روز جهاني حقوق بشر و تصويب اعلاميه حقوق بشر در سازمان ملل متحد (10دسامبر1948م1327ش)

روز جهاني حقوق بشر

روز جهاني حقوق بشر : در جريان جنگ جهاني دوم، هنگامي که منشور ملل متحد در دست تدوين بود، احترام به حقوق بشر و آزادي هاي سياسي مورد توجه نمايندگان کشورهاي مختلف جهان واقع شد. پس از چندي، سازمان مل متحد تصميم گرفت که اين حقوق، همه جا و براي همه ملت ها قابل اجرا باشد. در ادامه، کميسيون حقوق بشر در ژانويه سال 1947 ميلادي شروع بکار کرد و پس از مدتي مطالعه و بررسي در قوانين اساسي کشورها و بحث و گفتگو در کميسيون هاي مختلف، نتيجه مطالعات خود را به صورت لايحه اي به مجمع عمومي تقديم کرد. مجمع مزبور در دهم دسامبر 1948 ميلادي (19 آذر 1327 ش) با 48 رأي مثبت و 8 رأي ممتنع، اعلاميه جهاني حقوق بشر را تصويب کرد و اين روز به عنوان روز جهاني حقوق بشر نامگذاري گرديد. اين اعلاميه شامل يک مقدمه و سي ماده مي باشد و در ماده اول آن به برابري افراد بشر و حاکميت روح برادري در ميان آنها اشاره شده است. علي رغم تصويب اعلاميه جهاني حقوق بشر، واقعيت در عمل به گونه اي ديگر شکل گرفت. نگاهي گذرا به رويدادهاي سياسي و نظامي جهان پس از پايان جنگ دوم جهاني، تصويري از وقايع اسفبار را نشان مي دهد که دقيقاً بيانگر فاصله زياد ميان اهداف با عملکرد جامعه بين المللي در دفاع از حقوق بشر است. به علاوه بر خلاف تصور اوليه، شعار دفاع از حقوق بشر، عملاً به ابزاري در جهت اعمال فشارهاي سياسي و اقتصادي دولت هاي غربي بر کشورهاي مستقل جهان براي پيشبرد منافع استعماري اين دولت ها، مبدل شده است. هم اکنون بسياري از کشورهاي جهان، با توجه به اين واقعيت تلخ و همچنين بدليل ناهم خواني برخي بندهاي اعلاميه حقوق بشر با اعتقادات، فرهنگ و رسوم آنان، خواستار تغيير در اين بندها و جلوگيري از استفاده ابزاري از اين اعلاميه هستند. بدنبال تصويب اعلاميه جهاني حقوق بشر در دهم دسامبر 1948 ميلادي توسط مجمع عمومي سازمان ملل متحد و تأييد حقوق طبيعي و اجتماعي افراد بشر توسط اين سازمان بين المللي، روز دهم دسامبر (برابر با 19 آذر 1327ش) به عنوان روز جهاني حقوق بشر نامگذاري شده است.

تصويب اعلاميه حقوق بشر در سازمان ملل متحد (1948م) : تصويب اعلاميه حقوق بشر در سازمان ملل متحد (1948م) در جريان جنگ جهاني دوم، هنگامي كه منشور ملل متحد در دست تدوين بود، احترام به حقوق بشر و آزادي‏هاي سياسي مورد توجه نمايندگان كشورهاي مختلف جهان واقع شد. پس از چندي، سازمان ملل متحد تصميم گرفت كه اين حقوق، همه جا و براي همه ملت‏ها قابل اجرا باشد. در ادامه، كميسيون حقوق بشر در ژانويه سال 1947م شروع به كار كرد و پس از مدتي مطالعه و بررسي در قوانين اساسي كشورها و بحث و گفتگو در كميسيون‏هاي مختلف، نتيجه مطالعات خود را به صورت لايحه‏ اي به مجمع عمومي تقديم كرد. مجمع مزبور در دهم دسامبر 1948م (19 آذر 1327ش) با 48 رأي مثبت و 8 رأي ممتنع، اعلاميه جهاني حقوق بشر را تصويب كرد و اين روز به عنوان روز جهاني حقوق بشر نام‏گذاري گرديد. اين اعلاميه، شامل يك مقدمه و سي ماده مي‏باشد و در ماده اول آن به برابري افراد بشر و حاكميت روح برادري در ميان آن‏ها اشاره شده است. علي رغم تصويب اعلاميه جهاني حقوق بشر، واقعيت در عمل به گونه ‏اي ديگر شكل گرفت. نگاهي گذرا به روي‏دادهاي سياسي و نظامي جهان پس از پايان جنگ دوم جهاني، تصويري از وقايع اسفبار را نشان مي‏دهد كه دقيقاً بيانگر فاصله زياد ميان اهداف و عملكرد جامعه بين ‏المللي در دفاع از حقوق بشر است. به علاوه بر خلاف تصور اوليه، شعارِ دفاع از حقوق بشر، عملاً به ابزاري در جهت اِعمال فشارهاي سياسي و اقتصاديِ دولت‏هاي غربي بر كشورهاي مستقل جهان براي پيشبرد منافع استعماري اين دولت‏ها، مبدّل شده است. هم اكنون بسياري از كشورهاي جهان، با توجه به اين واقعيت تلخ و هم‏چنين به دليل ناهم‏خواني برخي بندهاي اعلاميه حقوق بشر با اعتقادات، فرهنگ و رسوم آنان، خواستار تغيير در اين بندها و جلوگيري از استفاده ابزاري از اين اعلاميه هستند. به دنبال تصويب اعلاميه جهاني حقوق بشر در دهم دسامبر 1948م توسط مجمع عمومي سازمان ملل متحد و تأييد حقوق طبيعي و اجتماعي افراد بشر توسط اين سازمان بين ‏المللي، روز دهم دسامبر (برابر با 19 آذر 1327ش) به عنوان روز جهاني حقوق بشر نام گذاري شده است.

