مسجد کوفه - ويکی شيعه
مسجد کوفه یکی از مساجد چهارگانه بزرگ جهان اسلام است که در شهر کوفه عراق ساخته شدهاست. این مسجد در ۱۲ کیلومتری شمال شهر نجف واقع است.
گفته میشود این مسجد ابتدا توسط حضرت آدم ساخته شده و پس از مسجدالحرام قدیمیترین مسجد جهان است. در دهههای اول هجری قمری این مسجد توسط سعد بن ابی وقاص بازسازی و سپس توسط علی ابن ابی طالب مرکزی مهم برای خلافت در نظر گرفته شد. مقبره برخی از بزرگان و علمای دینی در آنجا قرار دارد. گفته میشود پس از ظهور حجت بن حسن (مهدی)، این مسجد وسعت بسیاری خواهد یافت. این مسجد یکی از مکان هایی است که شیعیان حتی اگر آن جا مسافر باشند می توانند نماز خود را تمام بخوانند.
مسجد جامع کوفه، از مساجد بزرگ جهان اسلام و نزد شیعیان چهارمین مسجد مهم بعد از مسجدالحرام، مسجدالنبی و مسجدالاقصی و یکی از قدیمی ترین و مهمترین آثار زیارتی شهر کوفه است. بر حسب برخی از روایات، نخستین کسی که مسجد کوفه را طرح ریزی و با وسعت زیادی آن را بنیان گذاشت، حضرت آدم (ع) بود و بعدها حضرت نوح (ع) پس از طوفان آن را تجدید بنا کرد. در سال 17 هجری قمری با حضور اولیه مسلمانان در کوفه در زمان سعد بن ابی وقاص و پیشنهاد سلمان فارسی این مسجد به همراه دارالعماره، مجددا ساخته شد.
این مسجد در طول تاریخ خود شاهد حضور بسیاری از انبیای الهی، پیامبر اسلام، حضرت امیرالمومنین (ع)، امام حسن و امام حسین و برخی از امامان بزرگوار بوده و در سال 36 هجری با حضور امام علی (ع) بر اهمیت و توجه به این مسجد افزوده گردید. حضرت علی (ع) بارها در این مسجد به نماز ایستاده، بر منبر آن خطبه ها خوانده، برخی از امور قضاوت و کشورداری خود را در آنجا انجام داده و نهایتا در محراب این مسجد به شهادت رسیده است.
در کنار مسجد کوفه مرقد میثم تمار، خانه امام علی (ع)، دارالعماره کوفه، مرقد مسلم ابن عقیل، مرقد هانی ابن عروه و مرقد مختار قراردارد. این مسجد دارای مقامات متعدد بوده و در بسیاری از آنها اعمال روحانی مسجد انجام میگیرد.
چنانکه مسافر می تواند نماز را در مسجدالحرام، حرم امام حسین (ع) و مسجدالنبی تمام یا شکسته بخواند؛ در مسجد کوفه هم می تواند تمام یا شکسته بخواند. روایات فراوانی در فضیلت مسجد کوفه وارد شده است که طبق این روایات، مسجد کوفه از باغ های بهشتی است. اگر کسی وارد مسجد کوفه شود، آمرزیده است. شهر کوفه مرکز حکومت امام زمان (عج) و مسجد کوفه، مرکز ستاد فرماندهی ایشان خواهد بود.
محتویات
شهر کوفه
کوفه یکی از شهرهای عراق است که در جنوب این کشور و در 10 کیلومتری شمال شرق نجف اشرف قرار دارد. این شهر در کنار رود فرات ساخته شده، آب و هوای معتدلی دارد و از دیرباز سرسبز و خرم بوده است.
قرنها پیش از ساخته شدن شهر، در این سرزمین مردم بسیاری زندگی کردهاند. حتی در روایات چنین آمده است که طوفان نوح در این سرزمین آغاز شد. کوفه در ابتدا سورستان نامیده میشد. در سال 17 هجری، چند ماه پس از ساختهشدن بصره، سعد وقاص به دستور عمر این شهر را ساخت تا جایگاهی برای سکونت رزمندگان و نیروهای نظامی در زمان فتوحات باشد و آنان بتوانند همراه با خانوادههای خود در آن جا مستقر شوند. کوفه در آغاز به محلههای متعددی تقسیم شده بود که هر محله در اختیار یک طایفه یا قبیله بود اما بیشتر به یک اردوگاه نظامی شباهت داشت و خانههای آن با حصیر و نی ساخته میشد.
