رهبر انقلاب: سررشته جنایت مسمومیت دانش آموزان باید پیدا شود

عفوی درباره عاملان و مسبّبان نخواهد بود و باید به اشدّ مجازات محکوم شوند

حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی همزمان با روز درختکاری صبح دیروز سه اصله نهال کاشتند. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، رهبر انقلاب روز گذشته پس از کاشت نهال‌ها در سخنانی درباره علت کاشت سه نهال به شعار امسالِ روز درختکاری با عنوان «هر ایرانی سه نهال»، اشاره کردند و گفتند: اگر بر اساس شعار انتخاب شده، هر ایرانی سه نهال بکارد، برنامه دولت برای کاشت یک میلیارد نهال، از سال ۱۴۰۲ و در طول چهار سال محقق خواهد شد.

ضرورت توجه به تجارت چوب در اقتصاد کشور

حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای به اهمیت موضوع نهال‌کاری در حفظ محیط زیست اشاره کردند و با تاکید بر این‌که با کمک مردم امکان تحقق کاشت یک میلیارد نهال وجود دارد، افزودند: توصیه متخصصان و کارشناسان این است که علاوه بر کاشت درخت‌های میوه‌دار باید درختان جنگلی و درختانی که چوب‌ آن‌ها دارای اهمیت است نیز کاشته شوند زیرا تجارت چوب در اقتصاد کشور تاثیر بسزایی دارد.

آسیب اقتصاد تک محصولی

ایشان خاطرنشان کردند: نتیجه اقتصاد تک‌محصولی، وضعیت کنونی کشور است که در زمینه‌های ارزش پول ملی و تورم و گرانی دارای مشکلات است. رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به تلاش مسئولان برای حل مشکلات، گفتند: مسئولین باید از همه راه‌های ممکن اقتصادی استفاده کنند تا بتوانند برای حل مشکلات مردم به راه حل درستی برسند. حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای، تصریح به حفظ محیط زیست را یکی از امتیازات برجسته قانون اساسی کشور برشمردند و تاکید کردند: هیچ‌کس نباید این قانون را نقض کند.

این اقدام، یک جنایت بزرگ و غیرقابل اغماض است

رهبر انقلاب اسلامی در پایان سخنان خود به موضوع «مسمومیت دانش‌آموزان» نیز اشاره کردند و با تاکید بر این‌که مسئولان و دستگاه‌های اطلاعاتی و انتظامی باید با جدیت آن را دنبال کنند، گفتند: این موضوع یک جنایت بزرگ و غیرقابل اغماض است و اگر کسانی در این ماجرا دست داشته باشند، باید عوامل و مسببین آن به اشد مجازات برسند. حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای این موضوع را جنایت درحقِ معصوم‌ترین عناصر جامعه یعنی کودکان و همچنین موجب ناامنی روانی جامعه و نگرانی خانواده‌ها دانستند و خاطرنشان کردند: همه بدانند اگر کسانی در این کار دست دارند ــ که لابد دست دارند کسانی بلاشک؛ به یک نحوی حتماً کسانی دست دارند ــ بایستی دستگاه‌های مسئول، دستگاه‌های اطّلاعاتی، دستگاه‌های انتظامی دنبال کنند و سررشته‌ این جنایت را پیدا کنند، هم عاملین را، هم مسبّبین را و این‌ها بایستی به اشدّ مجازات محکوم بشوند و درباره‌ این‌ها اشدّ مجازات بایستی اجرا بشود؛ چون این یک جنایت کوچکی نیست و کسانی اگر چنان‌چه محکوم شدند، عفوی هم در مورد این‌ها وجود نخواهد داشت؛ این را همه بدانند و حتماً بایستی مجازات بشوند و مجازات این‌ها موجب عبرت بشود.

