حرکت کاروان اسرا ازکوفه خراب بسوی شام ویران

یزید بن معاویه (لعنة الله علیهما)، به عبیدالله بن زیاد دستور داد كه سر مطهر فرزند علی (علیه السلام) را با سرهاى جوانان و یاران آن جناب كه در ركاب آن حضرت شهید شده بودند با كالاها و زنان اهل بیت و عیالات آن حضرت را روانه شام نماید.

در تاریخ آمده بعد از آن كه ابن زیاد یك روز (یا چند روز بنا به روایتی) سرهای شهدای كربلا را در كوچه ها و محله های كوفه گردانید، آنها را به شام نزد یزید بن معاویه فرستاد. ابن زیاد سرهای شهدای كربلا را به زحر بن قیس سپرد و راهی شام نمود. ابن زیاد پس از فرستادن سر امام حسین(علیه السلام)، اسراء را در 15 محرم با شمر ذی الجوشن و مخفر بن ثعلبه عائذی به شام فرستاد و به دست و پا و گردن مبارك امام سجاد (علیه السلام) زنجیر انداخت و اسراء را سوار بر شتر بی جهاز نمود. آن شقى، اهل بیت عصمت و طهارت را مانند اسیران كفار، دیار به دیار با ذلت و انكسار طوری كه مردم به تماشاى آنها مىآمدند، به شام آورد. منابع و اسناد مدتی را كه اسرا از كوفه به شام در حركت بودند را ذكر نكردند چه وقایعی اتفاق افتاده و تنها به برخی بی ادبیهای حاملین سرهای مبارك از قبیل شراب اشاره دارند و در طول مسیر از شهرهای مختلف گذر میكردند.

(منابع : محمدعلی عالمی، حسین نفس مطمئنه، ص 329- لهوف سید بن طاووس)

ارسال سرها واهلبیت از كوفه خراب به شام ویران

عبیدالله بن زیاد مخذول سر مطهر حضرت امام (علیه السلام) را به زحر بن قیس داده به شام فرستاد و بدنبال آنها حضرت امام زین العابدین (علیه السلام) را زیر غل جامعه قرار داده و دست به گردن بسته با مخدرات مانند اسیران كفار بر شتران برهنه سوار كرده روانه داشت

كاروان آل طاها سوی شام غم روان شد

كاروان آل طاها سوی شام غم روان شد - وه چه ظلمی برحسین واهلبیت ازشامیان شد

كشته شدمردان زیاران حسین درروز عاشور - كودكان وبانوان گشتنداسیروازوطن ازدور

سوی شام غم روان ازكوفه با قلب پرازخون - طی منزل مینمایند داغدیده زارومحزون

هریكی كه جابماند میزنندش تازیانه - زجرملعون میكند زجرآن یتیمان بابهانه

درچهل منزل پیاده میشودطی مراحل - كودكان پابرهنه ره درازوسخت ومشكل

نی غذ ا یی بهر آنان و نه آ بی نه مكانی - نی بود آسایشی ازبهرشان نی آشیانی

روی آ ن خا رمغیلان پابرهنه میدوانند - كودكان آل طا ها را گرسنه میدوانند

خاطرات بین راه شام وكوفه بس گران است - خاطرات اززینب وسجّادوآن آه وفغان است

زجرملعون،تازیانه،كعب نی،خارمغیلان - گشته صورتهاكبود وآبله پاهای طفلان

كودكی ازقافله مانده عقب دریك شبِ تار - رفته اوازترس ووحشت درپناهِ بوته خار

زجرملعون سررسیده میز ند با تازیانه - آل طاها و بیابان وای ازاین ظلم زمانه

باقری با آلِ طاها اینقدرظلم عیان شد - باغم و رنج ومصیبت سوی شام غم روان شد...

