#دعای روز بیستم ماه رمضان

اَللّٰهُمَّ افْتَحْ لِى فِيهِ أَبْوابَ الْجِنانِ، وَأَغْلِقْ عَنِّى فِيهِ أَبْوابَ النِّيرانِ، وَوَفِّقْنِى فِيهِ لِتِلاوَةِ الْقُرْآنِ، يَا مُنْزِلَ السَّكِينَةِ فِى قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ. خدایا در این ماه بروی من درهای بهشت را باز کن، و درهای آتش دوزخ را برویم ببند، و توفیق تلاوت قرآن را به من عطا فرما‌، ای فرود آورنده سکینه و آرامش بر دل‌های مؤمنین .

دراين دعاچندنکته وجوددارد، 1: بازشدن درهای بهشت بروی بندگان، 2: بسته شدن درهای جهنم بروی بندگان، 3: توفیق پیداکردن برای تلاوت قرآن، 4: نازل شدن سکینه و آرامش در دلهای مؤمنین .

درهای بهشت : «اَللّٰهُمَّ افْتَحْ لِى فِيهِ أَبْوابَ الْجِنانِ» منظور از اینکه می‌گوییم خدایا درهای بهشت را بر روی من بگشای این است که خداوند ما را از گناهانی که در طول عمر خویش انجام داده‌ یم پاک سازد و حسنات و کارهای نیک ما را افزون سازد چرا که تا انسان گنه‌کار باشد و از خیرات و حسنات به دور باشد، بهشت بر او حرام خواهد بود و تنها هنگامی درب‌های بهشت روی او گشوده می‌گردد که هیچ گناهی بر او نباشد و اینکه می‌گوییم درهای بهشت را بر روی ما بگشای به این خاطر است که خداوند به ما عنایت فرماید تا طوری در دنیا زندگی کنیم که بتوانیم در آخرت از هر دری که خواستیم وارد بهشت شویم... خانه‌های خود را به تلاوت قرآن روشن کنید و آن‌ها را گورستان نکنید چنانچه یهود و نصارا کردند، در کلیساها و عبادتگاه ‌های خود نماز کنند ولی خانه‌ های خویش را معطل گذارده‌اند (و در آن‌ها عبادتی انجام ندهند) زیرا که هر گاه در خانه بسیار تلاوت قرآن شود خیر و برکتش زیاد گردد”‌، و اهل آن به وسعت رسند و آن خانه برای اهل آسمان درخشندگی دارد چنانچه ستارگان آسمان برای اهل زمین می‌درخشند . پیامبر در خطبه خطبه شعبانیه ...أَیهَا النَّاسُ إِنَّ أَبْوَابَ الْجِنَانِ فِی هَذَا الشَّهْرِ مُفَتَّحَةٌ فَاسْأَلُوا رَبَّکمْ أَنْ لایغَلِّقَهَا عَلَیکمْ . وَسِیقَ الَّذِینَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَی الْجَنَّةِ زُمَرًا ۖ حَتَّیٰ إِذَا جَاءُوهَا وَفُتِحَتْ أَبْوَابُهَا وَقَالَ لَهُمْ خَزَنَتُهَا سَلامٌ عَلَیْکُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوهَا خَالِدِینَ؛ و کسانی که تقوای الهی پیشه کردند گروه گروه به سوی بهشت برده می شوند و هنگامی که به آن می رسند درهای بهشت گشوده می شود. (سوره زمر، آیه 73) . از امام باقر علیه‌السلام در حدیثی می‌خوانیم: و اعلموا ان للجنة ثمانیة ابواب عرض کل باب منها مسیرة اربعین سنة؛ بدانید که بهشت هشت در دارد که عرض هر دری از آنها به اندازه چهل سال راه است. [خصال صدوق، ابواب الثمانیة، ج ۱، ص ۴۰۸] این خود نشان می‌دهد که "در" در این‌گونه موارد، مفهومی وسیع ‌تر از آنچه در تعبیرات روزانه گفته می‌شود دارد. [تفسیر نمونه، ج ‌۱۰، ص ۱۹۴] . پیامبر اکرم(ص) می فرمایند: یکی از درهای بهشت «ریان» (به معنی شاداب، سیراب) نام دارد که فقط روزه داران از آن وارد می شوند. در دیگر «معروف» نام دارد که اهل معروف و کارهای خیر از آن وارد می شوند. در دیگر «صبر» است و نیز در دیگر آن «شکر» است. در دیگر بهشتی «بلا» نام دارد و در دیگر آن «اعظم» است که مخصوص پارسایان و پرهیزکاران است.