#دعای روز بیست و هفتم ماه رمضان

اَللّـهُمَّ اغْسِلْنی فیهِ مِنَ الذُّنُوبِ، وَطَهِّرْنی فیهِ مِنَ الْعُیُوبِ، وَ امْتَحِنْ قَلْبی فیهِ بِتَقْوَی الْقُلُوبِ، یا مُقیلَ عَثَراتِ الْمُذْنِبینَ. خدایا در این ماه مرا از چرک وکثافات گناهان شست و شو ده و پاکیزه گردان، و مرا از هر عیب ونقصی پاک ساز و تطهیر کن، و دلم را در آزمایش و امتحان در رتبه دل‌های اهل تقوی قرار بده، ای نادیده گیرنده و پذیرنده عذر لغزش‌های گناهکاران.

{این دعارادرمفاتیح برای روز بیست و سوم آورده است که مناسبتش برای این روزاست ودعای روز بیست و هفتم که درمفاتیح ذکرشده اَللّهُمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ فَضْلَ لَیلَةِ الْقَدْرِ.. مناسب روزبیست و سوم است که محلش تغییرکرد}.

دراين دعاچندنکته وجوددارد، 1: شستشوی جسم و روح از چرک وکثافات گناهان، 2: طهارت و پاکیزگی جسم و روح از عیبها ونقصها، 3: امتحان شدن قلب و درخواست قرار گرفتن قلب در رتبه قلبهای باتقوایان .

پاک شدن از گناهان : «اللهم اغسلنی فیه من الذنوب» خدایا در این روز مرا از گناهان پاکیزه گردان. همانطور که در روایات و آیات قرآن کریم آمده است خداوند تمام گناهان بندگان خویش را می‌بخشد و از آنها در می‌گذرد «ان الله یغفر الذنوب جمیعا‌؛ [زمر آیه53] یعنی به درستی که خداوند تمامی گناهان را می‌آمرزد» ولی خداوند تنها یک گناه را نمی‌بخشد و آن هم شرک ورزیدن به ذات اقدس اوست «ان الله لایغفر ان یشرک به...؛ [نساء آیه48] یعنی به درستی که خداوند کسی را که برای او شریک قایل شود، نمی‌آمرزد» حال می‌خواهیم بدانیم که در این دعا منظور از اللهم اغسلنی، خدایا مرا شستشو ده،  چه می‌باشد؟ برای جواب باید به این نکته اشاره کنیم که آب پاک کننده تمام کثافات و پلیدی‌هاست به طوری که آب هر کثافت و پلیدی را در هر مکانی که باشد از بین می‌برد و پاکیزگی و نظافت را بر جای می‌گذارد به طوری که اثری از آن کثافت نخواهد ماند که آنگاه است که می‌گوییم مکان مورد نظر ما شستشو شده و پاک گردیده است و دلیل اینکه از خداوند خواستاریم که اللهم اغسلنی فیه من الذنوب، ما را از گناهان شستشو داده و پاک گرداند به خاطر این است که دیگر اثری از گناه در جسم وروح ماوجود نداشته باشد تا اینکه کثافات وپلیدی‌های گناه مانعی برای رسیدن به قرب الی الله نشوند، پس منظور از غسل همان پاک وطاهر شدن ازپلیدی‌های گناهان است، که دراین روزمانیز از پروردگار عالمیان خواستاریم که مارا ازگناهان پاک گرداند تا بتوانیم به درجات عالی معنوی دست یابیم .

