• درگذشت"ابوعبداللَّه محمد بن جابر بن سنان" رياضي‏دان بزرگ مسلمان (317 ق)
ابو عبداللَّه محمد بن جابر بن سنان بتاني از مشاهير و اكابر حكماي اسلام و منجم، اختر شناس و رياضي دان بود و در هندسه و رياضيات و هيئت سرآمد روزگار خود به شمار مي‏رفت. وي در مصر به دنيا آمد و بيش از چهل سال به رَصَد افلاك و نجوم اشتغال داشت. او زمان دقيق سال خورشيدي را معين نمود و كتب ...

• درگذشت محقق و عالم آگاه "ملاحسينعلي تويسركاني" (1286 ق)
ملاحسينعلي تويسركاني دانشمندي آگاه و اهل تحقيق و مطالعه بود و در علومي چون فقه و اصول فقه، اطلاعات و دانش بسياري داشت. تويسركاني سال‏هاي بسياري را به تدريس پرداخت و دانش خود را در اختيار دانش پژوهان قرار داد. از مهم‏ترين كتاب‏هاي ملاحسينعلي تويسركاني مي‏توان به كشف الاسرار در فقه ...

• درگذشت"ابوعبداللَّه محمد بن جابر بن سنان" رياضي‏دان بزرگ مسلمان (317 ق)
ابو عبداللَّه محمد بن جابر بن سنان بتاني از مشاهير و اكابر حكماي اسلام و منجم، اختر شناس و رياضي دان بود و در هندسه و رياضيات و هيئت سرآمد روزگار خود به شمار مي‏رفت. وي در مصر به دنيا آمد و بيش از چهل سال به رَصَد افلاك و نجوم اشتغال داشت. او زمان دقيق سال خورشيدي را معين نمود و كتب ...

• درگذشت محقق و عالم آگاه "ملاحسينعلي تويسركاني" (1286 ق)
ملاحسينعلي تويسركاني دانشمندي آگاه و اهل تحقيق و مطالعه بود و در علومي چون فقه و اصول فقه، اطلاعات و دانش بسياري داشت. تويسركاني سال‏هاي بسياري را به تدريس پرداخت و دانش خود را در اختيار دانش پژوهان قرار داد. از مهم‏ترين كتاب‏هاي ملاحسينعلي تويسركاني مي‏توان به كشف الاسرار در فقه ...

• رحلت فقيه اصولي "ابوالمعالي كلباسي اصفهاني" (1315 ق)
محمد بن حاج محمد ابراهيم كلباسي، از بزرگان علماي اماميه‏ي اوايل قرن چهاردهم هجري است. وي از نظر علمي، مراتب بلندي داشته و داراي تأليفات بسياري است. از جمله آثار او مي‏توان به كتب: شرح كفايه‏ي سبزواري، شرح خطبه‏ي الدمشقيه و الجبر و التَفويض اشاره كرد. وي همچنين درباره‏ي محدثان بزرگ ...

• درگذشت "صلاح الدين ايوبي" سردار شجاع مسلمان در جنگ‏هاي صليبي (589 ق)
الملک الناصر صلاح‌الدین یوسف بن أیوب بن شادی بن مروان (به کردی: سه‌لاحه‌دین ئه‌یوبی، Selah'edînê Eyubî) فرمانروای ایوبی و فرمانده مسلمان در جنگ‌های صلیبی بود.ایوبیان دودمانی کردتباربودند که از ۱۱۷۱ تا ۱۲۶۰/۱۲۵۰م در مصر و سوریه و عراق فرمانروایی کردند. پایتخت‌های ایشان دمشق و قاهره ...

• مأموريت "اسامة بن ‏زيد" از سوي پيامبر براي تجهيز سپاه جهت نبرد با روميان (11 ق)
پيامبر اكرم(ص) پس از بازگشت از حجةالوداع، در آخرين روزهاي عمر شريف خود جهت نبرد با روميان كه از شمال غربي شبه جزيره‏ي عربستان در صدد لشكركشي به سرزمين‏هاي مسلمانان بودند، سپاهي منظم از مهاجران و انصار مدينه ترتيب داد وبه همگان فرمان داد تا در آن شركت جسته و با روميان متجاوز به جهاد ...

• تولد "ابن‏ ماجه" محدث ايراني و مؤلف كتاب السُّنَنَ (209 ق)
ابن ماجه محدث و عالم بزرگ مسلمان در قزوين به دنيا آمد. او پس از گذراندن دروس مقدماتي ديني در زادگاه خويش به نقاط مختلف سرزمين پهناور اسلامي آن روز سفر كرد و از علماي بزرگي حديث شنيد. او مجموعه‏ي اين احاديث را در كتابي كه سنن ابن ماجه خوانده مي‏شود، گردآوري كرد. اين اثر، يكي از كتب ...

• رحلت فقيه بزرگوار آيت‏اللّه العظمي "سيد عبدالاعلي موسوي سبزواري" (1414 ق)
آيت‏اللَّه حاج سيدعبدالاعلي فرزند سيدعلي رضا موسوي سبزواري از علماي نجف اشرف در صفر سال 1328 ق در سبزوار تولد يافت و پس از تحصيل مقدمات و سطوح در سبزوار و خراسان به نجف اشرف مهاجرت نمود. وي در نجف از محضر درس آيات عظام: ميرزاي نائيني، آقا ضياء الدين عراقي، سيد ابوالحسن اصفهاني و شيخ ...

• درگذشت "ثابت بن قره حراني" رياضي‏دان، طبيب و فيلسوف عراقي (288 ق)
ثابت بن قره حراني رياضي‏دان و منجم عراقي در سال 211 ق متولد شد. او از دانشمندان بزرگ زمان خود به شمار مي‏رفت و در ترجمه‏ي متون علمي از زبان‏هاي سرياني و يوناني به عربي مهارت زيادي داشت. بسياري از آثار يونانيان توسط ثابت و يا تحت سرپرستي او به زبان عربي برگردانده شده است و او از اين ...

