جبران درآمد حاصل از ریش تراشی[احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : آرایشگری که به تراشیدن ریش مبادرت داشته و اکنون توبه کرده باید چه کند؟پاسخ : مقداری که احتمال می دهید در مقابل تراشیدن ریش بوده احتیاط آن است که به فرد نیازمند بدهید و اگر خودتان نیازمند هستید می توانید استفاده کنید.

پول گرفتن رفتگران از شهروندان[احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : بعضى از رفتگرها با این که از شهردارى حقوق مى گیرند، و فقیر و عاجز هم نیستند، از مردم نیز مطالبه اجرت مى کنند. آیا این کار جایز است؟پاسخ : در صورتى که دهندگان پول با میل خودشان به عنوان انعام چیزى به آنها بدهند، مانعى ندارد.

دوختن لباسی که می داند در مجلس حرام استفاده می شود[احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : اگر خیاطی یقین داشته باشد لباس زنانه ای که (پوشش کاملی ندارد) می دوزد در مجالس مختلط پوشیده می شود، آیا مجاز به دوخت چنین لباسی هست؟ پاسخ : خیاط مسوولیتی در قبال این کار ندارد، هر چند بهتر است تا می تواند از دوختن آن خودداری کند.

حقوق کارمندانی که با رابطه جذب اداره شده اند[احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : ارگانهاى دولتى افرادى را از طریق امتحان و مصاحبه و مانند آن، و تعدادى را نیز از طریق رابطه و پارتى بازى، گزینش و به کار مى گیرند. به نحوى که اگر این رابطه نبود، افراد دیگرى را از طریق امتحان و مصاحبه، جذب مى کردند. حقوق و مزایاى افرادى که از طریق پارتى بازى، جذب کار شده اند چه حکمى دارد؟پاسخ : اصل این کار جایز نیست، و حقوقى که مى گیرند اشكال دارد.

در آمد حاصل از برداشتن ابروی مردان[احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : با سلام آیا پولی که آرایشگر ها از طریق برداشتن ابروی مردها کسب می کنند حلال است؟پاسخ : جایز نیست مردان خود را شبیه زنان کنند، و در آمد حاصله از این کار نیز خالی از اشکال نیست.

بکار بردن مواد بصورت دو تکه در کار[احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : اگر نجار یا آهنگر بخواهد درب بسازد، آیا برای جلوگیری از پرت مواد اولیه می تواند چوب یا آهن را به صورت دو تکه در کار مصرف کند آن هم در قسمتی که دیده نشود؟ آیا این کار غش در معامله است؟پاسخ : در صورتی که این کار متداول و معمول باشد و تاثیری در استحکام نداشته باشد مانعی ندارد.

پاداش دادن به کارکنان کمیته امداد از کمک های مردمی[احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : هنگام برگزارى بعضى مراسمات در کمیته امداد حضرت امام(رحمه الله)، مانند جشن عاطفه ها، از کمک هاى جمع آورى شده، مبالغى به عنوان پاداش به پرسنل برگزار کننده پرداخت مى گردد. این کار چه حکمى دارد؟پاسخ : تنها مى توان اجرت زحمات آنها را از آن کمکها پرداخت کرد.

دست کاری کردن مدرک تحصیلی[تقلب]

پرسش : اگر کسی با دستکاری در مدرک تحصیلی خود در شرکتی مشغول به کار شود درآمد حاصله چه حکمی دارد؟پاسخ : اشکال دارد مگر اینکه با مسوول شرکت، حقیقت را بگوید.

استفاده از مانکن در مغازه[احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : در برخی مغازه ها جهت جلب مشتری، مانکن دارند که هم عامل تحریک و هم ترویج فرهنگ بیگانه است. حکم سودی که از این طریق بدست می آید چیست؟پاسخ : این کار حرام است و درآمد آن نیز خالی از کراهت نیست.

حق الزحمه کارشناس املاک بر اساس قیمت ملک[احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : اینجانب کارشناس رسمی دادگستری در امور املاک هستم و معمولا تعیین قیمت کارشناسی املاک و مستقلات به این حقیر ارجاع می شود. حق الزحمه متعلقه نیز بر حسب قیمتی که بر روی ملک گذاشته ام تعیین و اخذ می شود. یعنی هرگاه قیمت ملک بیشتر باشد حق الزحمه من بیشتر خواهد بود و برعکس در حالیکه کاری که من می کنم یکسان است. اخیراً یکی از علمای محل به این حق الزحمه اشکال شرعی وارد ساخت و با استناد به آیه شریفه «وَ أَنْ لَیْسَ لِلْإِنْسانِ إِلّا ما سَعى» اعلام نمود که حق الزحمه باید بر اساس کار انجام شده باشد. حال از محضر حضرت عالی استدعا دارم بفرمایید آیا حق الزحمه من ایراد شرعی دارد یا خیر؟پاسخ : اخذ حق الزحمه به شکلی که نوشته اید اشکالی ندارد ولی در هر حال انصاف را رعایت کنید.

