مادر و دخترشعبده باز، پوشاک مغازه ها را غیب می کردند!

مادر و دختری که با شگردی خاص، به پوشاک فروشی ها دستبرد می زدند، با تلاش اطلاعاتی نیروهای کلانتری شفای مشهد به دام افتادند و راز سرقت های شعبده گونه را فاش کردند.به گزارش اختصاصی روزنامه خراسان، در پی گزارش تعدادی از بانوان فروشنده در شب بازار پارک حجاب، مبنی بر این که پوشاک مغازه های آنان در یک چشم برهم زدن ناپدید می شود، ماجرایی عجیب در بین فروشندگان شکل گرفت و چشم ها به سوی مادر و دختری دوخته شد که در پوشش مشتری وارد فروشگاه های شب بازار می شدند و با رفتن آن ها ،اجناس گران‎قیمت هم از مقابل چشمان فروشندگان ناپدید می شد. بانوان مغازه دار که دیگر یقین داشتند با ترفندهای شعبده گونه مادر و دختر حقه باز، فریب خورده اند، به کمین دزدان ماهر نشستند اما بازهم درحالی اموال خود را از دست دادند که یکی از فروشندگان به تعقیب مادر و دختر مذکور پرداخت ولی آن ها در میان ازدحام جمعیت گم شدند. به همین خاطر و با دستور ویژه سرگرد احسان سبکبار (رئیس کلانتری شفا) گروهی از بانوان پلیس در پوشش مبدل به کمین مادر و دختر یادشده نشستند و هنگامی که آنان مشغول سرقت با شگرد خاص خود در یکی از فروشگاه های شب بازار بودند، دستبندهای فولادین را طوری بر دستان آنان حلقه کردند که با هیچ ترفندی بازشدنی نبود! در بازرسی از متهمان، تعدادی لباس گران‎قیمت با ارزش میلیون ها تومان کشف شد و چند تن از فروشندگان نیز شکایت خود را در کلانتری ثبت کردند. در همین حال زن ۳۸ ساله در بازجویی ها گفت: اشتباه کردم . پوشاک سرقتی را هم در منزل اجاره ای خودم پنهان کرده ام. من نیازی به سرقت پوشاک نداشتم اما نمی توانستم خودم را کنترل کنم. دخترم نیز به حرف و توصیه من عمل کرده است و هر دو پشیمان هستیم.بنابر گزارش روزنامه خراسان ،تحقیقات نیروهای تجسس کلانتری شفا برای کشف سرقت های دیگر این مادر و دختر در حالی وارد مرحله جدیدی شد که شاکیان مدعی بودند آن‎ها با شیوه خاصی مانند شعبده بازها ، پوشاک را در مقابل چشمانمان غیب می کردند.

ماجرای یک هزینه‌سازی

لغو کنسرت خیابانی همایون شجریان در میدان آزادی، در حالی رقم خورد که او قرار است ۱۰ روز دیگر در دبی و در فضای باز کنسرت رایگان برگزار کند اما لغو این برنامه در تهران، هزینه‌سازی های بی‌نتیجه را بیش از پیش برجسته کرد. در این گزارش به ابعاد این ماجرا پرداخته‌ایم