• حمله‏ ي "سلطان مراد عثماني" به ايران (986 ق)
در سال 986 ق، سلطان مراد عثماني لشكري متجاوز از صد هزار تن، از جمله نيروي بزرگي از تاتارهاي كِريمه را براي تسخير آذربايجان فرستاد. با اين اقدام، دوره‏ي طولاني صلح ايران و عثماني به پايان رسيد. در اين جنگ نيروهاي صفويه متحمل شكست‏هاي پي در پي شدندو بخش‏هاي بزرگي از گرجستان به اشغال ...

• درگذشت "سيف الدوله حمداني" فرمانرواي حَلَب (356 ق)
در چنین روزی در سال 356 ه ق سیف الدوله حمدانی یکی از بر جسته ترین امیران دولت حمدانی در گذشت . وی یکی از بر پا دارندگان نهضت تمدنی و فرهنگی عرب در عصر حمدانیان بودند .

• حمله‏ي سپاهيان چنگيزخان مغول براي تصرف همدان (619 ق)

• درگذشت "ابن دُرُستويه" عالم نحو و حديث (347 ق)
ابومحمد، عبداللَّه بن جعفر بن محمد ابن‏دُرستويه، نحوي بزرگ، لغوي و اديب، متولدِ سال 258 ق در بغداد مي‏باشد. وي در علم حديث نيز دست داشت و در نحو از علي بن عيسي رماني و مُبرّد و ابن جِنّي پيروي مي‏كرد. از آثار وي مي‏توان كتاب الارشاد، الكتّاب، اخبارالنحويين و معاني شعر را نام برد. ...

• رحلت "اسماعيل بن عُبّاد" وزير دانشمند آل ‏بويه (385 ق)
ابوالقاسم اسماعيل بن عُبّاد فرزند عباس معروف به صاحب بن عُبّاد در سال 326 ق در اصفهان به دنيا آمد. پدر و اجداد صاحب از بزرگان و سرشناسان اصفهان بوده و مرتبه‏ي وزارت داشتند. پس از فراگيري مقدمات در اصفهان، راهي ري گرديد و در محضر ابن عميد، وزير دانشمند و شَهير آل بويه حاضر شد. وقتي ...

• پايان دوره‏ي حكومت پانصد ساله‏ ي خلافت عباسي (656 ق)
پس از تسخير بغداد، پايتختِ حكومت عباسيان توسط مغولان و كشتار مردم و تسليم شدن خليفه وبزرگان شهر و نيز غارت و ويران كردن آن، هلاكوخان مغول در 24 صفر 656 ق المستعصم باللَّه، خليفه‏ي وقت را به حضور طلبيد و او را به همراه پسر بزرگش به قتل رسانيد. به اين ترتيب دولت پانصد و چند ساله‏ي بني ...

• شهادت آيت‏ اللَّه ميرزا "علي غروي تبريزي" توسط مزدوران بعث (1419 ق/ 29 خرداد 1377 ش)
در چنین روزی در سال 1419 ه ق حاج میرزا علی غروی تبریزی از بزرگان شیعه در بازگشت از زیارت کربلا به نجف توسط دشمنان اسلام به در جه شهادت نایل آمد . ایشان یکی از بزرگترین علمای شیعه در عصر خویش بود .

• رحلت آيت اللَّه "شيخ محمد باقر آقانجفي اصفهاني" عالم بزرگ مردمي (1301 ق)
شيخ محمدباقر آقانجفي اصفهاني در سال 1234 ق متولد شد و پس از تحصيل در رشته‏هاي مختلف علوم ديني در اصفهان براي تكميل تحصيلات به نجف رفت. آقا نجفي پس از بازگشت از نجف، در اصفهان ساكن شد و به تعليم و تربيت شاگردان و نگارش كتاب پرداخت. وي داراي نفوذ فراوان اجتماعي بود. به امر به معروف ...

• تشكيل دولت موقت در كرمانشاه "اعضاي كميته مهاجرت" (1334 ق)
كميته‏ي دفاع ملي در قم از سران دموكرات مانند سليمان ميرزا، ميرزا سليمان خان ميكده، ميرزا محمدعلي خان كلوپ، وحيد الملك و عده‏ي ديگري تشكيل شد كه با مأمور دولت آلمان به نام شونمان همكاري مي‏كرد. اعضاي اين كميته با حمله‏ي قواي روس به قم، از آنجا بيرون رفته و عده‏ي زيادي از مجاهدين نيز ...

• درگذشت "ابن نُقطه" عالم و حديث شناس (629 ق)
محمد بن عبدالغني بن ابي بكر معروف به ابن نقطه از كودكي به حديث علاقه داشت و براي استماع حديث سفرهاي بسيار كرد. وي بدين منظور به خراسان، شام و مصر عزيمت نمود و ضمن گردآوري حديث، شاگردان زيادي نيز تربيت كرد كه آنان از استاد خود، احاديث فراواني روايت كرده‏اند. از ميان شاگردان ابن نقطه ...

• تولد ميرزا "محمدباقر خوانساري" فقيه و محدّث (1226 ق)
ميرزا محمدباقر بن ميرزا زين العابدين خوانساري از علماي بزرگ قرن سيزده و چهارده هجري، در 1226 ق در خوانسار به دنيا آمد. وي فقيه اصولي، محدث رجالي، اديب و محقق برجسته بود و رياست علمي مذهبي در اصفهان را به عهده داشت. حوزه‏ي درس او محل استفاده‏ي افاضل بسياري از جمله شيخ الشريعه‏ي اصفهاني، ...

• تولد سراج الدّين "ارمَوي" دانشمند منطق، فقيه و متكلم شهير (594 ق)
ابوالثناء محمدبن ابي‏بكر بن احمد، معروف به سراج الدين ارمَوي (منسوب به اروميه) از علماي بزرگ معقول مي‏باشد و در منطق و كلام بسيار متبحر بود. وي در اين رشته‏ها، بي‏نظير و محل توجه صاحبان فن و فضلاء قرار داشت و كتب متعددي تدوين كرد كه البَيان، اللُّباب، مُختَصرُ الاربعين و مَصالحُ الانوار ...

• اربعين حسيني "روز زيارتي مخصوص حضرت سيدالشهدا"
اربـعین در لغت، به معنای چهل، چهار دهه (لغت نامه دهخدا، 5/164) و در اصطلاح، سپری شدن چهل روز از مرگ کسی و بر پای داشتن مراسمی برای بزرگداشت اوست. این واژه در اصطلاح شیعه، به طـور خـاص بـر روز بـیـسـتـم مـاه صـفـر یـعـنـی چـهـل روز پـس از واقـعـه عـاشـورا و شهادت امام حسین (ع) و یارانش ...

