ماجرای یک هزینه‌سازی
لغو کنسرت خیابانی همایون شجریان در میدان آزادی، در حالی رقم خورد که او قرار است ۱۰ روز دیگر در دبی و در فضای باز کنسرت رایگان برگزار کند اما لغو این برنامه در تهران، هزینه‌سازی های بی‌نتیجه را بیش از پیش برجسته کرد. در این گزارش به ابعاد این ماجرا پرداخته‌ایم
همایون شجریان روز دوشنبه ۱۰ شهریور، در یک نشست خبری اعلام کرد که پس از سال‌ها پیگیری، قرار است در میدان آزادی تهران به اجرای یک کنسرت خیابانی بپردازد. این خبر با استقبال گسترده مخاطبان و رسانه‌ها همراه شد و بسیاری آن را حرکتی در جهت همگرایی مردمی و اتحاد افزایی و البته اقدامی در جهت ایجاد نشاط اجتماعی دانستند؛ اما هنوز دو روز از اعلام این خبر نگذشته بود که روز گذشته (چهارشنبه ۱۲ شهریور)، شجریان با انتشار پیامی در اینستاگرام خود، از لغو این کنسرت خبر داد و نوشت: «عزیزان آن چیزی که حدس می‌زدم آخر سر همان شد. تا الان و در دو روز گذشته وسایل ما اجازه ورود نگرفته و به نظر می‌آید که توان مدیریت برای حضور جمعیت میلیونی این اجرا وجود ندارد. جلسات و بررسی‌هایی که این چند روزه انجام شده کاری است که باید قبل از موافقت با درخواست ما در دوماه گذشته انجام می‌شد. به هر حال این اجرا انجام نخواهد شد. از همه عزیزانی که برای این آرزوی محال من زحمت بسیار کشیدند سپاسگزارم. روز و روزگار بر همگی خوش.»
اختلاف وزارت ارشاد و شهرداری تهران
پس از انتشار این خبر، زاکانی شهردار تهران در گفت و گو با رسانه‌ها اعلام کرد که این کنسرت در میدان آزادی برگزار نمی‌شود و محل آن احتمالاً ورزشگاه آزادی خواهد بود. پس از گذشت مدت کوتاهی نیز حساب کاربری شبکه ایکس خود را با تشکر از همایون شجریان و این خبر به روز کرد: «جمع بندی هیئت دولت، برگزاری کنسرت در ورزشگاه آزادی بود و شهرداری تهران هم با تمام ظرفیت پای کار این رویداد و شادی است.»
مصوبه شورای تامین صادر شد، اما...
با وجود انتشار این اخبار به ظاهر قطعی ماجرا به همین جا ختم نشد و پس از اظهار نظرهای شهردار تهران، محمدامین توکلی‌زاده، معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران، با تأیید رسمی خبر لغو این کنسرت، جزئیات دقیق‌تری از پشت‌صحنه این ماجرا را بیان و همشهری آن را منتشر کرد: روز سه‌شنبه بعد از ظهر، آقای فتاحی، همکار سابق معاونت اجتماعی، مصوبه شورای تأمین استانداری تهران را به‌صورت حضوری به اداره کل فرهنگی شهرداری تهران تحویل دادند و این مصوبه فوری به شهرداری منطقه ۹ ابلاغ شد. طبق صورت‌جلسه، شهرداری منطقه موظف بود با توجه به محدودیت زمانی، امکان‌سنجی لازم را انجام دهد و نظر کارشناسی خود را درباره امکان اجرای مراسم در میدان آزادی یا ورزشگاه ۱۲ هزار نفری آزادی ارائه کند. پاسخ مکتوب شهرداری منطقه ۹ به استانداری، حاکی از عدم امکان فراهم‌سازی مقدمات اجرایی در میدان آزادی بود البته این نظر تمامی دستگاه‌های اجرایی بود و فقط نظر شهرداری منطقه نبود. از این‌رو، پیشنهاد شد طرح دوم استانداری تهران یعنی ورزشگاه ۱۲ هزار نفری آزادی با بلیت رایگان میزبان این رویداد باشد.