إِنَّ الْحَسَناتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئاتِ ، کارهای نیک آثار پاره‌ ای از گناهان را از بین می‌برد (هود 114) . إِنْ تَجْتَنِبُوا کَبائِرَ ما تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُکَفِّرْ عَنْکُمْ سَیِّئاتِکُمْ وَ نُدْخِلْکُمْ مُدْخَلاً کَریماً ، اگر از گناهان بزرگی که از آن نهی می‌شوید پرهیز کنید، گناهان کوچک شما را می‌پوشانیم و شما را در جایگاه خوبی وارد می‌سازیم (نساء 31) . یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یَجْعَل لَّکُمْ فُرْقاناً وَیُکَفِّرْ عَنْکُمْ سَیِّئاتِکُمْ وَیَغْفِرْ لَکُمْ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ ، ای اهل ایمان، اگر شما در پیشگاه خدا تقوا پیشه کنید، خدای رحمان تشخیص و بصیرت شما را بالا می‌برد تا میان حق و باطل تمیز بگذارید و سود و زیان خود را بشناسید. علاوه بر آن، بدیهای شما را از پروندۀ اعمالتان ناپدید می‌کند و گناهان شما را می‌آمرزد. خداوند جهان فضلی عظیم دارد (انفال 29) . وَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَآمَنُوا بِمَا نُزِّلَ عَلَى محمّد وَهُوَ الْحَقُّ مِن رَّبِّهِمْ کَفَّرَ عَنْهُمْ سَیِّئاتِهِمْ وَأَصْلَحَ بَالَهُمْ ، و آنان که ایمان آورند و کارهای شایسته به جا آورند و به قرآنی که بر محمد نازل شده است، ایمان آورند، که آن قرآن درست و برحق است و از پیشگاه پروردگارشان نازل شده است، بدیهای اعمالشان را از پروندۀ اعمالشان زدوده و موقعیت آنان را اصلاح می‌کند (محمد 2) . یکی از راههای پاک شدن از گناه اقرار بر آن گناه می باشد . البته در دستورات اسلامی اقرار به گناه را فقط در محضر باری تعالی جایز می داند و به هیچ کسی اجازه نمی دهد که برای کسی گناه خود را بیان کند . ابَا عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ إِنَّهُ وَ اللَّهِ مَا خَرَجَ عَبْدٌ مِنْ ذَنْبٍ بِإِصْرَارٍ وَ مَا خَرَجَ عَبْدٌ مِنْ ذَنْبٍ إِلَّا بِإِقْرَارٍ ، امام صادق (ع) : همانا به خدا قسم بنده از گناه، با اصرار بر گناه خارج نمی شود وبنده از گناه خارج نمی شود مگر با اقرار بر گناه (الکافی ،ج 2 ، ص 426) . الشَّیْخُ الْمُفِیدُ فِی الْإِخْتِصَاصِ، عَنِ الْعَالِمِ ع أَنَّهُ قَالَ الْمُقِرُّ بِذَنْبِهِ کَمَنْ لَا ذَنْبَ لَهُ [وَ إِذَا کَانَ الرَّجُلُ فِی جَوْفِ اللَّیْلِ فِی صَلَاتِهِ ] وَ یُقِرُّ لِلَّهِ بِذَنْبِهِ وَ یَسْأَلُهُ التَّوْبَةَ وَ فِی عَهْدِهِ أَنْ لَا یَرْجِعَ إِلَیْهِ فَاللَّهُ یَغْفِرُ لَهُ إِنْ شَاءَ ، امام (ع) : اقرار کننده به گناه مثل کسی است گناهی بر اونیست .(و وقتی که مرد در دل شب و در نمازش باشد ) و اقرار کند برای خدا به گناهش وطلب توبه کند وبه گناهش بر نگردد پس خداوند اورا می بخشد! هر قدر که بخواهد (مستدرک الوسائل ، ج12 ، ص 116) . یکی از راههای پاک شدن از گناه توبه و باز گشت ازگناه و آن هم با زگشتی که دیگر به آن بر نگردد انسان را به جایی می رساند که مساوی با کسی است که دیگر گناه نکرده است واگر به گناه برگردد مثل مسخره کننده توبه است . عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ سَمِعْتُهُ یَقُولُ التَّائِبُ مِنَ الذَّنْبِ کَمَنْ لَا ذَنْبَ لَهُ وَ الْمُقِیمُ عَلَى الذَّنْبِ وَ هُوَ مُسْتَغْفِرٌ مِنْهُ کَالْمُسْتَهْزِئِ ، جابر می گوید از ا امام باقر (ع) شنیدم که می فرماید : توبه کننده از گناه مثل کسی است که گناهی بر او نیست .