به توپ بستن گنبد مطهر حَرم حضرت امام رضا(ع) توسط سربازان روسيه(10ربیع الثانی1330ق1291ش)

به توپ بستن گنبد مطهر حَرم حضرت امام رضا(ع) توسط سربازان روسيه(1330ق) پس از تشكيل ژاندرمري مخصوص خزانه داري كل ايران توسط مورگان شوستر آمريكايى، دولت روسيه كه اين اقدام را مخالفت مطامع خود در ايران مي‏دانست، طي اولتيماتومي به دولت ايران، خواستار اخراج شوستر از ايران و نيز استخدام اتباع خارجي با اجازه‏ي دُوَل روس و انگليس شد. در پي ردّ اين اولتيماتوم دخالت‏آميز توسط مجلس شوراي ملي، قواي روسي مستقر در تبريز وارد قزوين شدند. هم‏چنين يكي از دست نشاندگان دولت روس در مشهد به نام يوسف هراتي به تحريك روس‏ها، شورشي مصنوعي در مشهد به پا كرد. قواي روس نيز به بهانه‏ي اين كه جانِ اتباع آن‏ها در خطر است به شهر مقدس مشهد وارد شدند و سپس براي تهديد دولت ايران و نيز بي‏احترامي به عقايد و احساسات مذهبي مردم، حرم مطهر امام رضا(ع) را به توپ بستند و جنايتي ديگر آفريدند. در اثر شليك توپخانه، به سَردَرها و گلدسته ‏هاي حرم رضوي، خسارات فراواني وارد آمد. هم‏چنين خزانه‏ي حضرتي را به بانك روس منتقل كرده و اشياي قيمتي حرم را به غارت بُردند. پس از آن، مقداري از اموال را برگردانده ولي متولي حرم را با تهديد به مرگ وادار كردند كه تصديق كند كه تمام خزانه را تحويل گرفته است. علاوه بر اين، عده‏ي بسياري از مردم مشهد در اين تهاجم وحشيانه كشته و مجروح شدند.

با آل علی هرکه در افتاد ور افتاد : در فروردین ماه سال ۱۲۸۷ هجری شمسی، ارتش روسیه تزاری به مشهد مقدس حمله‌ور شده و بارگاه امام رضا علیه‌السلام را به توپ بستند و نزدیک به یکصد نفر از زائران حضرتش را به شهادت رسانده و شمار فراوانی را مجروح کردند. اشعار زیر را که به چند بیت آن اشاره می‌شود، سید اشرف‌الدین حسینی (مدیر نشریه نسیم شمال) در همان روزها خطاب به نیکلای، تزار روسیه سروده است؛
دیشب به سرم باز هوای دگر افتاد - در خواب مرا سوی خراسان گذر افتاد - چشمم به ضریح شه والا گُهر افتاد - این شعر همان لحظه مرا در نظر افتاد - با آل علی هرکه درافتاد، ورافتاد - کام و دهن از نام علی یافت حلاوت - گل در چمن از نام علی یافت طراوت - هرکس که به این سلسله بنمود عداوت - در روز جزا جایگهش در سقر افتاد - با آل علی هرکه درافتاد، ورافتاد - هرکس که به این سلسله پاک جفا کرد - بد کرد و نفهمید و غلط کرد و خطا کـرد - دیدی که یزید از ستم و کینه چه‌ها کرد - آخر به درک رفت و به روحش شرر افتاد - با آل علی هرکه درافتاد، ورافتاد . در فاصله کوتاهی پس از آن جنایت هولناک، نیکلای، تزار روسیه و ۷۰۰ نظامی روس که در گلوله‌باران حرم رضوی‌(ع) شرکت داشتند به طرز فجیعی به قتل رسیدند که ماجرای درس‌آموز و عبرت‌انگیزی دارد و البته بیرون از محدوده این وجیزه است که شاید در فرصتی دیگر و به مناسبتی دیگر به آن بپردازیم.