• ورود اهل‏بيت سيدالشهداء به كربلاي حسيني (61 ق)
بنا بر روايتي مقارن چهلمين روز شهادت امام حسين(ع) كاروان اهل بيت پيامبر(ص)، پس از افشاي ماهيت ضد اسلامي يزيد و حقانيت امام حسين(ع)، به سرزمين كربلا بازگشتند. بنابر همين روايت، خاندان امام حسين(ع) در آنجا با صحابي بزرگ پيامبر، جابر بن عبداللَّه انصاري و عده‏اي ديگر از ياران امام(ع) ...

• ورود "جابربن عبداللَّه انصاري" به سرزمين كربلا و زيارت قبر مبارك امام حسين(ع) (61 ق)

• درگذشت شيخ "جعفر شوشتري" محقق و عالم بزرگ مسلمان (1303 ق)
شيخ جعفر بن حسين بن علي شوشتري ازمحققين و علماي بزرگ اسلام و فقيهان عالي مقام و مجتهدين اماميه بود. اوقات او در امور ديني و ارشاد مردم و موعظه سپري گرديد. وي از شاگردان محمدحسن نجفي، صاحب جواهر، شيخ مرتضي انصاري و شريف العلماي مازندراني و ديگر بزرگان بود. وي اولين كسي است كه درمسجد ...

• تولد آيت اللَّه العظمي "مرعشي نجفي" (1315 ق)
سیدمحمود مرعشى و همسرش در نجف در خانه‏اى ساده اما در کمال صفا و محبت روزگار مى‏گذرانیدند. آنان در بین‏الطلوعین روز پنجشنبه 20 صفر 1315ه. ق (1276ه. ش)، در موجى از شادى و شعف قرار گرفتند زیرا چشم‏شان به روى نوزادى خجسته روشن شد. درخت امیدشان در باغ آرزو به بار نشست؛ بهار زندگى آن زوج ...

• تولد "ابو معشر بلخي" منجم شهير ايراني (171 ق)
ابومعشر بلخي به خاطر علاقه به ستاره‏شناسي به بغداد رفت و به تحصيل در اين رشته پرداخت. وي از منابع مختلفي كه به زبان‏هاي عربي، هندي، يوناني و سرياني نوشته شده بود، استفاده كردتا آن كه مشهورترين منجم عصر خود شد. آثار علمي ابومعشر بلخي تا قرن‏ها پس از مرگش در جهان اسلام و غرب، معتبر ...

• رحلت فقيه جليل آيت اللَّه "سيدمرتضي لنگرودي" (1383 ق)
آيت اللَّه حاج سيدمرتضي لنگرودي در سال 1306 ق در حومه‏ي لنگرود در شمال ايران به دنيا آمد و در جواني براي ادامه‏ي تحصيل به قزوين رفت. او سپس در تهران از محضر آيت اللَّه تنكابني علوم ديني و فقه را آموخت. ايشان در سال 1338 به نجف سفر كرد و سال‏ها از حوزه‏ي درس ميرزاي ناييني بهره‏مند ...

• درگذشت "اصمعي" دانشمند و اديب لغوي (214 ق)
ابوسعيد عبدالملك بن قريب بن عبدالملك بصري بغدادي معروف به اصمعي، از بزرگان ادباي عرب است كه در شعر، متون ادب، نحو، لغت و اخبار، گوي سبقت را از هم عصران خود گرفته بود. شيوايي كلام او شهره است و هارون الرشيد وي را شيطان الشعر مي‏ناميد. اصمعي مدتي از نزديكان خليفه‏ي عباسي و مورد علاقه‏ي ...

• آغاز بناي ساختمان مسجد امام اصفهان به فرمان شاه عباس صفوي (1020 ق)
مسجد امام که به مسجد جامع عباسی نیز شهرت دارد یکی از مساجد میدان نقش جهان اصفهان است که در طی دوران صفوی ساخته شد و از بناهای مهم معماری اسلامی ایران به‌شمارمی‌رود. این بنا شاهکاری جاویدان از معماری، کاشی‌کاری و نجاری در قرن یازدهم هجری است.این مسجد مربوط به دوره صفوی است و در اصفهان، ...

• رحلت علامه "ميرحامد حسين هندي" عالم برجسته‏ ي اهل هند (1306 ق)
ميرحامد حسين، از علماي بزرگ شيعه و از بزرگان فقهي اثني عشريه و جامع علوم عقلي و نقلي مي‏باشد. وي علاوه بر فقاهت، در ديگر علوم ديني مانند حديث و اخبار، آثار، معرفت، احوال رجال فريقين و علم كلام، به ويژه در مبحث امامت داراي مقام عالي بود. بيشتر عمر ميرحامد حسين به تحرير و كتابت ونشر ...

• درگذشت عالم و فقيه وارسته "شيخ باقر كاظميني" (1326 ق)
آيت اللَّه شيخ باقر كاظميني از علماي شهير عراق در سال 1258 ق در كاظمين به دنيا آمد. تحصيلات خود را در كاظمين و سپس نجف اشرف دنبال كرد و از محضر علماي بزرگي همچون شيخ انصاري بهره برد. سرانجام در رديف فقهاي برجسته‏ي نجف اشرف قرار گرفت و به تدريس و تأليف پرداخت. ميزانُ الحق و رسائلي ...

• شهادت اویس قرنی ، صحابي امام علي(ع) در جنگ صفين (37ق)
اویس بن عامر قَرَنی، از پارسایانِ نامدار صدرِ اسلام، مُلَقب به «سیّدُ التابعین» و از اصحاب و حواریون حضرت علی علیه السلام بود. وی در قَرَن، از نواحی یمن دیده به جهان گشود و زمانی که خبر رسالت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به او رسید، ایمان آورد. اویس به دلیل پرستاری از مادر پیر ...