مدتی بعد، در یک آتش سوزی بزرگ، همه این خانهها از بین رفت و خانههای آجری جای آنها را گرفت. شهر در مدت کوتاهی به یکی از شهرهای مهم اسلامی تبدیل شد و حوادث بسیاری به خود دید. مسجد بزرگ این شهر نیز که حضرت علی (ع) در آن به شهادت رسید نیز در همین دوران ساخته شد. مساحت این مسجد را چنان زیاد بود که گنجایش همه جنگجویان ساکن در شهر را داشت.
کوفه در زمان حضرت علی علیهالسلام
با به حکومت رسیدن حضرت علی (ع)، کوفه پایتخت حکومت اسلامی شد و با این که پس از صلح امام حسن هرگز پایتخت حکومت دیگری نشد، اما اهمیت خود را حفظ کرد و تا سالها یکی از مراکز مهم علمی و هنری - به ویژه در فقه و ادبیات - باقی ماند. با این حال، با گسترش نجف اشرف و اهمیت یافتن آن، رفته رفته از رونق کوفه کاسته شد. امروزه کوفه شهر کوچکی در نزدیکی نجف است و از آن رونق نخستین خبری در آن نیست.[۱]
فضیلت شهر کوفه
در مورد فضیلت شهر کوفه آیاتی در قرآن وجود دارد، مانند آیه: «و التین و الزیتون و طور سینین و هذا البلد الأمین»[۲]، «سوگند به انجیر و زیتون و سوگند به طور مبارک و سوگند به این شهر یعنی مکه. که منظور از «تین» مدینه است و «زیتون» بیت المقدس و «طور سینین» کوفه و «هذا البلد الأمین»، مکه است.[۳]
علاوه بر آیات، روایات فراوانی از پیامبر (ص) و امامان معصوم (ع) در فضیلت و مدح شهر کوفه آمده است. نظیر، کوفه باغی از باغهای بهشت است و قبر حضرت نوح و سیصد و هفتاد پیامبر و ششصد وصی و مرقد سید الاوصیاء علی (ع) در آن قرار دارد.[۴]
مسجد کوفه
یکی از قدیمی ترین و مهمترین آثار زیارتی شهر کوفه، مسجد بزرگ کوفه است. مسجد جامع کوفه، از مساجد بزرگ جهان اسلام و چهارمین مسجد مهم بعد از مسجدالحرام، مسجدالنبی و مسجدالاقصی میباشد.
مسجد کوفه با 110 متر طول و 101 متر عرض، 11162 متر مربع مساحت دارد و با دیوارهای مرتفعی به ارتفاع 10 متر محافظت میشود. مساحت فضای باز مسجد 5642 متر مربع، و مساحت شبستانهای مسجد 5520 متر مربع است. تعداد ستونهای مسجد 187 وتعداد منارههای آن 4 عدد با ارتفاع 30 متر و تعداد دربهای مسجد 5 باب میباشد؛ دربهای این مسجد عبارتند از: باب الحجه( باب الرئیسی)، باب الثعبان، باب الرحمه، باب مسلم ابن عقیل و باب هانی ابن عروه.[۵]
قدمت و تاریخ مسجد کوفه
اساس اولیه این مسجد بر حسب برخی از روایات به حضرت آدم (ع) باز میگردد.[۶] و بعدها حضرت نوح (ع) پس از طوفان آن را تجدید بنا کرد.[۷]
در سال 17 ق لشكر اسلام در مدائن حضور داشتند. آب و هواى مدائن سربازانى را كه از سرزمين حجاز آمده بودند، اذيت مى كرد؛ به طورى که همه آنها ضعيف و لاغر شدند. حذيفه كه اين وضعيت را ديد، نامهاى به عمر نوشت و او را از وضعيت آگاه كرد. خليفه به سعد بن ابى وقاص نامهاى نوشت كه: سلمان و حذيفه را روانه كن تا سرزمينى مناسب بيابند. پس از دريافت نامه خليفه، سلمان و حذيفه حركت كردند، سلمان از طرف باختر رود فرات و حذيفه از طرف خاور رود فرات راهى شدند و هيچ سرزمينى را نپسنديدند تا اينكه هر دوى آنان به سرزمين كوفه رسيدند. هر دو آن سرزمين را براى اقامت لشكر مناسب ديدند. دو ركعت نماز خواندند و از خدا خواستند آنجا را جايگاه آرامش و استوارى قرار دهد.[۸] هنگامى كه سعد بن ابى وقاص همراه لشكريان به سرزمين كوفه رسيدند، دستور داد پيش از ساختن هر بنايى، مسجدى بسازند. ابو هيجاء اسدى[۹]در مكانى ايستاد و بر هر طرف تيرى انداخت. به اين صورت حدود مسجد كوفه، مشخص شد.[۱۰]