همایون شجریان روز دوشنبه ۱۰ شهریور، در یک نشست خبری اعلام کرد که پس از سال‌ها پیگیری، قرار است در میدان آزادی تهران به اجرای یک کنسرت خیابانی بپردازد. این خبر با استقبال گسترده مخاطبان و رسانه‌ها همراه شد و بسیاری آن را حرکتی در جهت همگرایی مردمی و اتحاد افزایی و البته اقدامی در جهت ایجاد نشاط اجتماعی دانستند؛ اما هنوز دو روز از اعلام این خبر نگذشته بود که روز گذشته (چهارشنبه ۱۲ شهریور)، شجریان با انتشار پیامی در اینستاگرام خود، از لغو این کنسرت خبر داد و نوشت: «عزیزان آن چیزی که حدس می‌زدم آخر سر همان شد. تا الان و در دو روز گذشته وسایل ما اجازه ورود نگرفته و به نظر می‌آید که توان مدیریت برای حضور جمعیت میلیونی این اجرا وجود ندارد. جلسات و بررسی‌هایی که این چند روزه انجام شده کاری است که باید قبل از موافقت با درخواست ما در دوماه گذشته انجام می‌شد. به هر حال این اجرا انجام نخواهد شد. از همه عزیزانی که برای این آرزوی محال من زحمت بسیار کشیدند سپاسگزارم. روز و روزگار بر همگی خوش.»
​​​​​​​
اختلاف وزارت ارشاد و شهرداری تهران
پس از انتشار این خبر، زاکانی شهردار تهران در گفت و گو با رسانه‌ها اعلام کرد که این کنسرت در میدان آزادی برگزار نمی‌شود و محل آن احتمالاً ورزشگاه آزادی خواهد بود. پس از گذشت مدت کوتاهی نیز حساب کاربری شبکه ایکس خود را با تشکر از همایون شجریان و این خبر به روز کرد: «جمع بندی هیئت دولت، برگزاری کنسرت در ورزشگاه آزادی بود و شهرداری تهران هم با تمام ظرفیت پای کار این رویداد و شادی است.»
مصوبه شورای تامین صادر شد، اما...
با وجود انتشار این اخبار به ظاهر قطعی ماجرا به همین جا ختم نشد و پس از اظهار نظرهای شهردار تهران، محمدامین توکلی‌زاده، معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران، با تأیید رسمی خبر لغو این کنسرت، جزئیات دقیق‌تری از پشت‌صحنه این ماجرا را بیان و همشهری آن را منتشر کرد: روز سه‌شنبه بعد از ظهر، آقای فتاحی، همکار سابق معاونت اجتماعی، مصوبه شورای تأمین استانداری تهران را به‌صورت حضوری به اداره کل فرهنگی شهرداری تهران تحویل دادند و این مصوبه فوری به شهرداری منطقه ۹ ابلاغ شد. طبق صورت‌جلسه، شهرداری منطقه موظف بود با توجه به محدودیت زمانی، امکان‌سنجی لازم را انجام دهد و نظر کارشناسی خود را درباره امکان اجرای مراسم در میدان آزادی یا ورزشگاه ۱۲ هزار نفری آزادی ارائه کند. پاسخ مکتوب شهرداری منطقه ۹ به استانداری، حاکی از عدم امکان فراهم‌سازی مقدمات اجرایی در میدان آزادی بود البته این نظر تمامی دستگاه‌های اجرایی بود و فقط نظر شهرداری منطقه نبود. از این‌رو، پیشنهاد شد طرح دوم استانداری تهران یعنی ورزشگاه ۱۲ هزار نفری آزادی با بلیت رایگان میزبان این رویداد باشد.
اما، هماهنگی ها دیر انجام شد
در این میان، سرکار خانم بهروز آذر، معاون رئیس‌جمهور، جناب آقای احمدی، مشاور وزیر ارشاد، و چند تن دیگر از مسئولان دولتی با پیگیری‌های کردند که در محیطی صمیمانه و خیرخواهانه در این راستا مشورت‌های انجام شد. همه این عزیزان اذعان داشتند که سرکار خانم رضایی، معاون محترم وزیر، می‌بایست دست‌کم یک ماه پیش جلسات هماهنگی با حضور مجریان و دست‌اندرکاران ابعاد مختلف این رویداد برگزار می‌کردند، اما این موضوع مورد غفلت قرار گرفته و زمان زیادی از دست رفته بود.
وی پس از تشکر از همایون شجریان و عوامل گروه او اخاطر نشان کرد: «از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای این سیاست‌گذاری تشکر می‌کنم، اما همه می‌دانیم که اجرای برنامه‌های بزرگ و فاخر تنها روی کاغذ محقق نمی‌شود و نیازمند هم‌افزایی بین‌دستگاهی و تعامل سازنده است. شهرداری تهران، همان‌گونه که در مناسبت‌های مختلف از جمله هفته دولت نشان داده، همواره پای کار انسجام و وحدت ملی بوده است.»
