيد صياد شيرازي - مشرق نیوز

وصیت نامه شهید علی صیاد شیرازی - راسخون

الف - سه خاطره از سپهبد شهید صیاد شیرازی

وصیت نامه شهید صیاد شیرازی - تبیان

علی صیاد شیرازی - ویکی‌گفتاورد

بمباران شيميايي "مريوان" توسط قواي بعثي عراق در جريان جنگ تحميلي (21فروردین1367 ش)

در ادامه جنايت‏هاي وحشيانه رژيم بعث، در چنين روزي در اثر بمباران شيميايي مريوان در غرب ايران و نيز منطقه فاو توسط رژيم عراق، تعداد زيادي از مردم غيرنظامي و نظامي، شهيد و مجروح شدند. رژيم عراق در آخرين سال تجاوز خود به خاك ايران، استفاده از سلاح‏هاي شيميايي را به شدت افزايش داد و صدها تن از نظاميان و غيرنظاميان ايراني را شهيد و هزاران تن را مجروح نمود. با اين حال نه تنها مجامع بين‏المللي و كشورهاي غربي در قبال اين گونه اقدامات غيرانساني رژيم عراق سكوت كردند، بلكه برخي از دولت‏هاي غربي نيز براي تهيه سلاح‏هاي شيميايي، به رژيم خونخوار عراق كمك‏هاي قابل توجهي نمودند. در اواخر سال 1381، كشورهاي غربي كه خود تأمين‏كننده مواد تشكيل‏دهنده سلاح‏هاي شيميايي رژيم بعثي بودند، به بهانه توليد سلاح‏هاي كشتار جمعي توسط عراق، به اين كشور حمله كرده و در فروردين 1382 حكومت آن را ساقط كردند.

بمباران شیمیایی مریوان و بانه توسط عراق | دفاع‌مقدس

بمباران شيميايي مريوان توسط بعث عراق (1367 ش)-21 ...

چگونگي كاربرد سلاح شيميايي در جنگ توسط رژیم بعث عراق ...

تاريخ حملات شيميايی عراق عليه ايران در طی ۸ سال جنگ ...

عراق در جنگ تحمیلی، ۳ هزار و ۵۰۰ بار ایران را بمباران شیمیائی کرد...

بمباران شيميايي مريوان توسط بعث عراق (1367 ش)-21 فروردین

شهدای پاسدار شهرستان مریوان و سروآباد - قربانیان بمباران ...

قربانیان بمباران شیمیایی روستای قلعه جی از رنج هایشان می ...

رنج های گران قربانیان بمباران شیمیایی روستای قلعه جی | ک ...

بمباران شیمیایی "مریوان" توسط قوای بعثی عراق در جریان ...

استفاده عراق از سلاح‌های شیمیایی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

تصاویر/قربانیان ناشناخته بمباران شیمیایی مریوان از رنج ...

روایت تاریخی جنگ شیمیایی رژیم بعثی عراق علیه ایران

عملیات والفجر 10 وحوادث مریوان وروستاهای اطراف

شهدای پاسدار شهرستان مریوان و سروآباد

تاریخچه جنگ های شیمیایی ایران و عراق

بمباران شیمیایی | فرهنگ نیوز

رویدادهای مهم این روز در تقویم خورشیدی ( 21 فروردین 1402 )

افتتاح طرح بزرگ آبرساني كشور در زاهدان (1382 ش)

بزرگ‏ترين طرح آبرساني كشور و خاورميانه از نظر فناوري نوين صنعت آب، با هدف تأمين حدود چهل درصد آب شرب شهروندان زاهدان، از چاه نيمه‏هاي زابل در خطوط لوله‏اي با 193 كيلومتر طول و 900 ميليمتر عرض افتتاح شد. از ويژگي‏هاي بارز اين طرح، نصب تأسيسات ايستگاه‏هاي پمپاژ در نقاطي به ارتفاع 1510 ...

ترور نافرجام "محمدرضا پهلوي" در كاخ مرمر(1344 ش)

در ساعت 9 صبح 21 فروردين 1344، هنگامي كه محمدرضا پهلوي عازم دفتر كار خود در كاخ مرمر بود، سرباز وظيفه رضا شمس‏آبادي او را به مسلسل بست، ولي گلوله‏ها به شاه اصابت نكرد و دو نفر از محافظين محمدرضا كشته و دو نفر نيز زخمي شدند. پس از اين تيراندازي بلافاصله شمس‏آبادي توسط گارد محافظ به ...