(میزان الحکمه، ج1، ص 431، ح 2595) . از امیر المؤمنین علیه السلام نقل است که: بهشت دارای هشت در است دروازه ای که پیامبران و صدیقان از آن وارد می شوند، دروازه ای که شهیدان و صالحان از آن داخل می شوند و پنج دروازه دیگر که شیعیان و دوستداران ما از آن وارد می شوند ... و یک دروازه دیگر که دیگر مسلمانانی که به یگانگی خداوند گواهی داده و در دلشان ذره ای دشمنی نسبت به خاندان (نبوت) نباشد از آن به بهشت درمی آیند. (خصال صدوق 408/6) . مردم از لحاظ ارزش كارهايي كه كرده اند، داراي موقعيتهاي مخصوصي هستند كه از درهاي معيني كه تناسب با اعمال  آنها  دارد، وارد بهشت مي شوند و آن عبارتند از : باب المجاهدين . باب المصلين(در نماز گزاران) . باب الصائمين(روزه داران) . باب الصابرين(صبر كنندگان) . باب الشاكرين(شكر گزاران) . باب الذاكرين(ياد آوران خدا) . باب الحاجين(حج كنندگان) . باب اهل المعروف كه امام صادق(ع) در اين مورد مي فرمايد: در كارهاي نيك  با برادرانتان  رقابت كنيد  و از  اهل معروف باشيد،  زيرا  براي  بهشت  دري  است كه به  آن  در معروف مي گويند و داخل آن نمي روند و مگر  كسي كه در دنيا كارهاي نيك انجام داده است [نور الثقلين ، ج4،ص506]  . پيامبر صلى الله عليه و آله: اَلجَنَّةُ بَناؤُها لَبِنَةٌ مِن فِضَّةٍ و َلَبِنَةٌ مِن ذَهَبٍ و َمِلاطُهَا المِسكُ الأَذفَرُ وَ حَصباؤُهَا اللُّؤلُؤُ وَ الياقوتُ و َتُربَتُهَا الزَّعفرانُ... ؛ ساختمان بهشت خشتى از نقره و خشتى از طلاست، گِل آن مُشك بسيار خوشبو و سنگريزه آن لؤلؤ و ياقوت و خاك آن زغفران است... . [نهج الفصاحه ص 434 ، ح 1327] . پيامبر صلى الله عليه و آله: فِى الجَنَّةِ ما لا عَينٌ رَأَت وَ لا اُذُنٌ سَمِعَت وَ لا خَطَرَ عَلى قَلبِ بَشَرٍ؛ در بهشت چيزهايى هست كه نه چشمى ديده و نه گوشى شنيده و نه به خاطر كسى گذشته. [نهج الفصاحه ص 590 ، ح 2060] . پيامبر صلى الله عليه و آله: مَنِ اشتاقَ اِلَى الجَنَّةِ سارَعَ فِى الخَيراتِ؛ هر كس مشتاق بهشت است براى انجام خوبى ها سبقت مى گيرد. بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 74 ، ص 94] . قَالَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ: يَا عَلِيُّ رَأَيْتُ عَلَى بَابِ اَلْجَنَّةِ مَكْتُوباً أَنْتِ مُحَرَّمَةٌ عَلَى كُلِّ بَخِيلٍ وَ مُرَاءٍ وَ عَاقٍّ وَ نَمَّامٍ. [جامع الأخبارجلد۱ صفحه۸۴] . پيامبر صلى الله عليه و آله: اضْمَنُوا لِي سِتّاً مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَضْمَنْ لَكُمُ الْجَنَّةَ اصْدُقُوا إِذَا حَدَّثْتُمْ وَ أَوْفُوا إِذَا وَعَدْتُمْ وَ أَدُّوا إِذَا اؤْتُمِنْتُمْ وَ احْفَظُوا فُرُوجَكُمْ وَ غُضُّوا أَبْصَارَكُمْ وَ كُفُّوا أَيْدِيَكُمْ. شش چيز را براى من ضمانت كنيد تا من بهشت را براى شما ضمانت كنم، راستى در گفتار، وفاى به عهد، بر گرداندن امانت، پاكدامنى، چشم بستن از گناه و نگه داشتن دست (از غير حلال). [کنز الفؤاد ج 2 ، ص 11 - نهج الفصاحه ص 216 ، ح 321]

