• خلوت انس

  

    به مناسبت ولادت با سعادت حضرت زینب کبری(س) و روز پرستار پرستار محتشم مؤمنی(سامان) ـ اراک چراغ شام تار جان بیمار به هر جای جهان باشد پرستار همانکو می‌کند از جان و از دل تمام عمر خود را وقت بیمار نهد مرهم به زخم جان بی‌تاب که آساید دمی از رنج و آزار بود بیمار را همراه دلسوز طبیبان را نکو یار و مددکار از و روشن شود هر شام تاریک وزو آسان شود هر کار دشوار چه شبهایی که از راه محبت به بالین مریض او هست بیدار […]

  ---

• با غزال غزل

  سیدمحمود سجادی ـ شاعر و پژوهشگر

  

    غزل، قالبی کوتاه و آشنا، دوست داشتنی و حس برانگیز برای ما ایرانیان و فارسی زبانان است که در تاریخ دراز دامن و رنگین شعر ایران جایگاهی دیرینه و مستحکم دارد. شعر و غزل در حافظه ادبی ایران، همیشه و همواره در کنار هم و به طور موازی حرکت کرده‌اند. عبارت «شعر و غزل»،جزو عبارات رایج و کلیدی واژگان ادبی ایران است. مشعل نورانی غزل در مسیر هزار و چندساله شعر ایران، هیچگاه خاموش نشده. شاید در برهه‌هایی از زمان کم نور شده یا شعله‌ آن تحت‌الشعاع مشعله‌ها و […]

  ---

• بررسی جایگاه و کارنامه‌ ادبی « اولگا توکارچوک» در شهر کتاب

  رمان‌نویسی که از کودکی شعر می‌گفت

  

    به‌تازگی رمان «گریزها» نوشتۀ «اولگا توکارچوک» با ترجمه‌ فریبا ارجمند در «نشر همان» منتشر شده است. این رمان برای توکارچوک جوایز مهمی را به ارمغان آورده و نخستین اثر این نویسنده‌ نوبلیست است که به فارسی برگردان و منتشر شده است. نشست هفتگی شهر کتاب در روز سه‌شنبه ۱۲ آذر به بررسی جایگاه و کارنامه‌ ادبی توکارچوک و رونمایی از ترجمه‌ فارسی این رمان او اختصاص داشت که با حضور آنا مارچینوفسکا، فریبا ارجمند، علیرضا دولتشاهی در مرکز فرهنگی شهر کتاب برگزار ‌شد. در ابتدای این نشست، علی‌اصغر محمدخانی، […]

  ---

• خلوت انس

  

    تقدیم به روزنامه اطلاعات یک دریچه ولیک کم دارد! دکتر حبیب‌الله صناعتی (پویا کاشانی) سردبیر گرامی روزنامه اطلاعات! با درود فراوان، هر بامداد، ساعت چهار از خواب می‌خیزم. آرام و بی‌صدا برای آنکه خواب همسر را مشوش نکرده باشم، به سوی «رایانه» که همواره از من «یارانه» می‌خواهد می‌روم و نخست، روزنامه اطلاعات را مرور می‌کنم. به یمن پیشرفت‌های شگفت جهان فن‌آوری (و نه فناوری!) این امکان میسر آمده است که اطلاعات هر روز را در همان روز مطالعه نمایم. خدایشان عمر و عزت دهاد آنان که با زحمت […]

  ---

• اهمیت انتخاب وزن در شعر

  سیدمحمود سجادی - بخش دوم و پایانی

  

    پنجشنبه پیش، در آغاز این نوشته، اشاره‌ای شد به پیشینه کلام آهنگین در زبان فارسی. اکنون با تفصیل بیشتر باید گفت که پیش از پیدایی شعر سپید ـ منثور ـ در مغرب زمین، در برخی از کتاب‌های کهن زبان فارسی از سده سوم هجری بدین سوی، گهگاه نثری از قلم نویسنده جاری می‌شده که جز رسایی و انسجام و قدرت انتقال و القاء، دارای آهنگ و آوایی می‌بوده نزدیک به موسیقی شعر؛ که از آن زمره‌اند. شطحیات و سخنان بایزید بسطامی، ابوسعید ابوالخیر، تاریخ بیهقی، اسرارالتوحید محمد منور ـ […]

