• فلسفه زبان و زبان دین

  دکتر میرسعید موسوی کریمی

  چهارشنبه ۲ تیر ۱۴۰۰

  

   

    «درآمدی بر فلسفه زبان و زبان دین» کتاب جدیدی است که به همت انتشارات دانشگاه مفید در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته. این کتاب که در دو بخش «فلسفه زبان» و «زبان دین» تنظیم شده است، در پی بررسی و نقد رایج‌ترین نظریه‌های مطرح‌شده در باره چیستی زبان دین است. آنچه در پی می‌آید، بخشهایی از مقدمه کتاب است. بی‌تردید زبان، وسیله‌ای به‌غایت مؤثر و در عین حال شگفت‌انگیز است. یکی از اساسی‌ترین توانایی‌های انسان، سخن‌گفتن است. اصوات خروجی از دهان یا علائم نگاشته شده بر کاغذ، اموری چون اِخبار، […]

  ---

• سلوک اخلاقی امام‌رضا(ع)

  حجت‌الاسلام و المسلمین احمد صادقی اردستانی

  سه شنبه ۱ تیر ۱۴۰۰

  

   

    امام علی بن موسی الرضا(ع) هشتمین پیشوای معصوم ما، طبق مشهورترین اقوال تاریخی، صبحگاه پنج‌شنبه یا جمعه، یازدهم ذی‌قعده سال ۱۴۸ق در مدینه از دامن بانویی پرفضیلت (ام ولد) از «ثوبه» سرزمین مصر، به نام «تکتم» که طاهره، خیزران، ام البنین و «نجمه» نیز گفته شده، چشم به جهان گشود.۱ امام رضا(ع) در مکتب نورانی پدرش، امام موسی بن جعفر(ع) پرورش یافت و به سال ۱۸۳ق که پدرش به دستور پنجمین خلیفه عباسی، هارون‌الرشید (حکومت: ۱۷۰ ـ ۱۹۳ق) در بغداد مسموم و شهید شد، امام رضا(ع) در حالی که […]

  ---

• تولد دوباره اسلام

  شهید دکتر علی شریعتی - بخش چهارم

  سه شنبه ۱ تیر ۱۴۰۰

  

   

    این شخصیت‌ها در طول این صد سال گرچه درخشان‌ترین چهره‌های برجسته روحانیت شیعه به شمار می‌آیند و قدرت و اثرگذاری کارشان را از ایمان مذهبی و مقام روحانی خویش می‌گیرند و اساسا قیامشان حتی در تحریم ضداستعماری تنباکو و یا در مبارزات ضداستبدادی مشروطه، یک قیام اسلامی و بر اساس مسئولیت دینی‌شان استوار بوده است، در عین حال، با همه عمق و عظمت و تأثیری که گاه کارشان پیدا می‌کرده، و نهضتی را که آغاز می‌کرده‌اند یک نهضت دینی به شمار می‌رفته است، هرگز با یک جهان‌بینی نوین اسلامی […]

  ---

• تولد دوباره اسلام

  شهید دکتر علی شریعتی - بخش سوم

  دوشنبه ۳۱ خرداد ۱۴۰۰

  

   

    نقطه ضعف حرکت سیدجمال آنچه به عنوان نقطه‌های ضعف کار و شیوه کار آنان می‌توان گفت (البته باید یادآوری کرد که این نقطه‌های ضعف هرگز از ارزش نقش آنان نمی‌کاهد، زیرا لازمه آغاز هر کاری است)، یکی دوگانگی شخصیت سیدجمال و عبده است، بدین‌گونه که سیدجمال به عنوان یک مصلح بزرگ اسلامی بیش از آنچه از چنین شخصیتی انتظار می‌رود، غرق در مسائل دیپلماتیک و تلاش‌های سیاسی می‌شود و بسیار کمتر از آنچه از چنین شخصیتی با چنین رسالتی شایسته است و بایسته، از مسائل فکری و تلاش‌های ایدئولوژیک […]

  ---

• وجوه مختلف چمران

  به مناسبت ۳۰ خرداد، سالگرد شهادت دکتر مصطفی چمران

  دوشنبه ۳۱ خرداد ۱۴۰۰

  

   

    چمرانِ علمی دکتر رضا امراللهی دکتر چمران سال ۴۲ دکتری خود را در شاخه درسی گداخت هسته‌ای گرفت. آن زمان «گداخت هسته‌ای» جزو رشته خیلی جدید بود. در یک تعریف خیلی ساده ما یک «شکافت هسته‌ای» داریم و یک «گداخت هسته‌ای». در شکافت هسته‌ای، عناصر سنگین، مثل «اورانیوم» را اصطلاحاً می‌شکافیم، می‌شکنیم و از آن انرژی می‌گیریم. در گداخت هسته‌ای، عناصر سبک را به هم می‌زنیم، یا اصطلاحاً «همجوش‌شان» می‌کنیم. به همدیگر «می‌گدازیم» و از تویش انرژی درمی‌آوریم. برای این کار عمدتاً از ئیدروژن (آب) استفاده می‌کنیم. به همین […]