جنان : لغت‌نامه دهخدا : جنان . [ ج ِ ] (ع اِ) ج ِجنت . (دهار) (لغت نامه ٔ مقامات حریری ). ج ِ جنت ، بمعنی بهشت . (از منتهی الارب ) (از اقرب الموارد) (از غیاث اللغات از کشف اللغات و قاموس و منتخب) . جنان : فرهنگ فارسی معین : (جِ) [ ع . ] (اِ.) جِ جنت .

درهای جهنم : «وَأَغْلِقْ عَنِّى فِيهِ أَبْوابَ النِّيرانِ» در این روز درهای آتش دوزخ را بر من ببند، به فرموده خداوند عزوجل در قرآن کریم: «الم یعلموا انه من یحاد الله و رسوله فان له نارجهنم خالدا فیها؛  [توبه آیه64] یعنی آیا نمی‌دانند که هر کس با خداوند و رسولش دشمنی نماید آتش جهنم برای اوست که در آن جاودان خواهد ماند» و با توجه به این آیه شریفه در می‌یابیم ما در این روز در اصل با این دعا از خداوند می‌خواهیم ما را جزء کسانی قرار دهد که از دستورات ذات اقدسش و رسول گرامی ‌اش پیروی می‌کنیم چرا که پیروی از خداوند و رسولش برابر با رستگاری در دنیا و آخرت و دوری از آتش دوزخ است... اینکه می‌گوییم درهای بهشت را بر روی ما بگشای به این خاطر است که خداوند به ما عنایت فرماید تا طوری در دنیا زندگی کنیم که بتوانیم در آخرت از هر دری که خواستیم وارد بهشت شویم... پیامبر در خطبه خطبه شعبانیه ...أَیهَا النَّاسُ إِنَّ أَبْوَابَ الْجِنَانِ فِی هَذَا الشَّهْرِ مُفَتَّحَةٌ فَاسْأَلُوا رَبَّکمْ أَنْ لایغَلِّقَهَا عَلَیکمْ وَ أَبْوَابَ النِّیرَانِ مُغَلَّقَةٌ فَاسْأَلُوا رَبَّکمْ أَنْ لایفَتِّحَهَا عَلَیکمْ وَ الشَّیاطِینَ مَغْلُولَةٌ فَاسْأَلُوا رَبَّکمْ أَنْ لایسَلِّطَهَا عَلَیکمْ. ای مردم! درهای بهشت در این ماه گشوده است؛ از خدا بخواهید که [این درها را] به روی شما نبندد و درهای آتش، بسته است؛ از پروردگار خود بخواهید که آنها را به روی شما باز نگرداند . و شیاطین دربند هستند؛ از خدا درخواست کنید که آنها را بر شما مسلّط نسازد . خداوند در قرآن جهنم را نیز مانند بهشت دارای در می داند و می فرماید: همان دوزخى که هفت در دارد، و براى هر درى گروهى از پیروان شیطان تقسیم شده اند «لَها سَبْعَهُ أَبْوابٍ لِکلِّ بابٍ مِنْهُمْ جُزْءٌ مَقْسُومٌ؛ هفت در دارد و براى هر درى، گروه معینى از آنها تقسیم شده اند» (حجر آیه44). همان گونه که درهاى بهشت، طاعات و اعمال صالح و مجاهدتهایى است که بوسیله آن بهشتیان وارد بهشت مى شوند. جهنم هفت در دارد (بعید نیست عدد هفت در اینجا عدد تکثیر باشد، یعنى درهاى بسیار و فراوان دارد، همانگونه که در آیه27 سوره لقمان نیز عدد هفت به همین معنى آمده است). ولى واضح است این تعدد درها (مانند تعدد درهاى بهشت) نه به خاطر کثرت واردان است به طورى که از یک در کوچک نتوانند وارد شوند، و نه جنبه تشریفاتى