نامگذاری سه‌ راه کاشانی مشهد (2بهمن 1357)

«سه‌راه کاشانی» چگونه نام گذاری شد؟
شهید محسن کاشانی سرباز وطن، قهرمان انقلاب
پاسداشت سرباز مشهدی که تحت تأثیر سخنرانی‌های آیت‌ا... خامنه‌ای از هدف قرار دادن مردم خودداری کرد، دوم بهمن 1357 با حضور خیل عظیم مردم مشهد برگزار شد
جواد نوائیان رودسری – دوم بهمن‌ماه سال 1357، درحالی‌که سراسر ایران، در تب و تاب ورود امام خمینی(ره) به‌سر می‌برد و درگیری‌ها میان بقایای رژیم پهلوی و مردم به اوج خودش رسیده‌بود، هزاران نفر از مردم منطقه چهارراه خواجه‌ربیع مشهد و خیابان‌های اطراف آن، در جایی که امروزه به «سه‌راه کاشانی» معروف است، گرد هم آمدند. این گردهمایی، چنان‌که آن روزها مرسوم بود، یک تظاهرات سیاسی با شعارهای خاص آن محسوب نمی‌شد، اما حرکتی با ماهیت صددرصد انقلابی بود. در این روز، آیت‌ا... سیدکاظم مرعشی، از علما و مراجع وقت شهر مشهد نیز، به جمع مردم پیوست تا در این اقدام انقلابی سهیم باشد. اما این اقدام انقلابی چه بود؟ یکی از برنامه‌های مردمی در شهر مشهد طی روزهای پرالتهاب انقلاب که درواقع به‌نوعی، اعلام رسمی عدم مشروعیت رژیم شاه محسوب می‌شد، تغییر نام خیابان‌ها و اماکن عمومی شهر بود؛ کاری که حدوداً از آبان سال 1357، با تغییر نام بیمارستان «ششم بهمن» در خیابان کوهسنگی، به «17 شهریور» آغاز شد. در این روز هم، یعنی روز دوم بهمن، مردم جمع شده بودند تا ضمن پاسداشت یاد و خاطره شهید «محسن مباشر کاشانی»، آن محل را به یاد وی و حماسه‌ای که آفرید، «سه‌راه کاشانی» بنامند. با گذشت 43 سال از آن روز به‌یادماندنی، نام شهید «محسن مباشر کاشانی» بر این سه‌راه و البته خیابانی طویل و چند کیلومتری متصل به آن تا چهارراه شهید گمنام (مقدم طبرسی)، به یادگار مانده‌است و مشهدی‌ها این سه‌راه و خیابان را با نام آن شهید بزرگوار می‌شناسند. اما مگر محسن مباشر کاشانی چه کرده‌بود که در میان خیل عظیم شهدای انقلاب، این‌گونه نظرها را به خود جلب کرد و در قلب‌ها جا گرفت؟ به مناسبت روز نام‌گذاری «سه‌راه کاشانی» که باید آن را یکی از روزهای خاص تاریخ انقلاب مشهد بدانیم، در نوشتار پیش رو، از شهید محسن مباشر کاشانی و حماسه ماندگار او خواهیم گفت.
پاسداشت سرباز مشهدی که تحت تأثیر سخنرانی‌های آیت‌ا... خامنه‌ای از هدف قرار دادن مردم خودداری کرد، دوم بهمن 1357 با حضور خیل عظیم مردم مشهد برگزار شد
جواد نوائیان رودسری – دوم بهمن‌ماه سال 1357، درحالی‌که سراسر ایران، در تب و تاب ورود امام خمینی(ره) به‌سر می‌برد و درگیری‌ها میان بقایای رژیم پهلوی و مردم به اوج خودش رسیده‌بود، هزاران نفر از مردم منطقه چهارراه خواجه‌ربیع مشهد و خیابان‌های اطراف آن، در جایی که امروزه به «سه‌راه کاشانی» معروف است، گرد هم آمدند. این گردهمایی، چنان‌که آن روزها مرسوم بود، یک تظاهرات سیاسی با شعارهای خاص آن محسوب نمی‌شد، اما حرکتی با ماهیت صددرصد انقلابی بود. در این روز، آیت‌ا... سیدکاظم مرعشی، از علما و مراجع وقت شهر مشهد نیز، به جمع مردم پیوست تا در این اقدام انقلابی سهیم باشد. اما این اقدام انقلابی چه بود؟ یکی از برنامه‌های مردمی در شهر مشهد طی روزهای پرالتهاب انقلاب که درواقع به‌نوعی، اعلام رسمی عدم مشروعیت رژیم شاه محسوب می‌شد، تغییر نام خیابان‌ها و اماکن عمومی شهر بود؛ کاری که حدوداً از آبان سال 1357، با تغییر نام بیمارستان «ششم بهمن» در خیابان کوهسنگی، به «17 شهریور» آغاز شد. در این روز هم، یعنی روز دوم بهمن، مردم جمع شده بودند تا ضمن پاسداشت یاد و خاطره شهید «محسن مباشر کاشانی»، آن محل را به یاد وی و حماسه‌ای که آفرید، «سه‌راه کاشانی» بنامند. با گذشت 43 سال از آن روز به‌یادماندنی، نام شهید «محسن مباشر کاشانی» بر این سه‌راه و البته خیابانی طویل و چند کیلومتری متصل به آن تا چهارراه شهید گمنام (مقدم طبرسی)، به یادگار مانده‌است و مشهدی‌ها این سه‌راه و خیابان را با نام آن شهید بزرگوار می‌شناسند. اما مگر محسن مباشر کاشانی چه کرده‌بود که در میان خیل عظیم شهدای انقلاب، این‌گونه نظرها را به خود جلب کرد و در قلب‌ها جا گرفت؟ به مناسبت روز نام‌گذاری «سه‌راه کاشانی» که باید آن را یکی از روزهای خاص تاریخ انقلاب مشهد بدانیم، در نوشتار پیش رو، از شهید محسن مباشر کاشانی و حماسه ماندگار او خواهیم گفت.
الگوبرداری از سخنرانی‌های آیت‌ا... خامنه‌ای
شهید کاشانی در سال 1335ش به دنیا آمد؛ در خانواده‌ای که از نظر اقتصادی، وضعیتی متوسط به پایین داشت. خانواده مباشر کاشانی در حوالی کوچه «حسین‌باشی» ساکن بودند. محسن دوران ابتدایی و دبیرستان را در این محله قدیمی مشهد گذراند و در نوجوانی، با امام‌خمینی(ره) و نهضت اسلامی آشنایی پیدا کرد. او خیلی زود وارد فعالیت‌های مبارزاتی شد و به همین دلیل، نتوانست دوره دبیرستان را به پایان برساند؛ محسن را از مدرسه اخراج کردند. گزارش‌ها و روایت‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد او، به عنوان یک جوان مسلمان و مخالف رژیم پهلوی، درحالی‌که تنها 19 سال داشت، به سخنرانی در برخی جلسات مذهبی می‌پرداخت و برای مدتی هم، تحت تعقیب ساواک قرار داشت. در همان سال‌ها بود که به سخنرانی‌های آیت‌ا... خامنه‌ای علاقه فراوانی پیدا کرد. در برخی از آن‌ها حاضر می‌شد و نوار کاست تعدادی از این جلسات را هم تهیه می‌کرد و با دقت گوش می‌داد. برخی از دوستانش معتقدند که حتی می‌کوشید در بیان و نوع سخنوری هم، از آیت‌ا...خامنه‌ای الگوبرداری کند. به هر حال، شرایط زندگی و فعالیت سیاسی و اجتماعی، برای پسر شکرا... مباشر کاشانی و عصمت نعیمی، به دلیل مبارزات و اعتقاداتش، سخت و دشوار شد. شاید همین مسئله او را ناچار کرد که به خدمت سربازی برود. محسن را پس از گذراندن دوره آموزشی، به همدان فرستادند و او، درست در دوران اوج‌گیری انقلاب اسلامی، روزهای خدمت سربازی خود را در این شهر گذراند.
آن تاسوعای متفاوت
شهید کاشانی در دوره سربازی هم، از فعالیت‌های انقلابی فارغ نبود و گاه تا مرز لو رفتن و گیر افتادن پیش رفت، اما هربار توانست خودش را از مهلکه بیرون بکشد. تا این‌که روز یک‌شنبه، 19 آذرماه سال 1357 فرارسید؛ روز تاسوعای حسینی. در این روز، تمام ایران، با الهام از واقعه کربلا و قیام سیدالشهدا(ع) به میدان آمدند تا دربرابر رژیم پهلوی بایستند. یگان‌های ارتش در شهر همدان، مأموریت سرکوب تظاهرکنندگان را پیدا کردند. محسن مباشر کاشانی در زمره گروهی از سربازان بود که به میدان مرکزی شهر همدان فرستاده شد تا راه مردم را سد کند. در همان ساعات اولیه، مقاومت مردمی، کار را از تیراندازی هوایی به شلیک مستقیم گلوله به سمت تظاهرکنندگان کشاند. استاندار همدان شخصاً به میدان آمده بود تا بر کار سرکوب نظارت داشته‌باشد. فرماندهان نظامی، سربازان را به‌خط کردند. محسن مباشر کاشانی در کنار دیگر سربازان ایستاده بود و حالا، قرار بود فرمان شلیک به طرف مردم بی‌دفاع را اجرا کند؛ اما او نمی‌توانست. مردمی که پیشِ روی او ایستاده‌بودند، هموطنان محسن بودند؛ ایرانیانی که از ظلم و جور شاه و رژیم او به‌جان آمده‌بودند و یک‌صدا حق خود را مطالبه می‌کردند. محسن کاشانی، این‌بار تاب نیاورد، فرمان شلیک که صادر شد، لوله اسلحه را به سمت فرمانده چرخاند و اول او را هدف قرار داد. بعد از آن به طرف استاندار رفت و به او هم شلیک کرد و کوشید از منطقه بگریزد؛ اما تعقیب و گریز مأموران رژیم، محسن را ناچار کرد که از شهر بیرون برود و خودش را به کوه‌های الوند برساند. آن‌جا بود که محاصره‌اش کردند، خواستند که بی‌قید و شرط تسلیم شود، اما او در مکتبی پرورش یافته‌بود که تسلیم‌شدن در برابر ظالم و پذیرفتن ذلت را، ننگ می‌دانست. محسن مباشر کاشانی، ساعتی مقاومت کرد، اما گلوله‌هایش رو به اتمام بود و از هر طرف او را نشانه گرفته‌بودند. درنهایت، گلوله‌ای از قلب محسن گذشت و او، در خون خودش غلتید.
ماندگاری یک حماسه
خبر مقاومت شهید محسن مباشر کاشانی در سراسر ایران پیچید و شور غریبی در میان مردم به‌وجود آورد. همه می‌خواستند بدانند که این جوان مشهدی کیست که چنین مردانه دربرابر ظلم ایستاده و از جان خود گذشته است؟ دژخیمان رژیم، برای مدتی از تحویل دادن پیکر شهید به خانواده‌اش خودداری کردند، اما سرانجام، در نیمه دوم دی‌ماه 57، پیکر او به مشهد منتقل شد. انقلابیون مشهد، برای سرباز شهیدشان سنگ‌تمام گذاشتند. با وجود شرایط امنیتی حاکم بر شهر، چندهزار نفر در تشییع پیکر او حضور یافتند و ده‌ها خودرو، پشت سر آمبولانس حامل شهید کاشانی، تا بهشت رضا(ع) رفتند. پیکر شهید محسن مباشر کاشانی، در کنار آرامگاه شهید محمد منفرد، شهید واقعه حمله مزدوران رژیم شاه به بیمارستان امام‌رضا(ع) دفن شد. چند هفته بعد، در دوم بهمن سال 1357، یعنی 43 سال پیش در چنین روزی، مراسم نام‌گذاری سه‌راه و خیابان شهید محسن کاشانی را برگزار کردند. کمتر از یک‌سال بعد از این واقعه، یعنی در 18 مهرماه سال 1358، به همت جوانان کوچه «حسین‌باشی» و دوستان قدیمی شهید محسن مباشر کاشانی، کتابخانه و انجمنی به نام «انجمن جوانان مسلمان» تشکیل و به مرکزی برای تجمع جوانان مبارز و انقلابی تبدیل شد.
ماندگاری یک حماسه
خبر مقاومت شهید محسن مباشر کاشانی در سراسر ایران پیچید و شور غریبی در میان مردم به‌وجود آورد. همه می‌خواستند بدانند که این جوان مشهدی کیست که چنین مردانه دربرابر ظلم ایستاده و از جان خود گذشته است؟ دژخیمان رژیم، برای مدتی از تحویل دادن پیکر شهید به خانواده‌اش خودداری کردند، اما سرانجام، در نیمه دوم دی‌ماه 57، پیکر او به مشهد منتقل شد. انقلابیون مشهد، برای سرباز شهیدشان سنگ‌تمام گذاشتند. با وجود شرایط امنیتی حاکم بر شهر، چندهزار نفر در تشییع پیکر او حضور یافتند و ده‌ها خودرو، پشت سر آمبولانس حامل شهیدکاشانی، تا بهشت رضا(ع) رفتند. پیکر شهید محسن مباشر کاشانی، در کنار آرامگاه شهید محمد منفرد، شهید واقعه حمله مزدوران رژیم شاه به بیمارستان امام‌رضا(ع) دفن شد. چند هفته بعد، در دوم بهمن سال 1357، یعنی 43 سال پیش در چنین روزی، مراسم نام‌گذاری سه‌راه و خیابان شهید محسن کاشانی را برگزار کردند. کمتر از یک‌سال بعد از این واقعه، یعنی در 18 مهرماه سال 1358، به همت جوانان کوچه «حسین‌باشی» و دوستان قدیمی شهید محسن مباشر کاشانی، کتابخانه و انجمنی به نام «انجمن جوانان مسلمان» تشکیل و به مرکزی برای تجمع جوانان مبارز و انقلابی تبدیل شد.
https://mobile.khorasannews.com/home/page?i=63841&t=p&pn=&newsid=248296

اقدام انقلابی شهید مباشر کاشانی در همدان پایه های رژیم پهلوی را به لرزه درآورد/خلق حماسه جوان مشهدی در همدان - عصر همدان
http://asrehamedan.ir/96085

تصاویری از ادای احترام انقلابیون به پیکر سرباز شهید «محسن مباشر کاشانی»
https://mashhad.navideshahed.com/fa/news/498901/تصاویری-از-ادای-احترام-انقلابیون-به-پیکر-سرباز-شهید-محسن-مباشر-کاشانی

حتی روزنامه‌های مواجب بگیر شاه هم نتوانستند رشادتش را منتشر نکنند
https://mashhad.navideshahed.com/fa/news/498886/حتی-روزنامه‌های-مواجب-بگیر-شاه-هم-نتوانستند-رشادتش-را-منتشر-نکنند

فرازی از زندگی سرباز شهید محسن مباشر کاشانی | ايثار
https://www.isaar.ir/fa/gallery/327540/1/فرازی-زندگی-سرباز-شهید-محسن-مباشر-کاشانی

صبح خواهد شد | ایبنا
https://www.ibna.ir/fa/shortint/195809/صبح-خواهد

«مباشرکاشانی» استاندار همدان را ترور کرد - ایسنا
https://www.isna.ir/news/99111913761/مباشرکاشانی-استاندار-همدان-را-ترور-کرد

يادمان شهيد مباشر كاشاني در همدان رونمايي شد - ایرنا
https://www.irna.ir/news/80537981/يادمان-شهيد-مباشر-كاشاني-در-همدان-رونمايي-شد

رویدادهای مهم این روز در تقویم خورشیدی ( 2 بهمن 1401 )

تأسيس بانك بازرگاني اولين بانك خصوصي ايران (1328 ش)

«بانک بازرگانی ایران» به‌عنوان اولین بانک خصوصی در ایران به‌صورت شرکت سهامی در بهمن ماه ۱۳۲۸ تاسیس شد و در سال ۱۳۲۹ فعالیت‌های بانکی خود را آغاز کرد. این بانک نخستین بانک خصوصی با مالکیت ۱۰۰٪ ایرانی بود. این بانک در محل پیشین شعبه بازار بانک شاهی واقع در خیابان بوذرجمهری تهران ...

تحريم رفراندوم فرمايشي رژيم "محمدرضا پهلوي" توسط "امام خميني"(ره) (1341ش)

پس از اعلام لوايح شش‏گانه شاه به عنوان انقلاب سفيد و تعيين روز ششم بهمن 1341 جهت برگزاري رفراندوم عمومي، حضرت امام خميني، در پاسخ به استفتاء گروهي از مردم مسلمان ايران، با انجام اين همه‏پرسي مخالفت و آن را خلاف شرع اسلام و قانون اساسي ايران اعلام كردند. شاه در روز نوزدهم دي ماه 41، ...

بسته شدن كنسولگري ايران در عراق به دنبال تشديد اختلافات مرزي طرفين (1348 ش)

در 26 فروردين 1348 ش، معاون وزارت خارجه عراق با احضار سفير ايران در بغداد به او اطلاع داد كه دولت عراق، اروندرود را بخشي از خاك خود مي‏شمارد و تمام كشتي‏هاي ايراني كه در اين آبراه تردّد مي‏كنند، بايد پرچم ايران را به صورت نيمه افراشته به اهتزاز درآورند و دولت عراق، حضور افراد نيروي ...

شهادت شهید جواد فیاض ‌مهر (1362ش)

شهید جواد فیاض‌مهر، آذرماه ۱۳۳۵ش در خانواده‌ای متوسط و مذهبی در کرمانشاه چشم به جهان هستی گشود. از‌‌ همان کودکی با رفتن به مساجد و تکایا و شرکت در مجالس سوگواری سرور و سالار شهیدان و آشنایی با خاندان عترت و اهل بیت عصمت (ع) در مسیر تربیت مذهبی قرار گرفت. دوران تحصیلات ابتدایی و متوسطه ...

بانک مرکزی نرخ بهره بانکی را تنزل داد(1353ش)

آمریکا بار دیگر کشورهای عضو اوپک را تهدید به اشغال چاه های نفت نمود(1353ش)

حضرت آیت الله العظمی خمینی به مناسبت وقایع 19 دی ماه قم پیامی فرستادند(1356ش)

در این پیام آمده بود: جنایات 29 محرم، 19 دی اه امسال نقطه عطفی است به جنایات شاهانه رحمت خداوند بر مقتولین 15 خرداد و 19 دی امسال. محرم چه ماه مصیبت زا و چه ماه سازنده و کوبنده ایست، محرم ماه نهضت بزرگ سید شهیدان و سرور اولیاء خداست که با قیام خود در مقابل طاغوت، تعلیم سازندگی و کوبندگی ...

رمزی کلارک وزیر سابق دادگستری آمریکا در پاریس با امام ملاقات کرد.(1357ش)

وی گفت به نظر من بدون مشارکت آیت الله خمینی هیچگونه امکانی برای حل بحران در ایران وجود ندارد

قطب زاده در پاریس طی مصاحبه ای اظهار کرد: سینماها باید باز باشند و روزنامه ها هرچه می خواهند بنویسند.(1357ش)

همه احزاب حتی مارکسیست ها می تواند تبلیغ کنند

شاه و فرح مصر را ترک کردند و به سوی مراکش پرواز کردند(1357ش)

جم آینده ایران را تاریک و خونین خواند(1357ش)

رادیو مسکو اعلام کرد: در کارخانه تعمیر هلیکوپترهای جنگی ایران نزدیک به چهار هزار افسر نیروی هوائی اعتصاب غذا کرده اند و اخراج مستشاران آمریکائی را از کشور خواستار شده اند(1357ش)

در ساعت 11/30، مراسمی با سخنرانی آیت الله سید صادق روحانی و حضور عده ای از طلاب در مسجد نو واقع در قم برپا گردید.(1356ش)

ساواک زاهدان با ارسال نامه ای، از عوامل خود خواست تا از سخنرانی آقای سید جواد هشترودی که ممنوع المنبر شده است، جلوگیری نمایند.(1356ش)

اعلامیه ای از سوی امام درباره وقایع 19 دی منتشر شد و در آن از تمامی مسلمانان خواست تا پیوستگی و وحدت کلمه خود را حفظ نمایند(1356ش)

در ساعت 19، تظاهراتی با شرکت حدود 120 نفر در دزفول ـ استان خوزستان ـ برپا گردید. (1356ش)

تظاهر کنندگان ضمن سر دادن شعار در حمایت از امام، با دخالت مأموران متفرق شدند.

در پایان امروز، تظاهراتی در شیراز از سوی حدود 13 نفر از زنان چادری در امامزاده سید علاء الدین حسین برپا گردید ؛ در پایان، یکی از تظاهر کنندگان توسط مأموران دستگیر گردید.(1356ش)

امروز سپهدار به قصر فرح آباد احضار و فرمان رياست وزرائي را دريافت نمود (1299ش)

قرارداد سرحدي و عهدنامه مودّت و حكمت بين ايران و تركيه از طرف توفيق رشدي بيك وزير خارجه تركيه و محمدعلي فروغي وزير خارجه ايران امضاء و مبادله شد. (1310ش)

عارف قزويني شاعر بزرگ معاصر در همدان در سن 52 سالگي درگذشت و در كنار بقعه بوعلي سينا دفن گرديد.(1312ش)

درگذشت ابوالحسن نجفی زبان شناس و عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی (1394 ش)

ابوالحسن نجفی زبان شناس و عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی امروز در سن 86 سالگی درگذشت. وی که مدتها از بیماری رنج می برد و چند صباحی نیز خانه نشین شده بود سرانجام امروز جمعه (دوم بهمن‌ماه) در بیمارستان مهر تهران از دنیا رفت. ابوالحسن نجفی (زادهٔ 1306 در نجف-درگذشت 2 ...

اولين بانك خصوصي به نام (بانك بازرگاني ايران) با سرمايه پنجاه ميليون ريال تأسيس شد.(1328 ش)

رویدادهای مهم این روز در تقویم هجری ( 28 جمادی الثانی 1444 )

• وفات "ابوالقاسم شاطبي" معروف به "امام القُرّاء" عالم و قاري مشهور قرآن كريم(590 ق)

ابوالقاسم قاسم بن فيرة بن ابي‏القاسم شاطبي در سال 538 ق به دنيا آمد. وي علاوه بر قرائت، در تجويد و تفسير قرآن، حديث، نحو، لغت و ساير علوم ديني متداول عصر خود از دانشِ خوبي برخوردار بود. او كه از مشاهير قاريان قرآن به شمار مي‏رفت، به امام القراء، شهرت يافت. شاطبي با وجود آن كه نابينا ...

• درگذشت "ميرزا محمد بن سليمان تنكابني" عالم و اديب ايراني(1302 ق)

ميرزا محمد بن سليمان تنكابني، علاوه بر تبحر در فقه، اديبي فرزانه و شاعري توانا در عصر خود بود. از تنكابني آثاري به جاي مانده كه از ميانِ آن‏ها مي‏توان به قصص العلماء اشاره كرد. نويسنده در اين كتاب به شرح حال و آثار حدود 200 تن از علما و بزرگان قبل از خود پرداخته است. اين كتاب بارها ...

