نزول عذاب بر اصحاب فیل (17محرم عام الفیل)

نزول عذاب بر اصحاب فیل : ابرهه با لشکرى روز اول محرم وارد مکه شد و دستور داد تمام احشام اهل مکه را که در چراگاه بودند، جمع نموده و به لشکرگاه ابرهه آوردند. لشکر ابرهه به نزدیک خانه خدا رسید در حالى که فیل عظیم الجثه‌اى که در جلوى لشکر بود، از حرکت ایستاد. لشکریان او را کنار زدند و لشکر به حرکت خود ادامه داد. مرغان از درگاه خداى متعال مأموریت یافتند تا همه لشکر را نابود کنند لذا هر یک سه عدد گل پخته برداشته که یکى را در منقارشان و دو تاى دیگر را با پاهایشان گرفتند و با هدف‌گیرى‌اى دقیق هر گل را بر سر یک نفر از لشکریان ابرهه فرود آوردند تا این که همه لشکر نابود شدند و ابرهه فرار کرد و نزد نجاشى رفت و قضیه را تعریف کرد، سپس سرش را بلند کرد یکى از همان مرغ‌ها را در بالاى سر خود دید و آن را به نجاشى نشان داد. هنوز سخنش تمام نشده بود که هدف گل آن مرغ قرار گرفت و هلاک شد. منبع: حوادث الایام، سید مهدى مرعشى نجفى، صفحه 47.

عامُ الفیل (سال فیل)، سال حملۀ ابرهه، پادشاه یمن، با لشکری معروف به اصحاب فیل به سمت مکه برای تخریب کعبه. به دلیل اینکه لشکر ابرهه در این حمله با خود فیل به همراه داشت، به این سال، عام الفیل گفته‌اند. قرآن کریم درسورۀ فیل به این واقعه اشاره کرده است. تاریخ‌نگاران عام الفیل را سال ۵۷۰ میلادی حدس زده‌اند. بنا بر قول مشهور، سال ولادت پیامبر اسلام همین سال است. وقتی ابرهه در یمن قدرت گرفت، متوجه تقدس و مرکزیت مکه و احترام مردم از نقاط دور و نزدیک نسبت به این شهر و نقش اقتصادی آن شد و او علت آن را خانۀ کعبه دانست، لذا کلیسایی در منطقه صنعاء به نام قلیس ساخت و در نامه‌ای به پادشاه حبشه چنین نوشت: «کلیسایی بنا نهاده‌ام که تاکنون مانند آن دیده نشده است. پس از اتمام بنای آن، زائران کعبه را به سوی آن خواهم کشید».[۱] . سال 570 میلادی به «عام الفیل» (سال فیل) معروف است. سالی است که در این سال ابرهه، پادشاه یمن، اصحاب فیل با لشگری انبوه همراه با تعدادی فیل، برای تخریب کعبه به سمت مکه حرکت کرد . در این سال ابرهه، پادشاه یمن، با لشگری انبوه همراه با تعدادی فیل، برای تخریب کعبه به سمت مکه حرکت کرد. علت لشگرکشی او این بود که وی پس از تسلط کامل بر یمن، کلیسایی در منطقه صنعاء به نام قلیس ساخت و در نامه‌ای به پادشاه حبشه چنین نوشت:«کلیسایی بنا نهاده‌ام که تاکنون مانند آن دیده نشده است. پس از اتمام بنای آن، زائران کعبه را به سوی آن خواهم کشید.» با انتشار مضمون این نامه در بین اعراب، مردی از قبیله بنی فقیم برای ابراز انزجار خود، کلیسای ابرهه را با مدفوع خود آلوده کرد. ابرهه که به دنبال فرصت مناسبی برای تخریب کعبه بود، در پی این اقدام تحقیر آمیز، با لشگری انبوه و همراه با 14 فیل به سمت مکه حرکت کرد. دو تن از بزرگان یمن به نام‌های ذونفر و نفیل بن حبیب خثعمی در برابر او ایستادگی کردند اما شکست خوردند و به اسارت ابرهه در آمدند. بعد از آنکه لشکر او به حوالی مکه رسیدند، ابرهه پیکی فرستاد، تا با بزرگ اهل مکه گفتگو کند و خبر تخریب مکه را به او بدهد. او برای رئیس قریش، عبدالمطلب، پیام فرستاد که «من برای کشتار مردم نیامدم، بلکه تنها برای انهدام کعبه لشکرکشی کرده‌ام».[۴] . عبدالمطلب به دیدار ابرهه رفت و از او درخواست کرد دویست شتری را که توسط لشگریان او غارت شده بود، بازگرداند. ابرهه با تعجب به او گفت:«با این همه بزرگی که در تو می بینم چگونه به این خواسته کوچک اکتفا می‌کنی؟ در حالی که من برای تخریب کعبه که دین تو و اجدادت است آمده ام.» عبدالمطلب در پاسخ او گفت:«انا ربّ الابل و للبیت ربّ یمنعه» (من صاحب شترها هستم. کعبه هم صاحبی دارد که خودش از آن نگهداری می‌کند.» ابرهه با غرور گفت:«کسی نمی‌تواند مرا از هدفم باز دارد.» سپس دستور داد شتران او را باز پس دهند. عبدالمطلب قریش را بر آن داشت تا از مکه خارج شوند و به کوهها پناه ببرند. همین که لشگر ابرهه به سمت کعبه حرکت کرد خداوند دسته‌هایی از پرندگان آسمانی به نام ابابیل را مأمور کرد با سنگریزه‌هایی که به منقار داشتند به لشگر ابرهه هجوم ببرند و آنان را هلاک کنند. قرآن این ماجرا را در سوره فیل بازگو کرده است. پس از «عام الفیل»، قریش نزد اعراب از منزلت و مقامی بسیار ارجمند برخوردار شدند. [منبع : الکامل،‌ ج 11،‌ ص 283، السیره النبویه، ج 1، ص 45؛ فروغ ابدیت، ج 10، ص 125 و ص 151]