بر پا دارنده گناهی که او استغفار کننده از آن می باشد مثل مسخره کنند می باشد (الکافی ،ج 2 ،ص 435) . قَالَ الصَّدُوقُ وَ قَدْ رُوِیَ أَنَّ التَّوْبَةَ النَّصُوحَ هُوَ أَنْ یَتُوبَ الرَّجُلُ مِنْ ذَنْبٍ وَ یَنْوِیَ أَنْ لَا یَعُودَ إِلَیْهِ أَبَداً ، روایت شده است که: توبه نصوح آن چیزی است که مرد از گناهش بر می گردد ونیت می کند که دیگر به آن بر نگردد (وسائل الشیعة ج 16 ، ص 77) . یکی از پاک کننده های گناهان ذکر لسانی و طلب استغفار می باشد که در روایات به آن توجه خاص شده است . قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ قَالَ أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ مِائَةَ مَرَّةٍ فِی کُلِّ یَوْمٍ غَفَرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ سَبْعَمِائَةِ ذَنْبٍ وَ لَا خَیْرَ فِی عَبْدٍ یُذْنِبُ فِی کُلِّ یَوْمٍ سَبْعَمِائَةِ ذَنْبٍ ، امام صادق (ع) :کسی که درروز صد مرتبه استغفار کند خداوند عز وجل هفت صد گناه از او می آمرزد و بنده ای که در هر روز هفت صد گناه انجام می دهد در او خیری نیست (الکافی ، ج 2 ،ص 439) . وَ عَنْهُ ع طُوبَى لِلْعَبْدِ یَسْتَغْفِرُ اللَّهَ مِنْ ذَنْبٍ لَمْ یَطَّلِعْ عَلَیْهِ غَیْرُهُ فَإِنَّمَا مَثَلُ الِاسْتِغْفَارِ عَقِیبَ الذَّنْبِ مَثَلُ الْمَاءِ یُصَبُّ عَلَى النَّارِ فَیُطْفِئُهَا امام معصوم (ع) :خوشا به حال بنده ای که از خدا طلب استغفار می کند از گناهی که غیر او بر آن مطلع نیست .پس بدرستی که مثل استغفار بعد از گناه مثل آبی است که بر آتش ریخته می شود واو را خاموش می کند (مستدرک الوسائل ، ج12 ، ص 124) . از جمله پاک کننده های گناهان استغفار قبل از خواب میباشد .چونکه انسان قبل از خواب بیاد گناهان روز می افتد وبا طلب مغفرت هم گناهان را پاک وهم حسابرسی نفس خود نموده است .عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنِ اسْتَغْفَرَ اللَّهَ مِائَةَ مَرَّةٍ حِینَ یَنَامُ بَاتَ وَ قَدْ تَحَاتَّ عَنْهُ الذُّنُوبُ کُلُّهَا کَمَا یَتَحَاتُّ الْوَرَقُ مِنَ الشَّجَرِ وَ یُصْبِحُ وَ لَیْسَ عَلَیْهِ ذَنْبٌ ، امام صادق (ع) کسیکه هنگام خواب صد مرتبه استغفار کند، شب را طی می کند در حالی که تمام گناهان او می ریزد همانطور که برگ درختان می ریزد .ودر حالی که گناهی بر او نیست صبح می کند (وسائل الشیعة، ج 6 ،ص451) . در روز قیامت گناهان انسان را به او نشان می دهند اما موقعی خوشایند او خواهد بود که آنها را با طلب استغفار بیابد . قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص طُوبَى لِمَنْ وَجَدَ فِی صَحِیفَةِ عَمَلِهِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ تَحْتَ کُلِّ ذَنْبٍ أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ رسول خدا (ص)فرمود: خوشا به حال کسی که در روز قیامت در صحیفه عملش در زیر هرگناه کلمه استغفر الله را می یابد! (وسائل الشیعة ، ج 16 ، ص 69) . از جمله پاک کننده های گناهان گریه بر گناه میباشد . قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص طُوبَى لِصُورَةٍ نَظَرَ اللَّهُ إِلَیْهَا تَبْکِی عَلَى ذَنْبٍ مِنْ خَشْیَةِ اللَّهِ لَمْ یَطَّلِعْ عَلَى ذَلِکَ الذَّنْبِ غَیْرُهُ ، رسول خدا (ص): خوشا به صورتی که خدابه آن نظر میکند ،که گریه می کند بر گناه از ترس خدا وبرآن گناه غیر از خودش خبر ندارد (وسائل الشیعة ، ج15 ، ص 225) . یکی دیگر از پاک کننده های گناهان، نماز وعبادت فرد مؤمن درشب می باشد، یعنی غیر از ثوابی که نماز شب دارد،یکی از