  ---

• یلدا، جشن میلاد نور

  رضا اسماعیلی

  

    در فرهنگ لغت دهخدا در باره شناسنامه «یلدا» می‌خوانیم: «یلدا لغت سریانی است به معنی میلاد عربی، و چون شب یلدا را با میلاد مسیح تطبیق می‌کرده‌اند از این رو بدین نام نامیده اند. باید توجه داشت که جشن میلاد مسیح(نوئل) که در ۲۵ دسامبر تثبیت شده،طبق تحقیق محققان در اصل،جشن ظهور میترا(مهر)بوده که مسیحیان در قرن چهارم میلادی آن را روز تولد عیسی قرار دادند. یلدا اول زمستان و شب آخر پاییز است که درازترین شب‌های سال است و در آن شب یا نزدیک بدان، آفتاب به برج […]

  ---

• خلوت انس

  

    برای شب یلدا و حضور انار در سفره مهربانی خانواده‌ها: زیبا انار من! جبرائیل سراجی علمداری ای خوشگوار و خوشمزه، زیبا انار من هستی صفایِ گلشن و باغ دیار من باشی به زیر پیرهن از شاخة درخت می‌خواهمت همیشه نشینی کنار من پائیز گر چه فصل خرامیدن شماست این فصل برگریز تو کردی بهار من گر در سبد برند و یا زیر پیرهن خواهد تو را همیشه دل بی‌قرار من من بوسه خواستم ز لبش داد از رُخَش درمانده کرده ماه نو تازه کار من یاقوت ناب گر بفشارند […]

  ---

• اهمیت انتخاب وزن در شعر

  سیدمحمود سجادی - بخش نخست

  

    وجود ادبیات برای انتقال تجربه‌های برجسته است. برجسته از این نظر که به صورت متمرکز و شکل یافته درآمده است. ادبیات وسیله‌ای است که به ما امکان می‌دهد تا از طریق تخیل، کامل تر، عمیق تر، غنی‌تر و آگاهانه‌تر زندگی کنیم. بله، می‌گویم زندگی، چون فرد شاعر با نویسنده، شعر یا داستان را زندگی می‌کند و او یک مرد یا فرد معمولی نیست که گاهی چیزی بنویسد و آن را کنار بنهد و دیگر کاری به کار آن اثر و یا مأثور نداشته باشد. وظیفة ادبیات این نیست که […]

  ---

• خلوت انس

  

    به یاد آن خورشید پنهان ای حضور تمام خوبی‌ها! محمدجواد محبت شبنم و گل، بهار، خانة تو سَمتِ این سایه‌سار، خانة تو روز با عطر دست و رو شسته است قلب این پونه‌زار خانة تو سبزه در سبزه دعوت است و سلام سینه این دیار خانة تو یادت آورد اشک در چشمم لب این جویبار، خانة تو دیده منتظر نشانة من جان امیدوار خانة تو * ای حضور تمام خوبی‌ها دل پر انتظار خانة تو برای همیشه دکتر پویا کاشانی به دیدار آن دلربای همیشه دل از دست دادم، […]

  ---

• اندرزهای اخلاقی صائب تبریزی

  محمد علمی دورودی

  

    «صائب تبریزی» بزرگترین شاعر مضون‌گرای سبک هندی به شمار می‌رود و از لحاظ کاربرد نکته‌های دقیق اخلاقی و اندرزهای اجتماعی ـ دست‌کم در پنج سده اخیرـ هیچ‌ سخن‌سرایی به پای او نمی‌رسد. اگرچه «صائب در مثنوی و قصیده چیره‌دست به نظر نمی‌رسد»، اما در غزل از استادان مسلم شمرده می‌شود.»۱ «صائب تبریزی» بالغ بر یکصد هزار بیت شعر دارد که حداقل ۱۰۰۰۰ تک بیت ناب می‌توان از میان آنها انتخاب کرد. صائب بر این باور بود که:«در شعر، اصالت با معنی است و شاعر باید حرفی برای گفتن داشته […]

https://www.ettelaat.com/?cat=36&paged=21