به نظر می رسد، وزارت ارشاد می توانست زودتر از این ها اقدام به هماهنگی ها و رایزینی های لازم بپردازد و یا برگزاری این کنسرت را به زمان دیگری اما بدون هزینه های این لغو، برگزار کند. همچنان که برخی با اشاره به نامه ای مدعی شدند «نادره رضایی» معاونت امور هنری تنها ۴ روز پیش از برگزاری کنسرت «همایون شجریان»، درخواست برگزاری این کنسرت را به شهرداری تهران داده است!
اگرچه شهردای تهران نیز با توجه به تجربه های متعدد در برگزاری برنامه های حجمی و بزرگ، می توانست با تلاش، اراده و همکاری بیشتر، موانع پیش رو را حذف کند تا این کنسرت برگزار شود، چرا که نهایتا، شورای تامین مجوز برگزاری این کنسرت در تاریخ مورد نظر را صادر کرده است و به صراحت
نمی توان گفت، شورای تامین به ابعاد ماجرا اشراف نداشته است.
دولت چه گفت؟
در شرایطی که وزارت ارشاد همچنان واکنشی نداشت، «فاطمه مهاجرانی» سخنگوی دولت عصر روز گذشته در واکنش به لغو کنسرت همایون شجریان در میدان آزادی تهران در شبکه اجتماعی ایکس، نوشت: موضع دولت از زمان اعطای مجوز به فرزند خلف خسروآواز ایران روشن است؛ برگزاری کنسرت با حضور میلیونی مردم که تقویت کننده اتحاد ملی است. تجربه جشن‌های ده‌کیلومتری پس از جنگ نشان داد که این خواسته‌ها شدنی است. اگر همه نهادها دست به دست هم بدهند.
ناهماهنگی‌های مدیریتی هزینه ساز
آن‌چه مسلم است، برایند این اتفاق فراتر از یک دعوای اداری است و آسیب‌های جدی‌تری را به همراه دارد؛ از جمله کاهش انگیزه و اعتماد هنرمندان و بخشی از مردم می شود که به چنین رویدادهایی علاقه مندند و اتفاقا لغو این گونه، چهره سیستم حکمرانی را نزد آنان مختوش می کند.
توضیحات شب گذشته شهردار تهران و صحبت های ظهر دیروز معاون فرهنگی وی هرچند تلاش دارد شهرداری را از برخی مسئولیت‌ها مبرا کند، اما در کنار سکوت وزارت ارشاد تا لحظه تنظیم این خبر(ساعت ۲۰ چهارشنبه شب)، می‌تواند خاتمه‌ای بر اخبار ضد و نقیضی باشد که برخی در روزهای گذشته عنوان می کردند که این کنسرت برگزار نخواهد شد. حالا دیگر روشن است که لغو کنسرت، نه به‌دلیل مخالفت سیاسی یا فشار بیرونی، بلکه نتیجه مستقیم ناهماهنگی، بی‌برنامگی و ضعف مدیریتی مسئولان است.
رضا مهدوی، آهنگ ساز و پژوهشگر موسیقی که سابقه چند دوره دبیری جشنواره موسیقی فجر را در کارنامه دارد، در گفت‌وگو با رسانه هنر ایران (رها) در این‌باره چنین اظهار کرده است: «این اتفاق حاصل ناهماهنگی نهادها و سازمان‌های ذی‌ربط و در وهله دوم فشار گروه‌های سیاسی داخل و خارج و همچنین ناتوانی قدرت اجرایی معاونت هنری است که با یک سویه‌نگری می‌خواهد تمام کارها را به نفع خود حساب کند. لازم است تا شاهد برگزاری اجراهای خیابانی کوچک و بزرگ در همه روزهای سال باشیم؛ از اجراهای خیابانی کوچک که به‌صورت روزمره، حدود دو دهه‌ای هست شاهد هستیم تا چنین اجراهای گسترده‌ای مثل همایون آواز ایران که الحق جانشین درستی برای پدرش استاد محمدرضا شجریان است.»
کنسرت رایگان همایون در دبی به جای تهران
روز گذشته، در حالی خبر لغو کنسرت همایون شجریان در میدان آزادی تهران منتشر شد که تنها ۱۰ روز دیگر قرار است این هنرمند مطرح، کنسرتی رایگان و در فضای باز در مرکز نمایشگاهی دبی برگزار کند.
همایون شجریان پیش‌تر، روز یک شنبه ۲۶ مردادماه، با انتشار پستی در صفحه رسمی خود اعلام کرده بود:
«با افتخار در اولین رویداد «جشن ایران» در شهر دبی همراه شما خواهم بود. این همدلی، فرصتی است برای لمس موسیقی و فرهنگی که فراتر از مرزها، دل‌ها را به هم پیوند می‌دهد.» طبیعتا، این یک درد است که ما زمینه اجرای چنین
برنامه ای را توسط هنرمند خودمان فراهم نمی کنیم اما غریبه ها این کار را به راحتی انجام می دهند.