آثارش شستشو دادن گناه مؤمن می باشد . ابِی عَبْدِ اللَّهِ ع فِی قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِنَّ الْحَسَناتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئاتِ قَالَ صَلَاةُ الْمُؤْمِنِ بِاللَّیْلِ تَذْهَبُ بِمَا عَمِلَ مِنْ ذَنْبٍ بِالنَّهَار، امام صادق (ع) در کلام خداوند عز وجل می باشد که نیکیها بدیها را از بین می برد که امام (ع) فرمودند : نما ز مؤمن در شب گناهانی که در روز انجام داده است را از بین می برد (الکافی ، ج3 ، ص 266) . عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّهُ سُئِلَ عَنِ الْقُنُوتِ فِی الْوَتْرِ هَلْ فِیهِ شَیْ ءٌ مُوَقَّتٌ یُتَّبَعُ وَ یُقَالُ فَقَالَ لَا أَثْنِ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ صَلِّ عَلَى النَّبِیِّ ص وَ اسْتَغْفِرْ لِذَنْبِکَ الْعَظِیمِ ثُمَّ قَالَ کُلُّ ذَنْبٍ عَظِیمٌ ، از امام صادق (ع) سوال شده است که : آیا در قنوت نماز وتر دعای گوتاهی که گفته شود وجود دارد ؟ امام فرمودند : نزد خداوند عز وجل ثنایی بهتراز درود بر نبی اکرم (ص)واستغفار برای گناه بزرگت نمی باشد سپس فرمودند :هر گناه بزرگ ! (12) . یکی دیگراز پاک کننده های گناهان نمازی می باشد که با حضور قلب وتوجه به ذات پاک الهی انجام پذیرد . أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ مَنْ صَلَّى رَکْعَتَیْنِ یَعْلَمُ مَا یَقُولُ فِیهِمَا انْصَرَفَ وَ لَیْسَ بَیْنَهُ وَ بَیْنَ اللَّهِ ذَنْبٌ ، امام صادق (ع) : کسیکه دو رکعت نمازی که می داند در آن چه می گوید، انجام دهد وتمام شود ، بین او وبین خدا گناهی نخواهد بود (الکافی ج 3 ، ص 266) . یکی دیگر از پاک کننده گناهان شب زند ه داری است . عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ إِنَّ الْمُؤْمِنَ إِذَا قَامَ لَیْلَهُ ثُمَّ أَصْبَحَ صَائِماً نَهَارَهُ لَمْ یُکْتَبْ عَلَیْهِ ذَنْبٌ وَ لَمْ یَخْطُ خُطْوَةً إِلَّا کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِهَا حَسَنَةً (وَ لَمْ یَتَکَلَّمْ بِکَلِمَةِ خَیْرٍ إِلَّا کَتَبَ لَهُ بِهَا حَسَنَةً) وَ إِنْ مَاتَ فِی نَهَارِهِ صُعِدَ بِرُوحِهِ إِلَى عِلِّیِّینَ وَ إِنْ عَاشَ حَتَّى یُفْطِرَ کَتَبَهُ اللَّهُ مِنَ الْأَوَّابِینَ ، امام باقر (ع) : به درستی که مومن وقتی شب را بیدار باشد وصبح کند در حالی که آن روز را روزه بدارد ،برای او گناهی نوشته نمی شود وقدمی از بر نمی دارد مگر اینکه برای او حسنه ای نوشته می شود .(کلمه خیری نمی گوید مگر اینکه برای او حسنه ای نوشته می شود ) واگردر آن روز بمیرد روح او به علیین بالا برده میشود واگر بماند تا اینکه افطار نماید خداوند او را از توابین می نویسد (وسائل الشیعة ج 10 ، ص 406) . یکی دیگر از پاک کننده گناهان انتظار نماز جماعت . عَنْ أَبِی الْحَسَنِ ع قَالَ انْتِظَارُ الصَّلَاةِ جَمَاعَةً مِنْ جَمَاعَةٍ إِلَى جَمَاعَةٍ کَفَّارَةُ کُلِّ ذَنْبٍ ، امام موسی بن جعفر(ع) : منتظر نماز جماعت بودن از نماز جماعت تا نماز جماعت دیگر کفاره همه گناهان می باشد (جامع الاحاديث الشّيعة ج 6 صفحه 395، حديث20 . مستدرک الوسائل ج 6 ، ص 448) . یکی دیگر از پاک کننده گناهان حج وعمره است . أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ آبَائِهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص الْحَجَّةُ ثَوَابُهَا الْجَنَّةُ وَ الْعُمْرَةُ کَفَّارَةٌ لِکُلِّ ذَنْبٍ ، رسول خدا (ص) : حج (واجب) ثوابش بهشت می باشد