دارد، بلکه در حقیقت اشاره به عوامل گوناگونى است که انسان را به جهنم مى کشاند، هر نوع از گناهان درى محسوب مى شود. حضرت صادق علیه السّلام، از پدرش از جدّش علیهم السّلام که: جهنّم هفت در دارد: از یک در فرعون و هامان و قارون داخل می شوند، و از یک در مشرکین و کافرینی که به قدر یک چشم بر هم زدن ایمان نیاورده اند، و از یک در بنو امیه وارد می شوند که اختصاص به آنان دارد و کسی در آن در با آنها شریک نیست؛ و آن باب لَظَی و باب سَقَر و باب هاویه است . مطابق برخی آیات و روایات هر یک از این درهای بهشت و جهنم به اسمی خوانده می شوند مثلا حضرت رسول صلی الله علیه و آله فرمود: یکی از درهای بهشت «ریان» (به معنی شاداب، سیراب) نام دارد که فقط روزه داران از آن وارد می شوند. در دیگر «معروف» نام دارد که اهل معروف و کارهای خیر از آن وارد می شوند. در دیگر «صبر» است و نیز در دیگر آن «شکر» است. در دیگر بهشتی «بلا» نام دارد و در دیگر آن «اعظم» است که مخصوص پارسایان و پرهیزکاران است.[میزان الحکمه ج1 ص431 ح2595] و نیزدربیانی امام محمد باقرعلیه السلام نامهای درهای جهنم را چنین بازگو میفرماید: 1- در اعلی جهنم جهیم نام دارد 2- لظی (پوست بدنت و صورت را می برد) 3- سقر (آتش داغ) 4- حطمه (آتش افروخته) 5- هاویه (آتش سوزان) 6- سعیر (سوزان) 7- جهنم [میزان الحکمه ج1 ص471 ح2904] گفتنی است که تمام این اسامی به ترتیب در سوره های مائده آیه10 و معارج آیه15 و مدثر آیه42 و همزه آیه5 و قارعه آیه9 و حج آیه4 و مانند آن آمده است] . وجود درهای متعدد برای بهشت و جهنم به دلیل مراتب اعمال خوب و بد و درجات افراد دارای طبقات است که با میزان اعمال خوب یا بد افراد متفاوت است مثلا درباره منافقان آمده است که آنان در پائین ترین درکات دوزخ قرار دارند: «ان المنافقین فی الدرک الاسفل من النار» [نساء، آیه145؛ برای آگاهی بیشتر ر.ک: المیزان، ج12، ص170، تفسیر نمونه، ج10، صص194و195 و ج11 ص74] و نیز درباره مؤمنان قرآن می فرماید هر عمل نیکی که از آن سر می زند به یکی از درها و درجه های بهشت راه می یابند به عنوان نمونه به هشت عامل ورود به بهشت درسوره رعد اشاره فرموده است که عبارتندازرعایت عهدوپیمان، صله ارحام، خوف الهی، ترس ازبدعاقبتی، صبردرراه خدا، برپا داشتن نماز، انفاق کردن وبدی را با خوبی پاسخ گفتن. [رعد،آیات20تا23؛برای آگاهی بیشتر:تفسیر نمونه ج10ص194و195]. همان طو رکه اشاره شد جهنم دارای هفت دربوده و مطابق روایات[خصال صدوق ج2 ص408 باب الثمانیه ح6] بهشت دارای هشت درمیباشداین تفاوت بیانگر آن است که راههای نیل به بهشت بیش از جهنم است زیرارحمت خداوندبرغضبش پیشی دارد(یا من سبقت رحمته غضبه)(دعای جوشن کبیر)