• تولد "ابوالسعود" فقيه و مفسر مسلمان (896 ق)
محمد مصطفي عمادي مشهور به ابوالسعود، فقيه و مفسّر مسلمان در روستاي مدرس واقع در نزديكي استامبول در تركيه متولد شد. ابوالسعود پس از پايان تحصيلات به تدريس مشغول گرديد. همزمان با تدريس، منصب قضاوت در استامبول را نيز به عهده گرفت و تا پايان عمر در اين مقام باقي ماند. او به مسايل اجتماعي ...

• تولد "سلطان القُرّاء تبريزي" قاري شهير قرآن و دانشمند علم قرائت (1255 ق)
شيخ عبدالرحيم بن ابوالقاسم تبريزي معروف به سلطان القُرّا يا شاه قرآن خوانان در 1255 ق در تبريز به دنيا آمد. وي در علم تجويد در عصر خود استاد بود و شاگردان فاضلي در اين زمينه تربيت نمود. از تاليفات وي رساله‏اي است در علم تجويد به نام "دُرُّ المنثور" و رسايل ديگر. سلطان القرّاء پس از ...

• تسلط سپاهيان اسلام بر ناحيه‏ي "تخارستان" در خراسان (122 ق)

• درگذشت آيت اللَّه "مجتهد تبريزي" عالم بزرگ اسلام (1337 ق)
حاج ميرزا مصطفي مجتهد تبريزي از افاضل علماي تبريز است كه بسيار كريم النفس و خوش خلق و داراي ذكاوت و هوش سرشار بود. ميرزاي مجتهد تبريزي در خانداني فاضل و عالم پرور به دنيا آمد. وي در فقه، اصول، نجوم، رياضيات، شعر و ادب تبحر داشت و كمال او بر همگان آشكار بود. در ابتدا به تحصيل مقدمات ...

• درگذشت "ابوالفضل بلعمي" دانشمند ايراني و وزير فاضل دستگاه ساماني (329 ق)
ابوالفضل بلعمي، دانشمند مشهور ايراني، اهل بخارا در ازبكستان اِمروزي بود و چون يكي از اجدادش در بلعم در آسياي صغير مي‏زيست به بلعمي مشهور شد. او وزير خردمند، فاضل، كاردان و دانشمندِ امير نصر ساماني بود كه تاليفات ارزشمندي از خود به جاي گذاشته است. بلعمي مورد ستايش شاعر بزرگ عصر، رودكي ...

• آغاز خلافت "مروان حمار" آخرين خليفه‏ي ستمكار اموي (127 ق)
مروان بن محمد بن مروان، عامل خليفه در منطقه‏ي ارمنستان، پس از شنيدن خبر مرگ يزيد و جانشيني برادرش ابراهيم بن وليد، با سپاهي منظم و توانمند از ارمنستان به سوي شام عازم گرديد، تا قدرت را در دست گرفته و به خلافت امويان، استحكام بيشتري بخشد. وي كه به دليري و رزمندگي در ميدان مبارزه، مشهور ...

• مرگ "شاه طهماسب اول" و جلوس "شاه اسماعيل دوم" به سلطنت صفوي (984 ق)
شاه طهماسب صفوي از يازده سالگي به پادشاهي ايران رسيده بود. او پس از تحمل چند سال بيماري و بعد از 54 سال سلطنت در 65 سالگي وفات يافت. شاه طهماسب، اگر چه از جهت كفايت و مملكت داري و فتوحات، قابل قياس با شاه اسماعيل و يا شاه عباس، نيست ليكن به هر حال در عصر او از خاك ايران چيزي كاسته ...

• شهادت "محمد بن‏ابي‏ بكر" از ياران امام علي(ع) در مصر توسط معاويه (38 ق)
محمد بن ابي بكر ابن ابي قَحافه، يكي از ياران وفادار امام علي(ع) بود كه مادرش، اسماء دختر عُمِيس پس از ابوبكر با امام علي(ع) ازدواج كرد. او از كودكي در دامان علي(ع) تربيت شد و به شايستگي، مهر علي در دلش جاي گرفت. از اين رو، وي از حواريّون و اصحاب خاصِّ آن حضرت شد و مورد عنايت ويژه‏ي ...

• رحلت "ابن شدّاد" فقيه و مورخ مسلمان (632 ق)
ابوالمحاسن بهاءالدين مشهور به ابن شدّاد در سال 539 ق در موصل به دنيا آمد و در دوران كودكي قرآن را حفظ كرد. سپس علومي چون حديث، تفسير و قرائت قرآن را فراگرفت و در اين رشته‏ها مهارت بسيار يافت. ابن شداد بعد از طي اين مراحل، در مدرسه‏ي نظاميه‏ي بغداد، به تدريس پرداخت و در همين دوران ...

• تولد "ملامحمد محسن فيض كاشاني" محدث، عالم و مفسر بزرگ مسلمان (1007 ق)
ملامحمدمحسن بن شاه مرتضي كاشاني، حكيم، محدث، مفسر، متكلم، عارف و شاعر در كاشان متولد شد. او پس از فراگيري دوره‏ي مقدمات، از محضر دو استاد بزرگ عهد خود در شيراز به نام سيد ماجد صادقي بحراني و ملاصدراي شيرازي بهره گرفت. ملامحسن كاشاني پس از مدتي به تَشرَّف دامادي ملاصدرا رسيد و عنوان ...

• درگذشت ميرزا "عبدالرحيم ايرواني" عالم اسلامي (1294 ق)

• رحلت فقيه بزرگ "شيخ محمدتقي بجنوردي" عالم و فقيه بزرگ (1314 ق)
آيت اللَّه حاج شيخ محمدتقي بجنوردي، عالمي شهير و فقيهي باتقوا بود. او از حاكمان و دنياداران دوري مي‏گزيد و در ميان مردم جايگاهي بس رفيع داشت. گفته‏اند، نمازها را با تأنّي بسيار مي‏خواند و در آن‏ها سوره‏هاي بزرگ را قرائت مي‏نمود. آيت اللَّه بجنوردي مجالس با شكوهي در منزل خود براي بزرگداشت ...

• وفات احمد نسايي معروف به "شيخ الاسلام" محدث شهير مسلمان (303 ق)
ابوعبدالرحمن احمد بن شعيب نسايى محدث مشهور مسلمان معروف به شيخ الاسلام در سال 220 ق در يكي از روستاهاي خراسان متولد شد. در سنين جواني به مصر رفت و در اين كشور اقامت گزيد. وي در مصر در علوم فقه و حديث به استادي رسيد. شيخ الاسلام در سفري به دمشق از فضايل اهل بيت پيامبر اسلام بسيار سخن ...