وعمره کفاره برای هر گناه می باشد (الکافی ، ج 4 ، ص 253) . یکی دیگر از پاک کننده گناهان زیارت امام حسین (ع) است . الرِّضَا ع فِی حَدِیثٍ أَنَّهُ قَالَ لَهُ یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ سَرَّکَ أَنْ تَلْقَى اللَّهَ وَ لَا ذَنْبَ عَلَیْکَ فَزُرِ الْحُسَیْنَ یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ سَرَّکَ أَنْ تَسْکُنَ الْغُرَفَ الْمَبْنِیَّةَ فِی الْجَنَّةِ مَعَ النَّبِیِّ ص فَالْعَنْ قَتَلَةَ الْحُسَیْنِ یَا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ سَرَّکَ أَنْ یَکُونَ لَکَ مِنَ الثَّوَابِ مِثْلُ مَا لِمَنِ اسْتُشْهِدَ مَعَ الْحُسَیْنِ ع فَقُلْ مَتَى ذَکَرْتَهُمْ یَا لَیْتَنِی کُنْتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِیماً ، امام رضا (ع) فرمو دند: ای پسر شبیب ! اگر خوشحال می شوی که ملاقات کنی خداوندراوگناهی برتو نباشد ، پس حسین (ع) را زیارت کن ای پسر شبیب ! اگر دوست داری که در غرفه های ساخته شده در بهشت با نبی اکرم (ص)باشی پس قاتلین حسین (ع) رالعن کن .واگر خوشحال می شوی برای تو مثل ثواب شهدایی که با حسین (ع) بودند . پس وقتی که یاد کنی آنها را بگو : ای کاش با شما بودم ورستگار می شدم رستگار شدنی بزرگ! (وسائل الشیعة ، ج 14 ، ص 417) . یکی دیگر از پاک کننده گناهان بیماری است . وَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص یَا عَلِیُّ أَنِینُ الْمَرِیضِ تَسْبِیحٌ وَ صِیَاحُهُ تَهْلِیلٌ وَ نَوْمُهُ عَلَى الْفِرَاشِ عِبَادَةٌ وَ تَقَلُّبُهُ جَنْباً إِلَى جَنْبٍ فَکَأَنَّمَا یُجَاهِدُ عَدُوَّ اللَّهِ وَ یَمْشِی فِی النَّاسِ وَ مَا عَلَیْهِ ذَنْبٌ ، رسول خدا (ص) فرمودند : یا علی ! آه مریض تسبیح می باشد و ناله و فریاد او تهلیل می باشد و خوابش بر روی بستر عباده می باشد و حرکت او از این پهلو به آن پهلو مثل اینکه مجاهده می کند با دشمن خداودر بین مردم راه می رود در حالی که گناهی برای او نمی باشد (بحار الانوار ، ج 78 ، ص 189) . یکی دیگر از پاک کننده گناهان شهادت است . قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص لِلشَّهِیدِ سَبْعُ خِصَالٍ مِنَ اللَّهِ أَوَّلَ قَطْرَةٍ مِنْ دَمِهِ مَغْفُورٌ لَهُ کُلُّ ذَنْبٍ وَ الثَّانِیَةُ یَقَعُ رَأْسُهُ فِی حَجْرِ زَوْجَتَیْهِ مِنَ الْحُورِ الْعِینِ وَ تَمْسَحَانِ الْغُبَارَ عَنْ وَجْهِهِ وَ تَقُولَانِ مَرْحَباً بِکَ وَ یَقُولُ هُوَ مِثْلَ ذَلِکَ لَهُمَا وَ الثَّالِثَةُ یُکْسَى مِنْ کِسْوَةِ الْجَنَّةِ وَ الرَّابِعَةُ تَبْتَدِرُهُ خَزَنَةُ الْجَنَّةِ بِکُلِّ رِیحٍ طَیِّبَةٍ أَیُّهُمْ یَأْخُذُهُ مَعَهُ وَ الْخَامِسَةُ أَنْ یُرَى مَنْزِلَهُ وَ السَّادِسَةُ یُقَالُ لِرُوحِهِ اسْرَحْ فِی الْجَنَّةِ حَیْثُ شِئْتَ وَ السَّابِعَةُ أَنْ یَنْظُرَ إِلَى وَجْهِ اللَّهِ وَ إِنَّهَا لَرَاحَةٌ لِکُلِّ نَبِیٍّ وَ شَهِیدٍ ، رسول خدا فرمودند :برای شهید هفت خصلت از طرف خداوند میباشد اول : با قطرهای از خون او تمام گناههانش بخشیده می شود .دوم : سر او در دامن دو همسر او از حور العن قرار می گیرد وغبار چهره او را پاک می کنند وبه او می گویند :خوشا به حالت نعمت هایی که می بینی متعلق به تو است . سوم : به او لباس بهشتی می پوشانند . چهارم : ماموران بهشتی انواع بوهای خوش رادر اختیار او می گذارند، هر کدام را که خواست انتخاب می کند .پنجم : منزل خود را در بهشت می بیند .