اما، هماهنگی ها دیر انجام شد
در این میان، سرکار خانم بهروز آذر، معاون رئیس‌جمهور، جناب آقای احمدی، مشاور وزیر ارشاد، و چند تن دیگر از مسئولان دولتی با پیگیری‌های کردند که در محیطی صمیمانه و خیرخواهانه در این راستا مشورت‌های انجام شد. همه این عزیزان اذعان داشتند که سرکار خانم رضایی، معاون محترم وزیر، می‌بایست دست‌کم یک ماه پیش جلسات هماهنگی با حضور مجریان و دست‌اندرکاران ابعاد مختلف این رویداد برگزار می‌کردند، اما این موضوع مورد غفلت قرار گرفته و زمان زیادی از دست رفته بود.
وی پس از تشکر از همایون شجریان و عوامل گروه او اخاطر نشان کرد: «از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای این سیاست‌گذاری تشکر می‌کنم، اما همه می‌دانیم که اجرای برنامه‌های بزرگ و فاخر تنها روی کاغذ محقق نمی‌شود و نیازمند هم‌افزایی بین‌دستگاهی و تعامل سازنده است. شهرداری تهران، همان‌گونه که در مناسبت‌های مختلف از جمله هفته دولت نشان داده، همواره پای کار انسجام و وحدت ملی بوده است.»
به نظر می رسد، وزارت ارشاد می توانست زودتر از این ها اقدام به هماهنگی ها و رایزینی های لازم بپردازد و یا برگزاری این کنسرت را به زمان دیگری اما بدون هزینه های این لغو، برگزار کند. همچنان که برخی با اشاره به نامه ای مدعی شدند «نادره رضایی» معاونت امور هنری تنها ۴ روز پیش از برگزاری کنسرت «همایون شجریان»، درخواست برگزاری این کنسرت را به شهرداری تهران داده است!
اگرچه شهردای تهران نیز با توجه به تجربه های متعدد در برگزاری برنامه های حجمی و بزرگ، می توانست با تلاش، اراده و همکاری بیشتر، موانع پیش رو را حذف کند تا این کنسرت برگزار شود، چرا که نهایتا، شورای تامین مجوز برگزاری این کنسرت در تاریخ مورد نظر را صادر کرده است و به صراحت
نمی توان گفت، شورای تامین به ابعاد ماجرا اشراف نداشته است.
دولت چه گفت؟
در شرایطی که وزارت ارشاد همچنان واکنشی نداشت، «فاطمه مهاجرانی» سخنگوی دولت عصر روز گذشته در واکنش به لغو کنسرت همایون شجریان در میدان آزادی تهران در شبکه اجتماعی ایکس، نوشت: موضع دولت از زمان اعطای مجوز به فرزند خلف خسروآواز ایران روشن است؛ برگزاری کنسرت با حضور میلیونی مردم که تقویت کننده اتحاد ملی است. تجربه جشن‌های ده‌کیلومتری پس از جنگ نشان داد که این خواسته‌ها شدنی است. اگر همه نهادها دست به دست هم بدهند.
ناهماهنگی‌های مدیریتی هزینه ساز
آن‌چه مسلم است، برایند این اتفاق فراتر از یک دعوای اداری است و آسیب‌های جدی‌تری را به همراه دارد؛ از جمله کاهش انگیزه و اعتماد هنرمندان و بخشی از مردم می شود که به چنین رویدادهایی علاقه مندند و اتفاقا لغو این گونه، چهره سیستم حکمرانی را نزد آنان مختوش می کند.
توضیحات شب گذشته شهردار تهران و صحبت های ظهر دیروز معاون فرهنگی وی هرچند تلاش دارد شهرداری را از برخی مسئولیت‌ها مبرا کند، اما در کنار سکوت وزارت ارشاد تا لحظه تنظیم این خبر(ساعت ۲۰ چهارشنبه شب)، می‌تواند خاتمه‌ای بر اخبار ضد و نقیضی باشد که برخی در روزهای گذشته عنوان می کردند که این کنسرت برگزار نخواهد شد. حالا دیگر روشن است که لغو کنسرت، نه به‌دلیل مخالفت سیاسی یا فشار بیرونی، بلکه نتیجه مستقیم ناهماهنگی، بی‌برنامگی و ضعف مدیریتی مسئولان است.