حضور بزرگان در این مسجد
این مسجد در طول تاریخ خود شاهد حضور بسیاری از انبیای الهی، پیامبر گرامی اسلام، حضرت امیرالمومنین (ع)، امام حسن و امام حسین و برخی از امامان بزرگوار بوده و در سال 36 هجری باحضور امام علی (ع) بر اهمیت و توجه به این مسجد افزوده گردید. امیرالمومنین (ع) بارها در این مسجد به نماز ایستاده، بر منبر آن خطبهها خوانده، برخی از امور قضاوت و کشورداری خود را در آنجا انجام داده و نهایتا در محراب این مسجد به شهادت رسیده است.
تعليم و تربيت در مسجد كوفه
مسجد كوفه از همان ابتداى تأسيس، يكى از مراكز فرهنگى شهر به شمار مىرفت. هنگامى كه امام على (ع) در سال 36ق وارد كوفه شد، ابتدا به مسجد كوفه رفت و در آنجا براى مردم سخنرانى كرد. امام پس از استقرار در كوفه، در مسجد كوفه تفسير قرآن و علوم ديگر درس مىداد. شاگردان زيادى همچون كميل بن زياد و ابن عباس، از محضر او استفاده كردند.[۱۱]
فضيلتهاى مسجد كوفه
- جامع فضيلتها: اصبغ بن نباته مى گويد: اميرالمؤمنين (ع) در جمع مردم كوفه فرمود: «خداوند چيزى را به شما بخشيده كه به كس ديگر نداده است، خداوند اين نمازگاهتان را برترى ويژهاى بخشيد. اين (مسجد كوفه)، خانه آدم، جايگاه نوح، منزلگاه ادريس و مصلاّى ابراهيم خليل و برادرم خضر و نمازگاه من مى باشد. مسجد شما يكى از چهار مسجدى است كه خداوند آن را براى اهلش برگزيده است. گويى آن را مىبينم كه فرداى قيامت، با دو جامه سفيد، وارد محشر م شود و كسانى را كه در آن نماز خواندهاند، شفاعت مىنمايد و شفاعتش از جانب خدا رد نخواهد شد. در آينده حجر الاسود در آن نصب خواهد شد. زمانى مىرسد كه همين مسجد، نمازگاه مهدى (ع)، فرزندم و نمازگاه هر مؤمنى مىشود. در روى زمين مؤمنى نيست مگر اينكه وارد شود و به آن دل ببندد. مبادا آن را ترك و مهجورش كنيد. در آن نماز بخوانيد و با آن نماز به خدا نزديك شويد و حوائج خويش را از خدا بخواهيد. اگر مردم به فضيلت اين مسجد آگاه بودند از اكناف جهان به سوى آن مىشتافتند، اگر چه به خزيدن بر روى برف باشد.»[۱۲]
- قصر بهشتى: در بعضى روايات از مسجد كوفه به عنوان «قصرى از بهشت» ياد شده است. امام على (ع) مىفرمايد: «أَرْبَعَةٌ مِنْ قُصُورِ الْجَنَّةِ فِي الدُّنْيَا: الْمَسْجِدُ الْحَرَامُ، وَ مَسْجِدُ الرَّسُولِ (ص)، وَ مَسْجِدُ بَيْتِ الْمَقْدِسِ، وَ مَسْجِدُ الْكُوفَةِ».[۱۳]