ششم : به روح او گفته می شود در بهشت دائم به سر ببر. هفتم : شهید نظر می کند بخدا واین بهترین آرامش برای هر شهید ونبی می باشد (وسائل الشیعة ، ج 15 ، ص 16) . یکی دیگر از پاک کننده گناهان تشیع جنازه است . عَنِ الرِّضَا ع فِی حَدِیثٍ أَنَّهُ قَالَ یَا مُوسَى بْنَ سَیَّارٍ مَنْ شَیَّعَ جَنَازَةَ وَلِیٍّ مِنْ أَوْلِیَائِنَا خَرَجَ مِنْ ذُنُوبِهِ کَیَوْمَ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ لَا ذَنْبَ عَلَیْهِ الْخَبَرَ، امام رضا (ع) : ای موسی سیار ! کسی که جنازه ولی از اولیای ما را تشیع کند از گناه خارج می شود مثل روزی که از مادر متولد گردیده که هیچ گناهی براو نیست (مستدرک الوسائل ، ج 2 ، ص 294) . یکی دیگر از پاک کننده گناهان تعلیم مساله شرعی به دیگری است . وَ قَالَ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ مَنْ تَعَلَّمَ مَسْأَلَةً وَاحِدَةً قَلَّدَهُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَلْفَ قَلَائِدَ مِنَ النُّورِ وَ غَفَرَ لَهُ أَلْفَ ذَنْبٍ وَ بَنَى لَهُ مَدِینَةً مِنْ ذَهَبٍ وَ کَتَبَ لَهُ بِکُلِّ شَعْرَةٍ عَلَى جَسَدِهِ حَجَّةً ، رسول خدا (ص): کسی که یک مسئله را به کسی یاد دهد ، خداوند در روز قیامت هزار گردنبند از نور به گردن او می آویزد وهزار گناه از او می بخشد و شهری از طلا برای او بنا می کند وبرای هر یک از موی بد ن او یک حج برای او می نویسد (بحار الانوار ، ج 1 ، ص 180) .

پاکسازی عیوب : «وطهرنی فیه من العیوب» و مرا در این روز از هر عیب و نقصی پاک ساز. انسان در طول زندگی خود دانسته یا ندانسته اشتباهات و خطاهای فاحشی را انجام می‌دهد که این اشتباهات و خطاها به عیب تعبیر می‌گردد به فرض مثال شخصی که بسیار دروغ می‌گوید دروغگویی عیب بزرگ او تلقی می‌گردد که آن عیب در دنیا و آخرت گریبانگیر او می‌شود، چرا که یک عیب مولد هزاران عیب دیگر است که ممکن است جامعه ‌ای را به نابودی بکشد، چنانچه در روایات و احادیث موجود است اسلام دستور بر پوشش عیوب الناس مخصوصا مسلمانان را دارد چرا که اگر عیبی از شخصی که دارای احترام و آبروست و عده بسیاری از او تبعیت می‌کنند، فاش شود آنگاه است که دو اتفاق مهم ممکن است رخ دهد: اول اینکه آن شخص بی آبرو گشته و شخصیت او در پیش همگان متلاشی می‌گردد که ممکن است این عمل، آن شخص را به کارهای خطرناکی وادارد و دوم اینکه ممکن است افراد بسیاری که از او تبعیت می‌کنند به علت اعتماد به او عیب او را حسن دانسته و به اشاعه آن عیب در بین مردمان بپردازند که هر دو حالت آن برای یک جامعه بسیار خطرناک است، حال شاید سؤال شود پس در مقابل چنین رفتارهایی چه باید بکنیم؟ که ما در جواب می‌گوییم که اولا هر انسانی به‌ اندازه کافی دارای عیوب می‌باشد که اگر بخواهد به عیوب نفس خود نظر کند تا آخر عمر باید در اصلاح آنها بکوشد چرا که انسانی که خود مریض است اول باید مرض خود را درمان کند، بعد مرض دیگران را، که با این عمل خود به خود جامعه و افراد آن نیز اصلاح می‌گردند به طوری که اگر شخصی عیوب خود را اصلاح کند کسانی که از او تبعیت می‌کنند و از او الگو می‌گیرند نیز از عمل اصلاح شده و پسندیده او تبعیت می‌کنند و ثانیا انسان‌ها در صورت مشاهده عیبی در برادر مسلمان و دینی خود می‌توانند به صورت مخفیانه و نامحسوس آن عیب را به آن شخص گوشزد کنند تا به اصلاح آن بپردازدوبایداینراهم درنظرگرفت که خداوندستارالعیوب است وعیبها را میپوشاندوخداوندی که برپوشندگی عیبهامعروف است هیچگاه نمیخواهدبنده ‌ای عیب بنده دیگری را فاش گرداند.

