• استاد علم واخلاق

  دکتر غلامعلی خوشرو

  چهارشنبه ۱ دی ۱۴۰۰

  

  غلامحسین صدیقی (۱۲۸۴ـ ۱۳۷۰) در ۱۳۰۸ همراه با دومین گروه محصلین وزارت فرهنگ به اروپا رفت و تا پایان سال ۱۳۱۵ موفق به اخذ پنج دیپلم در رشته‌های روان‌شناسی، اخلاق، جامعه‌شناسی و تاریخ ادیان شد. عنوان پایان‌نامه‌اش در رشته فلسفه، «جنبش‌های دینی در قرن دوم و سوم هجری در ایران» بود. با روی کار آمدن حکومت ملی در ۱۳۲۰ به وزارت پست و تلگراف منصوب شد و سال بعد به هنگام رفتن دکتر مصدق به لاهه برای دفاع از حقوق ایران در برابر شکایت دولت انگلیس، نیابت نخست‌وزیری را […]

  ---

• غبار غربت فرهنگ

  سیدمحمدعلی گلابزاده ـ مدیر مرکز کرمان‌شناسی

  سه شنبه ۳۰ آذر ۱۴۰۰

  

  دوستی شریف و پاک‌نهاد، اما اهل حساب و اقتصاد بر من خرده گرفته که: در روزگار کنونی و با این‌همه دشواری‌های اقتصادی و گرانی‌های کمرشکنی که هر روز با آن روبرو هستیم و بیگانگان ناستوده‌ای که این آشفتگی‌ها را دامن می‌زنند،‌ های و هوی تو در عرصه فرهنگ چه معنایی دارد؟ آن ‌که عرق‌ریزان به دنبال لقمه‌ای نان است و دیگری که با اضطراب و اضطرار، دربدر به‌ دنبال تهیه دارویی برای عزیزش می‌گردد، کجا ماتم فرهنگ و کتاب و خواندن دارد که تو برای رسیدن به این هدف، […]

  ---

• سلطه هوش مصنوعی!

  دکتر محمدرضا مهدیزاده - بخش دوم و پایانی

  سه شنبه ۳۰ آذر ۱۴۰۰

  

  زمانی دکتر شفیعی کدکنی در مقاله درخشان خویش با نقد خردگریزی زمانه و همه‌گیر‌شدن شعر جدولی، پیش‌بینی تولید شعر فاقد «زبان انفسی یا انسجام ذهن و زبان و همنشینی و هم‌خانوادگی مشروع در گروه‌های زبانی و خانوادگی اسم و رسم‌یافته» را با کامپیوتر کرده بود. امروزه هوش مصنوعی می‌تواند شعر هم بسراید و به تولید شعر‌های مشابه و کلون‌شده کمک کند! اما از سویی می‌توان مشخصا وادی فهم و سرایش شعر ناب و اصیل را بیش از هر حوزه انسانی دیگر در برابر هوش مصنوعی مقاوم دانست. علت آن […]

  ---

• سلطه هوش مصنوعی!

  دکتر محمدرضا مهدیزاده - بخش اول

  دوشنبه ۲۹ آذر ۱۴۰۰

  

  آیا تمام عرصه‌های آینده حیات ما در دستان و تدبیر هوش مصنوعی خواهد بود؟ آیا هیچ قلمروی خارج از نفوذ، نظارت و مدل‌سازی هوش مصنوعی وجود ندارد؟ آینده‌پژوهان و تحلیلگران فنّاوری (تکنولوژی) و سناریونویسی، هوش مصنوعی را مهمترین پدیده غالب و قالب‌ساز عصر جدید و آینده می‌داند. این را در آثار تحلیلگران مبرز و خاصه دانشوران اجتماعی و سیاسی این موضوع نظیر فوکوبا (۱۳۹۴)، هراری (۱۳۹۶ و ۱۳۹۷) و… می‌توان دید. ترسیم سالهای سیاه و فرو‌افتادگی ما در شبکه و ماتریس هوش مصنوعی یا همان تکثر و تولید الگوهای […]

  ---

• اخلاق تفسیر

  سیدحسن اسلامی اردکانی - بخش سوم و پایانی

  یکشنبه ۲۸ آذر ۱۴۰۰

  ۴٫ حفظ فاصله فرهنگی به میزانی که از فرهنگ و زمان متن می‌گذریم، در تفسیر آن به مشکلات یا ابهام‌هایی برمی‌خوریم و می‌کوشیم آنها را با توجه به فرهنگ زمانه خود برطرف کنیم و به تعبیر دیگر متن را به شکلی امروزین تفسیر کنیم. البته گاه نیز بر اثر یافته‌های تازه، ممکن است تفسیرها دگرگون شوند. به همین سبب شاهد حضور تفسیرهای متفاوت از یک شخصیت یا متن در طول تاریخ هستیم. برخی از تفاسیر و حتی ترجمه‌های متون مقدس دچار این خطا می‌شوند که تفسیر یا ترجمه‌ای کاملا امروزین […]