ارايه نظريه "ولايت فقيه (توسط حضرت امام خميني) در نجف اشرف (1بهمن1348 ش)

ارايه نظريه "ولايت فقيه (توسط حضرت امام خميني) در نجف اشرف (1348 ش) اول بهمن 1348 ش، سرآغاز سلسله درس‏هاي زيربنايي "ولايت فقيه" يا "حكومت اسلامي" بود كه حضرت امام خميني(ره) همزمان با رهبري حركت سرنوشت‏ساز بسيج نيروهاي جوان و دانشگاهي و تشويق آنان به مطالعه و بررسي قوانين همه جانبه اسلام، در حالي كه چند سالي از تبعيدشان در نجف اشرف مي‏گذشت، در طي دوازده جلسه در مسجد شيخ انصاري ارائه نمودند. اين بحث علمي نه تنها حوزه‏هاي علميه و محافل علمي روحانيت را با بياني مستدل و فقهي به اصل تفكيك ناپذيري دين و سياست متوجه مي‏نمود، بلكه محيطهاي دانشگاهي را نيز با نظام سياسي اسلام به عنوان يك تئوري كامل و الهي براي حكومت اسلامي آشنا مي‏كرد و روح خودكم‏بيني و خودباختگي را از اين محافل آشنا با فرهنگ غرب مي‏زدود. سخنان حضرت امام خميني در اين جلسات پس از مدتي تبديل به كتابي با همين عنوان گرديد و علي‏رغم ممنوعيت و تدابير شديد ساواك ايران، به طرق گوناگون و مخفيانه به دست مبارزان داخل كشور مي‏رسيد. هر چند اين كتاب در ابتدا جز در ميان پيروان امام خميني بازتاب گسترده و مهمي نيافت اما پس از پيروزي انقلاب اسلامي، از اهميت ويژه‏اي برخوردار شد.

امام خمینی چه زمانی نظریه ولایت فقیه را طرح کرد؟

ولایت مطلقه فقیه از دیدگاه امام خمینی و قراءتهای گوناگون

مخالفان ولایت فقیه-دیدگاه علما-نظریه ولایت فقیه-تاریخچه ...

ولایت فقیه و نقد دیدگاههای مخالف - پرتال جامع علوم انسانی

احمد خاتمی: در ایران پنج گروه مخالف ولی فقیه هستند | ایران | ...

چه کسانی مخالف اصل «ولایت فقیه» در قانون اساسی بودند؟ - ...

نگاهی به چیستی ولایت مطلقه فقیه در اندیشه سیاسی امام خمینی

کتاب حکومت اسلامی (ولایت فقیه) - یادداشت - سایت جامع امام ...

امام خمینی (س) - ولایت فقیه - امام خمینی (س) imam Khomeini

امام خمینی (س) - روزنگار/ شروع تدریس درس ولایت فقیه امام در ...

ایده ولایت فقیه در عصر غیبت در اندیشه سیاسی امام خمینی(س)

مفهوم ولایت مطلقه فقیه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

ولایت فقیه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران قبل و بعد از ...

حدود اختیارات ولیّ فقیه یا تبیین ولایت مطلقه ... - امام خمینی ...

ولایت فقیه در قانون اساسی - نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری

کتاب شناسی ولایت فقیه اما خمینی (ره) - علی نصر اصفهانی

امام خمینی (س) - نظریه ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی

سه دلیل عقلی بر ضرورت حاکمیت ولایت فقیه در عصر غیبت

جايگاه ولايت فقيه در حقوق اساسى جمهوري اسلامى ايران

كتاب البيع (امام الخمینی) - ویکی‌نور، دانشنامۀ تخصصی

اصل ولایت فقیه که امروز در قانون اساسی وجود دارد...

نظریه ولایت فقیه؛ از نظر تا عمل - ديگران - Khamenei

مروری بر مباحث کتاب ولایت فقیه - امام خمینی (س)

امام خمینی (س) - ولایت فقیه از دیدگاه امام خمینی

اصل ۵۷ قانون اساسی-ولایت مطلقه فقیه - پرسمان

کتاب حکومت و ولایت فقیه در قم رونمایی شد - ایرنا

ولایت فقیه و ضرورت اجرای احکام | خبرگزاری فارس

رابطه ولی فقیه با قانون - پرتال جامع علوم انسانی

تعریف ولایت فقیه از نظر مقام معظم رهبری - تبیان

ضرورت و اهمیت ولایت فقیه - دانشنامه رشد

ولایت فقیه (کتاب) - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

ضرورت ولایت فقیه و انتقاد از او - پرسمان

ولایت فقیه در قانون اساسی(1) - تبیان

ولایت فقیه در قانون اساسی (2) - تبیان

ولایت فقیه - پرتال جامع علوم انسانی

ولایت فقیه و رهبری - khamenei.ir

ولایت فقیه؛ چرا؟ | خبرگزاری فارس

ولایت فقیه (کتاب) - ويکی شيعه

ضرورت ولایت فقیه در زمان غیبت

کتاب البیع - امام خمینی (س)

ولايت فقيه در قانون اساسي

کتاب ولایت فقیه دریافت فایل

ولایت فقیه - دانشنامه رشد

ولایت فقیه - ویکی فقه

ولایت فقیه - تبیان

تعریف ولایت فقیه

ترورانقلابي"حسنعلي منصور"توسط "بخارايي"عضو هيأت مؤتلفه اسلامي (1بهمن1343ش)

ترور انقلابي "حسنعلي منصور" توسط "بخارايي" عضو هيأت مؤتلفه اسلامي (1343ش) حسنعلي منصور فرزند علي منصور در سال 1302 در تهران به دنيا آمد و پس از فارغ التحصيلي از دانشگاه، به استخدام وزارت امور خارجه درآمد. وي طي سال‏هاي دهه 1320، مدارج ترقي را پيمود تا اين كه پس از ورود به مجلس شوراي ملي و سنا در شهريور 1342 و تاسيس حزب ايران نوين، راه براي صدارت او باز شد. حسنعلي منصور از اسفند 42 تا بهمن 43 به مدت كمتر از يك سال نخست وزير بود. تصويب كاپيتولاسيون، افزايش قيمت بنزين و تبعيد حضرت امام خميني(ره) به عنوان نخستين گام اجراي روش او در اداره كشور محسوب مي‏شد. در ساعت 10 صبح روز اول بهمن 1343 هنگامي كه حسنعلي منصور با غرور تمام قصد پياده شدن از اتومبيل در جلوي درب ورودي مجلس شوراي ملي را داشت، هدف گلوله شهيد محمد بخارايي از اعضاء شاخه اجرايي هيئت مؤتلفه اسلامي قرار گرفت و چند روز بعد به هلاكت رسيد. فتواي قتل منصور از جانب آيت ‏اللَّه سيد محمد هادي ميلاني در مشهد صادر شده بود. مي‏گويند وقتي در دادگاه از محمد بخارايي سؤال مي‏كنند كه با دو گلوله اول منصور زنده نمي‏ماند ولي چرا سومين گلوله را به گلوي او شليك كردي؟ آن جوان رشيد در پاسخ گفت: حنجره‏اي كه از آن به روحانيت اهانت شده، بايد دريده شود.

کدام اقدامات حسنعلی منصور خشم امام (ره) و مردم را برانگیخت؟ - YJC

۱ بهمن ۱۳۴۳ | حسنعلی منصور نخست وزیر شاه ترور شد - تاریخ ایرانی

ترور حسنعلی منصور -محمد بخارایی- ترور درادبیات غرب و اسلام - پرسمان

تمام نخست وزیران پهلوی دوم/ از دست‌بوسی‌های "هویدا" تا عربده ...

ترور حسنعلی منصور؛ از فتوای اعدام تا تامین‌کننده سلاح +تصاویر...

روایت ترور حسنعلی منصور از فاصله ۵۰متری و نقش هاشمی ...

گزارش: ترور حسنعلی منصور؛ از فتوای "اعدام انقلابی" تا ...

نخست وزیران اواخر قاجار تا پایان دوره‌ی پهلوی دوم - کانون

ترور منصور - موسسه مطالعات و پژوهش هاي سياسي

حسنعلی منصور؛ نخست وزیر بد اقبال پهلوی - رویداد۲۴

فهرست نخست‌وزیران ایران - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

ترور حسنعلی منصور نخست‌وزیر ایران - مشروطه

نخست وزیران محمد رضاشاه پهلوی - بهترینها

‌حسنعلی منصور چگونه ترور شد؟ (+عکس)

حسنعلی منصور - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

‌حسنعلی منصور چگونه ترور شد؟ - ایسنا

رحلت محدث كبير شيعه "حاج شيخ عباس قمي" صاحب مَفاتيحُ الجَنان (1بهمن1319 ش)

رحلت محدث كبير شيعه "حاج شيخ عباس قمي" صاحب مَفاتيحُ الجَنان (1319 ش) آيت‏ اللَّه حاج شيخ عباس قمي در سال 1256 ش (1294 ق) در شهر قم به دنيا آمد. در ابتدا از محضر آيت‏ اللَّه محمد ارباب قمي فيض برد و سپس در 21 سالگي راهي نجف اشرف گرديد. وي در نجف از محضر فقيهان بزرگي همچون: علامه سيد محمد كاظم يزدي، ميرزا محمد تقي شيرازي، شيخ الشريعه اصفهاني و سيد حسن صدركاظمي بهره برد و اجازات متعدد اجتهاد دريافت كرد. شيخ عباس قمي به علت علاقه بسيار به احاديث و اخبار، ملازم خاتمُ المحدثين، علامه ميرزا حسين نوري گشت و بيشتر اوقات خود را در اين مسير صرف نمود و اجازه روايت نيز گرفت. وي به كمك حافظه قوي، تلاش پيگير و علاقه وافري كه به شناخت راويان و محدثان راستگو و نقل اخبار اهل بيت (ع) داشت به جمع ‏آوري حديث همت گماشت به طوري كه در طي ساليان اقامت در نجف، از شاگردان طراز اول استاد خود بود. ايشان در حدود سال 1292 ش (1331 ق) ساكن مشهد شد و در آن‏جا به مدت بيست و دو سال، به تصنيف و تأليف و تدريس پرداخت. درس‏هاي اخلاق شيخ عباس قمي با استقبال كم نظير طلاب و علماي شهر مواجه شد و نزديك به هزار نفر در آن شركت مي‏كردند. ايشان پس از تاسيس حوزه علميه قم، به دعوت آيت اللَّه شيخ عبدالكريم حائري راهي اين شهر شد و مدتي در آنجا اقامت نمود. در محضر پرفيض او، عالمان فرهيخته ‏اي پرورش يافتند كه حضرات آيات: سيد حسين قمي، سيد صدرالدين صدر، سيد عبداللَّه شيرازي، حيدرقلي سردار كابلي، سيد محمد هادي ميلاني، محمد علي اراكي، سيد محمدرضا گلپايگاني، سيد محمود طالقاني و حضرت امام خميني از آن جمله‏اند. محدث قمي گذشته از تبحر و استادي در علوم مختلف اسلامي، در ادبيات عربي و فارسي نيز عالمي چيره دست بود و به شعر و شاعري علاقه بسيار داشت و گاه خود نيز شعر مي‏سرود. مجموعه آثار او متجاوز از هشتاد اثر است كه در علوم مختلف به نگارش درآمده‏اند. آثار و نگاشته‏هاي شيخ عباس قمي در اين علوم نشان از روح تلاشگر و عظمت علمي وي دارد. كلمات لطيفه، علم اليقين، نَفسُ المَهموم، منازل الاخره و... از جمله سي كتاب تأليف شده ايشان مي‏باشد. همچنين مفاتيحُ ‏الجنان مهم‏ترين و معروفترين اثر آن عالم رباني است. سرانجام وي در اواخر عمر راهي نجف شد تا اينكه در 1 بهمن 1319ش (23 ذي‏حجه 1359ق) در 63 سالگي رحلت كرد و در نجف اشرف در جوار قبر استاد خود، ميرزاي نوري مدفون گرديد.

زندگينامه شيخ عباس قمي - دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم

داستانى از جهان برزخ محدّث قمى آیت الله شیخ عباس قمی- تبیان

داستان خوابی که در آن امیرالمؤمنین(ع) شیخ عباس قمی را در ...

داستان تکان دهنده ازمسئله مرحوم حاج شیخ عباس قمی وساعت

داستان‌هایی از شیخ عباس قمی به نقل ازشیخ حسین انصاریان ...

چند خاطره خواندنی ا ز حاج شیخ عباس قمی صاحب مفاتیح‌ الجنان

گام‌های شیخ عباس قمی درتحریف‌شناسی تاریخ عاشورا-کرب و بلا

معرفت و مودّت; روابط خانوادگی و فضای زندگی حاج شیخ عباس...

حاج شيخ عباس قمي و حضرت امام حسين(عليه السلام)-کرامات

روایت شیخ عباس قمی از شفاعت فاطمه معصومه(س)- اخبار ...

خاطره ای جذاب از امام خمینی درباره شیخ عباس قمی|حوزه ...

نگرانی شیخ عباس قمی در برزخ | خبرگزاری بین المللی شفقنا

مجموعه آثار ثقة المحدثین مرحوم حاج شیخ عباس قمی

حکمت پیاده شدن شیخ عباس قمی از اتوبوس - کیهان

به بهانه سالروز رحلت شیخ عباس قمی - شیعه نیوز

20 توصیه شیخ عباس قمی به مداحان - مشرق نیوز

شیخ عباس قمی؛ محدث و مورخ بزرگ شیعه - ایرنا

داستانی عجیب از شیخ‌عباس‌قمی و پدرش - Iqna

حاج شیخ عباس قمی - دانشنامه‌ی اسلامی

مرحوم محدث قمي در قبرستان وادي السلام

فهرست آثار شیخ عباس قمی - ويکی شيعه

حاج شیخ عباس قمی، حدیث نجابت (1)

حاج شیخ عباس قمی، حدیث نجابت (2)

خاطراتی از حاج شیخ عباس قمی(ره)

عباس قمی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

خاتم المحدثين حاج شيخ عباس قمي

شیخ عباس قمی - ويکی شيعه

مکاشفه حاج شیخ عباس قمّی

شیخ عباس قمی - ویکی فقه

رویدادهای مهم این روز در تقویم خورشیدی ( 1 بهمن 1401 )

رحلت محدث كبير شيعه "حاج شيخ عباس قمي" صاحب مَفاتيحُ الجَنان (1319 ش)

آيت‏اللَّه حاج شيخ عباس قمي در سال 1256 ش (1294 ق) در شهر قم به دنيا آمد. در ابتدا از محضر آيت‏اللَّه محمد ارباب قمي فيض برد و سپس در 21 سالگي راهي نجف اشرف گرديد. وي در نجف از محضر فقيهان بزرگي همچون: علامه سيد محمد كاظم يزدي، ميرزا محمد تقي شيرازي، شيخ الشريعه اصفهاني ...

ارايه نظريه "ولايت فقيه (توسط حضرت امام خميني) در نجف اشرف (1348 ش)

اول بهمن 1348 ش، سرآغاز سلسله درس‏هاي زيربنايي "ولايت فقيه" يا "حكومت اسلامي" بود كه حضرت امام خميني(ره) همزمان با رهبري حركت سرنوشت‏ساز بسيج نيروهاي جوان و دانشگاهي و تشويق آنان به مطالعه و بررسي قوانين همه جانبه اسلام، در حالي كه چند سالي از تبعيدشان در نجف اشرف مي‏گذشت، در طي دوازده ...

حمله مزدوران رژيم طاغوت به دانشگاه تهران (1340ش)

اولين اقدامي كه پس از روي كارآمدن علي اميني به نخست وزيري، صورت گرفت، اعلام طرح اصلاحات ارضي و محدود كردن مالكيت بود. وي سعي داشت تا با انجام يك سلسله نمايش‏ها و فريب كاري‏ها، ايران را مدتي از انفجار دور داشته و خود را به عنوان دلسوز مردم و علاقه‏مند به روحانيت مطرح سازد. اميني خود ...

ترور انقلابي "حسنعلي منصور" توسط "بخارايي" عضو هيأت مؤتلفه اسلامي (1343ش)

حسنعلي منصور فرزند علي منصور در سال 1302 در تهران به دنيا آمد و پس از فارغ التحصيلي از دانشگاه، به استخدام وزارت امور خارجه درآمد. وي طي سال‏هاي دهه 1320، مدارج ترقي را پيمود تا اين كه پس از ورود به مجلس شوراي ملي و سنا در شهريور 1342 و تاسيس حزب ايران نوين، راه براي صدارت او باز ...

انحلال شوراي سلطنت به دنبال استعفاي رييس آن در پاريس (1357 ش)

سيد جلال الدين تهراني رييس شوراي سلطنت، دو روز پس از خروج شاه از ايران به توصيه اعضاي شوراي سلطنت به ويژه شاپور بختيار، براي ملاقات و مذاكره با امام خميني عازم پاريس شد. ولي پيام امام مبني بر غيرقانوني بودن شوراي سلطنت، اين ملاقات را غيرممكن ساخت. همچنين امام، شرط ملاقات را استعفاي ...

درگذشت موسيقي‏دان، خطاط و اديب معاصر استاد "ابراهيم بوذري" (1365 ش)

استاد ابراهيم بوذري در سال 1274 ش در طالقان به دنيا آمد. وي پس از فراگرفتن علوم مرسوم زمان مانند ادبيات فارسي و عربي و فقه و اصول به مطالعه رشته قضا پرداخت و از محضر حضرات آيات ميرزا خليل كمره‏اي، سيد ابوالقاسم كاشاني و علي شوشتري استفاده كرد. ايشان هم‏چنين از آيت‏اللَّه شوشتري اجازه ...

رحلت فقيه جليل و عالم خدمتگزار آيت اللَّه "مهدي حائري تهراني" (1379 ش)

آيت‏اللَّه شيخ مهدي فرزند شيخ عباس حائري تهراني در سال 1304 ش (1344 ق) در بيت علم و فقاهت در كربلا به دنيا آمد. وي در كودكي به همراه پدر راهي تهران شد و علي رغم رحلت پدر، در فراگيري علم و دانش، كوشش و تلاش فراواني از خود نشان داد به طوري كه به همراه علوم حوزوي، تحصيلات دانشگاهي را ...

درگذشت "ابوالقاسم عارف قزويني" شاعر بزرگ ايراني در همدان (1312ش)

ابوالقاسم قزويني مشهور به عارف در حدود سال 1262 ش، (1300 ق) در قزوين به دنيا آمد و تحصيلات قديمه را در زادگاه خود فرا گرفت. وي به دو هنر خط و موسيقي اهتمام بيشتري ورزيد و در اين هنرها به شهرت دست يافت. وي همچنين به سرودن اشعار پرداخت و آثاري را پديد آورد. با آنكه شعر عارف قزويني ...

در گذشت دکتر محمد قریب ،بنیانگذار طب نوین اطفال در ایران و از بنیانگذاران بیمارستان مرکز طبی کودکان (1353ش)

درچنین روزی در سال 1353 هجری شمسی دکتر محمد قریب یکی از برجسته ترین پزشکان ایرانی چشم از جهان فروبست. او را پدر طب کودکان ایران نام نهاده اند. وی در سال 1288 هـ.ش تحصیلات خود را در دانشکده پزشکی پاریس به پایان رساند و به عنوان استاد کرسی بیماری های کودکان و ریاست بخش کودکان انتخاب ...

شهادت شهید غلامرضا صادقیان (1359ش)

شهید غلامرضا صادقیان، دوم شهریورماه سال ۱۳۴۲ش در شهیدیه و در یک خانواده متدین روستایی و کشاورز چشم به جهان هستی گشود. غلامرضا، تحصیلات ابتدایی خود را در شهیدیه به پایان رساند و بعد از آن به‌علت فقر مادی از ادامه تحصیل بازماند و به کار بنایی پرداخت تا به این وسیله یاری‌دهنده‌‌ای برای ...

در تهران برف بسیار سنگینی بارید.(1350ش)

مدارس سه روز تعطیل شد و عبور و مرور در خیابان ها قطع شد. باریدن برف منحصر به تهران نبود و در سایر شهرها هم برف سنگینی نازل شد

آیت الله العظمی خمینی در نجف پس از جریان قم فرمودند:(1356ش)

ملت بیدار ایران در مقابل این مصیبت ها و قضایائی که برای اسلام پیش می آید استقامت می کند، کشته می دهد، هتک می شود، بدون جهت و بدون هیچ مجوزی مردم را به مسلسل بسته اند. امید من این است که تمام جبهه ها با هم همدست و همگام گردند و اگر ملت با تمام ابعادش متحد شود، اسلحه از دست ناصالح ها ...

دکتر رزم آرا وزیر بهداری و بهزیستی طی یک مصاحبه مطبوعاتی اعلام کرد در گذشته این وزارتخانه سوء استفاده های کلانی در امور درمانی کشور صورت گرفته است(1357ش)

بختیار در یک پیام تلویزیونی گفت: در صورتی که امام به تهران بیایند موضع نخست وزیری را رها نمی کنم(1357ش)

در ساعت10، آیت الله گلپایگانی، ضمن تشکیل کلاس درس در مسجد اعظم قم، نسبت به حوادث پیش آمده ـ فاجعه 19 دی ـ از مقامات دولتی این شهر به شدت انتقاد کرد.(1356ش)

درگذشت مهندس "مهدي بازرگان" اولين نخست وزير جمهوري اسلامي ايران (30دی1373ش)

درگذشت مهندس "مهدي بازرگان" اولين نخست وزير جمهوري اسلامي ايران (1373ش)

مهندس مهدي بازرگان در سال 1286 ش در تهران به دنيا آمد و تحصيلاتش را در رشته دكتراي مهندسي ماشين در فرانسه به پايان رساند. وي در ابتدا در مدارس و سپس از 1320 در دانشگاه تهران به تدريس پرداخت. مهندس بازرگان در جريان ملي شدن صنعت نفت وارد مبارزات سياسي گرديد و پس از كودتاي 28 مرداد 32 دستگير و تبعيد شد. بازرگان، پس از آزادي از زندان،جمعيت نهضت آزادي را به اتفاق آيت‏اللَّه طالقاني و دكتر يداللَّه سحابي بنيان نهاد كه در واقع جناح مذهبي جبهه ملي به شمار مي‏رفت. رهبران نهضت آزادي در سال 1334 به بعد، به دليل فعاليت عليه رژيم شاه، توسط اين رژيم دستگير شدند و بازرگان نيز به زندان محكوم گرديد. مهدي بازرگان كمي قبل از انقلاب اسلامي به عضويت شوراي انقلاب درآمد و با پيشنهاد اين شورا، مأمور تشكيل دولت موقت گرديد. هرچند در حكم نخست وزيري مهندس بازرگان، حضرت امام خميني وي را از گرايش‏هاي حزبي و انتخاب وزراي ملي‏گرا منع كرده بودند، ولي وي اكثريت كابينه را از اعضاي نهضت آزادي و جبهه ملي برگزيد. عمر اين دولت بيش از 9 ماه نپاييد. دولت مهندس بازرگان پس از تسخير لانه جاسوسي آمريكا در تهران در آبان ماه 1358 دست به استعفاي دسته جمعي زد كه با پذيرش امام مواجه گرديد و از آن پس دوران افول سياسي مهندس بازرگان و هم حزبي‏هايش فرا رسيد. بازرگان در اواخر عمر از ايران خارج شد و سرانجام در آخر دي ماه 1373 بر اثر ابتلا به بيماري قلبي در 87 سالگي در سوييس درگذشت.

زندگينامه مهندس مهدی بازرگان اولین نخست وزیر جمهوری اسلامی ایران

مبانی فکری نهضت آزادی در حوزه دین و سیاست؛ با تاکید بر اندیشه ...