• وفات "محمد ازهري هروي" دانشمند و عالم (370 ق)
ابومنصور محمد بن احمد بن ازهر، معروف به ازهري هِرَوي فقيه، محدث، اديب، نحوي، لغوي و شافعي است كه فضل و درايت وي مسلّم و داراي تاليفات متعددي مي‏باشد. اَلْاَدَوات، التقريب في التفسير، شرح شعر اَبي‏تمام و... از جمله آثار او مي‏باشند. ازهري هروي به جهت فراگيري لغات متفرقه به سياحت پرداخت. ...

• درگذشت وكيل الرّعايا "كريم خان زند" مؤسس و فرمانرواي سلسله‏ي زنديه (1193 ق)
كريم خان زند، موسس خاندان پادشاهي زند، در 1119 ق در نزديكي ملاير به دنيا آمد. نادرشاه افشار براي تضعيف خاندان زند و قبايل آن‏ها، ايشان را به دره‏ي گَز كوچ داد و برخي از آن‏ها از جمله كريم خان را به خدمت سپاه خود درآورد. كريم خان رشادت فراواني در جنگ‏ها از خود نشان داد و در جنگ هند، ...

• آغاز محاصره‏ ي تبريز پايتخت اتابكان ازبك توسط سپاهيان خوارزمشاه (622 ق)

• درگذشت "سلمان ساوجي" غزل گو و قصيده سراي بزرگ ايراني (778 ق)
خواجه جمال الدين سلمان بن علاءالدين محمد ساوجي معروف به سلمان ساوجي از بزرگ‏ترين شاعران قصيده‏سرا و از غزل گويان نيكو سخن قرن هشتم هجري مي‏باشد. زندگي سلمان بيشتر در دربار امراي آل جلاير (ايلكانيان) و در بغداد كه پايتخت آنان بود، سپري شده است. سلمان را مي‏توان آخرين قصيده سراي بزرگ ...

• درگذشت "سراج" فقيه، محدث و قاري بزرگ قرن پنجم هجري (501 ق)
جعفربن حسين بن احمد مشهور به سراج در سال 419 ق متولد شد. وي درعلوم فقه، حديث، قرائت، نحو و لغت مهارت يافت و براي كسب اين علوم به سرزمين‏هاي بسياري چون مصر و شام سفر كرد. وي همچنين اشعاري چند از خود به يادگار گذاشته است. از جمله آثار سراج مي‏توان به نِظامُ المَناسِكْ اشاره نمود. سراج ...

• اشغال شهر ساوه توسط قواي روس در جريان جنگ جهاني اول (1334 ق)

• رحلت آيت‏ اللَّه شيخ "محمدعلي اردوبادي" از علما و مراجع تقليد شيعه (1380 ق)
شيخ محمدعلي اردوبادي فرزند ميرزا ابوالقاسم، از علما و مراجع تقليد شيعه در تبريز به دنيا آمد و پس از تكميل مقدمات و سطوحِ دروس حوزه، به كربلا هجرت نمود. فقه و اصول را از محضر استاداني چون فاضل اردكاني و شيخ زين‏العابدين مازندراني و حكمت و فلسفه را از محضر ميرزا علامه برغاني فرا گرفت. ...

• درگذشت فقيه بزرگ "ملاجعفر شريعتمدار تهراني" فقيه و مجتهد عالي‏مقام (1263 ق)
حاج ملاجعفر بن ملاسيف الدين استرآبادي معروف به شريعتمدار تهراني از فقها و مجتهدين اماميه‏ي قرن سيزدهم هجري، صاحب تحقيقات و تاليفات متعدد، بسيار متقي و محتاط و پرهيزكار بود. بيشتر ايام جواني را به تحصيل علم و دانش سپري كرد و از محضر اساتيد برجسته‏ي زمان بهره برد. ملاجعفر شريعتمدار ...

• درگذشت "مغازلي" مورخ، محدث و ستاره شناس (483 ق)
ابوعُمَر مغازلي بوزجاني نيشابوري، حاسب و منجّم و مهندس بود. او هندسه را از يحيي الماوَرْدي و ابوالعلاء ابن كَرنيب فرا گرفت. هم چنين ابوالوفاء بوزجاني (كه تانژانت را از بررسي مسجد پيامبر اكرم(ص) اختراع كرد) برادرزاده‏ي اوست كه كسب فنون رياضي را از او آموخت.

• تصرف نيشابور و قتل بيش از يك‏ونيم ميليون نفر توسط سپاهيان مغول (618 ق)

• جلوس "لطفعلي خان زند" آخرين فرمانرواي زنديه بر تخت سلطنت (1203 ق)
لُطفعَلی خان زند (۱۱۴۸-۱۱۷۳ خورشیدی) واپسین فرمانروای زند بود که میان سالهای ۱۱۶۸ تا ۱۱۷۳ خورشیدی (۱۲۰۳ تا ۱۲۰۹ قمری) بر سر پادشاهی با هماورد نیرومندش آغا محمدخان قاجار به نبرد پرداخت و سرانجام از او شکست خورد و با مرگ او پرونده دودمان زند نیز بسته شد. طایفه زند یکی از طوایف قوم لک ...

• رحلت فقيه جليل آيت ‏اللّه العظمي "سيدعبدالهادي شيرازي" دانشمند بزرگ شيعه (1382 ق)
آيت‏اللَّه سيدعبدالهادي شيرازي در كودكي پدر را از دست داد و تحت سرپرستي ميرزاي شيرازي كه از نزديكانش بود از همان ابتدا با مباني دين مبين اسلام آشنا شد. آيت اللَّه شيرازي پس از چندي درحوزه‏ي علميه‏ي نجف از محضر درس اساتيد برجسته‏اي همچون آخوند خراساني و علامه سيد محمدكاظم يزدي بهره ...

• شهادت "عمارياسر" صحابي بزرگ پيامبر در جنگ صفين (37 ق)
رساترين سخن درباره‏ي شخصيت معنوي او حديث رسول خدا است كه فرمود: "عمار، از سر تا پايش آكنده از ايمان است و ايمان با گوشت و خون او عجين گرديده است". هم‏چنين، پيامبر به او فرموده بود: "تو را گروه ستمگري خواهد كشت در حالي كه تو آنان را به سوي حق و حقيقت دعوت مي‏نمايي". اين خبر غيبي كه ...