[منبع : کتاب روضه های محرم وصفر نوشته حجة الاسلام سیدمحمدباقری پورجلددوم]

منازل کربلا تا شام که اهلبیت را از آنها عبوردادند

1. نُخَیْله ـ استان کربلا ـ عراق

اولین منزل اسرای کربلا، نُخیله بود؛ منطقه ای که امیرمؤمنان علی(ع) بارها در آن جا بودند؛ از جمله هنگام حرکت به سوی صفین و نهروان که در آن فرود آمده و نماز گزاردند. (یاقوت حموی، معجم البلدان، ج 5، ص 278، (چاپ بیروت).

2. حَنّانه ـ استان نجف ـ کشور عراق

3. کوفه ـ استان نجف ـ کشور عراق

4. روستای شاهی ـ استان نجف ـ کشور عراق

5. قناطر بنی دارا ـ استان بابل ـ کشور عراق

6. یعقوبیّه ـ استان بابل ـ کشور عراق

7. سوق اسد ـ استان بابل ـ کشور عراق

8. ذِمارِ ـ استان بابل ـ کشور عراق

9. قصر «ابن هبیره» - استان بابل ـ کشور عراق

10. روستای بزیقیا ـ استان بابل ـ کشور عراق

11. نهر کوثی ـ استان بغداد ـ کشور عراق

12. نهر ملک ـ استان بغداد ـ کشور عراق

13. شهر صرصر ـ استان بغداد ـ کشور عراق

14. تلّ کوش ـ استان بغداد ـ کشور عراق

۱5. نهر حسینی ـ استان بغداد ـ کشور عراق

۱6. روستای حمارات ـ استان صلاح الدین ـ کشور عراق

17. فَرحاتیه ـ استان صلاح الدین ـ کشور عراق

18. مَحادر ـ استان صلاح الدین ـ کشور عراق

19. مُهَیْجر ـ استان صلاح الدین ـ کشور عراق

20. تکریت ـ استان صلاح الدین ـ کشور عراق

21. وادی نخله ـ استان صلاح الدین ـ کشور عراق

22. روستای بارمّا ـ استان صلاح الدین ـ کشور عراق

23. روستای بلالیج ـ استان نینوا ـ کشور عراق

24. کُحَیْل ـ استان نینوا ـ کشور عراق

25. جُهَیْنه ـ استان نینوا ـ کشور عراق

26. شهر موصل ـ استان بغداد ـ کشور عراق

27. تلّ اعفر ـ استان نینوا ـ کشور عراق

28. شهر سنجار ـ استان نینوا ـ کشور عراق

29. شهر لین ـ مرز عراق و ترکیه

30. شهر نصیبین ـ استان ماردین ـ کشور ترکیه

31. شهر دارا ـ کشور سوریه

32. قلعه کَفَرتوثا ـ شهر رأس العین ـ کشور سوریه

33. منطقه عین الورد ـ کشور سوریه

34. شهر حرّان ـ استان اورفه ـ کشور ترکیه

35. شهر رُها ـ استان اورفه ـ کشور ترکیه

36. شهر رَقّه ـ کشور سوریه

37. شهر دوسِر ـ کشور سوریه

38. شهر بالِس ـ کشور سوریه

39. شهر حلب ـ استان حلب ـ کشور سوریه

40. شهر قِنَّسرین ـ استان حلب ـ کشور سوریه

41. شهر معرّۀ نعمان ـ استان ادلب ـ کشور سوریه

42. شهر کَفَرطاب ـ استان ادلب ـ کشور سوریه

43. شهر شیزر ـ استان حماۀ ـ کشور سوریه

44. شهر طیبۀ الإمام ـ استان حماۀ ـ کشور سوریه

45. شهر حماۀ ـ استان حماۀ ـ کشور سوریه

46. شهر رستن ـ استان حماۀ ـ کشور سوریه

47. شهر حُمصْ ـ استان حمص ـ کشور سوریه

48. شهر قصیر ـ استان حمص ـ کشور سوریه

49. روستای جوسیه ـ استان حمص ـ مرز سوریه و لبنان

50. شهر بقاع ـ استان بقاع ـ کشور لبنان