تلاوت قرآن : «ووفقنی فیه لتلاوه القرآن» . توصیه ‌ای از پیامبر اکرم (ص) در مورد تلاوت قرآن.پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمودند: نوروا بیوتکم بتلاوه القرآن اولا تتخذوها قبورا کما فعلت الیهود و النصاری، صلوا فی الکنائس والبیع و عطلوا بیوتهم فان البیت اذا کثر فیه تلاوه القرآن کثر خیره و انسع اهله و اضاء لاهل السماء کما تصنئی نجوم السماء لاهل الدنیا. [اصول کافی، ج2، ص610] یعنی خانه‌های خود را به تلاوت قرآن روشن کنید و آن‌ها را گورستان نکنید چنانچه یهود و نصارا کردند، در کلیساها و عبادتگاه‌ های خود نماز کنند ولی خانه ‌های خویش را معطل گذارده ‌اند (و در آن‌ها عبادتی انجام ندهند) زیرا که هر گاه در خانه بسیار تلاوت قرآن شود خیر و برکتش زیاد گردد و اهل آن به وسعت رسند و آن خانه برای اهل آسمان درخشندگی دارد چنانچه ستارگان آسمان برای اهل زمین می‌درخشند وامام باقر (ع) فرمودند: لکل شی ربیع و ربیع القرآن شهر رمضان: یعنی هر چیزی بهاری داردوبهار قرآن ما، ماه مبارک رمضان است. [وسائل الشیعه، ج1، ص302] . پس با این حال ما نیز از خداونددراین روز می‌خواهیم که به ما توفیق عنایت فرماید تا بتوانیم کلام نورانیش را تلاوت کرده و به آن جامه عمل بپوشانیم.

قال الامام الصادق علیه السّلام : علیکم بتلاوة القرآن فان درجات الجنة علی عدد آیات القرآن فاذا کان یوم القیامة قیل لقاری القرآن اقرأ و ارقأ. [وسائل الشیعه، ج ۲، ص ۸۴۲] امام صادق علیه السّلام فرمود: بر شما است تلاوت قرآن؛ به درستی که درجات بهشت به تعداد آیات قرآن است، پس زمانی که روز قیامت شود به قاری قرآن گفته می شود، قرآن بخوان و بالا برو. قال رسول الله صلّی الله علیه و آله : افضل العبادة قراءة القرآن.[مجمع البیان، ج ۱، ص ۱۵] پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمود: بهترین عبادت، قرائت قرآن است. قال رسول الله صلّی الله علیه و آله : یا سلمان المؤمن اذ قرء القرآن فتح الله علیه ابواب الرحمة و خلق الله بکل حرف یخرج من فَمه ملکاً یسبح له الی یوم القیامه. [بحار الأنوار، ج ۹۲، ص ۱۷] پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمود: ای سلمان زمانی که مؤمن قرآن تلاوت می کند باز می کند خداوند بر او دربهای رحمت را و به ازای هر حرفی که از زبان او خارج می شود، خلق می کند ملکی را که برای او تسبیح کند تا روز قیامت. قال رسول الله صلّی الله علیه و آله : یا سلمان علیک بقراءة القرآن فان قراءته کفارة للذنوب و ستر من النار، و امان من العذاب و یکتب المن یقرأه بکل آیه ثواب مائه شهید ... [بحار الأنوار، ج ۹۲، ص ۱۷] پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمود: ای سلمان بر تو باد تلاوت قرآن، به درستی که تلاوت قرآن کفاره است برای گناهان و حجاب از آتش و امان از عذاب است و برای کسی که قرآن می خواند به ازای هر آیه ثواب صد شهید نوشته می شود. قال رسول الله صلّی الله علیه و آله : اقرؤوا القرآن و اعملوا به و لا تجفوا عنه و لا تغلوا فیه و لا تأکلوا به و لا تستکثروا به. [نهج الفصاحه، ص ۸۰، ح ۴۲۵] پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمود: قرآن را بخوانید و بدان عمل کنید و از آن دور نشوید و در آن غلو نکنید و به وسیله آن نان نخورید و به کمک آن فزونی نجوئید.

يَا مُنْزِلَ السَّكِينَةِ فِى قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ. ای فرود آورنده وقار و سکینه بر دل‌های اهل ایمان.

http://dl.hodanet.tv/ebookmobile/sirozsidoaa5.htm

http://dl.hodanet.tv/ebookmobile/sirozsidoaa5.pdf

http://dl.hodanet.tv/ebookmobile/sirozsidoa.apk