رضا مهدوی، آهنگ ساز و پژوهشگر موسیقی که سابقه چند دوره دبیری جشنواره موسیقی فجر را در کارنامه دارد، در گفت‌وگو با رسانه هنر ایران (رها) در این‌باره چنین اظهار کرده است: «این اتفاق حاصل ناهماهنگی نهادها و سازمان‌های ذی‌ربط و در وهله دوم فشار گروه‌های سیاسی داخل و خارج و همچنین ناتوانی قدرت اجرایی معاونت هنری است که با یک سویه‌نگری می‌خواهد تمام کارها را به نفع خود حساب کند. لازم است تا شاهد برگزاری اجراهای خیابانی کوچک و بزرگ در همه روزهای سال باشیم؛ از اجراهای خیابانی کوچک که به‌صورت روزمره، حدود دو دهه‌ای هست شاهد هستیم تا چنین اجراهای گسترده‌ای مثل همایون آواز ایران که الحق جانشین درستی برای پدرش استاد محمدرضا شجریان است.»
کنسرت رایگان همایون در دبی به جای تهران
روز گذشته، در حالی خبر لغو کنسرت همایون شجریان در میدان آزادی تهران منتشر شد که تنها ۱۰ روز دیگر قرار است این هنرمند مطرح، کنسرتی رایگان و در فضای باز در مرکز نمایشگاهی دبی برگزار کند.
همایون شجریان پیش‌تر، روز یک شنبه ۲۶ مردادماه، با انتشار پستی در صفحه رسمی خود اعلام کرده بود:
«با افتخار در اولین رویداد «جشن ایران» در شهر دبی همراه شما خواهم بود. این همدلی، فرصتی است برای لمس موسیقی و فرهنگی که فراتر از مرزها، دل‌ها را به هم پیوند می‌دهد.» طبیعتا، این یک درد است که ما زمینه اجرای چنین
برنامه ای را توسط هنرمند خودمان فراهم نمی کنیم اما غریبه ها این کار را به راحتی انجام می دهند.
واکنش کاربران و فعالان رسانه ای به لغو کنسرت همایون شجریان در میدان آزادی تهران
مقصر لغو کنسرت آزادی کیست؟
لغو کنسرت همایون شجریان در میدان آزادی تهران واکنش های بسیار زیادی را در شبکه های اجتماعی داشت که گروهی شهرداری تهران را مقصر عدم برگزاری این کنسرت دانستند و گروهی نیز وزارت ارشاد و به خصوص معاون هنری آن را مقصر اصلی برگزار نشدن این مراسم می دانستند. مهم ترین آن ها را در ادامه می خوانید :
مالک شریعتی نماینده مجلس و از افراد نزدیک به شهردار تهران نوشت : برای جشن تولد فرزندتان درمنزل، چندروز قبل برنامه‌ریزی می‌کنید؟ معاون وزیر ارشاد باوجود ۲ماه فرصت، فقط ۳روز قبل، به معاون وزیرکشور نامه زده که پاشو نامه بزن به استانداری، شهرداری، پلیس، آتش‌نشانی و اورژانس تا امکانات(خدمات، نور، صدا و...) کنسرت میلیونی در میدان آزادی را فراهم کنند!
رحمان قهرمان پور تحلیلگر سیاسی نوشت : « قطبش سیاسی یعنی این که حتی موضوعات ساده محل اختلاف سیاسی و دو قطبی سازی می شوند. مثل برگزاری یک کنسرت در فضای باز که امری رایج در اغلب کشورهای دنیاست. جریان های سیاسی سعی می کنند از یک اتفاق ساده برای خودشان دستاورد بسازند. این یکی می گوید کار من بود و دیگری می گوید پس نمی گذارم»
محمد مهاجری از عضو شورای اطلاع رسانی دولت نیز نوشت : « کنسرت نیاز جامعه است هرچند جماعت بی‌هنر پایداریچی آن را نپسندد. همچنین کنسرت همایون شجریان به نشاط اجتماعی و به انسجام ملی کمک می‌کند. اما شتابزدگی وزارت‌ارشاد و بی‌توجهی به تامین زیرساخت‌ها، هم مردم و هنرمندان را دلسرد می‌کند و هم‌پاس گل است به پایداریچی‌ها»
بهمن بابازاده فعال رسانه ای حوزه موسیقی نیز نوشت : « تینا و شینا و سینا و مینا و اینا درباره لغو کنسرت همایون شجریان در میدان آزادی حرف زدند و اظهارنظر کردند ولی هیچ صدایی از «معاونت هنری ارشاد»، دفتر موسیقی و آن انجمن خنده دار موسیقی در نیامد. «خانه موسیقی» تعاملاتش با شهرداری را در اولویت نگه داشته و انگار نه انگار حالا همه این سکوت تلخ را مقایسه کنید با آلبوم عکس های معاونت هنری در کنسرت ارکستر سمفونیک در میدان آزادی... در همه عکس ها حضوری درخشان و همیشگی داشتند... این سکوت، تحقیرآمیز است
علی خسروانی نیز در صفحه شخصی خود نوشت : « شهرداری تهران روز ۲۴ خرداد ، فردای حملات دشمن ، در آن بحبوحه جشن عید غدیر را برگزار و خیل جمعیت را به خیابان آورد. این یعنی به لحاظ امنیت و اجرا توان لازم را دارد. ای کاش همان ریسک پذیری و توان عملیاتی را در فقره کنسرت همایون شجریان به کار می گرفت.»