- سجده گاه فرشتگان: در روايات آمده است كه قبل از حضرت آدم، فرشتگان در اين مكان مقدس عبادت مى كردند. امام على (ع) مى فرمايد: «أَوَّلُ بُقْعَة عُبِدَ اللَّهُ عَلَيْهَا، ظَهْرُ الْكُوفَةِ لَمَّا أَمَرَ اللَّهُ الْمَلائِكَةَ أَنْ يَسْجُدُوا لآِدَمَ، سَجَدُوا عَلَى ظَهْرِ الْكُوفَةِ، وَ إِنَّ الْمَلائِكَةَ لَتَنزلُ فِي كُلِّ لَيْلَة إِلى مَسْجِد الْكُوفَةِ». [۱۴] مسجد كوفه نزد خداوند از چنان جايگاهى برخوردار است كه اگر كسى وارد آن شود، گناهانش آمرزيده مىشود. امام رضا (ع) از شخصى پرسيد كجا زندگى مىكنى؟ پاسخ داد در كوفه. امام درباره فضيلت مسجد كوفه به او فرمود: «فَإِنَّ مَسْجِدَ الْكُوفَةِ بَيْتُ نُوح، لَوْ دَخَلَهُ رَجُلٌ مِائَةَ مَرَّة لَكَتَبَ اللَّهُ لَهُ مِائَةَ مَغْفِرَة، أَمَا إِنَّ فِيهِ دَعْوَةَ نُوح (ع) حَيْثُ قَالَ: «رَبِّ اغْفِرْ لِي وَ لِوَالِدَيَّ وَ لِمَنْ دَخَلَ بَيْتِيَ مُؤْمِناً».[۱۵]
- مصلاّى پيامبران: ابو بصير از امام صادق (ع) نقل مى كند كه ايشان درباره مسجد كوفه فرمود: «نِعْمَ الْمَسْجِدُ، مَسْجِدُ الْكُوفَةِ، صَلَّى فِيهِ أَلْفُ نَبِيّ وَ أَلْفُ وَصِيّ وَ مِنْهُ فَارَ التَّنُّورُ وَ فِيهِ نُجِرَتِ السَّفِينَةُ، مَيْمَنَتُهُ رِضْوَانُ اللَّهِ وَ وَسَطُهُ رَوْضَةٌ مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ وَ مَيْسَرَتُهُ مَكْرٌ».[۱۶]
- نماز در مسجد كوفه تمام است: وقتى شخصى به مكانى مسافرت كند و قصد ده روز نكند، نمازش شكسته است، مگر چهار مكان كه استثنا شده است. امام صادق (ع) مى فرمايد: «تَتِمُّ الصَّلاةُ فِي أَرْبَعَةِ مَوَاطِنَ: فِي الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ، وَ مَسْجِدِ الرَّسُولِ(صلى الله عليه وآله) ، وَمَسْجِدِ الْكُوفَةِ، وَ حَرَمِ الْحُسَيْنِ ـ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِ ـ ».[۱۷]
- نماز در آن برابر با حج است: امام باقر (ع) درباره فضيلت نماز در مسجد كوفه مى فرمايد: «اگر مردم مى دانستند مسجد كوفه چه فضيلتى دارد، از مكان هاى دور به آنجا مى رفتند، همانا خواندن نماز واجب در آنجا برابر با حج و نماز نافله برابر عمره است.»[۱۸] همچنين امام على (ع) مى فرمايد: «النَّافِلَةُ فِي هَذَا الْمَسْجِدِ تَعْدِلُ عُمْرَةً مَعَ النَّبِيِّ (صلى الله عليه وآله) وَ الْفَرِيضَةُ تَعْدِلُ حَجَّةً مَعَ النَّبِيِّ(صلى الله عليه وآله) ».[۱۹]
- برتر از همه مساجد: امام صادق (ع) نماز در مسجد كوفه را برابر با هزار نماز در مسجدى غير از مسجد كوفه مىداند. همچنين امام رضا (ع) در فضيلت خواندن نماز در اين مكان مقدس مى فرمايد: «الصَّلاةُ فِي مَسْجِدِ الْكُوفَةِ فُرادى أَفْضَلُ مِنْ سَبْعِينَ صَلاةً فِي غَيْرِ جَمَاعَة».[۲۰]
- حرم حضرت علی(ع): همانطور که مسجدالحرام (کعبه) حرم امن الهی، و کربلا هم دارای حائر، و مدینه هم دارای حد و حریم است، مسجد کوفه هم دارای حدود و حریم می باشد. در کتاب بحارالانوار با ذکر سند امام صادق (ع) می فرماید: ...مکه حرم خداست، مدینه حرم محمد (ص) است و کوفه، حرم حضرت علی (ع) است، و حضرت علی (ع) از کوفه همان اندازه حرم قرار داد که حضرت ابراهیم (ع) از مکه و حضرت محمد (ص) از مدینه حرم قرار دادند.[۲۱]
- محل عبور پیامبران الهی: همانطوری که پیامبران متعددی از کربلا عبور کردند و همچنین پیامبران و وصی پیامبرانی در کربلا و مسجد الحرام مدفون می باشند، انبیاء فراوانی هم در کوفه و در مسجد کوفه نماز خواندهاند و سیصد و هفتاد پیامبر و ششصد وصی در آنجا دفن شدهاند.