ماهیت جبهه ملی و نهضت آزادی از زبان مهندس بازرگان + سند

در مورد مهدی بازرگان در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

تحریم انتخابات توسط نهضت آزادی در سال 1364

نهضت آزادی ایران - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

جبهه ملی ایران - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

مهدی بازرگان - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

جبهه ملی - پرتال جامع علوم انسانی

مهدی بازرگان - دانشگاه تهران

جبهه ای که هرگز ملی نشد

مهدی بازرگان - ویکی شیعه

اساسنامه جبهه ملی ایران

مهدی بازرگان - ویکی فقه

جبهه ملی - ویکی فقه

مرگ بازرگان - ایسنا

جبهه ملی ایران

رویدادهای مهم این روز در تقویم خورشیدی ( 30 دی 1401 )

انتشار خبر بازگشت حضرت امام به ايران (1357 ش)

انتشار خبر بازگشت حضرت امام خميني به ميهن اسلامي، شادي و شعف فراواني در ميان مردم ايران به وجود آورد. گفتگو درباره مراجعت امام و كيفيت استقبال از ايشان، در ميان مردم و اجتماعات كوچك و بزرگ، شور و هيجان غيرقابل وصفي ايجاد كرد. از طرف ديگر، اعلام تصميم قطعي امام براي بازگشت به ايران، ...

درگذشت "نظام ‏وفا كاشاني" شاعر ايراني در تهران (1343ش)

نظام‏ وفا كاشاني در حدود سال 1266 ش (1305 ق) از پدر و مادري شاعر و اهل ادب در بيدگل كاشان به دنيا آمد. وي تحصيلات خود را در علوم ادبي، عربي، فارسي و فلسفه را در زادگاه خود و قم و سپس نجف سپري كرد و در تهران زبان فرانسه را آموخت. نظام وفا در جريان نهضت مشروطه وارد فعاليت‏هاي سياسي ...

درگذشت مهندس "مهدي بازرگان" اولين نخست وزير جمهوري اسلامي ايران (1373ش)

مهندس مهدي بازرگان در سال 1286 ش در تهران به دنيا آمد و تحصيلاتش را در رشته دكتراي مهندسي ماشين در فرانسه به پايان رساند. وي در ابتدا در مدارس و سپس از 1320 در دانشگاه تهران به تدريس پرداخت. مهندس بازرگان در جريان ملي شدن صنعت نفت وارد مبارزات سياسي گرديد و پس از كودتاي 28 مرداد 32 ...

آتش زدن مركز فرهنگي ايران در لاهور پاكستان توسط گروهك صحابه (1375ش)

كتابخانه علامه اقبال لاهوري و مركز فرهنگي ايران، به دنبال بي‏تفاوتي پليس پاكستان در حراست از آن، از سوي گروهك صحابه، عوامل مزدور وهابيون در پاكستان، به آتش كشيده شد و حدود دوازده هزار جلد كتاب شامل قرآن، كتابهاي مذهبي و آثار نفيس و ارزشمند علمي، وسايل آموزش قرآن و زبان و رايانه‏ها ...

شهادت شهید ارسلان حبیبی (1360ش)

شهید ارسلان حبیبی، ششم فروردین‌ماه سال ۱۳۳۵ش چشم به جهان هستی گشود. ارسلان، فرزند برومند خانواده‌ای کارگر بود که تحصیلات ابتدایی خود را در زادگاهش آلیکوه یکی از روستاهای بخش اردل از توابع استان چهارمحال و بختیاری به پایان رسانید. ارسلان، تحصیلات متوسطه‌اش را نیز در هنرستانی از شهرکرد، ...

رحلت فقيه و مرجع بزرگوار آيت ‏اللَّه "سيد محمد حجّت كوه‏ كمره ‏اي" (29دی1331ش)

رحلت فقيه و مرجع بزرگوار آيت ‏اللَّه "سيد محمد حجّت كوه‏ كمره ‏اي" (1331ش) آيت‏ اللَّه سيدمحمد حجّت كوه‏كمره‏ اي در سال 1271ش (1310 ق) در تبريز به دنيا آمد. پدر ايشان آيت ‏اللَّه سيدعلي از مراجع معروف و معاصر شيخ مرتضي انصاري بود. ايشان پس از تحصيل مقدمات در تبريز راهي نجف اشرف گرديد و از محضر آيات عظام سيد محمدكاظم يزدي، ميرزا حبيب‏ اللَّه رشتي، شيخ الشريعه اصفهاني، ميرزاي ناييني و آقاضياءالدين عراقي استفاده نمود. ايشان سپس راهي قم گرديد و از درس آيت‏ اللَّه شيخ عبدالكريم حائري يزدي بهره برد و مورد توجه و لطف استاد قرار گرفت، به طوري كه وي را به عنوان يكي از دو وصي شرعي خود انتخاب نمود. آيت ‏اللَّه حجت در فن رجال و درايه تخصص فراواني داشت و از علماي بزرگ، اجازه روايت اخذ كرده بود. ايشان پس از درگذشت آيت ‏اللَّه حائري، زعامت اجرايي و علمي حوزه را با همكاري دو تن از بزرگان معاصرش به دوش كشيد و به تأليف و تدريس خود ادامه داد. سرانجام اين عالم رباني در 29 دي 1331ش (3 جمادي‏الاولي 1372ق) در 60 سالگي رحلت كرد و در مدرسه حجتيه قم مدفون گشت.

آيت الله سیدمحمد حجت كوه كمره ای(ره) | پایگاه خبری رسمی بلاغ

ملاقات هفتگی آیت الله العظمی حجت کوه کمره‌ای با امام زمان عج ...

جمله ای که آیت الله حجت کوه کمره ای را به گریه انداخت! | وارث

دانشمندی که هیچ چیز را فراموش نمی کرد-زندگینامه آیت الله کوه ...

آیت الله العظمی حجّت کوه کمری رحمه الله، فقیه مخلص - تبیان

حجت کوه‌کمری، سید محمد - ویکی‌نور، دانشنامۀ تخصصی

سید محمد حجت کوه کمره ای - دانشنامه‌ی اسلامی

سید محمد حجت کوه‌کمری - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

سید محمد حجت کوه کمره ای (ره) – الشیعه

سید محمد حجت کوه‌کمری - ويکی شيعه

سیدمحمد حجت کوه‌کمری - ویکی فقه

حجت كوه كمره ای ، سید محمد

کوه کمر - ویکی روستا

رحلت مرجع و عالم بزرگ آيت ‏اللَّه "سيد احمد خوانساري" (29دی1363 ش)

رحلت مرجع و عالم بزرگ آيت ‏اللَّه "سيد احمد خوانساري" (1363 ش) آيت ‏اللَّه سيد احمد موسوي خوانساري در سال 1269ش (1309 ق) در خوانسار به دنيا آمد. وي در كودكي پدر را از دست داد و از آن پس تحت سرپرستي برادر بزرگش قرار گرفت. ايشان پس از طي مقدمات در زادگاه خود، راهي اصفهان و نجف‏اشرف گرديد و از محضر استادان نامداري همچون: آخوند خراساني، سيد محمدكاظم يزدي، ميرزاي ناييني و آقاضياء عراقي استفاده كرد. ايشان همچنين در اراك نيز از آيت‏ اللَّه حائري يزدي كسب فيض نمود. آيت اللَّه خوانساري از آن پس به تدريس همت گماشت و مدتي بعد درس خارج فقه و اصول خود را داير ساخت. وي در سال 1329ش، به درخواست مردم تهران به آن شهر عزيمت نمود و در مسجد حاج سيد عزيزاللَّه بازار تهران، به اقامه نماز جماعت مشغول گرديد. آيت ‏اللَّه خوانساري از عالماني است كه همزمان با خروش مقدس امام خميني عليه رژيم طاغوت، همواره از آن حضرت پشتيباني مي‏كرد و از هر اقدامي براي پيشبرد اهداف انقلاب كوتاهي نمي‏كرد. حضور ايشان در پايتخت علاوه بر روحيه دادن به انقلابيون، باعث برخورد محتاطانه ‏تر رژيم با مردم مي‏گرديد. در محضر درس اين فقيه نستوه، عالمان نامداري چون حضرات آيات: شهيد مرتضي مطهري، امام موسي صدر، سيد رضا صدر و جلال طاهر شمس پرورش يافتند. آيت ‏اللَّه خوانساري در طول عمر با بركت خود، آثار فراوان عمراني و علمي از خود برجاي گذاشت كه بخش عمده‏اي از آن، شامل آثار علمي و تاليفات آن فقيه بزرگوار مي‏باشد. شرح مختصر نافع، حاشيه بر عروة الوثقي و العقايد حقه و... از آن جمله‏اند. ايشان از صدقات جاريه به ساخت مساجد و مدارس و حسينيه‏ ها و درمانگاه‏ها همت گماشت و منشأ خدمات خير گرديد. آيت ‏اللَّه خوانساري سرانجام در 29 دي 27 ( 1363 ربيع ‏الثاني 1405ق) در 94 سالگي رحلت كرد و در حرم حضرت معصومه(س) به خاك سپرده شد.

امام خمینی (س) - نامه به آقای سید احمد خوانساری (امضای اعلامیه ...

مجتهد تهران؛ ناگفته‌هایی از ابعاد علمی و سلوک اخلاقی آیت‌الله ...

پاسخ آیت الله العظمی خوانساری به چرایی سلام به اباعبدالله ...

سبک مبارزه آیت‌الله خوانساری - موسسه مطالعات تاریخ معاصر

توصیه‌های انصاریان برای رفع بلا / سالی که وبا آمد، آیت‌الله ...

توصیه مرحوم آیت الله خوانساری به خواندن دعایی بعدازنماز...

دستور العمل آیت الله سید احمد خوانساری (ره)

سید احمد خوانساری - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

آیت الله سید احمد خوانساری، تندیس پارسایی

بردباری مرحوم آیت الله خوانساری | ماء معین

سید احمد خوانساری - دانشنامه‌ی اسلامی

سلوک محتاطانه سید خوانساری – مباحثات

گفتگوی جالب آیت الله خوانساری با عزرائیل

آیت‌الله سید احمد خوانساری در قاب تصویر

سید احمد خوانساری - ويکی شيعه

سید احمد خوانساری - ویکی فقه

رویدادهای مهم این روز در تقویم خورشیدی ( 29 دی 1401 )

شكايت ايران از دخالت‏هاي شوروي در شئون ايران به سازمان ملل متحد (1324 ش)

غائله آذربايجان يكي از مسائل‏ي بودكه با پايان جنگ جهاني دوم در ايران صورت عمل به خود گرفت اما بازتاب بين‏المللي يافت. شكل‏گيري فرقه دموكرات به رهبري جعفر پيشه‏وري و حمايت دولت شوروي از خودمختاري آذربايجان، باعث عكس‏العمل ارتش ايران شد. در اين حال نيروهاي نظامي ايران قصد ورود به منطقه ...

رحلت فقيه و مرجع بزرگوار آيت ‏اللَّه "سيد محمد حجّت كوه‏ كمره‏اي" (1331ش)

آيت‏اللَّه سيدمحمد حجّت كوه‏كمره‏اي در سال 1271ش (1310 ق) در تبريز به دنيا آمد. پدر ايشان آيت‏اللَّه سيدعلي از مراجع معروف و معاصر شيخ مرتضي انصاري بود. ايشان پس از تحصيل مقدمات در تبريز راهي نجف اشرف گرديد و از محضر آيات عظام سيد محمدكاظم يزدي، ميرزا حبيب‏اللَّه رشتي، شيخ الشريعه ...

رحلت مرجع و عالم بزرگ آيت ‏اللَّه "سيد احمد خوانساري" (1363 ش)

آيت‏اللَّه سيد احمد موسوي خوانساري در سال 1269ش (1309 ق) در خوانسار به دنيا آمد. وي در كودكي پدر را از دست داد و از آن پس تحت سرپرستي برادر بزرگش قرار گرفت. ايشان پس از طي مقدمات در زادگاه خود، راهي اصفهان و نجف‏اشرف گرديد و از محضر استادان نامداري همچون: آخوند خراساني، سيد محمدكاظم ...

روز غزه

29 دي‌ماه سالروز پايان جنگ 22 روزه رژيم صهيونيستي عليه مردم بي دفاع غزه است كه با پيروزي مقاومت اسلامي به پايان رسيد.

شهادت شهید مسعود غفاری (1365ش)

شهرستان الیگودرز از توابع لرستان، سال ۱۳۳۷ش میزبان کودکی آسمانی شد که خداوند به خانواده غفاری هدیه داده بود: شهید مسعود غفاری. مسعود در خانواده‌ای مذهبی و مستضعف رشد کرد. از‌‌ همان سنین کودکی به کار در کارخانه تانکرسازی پرداخت. او در دوران نوجوانی پدرش را از دست داد و مسئولیت اداره ...

رویدادهای مهم این روز در تقویم خورشیدی ( 28 دی 1401 )

اعلام دستگيري اعضاي "حزب ملل اسلامي" توسط رژيم پهلوي (1344 ش)

حزب ملل اسلامي متشكل از عده‏اي از جوانان مذهبي بود كه در سال 1343 ش با هدف زمينه سازي براي برانگيختن مردم بر ضد سلطنت محمدرضا پهلوي تشكيل شد. قرار بود كه خط مشي حزب در ابتدا تنها فكري و ايدئولوژيكي باشد و در مراحل بعد، عمليات نظامي صورت گيرد. اين حزب با آرمان بلند و طبقه بندي مراحل ...

پيشنهاد "بختيار" به حضرت امام خميني(ره) درباره تشكيل شوراي حكومت ملي (1357 ش)

شاپور بختيار نخست وزير رژيم پهلوي در نامه‏اي به امام خميني پيشنهاد كرد تا براي تغيير حكومت به يك رژيم جمهوري، شوراي سلطنت وقت به شوراي حكومت ملي تغيير نام دهد و سپس اين شورا، اختيارات خود را به شوراي اسلامي منتخب امام، منتقل نمايد. اما به سبب اين كه پذيرش طرح بختيار موجب به رسميت ...

درگذشت دكتر "مهدي بركشلي" موسيقي دان (1366 ش)

استاد مهدي بركشلي در سال 1291 ش در تهران به دنيا آمد و پس از اخذ ليسانس فيزيك و شيمي به تدريس پرداخت. در آن سال‏ها، فرصتي پيش آمد كه به همراه معلميني كه براي آشنايي با روش‏هاي جديد تعليم و تربيت به خارج از كشور اعزام مي‏شدند، به فرانسه برود. در پاريس علاوه بر مطالعات تعليم و تربيت، ...

درگذشت "شيخ اسماعيل روحاني" شاعر و محقق معروف به "بابا مردوخ" (1367 ش)

شيخ اسماعيل روحاني مشهور به بابامردوخ متخلص به شيوا در سال 1299 ش در قريه كاشتر سنندج به دنيا آمد. وي پس از اتمام تحصيل علوم قديم به خدمت آموزش و پرورش در آمد و به تعليم و تدريس در دبيرستان‏هاي سنندج پرداخت. او همچنين از دانشكده الهيات دانشگاه تهران ليسانس گرفت. بابا مردوخ در ادبيات ...

افتتاح مجتمع عظيم پتروشيمي اصفهان (1371 ش)

در روز 28 دي‏ماه 1371 ش، مجتمع عظيم پتروشيمي اصفهان افتتاح شد. با راه اندازي اين طرح، سيزده هزار نفر به طور مستقيم و غيرمستقيم مشغول به كار شدند. با راه اندازي اين مجتمع كه از سال 1368 ش زير نظر وزارت نفت احداث و تجهيز شد، كلّ واردات روغن موتور كشور قطع گرديده و ايران از اين پس از ...

شهادت شهید محمود عبدی ‌پور (1359ش)

شهید محمود عبدی‌پور، سوم مهرماه ۱۳۴۴ش در آبادان چشم به جهان هستی گشود. محمود هنوز تحصیلش را به پایان نرسانده و دانش‌آموز بود که نیروهای متجاوز رژیم بعث عراق در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ش به مرزهای خاک مقدس جمهوری اسلامی ایران ناجوانمردانه حمله‌ور شدند. او که در سرزمین نخل و آفتاب بالیده بود ...

شهادت شهید علی محمدی (1365ش)

شهید علی محمدی در دوم فروردین‌ماه ۱۳۴۰ش در روستای بلوطک از توابع شهرستان ایذه از استان خوزستان چشم به جهان هستی گشود. دوران کودکی را در سایه تربیت دینی خانواده‌ای متدین سپری کرد و تحصیلات ابتدایی و راهنمایی خویش را علی‌رغم مسافت طولانی روستا تا شهرستان ایذه با موفقیت به پایان رساند. ...

کامیل شمعون رئیس جمهروی سابق لبنان به تهران وارد شد و با شاه ملاقات کرد(1350ش)

امام موسی صدر رهبر شیعیان لبنان با شاه ملاقات و مذاکره کرد(1350ش)

درگذشت همایون خرم آهنگساز و آخرین بازمانده مکتب ابوالحسن خان صبا (1391ش)

همایون خرم در سال 1309 در بوشهربه دنیا آمد. مادرش به دلیل علاقه بسیاری که به موسیقی اصیل ایرانی داشت و همچنین دستگاه همایون داشت نام او را"همایون" گذاشت. خرم از دوران نوجوانی به تشویق و حمایت مادرش به مکتب ابوالحسن خان صبا رفت و پس از چندسال درست زمانی که 14 سال بیشتر سن نداشت ...

شهید نواب صفوی؛ نفر سوم نهضت ملی شدن نفت

گفت وگو با مسعود رضایی به مناسبت سالروز شهادت بنیان گذار جمعیت فدائیان اسلام

جواد نوائیان رودسری – امروز، 27 دی‌ماه، سالروز شهادت سیدمجتبی نواب صفوی و یارانش به دست رژیم پهلوی است. آن مرحوم، یکی از پیشتازان سازمان دهی جریان‌های مبارزاتی معتقد به اسلام و آموزه‌های آن بود. در واقع باید شهید نواب صفوی را، بنیان گذار رویکرد تشکیلاتی در میان مبارزان مسلمان، برای تقابل با گروه‌ها و جریان‌های پیدا و پنهانی بدانیم که کمر به زدودن فرهنگ و اندیشه اسلامی از جامعه ایرانی و همچنین، واگذاشتن سرمایه‌های مادی و معنوی به بیگانگان، بسته‌بودند. شهید نواب صفوی، با آن شخصیت کاریزماتیک و توانمندی‌ فوق‌العاده سازمان دهی تشکیلاتی، توانست نیروهای پراکنده‌ای را که دل در گرو اسلام و اجرای کامل دستورهای آن در جامعه داشتند، متحد کند. ثمره این اتحاد، تنها تشکیل جمعیت فدائیان اسلام نبود؛ بسیاری از کسانی که حتی نتوانستند به صورت رسمی در این تشکیلات فعالیت کنند، تحت تأثیر آن قرار گرفتند؛ از جمله این افراد، آیت‌ا... سیدعلی خامنه‌ای بودند که در کوران مبارزات نواب صفوی، ایام نوجوانی و جوانی را سپری می‌کردند. ایشان در بیانات هفتم اردیبهشت‌ سال 1377، در دیدار جمعی از جوانان، به این موضوع اشاره می‌کنند و می‌گویند: «آن کسی که در دوره جوانی من خیلی روی من اثر گذاشت، در درجه اوّل، مرحوم نوّاب صفوی بود. آن زمانی که ایشان به مشهد آمد، حدوداً پانزده سالم بود. من به‌شدّت تحت تأثیر شخصیت او قرار گرفتم و بعد هم که از مشهد رفت، به فاصله چند ماه بعد، با وضع خیلی بدی شهیدش کردند. این هم تأثیر او را در ما بیشتر عمیق کرد.» شهید نواب صفوی، به دلیل ساختار فکری و توجه‌اش به اصالت اسلامی، فرد محبوب برخی از تاریخ‌نگاران دوران معاصر که همیشه از دریچه آموزه‌های غربی به مقوله‌های تاریخی می‌نگرند، نبوده و به همین دلیل، بخش مهمی از فعالیت‌های تأثیرگذار وی و یارانش در جمعیت فدائیان اسلام، همیشه کم‌رنگ یا نادیده گرفته شده‌است. در سالروز شهادت مظلومانه او، در گفت‌وگویی با دکتر مسعود رضایی، به بررسی ویژگی‌های شخصیتی شهید نواب صفوی و تأثیر وی بر تحولات تاریخ معاصر ایران، قبل و بعد از شهادتش در 27 دی‌ماه سال 1334، پرداختیم. دکتر رضایی، شهید نواب صفوی را پس از آیت‌ا... کاشانی و دکتر مصدق، سومین شخصیت ملی شدن صنعت نفت می‌داند و معتقد است که اگر اقدامات قاطع و به موقع وی و یارانش نبود، احتمال پیروزی نهضت بسیار ضعیف می‌شد. آن‌چه در پی می‌آید، مشروح این مصاحبه تفصیلی است.

صحبت ما درباره شهید نواب صفوی و تأثیری است که او، بر جریان مبارزات ملت مسلمان ایران گذاشته. این تأثیرگذاری، بی‌شک ریشه در ویژگی‌های شخصیتی مرحوم نواب دارد. اگر ممکن است، برای شروع بحث، درباره این ویژگی‌ها نکاتی را بفرمایید.

نخستین ویژگی شهید نواب صفوی که در شخصیت او برجستگی خاصی دارد، حساسیت فراوان وی روی هویت اسلامی و مسائل مربوط به آن است. شهید نواب صفوی از کنار قضایایی که می‌توانست بر جایگاه اسلام در جامعه و فرهنگ اسلامی مستقر در آن تأثیر سوء بگذارد، بی‌تفاوت نمی‌گذشت. ما چه در زمان نواب و چه قبل از او، افرادی را داریم که مسلمان، عالم و روحانی هم هستند، اما هنگام هجوم دشمنان به هویت اسلامی، حساسیت لازم را برای تقابل با آن ها ندارند. شهید نواب صفوی این‌گونه نبود؛ هم آن حساسیت را داشت و هم‌ این‌که گام‌های عملی برای مبارزه بر می‌داشت. از سوی دیگر، وی فردی با توانایی سازمان دهی بالا بود؛ خیلی خوب برنامه‌ریزی می‌کرد و می‌توانست افراد را گرد هم جمع و در یک مسیر هدایت کند. این ویژگی را هر کسی ندارد و خیلی‌ها از آن برخوردار نیستند. مرحوم نواب صفوی چه در رفتار و چه در گفتار، به گونه‌ای عمل می‌کرد که ضریب نفوذ این توانایی را افزایش می‌داد. ویژگی دیگر شهید نواب صفوی، حساسیت بالای او به مسائل سیاسی بود. آن مرحوم، از آن دست علما و روحانیونی نبود که فقط سرِ خودشان را با احوال شخصیه و احکام فردی گرم می‌کنند و معتقدند که اساساً نباید وارد سیاست شد و باید سیاست را به سیاستمداران سپرد. برخی از این افراد، وظیفه خودشان را به بیان مسائل و احکام شرعی، اقامه نماز جماعت و چنین اموری محدود می‌دانستند و کم نبودند کسانی که امور سیاسی را یک منطقه ممنوعه فرض می‌کردند و حتی توصیه‌شان به دیگران هم این بود که وارد چنین منطقه‌ای نشوند. شهید نواب صفوی این‌گونه نبود؛ او حوزه سیاست را بسیار مهم می‌دانست و اعتقاد داشت که بدون توجه به این حوزه، عملاً نمی‌توان احکام اسلامی را در جامعه پیاده کرد؛ ضمن این‌که وی معتقد بود ورود نکردن به این عرصه، می‌تواند فضا را برای فعالیت جریان‌ها و کسانی که به دنبال زدن ریشه اسلام در ایران هستند، مهیا کند.

منظور شهید نواب صفوی چه جریان‌هایی بود؟

منظور جریان‌هایی مانند فراماسونری بود که به ویژه بعد از روی کار آمدن رژیم پهلوی، با حمایت پیدا و پنهان انگلیس، فرایندی جدی را برای نابود کردن و دست کم، به حاشیه بردن آموزه‌های اسلامی در ایران، آغاز کرده‌بودند. درک این قضیه، با توجه به اعمال و رفتار رضاشاه، کار پیچیده‌ای نبود و هر فردی که اندکی حساسیت داشت، می‌توانست تحرکات این جریان را به خوبی حس کند و شهید نواب صفوی، با آن حساسیت بالا، هم جزئیات این جریان را درک ‌کرد و هم برای تقابل با آن، دست به تأسیس جمعیت فدائیان اسلام زد و فعالیت‌های خودش را در حوزه نظری و عملی، بر این تقابل متمرکز کرد.