تطهیر : . إِنَّ اللَّهَ یحِبُّ التَّوَّابِینَ وَ یحِبُّ الْمُتَطَهِّرِینَ [بقره 222] خداوند توبه کنندگان و پاکان را دوست دارد . رِجالٌ يُحِبُّونَ انْ يَتَطَهَّرُوا وَ اللَّهُ يُحِبُّ المُطَّهِّرين [توبه 108] مردانى كه دوست دارند، پاكيزه باشند و خداوند پاكيزگان را دوست دارد . از نظر اسلام طهارت ظاهری و باطنی هر دو مهم است و خداوند در بیان ارزش‌گذاری آنها و نیز تشویق مردم برای کسب طهارت و پاکیزگی، پاکیزگان را محبوب خود دانسته و در حقیقت طهارت را عامل محبوبیت در نزد خود برشمرده است.(بقره، آیه ۲۲۲؛ توبه، آیه ۱۰۸) . علامه طباطبایی در ذیل آیه ۲۲۲ سوره بقره می‌نویسد که مراد از طهارت در آیه، اعمّ از طهارت ظاهرى و معنوى است. (المیزان، ج ۱ – ۲، ص ۲۱۱) . در سوره مدثر طهارت از نجاست اصغر و اکبر یعنی بول و غائط و جنابت در کنار طهارت لباس آمده است (مدثر، آیات ۴ و ۵)  . در کتب فقهی و اخلاقی بحث تطهیر بسیار آمده است. تطهیر اقسام گوناگونی دارد که عبارت اند از تطهیر بدن و لباس از نجاسات، تطهیر روح و روان از آلودگی ها و گناهان به وسیله غسل و وضو،  تطهیر نفس از رذایل اخلاقی و تطهیر فکر و ذهن از اعتقادات انحرافی و باطل. مرحله اول تطهیر ظاهراست که فراز النظافه من الایمان مربوط به همین مرحله اول طهارت است. مرحله دوم طهارت، مربوط به طهارت روح از آلودگی های خفیف روح است زیرا روح یک حالت پلیدی خفیف به وسیله خواب و سایر امور بر آن ایجاد می شود و این پلیدی به واسطه غسل و وضو برای انسان از بین می رود. و انسان خوب است که همیشه دائم الوضو باشد. مرحله سوم طهارت عبارت است از اینکه که انسان روح خودش را از گناه پاک کند. زیرا با انجام هر گناهی یک پلیدی بر روح انسان ظاهر می شود. و انسان باید این پلیدیها را به وسیله توبه، استغفار و دعاهایی از بین ببرد. انسان باید اعمال، رفتار، افکار و سخنان خود را کنترل کند زیرا این اعمال و افکار در روز قیامت برای انسان ظاهر و نمایان می شوند. عیب بالاتر از گناه این است که انسان از گناه کرده خود غفلت کند و فورا از آن گناه توبه نکند و به جبران آن بر نیاید. دعاها، مناجاتها، زیارت خاصه، زیارت ائمه و چهارده معصوم تمام اینها برای انسان صفای روح پدید می آورد و باعث ریزش گناهان انسان می شود. گناهان کوچک و گناهان بزرگ خیرات و نیکی های انسان را از بین می برد. گناه باعث از بین رفتن علم انسان هم می شود. [سخنرانی مرحوم آیت الله علی مشکینی با موضوع طهارت باطنی و روش طهارت روح] . طهارت دارای مراتبی است که برخی معتقدند چهار مرتبه دارد : ۱. پاک نمودن و نظافت ظاهر از چرک و نجاست و کثافات . ۲. پاک نمودن اعضاء و جوارح بدن از جرائم و گناهان . ۳. تطهیر قلب از رذایل اخلاقی . ۴. تطهیر اندرون از غیر خدا ؛ یعنی عدم توجه به مخلوق در تمام شئون زندگی که این مرتبه آخر مخصوص انبیاء و صدّیقین است. [الاخلاق سیدعبدالله شبّر] . عارف شبستری در گلشن رازمی‌گوید: موانع تا نگردانی ز خود دور - درون خانه دل نایدت نور . موانع چون در این عالم چهار است - طهارت کردن از وی هم چهار است . نخستین پاکی از احداث و انجاس - دویم از معصیت و از شر وسواس . سیم پاکی ز اخلاق ذمیمه است - که با وی آدمی همچون بهیمه است . چهارم پاکی سرّ است از غیر - که اینجا منتهی می‌گرددت سیر .