وظیفه لوله کشی که انشعاب غیر قانونی کشیده[قوانین دولتى]

پرسش : شغل من لوله كشی هست . زماني لوله پشت کنتور براي مردم كشيدم حالا پشيمان چكاركنم؟پاسخ : کار بدی مرتکب شده اید. جدا توبه نموده و با اعمال نیک آینده، گذشته را جبران نمایید و در عین حال به کسانی که این کار را برای آنها انجام داده اید اعلام کنید استفاده نکنند و الا بصورت ناشناس به اداره آب اطلاع دهید

ارائه صورتحساب غیر واقعی[احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : اگر شخصى از طرف اداره‏ اى مأموريت گرفته و صاحب كار به او گفته: «هر چه هزينه جارى شود ما با صورت حساب پرداخت می کنيم»، و اين فرد در هزينه ‏هاى جارى خود صرفه ‏جويى كند، آيا می ‏تواند صورت حساب حالت عادى را به صاحب كار ارائه دهد و ميزان صرفه ‏جويى شده را براى خود بردارد؟ پاسخ : خیر، این کار صحیح نیست چون ملاک صورت هزینه است، مگر اینکه صاحب کار از ابتدا متعهد شود که هزینه‏ هاى جارى را تا حد معمول و متعارف پرداخت می کند و نظرى به نحوه فعالیت کارمند نداشته باشد. در این صورت چنین فردى می ‏تواند صرفه ‏جویى کند و مازاد را براى خود بردارد.

دریافت حق الزحمه برای درمان بیماری های سگ و گربه[احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : دامپزشکى هستم که امور درمانى حیوانات را انجام مى دهم. با توجّه به مسؤولیّت شغلى اینجانب لطفاً بفرمایید: درآمد حاصل از درمان و معاینه سگ و گربه در صورتهاى زیر چه حکمى دارد؟

1ـ سگ ها و گربه هاى ولگرد.

2ـ سگ ها و گربه هاى اهلى، که به طور عادى در کنار انسانهاى زندگى مى کنند و مشکلاتى مى آفرینند.

3ـ سگ ها و گربه هاى اهلى، که براى شکار یا کار دیگر از آنها استفاده مى شود.

4ـ سگ ها و گربه هایى که به جهت امور زینتى و جایگزین شدن عاطفه در خانه یا محلّ کار نگهدارى مى شود.پاسخ : درمان سگها و گربه هایى که فایده مشروعى دارند، و گرفتن اجرت در مقابل آن مانعى ندارد. همچنین در مواردى که حیوانات ولگردى باشند که اگر کنترل نشوند مشکلاتى مى آفرینند.

تولید و ساخت نقش فروهر[مجسمه سازی]

پرسش : من کارگر تولید کننده کتیبه های تخت جمشید هستم از جمله چیزهایی که درست می کنیم نقش فروهر است که از نمادهای مردم مصر گرفته اند و پس از تغیرات به شکل امروزی درآورده شده و زردتشتیها آن را اهورا مزدا و نماد خود می دانند. آیا تولیدات آن اشکال دارد یا نه درصورتیکه شغل من همین می باشد؟پاسخ : در صورتی که مجسمه نباشد و بصورت نقش برجسته باشد و ترویج فرقه های باطله نباشد مانعی ندارد.

دریافت هزینه ی بازی از درآمد شرط بندی[احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : بنده مالک مغازه ی بازی های رایانه ای هستم. مدتی افرادی اقدام به بازی رایانه ای فوتبال کرده و طبق قرار خودشان فرد بازنده هزینه بازی را پرداخت می نماید. حال سوال این است که گرفتن این پول از نظر شرعی برای مالک مغازه دارای اشکال است؟ و اگر این پول دارای اشکال است، مبلغی را که طی این مدت با جهل به مسئله دریافت کرده ایم و با دیگر درآمد ها مخلوط شده است، حکم شرعی آن چگونه است؟پاسخ : باید به مقداری که یقین دارید به صاحبانش برسانید و اگر آن ها را نمی شناسید از طرف آن ها در راه خدا صدقه دهید و چنان چه نه مقدار و نه صاحبش معلوم است، با دادن خمس آن اموال پاک می شود.

فروش لباسی که پوشش واجب در آن حفظ نمی شود[احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : تولید و فروش پوشاک زنانه ای که بعضی از اندام های زنان را همچون قسمت بالای سینه و یا دست ها و یا ران و ساق پا را نمی پوشاند و غالبا در مجالس و یا منزل از آن استفاده می شود و فروشنده احتمال می دهد خریدار آن را در حضور نامحرم نیز استفاده خواهد کرد چه حکمی دارد؟پاسخ : برای فروشنده اشکال ندارد ولی خریدار باید مراقب جنبه های شرعی باشد.

استفاده از امکانات دولتی جهت انجام کارهای شخصی مسئول دولتی[احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : مدتى است كه بعنوان کارورز در اداره اى كار میكنم، ما مجبوريم با امكانات دولتى كارهاى شخصى آنها را انجام بدهيم تكليف چيست؟ درآمدم حلال است؟ چون در غیر اینصورت باید کارم را رها کنم چون غیر از کارهای شخصی کار دیگری نیست که بخواهیم انجام بدهیم. تکلیف حقوقی که گرفتم چه می شود؟پاسخ : تا زمانی که ضرورت اقتضاء کند می توانید به این کار ادامه دهید.