- مرکز حکومت امام زمان (عج): از آنجا که مسجد کوفه و شهر کوفه دارای قداست خاصی می باشد و با توجه به عنایت خداوند و فرشتگان و انبیاء، به مسجد کوفه و اینکه در روایات آمده است، شهر کوفه مرکز حکومت امام زمان و مسجد کوفه، مرکز ستاد فرماندهی امام زمان خواهد بود و با توجه به اینکه حضرت آدم (ع) در وسعت زیادی اقدام به بنای این مسجد نموده است، چنین برداشت می شود که خداوند تبارک و تعالی با عنایت به ظهور امام زمان از قبل این منطقه را برای حکومت جهانی آن حضرت مهیا کرده است و مسجد کوفه محل نماز امام زمان خواهد شد.
- اقامتگاه حضرت خضر
- در اين مكان است كه اسرافيل در صور مى دمد تا مردگان، زنده شوند.[۲۲]
- منزل و سجده گاه حضرت نوح.
- ازاين مكان هفتاد هزار نفر محشور و بدون حساب وارد بهشت مى شوند.[۲۳]
- نشستن در مسجد كوفه بدون تلاوت قرآن نيز عبادت است.[۲۴]
مقامات مسجد كوفه
در ميان مردم، مقاماتى در مسجد كوفه معلوم و مشهور است كه عبارتند از:
- رُحبه اميرالمؤمنین: در پيش مسجد كوفه، جايى كه درِ مسجد كوفه جاى داشته، سكويى است كه امام على (ع) پيش از نماز يا مواقع ديگر، روى آن مى نشسته و به پرسشهاى مردم پاسخ مىداده است. بخشى از روايات به اين موضوع اشاره دارد.[۲۵]
- دكة القضاء: مكانى كه امام على (ع) در آنجا قضاوت مىكرد. در آن موضع، ستون كوتاهى وجود داشته كه روى آن اين آيه قرآن را نوشته بودند: «إِنَّ اللهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ اْلإِحْسانِ...».[۲۶]
- بيت الطشت: محلى كه يكى از معجزات امام على (ع) در آن رخ داده است.[۲۷]
- مقام حضرت آدم (ع): ستون هفتم مسجد كوفه معروف به مقام حضرت آدم است. اين مكانى است كه خداوند توبه آدم را قبول كرد.[۲۸] همچنين امير المؤمنين (ع) نزديك اين ستون نماز مى خواند، لذا به مقام امير المؤمنين (ع) نيز معروف است.
- مقام حضرت ابراهيم (ع): ستون چهارم مسجد، جنب باب انماط مكانى است كه حضرت ابراهيم (ع) در آنجا نماز خوانده است.[۲۹]
- مقام جبرئيل: ستون پنجم منسوب به حضرت جبرئيل است. در شب معراج كه پيامبر (ص)از بيت الحرام به مسجدالاقصى در حركت بود، هنگامى كه به سرزمين كوفه رسيد، جبرئيل به پيامبر فرمود: اى رسول خدا، اكنون مقابل مسجد كوفهايد، پيامبر با اجازه خداوند در آن دو ركعت نماز گزارد.[۳۰] همچنين امام حسن (ع) در نزديكى اين ستون نماز مىخواند، لذا به مقام امام حسن نيز معروف است.[۳۱]
- مقام حضرت امام زين العابدين (ع): ستون سوم، جايگاهى كه امام سجاد (ع) در آنجا نماز خوانده است. ابو حمزه ثمالى مى گويد: «ديدم على بن الحسين (ع) وارد مسجد كوفه شد و دو ركعت نماز خواند و سپس سر به دعا برداشت، پس از مدتى راه مدينه را در پيش گرفت تا برگردد. به او گفتند: براى چه به اينجا آمدى؟ جايى كه پدر و جدّت را كشتند؟ فرمود: «پدرم را زيارت كردم و در اين مسجد نماز خواندم.»[۳۲]
- محراب امير المؤمنين (ع): مكانى كه ابن ملجم مرادى، فرق امام را شكافت و او را به شهادت رساند.