واکنش کاربران و فعالان رسانه ای به لغو کنسرت همایون شجریان در میدان آزادی تهران
مقصر لغو کنسرت آزادی کیست؟

​​​​​​​
لغو کنسرت همایون شجریان در میدان آزادی تهران واکنش های بسیار زیادی را در شبکه های اجتماعی داشت که گروهی شهرداری تهران را مقصر عدم برگزاری این کنسرت دانستند و گروهی نیز وزارت ارشاد و به خصوص معاون هنری آن را مقصر اصلی برگزار نشدن این مراسم می دانستند. مهم ترین آن ها را در ادامه می خوانید :‌
مالک شریعتی نماینده مجلس و از افراد نزدیک به شهردار تهران نوشت : برای جشن تولد فرزندتان درمنزل، چندروز قبل برنامه‌ریزی می‌کنید؟ معاون وزیر ارشاد باوجود ۲ماه فرصت، فقط ۳روز قبل، به معاون وزیرکشور نامه زده که پاشو نامه بزن به استانداری، شهرداری، پلیس، آتش‌نشانی و اورژانس تا امکانات(خدمات، نور، صدا و...) کنسرت میلیونی در میدان آزادی را فراهم کنند!
رحمان قهرمان پور تحلیلگر سیاسی نوشت :‌ « قطبش سیاسی یعنی این که حتی موضوعات ساده محل اختلاف سیاسی و دو قطبی سازی می شوند. مثل برگزاری یک کنسرت در فضای باز که امری رایج در اغلب کشورهای دنیاست. جریان های سیاسی سعی می کنند از یک اتفاق ساده برای خودشان دستاورد بسازند. این یکی می گوید کار من بود و دیگری می گوید پس نمی گذارم»
محمد مهاجری از عضو شورای اطلاع رسانی دولت نیز نوشت :‌ « کنسرت نیاز جامعه است هرچند جماعت بی‌هنر پایداریچی‌ آن را نپسندد. همچنین کنسرت همایون شجریان به نشاط ‌اجتماعی و به انسجام ‌ملی کمک می‌کند. اما شتابزدگی وزارت‌ارشاد و بی‌توجهی به تامین زیرساخت‌ها، هم مردم و هنرمندان را دلسرد می‌کند و هم‌پاس گل است به پایداریچی‌ها»
بهمن بابازاده فعال رسانه ای حوزه موسیقی نیز نوشت :‌ «‌ تینا و شینا و سینا و مینا و اینا درباره لغو کنسرت همایون شجریان در میدان آزادی حرف زدند و اظهارنظر کردند ولی هیچ صدایی از «معاونت هنری ارشاد»، دفتر موسیقی و آن انجمن خنده دار موسیقی در نیامد. «خانه موسیقی» تعاملاتش با شهرداری را در اولویت نگه داشته و انگار نه انگار حالا همه این سکوت تلخ را مقایسه کنید با آلبوم عکس های معاونت هنری در کنسرت ارکستر سمفونیک در میدان آزادی... در همه عکس ها حضوری درخشان و همیشگی داشتند... این سکوت، تحقیرآمیز است
علی خسروانی نیز در صفحه شخصی خود نوشت :‌ « شهرداری تهران روز ۲۴ خرداد ، فردای حملات دشمن ، در آن بحبوحه جشن عید غدیر را برگزار و خیل جمعیت را به خیابان آورد. این یعنی به لحاظ امنیت و اجرا توان لازم را دارد. ای کاش همان ریسک پذیری و توان عملیاتی را در فقره کنسرت همایون شجریان به کار می گرفت.»