حقوق های هنگفت در برخی رشته های ورزشی[احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : آیا ورزشهای حرفه ای و قهرمانی جزء مشاغل مشروع در اسلام به حساب می آیند، به عبارت دیگر آیا فرد مسلمان می تواند ورزشی را شغل خود قرار دهد و در مقابل آن پولهای هنگفت بیت المال را بگیرد مانند فوتبال که با حقوق های چند صد میلیونی یک فوتبالیست امرار معاش می کند؟پاسخ : در حد معقول مانعی ندارد ولی حقوق های نامعقولی که معمول شده آن هم از بیت المال جایز نیست.

گرفتن حق دلالی[احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : حق دلالی حلال است؟پاسخ : در صورتیکه کاری بر خلاف مقررات و قوانین شرع و قوانین جاری مملکت و مصالح کشور نکند اشکالی ندارد.

کرایه دادن ماشین برای کار حرام[احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : اگر معتادی یک ماشین کرایه کند برای خرید مواد مصرفی خودش، آیا پول کرایه برای راننده اشکال دارد؟پاسخ : اشکال دارد.

فروش لوازم آرایشی که می داند خریدار استفاده حرام می کند[احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : در مساله شماره 1762 آورده اید که هرگاه چیزی را که منافع حلال دارد به کسی بفروشند که آن را قطعا در حرام مصرف می کند معامله آن حرام است. آیا این حکم در مورد فروش لوازم آرایشی که فروشنده می داند خریدار از آن استفاده کرده و با چهره آرایش کرده در میان مردم ظاهر خواهد شد نیز صدق می کند؟پاسخ : این حکم در لوازم آرایشی و مانند آن جاری نیست.

معامله با کفار و کار در بلاد کفر[احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : آیا امروزه رفت و آمد و معامله با کفار و کار کردن در کشوری مثل هلند اشکال شرعی دارد یا نه؟ و آیا کمک به کفر و طاغوت می شود یا نه؟پاسخ : هرگاه در کارهای مشروع شرکت کند مانعی ندارد.

دوختن لباسهای تنگ و کوتاه[احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : من خیاط هستم و مشتری هایم لباس امروزی تنگ و کوتاه با آستین کوتاه می خواهند. اگر بدوزم در روز قیامت باید جوابگو باشم؟پاسخ : با توجه به اینکه اینگونه لباس ها را می توان زیر چادر یا در منزل پوشید مسوولیتی متوجه شما نیست .

شرکت در معامله ای که یقین به شرعی و قانونی بودنش ندارد [احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : گرفتن پورسانت از معامله ای که یقین ندارم خلاف شرع و قانون است حلال یا حرام است؟پاسخ : باید تحقیق کنید نخست وضع معامله را روشن سازید و بعد حق الزحمه خود را دریافت کنید.

گرفتن دستمزد بابت معرفی سرمایه گذار به شرکت سرمایه گذار[احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : معرفی سرمایه گذار به شرکتهای سرمایه گذاری و دریافت دستمزد بابت این کار حلال است؟پاسخ : اگر از شرکت های هرمی باشد جایز نیست.

کار در تالاری که درآن مجالس حرام برگزار می شود[احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : یکی از فامیل های من در تالار پذیرایی برایم کار پیدا کرده است . چون در تالارهای پذیرایی جشن عروسی برگزار می کنند و از موسیقی لهو ولعب استفاده می کنند و می رقصند: 1- آیا اشکال ندارد بروم در آنجا کار کنم؟ 2- آیا با این شرایط حقوق من حلال است؟پاسخ : در صورتی که کار شما کار حلالی بوده باشد و حتی الامکان در مجالس حرام آنها حضور نداشته باشید کار کردن و حقوق شما اشکالی ندارد.

آرایش کردن زنی که خود را در معرض نامحرم قرار می دهد[احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : من آرایشگر بانوان هستم. سوال من این است که اگر من آرایش و پیرایشی به روی مشتریان خود انجام دهم و آن شخص خود را در محافل نامحرم ظاهر کند و مرتکب گنه شود، من هم در گناهش شریک هستم؟
پولی که از این راه به دست می آورم حرام است یا حلال؟پاسخ : شما مسیولیتی ندارید و درآمدتان حلال است ولی سزاوار است با زبان خوب اگر احتمال تاثیر می دهید امر به معروف و نهی از منکر کنید.

کار کردن مسلمان در کلیسا و معابد اهل کتاب[احکام اصناف و مشاغل]

پرسش : مسلمان اگر در محیط کلیسا و معابد اهل کتاب با دریافت مزد کار کند چه اشکالی دارد؟ البته کارهای جزئی مثل نگهبانی، رانندگی، نقاشی، باغبانی که در عین حال عقیده مسلمانی خودش را هم نگه می دارد.پاسخ : اشکالی ندارد ولی بهتر است در غیر مقام ضرورت این کار را نکند.