چرا او دست به تشکیل جمعیت و فعالیت گروهی زد؟ ضرورت این کار چه بوده‌است؟

ایجاد تشکیلات در آن دوره، یک ضرورت بود. این‌طور نبود که فقط نواب صفوی دست به تشکیل گروه و جمعیت زده‌باشد، قبل از او و در حجم بسیار وسیع‌تری، جناح مخالف با اسلام و روشنفکران غرب گرا اقدام به تشکیل ده‌ها حزب، گروه و جمعیت، برای سازمان دهی برنامه‌هایشان کرده‌بودند و هر چند متکثّر، اما با هدفی واحد و با حمایت‌های گسترده خارجی، برنامه‌های خودشان را دنبال می‌کردند. در این شرایط، طبیعی بود که شهید نواب صفوی به سوی تشکیل یک جمعیت سازمان دهی شده برود تا بتواند با آن جریان سازمان دهی شده مقابله کند و به جای شکل دادن به یک حرکت صرفاً فردی، جمعیتی از هم‌فکران را برای این مبارزه گسترده، گرد هم آورد.

آن‌چه در تاریخ فعالیت‌های شهید نواب صفوی و یارانش، معمولاً نادیده یا کم اهمیت گرفته می‌شود، نقش آن ها در جریان ملی شدن صنعت نفت است. شما این نقش را در چه سطح و اندازه‌ای می‌دانید؟

به نکته مهمی اشاره کردید؛ یکی از نقاط اوج فعالیت‌های نواب صفوی و فدائیان اسلام، حضور و نقش آن ها در جریان ملی شدن صنعت نفت است. خیلی وقت‌ها این نقش آن‌طور که باید و شاید، دیده نمی‌شود. آن‌چه در تاریخ می‌بینیم، رهبری و مدیریت فرایند پیروزی نهضت ملی شدن صنعت نفت را، عمدتاً به اقدامات دو رهبر مشهور این نهضت، یعنی آیت‌ا... سیدابوالقاسم کاشانی و دکتر محمد مصدق محدود می‌کند که البته کسی منکر نقش مهم و مؤثر آن ها نیست. اما نباید فراموش کنیم که بخش بسیار مهمی از این موفقیت بزرگ، مدیون اقدامات فدائیان اسلام و مدیریت و تصمیمات قاطع شهید نواب صفوی است و از این لحاظ، می‌توان او را سومین شخصیت نهضت ملی شدن صنعت نفت دانست. این نقش راهبردی، حتی قبل از آن‌که جبهه ملی تشکیل شود، وجود داشت و در واقع، این شهید نواب صفوی و فدائیان اسلام بودند که با اقدامشان در جریان انتخابات مجلس شانزدهم، جریانی را که به نهضت ملی شدن صنعت نفت انجامید و آن پیروزی بزرگ را رقم زد، روی ریل موفقیت و پیشرفت قرار دادند.

منظورتان ماجرای دخالت دربار در انتخابات، رأی نیاوردن دکتر مصدق و اعدام انقلابی عبدالحسین هژیر است؟

دقیقاً؛ دربار با عاملیت هژیر در نتایج انتخابات دست بُرد تا دکتر مصدق و همکارانش به مجلس راه پیدا نکنند. واکنش آقایان به این رفتار، آن بود که به دربار بروند و متحصن شوند؛ چند روز ماندند، مذاکره و بحث کردند، اما نتیجه‌ای حاصل نشد. شاه از موضع خود کوتاه نیامد و هژیر همچنان به فعالیت‌هایش ادامه می‌داد و مجلس با تقلّبی که صورت گرفت، همچنان در دست وابستگان به سفارت انگلیس، باقی ماند. ورود شهید نواب صفوی و یارانش به این جریان، با دخالت دربار در انتخابات آغاز شد؛ او و یارانش بودند که این مسئله را افشا کردند و باعث شدند مصدق و همراهانش تصمیم به تحصن بگیرند. فدائیان اسلام هنگام انتخابات، سر صندوق‌های رأی حاضر بودند و اطلاع‌رسانی مربوط به دخالت‌های دربار، توسط آن ها انجام شد. اما وقتی متحصنان نتوانستند به نتیجه برسند، نیاز به یک تصمیم قاطع برای جمع کردن ماجرا بود و اعدام انقلابی عبدالحسین هژیر توسط فدائیان اسلام، گره کور این مسئله را باز کرد. برخلاف ادعای برخی که آگاهانه یا ناآگاهانه موضوع ورود فدائیان اسلام به جریان اعدام انقلابی هژیر را، تصمیمی سریع و بدون فکر می‌دانند، شهید نواب صفوی و یارانش، فی‌البداهه به انجام این اقدام دست نزدند. آن ها منتظر ماندند که شاید مذاکرات و تحصن دکتر مصدق و جمع همراهِ او در دربار، نتیجه‌ای بدهد؛ اما وقتی نتیجه‌ای حاصل نشد و ورود فدائیان اسلام به معرکه دفاع از استقلال ایرانِ اسلامی ضرورت پیدا کرد، شهید نواب صفوی درنگ نکرد و قاطعانه وارد این معرکه شد و کار را تمام کرد. نتیجه این اقدام، ورود نمایندگان منتخب، از جمله خود دکتر مصدق به مجلس شورای ملی بود که پس از این، توانستند فعالیت‌های خودشان را باهدف ملی شدن صنعت نفت، سازمان دهی کنند.

در جریان نخست‌وزیری رزم‌آرا هم چنین رویکردی را از شهید نواب صفوی و فدائیان اسلام شاهد هستیم.

همین‌طور است؛ اگر هژیر را سد نخست در برابر نهضت ملی شدن صنعت نفت و حفظ استقلال ایران بدانیم، رزم‌آرا قطعاً سدّ دوم را تشکیل می‌داد. او یک نظامی مقتدر بود و روی کار آمدنش، پیامی قاطع برای طرفداران ملی شدن صنعت نفت به حساب می‌آمد؛ رزم‌آرا آمده بود تا جلوی این جریان را بگیرد. اقدام فدائیان اسلام در اعدام انقلابی رزم‌آرا، باز هم گِرهی را باز کرد که به کار فرایند ملی شدن صنعت نفت افتاده‌بود ؛ مخالفان کاملاً عقب نشستند و در نهایت، کار تصویب و توشیح قانون مربوط به آن، با قاطعیت به انجام رسید و ملّت، در این نبرد سخت پیروز شد. می‌توان گفت که اگر فدائیان اسلام نبودند و مدیریت و تصمیم‌گیری قاطعانه شهید نواب صفوی نبود، احتمال این‌که نهضت ملی شدن صنعت نفت به سرانجام برسد، خیلی کم می‌شد.

به نظر شما، فعالیت‌های تشکیلاتی و سازمانی شهید نواب صفوی، پس از شهادت وی، چه تأثیری بر فعالیت جریان‌های سازمان دهی شده معتقد به مبانی اسلامی داشت؟

بسیاری از کسانی که بعدها دست به تأسیس تشکیلات و سازمان‌های معتقد و ملتزم به آموزه‌های اسلامی، برای مبارزه با رژیم پهلوی زدند، مانند هیئت‌های مؤتلفه اسلامی، عملاً از اعضای قدیمی فدائیان اسلام بودند. بدیهی است که در چنین حالتی، آن ها هم در نظر و هم در عمل، تحت تأثیر اقدامات، تشکیلات و سازمان دهی شهید نواب صفوی در جمعیت فدائیان اسلام بوده‌باشند.

شهادت "سيدمجتبي نواب صفوي"، رهبر جمعيت فداييان اسلام و يارانش (27دی1334ش)

شهادت "سيدمجتبي نواب صفوي"، رهبر جمعيت فداييان اسلام و يارانش (1334ش) شهيد سيدمجتبي نواب صفوي در سال 1303ش در خاني ‏آباد تهران به دنيا آمد و پس از اتمام دروس ابتدايي، به آبادان سفر كرد. سيد مجتبي سپس براي ادامه تحصيل به نجف اشرف مهاجرت نمود و در آن‏جا از محضر مدرسين حوزه علميه نجف اشرف بهره‏مند گرديد. وي پس از چهار سال اقامت در نجف به دستور آيت‏ اللَّه سيدابوالحسن اصفهاني جهت مبارزه با كجروي‏هاي كسروي به ايران آمد و با تشكيل "جمعيت فداييان اسلام" به مبارزه با بدخواهان و بدانديشان پرداخت. ترور وابستگان استعماري مانند احمد كسروي، عبدالحسين هژير، علي رزم‏آرا و حسين علاء از جمله فعاليت‏هاي سياسي اين جمعيت مي‏باشد. شهيد نواب صفوي همچنين با حكومت دكتر مصدق به خاطر عدم عمل به احكام اسلامي به مخالفت برخاست و به همين جهت در ايام نخست وزيري مصدّق، دستگير و به زندان افتاد و تا سقوط حكومت مصدق در زندان بود. سرانجام اين مجاهد خستگي‏ناپذير به همراه سه تن از همرزمانش به نام‏هاي خليل طهماسبي، مظفر علي ذوالقدر و سيدمحمد واحدي در بيدادگاه رژيم پهلوي محكوم و در صبحگاه 27 دي 1334 شمسي تيرباران شده و به خيل شهدا پيوستند. بدين ترتيب پرونده ده سال فعاليت سياسي و اجتماعي جمعيت فداييان اسلام بسته شد و جنايت ديگري در پرونده سياه خاندان پهلوي ثبت گرديد.

نگاهی به خاطرات، زندگینامه و بخشی از وصیت نامه شهید سیدمجتبی نواب صفوی

وصیت‌نامه شهید سید مجتبی نواب صفوی/ درخواست شهید نواب ...

تقاضای شهید نواب پای جوخه اعدام/ سخنرانی برای افسران شاه ...

خاطرات جالب از شهید نواب صفوی- اخبار رسانه ها - اخبار تسنیم ...

سيد مجتبي نواب صفوي | گروه تاريخ و انديشه معاصر موسسه ...

روایت شخصیت شهید نواب صفوی از زبان همراه دیرینش - راه دانا

ویژگی های تبلیغی روحانی شهید سيدمجتبي نواب صفوی - ...

سید مجتبی نواب صفوی - موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران

سید مجتبی نواب صفوی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

شهادت نواب صفوی و همرزمانش ; یاران آفتاب

شهید نواب صفوی - دانشنامه‌ی اسلامی

سید مجتبی نواب صفوی - ويکی شيعه

نواب صفوی چرا اعدام شد؟ - برترین ها

وصیت نامه شهید نواب صفوی - تبیان

سیدمجتبی نواب صفوی - ویکی فقه

نواب صفوی، سید مجتبی

رویدادهای مهم این روز در تقویم خورشیدی ( 27 دی 1401 )

دريافت 60 فروند ميراژ "اف يك" ساخت فرانسه از جانب عراق در اوايل جنگ تحميلي (1359ش)

فرانسوي‏ها در مقايسه با ساير كشورهاي غربي، بيشترين تسليحات مورد نياز عراق را به اين كشور واگذار كردند. ميراژ اف يك و 2000، موشك‏هاي هوا به هواي ماژيك 1، موشك‏هاي اگزوسه 39 - آ. ام و پس از آن، هواپيماهاي سوپراتاندارد از جمله تسليحاتي بودند كه از جانب فرانسه، به رژيم بعثي ارسال گرديد. ...

شهادت "سيدمجتبي نواب صفوي"، رهبر جمعيت فداييان اسلام و يارانش (1334ش)

شهيد سيدمجتبي نواب صفوي در سال 1303ش در خاني‏آباد تهران به دنيا آمد و پس از اتمام دروس ابتدايي، به آبادان سفر كرد. سيد مجتبي سپس براي ادامه تحصيل به نجف اشرف مهاجرت نمود و در آن‏جا از محضر مدرسين حوزه علميه نجف اشرف بهره‏مند گرديد. وي پس از چهار سال اقامت در نجف به دستور آيت‏اللَّه ...

پيام امام خميني به مناسبت فرار محمدرضا شاه پهلوي از ايران (1357 ش)

حضرت امام خميني(ره) به مناسبت فرار شاه از كشور در پيامي خطاب به ملت ايران فرمودند: "فرار محمدرضا پهلوي را كه طليعه پيروزي ملت و سرلوحه سعادت و دست يافتن به آزادي و استقلال است به شما ملت فداكار تبريك عرض مي‏كنم" امام در ادامه اين پيام، علاوه بر درخواست از ملت ايران به ادامه دادن تظاهرات ...

شهادت آيت‏اللَّه "سيدمهدي حكيم" در كشور سودان توسط مزدوران بعثي عراق (1366ش)

آيت‏اللَّه سيدمهدي حكيم فرزند آيت‏اللَّه سيدمحسن حكيم و عضو برجسته مجلس اعلاي انقلاب اسلامي عراق در سال 1313 ش در خاندان اهل علم و تقوا در نجف اشرف به دنيا آمد. وي پس از گذراندن دروس مقدمات و سطح به درس خارج آيت‏اللَّه شهيد سيدمحمد باقر صدر حاضر شد و به جرگه مخالفان سرسخت رژيم صدام ...

شهادت شهید کاظم غلام‌ زاده‌ تدین (1363ش)

شهید کاظم غلام‌زاده‌ تدین، یکم فروردین ۱۳۰۳ش در مشهد مقدس چشم به جهان هستی گشود. از هفت سالگی به تحصیل علوم دینی در حوزه‌ علمیه پرداخت و به‌دلیل علاقه‌ شدید به تدریس، به‌خصوص آموزش قرآن مجید و احکام اسلامی، با چند تن از دوستانش به تأسیس مدارس دینی و مذهبی همت گماشت که از جمله‌ آن‌ها ...

فرار شاه؛ پاسخ تحلیلی به چند شبهه تاریخی

آیا آمریکایی‌ها با قطعی شدن سقوط محمدرضا پهلوی، زیر پای او را خالی کردند تا زودتر ساقط شود؟

آیا برنامه حضور در نشست «گوادلوپ» و اعزام ژنرال هایزر به ایران، با چنین هدفی طراحی شد؟

جواد نوائیان رودسری – ساعت 13:08 روز سه‌شنبه، 26 دی 1357، محمدرضا پهلوی به همراه خانواده‌اش، ایران را به مقصد مصر ترک کرد؛ اتفاقی که در تاریخ معاصر ایران، با عنوان «فرار شاه» شناخته می‌شود. محمدرضا پهلوی بعدها و در کتاب «پاسخ به تاریخ» مدعی شد که این فرار و در واقع آن‌چه به ساقط شدن رژیم او انجامید، برنامه‌ای بود که آمریکا و انگلیس برای تقابل با رشد روزافزون ایران و کشیدن ترمز پیشرفت کشور، اجرایی کردند. در واقع مصدر چنین ادعایی، همان‌طور که عبدالرضا هوشنگ مهدوی در جلد پنجم کتاب «سیاست خارجی ایران در دوره پهلوی» اشاره می‌کند، خودِ شاه و خانواده او بودند؛ ادعایی که بعدها از سوی سلطنت‌طلبان بارها مطرح شد و با وجود آن‌که دست‌کم طی سه دهه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، هواداری غیر از این جریان، در میان اپوزیسیون خارج از کشور نداشت، اما طی سال‌های اخیر و بر بستر یک پروژه گسترده که هدفش تطهیر پهلوی‌ها بود، دوباره در صدر ادعاهای مطرح شده در برنامه‌های گوناگون رسانه‌های معاند جمهوری اسلامی قرار گرفت تا به نوعی، اصالت و مردمی بودن انقلاب اسلامی ایران را هدف قرار دهد و زیر سوال ببرد. در نوشتار پیشِ رو، برآنیم تا این ادعا را از زوایای مختلف، بررسی و تحلیل کنیم و برخی از مستندات آن را به بوته نقد بسپاریم.

طرح شبهات بر مبنای یک باور

درباره این‌که طی ماه‌های منتهی به پیروزی انقلاب، آمریکایی‌ها به تدریج فهمیدند که کار شاه تمام است و از نیمه نخست دی سال 57، وزارت خارجه ایالات متحده تقریباً به این مسئله باور داشت، تردیدی وجود ندارد. اسناد منتشر شده در سال های اخیر، تأیید می‌کند که آمریکایی‌ها درباره وضعیت ایران، در ابتدای زمستان سال 1357، کاملاً دغدغه داشتند. برای آن‌ها رژیم پهلوی یک بازوی راهبردی در منطقه غرب آسیا محسوب می‌شد؛ شاه یکی از خریداران اصلی سلاح‌های آمریکایی بود و برای رژیم صهیونیستی، متحدی راهبردی به حساب می‌آمد. در واقع رژیم پهلوی با چنین موقعیتی، گزینه‌ای بی‌جایگزین برای کاخ سفید در اجرای سیاست‌های منطقه‌ای‌اش بود؛ ارتباطات گسترده امنیتی و اطلاعاتی میان آمریکا، انگلیس و رژیم صهیونیستی با دستگاه امنیتی رژیم پهلوی، ساواک، یک ارتباط تأثیرگذار و سیستماتیک بود. با این حال، کارتر و برژینسکی در 14 دی 57 و در کنفرانس گوادلوپ، از ایران به عنوان نخستین «نقطه آشوب‌زده» قابل بحث نام بردند. رئیس‌جمهور وقت آمریکا که سال قبل و در دی 1356، مهمان شاه در تهران بود و از ایران به عنوان «جزیره ثبات» یاد کرد، حالا اعتقاد داشت: «اوضاع به مرحله‌ای رسیده که بعید است ماندن شاه در ایران به حل بحران کمک کند». آیا ابراز این مسئله از سوی کارتر، به معنای خالی کردن پشت شاه به دلیل رشد و ترقی ایران در دوره پهلوی دوم و در واقع کشیدن ترمز پیشرفت روزافزون کشور در این دوره بود؟ آیا می‌شود با این استدلال، سقوط شاه و رژیم پهلوی را اقدامی «آمریکائیزه» فرض کنیم؟ در خرداد 1395، کامبیز فتاحی، خبرنگار بی‌.بی.سی در واشنگتن، طی یادداشتی با عنوان «آمریکا چطور از شاه قطع امید کرد؟»، با رویکرد بازتولید ادعای سلطنت‌طلبان که در ابتدای نوشتار به آن اشاره کردیم، از فرستادن ژنرال هایزر به تهران، با هدف جلوگیری از اقدام به کودتای ژنرال‌های وفادار به محمدرضا پهلوی سخن به میان آورده و آن را مستند به سخنان جان استمپل، یکی از کارمندان ارشد سفارت آمریکا در تهران کرده است که در گفت‌وگو با بی‌.بی.سی فارسی گفت: «[قرار بود هایزر به تهران برود تا] برای اُمرای ارتش روشن کند که سرجای خود محکم بنشینید و مشکل را پیچیده‌تر نکنید.» این ادعاها در وجوه دیگر نیز، مطرح شد تا به شبهه نقش جدی آمریکا و البته تا حدودی انگلیس در پایان دادن به کار پهلوی دوم دامن بزند، اما آن‌چه در این هیاهوی رسانه‌ای نادیده گرفته‌شد، شواهدی بود که خلاف این ادعا را به نحو گسترده‌ای تأیید می‌کرد.

معمای «گوادلوپ»

برخلاف آن‌چه در رسانه‌های معاند جمهوری اسلامی ادعا می‌شود، کنفرانس «گوادلوپ» روی موضوع وضعیت بحرانی ایران متمرکز نبود. دغدغه‌ اصلی شرکت‌کنندگان در کنفرانس، یعنی مسئولان بلندپایه‌ای که باید آن ها را در مجموعه سران بلوک غرب به رهبری آمریکا طبقه‌بندی کنیم، نفوذ بلوک شرق در مناطق تحت نفوذشان بود. گزارش انتشار یافته آمریکایی‌ها از دستور جلسه اصلی کنفرانس یا به عبارت دقیق‌تر، «نشست گوادلوپ» چنین است: «صبح روز جمعه، پنجم ژانویه (15 دی 57) درباره روابط میان دو بلوک شرق و غرب صحبت شد. سپس صحبت‌هایی درباره تلاش برای بهبود روابط با چین صورت گرفت و این دغدغه مطرح شد که کوبا تلاش می‌کند، جنبش عدم تعهد را به سوی شوروی سوق دهد ... از بعدازظهر جمعه، دستیاران رهبران شرکت کننده (برای آمریکا برژینسکی) به مذاکرات پیوستند و بحث درباره مسائل راهبردی، به ویژه پیمان محدودسازی تسلیحات استراتژیک – 2 با شوروی ادامه یافت.» روز دوم مذاکرات در گوادلوپ، بحث درباره «نقاط آشوب‌زده» آغاز شد و تازه در این مرحله بود که از بحران ایران و سقوط احتمالی شاه، به عنوان یکی از فرازهای قابل بررسی، سخن به میان آمد؛ در واقع بحث کلان در این نشست، مقابله با نفوذ شوروی بود و بحث جزئی، تصمیم گیری درباره نقاط آشوب‌زده از جمله ایران، آن‌گونه که بتواند راهبردهای کلان نشست را تأمین کند. بنابراین، دغدغه آمریکایی‌ها، این نبود که رژیم شاه با پیشرفت سریع برای غرب دردسرساز شود. این دغدغه، حتی به صورت وهم و خیال هم به ذهن کارتر و مشاورانش متبادر نمی‌شد؛ بیش از 70 هزار مستشار آمریکایی، شریان اصلی اقتصاد، ارتش و حتی ساختارهای سیاسی و اجتماعی ایران را در اختیار داشتند، بنابراین، از این نظر هیچ نگرانی خاصی وجود نداشت؛ از نظر کاخ سفید، تنها دغدغه، خشم مردم از رژیم شاه بود که می‌توانست باعث ساقط شدن او و به قدرت رسیدن کمونیست‌ها در ایران شود. کارتر در نشست گوادلوپ که بعدها گزارش‌های آن منتشر شد، به این رویکرد اذعان می‌کند که «اگر وقایع ایران در جهتی دگرگون شود تا کشوری با ثبات، دارای روابط دوستانه با غرب، منبع مستمر صادرات نفت به کشورهای غربی، مصون از سلطه خارجی (منظور کمونیسم و بلوک شرق است) و نیز در عرصه داخلی مترقی باشد [قابل تحمل است].» دغدغه آمریکایی‌ها بسیار کلان‌تر از ساقط شدن یکی از مهره‌هایشان بود؛ مهره‌ای که به طرزی آشکار مورد نفرت مردمش قرار داشت و البته این وضعیت برای کاخ سفید خیلی دیر آشکار شد؛ «سازمان‌های اطلاعاتی، امنیتی و جاسوسی آمریکا در تابستان ۱۳۵۷ وضعیت ایران را چنین ارزیابی کرده بودند: ایران در شرایط انقلابی و حتی شرایط ماقبل انقلاب نیز قرار ندارد[!]» طبیعی بود که چند ماه بعد، وقتی عمق بحران مشخص شد، آمریکایی‌ها به دنبال راه‌های گوناگون برای حفظ منافع خودشان در ایران بگردند و از تسلط کمونیسم بر ایران واهمه داشته باشند. این نگرانی، دقیقاً در سال 1331 نیز، برای آمریکایی‌ها ایجاد شد، به همین دلیل، در اجرای کودتای 28 مرداد 1332 علیه دولت مصدق، مجدّانه با انگلیسی‌ها همکاری کردند و حتی، فرماندهی اصلی عملیات «آژاکس» را برعهده گرفتند. با این حال، برای کاخ سفید، دوام آوردن شاه همچنان گزینه اصلی بود، حتی زمانی که میان وزارت دفاع و وزارت خارجه آمریکا، بر سر ماندن یا ساقط شدن شاه به دست مردم، اتفاق نظر وجود نداشت. دیدگاه کارتر در گوادلوپ، بر اساس نظرات همکارانش در وزارت خارجه آمریکا شکل گرفته‌بود؛ آن ها ظاهراً معتقد بودند که کار شاه تمام است و باید درباره دوران بعد از او، قاطعانه تصمیم گرفت، اما در مقابل این نظر، دیدگاه دیگری هم وجود داشت که به حفظ شاه، با هر شکل ممکن معتقد بود و به نظر می‌رسید کارتر در عمل، ترجیح می‌دهد به این دیدگاه تکیه کند. هر چند که رئیس‌جمهور وقت آمریکا، هنگام سخن گفتن درباره بحران ایران، این دیدگاه را با دست پس می‌زد و با پا پیش می‌کشید! دلیل این ادعا، سفر ژنرال رابرت هایزر به تهران در 14 دی سال 57، دو روز قبل از صحبت درباره ایران به عنوان «نقطه آشوب‌زده» در نشست گوادلوپ است.