محسن برهانی حقوقدان و فعال رسانه ای نوشت :‌ « لغو کنسرت شجریان دلیل دیگری است بر وجود مراکز مختلف تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری و عدم پاسخگوییِ ناشی از عدم شفافیت و مشخص نبودن مسئولیت‌هاست. یکی از اصلی‌ترین چالش‌های حکمرانی در ایران، همین نکته است.»
علیرضا زاکانی شهردار تهران نیز در واکنش به این موضوع در صفحه توئیتر خود نوشت :‌ « در جلسه امروز هیئت دولت تأکید کردم که اقدام ارزشمند جناب آقای شجریان، هنرمند گران قدر کشورمان، برای شادی مردم و میهن ستودنی است. ایشان برای نشاط ملت هزینه داده‌اند. جمع‌بندی هیئت دولت، برگزاری کنسرت در ورزشگاه آزادی بود و شهرداری تهران هم با تمام ظرفیت پای کار این رویداد و شادی مردم عزیز است.»
فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت در صفحه توئیتر خود نوشت :‌ «موضع دولت از زمان اعطای مجوز به فرزند خلف خسروآواز ایران روشن است؛ برگزاری کنسرت با حضور میلیونی مردم که تقویت کننده اتحاد ملی است. تجربه جشن‌های ده‌کیلومتری پس از جنگ نشان داد که این خواسته‌ها شدنی است. اگر همه نهادها دست به دست هم بدهند.»
محمد رهبری فعال رسانه ای نوشت :‌‌ « کنسرت همایون شجریان می‌توانست منجر به تقویت پیوندهای اجتماعی و ایجاد همبستگی بیشتر درون جامعه شود. اما حالا لغو آن، بی‌اعتمادی را تشدید خواهد کرد و به ناامیدی و بدبینی بیشتر در جامعه دامن خواهد زد. نمی‌توان از همبستگی ملی سخن گفت، اما نسبت به ملزومات آن بی‌تفاوت بود.»
علی کلاهی نیز در این خصوص نوشت :‌‌ «‌ خوب به همت ابلهان داخلی کنسل شد، تبریک عرض می کنم به ابلهان بیرونی! دست مریزاد به همایون شجریان عزیز که آبرو گذاشت، فحش به جان خرید و بخشی از درآمد آتی خود از محل کنسرت های بیرون و... را ریسک کرد برای شادی مردم‌. به امید روزی که شاهد این گونه تنگ نظری ها نباشیم. پاینده باد ایران!»
سارا هوشمندی فعال رسانه ای مقصر را وزارت ارشاد دانست و نوشت :‌ « بی تدبیری ارشاد و مدیرانش برگزاری کنسرت را با چنین چالش بزرگی همراه کرد.درحالی که به گفته شجریان از۲ماه قبل مقدمات کار فراهم شده بود اما شهرداری به عنوان مهم ترین بازوی اجرایی چنین رویداد مهمی بایدازطریق نشست خبری مطلع شود ! با این حال حجم پروژه تخریب شهرداری قابل توجه، و برای اهل انصاف راهگشاست»
فاطمه رایگانی با انتقاد از جا به جایی مکان کنسرت نوشت :‌ « همه لطف این کنسرت به برگزاری‌اش در میدان نمادینی مثل آزادی بود. انتقال آن به ورزشگاه که همان روال عادی همه کنسرت‌هاست موجی ایجاد نخواهد کرد. خودتان را خسته نکنید.»
دیاکو موستوفی نوشت :‌ «خب شهرداری می گه مشکل زمان و نبود فرصت برای هماهنگی بوده ، خب چرا لغو کردید می  گفتید با تاخیر چند روزه برگزار می شه؟!»

