نوروز باستانی مبارک

عيد نوروز، ريشه در سنت‏هاي اقوام ايراني دارد كه به گذشته بسيار دور منتهي مي‏گردد و به نوشته تاريخ نگاران، پس از اسلام با تصرفات و تغييراتي كه در آن به عمل آمده تاكنون در ميان ايرانيان باقي مانده است. ايرانيان باستان معتقد بودند كه در ايام نوروز، ارواح مردگان به خانه‏ها باز مي‏گردند. به اين جهت مردم بايد خانه‏هاي خود را در اين ايام، پاكيزه كنند، فرش‏هاي زيبا بگسترانند و غذاي خوب طبخ نمايند. در صدر اسلام، ايرانياني كه در مركز خلافت به سر مي‏بردند طبق سنت ملي خويش به اين عيد پايبند بودند. در خبر است كه براي اميرالمومنين(ع) هديه نوروزي آوردند و نيز امام صادق(ع) فرمود: "در عيد نوروز حق تعالي در روز اَلَست، از ارواح بندگان پيمان گرفته است كه او را به يگانگي بپرستند و براي او شريكي قرار ندهند. اين روز، اولين روز طلوع آفتاب، اولين روزِ وزيدن بادها و رويش گياهان مي‏باشد. در اين روز، جبرئيل بر حضرت رسول، وحي آورد و بعثت پيامبر از اين روز آغاز شد و پيامبر اسلام(ص)، در چنين روزي، بت‏هاي كافران را نابود كرد، روزي است كه پيامبر اكرم(ص) در غدير خم براي ولايت اميرالمومنين(ع) از مردم پيمان گرفت. روزي كه آن حضرت بر خوارج نهروان پيروز شد و روزي است كه قائم ما اهل‏بيت(ع) ظهور خواهد كرد." (بحار، ج 56، ص 119) سيدبن طاووس كه از دانشمندان بزرگ شيعه است درباره نوروز مي‏نويسد: "و در چنين روزي مردم بايد همانند روز مبعث و غدير، با دعا و نماز و روزه به سپاسگزاري از افاضه نعمت بزرگ هستي بپردازند و با استعمال بهترين عطرها و پوشيدن تميزترين جامه‏ ها به استقبال آن روند.

نوروز نخستین روز سال خورشیدی ایرانی برابر با یکم فروردین ماه، جشن آغاز سال نوی ایرانی و یکی از کهن‌ترین جشن‌های به جا مانده از دوران ایران باستان است. خاستگاه نوروز در ایران باستان است و هنوز هم مردم مناطق گوناگون فلات ایران، نوروز را جشن می‌گیرند. زمان برگزاری نوروز، در آغاز فصل بهار است که امروزه به آن برابری بهاری یا اکیونوس می‌گویند . نوروز در ایران و افغانستان آغاز سال نو محسوب می‌شود و در برخی دیگر از کشورها یعنی تاجیکستان، روسیه، قرقیزستان، قزاقستان، سوریه، عراق، گرجستان، جمهوری آذربایجان، آلبانی، چین، ترکیه، ترکمنستان، هند، پاکستان و ازبکستان تعطیل رسمی است و مردمان آن جشن را برپا می‌کنند.^[۱۶]. جشن نوروز با تحویل سال یا لحظهٔ برابری اعتدال بهاری آغاز می‌شود؛ لحظه‌ای که خورشید در سیر ظاهری خود در ابتدای برج حمل، از استوای زمین گذشته و برابری روز و شب رخ می‌دهد.^[۱۷] در گاه‌شماری هجری خورشیدی، لحظهٔ تحویل سال، تعیین‌کنندهٔ نخستین روز (هرمز روز یا اورمزد روز) از ماه فروردین است. چنانچه آغاز سال، قبل از ظهر و در نیمهٔ اول شبانه‌روز تحویل شود، همان‌روز نوروز است و اگر تحویل سال بعد از ظهر باشد، فردای آن روز، نوروز است. نوروز در تقویم میلادی در بیشتر سال‌ها با ۲۱ و گاه ۲۰ و به‌ندرت ۲۲ مارس مطابقت دارد.^[۱۸] . در کشورهایی مانند ایران و افغانستان که گاه‌شماری هجری خورشیدی به کار برده می‌شود، نوروز، روز آغاز سال نو است. اما در کشورهای آسیای میانه و قفقاز، تقویم میلادی متداول است و نوروز به عنوان آغاز فصل بهار جشن گرفته می‌شود و روز آغاز سال محسوب نمی‌شود.^[۱۹]