مبانی مأموریت ژنرال هایزر

برخلاف ادعای جان استمپل، هایزر به تهران نیامده بود تا ترمز کودتای ژنرال‌های شاه را بکشد. استمپل اصولاً نمی‌توانست درباره مأموریت هایزر اظهارنظر دقیق و قابل استنادی داشته باشد، چرا که هایزر در خاطراتش از برخورد سرد «سالیوان» سفیر آمریکا در تهران سخن به میان می‌آورد و معتقد است که وزارت خارجه (وزارتخانه متبوع استمپل) و وزارت دفاع (وزارتخانه متبوع هایزر) آمریکا، در قضیه بحران حاکم بر ایران، روبه‌روی هم قرار گرفته‌اند؛ هایزر تأکید می‌کند: «در واشنگتن وحدت نظر وجود ندارد»، آن‌گاه به سراغ نظر سالیوان می‌رود و می‌افزاید: «سالیوان معتقد بود ارتش ایران به جایی رسیده‌است که توان انجام هیچ‌ کاری را ندارد. به اعتقاد سالیوان کارِ شاه تمام بود و باید هرچه زودتر ایران را ترک می‌کرد.» چنین برداشتی از وضعیت ارتش، نمی‌تواند آمادگی ژنرال‌های شاه را برای کودتا القا کند، چه برسد به آن‌که هایزر بخواهد مانع از این اقدام شود. واقعیت این بود که او، در به در به دنبال کودتاچی می‌گشت، اما انگیزه‌ای در میان ژنرال‌ها پیدا نمی‌کرد! آن ها ترسیده بودند؛ حتی غلامعلی اویسی که به شدت عمل معروف بود و در جریان قیام 15 خرداد، فرماندهی عملیات قتل‌عام مردم را برعهده داشت، پیش از شاه از کشور گریخت. هایزر می‌نویسد: «از طوفانیان (یکی از ژنرال‌های مورد اعتماد شاه) پرسیدم: آیا شایعه وجود یک گروه طراح کودتا در ارتش درست است؟ وی قویّاً چنین شایعه‌ای را تکذیب کرد.» هایزر به دنبال راهکار مؤثری برای تثبیت موقعیت بختیار، به عنوان نخست‌وزیر مورد حمایت انگلیس و آمریکا بود: «من ... با دستور رئیس‌جمهور وارد تهران شدم که همه را وادار به حمایت از بختیار کنم.» اما تلاش‌های او کمترین اثری نداشت. بنابراین، آن‌چه فتاحی در یادداشت خود، به نقل از استمپل آورده، یک بلوف تمام‌عیار است. آمریکایی‌ها می‌خواستند شاه را در قدرت نگه دارند، اما نمی‌توانستند و این ناتوانی، ممکن بود منافع آن ها را در ایران با خطر جدی روبه‌رو کند. هایزر باید سیاست اقدامات خود را با این اصل مهم هماهنگ می‌کرد؛ اصلی که ژنرال الکساندر هیگ، وزیر خارجه آمریکا در دوره ریگان، در مقدمه کتاب خاطرات هایزر بر آن تأکید می‌کند: «سیاست ما باید محدوده ملاحظات برای دفاع از منافع آمریکا را مشخص کند. ما نمی‌توانیم جهان را در تصورات خودمان ترسیم کنیم. ما منافعی داریم که باید از آن ها دفاع کنیم.» بدیهی بود که در چنین شرایطی، برای هایزر منافع آمریکا بر حفظ شخص شاه یا حتی رژیم او ارجحیت داشت؛ مکالمه هایزر با طوفانیان که در خاطرات این ژنرال آمریکایی انعکاس یافته‌است، می‌تواند بهتر و بیشتر این رویکرد را آشکار کند: «طوفانیان از من پرسید که آیا قصد ملاقات فوری با شاه را دارم و من پاسخ دادم که فکر نمی‌کنم فایده‌ای داشته باشد، زیرا مردم خصومت خود را با شاه اعلام کرده‌اند و تماس من با ارتش در این لحظه مثمرتر است.»در سال 1398ش، روزنامه نیویورک‌تایمز، با انتشار اسناد بانک «چیس منهتن» مربوط به «پروژه عقاب» (برنامه پذیرفتن و حمایت از شاه در آمریکا با پشتیبانی دیوید راکفلر، سرمایه‌دار معروف صهیونیست) که تا آن زمان در اختیار دانشگاه ییل قرار داشت، افشا کرد که رابرت هایزر، طی یک ضیافت ناهار در «کلوپ کینکر یانکر» در نیویورک، به اعضای تیم پروژه عقاب گفته‌است که از فرماندهان ارتش خواسته بود برای حفظ سلطنت شاه، به سوی معترضان شلیک کنند. هایزر در بخشی از این سند که منتشر شده، آورده است: «من از دست ژنرال‌ها به خشم آمدم و صدایم را بلند کردم؛ اما آن‌ها برای کشتن معترضان دل و جرئت نداشتند». در واقع هایزر به دنبال یک تکیه‌گاه برای حفظ منافع آمریکا در درجه اول و در قدرت نگه داشتن شاه، در درجه دوم می‌گشت؛ تلاشی که با پیروزی انقلاب اسلامی، کاملاً عقیم و بدون نتیجه باقی ماند.

فرار شاه خائن "محمدرضا پهلوي" از كشور در پي گسترش نهضت اسلامي ملت ايران (26دی1357ش)

فرار شاه خائن "محمدرضا پهلوي" از كشور در پي گسترش نهضت اسلامي ملت ايران (1357ش) با فراگير شدن جرقه ‏هاي اوليه انقلاب و فشار نيروهاي مخالف رژيم و هماهنگي قيام‏هاي مردمي به رهبري حضرت امام خميني(ره) و پس از وقايع خونين كشتار 17 شهريور و 13 آبان 57 و برگزاري مراسم چهلم‏هاي مختلف در شهرهاي كشور و نيز اعتصاب كارگران شركت نفت و از همه مهمتر چاپ اعلاميه توهين ‏آميز روزنامه اطلاعات، كنترل امنيت كشور از دست نيروهاي رژيم و حتي حكومت نظامي خارج شد و موجب گرديد كه در مدت زمان كوتاهي، پايه‏ هاي اقتدار رژيم 2500 ساله شاهنشاهي سست شده و منجر به فرار شخص اول مملكت گردد. در آن تاريخ، همه ناظران سياسي معتقد بودند كه حل بحران با ادامه حضور شاه امكان‏پذير نيست و رهبر انقلاب اسلامي، به هيچ عنوان حضور شاه و رژيم سلطنتي را تحمل نخواهد كرد. شاه نيز به اين موضوع واقف بود. در اين زمان، وي، تنها خروج از كشور را به نفع خود مي‏دانست. سرانجام محمدرضا پهلوي سه روز پس از تشكيل شوراي سلطنت به همراه همسر و خانواده خويش در حالي ايران را براي هميشه ترك نمود كه به شدت مي‏گريست. آنها سوار بر هواپيماي اختصاصي (شهباز) شده و در حالي كه يك جت بوئينگ 707 و ده‏ها هليكوپتر آن را همراهي مي‏كردند از كشور خارج شدند. پس از رفتن شاه از كشور، جشن و شادماني، سراسر ميهن را فرا گرفت، مجسمه‏ هاي شاه پايين كشيده شد و اركان رژيم شاهنشاهي متزلزل‏ تر گرديد.

پيام 9 ماده‏اي حضرت امام خميني(ره) براي ملت ايران (1357 ش)

همزمان با فرار محمدرضا پهلوي از ايران، امام خميني(ره) پيامي در 9 ماده براي ملت ايران فرستادند كه اهمّ آن عبارت بود از: "به كساني كه در شوراي سلطنتي غيرقانوني به عنوان عضويت داخل شده‏اند اخطار مي‏كنم كه بي‏درنگ از اين شورا كناره‏گيري كنند و در صورت تَخلّف، مسؤول پيش آمدها هستند؛ به وكلاي غيرقانوني مجلسين اخطار مي‏شود كه از رفتن به مجلس احتراز كنند و در صورت تخلف، مورد مؤاخذه ملت شريف قرار خواهند گرفت." در همين پيام آمده بود: "كشاورزان نسبت به كشت گندم ديم اقدام نمايند؛ بانك‏ها از پرداخت سپرده‏هاي وابستگان رژيم و دزدان و غارتگران اموال بيت المال خودداري نمايند؛ دانشگاهيان بايد به مبارزه خود عليه دولت غاصب و شاه و شوراي غيرقانوني سلطنت ادامه دهند و استاداني را كه با دستگاه ظلم رابطه دارند، نپذيرند." همچنين امام در اين پيام، برپايي راهپيمايي روز اربعين را به مردم توصيه كردند.

فراربا 384 چمدان!

الماس هایی که شاه و خانواده‌اش هنگام گریختن از ایران با خود بردند چقدر بود؟

گروه اندیشه – رضاخان هنگام رسیدن به مقام سردار سپهی، پس از کودتای سوم اسفند سال 1299، آه در بساط نداشت؛ نه ملکی و نه ثروت منقولی که بتواند دستمایه امور سیاسی و اقتصادی کند. اما در شهریور 1320، وقتی که می‌خواست از ایران بگریزد یا به عبارت بهتر، از شر روس‌ها به انگلیسی‌ها پناه ببرد تا او را به تبعید ببرند، یکی از ثروتمندترین مردان دنیا بود؛ بیش از 70 درصد اراضی کشاورزی مرغوب کشور را در تملک داشت و مالک هفت هزار دهکده شناخته می‌شد! پهلوی اول، افزون بر سرمایه 90 میلیون تومانی در بانک ملی ایران، ده‌ها میلیون پوند پول در بانک‌های انگلیس سپرده‌گذاری کرده بود. این ثروت سرشار، بی‌تردید با عرق جبین و کدّ یمین به دست نیامد. خاندان پهلوی با همین ثروت غارت شده به توسعه قدرت خود پرداخت و بعدها، به ویژه پس از کودتای 28 مرداد 1332، همه شریان‌های اقتصادی کشور را در اختیار گرفت و از سود ناشی از افزایش قیمت نفت، نهایت بهره‌برداری را کرد.
پهلوی‌ها، هنگام خروج از ایران، میلیاردها دلار ثروتی را که با غارت اموال ایرانیان اندوخته بودند، با خود بردند و این، یکی از مباحثی است که تا کنون، در سالروز فرار شاه، کمتر به آن پرداخته شده است.
بی‌تابی برای فرار
فرار برای محمدرضا پهلوی، هرگز آخرین راهکار نبود، بلکه در صدر نقشه‌های او، هنگام احساس خطر، قرار داشت! وی در تابستان سال 1332، وقتی نتوانست در برابر دولت مصدق مقاومت کند و البته، نسخه آلفای کودتا را شکست خورده دید، فرار را برقرار ترجیح داد. یکی از ویژگی‌های رفتاری محمدرضا پهلوی، پیش‌بینی همیشگی این مسئله بود که هر آن، امکان دارد شخصی علیه وی کودتا کند و با همان شیوه‌ای که پدرش به سلطنت رسید، او را از تخت به زیر بکشد. شاید نقشه فرار، از معدود برنامه‌هایی بود که پیش‌بینی‌های مورد نیاز آن، با وسواس اجرا می‌شد و هیچ اشتباهی در این زمینه، برای شاه قابل اغماض نبود. او از آغاز دی‌ماه سال 1357 و پس از آن‌که غلامرضا ازهاری، مریضی را بهانه و استعفا کرد، به فکر گریختن از ایران بود. این‌که آیا آمریکایی‌ها به او چنین تکلیف کرده بودند، به تحقیق معلوم نیست؛ هر چه بود، محمدرضا برای انتخاب نخست‌وزیر جدید و در واقع برای فرار، بی‌تابی می‌کرد و حتی به افرادی مانند علی امینی که می‌خواست سر به تنشان نباشد، رو انداخت و دست آخر مجبور شد، شاپور بختیار را به عنوان نخست‌وزیر معرفی کند تا بتواند هر چه زودتر از کشور بگریزد. جلسه اخذ رأی اعتماد برای بختیار، روز 26 دی‌ماه برگزار شد؛ اما شاه از روز 23 دی‌ماه، با پیشنهاد فرح دیبا، دستور داده بود چمدان‌هایش را برای یک سفر طولانی ببندند.
چمدان‌های عجیب
به نظر بسیاری از کارکنان دربار، این اقدام چیز عجیبی نبود. شاه معمولاً برای مسافرت‌های تفریحی به سوئیس می‌رفت و ممکن بود چند ماهی آن‌جا بماند؛ اما این‌بار اتفاقی افتاد که برای همه غیرمعمول به نظر می‌رسید؛ به دستور فرح، تعداد زیادی چمدان بزرگ آماده شده بود تا وسایلی داخل آن ها قرار داده شود. کارکنان دربار حیرت‌زده مانده بودند که این همه چمدان برای چیست؟ وسایل شخصی شاه و خانواده‌اش، پیشتر از قصر خارج شده بود و دیگر نیازی به بسته‌بندی جدید وسایل وجود نداشت. طبق صورتجلسه ای که توسط رئیس تشریفات دربار تنظیم شد و بعدها در قالب مدارک و اسناد، توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی در اختیار پژوهشگران قرار گرفت، شمار چمدان‌ها از رقم 300 گذشت و به 384 عدد رسید. روی چمدان‌ها، برچسب‌های اختصاصی دربار خورده بود. یک تیم از افراد مورد اعتماد فرح، مسئولیت بسته‌بندی و مهر و موم کردن چمدان‌ها را برعهده داشتند؛ این‌جا بود که راز آن چمدان‌ها برملا شد؛ جواهرات سلطنتی، نیم‌تاج‌های الماس که یکی از آن ها سه هزار و 380 قطعه الماس، 50 قطعه زمرد، 368 حبه مروارید و حدود دو کیلوگرم وزن داشت، فقط یکی از اقلام بسته‌بندی را تشکیل می‌داد. تاج مخصوص فرح نیز، با 1646 قطعه الماس و جواهر، ضمیمه اقلام ارسالی شد. صدها شیء عتیقه نیز که از مدت‌ها قبل جمع‌آوری شده بود، در چمدان‌ها جا داده شد و همه را برای بارگیری به فرودگاه فرستادند. برخی از کارکنان دربار که می‌دانستند این گریز را بازگشتی نیست، مخفیانه تعدادی از چمدان‌ها را دزدیدند و دیگر اثری از اشیای ربوده شده به دست نیامد! شاه با محموله 384 چمدانی خود به فرودگاه رفت و با تشریفاتی غیرمعمول، برای آخرین بار از گیت خروجی فرودگاه مهرآباد گذشت و ... فرار کرد. تخمینی که از ثروت انتقال یافته در آن روز زده می‌شود، خیلی دقیق نیست؛ چون هیچ کس نمی‌داند چه حجمی از ثروت ملی، با این چمدان‌ها خارج شد؛ اما بعدها، روزنامه فایننشنال تایمز ضمن گزارشی از اموال شاه در خارج از کشور، رقم 35 میلیارد دلار را در سال 1357، معتبرتر از بقیه ارقام دانست و بی‌تردید این چمدان‌ها، بخش معتنابهی از این مبلغ را در خود جا داده بود؛ با این حال، بعدها فرح دیبا مدعی شد کل اموال خارج شده، همه‌اش 62 میلیون دلار ارزش داشته است!
همه خانواده پهلوی!
فقط محمدرضا پهلوی نبود که هنگام فرار، چنین سرمایه هنگفتی را از کشور خارج کرد. برادران و خواهران او نیز، چنین رویه‌ای را در پیش گرفتند. شاه از سال 1337، بنیاد پهلوی را به منظور سودآوری بیشتر برای سرمایه خود و خانواده‌اش تأسیس کرد. این بنیاد، خود به محلی برای فسادهای بزرگ و رانت‌خواری‌های گسترده تبدیل شد و نقش اشرف در این روند، بیش از دیگر برادران و خواهران شاه بود. بنیاد پهلوی تنها در نیویورک یک آسمان‌خراش 36 طبقه ساخته بود و سهام عمده پنج بانک ایران را در اختیار خود داشت. خواهر دوقلوی شاه، در صدر سیاهه غارتگری اعضای خانواده پهلوی قرار می‌گرفت. او افزون بر ثروت هنگفتی که از طریق بنیاد پهلوی و سهام‌های ریز و درشت آن اندوخته‌بود، یکی از قاچاقچیان بین‌المللی مواد مخدر به حساب می‌آمد و با گردن‌کلفت‌های فعال در این عرصه، در سراسر دنیا ارتباط داشت. او و بیشتر برادران و خواهرانش، چند ماه قبل از شاه ایران را ترک کردند و ثروت‌های خود را با اضطراب کمتری انتقال دادند؛ مستغلات فراوان و بیرون از شماری که تنها بخشی از آن ها به فروش رسید و پولش، در قالب ارز، از کشور خارج شد. اشرف با ثروت افسانه‌ای که در اختیار داشت، در فرانسه، آمریکا و انگلیس، املاک مرغوب فراوانی خرید و فقط منزلی که در نیویورک داشت و اتفاقاً در همین خانه هم مُرد، بیش از 60 میلیون دلار می‌ارزید. غلامرضا پهلوی، برادر ناتنی شاه نیز، نمونه قابل ذکری در این زمینه است؛ او که به عنوان خسیس‌ترین فرد خاندان پهلوی شناخته می‌شود، در دوران حضور در ایران، سهام صدها شرکت را در اختیار داشت. غلامرضا، یک سال پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، حدود یک میلیارد دلار ثروتش را به خارج از ایران انتقال داد و زودتر از دیگر برادران و خواهرانش از ایران گریخت. خراسان : شماره : 20295 - ۱۳۹۸ پنج شنبه ۲۶ دي

پيام امام خميني به مناسبت فرار محمدرضا شاه پهلوي از ايران (1357 ش)

امام خمینی: فرار محمدرضا پهلوی، طلیعه پیروزی ملت و سرلوحه ...

همه چیز درباره روزی که "شاه با فرح فرار کرد" + تصاویر- اخبار ...

بازخوانی فرار "حقارت‌بار" محمدرضا پهلوی از کشور - مشرق نیوز

تصاویری از جشن و سرور مردم بعد از فرار محمدرضا پهلوی

فرار محمدرضا پهلوی از کشور - مرکز اسناد انقلاب اسلامی

بازخوانی فرار «حقارت‌بار» محمدرضا پهلوی از کشور - ...

بازخوانی فرار «حقارت‌بار» محمدرضا پهلوی از کشور - ...

فرار محمدرضا پهلوی از کشور - مشرق نیوز

محمدرضا پهلوی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

فرارو | (تصاویر) سالروز فرار شاه از ایران

لحظه فرار شاه + فیلم - باشگاه خبرنگاران

فرار محمدرضا شاه از ایران - تابناک

رویدادهای مهم این روز در تقویم خورشیدی ( 26 دی 1401 )

رحلت عالم، خطيب و واعظ بزرگوار آيت ‏اللَّه "علي محدث ‏زاده قمي" (1354ش)

آيت‏اللَّه علي محدث‏زاده قمي فرزند محدث بزرگ، حاج شيخ عباس قمي، در سال 1298ش (1338ق) در خاندان علم و تقوا در قم به دنيا آمد و در مشهد نشو و نما يافت. وي پس از آنكه مقدمات و ادبيات را در مشهد آموخت به همراه پدر رهسپار نجف اشرف گرديد و پس از چند سال، در نوزده سالگي از شيخ آقا بزرگ ...

فرار شاه خائن "محمدرضا پهلوي" از كشور در پي گسترش نهضت اسلامي ملت ايران (1357ش)

با فراگير شدن جرقه‏هاي اوليه انقلاب و فشار نيروهاي مخالف رژيم و هماهنگي قيام‏هاي مردمي به رهبري حضرت امام خميني(ره) و پس از وقايع خونين كشتار 17 شهريور و 13 آبان 57 و برگزاري مراسم چهلم‏هاي مختلف در شهرهاي كشور و نيز اعتصاب كارگران شركت نفت و از همه مهمتر چاپ اعلاميه توهين‏آميز روزنامه ...

پيام 9 ماده‏اي حضرت امام خميني(ره) براي ملت ايران (1357 ش)

همزمان با فرار محمدرضا پهلوي از ايران، امام خميني(ره) پيامي در 9 ماده براي ملت ايران فرستادند كه اهمّ آن عبارت بود از: "به كساني كه در شوراي سلطنتي غيرقانوني به عنوان عضويت داخل شده‏اند اخطار مي‏كنم كه بي‏درنگ از اين شورا كناره‏گيري كنند و در صورت تَخلّف، مسؤول پيش آمدها هستند؛ به ...

تصرف منطقه نوسود توسط اشغالگران بعثي در اوايل جنگ تحميلي (1359ش)

در یكی از حمله های نیروهای عراقی به نواحی شمالی در زمستان سال 1359، حاشیه مرزی نوسود تا مریوان، به تصرف دشمن درآمد . رزمندگان اسلام در عملیاتی به عنوان 'روح الله' در تیرماه 1360 توانستند منطقه شرق نوسود را از اشغال دشمن خارج و آزاد سازند.

حمله نيروهاي چند ملّيتي به كشور عراق در پي اشغال كويت توسط رژيم بعث (1369ش)

در يازدهم مرداد 1369 ش با حمله نظامي عراق به كويت با اين بهانه كه كويت متعلق به عراق است، اين كشور كوچك ظرف چند ساعت به اشغال نيروهاي مهاجم درآمد. به دنبال اين تجاوز آشكار، دولت‏هاي غربي به خصوص آمريكا تلاش وسيعي را براي محكوميت عراق و بيرون راندن آن‏ها از خاك كويت آغاز كردند. با ...

شهادت شهید ملامحمد ذبیحی (1360ش)

شهید ملامحمد ذبیحی، یکم مهر ۱۳۲۴ش در روستای بیساران مریوان چشم به جهان هستی گشود. در خانواده‌ای متدین و اهل فضل پرورش یافت و از فیض دانش پدرش ملانجم‌الدین و برادرش ملاصلاح‌الدین برخوردار شد. نزد ملا‌جمیل‌الدین ذبیحی و علمای روستای هویه درس خواند، محضر شیخ زاهد نقشبندی و ملاخالد مفتی‌زاده ...

