نه ماه پيش از به توپ بستن مجلس توسط محمدعلي شاه قاجار، روزنامه ادبي و فكاهي كوچكي به نام نسيم شمال در شهر رشت انتشار يافت كه مدير آن سيداشرف ‏الدين حسيني قزويني معروف به گيلاني بود. وي مندرجات نسيم شمال را كه غالباً اشعار فكاهي و انتقادي بود، خود مي‏نگاشت و اشعار ديگران را در آن چاپ نمي‏كرد. اين روزنامه به قدري در ميان توده مردم محبوبيت داشت كه مدير آن را نسيم شمال مي‏ناميدند و هرگاه كه منتشر مي‏شد، ولوله‏اي در شهر به وجود مي‏آورد. آن چه در ايرانِ آن روز مي‏گذشت در شعر و روزنامه وي منعكس مي‏شد و از جور و تبعيض و بي عدالتي شكوه مي‏كرد. علاوه بر جوهر و درون مايه اجتماعي و انتقادي اشعار منتشر شده در نسيم شمال و سخن از دل‏برآمده سيد اشرف الدين، نكات ظريف ديگري شعر او را دلنشين كرده و بدان رواج و اشتهار بخشيده كه در خور توجه است. نخست طرح مسائل جدي به صورت فكاهي همراه با طعن و طنز و كنايه به نوعي كه هر كس از توده مردم درد خود را در سروده‏هاي او مي‏ديد. ديگر اينكه، پرورندان اين معاني به زبان ساده گفتار مردم كوچه و بازار، فارغ از هر نوع محافظه كاري ادبي. وي بعدها به عنوان محبوب‏ترين و معروف‏ترين شاعر ملي عهد مشروطه شناخته شد و روزنامه‏اش در تهران انتشار يافت. اين روزنامه به مدت بيست سال، هر هفته توزيع مي‏گشت و پس از مرگش نيز، انتشار آن تا مدتي ادامه يافت.

نسیم شمال - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

نسیم شمال

گزیده اشعار نسیم شمال - مهمترین اخبار ایران و جهان

سید اشرف‌الدین حسینی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

تاملي بر آثار نسيم شمال

سید اشرف‌الدین گیلانی قزوینی - ويکی شيعه

شاعرازاده اشرف الدین حسینی (نسیم شمال) - افراسیاب جمالی - ...

زندگی نامه سید اشرف الدین حسینی معروف به گیلانی - مردان ...

معروفترین جهره های ادبی معاصر ایران - اشرف الدین حسینی ... - ...

سید اشرف‌الدین گیلانی (Author of دیوان نسیم شمال)