  ---

• تراوش باطن

  چمران به روایت دکتر غاده چمران

  دوشنبه ۳۱ خرداد ۱۴۰۰

  

   

    اولین باری که امام موسی صدر مرا بعد از ازدواج با مصطفی دید، خواست تنها با من صحبت کند. گفت: «شما با مردی خیلی بزرگ ازدواج کرده‌اید. خدا به شما بزرگترین چیز را در عالم داده، باید قدرش را بدانید.» گفتم: «من قدرش را می‌دانم» و شروع کردم از اخلاق مصطفی گفتن. آقای صدر گفت: «این خلق و خوی مصطفی که شما می‌بینید، تراوش باطن اوست و نشستن حقیقت سیر و سلوک در کانون دلش. این همه معاشرت و رفت و آمد مصطفی با ما و دیگران، تنازل از […]

  ---

• روش‌شناسی علمی ابن‌هیثم

  دکتر حسن بلخاری ـ رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی - بخش دوم و پایانی

  یکشنبه ۳۰ خرداد ۱۴۰۰

  

   

    در حوزه علوم یونانی، بحث ابصار یا بصریات در قلمرو ریاضیات مورد بحث قرار می‌گرفت؛ اما ابن هیثم این بحث را مرکب از علوم ریاضی و طبیعی دانست و شاید این خود مقدمه‌ای بر ترکیب نظریه‌های طبیعی و ریاضی ِ ابصار بود و مهمتر از آن، استفاده از مبانی نظری ریاضی و هندسی در شرح و تببین مسائل طبیعی: «دیدم که مرا به حقیقت راهی نیست، مگر از طریق نظریاتی که ماده آنها محسوسات و صورت آنها امور عقلی باشد»؛ به عبارتی حمل نظر بر مصداق در تبیین ماهیت […]

  ---

• تولد دوباره اسلام

  شهید دکتر علی شریعتی - بخش دوم

  یکشنبه ۳۰ خرداد ۱۴۰۰

  

   

    نهضت بیداری اسلام علی‌رغم قدرت‌های حاکمش که به پلیدی، فساد و ذلت‌پذیری دچار شده بود و یا رسما به خدمت قدرت‌های استعماری نوین درآمده بود، خود به یاری علمای پاکباز و توده‌های وفادار و فرهنگ نیرومند و بیدارکننده و مترقی و محرکش در برابر آن به اعتراض برخاست و تلاش‌های بسیاری در زمینه اندیشه عمل و قیام فکری و سیاسی و حتی نظامی آغاز شد، که خود، داستانی بسیار طولانی دارد. از مصر گرفته تا الجزایر و مراکش و آمده تا ایران، هند و چین، همه‌ جا صحنه پیکار […]

  ---

• دروزی‌ها

  جیمز بر - ترجمه هما کریمی‌راد - بخش اول

  چهارشنبه ۲۶ خرداد ۱۴۰۰

  

   

    ساموئل، کمیسیونر عالی فلسطین با بدبینی گفته بود: «هر قدر هم در فلسطین از سیاست‌های بریتانیا انتقاد شود، شاید نتوان حتی یک منتقد عرب را یافت که بخواهد بریتانیایی‌ها را با فرانسوی‌ها عوض کند!» او همواره به اعراب فلسطین یادآوری می‌کرد اگر بریتانیا از فلسطین خارج شود، فرانسه قطعا آنجا را می‌گیرد. او می‌گفت این مسئله «یکی از دلایل اصلی است که باعث شده آنان دست به هیچ مخالفت جدی با اجرای قیمومت بریتانیا نزنند.» با همکاری نکردن بریتانیا برای یافتن سوءقصدکننده به جان گورو، فرانسویان مجبور شدند جستجو […]

  ---

• روش‌شناسی علمی ابن‌هیثم

  دکتر حسن بلخاری ـ رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی - بخش اول

  چهارشنبه ۲۶ خرداد ۱۴۰۰

  

   

    مصطفی نظیف‌بیک مصری که به دلیل زحمات ارزنده در شرح و تصحیح کتاب مهم المناظر، کاشف جایگاه ابن هیثم در قرن بیستم شناخته می‌شود، این دانشمند بزرگ را پیشرو دانشمندان جهان در استفاده از روش تجربه و آزمایش به معنای دقیق آن دانسته و استفاده از روشهایی چون استقراء، تمثیل و قیاس در مسئله نورشناسی و ابصار را گواه ادعای خود می‌داند. مطالعه عمیق در متن آثار ابن‎هیثم و البته دانشمند بزرگ و کبیر دیگر هم‌عصرش یعنی ابوریحان بیرونی به تمامی بیانگر آن است که مسلمانان در آغاز عصر […]

https://www.ettelaat.com/?cat=34&paged=25