مدیر باغ وحش تبریز را خرس خورد(1349ش)

سه شبکه با مقادیر فراوانی اسلحه و مهمات کشف شد.(1350ش)

یک مقام امنیتی در مصاحبه خود اظهار داشت در رابطه با این سه شبکه 120 نفر دستگیر شده اند و تسلیم مقامات دادرسی ارتش می شوند. یکی از این شبکه ها وابسته به حزب توده می باشد که توطئه ربودن سفیر امریکا را طرح نموده بودند. یک شبکه دیگر از مقامات عراقی دستور می گرفته اند و قصد ربودن شهرام ...

نقشه سری مبارزه جهانی علیه ایران فاش شد(1355ش)

و روشن گردید که نقشه مبارزه تبلیغاتی با ایران را سازمان بخشودگی و عفو بین المللی تنظیم کرده است و در 15 پایتخت اروپائی توزیع نموده تبلیغات درباره زندانیان سیاسی در ایران محور مبارزه ضد ایرانی است گفته شد که این دستورالعمل در نخستین روزهای رئیس جمهوری کارتر از طرف وی صادر گردیده است.

در ساعت 17/30، حدود 15 نفر از مردم شهر بابل ضمن اجتماع در مقابل مسجد گلشن این شهر، شعارهایی در حمایت از امام و علیه مقامات مملکتی سر دادند.(1356ش)

صبح امروز تعدادی از بازاریان شهر ری در اعتراض به وقایع قم، از باز کردن مغازه های خود خودداری کردند.(1356ش)

رویدادهای مهم این روز در تقویم خورشیدی ( 25 دی 1401 )

پيوستن نظاميان رژيم شاه به مردم مسلمان و مبارز ايران (1357 ش)

پس از راهپيمايي‏هاي مكرّر مردم عليه رژيم ديكتاتوري شاه، درگيري‏هاي وسيعي بين نظاميان و مردم به وقوع پيوست. در اين حال، برخي از نظاميان كه به حقانيت مبارزات مردم پي برده بودند، در پي فرمان امام خميني(ره) پادگان‏ها را ترك كرده، به مردم پيوستند. پيوستن نظاميان به نيروهاي مردمي، نويدبخش ...

تصويب طرح چاپ فرهنگ دهخدا در مجلس شوراي ملي (1324 ش)

پايه لغت‏نامه دهخدا ظاهراً در دوران جنگ جهاني اول پي‏ريزي گرديد. تهيه مواد اين لغت نامه در مدت چهل سال، عظيم‏ترين كاري بود كه علامه دهخدا آن را به انجام رسانيد. با اين حال نخستين گام براي چاپ اين اثر كم‏نظير، با پيشنهاد وزير دارايي وقت برداشته شد. چند سال بعد در بهمن 1314، قراردادي ...

رحلت آيت ‏اللَّه "محمد علي حقّي سرابي" از افاضل و مدرسين حوزه علميه قم (1377 ش)

آيت‏اللَّه حاج شيخ محمدعلي حقّي سرابي در حدود سال 1307 ش (1348 ق) در بيت علم و تقوا در شهرستان سراب در آذربايجان شرقي به دنيا آمد. وي مقدمات علوم اسلامي و سطوح عاليه را در تبريز و قم فراگرفت و سپس در نجف در درس آيات عظام سيد محمود شاهرودي، سيد محسن حكيم و سيد ابوالقاسم خويي شركت ...

سالروز عملیات بیت المقدس 2(1366ش)

دسترسي‌ به‌ ارتفاع‌ «گرده‌رش» با عمليات‌ نصر8 ميسر شد و امكان‌ عبور از رودخانه‌ «قلعه‌چولان» و ورود به‌ غرب، پيشروي‌ به‌ سمت‌ شمال‌ و جنوب‌ منطقه‌ را فراهم‌ آورده‌ بود، ضمن‌ آنكه‌ با عمليات‌ نصر4 و تصرف‌ شهر «ماووت» نيز امكان‌ اجراي‌ عمليات‌ در جناح‌ چپ‌ منطقه، شامل‌ شرق‌ رودخانه‌ ...

شهادت شهید سیدجواد موسوی (1364ش)

شهید سیدجواد موسوی در سال ۱۳۴۵ش در روستای شنبه‎بازار از توابع شهرستان فومن در استان سرسبز گیلان دیده به جهان هستی گشود و با ندای دلنشین مادر و نگاه‌های عاشقانه پدر در گهواره آرامش گرفت. سیدجواد اگرچه کودکی بازیگوش بود، اما مهربانی‎اش زبان‎زد همگان بود. به‎دلیل شیرین‎زبانی و چابکی‌اش ...

شرکت های حمل و نقل دریائی به علت تراکم کالا در بنادر ایران 30 درصد به هزینه حمل افزودند(1354ش)

آنتونی ایدن نخست وزیر سابق انگلیس در سن 79 سالگی درگذشت(1355ش)

یک بمب لوله ای در مقابل دفتر هیئت نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد منفجر شد(1356ش)

بنابر گزارش ساواک، از صبح امروز تا ساعت 12، تظاهراتی در قم از سوی حزب رستاخیز با حضور جمعیتی حدود 35 الی 40 هزار نفری مردم شهرهای تهران، قم و ساوه با سخنرانی سه نفر از نمایندگان حزب برپا گردید.(1356ش)

در ساعت 10، حدود 1800 نفر از طلاب، ضمن اجتماع در مدرسه نجفی و امیرالمؤمنین قم شعارهایی در حمایت از امام سر دادند که با دخالت مأموران متفرق شدند.(1356ش)

در ساعت 11، پس از پایان مراسم سخنرانی سید احمد کلانتر در مسجد اعظم قم، حدود 500 نفر از طلاب ضمن خروج از مسجد تظاهراتی برپا کردند و در نهایت با دخالت مأموران متفرق شدند.(1356ش)

در پی حوادث روزهای 21 و 56/10/24، دانشگاه صنعتی شریف (آریا مهر) ، اعلامیه ای با مضمون تعطیلی کلاس های درس دانشگاه منتشر کرد.(13556ش)

با انتشار این اعلامیه، دانشجویان دست به اعتصاب زدند و در محوطه دانشگاه تجمع کردند و پس از درگیری با مأموران گارد دانشگاه، حدود 80 نفر مجروح و عده ای نیز دستگیر شدند.

اعلامیه ای از سوی آیت الله خادمی و به امضای 51 نفر از روحانیون اصفهان در اعتراض به مقاله توهین آمیز روزنامه اطلاعات منتشر شد.(1356ش)

اعلامیه ای از سوی برخی از روحانیون اصفهان در انتقاد از مقاله توهین آمیز روزنامه اطلاعات و در پی آن حوادث روز 19 دی شهر قم منتشر گردید.(1356ش)

در ساعت 16/30، تظاهراتی در شهر بابل ـ استان مازندران ـ با شرکت جمعی حدود 200 نفر از دانش آموزان مدارس برپا گردید.(1356ش)

اعلامیه ای در مورد مقاله روزنامه اطلاعات و حوادث 19 دی و همچنین دعوت از مردم به تعطیل کردن بازار، بر روی دیوار کارخانه چیت ممتاز تهران نصب گردید.(1356ش)

انتصاب آيت‏ اللَّه "سيدعلي خامنه‏ اي" به امامت جمعه تهران توسط "امام خميني" (24دی1358ش)

سومين امام جمعه تهران آيت الله سيدعلي خامنه اي در 40 سالگي به اين سمت منصوب شدند.مقام معظم رهبري در آن زمان عضو شوراي انقلاب اسلامي بود و هيچ مسووليت اجرايي بر عهده نداشتند. از 24 دي سال 1358 به مدت 75 هفته متوالي تهران قرائت سوره جمعه را با تلاوت آيت الله خامنه اي شاهد بود تا در تاريخ شش تير 1360، هدف سوءقصد منافقين قرار گرفتند.

آیت‌الله خامنه‌ای امام جمعه تهران شد - تاریخ ایرانی

انتصاب آیت الله خامنه‌ای به امامت جمعه تهران | پایگاه خبری ...

پخش اولین نماز جمعه رهبر انقلاب در سیما +فیلم - مشرق نیوز

سالروز انتصاب حضرت آیت الله خامنه ای به امامت جمعه تهران با ...

پخش گزیده اولین نماز جمعه تهران به امامت حضرت آیت الله خامنه ...

28دی 1358؛ نخستین نماز جمعه تهران به امامت حضرت آیت الله ...

چگونگی انتصاب آیت الله خامنه‌ای به عنوان امام جمعه تهران - ...

رویدادهای مهم این روز در تقویم خورشیدی ( 24 دی 1401 )

رحلت حكيم و فقيه بزرگوار، آيت ‏اللَّه "سيد ابوالحسن رفيعي قزويني" (1353 ش)

آيت‏اللَّه ابوالحسن رفيعي قزويني در سال 1270ش (1310ق) در قزوين به دنيا آمد و دروس حوزوي را در قزوين و تهران گذراند. وي در تهران از محضر عالمان نامداري همچون: ميرزا عبدالنبي نوري، ميرزا حسن كرمانشاهي و محمدعلي شاه‏آبادي استفاده كرد و در علوم معقول و منقول به مدارج والايي دست يافت. ...

انتصاب آيت‏ اللَّه "سيدعلي خامنه‏ اي" به امامت جمعه تهران توسط "امام خميني" (1358ش)

سومين امام جمعه تهران آيت الله سيدعلي خامنه اي در 40 سالگي به اين سمت منصوب شدند.مقام معظم رهبري در آن زمان عضو شوراي انقلاب اسلامي بود و هيچ مسووليت اجرايي بر عهده نداشتند. از 24 دي سال 1358 به مدت 75 هفته متوالي تهران قرائت سوره جمعه را با تلاوت آيت الله خامنه اي شاهد بود تا در ...

استقبال بي ‏سابقه مردم پاكستان از آيت ‏اللَّه "خامنه ‏اي" رييس جمهور وقت ايران (1364ش)

آيت‏اللَّه سيد علي خامنه‏اي رييس جمهور وقت اسلامي ايران در اولين مرحله از سفر دوره‏اي خود به چند كشور آسيايي و آفريقايي وارد پاكستان شد و مورد استقبال وسيع و گسترده مردم مسلمانِ اين كشور همسايه قرار گرفتند. استقبال پرشور مردم از رييس جمهور ايران كه به عنوان مهمان رسمي دولتِ پاكستان ...

درگذشت "عبدالوهاب وصال شيرازي" محقق و شاعر (1373 ش)

عبدالوهاب وصال شيرازي متخلّص به نوراني از نوادگان شاعر معروف دوره قاجار، وصال شيرازي، در سال 1302 ش در شيراز به دنيا آمد. وي پس از طي دوران تحصيلات مقدماتي در شيراز، به تهران رفت و دكتراي زبان و ادبيات فارسي گرفت. نوراني از آن پس در بخش زبان و ادبيات فارسي دانشگاه شيراز به تدريس پرداخت ...

درگذشت "دكتر احمد تَفَضُّلي" ايران شناس معاصر(1375ش)

استاد احمد تفضّلي در سال 1316 ش در اصفهان به دنيا آمد. وي در رشته زبان و ادبيات فارسي از دانشگاه تهران فارغ‏التحصيل شد و سپس در رشته فرهنگ و زبان‏هاي باستاني ايران در دانشگاه لندن به تحصيل پرداخت و مدرك كارشناسي ارشد و دكتراي خود را در همين رشته كسب نمود. او استاد برجسته دانشگاه تهران، ...

درگذشت مترجم شهير معاصر استاد "محمد قاضي" (1376 ش)

استاد محمد امامي قاضي كه بعدها به محمد قاضي تخفيف شهرت داد، در مردادماه 1292ش در مهاباد به دنيا آمد. وي پس از اخذ ليسانس به كارهاي متنوع اداري و دولتي روي آورد و به دليل تسلط به زبان فرانسه، به ترجمه آثار برجسته ادبي و تاريخي جهان پرداخت كه بي‏شك آشنايي نسل كنوني با حجم عظيمي از رمان‏هاي ...

شهادت شهید ابوالقاسم عسگریان (1359ش)

سال ۱۳۳۳ش، روستای حصاربوعلی (در سه کیلومتری تجریش) شاهد ولادت کودکی از تبار تاریخ‎سازان ایران اسلامی بود: شهید ابوالقاسم عسگریان. ابوالقاسم به شوق آموختن علم به مدرسه رفت و تحصیلات خود را تا اخذ مدرک دیپلم ادامه داد. در روزهایی که مبارزات انقلابی مردم به اوج خود رسید، همراه دیگر یاوران ...

شهادت شهید حمزه مژده (1360ش)

شهید حمزه‌ مژده، چهارم اردیبهشت ۱۳۳۷ش در «چاه نو علیا» چشم به جهان هستی گشود. در اوایل زندگی، وجود پدر را از دست داد و در دامن مادری مهربان پرورش یافت. تحصیلات ابتدایی را تا کلاس ششم نظام قدیم در «کهوردان» پشت سر گذاشت و سپس برای تأمین مخارج خانواده راهی کشور امارات و ابوظبی گردید. ...

اصناف و کسبه بازار اصفهان به مناسبت وقایع اخیر در قم و مشهد مغازه های خود را تعطیل کردند(1356ش)

نخست وزیر نیجریه وارد تهران شد جمشید آموزگار از او میهمانداری کرد(1356ش)

در اهواز علیه رژیم تظاهرات شد و ائمه مساجد از حضور برای اقامه نماز خودداری کردند(1356ش)

صبح امروز، اعلامیه ای با دو مضمون تظاهرات اخیر قم و تظاهرات دانشجویان دانشگاه اصفهان که منجر به در هم کوبیده شدن سلف سرویس دانشگاه شد، در دانشکده پزشکی استان اصفهان توزیع گردید.(1356ش)

‌بنا برگزارش ساواک، شعار «درود بر خمینی» از سوی عده ای ناشناس بر روی دیوار کوچه جنب دادگستری قم نوشته شد که از سوی مأموران شهربانی نسبت به محو آن اقدام گردید(1356ش)

روزنامه لومانیته با انتشار مطلبی تحت عنوان «قتل عام در ایران» نوشت: «شواهدی بر گسترش جنبش های ضد فاشیستی وجود دارد که در حال حاضر توده مردم را فرا گرفته و رژیم را در انزوا قرار داده است.»(1356ش)

بازار استان زنجان در اعتراض به حادثه 19 دی قم تعطیل بود. (1356ش)

تعدادی اعلامیه با مضمون پشتیبانی از تظاهر کنندگان حوزه علمیه قم در دبیرستان اراک توزیع شد. این اعلامیه پیش از ورود دانش آموزان، توسط مأموران جمع آوری گردید(1356ش)

بنابر گزارش ساواک اعلامیه های متعددی به صورت دست نویس و پلی کپی در مدارس علمیه و نقاط مختلف قم توزیع گردید(1356ش)

حدود صد برگ اعلامیه در حمایت از امام و علیه رژیم در شهر خمین توزیع گردید.(1356ش)

کلاس های درس مدرسه علوم دینی مروی تهران در اعتراض به وقایع قم، تعطیل تعطیل شد.(1356ش)

رویدادهای مهم این روز در تقویم خورشیدی ( 23 دی 1401 )

اشغال تبريز توسط نيروهاي آلمان و امپراتوري عثماني در جريان جنگ جهاني اول (1293 ش)

تشكيل شوراي سلطنت توسط "محمدرضا پهلوي" در آخرين روزهاي حيات رژيم پهلوي (1357ش)

پس از كشتار خونين 13 آبان 57 تهران، محمدرضا پهلوي رسماً شنيدن صداي انقلاب ملت ايران را اعتراف كرد. در اين حال بود كه در حقيقت شمارش معكوس سقوط رژيم پهلوي آغاز شد. شاه ايران كه توان مقاومت در مقابل امواج خروشان انقلاب اسلامي را نداشت، تني چند از مهره‏هاي سياسي مورد اعتماد خود را مأمور ...

وقوع درگيري شديد مردم با مأموران رژيم شاه (1357 ش)

در جريان برگزاري تظاهرات و راهپيمايي در چندين شهر ايران، درگيري شديدي ميان مأموران رژيم پهلوي و مردم درگرفت و عده‏اي از مردم مبارز، شهيد يا مجروح شدند. همچنين در همين روز، دانشجويان و مردم تهران كه در گردهمايي بزرگ خود در دانشگاه تهران اجتماع كرده بودند، مخالفت خود را با رژيم شاه ...

اولين حمله و بمباران شيميايي عراق عليه ايران در جريان جنگ تحميلي (1359 ش)

با آغاز جنگ تحميلي عراق عليه جمهوري اسلامي ايران در 31 شهريور 1359ش، رژيم بعث بارها با استفاده از سلاح‏هاي ميكربي، شيميايي و كشتار جمعي، قوانين و مقررات بين‏المللي را نقض نمود. ناكامي ارتشِ تا دندان مسلح عراق در تأمين اهداف سردمداران رژيم بعثي، فرماندهان اين ارتش را بر آن داشت تا ...

عمليات كوچك اميرالمؤمنين در منطقه ريجاب (1360ش)

عمليات كوچك كربلاي 6 در سومار، توسط ارتش (1365ش)

عمليات كربلاي 6، در تاريخ 22 دي ماه 1365، با رمز مبارك يا فاطمة الزّهرا(س) در غرب و شمال سومار و با اهداف آزادسازي ارتفاعات منطقه، پاسخ به شرارت‏هاي دشمن در بمباران مناطق مسكوني، انهدام ماشين جنگي دشمن و متفرق كردن نيروهاي عراق آغاز شد. رزمندگان اسلام با عبور از موانع گوناگون از جمله ...

شهادت شهید عبدالرضا عبداللهی (1365ش)

شهید عبدالرضا عبداللهی در تیرماه سال ۱۳۴۳ش در شهرستان الیگودرز از استان لرستان چشم به جهان هستی گشود. پدرش نصرت الله، برای تربیت اسلامی او تلاش فراوانی را از خود نشان داد. عبدالرضا در سایه زحمات بی‌دریغ پدر به مدرسه رفت و تحصیلات خود را از دبستان سروان عبداللهی آغاز نمود. وی بعد از ...

رویدادهای مهم این روز در تقویم خورشیدی ( 22 دی 1401 )

صدور فرمان تأسيس "عدالتخانه" توسط "مظفرالدين شاه قاجار" (1284 ش)

پافشاري و مبارزات مردم مسلمان ايران به رهبري روحانيت، براي به دست آوردن حق تصميم‏گيري در امور خويش و برقراري حكومت مشروطه، سرانجام استبدادگران را منزوي و شاه قاجار را به پذيرش درخواست ايشان ناچار ساخت. بست نشينان در حرم حضرت عبدالعظيم، با واسطه قرار دادن سفير عثماني، خواسته‏هاي خويش ...

رحلت عالم امامي و فقيه اصولي، آيت ‏اللَّه "سيد ابوالقاسم دهكُردي اصفهاني" (1313 ش)

آيت‏اللَّه سيد ابوالقاسم دهكردي اصفهاني در حدود سال 1234 ش (1272 ق) از پدر و مادري فرهيخته در دهكُرد از توابع شهركرد به دنيا آمد. وي در ابتدا در اصفهان از محضر بزرگواراني همچون ميرزا ابوالمعالي كلباسي و محمدباقر مسجد شاهي و... استفاده برد و سپس در نجف نزد حضرات آيات: ميرزاي بزرگ ...

محكوميت انتشار مقاله توهين‏آميز روزنامه اطلاعات عليه امام توسط مراجع تقليد (1356 ش)

در پي قيام خونين نوزدهم دي ماه 1356 در قم و تبليغات كاذب و انحرافي رسانه‏هاي رژيم شاه و پشتيبانان خارجي آن بر ضد اين قيام، حضرت آيت‏اللَّه گلپايگاني در نامه‏اي به آيت‏اللَّه سيد احمد خوانساري در تهران، خواستار كمك ايشان در مقابله با اين تبليغات شد. همچنين حضرات آيات مرعشي نجفي، ميرزا ...

تشكيل شوراي انقلاب به فرمان "امام خميني" (ره) (1357ش)

با اوج‏گيري نهضت اسلامي در سال 1357، انديشه طرح تشكلي به نام شوراي انقلاب در ميان روحانيون معتمد حضرت امام(ره) پديد آمد كه در سفر شهيد مطهري به پاريس، اين طرح با امام در ميان گذارده شد. با موافقت معظمٌ له، اين شورا تشكيل گرديد و اعضاي آن انتخاب شدند. پس از آن امام خميني(ره) طي اطلاعيه‏اي، ...

عمليات كوچك ظفر 5 در استان كركوك و دياله عراق توسط سپاه (1366ش)

شهادت شهید حسین نائبی بغدادآباد (1361ش)

جنگ ما جنگ خطر‌ها بود و جنگ خاطره‌‌ها... پدیده‌ای که پایداری شگرف در کوران پرگداز آن به مدد جوانان مؤمن و عاشورایی ظهور یافت و اینک از آن روزهای آمیخته به باران و باروت سال‌ها فاصله گرفته‌ایم اما باغ برجاست و درختان ایستاده‌اند و داس بی‌رحم تجاوز برافتاده است و مردان حماسه و خطر برخی ...

شهادت دکتر مسعود علی محمدی ، استاد فیزیک دانشگاه تهران و دانشمند هسته ای ایران (1388ش)

مسعود علی‌محمدی (۳ شهریور ۱۳۳۸ در تهران (کن) - ۲۲ دی ۱۳۸۸ در تهران) استاد فیزیک دانشگاه تهران بود که در بامداد ۲۲ دی ماه ۱۳۸۸ و در سن ۵۰ سالگی، به هنگام بیرون آمدن از منزلش بر اثر انفجار یک بمب کنترل از راه دور ترور شد. او مدرک کارشناسی را از دانشگاه شیراز (۱۳۶۴) و کارشناسی ارشد ...

درگذشت شاهرخ اورامی ، از شاعران آیینی ایران(1391ش)

«شاهرخ اورامی»، شاعر کردستانی متخلص به ماموستا اهون، متولد 1332 شهرستان سنندج، پنجشنبه 22 دی در سن 59 سالگی به دلیل ایست قلبی در بیمارستان توحید سنندج درگذشت. این شاعر یکی از شاعرانی بود که با این‌ که خود اهل سنت بود، اما شعرهای زیادی در مدح اهل بیت سروده بود. از آثار این شاعر ...