آغاز کاشت یک میلیارد درخت

طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در کشور رسما آغاز شد و قرار است طی 4 سال، سالانه 250 میلیون درخت غرس شود. الزامات این طرح را با مرور دیدگاه ها و ملاحظات کارشناسان و مسئولان بررسی کردیم

غفوریان- طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در کشور، از دیروز و همزمان با روز ملی درختکاری آغاز شد. رهبر انقلاب همچون سنت هرساله در این امر مشارکت کردند و گفتند: «اگر بر اساس شعار انتخاب شده، هر ایرانی سه نهال بکارد، برنامه دولت برای کاشت یک میلیارد نهال، از سال ۱۴۰۲ و در طول چهار سال محقق خواهد شد.»

رئیس جمهور نیز دیروز سه اصله درخت غرس کرد و گفت: طرح کاشت یک میلیارد درخت طی چهار سال در سراسر کشور، از جمله اقدامات بسیار خوب و ارزنده در این زمینه است. بر اساس این طرح هر ایرانی باید سه درخت بکارد.

مکان یابی انجام شده است

حال این که این طرح چگونه و با چه نوع درخت و در چه اقلیم‌هایی انجام می‌شود، به نظر هنوز ابعاد آن روشن نیست. البته ساداتی‌نژاد، وزیر جهاد کشاورزی، دیروز مدعی شد که «مکان‌یابی کاشت یک میلیارد درخت تحت نظارت یک کمیته علمی پیشرفته و با بهره گیری از مطالعات بارندگی و موقعیت مکانی هر منطقه تعیین شده، انجام گرفته است.» پیش از این نیز، رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور گفته بود: «گونه‌های در نظر گرفته شده برای تولید و کاشت، گونه‌های بومی مناسب برای پنج منطقه رویشی موجود در کشور است. »

برای آشنایی با این طرح به سراغ توضیحات نقی شعبانیان معاون جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور رفتیم:

-کنوانسیون‌های متعدد محیط زیستی از جمله کنوانسیون تغییر اقلیم، کنوانسیون مقابله با بیابان‌زایی و کنوانسیون تنوع زیستی در دنیا، در پی تخریب جنگل‌ها و منابع طبیعی تصمیم گرفته‌اند تا سال ۲۰۳۰ میزان تولید کربن و گازهای گلخانه‌ای را به صفر برسانند و از این رو کاشت یک تریلیون درخت تا سال ۲۰۳۰ هدف‌گذاری شده است.

-بسیاری از کشورها در راستای تعهدات بین‌المللی در بخش درختکاری فعال شده‌اند؛ به طوری که چین به عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان کربن، کاشت ۷۰ میلیارد اصله درخت در سرزمین خود را هدف‌گذاری کرده و تاکنون ۵۰ میلیارد آن را کاشته است.

- ترکیه۵/۴ میلیارد اصله درخت کاشته و قصد دارد۵/۶میلیارد اصله درخت دیگر را تا سال ۲۰۳۰ بکارد و پاکستان کاشت ۱۰ میلیارد اصله درخت را تا سال ۲۰۳۰ برنامه‌ریزی کرده و افغانستان در حال کاشت یک میلیارد اصله درخت است.

-ایران با داشتن صنایع پرکربن بر اساس آمار سال ۲۰۲۰ رتبه هفتم تولیدکننده کربن و رتبه ۴۲ تا ۴۵ ترسیب کربن را دارد و فاصله این دو باید کم شود.

کارشناسان چه می گویند؟

به طور قطع هیچ انسان عاقلی با گسترش فضای سبز، جنگل‌ها و طبیعت سالم مخالف نیست، همان‌طور که لازم است ما از داشته‌هایمان همچون جنگل‌ها و مراتع هم مراقبت کنیم و اجازه ندهیم عده‌ای سوءاستفاده‌گر، برای منافع شخصی جنگل‌ها را به تاراج ببرند. اما کارشناسان درباره طرح یک میلیارد درخت و اساسا جنگل‌زایی در اقلیم کنونی کشور چه ملاحظاتی را بیان کرده‌اند.