• درگذشت "ابن‏ مَسكويه" حكيم و فيلسوف اسلامي (421 ق)
احمد بن محمد بن يعقوب مَسكويه از فلاسفه، حكما و مشاهير اطبّاي اسلامي اوايل قرن پنجم هجري است كه با ابوريحان بيروني و ابوعلي سينا، معاصر بود. وي همچنين در لغت، منطق، ادبيات و فنون شعر و كتابت، رياضيات و انواع فلسفه و حكمت متبحر و صاحب نظر بوده است. تَجارِبُ الاُمَمْ، اَقْسامُ الحِكْمَةِ ...

• درگذشت "ابن ‏رُشدِ اندلسي" فيلسوف و دانشمند مسلمان (595 ق)
ابوالوَليد محمد بن احمد بن رشد معروف به ابن رشد از بزرگ‏ترين فلاسفه و حكماي اسلامي قرن ششم هجري مي‏باشد كه در فلسفه و حكمت، يگانه‏ي روزگار خود بود و در فقه، حديث، ادبيات، منطق و ديگر علوم متداول نيز تبحّر داشت. وي كه در اندلس مي‏زيست، نزد ملوك آن سامان مقرب گرديد و قاضي يكي از مناطق ...

• رحلت آيت ‏اللَّه "ميرزا عبدالرحيم كَليبَري" عالم و فقيه اصولي (1334 ق)
ميرزا عبدالرحيم بن نصر اللَّه انصاري جابري كليبري، از علماي اماميه و از فقهاي اصولي و ادبا و فُصَحا بوده است. وي از شاگردان آخوند خراساني و ميرزا حبيب اللَّه رشتي و مامقاني بود و سپس سال‏ها در تبريز به تدريس فقه و اصول پرداخت. الاجتهاد و التقليد و قاعده‏ي لاضرر از جمله تأليفات اوست.

• وقوع جنگ نهروان بين سپاهيان امام علي(ع) و خوارج (38 ق)
پس از پايان جنگ صفين ميان امام علي(ع) و معاويه بن ابي‏سفيان و تحميل حَكَميَّت بر امام، كوفيان كه خود را بازنده‏ي اين ماجرا مي‏دانستند، امام را براي جنگ دوباره با معاويه، تحريك كردند كه با مخالفت آن حضرت مواجه گرديدند. از آن پس عَلَم ناسازگاري با امام را برداشته و پس از ماجراهاي فراوان، ...

• وفات "سلمان فارسي" صحابي بزرگوار پيامبر اسلام (35 ق)
روزبه معروف به سلمان فارسي از اهالي منطقه‏ي جِي در اصفهان بود كه در ابتدا آيين زرتشتي و آتش‏پرستي داشت. وي بر اثر برخورد با دين مسيح به آن گرايش پيدا كرد و در راه عزيمت براي يافتن كيش برتر، راهي شام و سپس حجاز گرديد. او را در اين زمان به عنوان برده‏اي خريد و فروش كردند و سال‏ها قبل ...

• خلع "محمد بن عبدالملك زيات" از وزارت به دستور متوكل‏ عباسي (223 ق)
محمد بن عبدالملك زِيات در دوره‏ي خلافت معتصم و واثق عباسي، وزارت را بر عهده داشت. وي تنوري ساخته بود كه در آن ميخ‏هاي آهني وجود داشت و او مخالفين را در آن تنور شكنجه مي‏داد. پس از واثق، متوكل عباسي به خلافت رسيد. او پس از مدتي ابن زيات را از وزارت بركنار كرد و او را در داخل همان تنور ...

• حمله‏ ي آقامحمدخان قاجار به گرجستان (1209 ق)
او پس از قتح کامل جنوب ایران در واقع مقر حکم رانی خویش را در تهران نهاد (آن را دارالخلافه نامید) در حالیکه پایتخت وی هنوز ساری بود؛ والی گرجستان به پشتوانه هم کیشی با روس‌ها اعلام استقلال نمود بنابراین آقا محمد خان در آپریل ۱۷۹۵ (فروردین ۱۱۷۴) برای آراگلی خان نامه‌ای ارسال و اشتباهات ...

• رحلت فقيه نامدار شيعه آيت ‏اللَّه العظمي "سيدابوالقاسم‏خوئي" (1413 ق)
آيت‏اللَّه العظمي سيدابوالقاسم خويى فرزند حاج سيدعلي اكبر در شب پانزدهم ماه رجب سال 1317 ق در خانواده‏اي اهل علم و دانش و تقوي در شهرستان خوي ديده به جهان گشود و در 13 سالگي براي تحصيل علوم اسلامي عازم نجف شد. ايشان از كودكي و نوجواني به هوش و ذكاوت و استعداد معروف بود. آيت‏اللَّه ...

• ولادت امام موسی کاظم (ع) (128ق)
ایشان فرزند جعفر بن محمد و هفتمین امام است. وی در روز ۷ صفر سال ۱۲۸ ه. ق. در ابواء (منطقه‌ای در میان مکه و مدینه) به دنیا آمد. مادر ایشان حمیده مصفّاة است که نام‌ های دیگری مانند حمیده بربریه و حمیده اندلسیه نیز برای او نقل شده‌است. از مهم‌ترین القاب ایشان می‌توان به کاظم، صابر، صالح، امین و عبدالصالح اشاره کرد. ایشان در میان شیعیان به «باب‌الحوائج» معروف است.

-میلاد امام موسی کاظم(ع)-روز ولادت امام موسی کاظم(ع) - فرهنگ نیوز-حضرت امام موسی بن جعفر ( ع ) - تبیان-امام موسی کاظم علیه السلام - ويکی شيعه-حضرت امام موسی کاظم علیه السلام - دانشنامه رشد-ولادت امام موسی کاظم علیه السلام-ویژه نامه ولادت امام موسی کاظم - سایت جامع فرهنگی مذهبی شهید ...