آیت الله مسیح تهرانی درگذشت.(1350ش)

سناتور هاجر تربیت ظاهراً در سن 70سالگی درگذشت(1352ش)

محمد ذوالفقاری سناتور درگذشت. وی چندین دوره نماینده مجلس و استاندار و سفیرکبیر بود(1355ش)

سعدون حمادی وزیر خارجه عراق برای انجام مذاکراتی به تهران آمد. همراه وی هیئتی از کارشناسان عراقی نیز وارد تهران شدند.(1355ش)

صبح امروز، بازار اصفهان در اعتراض به واقعه 19 دی قم تعطیل بود.(1356ش)

بنابر گزارش ساواک شعارهایی در حمایت از امام و قیام مردم تبریز و علیه محمدرضا پهلوی و ساواک بر روی دیوار کارخانه «فابکا» واقع در میدان خراسان تهران نوشته شد.(1356ش)

تعدادی از بازاریان تهران که مغازه های خود را تعطیل کرده بودند، به توصیه آیت الله سید احمد خوانساری، مغازه هایشان را باز و مشغول به کار شدند.(1356ش)

شهادت مصطفی احمدی روشن (21دی1390 ش)

شهادت مصطفی احمدی روشن (1390 ش) مصطفی احمدی روشن در 17 شهریور 1358 چشم به جهان گشود. در سال 1377 در رشته مهندسی شیمی وارد دانشگاه صنعتی شریف می شود. وی از بسیجیان فعال بود و در دوران دانشجویی به عنوان معاون فرهنگی بسیج دانشجویی دانشگاه شریف فعالیت می نمود. شهید احمدی شخصی ولایتمدار و از شاگردان آیت الله خوشوقت استاد اخلاق تهران بوده است. در سال 1381 در رشته مهندسی شیمی موفق به دریافت مدرک کارشناسی گردید. وی دانشجوی دکترای دانشگاه صنعتی شریف و از نخبگان این دانشگاه به شمار می رفته است. این شهید که به عنوان استاد دانشگاه نیز فعالیت می کرد دارای چندین مقاله ISI به زبان های انگلیسی و فارسی بوده است. شهید احمدی روشن عضو هیئت مدیره یکی از شرکت های تامین کالای نیروگاه هسته ای نطنز اصفهان بود که در زمینه تهیه و خرید تجهیزات هسته ای فعالیت داشت. این شهید بزرگوار در هنگام شهادت معاون بازرگانی سایت نطنز بوده است. معاون بازرگانی سایت نطنز شخصی شوخ و باصفا و در عین حال در مدیریت جدی و قاطع بوده است. به گفته دوستان وی، شهید احمدی روشن فردی ولایتمدار، اخلاق مدار و شوخ طبع بود، شهادت آرزوی شهید احمدی روشن بود، او از شهادت نمی ترسید و امروز به آرزویش رسید. شهید احمدی همیشه می گفت دعا کنید تا من شهید شوم و اگر شهید شدید دست من را هم بگیرید. شهید احمدی دارای روحیه بسیجی و جهادی بود. او فردی خاص بود و دشمنان خوب فهمیدند که چه کسی را ترور کنند. وی اهل نماز اول وقت بود. ایشان دارای پشتکار بالا، پرتوان، پرتلاش، پرانرژی و توانمند در عرصه اجرایی و علمی بود. او در خط ولایت و سرسپرده بود، همیشه می گفت دعا کنید مثل ابراهیم مالک اشتر نشوم و مختار را تنها نگذارم. شهید احمدی در راهپیمایی عظیم 9 دی حضور داشت و یک ولایتمدار به معنای واقعی بود، او شیفته رهبر معظم انقلاب اسلامی بود. شهید احمدی روشن صبح چهار شنبه 21 دی ماه 90 بر اثر انفجار یک بمب مغناطیسی در خودروی خود در میدان کتابی ابتدای خیابان گل نبی تهران بدست عوامل استکبار به شهادت رسید. از شهید احمدی روشن یک فرزند به نام "علی" به یادگار مانده است.

دوران دانش آموزی شهید احمدی روشن چگونه گذشت؟- اخبار فرهنگ ...

آخرین محرم شهید مصطفی احمدی روشن چگونه بود؟- اخبار فرهنگ ...

روایت زندگی دانشمند هسته‌ای ایران، شهید مصطفی احمدی روشن ...

شیوه‌نامه حمایت ازهسته‌های دانشجویی مسأله محور (طرح شهیداحمدی ...

وصیتنامه دانشمند هسته ای شهید مصطفی احمدی روشن - نوید شاهد ...

همه شهدای هسته‌ای/ وقتی با هر شهید، پیشرفت هسته‌ای شتاب می ...

زندگینامه و وصیت نامه شهید هسته ای شهید مصطفی احمدی روشن ...

نگاهی گذرا به زندگینامه، جهاد علمی و نحوه شهادت 4 دانشمند هسته ...

چه کسانی نمی خواهند شهدای هسته ای دیده شوند؟- اخبار فرهنگ ...

سرنوشت نامعلوم عوامل ترور دانشمندان هسته‌ای - خبرگزاری دانشجو

زندگینامه دانشمند هسته ای شهید مصطفی احمدی روشن - جام جم

شهید علم؛ روایت زندگی شهید مصطفی احمدی روشن | خبرگزاری ...

چند نکته درباره شهادت هفتمین دانشمند هسته‌ای ایران - مشرق نیوز

سرگذشت زندگی شهید مصطفی احمدی روشن + موشن گرافیک

«به وقت نوترون» خاطراتی از شهید مصطفی احمدی روشن - ایرنا

دانشمندان هسته‌ ای که ترور شدند چه کسانی بودند؟ - ایمنا

شهداي هسته اي، شهداي راه وطن | خبرگزاری صدا و سیما

ترور شخصیت‌های هسته‌ای ایران - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

فیش‌های شهید مصطفی احمدی روشن - Khamenei.ir

مصطفی احمدی روشن - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

سایت رسمی شهید مصطفی احمدی روشن

ویژه نامه شهدای دانشمند هسته ای ایران

زندگی نامه شهید مصطفی احمدی روشن

زندگینامه شهید مصطفی احمدی روشن

مصطفی احمدی روشن - مشرق نیوز

احمدی روشن - خبرگزاری مهر

رویدادهای مهم این روز در تقویم خورشیدی ( 21 دی 1401 )

رحلت عالم مجاهد و متفكر بزرگ مسلمان آيت ‏اللَّه "شيخ محمد مهدي شمس‏ الدين" (1379 ش)

متفكر و انديشمند بزرگ مسلمان، آيت‏اللَّه شيخ محمد مهدي شمس الدين، در نيمه شعبان سال 1353 ق برابر با 1312ش در نجف اشرف به دنيا آمد. وي پس از دوران كودكي، مقدمات علوم ديني را فراگرفت و پس از پشت سرگذاشتن سطوح عاليه، در درس خارج حضرات آيات: سيد محسن حكيم و سيد ابوالقاسم خويي به مقامات ...

شهادت شهید على اسدالله‏ زاده هروى (1359ش)

شهید على اسدالله‏زاده هروى در چهاردهم مهرماه سال ۱۳۲۸ش در مشهد چشم به جهان هستی گشود. در روز جمعه - که مصادف با تولد حضرت فاطمه (س) بود - در بیمارستان امام رضا (ع) متولد شد. نامش را على گذاشتند. پدر به نقل از مادرش مى‏گوید: «من دوست داشتم رسول بگذارم، ولى پرستار‌ها اسم او را على گذاشتند.» ...

درگذشت درگذشت استاد ابوالقاسم سحاب (1335ش)

ابوالقاسم سحاب در ۱۹ فروردین‌ماه ۱۲۶۶ش در یک خانواده دهقانی در قریه فم تفرش به‌دنیا آمد. در سه سالگی به مکتب‌خانه آخوند ملاحسین شاهمیری رفت و با استعداد شگرفی که داشت، در مدت کوتاهی دروس مقدماتی را فراگرفت. سپس در محضر دیگر علمای تفرش، شادروانان امامی و سیدعلی‌اکبر سجادی، به فراگرفتن ...

شهادت مصطفی احمدی روشن (1390 ش)

مصطفی احمدی روشن در 17 شهریور 1358 چشم به جهان گشود. در سال 1377 در رشته مهندسی شیمی وارد دانشگاه صنعتی شریف می شود. وی از بسیجیان فعال بود و در دوران دانشجویی به عنوان معاون فرهنگی بسیج دانشجویی دانشگاه شریف فعالیت می نمود. شهید احمدی شخصی ولایتمدار و از شاگردان آیت ...

آیت الله العظمی آقای محمد صالح علامه حائری مازندرانی که از اعاظم روحانیون و مقیم سمنان بودند درگذشتند(1350ش)

محمد مفیدی و محمد باقر عباسی به اتهام قتل سرتیپ طاهری تیرباران شدند(1351ش)

به موجب قراردادی که بین ایران و ژاپن در تهران به امضاء رسیده دو کشور تا میزان 1/8 میلیارد دلار در صنایع پتروشیمی و نفت سرمایه گذاری کردند.(1354ش)

در ساعت 9/30، حدود ده نفر از طلاب مدرسه امام جعفر صادق مشهد، ضمن اجتماع در صحن این مدرسه، تعدادی از شیشه های آن را شکستند.(1356ش)

کلیه مغازه های بازار و چهارباغ استان اصفهان دراعتراض به واقعه 19 دی قم تعطیل بود.(1356ش)

به دستور ریاست ساواک اعلامیه هایی در مورد شروع به کار کسبه بازار از سوی شهرداری و امور اصناف منتشر گردید؛(1356ش)

ـ‌ در این اعلامیه از بازاریان خواسته بود تا از تاریخ 56/10/22 مغازه های خود را باز کنند که در غیر این صورت، نسبت به لغو پروانه کسب آنان اقدام خواهد شد.

روحانیون شهر سبزوار در اعتراض به مقاله توهین آمیز روزنامه اطلاعات و وقایع 19 دی قم، از برگزاری نماز جماعت خودداری کردند(1356ش)

درگذشت حجت الاسلام و المسلمین مهدی مظاهری از اساتید حوزه علمیه اصفهان و چهره ماندگار تبلیغ اصفهان(1396 ش)

حجت‌الاسلام و‌المسلمین مهدی مظاهری در سال 1310 در اصفهان متولد و از سال 1320 در حوزه علمیه مشغول به تحصیل شد و در سال 1389 به عنوان چهره ماندگار تبلیغ استان اصفهان معرفی و مورد تجلیل قرار گرفت. برگزاری دعای ابوحمزه ثمالی در طول بیش از 60 سال، تأسیس دانشگاه قرآن و معارف ...

نبرد دیپلماتیک امیرکبیر علیه باج‌خواهی فرانسه

گروه تاریخ – میرزاتقی‌خان امیرکبیر که امروز، سالروز شهادت غریبانه اوست، در تاریخ ایران، یک چهره خاص و بسیار کم‌تکرار است؛ سیاستمداری که دشمنانش، وطن‌دوستی را مهم ترین خصیصه او می‌دانستند؛ دولتمردی باهوش، باتجربه و سریع‌الانتقال که قدرت تصمیم‌گیری در لحظات سخت را داشت و با توانایی ذهنی بالایش، از گردنه‌های صعب و سخت می‌گذشت و گاه، حتی با دست‌های خالی و تنها با تکیه بر نبوغ دیپلماتیک خود، برنامه‌هایش را به سرانجام می‌رساند. محبوبیت امیرکبیر و شیوه منظم و کم‌نظیرش در اداره کشور، چنان در تاریخ ماندگار شده ‌است که می‌توان در حاشیه آن، ده‌ها داستان دید که به افسانه می‌مانند؛ افسانه‌هایی که هرچند با صحت قرین نیستند، اما خبر از تاثیرگذاری خاص او بر تاریخ این سرزمین و نوع نگاه هم‌وطنانش به خدماتی دارد که امیر، برای ارائه آن ها از جان مایه گذاشت و سرانجام، خون خود را در راه نهادینه کردن آن ها نثار کرد. امیرکبیر نیز، مانند هر انسان غیرمعصوم دیگری، نمی‌تواند از اشتباه مصون باشد؛ حتماً به عملکرد او نیز، می‌توان ایرادهایی گرفت و انتقادهایی را روا داشت؛ اما آن‌چه در بررسی عملکرد دوران صدارت میرزا‌تقی‌خان قابل توجه و دقت به نظر می‌رسد، برایند اقدامات اوست؛ برایندی که ایران را به کشوری بهتر برای مردمش و سرزمینی قدرتمندتر در سطح جهان مبدل کرد. این حجم از برنامه‌ریزی و نظم بخشیدن به اوضاع کشور، طی کمی بیش از سه سال اجرایی شد؛ یعنی با نظم، تعهد و تخصص، می‌توان حتی در مدتی به این کوتاهی هم، کارهای ماندگار کرد. همان‌طور که رهبر انقلاب، در دیدار نمایندگان مجلس (مورخ 27 خرداد 1383) به این وجه از شخصیت و اقدامات امیرکبیر تاکید می‌کنند و می‌گویند: «یکی از نام‌های دارای افتخار در تاریخ ما - به همان اندازه‌ای که واقعیت دارد - امیرکبیر است. امیرکبیر در کشور ما سه سال در رأس دولت بوده ‌است. معلوم می‌شود سه سال وقت خیلی زیادی است. همه‌ کارهایی که امیرکبیر انجام داده و همه‌ خاطرات خوبی که تاریخ و ملت ما از این شخصیت دارد، محصول سه سال است. بنابراین چهار سال، وقت کمی نیست - وقت خیلی زیادی است - به شرط این‌که از همه این وقت به نحو درست استفاده شود.» امیرکبیر، شخصیتی تحول‌آفرین داشت و همین مسئله باعث می‌شد که روحیه‌‌ای جسور و شجاع داشته‌ باشد؛ او از برخورد با موانع سهمگینی مانند دسیسه‌های درباریان فاسد و رفتارهای مزورانه سفارتخانه‌های خارجی و کارشکنی‌هایی که در مسیر اجرای اصلاحاتش رقم می‌خورد، هراسان نمی‌شد، بلکه با استفاده از تدبیر و بهره‌مندی از حضور متخصصان متعهد و توانمند، کار خود را پیش می‌برد و راه حل مشکلات کشور را در خارج جست‌وجو نمی‌کرد. تاکید وی به پیشرفت در مسیر خودکفایی و اهتمامش برای بومی‌سازی دستاوردهای علمی جهان مدرن، به همین دلیل بود و همین اقدامات، باعث شد که نقشه برکناری و به شهادت رساندن وی را بکشند و ملت ایران را از وجود فرزند رشیدی مانند میرزاتقی‌خان محروم کنند. ما در صفحه تاریخ روزنامه خراسان، بارها به این اقدامات اشاره کرده‌ و نمونه‌هایی از آن را برای اطلاع شما خوانندگان عزیز و ارجمند، برشمرده‌ایم و امروز، در سالروز شهادت این افتخارِ سرزمینِ ایران، نمونه‌ای کمتر شنیده شده از نبوغ دیپلماتیک و شاهکارهای سیاسی او را، پیش روی شما خوبان قرار می‌دهیم و ضمن گرامی داشتن یاد و خاطره آن عزیز، فرازهایی از شعر مشهور زنده‌یاد فریدون مشیری را درباره امیرکبیر مرور می‌کنیم که سرود: «به قطره قطره گلگونه، رنگ می‌گیرد / از آ‌ن‌چه گَرْم چکید از رگِ امیرکبیر / نه خون، که عشق به آزادگی، شرف، انسان / نه خون، که داروی غم‌های مردم ایران / نه خون، که جوهر سیال دانش و تدبیر / هنوز زاری آب / هنوز ناله باد / هنوز گوشِ کَرِ آسمان، فسونگر پیر / هنوز منتظرانیم تا زِگرمابه / برون خَرامی، ای آفتاب عالم‌گیر / نشیمن تو نه این کنج محنت‌آبادست / تو را زکنگره عرش می‌زنند صفیر».

نبرد دیپلماتیک امیرکبیر علیه باج خواهی فرانسه

صدر اعظم با کفایت ایران چگونه با تسلط بر قوانین بین‌المللی و آگاهی کامل از تاریخ روابط تهران و پاریس، قرارداد استعماری فرانسوی‌ها را با ایران باطل کرد و مانع اقدامات مزورانه آن ها برای غارت منابع مادی و معنوی کشورمان شد؟

جواد نوائیان رودسری – وقتی درباره مبارزات میرزاتقی‌خان علیه نفوذ اجنبی صحبت می‌کنیم، فوری دخالت‌های روس و انگلیس یادمان می‌آید و داستان مقابله‌های گسترده امیر با دخالت‌های این دو دولت استعماری را به خاطر می‌آوریم، اما واقعیت آن است که سیاست خارجی امیرکبیر، مبتنی بر نفی هر نوع مداخله خارجی و بهره‌کشی و سوءاستفاده اجانب، از تمامیت منافع ممالک محروسه ایران بود. نزد امیر، آن‌چه اساس روابط را تایید یا رد می‌کرد، منافع ملی بود و وقتی پای دخالت خارجی و سوءاستفاده‌گری به میان می‌آمد، برای او روس ،انگلیس ،فرانسه و عثمانی، هیچ تفاوتی با هم نداشت. میرزاتقی‌خان با توجه به شرایطی که ایران داشت، می‌کوشید در هر مورد، با روش خاص و ابتکاری، بلا را از سر مُلک و ملت دور کند و در بیشتر مواقع، پیروز میدان تقابل دیپلماتیک با نفوذ اجنبی بود؛ چنان‌که می‌توان در خاطرات کاردارها یا سفیران اروپایی حاضر در تهران و معاصر میرزاتقی‌خان، نشانه‌هایی از این نبوغ و کارایی را مشاهده کرد.

مرور یک پیشینه تلخ

دولت فرانسه یکی از دولت‌های استعمارگر اروپایی بود که سودای نفوذ در ممالک شرقی و غارت منابع و ثروت‌های مادی و معنوی ملل این خطه را داشت. فرانسوی‌ها اراضی گسترده‌ای را در قاره جدید(آمریکا) و نیز، آفریقا در اختیار داشتند. با آغاز قدرت ناپلئون، فرانسه تصمیم گرفت که هم برای تحت فشار قرار دادن رقیب دیرینه‌اش، بریتانیا و هم برای شراکت در سود هنگفتی که می‌شد از طریق بازرگانی یا غارت ثروت‌های مشرق‌زمین به دست آورد، راهی به سوی خاور باز کند. فرانسوی‌ها پیش از این، پایگاه‌هایی در برخی مناطق جنوب شرقی آسیا به دست آورده‌ بودند. کمپانی هند شرقی فرانسه در سال 1664م / 1043ش (دوره صفویه در ایران) تشکیل شده ‌بود و هدف آن رقابت استعماری با کمپانی‌های هند شرقی انگلیس و هلند بود. فرانسوی‌ها از سال 1719م / 1098ش در هند مستقر شدند و بعدها، با اشغال مناطقی مانند ویتنام، حوزه فعالیت‌های استعماری خود را به نزدیک ژاپن هم رساندند. رقابت استعماری میان فرانسه و انگلیس که گاه رنگ خصمانه به خود می‌گرفت، ناپلئون را واداشت تا برای به زانو درآوردن بریتانیایی‌ها، مسیری زمینی به سوی شرق بگشاید و خود را به هند، مهم ترین مستعمره انگلیس برساند. این‌جا بود که ایران برای فرانسوی‌ها اهمیت پیدا کرد؛ ایرانی که در پی تجاوز روسیه تزاری، بخش اعظم اراضی خود را در قفقاز از دست داده‌ و به دنبال هم‌پیمانی برای جلوگیری از تاخت و تاز روسیه بود. ناپلئون، طبق عهدنامه «فینکن‌اشتاین»، با ایران متحد و متعهد شد که در قبال اجازه عبور سپاه فرانسه از خاک کشور ما و حمایت‌های لجستیکی دربار قاجار از این لشکرکشی، طرف ایران را در نبرد با روسیه بگیرد و حمایت‌های سیاسی و نظامی خود را به دربار قاجار سرازیر کند. ورود ژنرال گاردان، با همین هدف انجام شد،اما به ناگاه هند و اشغال آن، اهمیت خود را برای ناپلئون از دست داد. فرانسوی‌ها آشکارا به عهدنامه خود با ایران پشت کردند. طولی نکشید که ناپلئون و الکساندر (تزار روسیه)، در دهکده «تیلسیت»، جایی در جنوب کرانه‌های رودِ «نمان» (در شرق روسیه امروزی)، یکدیگر را بسان برادر در آغوش گرفتند و بین آن ها قرارداد صلح امضا شد! به این ترتیب، ایران در نخستین ارتباط جدی با فرانسه، طعم تلخ خیانت را چشید؛ فرانسوی‌ها بلافاصله بعد از انعقاد قرارداد تیلسیت، مستشاران خود را از ایران خارج کردند و به اظهارات عسکرخان افشار ارومی، فرستاده فتحعلی‌شاه در پاریس، ابداً توجهی نکردند،بلکه پیشنهاد دادند ایران سیطره روسیه بر قفقاز را بپذیرد و با الکساندر صلح کند.

تجربه‌ای که درس عبرت نشد

این پیشینه غم‌انگیز، بالطبع باید دولتمردان قاجار را در روابطشان با فرانسه، دچار احتیاط می‌کرد. در دوره محمدشاه قاجار و تا زمانی که وزیری باکیاست مانند قائم‌مقام فراهانی زمام امور را در دست داشت، رویه چنین بود، اما با قتل فجیع قائم‌مقام و روی کار آمدن حاجی میرزا آقاسی، شرایط تغییر اساسی کرد. صدراعظم جدید، صوفی مسلک بود و چندان از روابط بین‌المللی سر در نمی‌آورد. فرانسه در آن ایام، دوران پس از ناپلئون را می‌گذراند و میان دولت این کشور و ایران، رکودی 25 ساله در مراودات سیاسی برقرار بود. در سال 1260ق، به دنبال سفارت فوق‌العاده «کنت دوسرسی»، «کنت دوسرتیژ» به ایران آمد تا برای فرانسه سفارتخانه دایمی تاسیس کند. سرتیژ موفق شد حدود سه سال بعد، در 1263ق پیمان دوستی و مودتی را به امضای حاجی میرزاآقاسی، صدراعظم محمدشاه برساند که متضمن حق تجارت آزاد برای فرانسوی‌ها و نیز، دیگر حقوقی بود که دولت ایران به اتباع روس و انگلیس می‌داد؛ منتها مسئله این‌جا بود که اتباع ایرانی در خاک فرانسه، از حقوق مشابه برخوردار نمی‌شدند و این قرارداد، کاملاً جنبه یک‌طرفه داشت. حاجی میرزا آقاسی کوشید تا این قراردادِ رسوا را بعد از امضا، اصلاح کند، اما نه فقط اصلاحیه به جایی نرسید، بلکه ایران اجازه تاسیس کنسولگری دولت فرانسه را هم، در تبریز و بوشهر صادر کرد و به این ترتیب، ماجرای روابط پنهانی دربار قاجار با فرانسوی‌ها، لو رفت و روس و انگلیس به آن حساس شدند. آقاسی، ساده‌لوحانه و بدون در نظر گرفتن سوابق رابطه با فرانسه، نماینده‌ای به پاریس فرستاد تا حمایت فرانسه را در برابر دشمنی روس و انگلیس به ایران جلب کند، اما لوئی‌فیلیپ، امپراتور وقت فرانسه، آن‌قدر ابله نبود که چنین تعهدی را در قبال یک قرارداد تجاری، در نقطه‌ای بسیار دور از فرانسه قبول کند و با روسیه و انگلیس، در مرزهای اروپایی‌اش درگیر شود. مدتی بعد، محمدشاه قاجار درگذشت و ناصرالدین‌شاه جای او را گرفت؛ به باور فرانسوی‌ها، ضعف اولیه حکومت نوپای ناصرالدین‌شاه، بهترین فرصت برای تصویب قرارداد و محکم کردن پای آن ها در ایران بود.