عقوبت اهانت به حرم مطهر رضوی! : تمامي 700 نفر نظامي روسي كه در حمله به حرم منور رضوي شركت داشتند دچار قهر آن حجت الهي گرديده و در همان ايام در جنگ جهاني اول توسط نيروهاي آلمان و متحدانش نابود گرديدند. كه ماجرایه تاریخی زير يكي از شواهد اين ماجرا است: بعد از ماجراي حمله‌ي روس ها به مشهد مقدس و به توپ بستن مرقد منور امام رضا (ع)، شخصي از اهالي مشهد به حج مشرف شده بود. او بعد از اتمام مناسك حج سفري به اروپا كرده و در بين راه در داخل يك رستوران مردي از اهالي روسيه را مشاهده مي‌كند كه در هر عضو بدنش عيبي پديدار بوده و با زحمت تمام خودش را جابجا مي‌كند. در آن ملاقات آن مرد معلول روسي، وقتي اين مسافر را مي‌شناسد و مي‌فهمد كه از اهل ايران و ساكن مشهد مي‌باشد چنين مي‌گويد: «من در جنگ با آلمان ها اين چنين ناقص الاعضاء شده‌ام و مي‌دانم كه مرا «آقا رضاي شما» اين طور مبتلا كرده است». آن افسر معلول روسي در ادامه سخنانش مي‌گويد: «ما هفتصد تن از نظاميان روسي بوديم كه قبر او را بمباران كرديم، بعد از آن تمامي همكاران من در جنگ با آلمان ها نابوده شده و از بين رفتند و من تنها كسي هستم كه از آن گروه مهاجم باقي مانده‌ام و تا به حال متحيرانه مي‌انديشيدم كه چرا از بين آن گروه من زنده مانده‌ام!؟ اكنون با ملاقات تو راز ماجرا برايم كشف شد! براي اينكه شما از اين مسير بيايي و حكايت من و عاقبت جنايتكاران را بشنوي و كرامت پيشواي خود را در انتقام از دشمنانش با چشم خويش ديده و براي عبرت ديگران آن را نقل كني.

100 سال پیش در چنین ایامی؛ تزار روس حرم امام رضا(ع) را به توپ بست : شخصی به نام "روکو"، رئیس سالدات های روسی با بررسی دقیق نقشه گنبد مطهر و عمارت های آستان قدس، دستور شلیک به آن مکان مقدس را صادر می کند. تمام توپ های شرپنل و گرناد نیز یکباره به طرف گنبد مطهر شلیک می شود، اما هیچ یک کارگر نیافتاده و بر گنبد نمی شیند. شلیک های بعدی هم انجام می شود اما با وجود آنکه گنبد امام رضا(ع) مورد هدف هفده گلوله قرار می گیرد، بازهم مقاومت کرده و طبق برنامه روس ها فرو نمی ریزد. بیش از 45 گلوله توپ دیگر نیز به سایر نقاط حرم و مسجد گوهرشاد اصابت می کند. در این حمله وحشیانه ده ها تن از مردم و زوار کشته می شوند و بنابر اسناد تعداد مقتولین این جنایت از شصت و نه نفر تا چهارصد و سی و شش نفر فهرست می شود. بنابراین گزارش شنیده می شود سال ها بعد همان فرماندهی که حکم حمله به حرم حضرت رضا(ع)‌ را صادر کرده بود، خود در شهر مشهد به گدایی مشغول شده و سزای عمل قبیح خود را می بیند.

به توپ بستن بارگاه امام رضا(ع) - حمله روسها به حرم امام رضا (ع) : «یوسف خان هراتی» که عامل اصلی این معرکه بود، فرار کرد ولی این فرار سرانجام نداشت و جنازه او را به مشهد آوردند و محمد نیشابوری نیز که به نیشابور فرار کرده بود در همان جا کشته شد و به این ترتیب معرکه تمام شد.»

روایت یک شاهد عینی از ماجرای به توپ بستن حرم امام رضا(علیه السلام)

سند ی ادبی ا ز جریان حمله روسها به حرم امام رضا علیه السلام

روایت یک شاهد عینی ازماجرای به توپ بستن حرم امام رضا(ع)

مروری بر رویداد‌های شهریور ۱۳۲۰ و ورود متفقین به مشهد

دو قصیده در باره واقعه حمله روس‌ها به حرم امام رضا (ع)

گلوله ارتش روسیه در حمله به حرم امام رضا (+عکس)

ماجرای به توپ بستن حرم‌ امام رضا(ع) توسط روس‌ها

شهریور 1320؛ خاطره تلخ مشهد از هجوم روس‌ها

روزی که حرم امام رضا (ع) را به توپ بستند...

حمله روسیه به حرم امام رضا+کلیپ

 به توپ بستن گنبد امام رضا (ع)

حرم امام رضا (ع) در گذر تاریخ