تصويب طرح انتقال مقرّ سازمان ملل به آمريكا در كنگره آمريكا (1949م) : سازمان ملل متحد پس از تأسيس در سال 1945م، تا چهار سال يعني تا 1949م مقرّ مشخصي نداشت. ابتدا قرار بود هم‏چون جامعه ملل، ژِنو به عنوان مقرر سازمان ملل باشد و جلسات آن، در آن شهر و يا به تناوب در پايتخت‏هاي هر يك از كشورهاي عضو تشكيل شود. در همين زمان، در دهم دسامبر 1945م كنگره امريكا به اتفاق آرا تصميم گرفت از سازمان ملل متحد دعوت كند كه مقرّ دائمي خود را در امريكا بنا سازد. مجمع عمومي سازمان ملل كه اولين جلسه رسمي خود را پس از تأسيس اين سازمان در فوريه 1946م در لندن برگزار كرده بود، در چهاردهم فوريه موافقت خود را براي انتقال تشكيلات سازمان ملل به امريكا اعلام نمود. سازمان ملل پس از اعلام موافقت خود با تأسيس مقر اين سازمان در امريكا، تصميم گرفت زميني به مساحت 180 كيلومتر مربع را از دولت امريكا خريداري كند. در نهايتْ اولين سنگ بناي تأسيس ساختمان 110 طبقه سازمان ملل هم‏زمان با روز ملل متحد، در 24 اكتبر 1949م، در يك محوطه وسيع، توسط هاري ترومن رئيس جمهور وقت امريكا و در حضور اعضاي مجمع عمومي بر زمين زده شد. به تدريج كه كار ساختماني اين بنا به پايان رسيد، مدارك و اسناد و دفاتر اداري و تشكيلات سازمان ملل از ژنو و لندن و پاريس و... به نيويورك انتقال يافت. پس از سه سال، عمليات احداث ساختمان سازمان ملل به پايان رسيد و در اكتبر 1952م اولين جلسه مجمع عمومي سازمان ملل متحد در محل ساختمان نوساز اين سازمان در نيويورك تشكيل شد. مصون ماندن امريكا از خسارات جنگ جهاني دوم، دارا بودن امنيت سياسي و نيز كمك‏هاي مالي فراوان امريكا براي خريد زمين و احداث ساختمان سازمان ملل از دلايل اصلي موافقت سازمان ملل براي انتقال ساختمان مركزي خود به نيويورك بود. كمك‏هاي مالي و تسهيلات اقتصادي امريكا براي ساخت مقر سازمان ملل به حدي بود كه به تعبيري بايد گفت امريكا تشكيلات ساختماني سازمان ملل را مجاني در اختيار اين سازمان قرار داد. ضمن اينكه اساساً طرح تأسيس سازمان ملل متحد در ابتدا از سوي فرانْكلين دِلانو روزْوِلْتْ، سي و دومين رئيس جمهورارائه شده بود. در كنار اين موارد بايد يك نكته را نيز اضافه كرد و آن اينكه اصولاً تلاش امريكا براي انتقال سازمان ملل به آن كشور، چه به صورت هديه وام بدون بهره و چه به بهانه ثبات و امنيت و چه به صورت تبليغ در مورد وضع مطلوب اقتصادي و... در حقيقت تلاش به منظور ايجاد سلطه امريكا بر اين سازمان بوده است. چنانكه تلاش‏هاي بعدي ايالات متحده نيز مانند تقبّل بيشترين حق السهم در سازمان، اِعمال نفوذ در آراء نمايندگان سازمان، فشار سياسي بر شوراي امنيت و مجمع عمومي و... در دستيابي به منافع بيشتر دولت امريكا، همه در جهت همين سياست بوده است.