ادب کردن سفیر فرانسه

با این حال، میرزاتقی‌خان سیاستمدار تاریخ‌دانی بود و گذشته را پایه و بنیان حال و آینده می‌دانست. او که تحرکات فرانسوی‌ها را در اواخر دوره محمدشاه زیر نظر داشت، تصمیم گرفت گارد خود را در برابر آن ها کاملاً ببندد. امیر به اندازه کافی درگیر نفوذ روس و انگلیس بود و اصلاً نمی‌خواست پای فرانسه به این بازی پرتنش و خطرناک باز شود. میرزاتقی‌خان که می‌دانست دولت فرانسه نمی‌خواهد در قبال انعقاد قرارداد با ایران، تکلیفی را بپذیرد و به اصطلاح دنبال کسب مالِ مُفت می‌گردد، بنای مخالفت با این دولت را از جلسه تاج گذاری ناصرالدین‌شاه گذاشت. امیر در این جلسه، توجه چندانی به سفیر فرانسه نکرد و حتی گزارش‌هایی از دعوت نکردن سرتیژ و آمدن خودسرانه وی به مراسم وجود دارد. سفیر فرانسه، با مشاهده رویکرد میرزاتقی‌خان، بنای ناسازگاری گذاشت و بدون توجه به عرف دیپلماتیک، نامه‌ای سراپا توهین و تشر برای صدراعظم ایران نوشت و تهدید کرد که اگر قرارداد نهایی نشود، تهران را ترک و سفارت فرانسه را تعطیل می‌کند و تاکید کرد: «این کار آسیبی جدی به آبروی دولت علیّه وارد خواهد کرد.» امیرکبیر، بعد از مشاهده این رفتار خارج از عرف و بی‌ادبانه، اولاً، به عنوان یک گوشمالی کوچک، دستور اخراج «موسیو کلوکه»، دواساز رسمی دولت را که از اتباع فرانسه بود، صادر کرد و به اعتراضات سرتیژ در این‌باره کوچک ترین وقعی نگذاشت. ثانیاً، از میرزامسعود‌خان خواست تا نامه تندی به سفیر دولت فرانسه بنویسد و به او یادآوری کند که در شأن صدراعظم ایران نیست که پاسخگوی مقام دون‌پایه‌ای چون او باشد. میرزامسعود‌خان در نامه‌ای تفصیلی به سرتیژ نوشت: «این‌طور رفتار از آن‌جناب که از جانب دولت دوست (فرانسه) به اقامت [در] این همایونْ دربارِ خلافت‌مدار شده‌اند مورث (باعث) کمال تعجب و تحیر آمده، از فطانت (درک، فهم: شعور!) و درایت و کاردانی آن‌جناب زیاده از حد بعید دید که از اولیای دولتی که وزیر دول خارجه مستقل دارد، این‌گونه مکاتبات به صدارت عظمی شود.» میرزاتقی‌خان می‌دانست که فرانسه نمی‌تواند برای دولت ایران دردسر درست کند؛ در واقع فرانسوی‌ها قادر نبودند از پس رقبای استعماری خود در منطقه برآیند. بنابراین، لزومی نداشت که در برابر آن‌ همه تَفَرعُن، لحنی ملایم داشته ‌باشد. ضمن این‌که این قرارداد و ارتباط، به هیچ وجه ضامن مصالح ملت ایران نبود. سرتیژ که ول‌کن ماجرا نبود و طبق دستور دولت خود، می‌خواست قرارداد را قطعی کند، این‌بار سراغ موضوعی رفت که خشم امیرکبیر را به شدت برانگیخت؛ سفیر فرانسه مدعی شد که دولت متبوعش، قصد دارد از مسیحیان کاتولیک مقیم ایران حمایت کند. بهانه حمایت از مسیحیان، باعث شد که میرزامسعود‌خان مجدد در نامه‌ای تند و تیز، به سرتیژ اخطار دهد که امیر، مخالف حمایت خارجی‌ها از اقلیت‌های مذهبی است. اگر مقصود دولت فرانسه تامین آزادی دینی کاتولیک‌هاست، باید بدانند که آن ها هم، مانند دیگر گروه‌های «نصرانی» ساکن ایران از این حق بهره‌مند هستند و اگر مقصود به رسمیت شناختن حقی برای دولت فرانسه است، امیر و دولت ایران، زیر بار چنین ننگی نمی‌رود.

رودست حقوقی میرزاتقی‌خان

بعد از این پاسخ‌های دندان‌شکن، سرتیژ مانند گرگ تیرخورده شده ‌ و به دنبال راهی برای خروج از این بن‌بست وحشتناک بود،اما امیرکبیر تصمیم نداشت چنین راهی را پیش پای او بگذارد. سرتیژ چندماهی معطل شد؛ در محرم سال 1265ق / آذر 1227ش، او طی نامه‌ای رسمی به دولت ایران، از وزیرخارجه خواست تا به امیر بگوید: «دوستدار را صبر به حلقوم رسید»! اما میرزاتقی‌خان، با بهانه‌های مختلف، دایم امروز و فردا می‌کرد و سفیر فرانسه را سر می‌دواند. شاید به این دلیل که می‌خواست راهی دیپلماتیک برای کم کردن شر او پیدا کند و شاید هم، قصد داشت به سرتیژ بفهماند که با اقتدار ایران و استقلال آن، نمی‌توان شوخی کرد. به هر حال، بعد از چند بار آمد و رفت و تقاضای ملاقات، بالاخره میرزاتقی‌خان رضایت داد که با سفیر فرانسه گفت‌وگو کند. سرتیژ همراه با مدارک و مستندات قراردادی که به امضای حاجی میرزاآقاسی رسیده‌ بود، نزد میرزاتقی خان رفت. امیر پرونده را گرفت و مشغول مطالعه آن شد. سرتیژ بی‌قرار بود؛ نمی‌‌دانست دلیل این همه دقت و وقت‌ تلف کردن چیست؟ مگر دولت ایران نسخه‌ای از قرارداد را در اختیار ندارد؟! چند بار نگاه معناداری به میرزامسعودخان که در جلسه حاضر بود، انداخت، اما فایده‌ای نداشت. ساعتی بعد، امیر سرش را از روی پرونده بلند کرد و گفت: پس اجازه‌نامه حاجی میرزاآقاسی کجاست؟ سفیر گفت: کدام اجازه‌نامه؟! امیر پاسخ داد: این‌جا نوشته‌ است که نمایندگان دو دولت، «اختیارنامجات خود را ملاحظه و مبادله کرده‌اند»؛ شما با نماینده دولت ایران مذاکره کرده‌اید. عرف دیپلماتیک می‌گوید که باید قبل از شروع مذاکرات، معرفی‌نامه طرف مقابل را که دربرگیرنده حدود اختیارات نماینده‌ است، ببینید و تحویل بگیرید. در متن قرارداد نوشته‌ است: «محمدشاه قاجار ادام‌ا... دولته الی یوم‌القرار(!) بنده درگاهِ آسمانْ‌جاه الحاج حاجی میرزا آقاسی را وکیل مطلق فرموده»، خب، این وکالت نامه کجاست؟ سرتیژ کاملاً آچمز شده‌ بود! او نمی‌دانست که امیرکبیر از ساخت و پاخت دولت فرانسه با حاجی میرزا آقاسی خبر دارد‌ و می‌داند که این قرارداد، زمانی به امضای دوطرف رسید که بیماری محمدشاه عود کرده ‌بود و او اصلاً احوال درستی نداشت. سفیر فرانسه، مِن و مِنّی کرد، اما جوابی نداد. امیرکبیر، نگاه پرصلابتی به او انداخت و گفت: این قرارداد از اول هم اعتبار نداشته ‌است و شما به دنبال تمدید یک قرارداد بی‌اعتبار که هیچ سودی به حال دولت علیّه ایران ندارد، بوده‌اید. این قرارداد از نظر حقوق بین‌المللی، اصلاً وجود خارجی ندارد و ما دلیلی نمی‌بینیم وقت خود را برای بررسی تعهدی که نداده ایم، بگذاریم! به این ترتیب، سفیر فرانسه، دست از پا درازتر، از دفتر کار امیرکبیر بیرون رفت؛ او در این نبرد سنگین دیپلماتیک به طرزی مفتضحانه باخته بود!

قتل "میرزا محمدتقی خان امیرکبیر" در کاشان به دستور "ناصرالدین شاه قاجار" (20دی1230ش)

قتل "میرزا محمدتقی خان امیرکبیر" در کاشان به دستور "ناصرالدین شاه قاجار" (1230ش) میرزا تقی خان امیرکبیر در حدود سال 1187 ش در روستای هزاوه در اراک به دنیا آمد. وی پس از طی مراحل پیشرفت و ترقّی علمی و سیاسی به صدر اعظمی حکومت ناصرالدین شاه قاجار برگزیده شد و در طول چهار سال صدراعظمی خویش خدمات شایسته و فراوانی به ملت و حکومت نمود. اصلاح امور مالی، سر و سامان دادن به وضع ارتش، تلاش در رواج خودکفایی ملی، گسترش فعالیت‏های علمی و تأسیس مؤسسات آموزشی (مانند دارالفنون تهران) مبارزه با عقاید و انحرافات مذهبی، بی‏اعتنایی به خواسته‏ها و تهدیدات قدرت‏های خارجی و قطع ایادی و جاسوسان استعماری، از جمله فعالیت‏ها و تلاش‏های پیگیر او در این ایام بود. در این حال، درباریان به ویژه مادر ناصرالدین شاه که منافع خود را در خطر می‏دیدند شاه را تحریک کرده که امیرکبیر را از صدر اعظمی خلع نماید. سرانجام با جوّسازی و شایعه‏پراکنی دولت‏های استعماری و ایادی داخلی آنان علیه امیرکبیر، ناصرالدین شاه وی را از صدارت خلع کرده و فقط عنوان فرمانده کل قشون را برای او باقی گذاشت. چند روز بعد او را به حکومت کاشان منصوب کرد و امیرکبیر را به طرف کاشان حرکت دادند که در حقیقت او را تبعید نمودند. آنگاه تمام عناصر مخالف داخلی و خارجی که در زمان صدارت امیرکبیر در کمین نشسته بودند، از ترس تغییر نظر شاه و عفو امیرکبیر، دست به دست هم دادند و حکم قتل او را از شاه گرفتند. سرانجام این صدراعظم لایق و با کفایت، در روز جمعه 18 دی ماه 1230 ش برابر با 18 ربیع الاول 1268 ق در 43 سالگی به قتل رسید و بدنش را در کربلا به خاک سپردند.

مروری بر زندگینامه امیر کبیر (میرزا محمد تقی خان فراهانی)؛ ...

میرزا محمدتقی خان امیرکبیر - نمایش محتوای تولیدات ویژه - ...

قتل میرزا محمدتقی خان امیرکبیر در کاشان به دستور ...

اقدامات جالب امیر کبیر در حوزه اقتصاد - نامه نیوز

میرزا محمد تقی خان امیرکبیر | دارالفنون امیرکبیر

زندگینامه امیر کبیر از بدو تولد تا مرگ - برترین ها

برخی از مهمترین اقدامات امیرکبیر - تبیان

گزارشی از زندگی و اقدامات امیرکبیر

امیرکبیر - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

خدمات امیرکبیر - ویکی فقه

اقدامات امیر کبیر؟ - پرسمان

اصلاحات و اقدامات امیرکبیر

امیرکبیر - ويکی شيعه

رویدادهای مهم این روز در تقویم خورشیدی ( 20 دی 1401 )

قتل "میرزا محمدتقی خان امیرکبیر" در کاشان به دستور "ناصرالدین شاه قاجار" (1230ش)

میرزا تقی خان امیرکبیر در حدود سال 1187 ش در روستای هزاوه در اراک به دنیا آمد. وی پس از طی مراحل پیشرفت و ترقّی علمی و سیاسی به صدر اعظمی حکومت ناصرالدین شاه قاجار برگزیده شد و در طول چهار سال صدراعظمی خویش خدمات شایسته و فراوانی به ملت و حکومت نمود. اصلاح امور مالی، سر و سامان دادن ...

ارتحال فقيه بزرگوار آيت‏ اللَّه "سيدمحمد هاشم خوانساري چهارسوقي" (1279ش)

ميرزا محمدهاشم خوانساري چهارسوقي در حدود سال 1199ش (1235ق) در خوانسار و در خانواده‏اي اهل علم و تقوا و فضيلت به دنيا آمد. تحصيلات ابتدايي را در خوانسار فرا گرفت و سپس از محضر پدر نامدارش، ميرزا زين‏العابدين خوانساري بهره‏مند گرديد. وي سپس راهي اصفهان شد و از دروس پرفيض حضرات آيات: ...

رحلت عالم مجاهد، آيت ‏اللَّه "سيد ابوالحسن انگجي تبريزي" مجتهد و فقيه اصولي (1317 ش)

آيت‏اللَّه سيد ابوالحسن انگجي تبريزي در حدود سال 1243 ش (1282ق) در اَنگج، يكي از محلات تبريز به دنيا آمد. وي ادبيات فارسي و عربي، نجوم، حساب و فقه و اصول را در تبريز خواند و سپس در 22 سالگي براي ادامه تحصيلات عازم نجف اشرف شد. آيت‏اللَّه انگجي در آنجا از حوزه درس استدلالي فقهي و ...

صدور اعلاميه حوزه علميه قم درباره وقايع قيام اين شهر (1356ش)

در پي قيام خونين 19 دي 1356 قم، حوزه علميه قم در محكوميت اين جنايت، اعلاميه‏اي صادر كرد. در بخشي از اين اعلاميه آمده بود: "هيئت حاكمه جبار، براي هَدم اسلام و مسلمين و كوبيدن حوزه‏هاي علميه، هر روز به نقشي دست مي‏زند و به ايجاد محيط وحشت و خفقان قناعت نكرده و مستقيماً دست به كشتار ...

عمليات توكل در منطقه ماهشهر، به طور مشترك (1359ش)

در 20 دي ماه 1359 عمليات توكل توسط يگان هايي از ارتش ، شماري از نيروهاي سپاه و ستاد جنگ هاي نا منظم آغاز شد . قواي زرهي از ذو محور و نيروهاي پياده از محور سوم وارد عمل شدند . در سه راهي آبادان و كوي ذوالفقاريه كه نيروهاي پياده تك كرده بودند ، خط نيروهاي عراقي در هم شكست و شماري از ...

ترور نافرجام حجت‏الاسلام "سيدمحمد خامنه ‏اي" نماينده مجلس شوراي اسلامي (1360ش)

با پيروزي انقلاب اسلامي و آغاز توطئه‏هاي داخلي براي حذف شخصيت‏هاي مؤثر انقلابي از عرصه فعاليت كشور، گروهك‏هاي معارض نظام درصدد بودند تا در هر فرصت، اين شخصيت‏ها را از ميان بردارند. سال 1360 از جمله سال‏هايي است كه شخصيت‏هاي بزرگي در آن ترور شده يا به فيض عظماي شهادت نائل آمدند. در ...

شهادت شهید رضا جولایی (1366ش)

شهید رضا جولایی، چهارم فروردین‌ماه سال ۱۳۴۶ش در کرمان چشم به جهان هستی گشود... مطالعه مختصری از زندگی‌نامه و خصائل این شهید بزرگوار، از زبان پدر ارجمندش، «شعبانعلی جولایی» خالی از لطف نیست: «من هم مثل خیلی از پدران مسلمان این آب و خاک تکه‌هایی از قلبم را در گلزار شهدا به امانت گذاشتم. ...

درگذشت دکتر علی شریعتمداری، چهره ماندگار علمی کشور و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی(1395 ش)

وی در سال ۱۳۰۲ شمسی در شهر شیراز به دنیا آمده و پس از اتمام تحصیلات متوسطه در این شهر وارد دوره آموزش عالی شد و در سال ۱۳۳۲ مدرک کارشناسی علوم تربیتی و در سال ۱۳۳۵ مدرک کارشناسی علوم قضائی خود را اخذ کرد. سپس برای ادامه تحصیل به خارج از کشور رفت و در سال ۱۳۳۶ موفق شد ...

قيام خونين مردم قم در اعتراض به چاپ مقاله ساواك عليه امام خميني(ره) (19دی1356ش)

قيام خونين مردم قم در اعتراض به چاپ مقاله ساواك عليه امام خميني(ره) (1356ش) نخستين تظاهرات گسترده و شكوهمند مردم مسلمان ايران بر ضد رژيم پهلوي، پس از قيام 15 خرداد 42، در 19 دي 1357 ش در شهر مقدس قم برگزار شد و بدين گونه، پس از چهارده سال، مردم انقلابي ايران، بار ديگر با روحيه‏ اي انقلابي و عزمي استوار، فرياد درود بر خميني سر دادند. واقعه 19 دي 1356، سرآغاز مرحله نوين انقلاب اسلامي به رهبري امام خميني(ره) عليه نظام استبدادي و استكباري پهلوي بود. اين تظاهرات بدين علت روي داد كه رژيم منفور شاه در 17 دي ماه (سالروز كشف حجاب) با درج مقاله ‏اي در روزنامه اطلاعات، امام خميني(ره) را كه در آن زمان در نجف اشرف در حال تبعيد بودند، مورد توهين قرار داد و همين امر موجب اظهار نگراني و اعتراض دسته‏ جمعي فضلا و طلاب حوزه علميه قم گرديد. آنان با تعطيل نمودن درس‏ها به منازل مراجع تقليد و مجتهدان نامدار رفته و با آنها اعلام همدردي نمودند. روز بعد، بازار قم نيز تعطيل شد و افراد كثيري از دانش‏آموزان، دانشجويان و بازاريان و متدينان شهر با روحانيت همراه شده و به حركت اعتراضي خويش ادامه دادند. ايادي رژيم كه تحمّل اعتراضات مردمي را نداشتند، صداي آنان را با گلوله پاسخ گفتند. در نتيجه، از سوي مزدوران رژيم پهلوي، تيراندازي به مردم از چهار راه فاطمي (شهداء كنوني) آغاز گشته و تعداد زيادي شهيد و زخمي شدند.

بنابرگزارش ساواک در ساعت 9، بریده مطلبی که از روزنامه اطلاعات به قلم احمد رشیدی مطلق تحت عنوان «ایران و استعمار سرخ و سیاه» بر روی دیوار مدرسه خان قم نصب شده بود، توسط یکی از طلاب با صدای بلند خوانده شد.(18دی1356ش)

طلاب با شنیدن نام امام صلوات فرستادند و ضمن خروج از مدرسه، اقدام به برپایی تظاهرات کردند و به سمت منزل آیت الله گلپایگانی رفتند. ایشان ضمن ایراد سخنانی، از طلاب خواستند تا وحدت خود را حفظ نمایند؛ همچنین اعلام کردند «اینها دروغ می گویند که ما با کارهای آنان موافقیم. علما همه مخالفند.» پس از خاتمه سخنرانی آیت الله گلپایگانی، تظاهر کنندگان به سمت منزل آقای شریعتمداری رفتند و ظهر امروز با خاتمه سخنرانی ایشان متفرق شدند.

صبح امروز کلاس های درس حوزه علمیه قم در اعتراض به مقاله توهین آمیز «ایران و استعمار سرخ و سیاه» تعطیل شد.(18دی1356ش)

در ساعت 15/30، اجتماعی از طلاب در منازل آیت الله نجفی و آیت الله سید صادق روحانی برپا گردید. (18دی1356ش)

درج مقاله توهين ‏آميز نسبت به "امام خميني"(ره) در روزنامه اطلاعات توسط ساواك (17دی1356ش) رژيم پهلوي كه با ترفندهاي گوناگون از قبيل زندان و تبعيد نتوانسته بود از نفوذ امام خميني(ره) رهبر روحاني انقلاب مردمي ايران جلوگيري كند، با اقدامي ناپسند و ضد ديني، در هفدهم دي ماه 1356 مقاله‏اي توهين‏آميز عليه حضرت امام با نام جعلي رشيدي مطلق درج نمود. نويسنده اجير ساواك در اين مقاله با وقاحت كامل سعي كرده بود با اهانت به امام، به زعم خود شخصيت رهبر نهضت را بشكند و امام را به طرفداري از مالكين و شهرت‏طلبي و عامل استعمار بودن متهم نمايد. چاپ اين مقاله كه در آن، حضرت امام را سرسپرده شوروي و كمونيست معرفي كرده بود، با عكس‏العمل شديد مردم و قيام خونين 19 دي مردم قم مواجه گرديد. انتشار اين مقاله، در سراسر ايران با عكس‏العمل تند و خشم و نفرت عمومي مواجه گرديد و بلافاصله، درس‏ها و جماعت‏ها در حوزه علميه قم به عنوان اعتراض تعطيل شد. به تعبيري ديگر واكنش مردم نسبت به اين عمل ساواك به منزله آغاز قيام اصلي مردمي در براندازي رژيم پوسيده پهلوي بود.

مقاله توهین آمیز نسبت به امام خمینی (ره) و مخالفان انقلاب سفید شاه تحت عنوان «ایران و استعمار سرخ و سیاه» با نام مستعار احمد رشیدی مطلق در روزنامه اطلاعات به چاپ رسید(17دی1356ش)

در ساعت 16/30، تظاهراتی در قم با حضور جمعیتی حدود 2 هزار نفر درمسجد اعظم برپا گردید.(17دی1356ش)

در ساعت 16، پس از اجتماع جمعیتی حدود ده هزار نفر در مدرسه خان و مسجد اعظم قم، تظاهراتی در خیابان صفائیه این شهر برپا گردید. (19دی1356ش)

هفته نامه اشپیگل، در مورد حادثه قم و تعداد شهدای امروز نوشت:(19دی1356ش)

حوزه علمیه مشهد تعطیل شد و از طرف روحانیون و طلاب تظاهرات عظیمی صورت گرفت. در سایر شهرها نیز موج اعتراض بلند شد(19دی1356ش)

در پی انتشار مقاله توهین آمیز روزنامه اطلاعات، حوزه علمیه مشهد تعطیل و تظاهرات گسترده ای از سوی روحانیون و طلاب در این شهر برپا گردید.(19دی1356ش)

در پی انتشار مقاله توهین آمیز «ایران و استعمار سرخ و سیاه» در روزنامه اطلاعات، در ساعت 13، حدود40 نفر از اهالی مشهد در خیابان خسروی نو اقدام به برپایی تظاهرات کردند(19دی1356ش)

در پی انتشار مقاله ای توهین آمیز در مورد امام در روزنامه آفتاب شرق (چاپ استان خراسان)، تعدادی از مدرسین حوزه علمیه مشهد در اعتراض به مطالب این روزنامه، کلاس درس خود را تعطیل کردند.(19دی 1356ش)

روایتی از قیام مردم قم در19دی ماه 1356 - مرکز اسناد انقلاب اسلامی

قیام 19 دی مردم قم علیه رژیم پهلوی نقطه عطف انقلاب برای نسل ...

مردم قم ۱۹ دی ماه توطئه‌ رژیم را علیه اسلام نقش بر آب کردند - ایرنا

«قیامِ قم»،«بی‌تابی تهران»و«موجِ مشهد» ایران؛ حماسه ماندگار ...

19 دی سال 1356 - نمایش محتوای دهه بصیرت - صدا و سیمای قم

نگاهی به قیام 19 دی ماه 1356/ برگی زرین از کتاب انقلاب اسلامی

قیام 19 دی ماه سال 1356 قم، بررسی علل، زمینه ها، چگونگی ...

‌قیام تاریخی مردم قم در 19 دی ماه 1356 چگونه شکل گرفت؟- ...

بررسی علل، زمینه‌ها،‌چگونگی، بازتابها و نتایج قیام 19 دی ماه ...

روایتی تصویری درباره عوامل زمینه‌ساز قیام خونین مردم قم + ...

قیام خونین مردم قم در روز ۱۹ دی سال۱۳۵۶ - ستاد اقامه نماز

۱۹ دی ماه، یادآور قیام خونین مردم قم - باشگاه خبرنگاران جوان

قیام نوزدهم دی مردم قم مبداپیروزی انقلاب اسلامی شد-ایرنا

نقش محوری قم در انقلاب/ قم الگویی برای انقلاب سایر ...

قیام 19 دی مردم قم؛ سرآغاز بیداری ملت ایران - ایرنا

فیش‌های نقش قم در انقلاب اسلامی - khamenei.ir

روزنامه رسالت (1389/10/16): قیام خونین مردم قم

۱۹ دی نماد ایمان و غیرت دینی مردم قم - ایرنا

نقش قم در پیروزی انقلاب اسلامی - راسخون

تظاهرات ۱۹ دی قم - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

قم چگونه مرکز سازماندهی انقلاب شد؟

نقش حوزه علمیه قم در انقلاب اسلامی

19 دي ماه سالروز قيام خونين مردم قم

19 دی ماه سالروز قيام خونين مردم قم

مقاله‌ای که قم را خونین کرد - ایسنا

قم و انقلاب اسلامی - ویکی فقه

عوامل مؤثر در قیام 19 دی قم

قیام خونین مردم قم