عیب‌ها عبارتند از: تهمت، غیبت، دروغ، ریا، تکبر، حسد و … بدانید که اگر عیب داشته باشیم، ثواب کامل اعمالمان نوشته نمی‌شود. امام صادق علیه‌السلام در توصیه ‌ای می‌فرماید : وَ اسْتَعِنْ بِاللَّهِ تَعَالَى عَلَى تَطْهِیرِ الظَّاهِرِ مِنَ الذُّنُوبِ وَ تَنْظِیفِ الْبَاطِنِ مِنَ‏ الْعُیُوب‏ ، یعنی از خداوند متعال مدد بخواه در تطهیر ظاهر خود از گناهان و پاک کردن باطن از عیب‌ها  . امام صادق علیه السّلام فرمود: أَحَبُّ إِخْوَانِی إِلَیّ مَنْ أَهْدَی إِلَیّ عُیوبِی؛ محبوب ترین برادر نزد من کسی است که عیوبم را به من اهدا کند [بحارالانوار، ج۷۵، ص۲۴۹] . و نیز فرمود: مَنْ رَأَی أَخَاهُ عَلَی أَمْرٍ یکرَهُهُ فَلَمْ یرُدَّهُ عَنْهُ و َهُوَ یقْدِرُ عَلَیهِ فَقَدْ خَانَهُ؛ کسی که برادر دینی خود را، گرفتار عمل ناپسندی می بیند و می تواند او را از این کار باز دارد، اگر چنین نکند به او خیانت ورزیده است [بحارالانوار، ج۷۱، ص۱۹۰] . الإمامُ الصّادقُ عليه السلام : أحَبُّ إخواني إلَيَّ مَن أهدى إلَيَّ عُيوبي [تحف العقول : 366] امام صادق عليه السلام : محبوبترين برادرانم نزد من، كسى است كه عيبهايم را به من هديه كند . دوست دارم که دوست عیبِ مرا - همچو آیینه رو به رو گوید . نه که چون شانه با هزار زبان - پشت سر رفته، مو به مو گوید(دهلوی)

قلب‌های خداترس : «وامتحن قلبی فیه بتقوی القلوب» ودر این روز دلم را درآزمایش، رتبه دل‌های اهل تقوا بخش‌، کسانیکه تقوای الهی پیشه میکننددرروز قیامت ازجایگاه ویژه ‌ای برخور دارندچراکه آنان ازنافرمانی دستورات ذات اقدس پروردگاردوری گزیدندوسرتسلیم به امر و فرمان اوفرودآوردند چنانچه خداوند: والذین اتقوا فوقهم یوم القیامه...؛  [بقره آیه212] یعنی مقام تقوا پیشه گان درروز قیامت بسی برترووالاترازکافران است» و آنان نزدپروردگارخویش دارای رتبه ومقامی والاهستند که خداوندبه آنان وعده فرموده است که «للذین اتقواعندربهم جنات تجری من تحتها الانهارخالدین فیهاوازواج مطهره ورضوان من الله و الله بصیر بالعباد؛ [آل عمران آیه15] .

وَمَنْ یُعَظِّمَ شعائِرَ اللّه فَإنَّها مِن تَقْوی القلوب [حج 32] . عنه عليه السلام : ألاَ و إنّ مِنَ البَلاءِ الفاقَةَ ، و أشَدُّ مِنَ الفاقَةِ مَرَضُ البَدَنِ ، و أشَدُّ مِن مَرَضِ البَدَنِ مَرَضُ القَلبِ ؛ ألاَ و إنَّ مِنَ النِّعَمِ سَعَةُ المالِ، و أفضَلُ مِن سَعَةِ المالِ صِحَّةُ البَدَنِ ، و أفضَلُ مِن صِحَّةِ البَدَنِ تَقوَى القَلبِ [شرح نهج البلاغة : 19/337] امام على عليه السلام : بدانيد كه يكى از بلاها نادارى است و بدتر از نادارى ، بيمارىِ تن است و سخت تر از بيمارىِ تن ، بيمارىِ دل است . بدانيد كه يكى از نعمتها گشايش در مال است و برتر از گشايش در مال، تندرستى است و برتر از تندرستى ، پرهيزگارىِ دل است . برای تقوا انواعی نیز ذکر شده است: تقوای زبان که پرداختن به ذکر پروردگار و رها کردن مدح غیر اوست؛  تقوای ارکان که انتخاب اطاعت خداوند بر خدمت هرچه فناپذیر است؛  تقوای جَنان که اختیار محبت خداست و دل نبستن به هر آنچه و هر آنکه زوال یابنده است [کمال الدین خوارزمی، ص۱۳۵] . تقوای دل از تقوای زبان وتقوای تن بهتر و ارزشمندتر است. ما گاهی زبانمان ترس خدا را اعتراف می‌کند، اما در دلمان و اعضایمان ترس خدا نیست.

یا مُقیلَ عَثَراتِ الْمُذْنِبینَ. ‌ای پذیرنده عذر لغزش‌های گناهکاران.

http://dl.hodanet.tv/ebookmobile/sirozsidoaa5.htm

http://dl.hodanet.tv/ebookmobile/sirozsidoaa5.pdf

http://dl.hodanet.tv/ebookmobile/sirozsidoa.apk