  ---

• کلک خیال‌انگیز

  دکتر سیدمرتضی الهی قمشه‌ای

  یکشنبه ۲۸ آذر ۱۴۰۰

  

  حافظ در غزلى با مطلع: «کى شعر تر انگیزد خاطر که حزین باشد»، از خون دل و جام مى ‌سخن مى‌گوید و این که قسمت هر کس از شادى و غم را نقاس تقدیر قلم مى‌زند و این رقم الزاما با حساب منطق یومیه سازگار نیست: جام مى ‌و خون دل هر یک به کسى دادند در دایره قسمت، اوضاع چنین باشد در این غزل، حافظ همچنین از کلک خیال‌انگیزى سخن مى‌گوید که نقشش را همه کس درک نمی‌کند. این قلم بر دایره قسمت نقشهایى مى‌کشد که الزاماً با […]

  ---

• معرفی کتاب

  یکشنبه ۲۸ آذر ۱۴۰۰

  

  دو کتاب از نشر اختران گل سرخ با هر نام دیگر چند گفتار و گفتگو اومبرتو اکو ترجمه مجتبی ویسی چاپ دوم: ۱۴۰۰ ۱۵۶ص ـ ۳۲هزار تومان اثر حاضر مجموعه‌ای از گفتارها، گفتگوها و مقالات اومبرتو اکو، نظریه‌پرداز و رمان‌نویس ایتالیایی در مورد کتاب، ادبیات و ترجمه است. این کتاب حاوی پنج مقاله با نامهای: «حافظه گیاهی و معدنی: آینده کتاب»، «مؤلف و تأویل‌گران»، «گل سرخ با هر نام دیگر»، «هنر خلق حماسه» و «بازی ادبی پیش‌نویس‌ها» و سه گفتگو با عناوین: «عصر اطلاعات و فرایندهای تحول فرهنگی»، «دروغگوی […]

  ---

• فلسفه در زمانه ما

  احمد راسخی لنگرودی

  چهارشنبه ۲۴ آذر ۱۴۰۰

  

  جهان معاصر بی‌قرار است. چندان بی‌ربط نگفته‌ایم اگر گفته باشیم در چنین دنیایی، زندگی‌مان را زندگی نمی‌کنیم. آسودگی خاطر و اطمینان دل در دنیای کنونی، تمنایی محال می‌آید و آن‌چنان که انتظار می‌رود، جلوه‌ای از خود نشان نمی‌دهد. چنین دنیایی شعر سعدی را تداعی می‌کند که: چنان قحط سالی شد اندر دمشق که یاران فراموش کردند عشق جریان بی‌وقفه فنّاوری، سلطه رو به تزاید فضای مجازی، زوال تدریجی روابط انسان‌ها و ظهور نوع جدیدی از احساس تنهایی،‌ بر حجم این بی‌قراری‌ها بیش از پیش افزوده است. گویی هر چه […]

  ---

• بحران محیط‌ زیست

  گفتگو با دکتر سیدحسین نصر - منوچهر دین‌پرست

  سه شنبه ۲۳ آذر ۱۴۰۰

  

  «عارفی در غربت غربیه» کتاب جدیدی است که اخیراً انتشارات مؤسسه اطلاعات در دسترس علاقه‌مندان قرار داده است. در این کتاب می‌خوانیم اشتباه بنیادین انسان عصر مدرن این است که مبنای نظام فکری خویش را صرفا واقعیت جهان محسوس قرار داده است. واقعی ندانستن معنویت و پوچ‌گرایی و نسبیت‌گرایی که از ویژگی‌های جهان تجددگر ‌است، از نتایج آن اشتباه است. انسان عصر مدرن از دو منبع معرفتی وحی و تعقل بریده و از تجربه‌ معنوی درونی که تحقق عینی مراتب بالاتر وجود را میسر می‌سازد، محروم است؛ از این […]

  ---

• جنبش ملی ایرانیان

  بهروز طیرانی - بخش سوم و پایانی

  دوشنبه ۲۲ آذر ۱۴۰۰

  

  اسامی شهیدان آن روز به شرح زیر است: ۱ـ شیخ سلیم. «این مرد از روستا برخاسته و در نجف درس خوانده و در تبریز از شمار پیشنمازان بود… این مرد در آن چند سال کسی را نیازارد و از کسی پولی نگرفت و شیوه زندگی را دیگر نساخت و هیچ‌گاه کسی را پشت سر نینداخت و جز به نیکی مردم نکوشید. همه پاک زیست و در راه غیرت به دار رفت.» (کسروی، ۳۱۳). ۲ـ میرزا علی‌آقا ثقه‌الاسلام. کسروی با نقل بخش از گفتگوهای ثقه‌الاسلام با بازجویان روس می‌نویسد: «آنچه […]

https://www.ettelaat.com/?cat=34&paged=30