• تولد "قطب الدين شيرازي" فيلسوف ايراني (634 ق)
قطب الدين محمود شيرازي، فيلسوف، منجم و پزشك مشهور ايراني، در شيراز زاده شد. وي ابتدا به تحصيل طب پرداخت و بعد از مرگ پدر به جاي وي در يكي از بيمارستان‏هاي شيراز به طبابت مشغول شد. قطب الدين شيرازي پس از تاسيس رصدخانه‏ي مراغه، ساليان زيادي در محضر خواجه نصيرالدين طوسي به سر بُرد و ...

• قتل "ميرزا آقاخان كرماني" از همكاران سيدجمال الدين اسدآبادي (1314 ق)
ميرزا عبدالحسين خان معروف به ميرزا آقاخان كرماني فرزند ميرزا عبدالرحيم بردسيري در سال 1270 ق در كرمان متولد شد. در ابتدا علوم رياضي و طبيعي و حكمت الهي را فرا گرفت سپس از كرمان به اصفهان رفت و پس از مدتي راهي تهران شد. از آنجا به استانبول عزيمت كرد و در روزنامه‏ي اختر به خدمت مشغول ...

• شهادت "حضرت رقيه(س)" دختر كوچك امام حسين(ع) در شام (61 ق)
رقيّه‏خاتون يا فاطمه بنت الحسين(ع) معروف به فاطمه‏ي صغيره، دختر آخر امام حسين(ع) از مادري به نام ام‏اسحاق بنت طلحه يا شاه‏زنان بود. سن مبارك او را 5 4- -3 يا 7 سال دانسته‏اند. امام حسين(ع) بسيار به او مهر مي‏ورزيد و وي نيز به پدر، علاقه‏ي فراواني داشت. رقيّه به همراه پدر، برادران، عموها و ديگر خاندان نبوي راهي سرزمين كربلا شد. پس از شهادت امام و يارانش به اسارت كوفيان درآمده و سپس راهي شام شدند. رقيّه خاتون در شام، شب و روز در فراق پدر مي‏گريست و پدر را طلب مي‏كرد. معروف است كه در خرابه‏ي شام، پس از ديدن سَرِ بريده‏ي پدر و گفتگوي سوزناك با وي، لب بر لب‏هاي پدر نهاده و آن چنان گريسته كه بيهوش شد. وقتي كه او را حركت دادند، دريافتند كه از دنيا رفته است. آستانه‏ي حضرت رقيه(س) يكي از زيارتگاه‏هاي شيعيان در شهر دمشق پايتخت سوريه، در 300 متري شمال شرقي مسجد مشهور اُموي واقع است.

• تولد "ابن يونس" فقيه و طبيب مسلمان (551 ق)
كمال‏الدين ابوعمران مشهور به ابن يونس، فقيه، طبيب، و رياضي‏دان مسلمان در موصل در شمال عراق متولد شد. او پس از پايان تحصيلاتِ مقدماتيِ معارف ديني، به فراگيري رياضيات، فقه و ادبيات پرداخت و پس از كسب مهارت در اين علوم، به تدريس روي آورد. ابن يونس از جمله دانشمندان برجسته‏ي عصر خود به ...

• رحلت آيت اللَّه "محمدعلي معصومي" عالم و فقيه بزرگوار اسلام (1372 ق)
آيت اللَّه محمدعلي معصومي، عالم و فقيه مسلمان در سال 1288 ق به دنيا آمد و از نوجواني، فراگيري علوم ديني را آغازكرد. وي پس از ساليان متمادي تحصيل در حوزه‏ي علميه‏ي نجف، به درجات بالاي علمي دست يافت. آيت اللَّه معصومي همچنين از مبارزين عصر خود به شمار مي‏رفت و در دفاع از آرمان اسلام ...

• تصرف شهر بغداد پايتخت خلفاي عباسي توسط "هلاكوخان مغول" (656 ق)
پس از حمله‏ي سپاهيان مغول و تسخير شهر بغداد، پايتخت خلافت عباسيان، در چهارم صفر سال 656 ق، خليفه‏ ي عباسي، المستعصم باللَّه، با سه پسر خود و سه هزار تن از سادات، بزرگان، قضات و اعيان بغداد از شهر خارج شد و به خدمت هلاكو رسيد و تسليم وي گرديد. هلاكو امر كرد كه مردم بغداد را به بهانه‏ي ...

• رحلت استاد بزرگ اخلاق ميرزا "محمد علي شاه ‏آبادي" (1369 ق)
آقا ميرزا محمد علي شاه‏آبادي فرزند شيخ محمدجواد اصفهاني در سال 1292 قمري در اصفهان متولد گرديد و مقدمات علوم را از محضر پدر بزرگورارش كه خود از فقها و شاگردان صاحب جواهر بود، فرا گرفت. سپس از محضر برادرش آقا شيخ احمد بيدآبادي و ميرزا محمدهاشم خوانساري بهره‏مند شد. سپس در تهران، فقه ...

• ولادت حضرت امام "محمد باقر(ع)" (57 ق)
حضرت امام محمد باقر(ع) امام پنجم شيعيان در مدينه به دنيا آمد. مادرش، فاطمه معروف به ام عبداللَّه، دختر امام حسن(ع) مي‏باشد و اين امام از پدر و مادر علوي و هاشمي است. ابوجعفر كنيه‏ي ايشان و باقر و باقرالعلوم نيز از القاب آن حضرت مي‏باشند. وليد بن عبدالملك، سليمان بن عبدالملك، عمر بن ...

• تولد "شيخ الرئيس ابوعلي سينا" فيلسوف و دانشمند شهير ايراني در بخارا (370 ق)
فيلسوف و پزشك نابغه‏ي مسلمان ايراني ابوعلي سينا ملقب به شيخ الرئيس، حجة الحق و استاد استادان در بلخ به دنيا آمد. وي با كمك هوش سرشار خود، به سرعت، تعليمات مقدماتي را آموخت و در ده سالگي كل قرآن را حفظ نمود. ابن سينا پس از فراگيري منطق، هندسه و نجوم، به فلسفه روي آورد و در علوم زمان ...