- مقام امام صادق (ع): راوى مىگويد: در ايّام بنىعباس، روزى ديدم امام صادق از باب الفيل وارد شد و نزد ستون چهارم نماز خواند. [۳۳]
- مقام حضرت خضر (ع)
- جايگاه به گِل نشستن كشتى نوح
اعمال مسجد کوفه
مسجد کوفه دارای اعمالی از جمله زیارت، نماز و دعاهای مخصوصی است که در اعمال مخصوص مسجد کوفه ذکر شده است.
مدفونان در مسجد کوفه
آستانه مسلم بن عقيل
پس از شهادت مسلم و هانى با موافقت عبيدالله، قبيله مذحج، پيكر پاك آن دو را كنار دارالاماره به خاك سپردند. شايد اين مكان به اين دليل انتخاب شد كه قبر آنها زير نظر حكومت باشد و رفت و آمد شيعيان را زير نظر داشته باشند. تا سال 65ق. قبر آن دو، بدون سايبان بود. در اين سال مختار ثقفى دستور اوّلين بناى آستانه مسلم را صادر كرد و براى قبر او حرم و گنبدى تأسيس نمود و نام آن دو را روى سنگ مرمر حك كرد و آنها را روى قبور آنها گذاشت. در سال 368 ق. حرم و بارگاه مسلم بن عقيل، توسط عضدالدوله ديلمى تجديد بنا شد. وى خانههايى اطراف حرم ساخت و حقوق ماهيانهاى براى ساكنين جوار آستانه بر قرار كرد. در سال 656ق. آستانه توسط محمدبن محمود رازى تعمير گرديد. در سال 1263ق. توسط آيت الله محمد حسن صاحب جواهر، تعميرات اساسى در آستانه صورت گرفت. در سال 1384 ق. آيت الله سيد محسن حكيم دستور تجديد بناى اساسى آستانه را صادر كرد و به همت حاج محمد رشاد، گنبد طلا كارى شد و در اين راه 180 هزار دينار عراق هزينه گرديد.[۳۴]
مرقد هانى بن عروه
پس از شهادت مسلم و هانى، قبيله مذحج از عبيدالله اجازه گرفته و آن دو را در كنار دارالاماره به خاك سپردند. بنا به برخى نقل ها، پيكر هانى چند روز بر زمين ماند تا اينكه همسر ميثم تمار شبانه كه همه خواب بودند، آن را به خانه برد و نيمه شب، جسد هانى را در كنار مسجد كوفه به خاك سپرد. تاريخ ساخت و تكميل حرم هانى بن عروه تقريباً با حرم مسلم مشترك است.[۳۵]
مرقد مختار ثقفى
قبر او اكنون در جوار مسجد كوفه، در كنار مسلم بن عقيل و هانى بن عروه است.
مسجد کوفه در زمان امام زمان (عج)
طبق روایات متعدد، مرکز حکومت جهانی حضرت مهدی (عج) شهر کوفه است. مفضل بن عمر از امام صادق (ع) درباره محل حکومت حضرت مهدی سوال کرد. آن حضرت فرمود: محل حکومت ایشان شهر کوفه است و محل حکومت آن حضرت مسجد جامع کوفه و محل بیت المال و تقسیم غنایم مسجد سهله می باشد. [۳۶]
اقدامات امام زمان در شهر کوفه
- توسعه مساجد مخصوصاً مسجد کوفه
از آنجا که مردم و شیعیان فراوانی جهت درک فیض حضور آن حضرت و بودن در جوار آن حضرت از اطراف و اکناف کوفه خواهند آمد و برای اینکه شیعیان بتوانند به راحتی در نماز جماعت شرکت کنند، مسجد کوفه توسعه پیدا می کند و هزار در به داخل مسجد کوفه باز خواهد شد و امام به توسعه مساجد به خصوص توسعه مسجد کوفه می پردازد.