تأسيس "بنياد مسكن انقلاب اسلامي "به فرمان" امام خميني(ره) (1358ش)

قبل از پيروزي انقلاب، با تبعيض‏هاي فراواني كه در جامعه وجود داشت قشر عظيمي از مستضعفان از داشتن خانه محروم بودند. با پيروزي انقلاب اسلامي، حضرت امام خميني (ره)، در جهت احقاق حقوق محرومان، طي حكمي، اولين نهاد سازندگي براي رفع مشكل مسكن را تأسيس كردند. امام در اين فرمان، حساب 100 ...

بمباران شيميايي "مريوان" توسط قواي بعثي عراق در جريان جنگ تحميلي (1367 ش)

در ادامه جنايت‏هاي وحشيانه رژيم بعث، در چنين روزي در اثر بمباران شيميايي مريوان در غرب ايران و نيز منطقه فاو توسط رژيم عراق، تعداد زيادي از مردم غيرنظامي و نظامي، شهيد و مجروح شدند. رژيم عراق در آخرين سال تجاوز خود به خاك ايران، استفاده از سلاح‏هاي شيميايي را به شدت افزايش داد و صدها ...

رحلت حكيم، عارف و عالم گرانقدر "ميرزا ابوالحسن جلوه" (1276 ش)

حكيم ميرزا ابوالحسن بن محمد جلوه، عارف، فيلسوف و متكلم شيعي ايراني معروف به ميرزاي جلوه در حدود سال 1202ش (1238ق) در احمدآباد گُجُراتِ هند متولد گرديد. در 7 سالگي به اتفاق خانواده به زَواره اصفهان، زادگاه اجدادش بازگشت و در 14 سالگي پدرش را از دست داد. چون پدران و نياكان ميرزا ابوالحسن، ...

موضع‏گيري "امام خميني"(ره) در مورد روحانيت و سياست پس از آزادي از زندان (1343 ش)

پس از سخنراني امام خميني(ره) در سيزدهم خرداد 1342ش و دستگيري ايشان توسط رژيم طاغوت و وقوع قيام پانزدهم خرداد، رژيم، آن حضرت را نزديك به ده ماه درحبس نگاه داشت و سپس در خانه‏اي تحت نظر گرفت. اما عكس‏العمل شديد مردم در مورد اين محاصره، بازهم رژيم را به عقب‏نشيني وادار كرد تا آن‏كه امام ...

شهادت امير سپهبد "علي صيادشيرازي" جانشين ستاد كل نيروهاي مسلح (1378 ش)

اميرسپهبد علي صياد شيرازي در سال 1323ش در شهرستان درگز در استان خراسان به دنيا آمد و پس از تحصيلات دبيرستان، وارد دانشگاه افسري شد. وي در سال 1346 موفق به اخذ درجه كارشناسي از دانشگاه افسري گرديد و پس از طي دوره تخصصي توپخانه، به عنوان استاد در مركز آموزش توپخانه اصفهان مشغول به تدريس ...

تمدید آتش بس میان امپراطوری ایران و روم از طرف کنستانتین، امپراطور روم

کنستانتین امپراتور روم دهم آوریل سال336 میلادی به بهانه شرکت در مراسم سی‌امین سال حکومت خود، آتش بس 2هفته‌ای با ارتش ایران را که 22‌روز طول کشیده بود به‌صورت نامحدود تمدید کرد و بعدا از ادامه جنگ چشم پوشید. جنگ دو امپراتوری سال بعد از سر گرفته شد، 26‌سال متناوبا طول کشید و بدون اخذ ...

قتل مرموز دو افسر ژاندارم و افزایش بدگمانی ‌ نسبت به انگلیسی‌ها ‌

21‌فروردین 1295 (10‌آوریل‌1916) دو افسر ژاندارم- یک سرگرد و یک ستوان- در شیراز به طرز مرموزی کشته شدند. چون ژاندارمری تنها نیروی مسلح ایران در برابر «اس.پی.آر.» انگلستان بود، در قتل این دو افسر، انگلیسی‌ها مورد سوء ظن قرار گرفتند و شیرازی‌ها تا زمان لغو موافقتنامه اوت‌1907 سن‌پترزبورگ ...

سالروز زمین لرزه پرتلفات فارس(1351 ش)

بامداد21فروردین 1351 (دهم آوریل 1972) زمین لرزه‌ای به‌شدت 7 و یک دهم در مقیاس ریشتر در استان فارس روی داد که ضمن آن بیش از 5هزار و 300 نفر از هموطنان کشته شدند. کانون زلزله منطقه «قیر» و «کازرین» بود که تا شیراز همه جا را تکان داده بود. منوچهر پیروز، استاندار وقت تلفات منطقه جهرم ...