«نگاه به شرق»؛ از حرف تا عمل

در میانه‌ی جنگ آنگاه که اخبار و روایت‌های گوناگون اوج می‌گیرند و خیز بر می‌دارند و حتی برخی متخصص رسانه‌ای را در خود غرق می‌کنند - اخبار و روایت‌هایی که بعضاً حتی صحت و سقم‌شان هم مشخص نیست - سخن گفتن و روایت کردن از واقعیات، آن‌گونه که هستند نه آن‌گونه که دشمن آن را بازنمایی می‌کند، اهمیت و ضرورتی مضاعف پیدا می‌کند. البته نه به شکل آنچه که در هجوم اخبار و اطلاعاتی می‌بینیم و امکان رمزگشایی‌ آنها برای مخاطب مشخص نیست بلکه به شکلی که اولویت‌ها را به شیوه‌ای منطقی برای مخاطب مشخص کند، ارتباط منطقی میان پدیده‌ها را تشریح کرده و توجه مخاطب به سمت و سویی رهنمون شود که در حالت عادی چندان مد نظر قرار نمی‌گیرند.
«صدای ایران»، روزنامه اینترنتی رسانه‌ی KHAMENEI.IR که از روزهای آغازین جنگ ۱۲ روزه رژیم صهیونی علیه ایران با مأموریتی که ذکر شد آغاز به کار کرد، حال و در زمان توقف آتش سعی دارد تا به‌صورت روزانه همراه ملّت ایران باشد. محورهای مهم و مرتبط را از لابه‌لای سیل اخبار و اطلاعات درست و نادرست بیرون کشیده، سره را از ناسره جدا کرده و وضعیت راهبردی جمهوری اسلامی ایران را آن‌گونه که هست روایت کند. «صدای ایران» صدای ملّت ایران خواهد بود و راوی ایستادگی و مقاومت آنها.
هفتادوسومین شماره «صدای ایران» به روح مطهر شهید مهدی بزرگی تقدیم شده است.
این روزنامه اینترنتی هر شب حوالی ساعت ۲۲ در رسانه‌ی KHAMENEI.IR منتشر خواهد شد.

دریافت روزنامه اینترنتی «صدای ایران»؛ شماره هفتادوسه

سرمقاله

«نگاه به شرق»؛ از حرف تا عمل
نشست امسال سران سازمان همکاری شانگهای در چین در شرایطی برگزار شد که ایران پس از جنگ دوازده‌روزه در موقعیتی تازه و حساس قرار گرفته است. این جنگ، اگر چه در حوزه نظامی متوقف شده اما در سایر حوزه‌ها به شدت در جریان است. همان‌طور که موشک‌ها پیام قدرت را در میدان نبرد مخابره کردند، دیپلماسی نیز وظیفه دارد در عرصه‌های بین‌المللی صدای ایران را به گوش جهانیان برساند. در این میان، حضور ایران در این اجلاس از اهمیت مضاعفی برخوردار است؛ زیرا کشورمان به مثابه بازیگری کلیدی در معادلات امنیتی و اقتصادی غرب آسیا شناخته می‌شود.

«سازمان همکاری شانگهای» امروزی، در سال ۱۹۹۶ با عنوان «شانگهای ۵» و با محوریت چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان تأسیس شد. هدف نخستین این چارچوب، ایجاد توازن در برابر نفوذ فزاینده آمریکا و ناتو در منطقه بود. با پیوستن ازبکستان در سال ۲۰۰۱، نام فعلی بر آن گذاشته شد و بعدها اعضایی چون هند، پاکستان، بلاروس و ایران به آن ملحق شدند. اکنون این سازمان حدود ۴۰ درصد جمعیت جهان، ۲۰ درصد تولید ناخالص جهانی و سهم قابل‌توجهی از ذخایر انرژی دنیا را در اختیار دارد و اعضای آن در عرصه‌های مختلف امنیتی، اقتصادی و ژئوپولیتیکی، ائتلافی مهم در برابر یک‌جانبه‌گرایی غرب ایجاد کرده‌اند.