فاطمه سفیدکن، استاد مؤسسه پژوهشی سازمان جنگل‌ها و مراتع می‌گوید: «اگر از نتایج تحقیقات به صورت علمی استفاده شود، امکان توسعه جنگل فقط در حد محدود وجود دارد، چراکه اقلیم ایران اجازه این‌که هرچقدر دلمان بخواهد و همه‌جا را درخت بکاریم، نمی‌دهد؛ بنابراین اگر برنامه‌های اجرایی طبق اصول پیش نرود و به تحقیقات توجهی نشود، فقط هزینه هدررفته و کار اضافه برای بخش‌های دیگر ایجاد شده است.»

آیا توان تولید یک میلیارد نهال وجود دارد؟

شبکه شرق در این باره به نقل از موسی صادقی، از مدیران مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، نوشته است: «126نهالستان در سراسر کشور وجود دارد؛ در اقلیم‌های مختلف و مناطق رویشی سه‌گانه ایران شامل هیرکانی، ایران_تورانی، صحار_اسندی. کارشناسان توانمندی هم در این زمینه مشغول به کار هستند، بنابراین با استفاده از منابع آب سبز می‌شود این میزان نهال را برای کاشت آماده کرد.» منظور او از آب سبز همان رطوبت خاک در مناطق غیراشباع است؛ آب باران بعد از نفوذ در خاک و قبل از این‌که به منطقه اشباع برسد آب سبز را تشکیل می‌دهد و کشاورزی دیم عمدتا از آب سبز تغذیه می‌کند.

تردیدهای محمد درویش

در همین حال، محمد درویش فعال مطرح حوزه محیط زیست، از جمله کارشناسانی است که تردیدهای جدی درباره این طرح دارد و می‌گوید: «اول باید آسیب‌شناسی شود که چرا پروژه‌های درختکاری قبلی همه با شکست مواجه شده؟ چون این همان ماجرایی است که سبب بحران امروز شده است. درختکاری اتفاق می‌افتد، از مردم هم استفاده می‌کنند و نمایش هم می‌دهند و فیلمش را هم می‌گیرند، اما بعد از کاشت هیچ مدیریت و نظارتی روی آن نیست. سازمان مراتع و جنگل‌ها و منابع طبیعی تنها 10 هکتار از اراضی بازپروری و درختکاری‌شده را نشان بدهد. فقط 10هکتار! نمی‌تواند... چون همه این طرح‌ها با شکست مواجه شده است.»

منابع طبیعی و آبخیزداری چه می گوید؟

عباسعلی نوبخت رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور هم در دفاع از این طرح به نکاتی اشاره کرده است:

- تعهد می‌دهیم توان اجرای این طرح را داریم و این شعار نیست.

-در هر هکتار جنگل ۱۵۰۰ متر مکعب آب ذخیره می‌شود یعنی ۳ میلیارد و ۶ میلیون متر مکعب در کل جنگل‌ها آب ذخیره می‌شود. آب‌هایی که در خاک ذخیره می‌شود از ذخایر آبی سدها، ماندگاری بهتری دارد.

-کمیته علمی سازمان منابع طبیعی، تمامی جوانب کار را بررسی می‌کند؛ این‌که از چه گونه‌هایی استفاده کنیم. بیشتر گونه‌های مقاوم به خشکی کاشت می‌شود.

- این دیدگاه را نداریم که اکوسیستم‌های کشور را تغییر دهیم و مرتع را به جنگل یا بیابان را به مرتع تبدیل کنیم؛ چرا که طبیعت در برابر این کار مقاومت می‌کند. ما نمی‌خواهیم سرمایه مملکت را به باد دهیم.

- استاندارد هزینه کاشت نهال در دنیا ۲۰ تا ۲۵ دلار است. در کشور ما کاشت هر درخت ۱۰۰ هزار تومان هزینه دارد که ۱۸تا ۲۰ هزار میلیارد تومان برای داشت هزینه لازم است.

-اگر در انتخاب گونه و مکان کاشت اشتباه کنیم، منجر به شکست طرح می‌شود. برای هر شهر انتخاب می‌شود که چه گونه‌ای از درخت کاشته شود.