همچنین امام صادق (ع) می فرماید:
- «هنگامی که قائم ما قیام کند در پشت کوفه مسجدی را بنا خواهد کرد که هزار در دارد که خانه های کوفه را به رود فرات در کربلا متصل می کند.»
امام علی (ع) می فرماید:
- «روزی برسد که کوفه به حیره وصل شود و زمین های آن چنان مرغوبیتی پیدا کند که یک ذراع زمین آن به چند اشرفی فروخته شود و مسجدی در حیره بنا شود که دارای 500 درب باشد و نمایند قائم در آن نماز بگزارد، زیرا مسجد کوفه برای آنها تنگ خواهد بود».[۳۷]
- تخریب مساجد نامبارک
امام زمان وقتی وارد کوفه شوند، دست به تحولاتی می زنند و راهها و خیابانها و مساجد را توسعه می دهند و خانه های کوفه به رود فرات متصل می شود و مساجد نامبارکی را که به خاطر شادی در شهادت امام حسین (ع) توسط بنی امیه ساخته شده است را ویران می کنند.[۳۸]
- مسجد کوفه مرکز قضاوت و دادرسی حضرت
امام صادق (ع) می فرماید:
- «مرکز حکومت امام مهدی (ع) در کوفه و مرکز قضاوت و دادرسی او مسجد کوفه است.»[۳۹]
جستارهای وابسته
پانویس
- دایره المعارف تشیع، ج14، ص237-239.
- تین/3-1
- بحارالانوار، ج100، ص394؛ کتاب المزار به نقل از خصال، ص153 از رسول خدا (ص).
- بحارالانوار، ج100، ص405.
- سایت مسجد بزرگ کوفه
- من لا یحضرالفقیه، ج1، ص320.
- تفسیر عیاشی، ج2، ص144.
- تاريخ ابن اثير، ترجمه دكتر محمد حسن روحانى، ج4، ص1448.
- كامل سلمان جبورى، تاريخ الكوفه، ج1، ص64.
- گلى زواره، سيماى كوفه، ص198.
- دائرة المعارف الاسلاميه، ج10، ص359.
- معارف و معاريف، ج8 ، ص610; بحارالأنوار، ج100، ص389.
- وسائل الشيعه، ج5 ، ص282 ; تاريخ الكوفه، براقى، ص58.
- همان، ص57.
- وسائل الشيعه، ج5، ص282.
- الكافي، ج3، ص492 ; من لا يحضره الفقيه، ج1، ص231.
- الكافي، ج4، ص586 ; محمد بن جعفر المشهدى الحائرى، فضل المسجد الكوفة و مسجدها، ص37.
- الكافي، ج4، ص28.
- تهذيب الأحكام، ج6، ص32 ; بحارالأنوار، ج100، ص400.
- بحارالأنوار، ج100، ص397 ; وسائل الشيعه، ج5 ، ص239.
- تاریخ کوفه. سید حسین براقی نجفی، ص39.
- فضل المسجد الكوفه و مسجدها، ص30.
- بحارالأنوار، ج100، ص395.
- همان، ج100، ص405.
- دانشنامه امام على، ج9، ص378.
- مفاتيح الجنان، ص387.
- مفاتيح الجنان، ص388.
- همان، ص390.
- همان، ص391.
- فضل الكوفه و مسجدها، ص28; بحارالأنوار، ج100، ص397.
- مفاتيح الجنان، ص393; بحارالأنوار، ج100، ص398.
- براقى، تاريخ الكوفه، ص47.
- بحارالأنوار، ج100، ص402.
- دايرة المعارف تشيع، ج1، ص111.
- پژوهشى پيرامون شهداى كربلا، ص388 به نقل از وسيلة الدارين.
- بحارالانوار، ج53، ص11 به نقل از مفضل بن عمر از امام صادق (ع).
- بحارالانوار، ج52، ص374، ح173.
- بحارالانوار، ج52، ص335.
- بحارالانوار، ج53، ص11.
نگارخانه تصاویر
پیوند به بیرون
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: و انّ الــمــســـاجــد لله