51. روستای هِرْمِل ـ استان بقاع ـ کشور لبنان

52. روستای لبوه ـ استان بقاع ـ کشور لبنان

53. شهر بعلبک ـ استان بقاع ـ کشور لبنان

54. مَعَرْبون ـ استان بقاع ـ کشور لبنان

55. شهر سرغایا ـ استان ریف ـ کشور سوریه

56. دیر راهب ـ استان ریف ـ کشور سوریه

57. شهر زبدانی ـ استان ریف ـ کشور سوریه

58. شهر عین فیجه ـ استان ریف ـ کشور سوریه

59. شهر دُمَّر ـ کشور سوریه.

60شام ـ کشور سوریه

شام دردمشق کشور سوریه

می گویند مؤسس شام، سام فرزند نوح(ع) بوده و سام به مرور به شام بدل گشته و برخی می گویند عده ای از شهر کنعان آمده و در این منطقه ساکن شدند. شام بزرگ ترین شهر سوریه است که در منطقه وسیع تری به نام دمشق قرار گرفته است. کاروان حسینی از مسیر «شتوره» به دمشق رسیدند. آنان پیش از ورود به شام وارد محدوده دمشق قدیم شدند؛ منطقه ای دیوارکشی شده که امروزه به نام «مقبره باب صغیر» شناخته می شود.

کاروان اسرا را سه روز در این منطقه نگه داشتند تا شهر برای جشن مفصل آماده گردد؛ در زمینی پر از سنگ و ریگ که قبرستان شهر به حساب می آمد. آنان برای اهانت به اهل بیت امام حسین(ع)، ایشان را میان مردگان جای دادند. مقامات شش گانه ای که امروزه به مقامات اهل بیت(ع) در این محل شناخته می شود، در حقیقت محل شب زنده داری و قیام و قعود این بزرگواران بوده است. آنان را پس از سه روز وارد شهر کردند. کاروان از دروازه ساعت عبور کرد تا جمعیت بیشتری نظاره گر ایشان باشند و مسیر نیم دایره ای را پیمودند تا همه اهالی شهر آنان را رؤیت نمایند و از طرفی موجبات خستگی و درماندگی بیشتر ایشان ظاهر شود. کاروان اسرا در اول ماه صفر سال 61 قمری به شام رسید، اما چگونگی و تاریخ بازگشتشان به کربلا محل بحث است که آیا اربعین اول به کربلا رسیدند یا در وقت دیگری این واقعه رقم خورده است.

(این مقاله با محوریت دو کتاب «رحلۀ سبایا آل بیت المصطفی من کربلا الی دمشق 61 ق» نوشته محمد عبدالغنی ادریس سعیدی و «الخبر الیقین فی رجوع السبایا لزیارة الاربعین تاریخیاً و فقیهاً» نوشته سخنور توانا حسن بدوی ، ترجمه و تنطیم ؛ همراه با اضافاتی تدوین گردید. فرهنگ زیارت - دیماه سال 1392 شماره 19 و 20 - کربلا تا شام ، نویسنده : محمد حسین خوشنویس)...

الف : چهل منزل مشهور ازکوفه تاشام از بلاد ذکرشده عبورمیکرده . ب : توضیح شهرهای ذکرشده درادامه مطلب است

[منبع : کتاب روضه های محرم وصفر تالیف حجة الاسلام سیدمحمدباقری پور جلد2]

روضه های یازدهم محرم تا آخرماه صفر

http://dl.hodanet.tv/moharramsafar/rozehayemoharramosafar2.htm

http://dl.hodanet.tv/moharramsafar/rozehayemoharramosafar2.pdf

برای مشاهده کتاب مجموعه اشعار باقری روی لینک زیر کلیک فرمائید

http://dl.hodanet.tv/fileshtml/asharebageri.htm