شهادت شهید سیدعلی‌اکبر علوی (1362ش)

شهید سیدعلی‌اکبر علوی، سال ۱۳۴۳ با آمدنش در خانواده، بساط سبزه و شادی بر اهل خانه گسترده شد. وی از طبقه مستضعف جامعه بود. عشق به اهل بیت و امام حسین (ع) موجب شد تا پدرش سیدبابا، نام «علی‌اکبر» بر او بنهد. در فضای خانه علاقه و پیروی از آن بزرگواران به نحو احسن دیده می‌شد. او در روستای ...

رویدادهای مهم این روز در تقویم میلادی ( 10 آوریل 2023 )

• وقوع قحطي مخوف پاريس در جريان انقلاب كبير فرانسه (1793م)

در جريان انقلاب كبير فرانسه، به دليل تعطيلي بيش از يكهزار مغازه خوار و بار و سبزي و نانوايى در دهم آوريل 1793م قحطي وحشتناكي در فرانسه آغاز شد. يكي از دلايل كمبود و سپس ناياب شدن مواد خوراكي، رو آوردن كشاورزان و مزرعه‏داران به امور سياسي و رها كردن كشت و كار بود. شدت قحطي پاريس و ...

• آغاز خروج سربازان فرانسوی از لبنان (1946م)

با پايان جنگ جهاني اول و اضمحلال امپراتوري عثماني در سال 1918م، فرانسه سرزمين‏هاي لبنان و سوريه را اشغال كرد. اما پس از آن كه آلمان در جريان جنگ جهاني دوم، فرانسه را تصرف كرد، لبنان، تحت نظارت ماموران حكومت فرانسوي دست نشانده آلمان موسوم به دولت ويشي قرار گرفت. در ژوئن سال 1941م نيروهاي ...

• آغاز جنگ دريايي امپراتوري عثماني و جمهوري ونيز (1645م)

با قدرت‏گيري دولت عثماني و جمهوري ونيز در شمال شرقي ايتاليا، درياي آدرياتيك محل تلاقي و رقابت اين دو قدرت گرديد و جنگ‏هايى نيز ميان آنها شعله‏ور شد، تا جايى كه در يك مقطع زماني در نيمه اول قرن شانزدهم "ونيز" اطاعت از عثماني را پذيرا گرديد. در نيمه قرن هفدهم با توجه به اوضاع آرام داخلي ...

• مرگ "كنت لويي دو لاگْرانْژْ" رياضي‏دان معروف اروپايي (1813م)

كنت ژوزف لويى دو لاگْرانْژْ، بزرگ‏ترين رياضي‏دان قرن هجدهم اروپا، در 25 ژانويه 1736م در شهر تورينو در ايتاليا به دنيا آمد. او هنگام تولد، بيش از حد ضعيف و ناتوان بود و با اين حال، از يازده فرزند خانواده، فقط او زنده ماند. لاگرانژ تا شانزده سالگي علاقه شديدي به ادبيات داشت ولي بعد ...

• درگذشت "جَبران خليل جَبران" نويسنده، شاعر و نقاش معروف عرب (1931م)

جَبران خليل جَبران، نويسنده، شاعر، نقاش و يكي از اركان صنعت ادبي عربي در سال 1883م در لبنان به دنيا آمد. او پس از طي تحصيلات خود، مسافرت‏هايى به اروپا كرد و انگليسي را به خوبي فرا گرفت. جَبران خليل در سال‏هاي اقامت در پاريس، نزد يكي از نقاشان معروف عصر به فراگيري اين هنر پرداخت. سپس ...

• ترور "عصام سرطاوي" نظريه‏ پرداز فلسطيني توسط رژيم صهيونيستي (1983م)

عصام سرطاوي، مبارز فلسطيني و سفير سيار سازمان آزادي‏بخش فلسطين در اروپا، در اواخر دهه 1930م در دهكده سرطاوْ در حومه نابلُس در فلسطين به دنيا آمد. وي پس از گذراندن دوره تحصيلات اوليه خود، وارد دانشكده طب شد و به عنوان جراح از اين دانشكده فارغ‏التحصيل گرديد. دكتر عصام سرطاوي پس از پايان ...

• آغاز تهاجم نظامي ارتش رژيم صهيونيستي به ضد لبنان (1996م)

در عمليات شانزده روزه ارتش رژيم صهيونيستي عليه لبنان موسوم به خوشه خشم، بيش از يك‏صد و هشتاد نفر شهيد و صدها مجروح برجاي ماند. در اين تهاجم وحشيانه كه از دهم آوريل 1996م آغاز شد، لبنان از زمين، هوا و دريا مورد حمله قرار گرفت و حتي بيروت پايتخت اين كشور نيز آسيب ديد. سرانجام با پايداري ...