• درگذشت "محمد بن عبداللَّه" معروف به حاكم نيشابوري محدث و فقيه مسلمان (405 ق)
محمد بن عبداللَّه مشهور به حاكم نيشابوري از بزرگان محدثين و فقها و مورخين اسلام است. معروف است كه وي با دو هزارتن از مشايخ در بلاد مختلف ديدار و مباحثه كرده و از آنان حديث شنيده است. ابوعبداللَّه در سال 359 ق قاضي نيشابور شد و در نزد شاهان آل‏بويه و ساماني حرمت و تقرب داشت. كتاب معروف ...

• وفات "سيده نفيسه" عالمه‏ ي اسلامي (208 ق)
سيده نفيسه، دختر حسن بن زيد بن حسن بن علي بن ابي‏طالب همسر اسحاق مُؤْتَمَن و از زنان محدّثه مي‏باشد. او در سال 145 ق درمكه متولد شد و در مصر اقامت گزيد. پس از وفات شافعي، عالم بزرگ مسلمان، جنازه‏اش را به خانه‏ي آن بانوي مجلّله برده و در آن‏جا نماز خواندند. سيده نفيسه در مصر دار فاني ...

• شهادت حضرت "زيد" فرزند امام زين‏ العابدين(ع) در قيام عليه دولت بني اميه (122 ق)
در زمان خلافت هشام بن عبدالملك و امامت حضرت امام صادق(ع)، زيد بن علي بن الحسين كه پسر امام زين‏العابدين(ع) بود، با انگيزه‏ي خون خواهي امام حسين(ع)، در كوفه با جماعتي از شيعيان، عليه دولت اموي قيام كرد. هشام، خليفه‏ي اموي، يوسف بن عمر ثقفي را با لشكري به جنگ او فرستاد و زيد در اين ...

• شكست قيام زنگيان و درگذشت فرمانده ‏ي زنگيان، معروف به "صاحب الزنج" (270 ق)
قيام بردگان و غلامان در قرن سوم يكي از بزرگ‏ترين نهضت‏هاي اجتماعي محرومان در سال‏هاي حكومت پر جور و فساد عباسيان بود كه مدت زماني خواب خوش خليفه‏ي عباسي و ديگر ستمگران را آشفته كرد. رهبري اين قيام را مردي به نام علي بن‏محمد به عهده داشت كه خود را علوي مي‏دانست و نَسَب خود را از امام ...

• رحلت "ابوحَيّان غَرناطي" معروف‏ترين عالم نحوي عرب (745 ق)
اثيرالدين محمد بن يوسف اندلسي معروف به ابوحَيّان غَرناطي، محدث، مفسّر، اديب، نحوي، لغوي، شاعر و رجاليِ مشهور عرب، در سال 654 ق در غرناطه (واقع در اسپانيا) به دنيا آمد. علوم مقدماتي را در زادگاه خود فرا گرفت و مابقي را در آفريقا، حجاز و شامات آموخت. اساتيد وي را تا چهارصد و پنجاه نفر ...

• درگذشت "ابن دُرَيهِم" رياضي‏دان و منجم مسلمان (762 ق)
ابن دُرَيهِمْ با كوشش و پشتكار به تحصيل علم و دانش همت گماشت. او قرائت قرآن كريم، فقه و رياضيات را نزد اساتيد عصر خود فرا گرفت. در مصر به استماع حديث مشغول شد و به مقامات علمي دست يافت. سپس به شام رفت و در جامع اموي در دمشق به عنوان مدرس مشغول تدريس شد. ابن دُرَيهِم به علومي همچون ...

• درگذشت فقيه و فيلسوف بزرگ "احمد امين" (1390 ق)
احمد امين در سال 1320 قمري در خاندان علم و فضيلت در شهر مقدس كاظمين متولد گرديد. وي يكي از چهره‏هاي درخشان علم و فضيلت، فيلسوفي بزرگ، فقيهي اصولي، مفسر و از مفاخر عالم تشيع بود. احمد امين علاوه بر علوم جديد و اخذ درجه‏ي دكتري در فلسفه و رياضيات، از حوزه‏ي درس اساتيدي چون شيخ نعمت‏اللَّه ...

• آغاز مرحله‏ي نهايي جنگ صفين ميان سپاهيان امام علي(ع) و لشكريان معاويه (37 ق)
پس از پايان يافتن فتنه‏ي جنگ جمل، امام علي(ع) خود را براي سركوبي فرمانرواي سركش شام، معاوية بن ابي‏سفيان آماده نمود. بين دو سپاه در محلي به نام صفين در جنوب شهر رُقه بركنار رود فرات، جنگي درگرفت. هنگامي كه شكست بر سپاهيان معاويه آشكار گرديد، با حيله‏ي عمروعاص، لشكريان امام علي(ع) ...

• ورود كاروان اهل‏ بيت امام حسين(ع) به شام (61 ق)
پس از واقعه‏ي كربلا، خاندان پيامبر اكرم(ص) كه به اسارت يزيديان درآمده بودند، وارد شام مركز حكومت يزيد شدند. در شام، حضرت زينب(س) و امام سجاد(ع) در مقاطع مختلف، از جمله در دربار يزيد و مسجد شام به افشاگري عليه يزيد پرداختند و پيام خون شهيدان كربلا را به بهترين نحو به مردم رساندند، ...

• درگذشت "محمد هروي" مورخ مسلمان (903 ق)
محمد هروي در خانداني مشهور در شهر بلخ درشمال افغانستان متولد شد، اما بيشتر عمر خود را در هرات گذراند. هروي به سبب مراتب علمي‏اش، مورد توجه اميرعليشير نوايي، وزير دانشمند سلسله‏ي گوركانيان كه به علماء احترام فراوان مي‏گذاشت، قرار گرفت. مهم‏ترين اثر هروي، تاريخ رُوضَةُالصَّفا است كه ...

• رحلت آيت‏ اللَّه "سيدعلي حجت كوه كمره‏اي" از علما و فقهاي بزرگ شيعه (1360 ق)
آيت‏اللَّه سيد علي حجت كوه كمره‏اي از علما و دانشمندان بزرگ و از شاگردان مرحوم آيت‏اللَّه حاج ميرزا حبيب اللَّه رشتي، فاضل ايرواني و فاضل شربياني بود. وي پس از آن كه در نجف اشرف فارغ التحصيل شد، عازم ايران گرديد و مورد تجليل فوق‏العاده‏ي استاد خود، فاضل شريباني قرار گرفت؛ به طوري ...