محسن برهانی حقوقدان و فعال رسانه ای نوشت : « لغو کنسرت شجریان دلیل دیگری است بر وجود مراکز مختلف تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری و عدم پاسخگوییِ ناشی از عدم شفافیت و مشخص نبودن مسئولیت‌هاست. یکی از اصلی‌ترین چالش‌های حکمرانی در ایران، همین نکته است.»
علیرضا زاکانی شهردار تهران نیز در واکنش به این موضوع در صفحه توئیتر خود نوشت : « در جلسه امروز هیئت دولت تأکید کردم که اقدام ارزشمند جناب آقای شجریان، هنرمند گران قدر کشورمان، برای شادی مردم و میهن ستودنی است. ایشان برای نشاط ملت هزینه داده‌اند. جمع‌بندی هیئت دولت، برگزاری کنسرت در ورزشگاه آزادی بود و شهرداری تهران هم با تمام ظرفیت پای کار این رویداد و شادی مردم عزیز است.»
فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت در صفحه توئیتر خود نوشت : «موضع دولت از زمان اعطای مجوز به فرزند خلف خسروآواز ایران روشن است؛ برگزاری کنسرت با حضور میلیونی مردم که تقویت کننده اتحاد ملی است. تجربه جشن‌های ده‌کیلومتری پس از جنگ نشان داد که این خواسته‌ها شدنی است. اگر همه نهادها دست به دست هم بدهند.»
محمد رهبری فعال رسانه ای نوشت : « کنسرت همایون شجریان می‌توانست منجر به تقویت پیوندهای اجتماعی و ایجاد همبستگی بیشتر درون جامعه شود. اما حالا لغو آن، بی‌اعتمادی را تشدید خواهد کرد و به ناامیدی و بدبینی بیشتر در جامعه دامن خواهد زد. نمی‌توان از همبستگی ملی سخن گفت، اما نسبت به ملزومات آن بی‌تفاوت بود.»
علی کلاهی نیز در این خصوص نوشت : « خوب به همت ابلهان داخلی کنسل شد، تبریک عرض می کنم به ابلهان بیرونی! دست مریزاد به همایون شجریان عزیز که آبرو گذاشت، فحش به جان خرید و بخشی از درآمد آتی خود از محل کنسرت های بیرون و... را ریسک کرد برای شادی مردم. به امید روزی که شاهد این گونه تنگ نظری ها نباشیم. پاینده باد ایران!»
سارا هوشمندی فعال رسانه ای مقصر را وزارت ارشاد دانست و نوشت : « بی تدبیری ارشاد و مدیرانش برگزاری کنسرت را با چنین چالش بزرگی همراه کرد.درحالی که به گفته شجریان از۲ماه قبل مقدمات کار فراهم شده بود اما شهرداری به عنوان مهم ترین بازوی اجرایی چنین رویداد مهمی بایدازطریق نشست خبری مطلع شود ! با این حال حجم پروژه تخریب شهرداری قابل توجه، و برای اهل انصاف راهگشاست»
فاطمه رایگانی با انتقاد از جا به جایی مکان کنسرت نوشت : « همه لطف این کنسرت به برگزاری‌اش در میدان نمادینی مثل آزادی بود. انتقال آن به ورزشگاه که همان روال عادی همه کنسرت‌هاست موجی ایجاد نخواهد کرد. خودتان را خسته نکنید.»
دیاکو موستوفی نوشت : «خب شهرداری می گه مشکل زمان و نبود فرصت برای هماهنگی بوده ، خب چرا لغو کردید می گفتید با تاخیر چند روزه برگزار می شه؟!»
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: گــزیــده خـبــرهــا و نـشـریــات