عضویت کامل ایران در سازمان همکاری شانگهای، امتداد سیاست «نگاه به شرق» است؛ سیاستی که سال‌ها در سطح شعار مطرح شده اما کمتر به‌طور عملی پیگیری شده است. جنگ دوازده‌روزه نشان داد که تقابل ایران با غرب صرفاً نظامی نیست، بلکه ابعاد حقوقی، اقتصادی و دیپلماتیک نیز یافته است. در چنین شرایطی، حضور رئیس‌جمهور ایران در سطح عالی در نشست مذکور فرصتی برای «یارگیری بین‌المللی» و شکستن طرح فشار و انزوای سیاسی کشور است؛ طرحی که غرب با ابزارهایی همچون «مکانیزم ماشه» دنبال می‌کند.

از سوی دیگر، همکاری‌های عملیاتی میان ایران، چین و روسیه ــ از رزمایش‌های دریایی مشترک گرفته تا صدور بیانیه‌های هماهنگ علیه فشارهای غرب ــ نشان می‌دهد که یک مثلث راهبردی در حال شکل‌گیری است. هر سه کشور درگیر منازعات مستقیم یا غیرمستقیم با نظم تک‌قطبی به رهبری آمریکا هستند و همین اشتراک منافع، بستری برای تقویت همکاری‌ها فراهم کرده است.

در کوتاه‌مدت، مهم‌ترین آورده ایران از حضور در این سازمان، خنثی‌سازی فشارهای غرب است. همگرایی ایران با قدرت‌هایی چون چین و روسیه، که علاوه بر جایگاه ژئوپولیتیکی، عضویت دائم در شورای امنیت را نیز دارند، می‌تواند سپری در برابر فشارهای غرب باشد. در بلندمدت نیز این سازمان، مکملی برای بریکس به شمار می‌رود و امکان هم‌افزایی در حوزه‌های اقتصادی و مالی ــ از جمله مقابله با هژمونی دلار ــ را فراهم می‌آورد.

نشست سران سازمان همکاری شانگهای در چین، برای ایران فراتر از یک رویداد دیپلماتیک معمول است؛ این اجلاس نمادی از گذار تدریجی کشور به سوی تثبیت جایگاهش در جهان جدید و ایجاد توازن در برابر نظم غربی است.

برخی معتقد بودند اگر به جای روزی ۵۰ موشک، ۵۰۰ موشک شلیک می شد چیزی از تلاویو نمی‌ماند | دشمن بدنبال انتقام از ایران است

سخنگوی سپاه گفت: آمریکا و کشورهای اروپایی با بازگشت تحریم ها می خواهند انتقام شکست خود در جنگ ۱۲ روزه را از ملت بزرگ ایران بگیرند.

به گزارش همشهری آنلاین، علی‌محمد نایینی سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در دومین دوره دانش‌افزایی اساتید بسیجی کشور با شعار «استاد بسیجی؛ اتحاد مقدس، پیشرفت علمی و هدایت معنوی، شور و شعور انقلابی» که در مشهد مقدس در حال برگزاری است، اظهار داشت: دشمنان ایران، به‌ویژه قدرت‌های استکباری، همواره در تحلیل شرایط و توانایی‌های ایران دچار اشتباه بوده‌اند.

وی افزود: اتکای دشمنان به محاسبات صرفاً مادی سبب شد، مؤلفه‌های واقعی قدرت ایران همچون فرهنگ مقاومت، روحیه جهاد و شهادت، رهبری مقتدرانه، ایمان دینی، نصرت الهی و وحدت ملی را درک نکنند.

معاون روابط عمومی و سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با اشاره به عملیات روانی و جنگ شناختی دشمنان، گفت: آنان حتی خود قربانی همان جنگ شناختی شدند که علیه ایران به راه انداختند و بارها تصمیمات اشتباه گرفتند.

نائینی نمونه‌هایی از این خطاها را برشمرد و گفت: ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، ایران را میان جنگ و مذاکره قرار داد تا کشور را وادار به تسلیم کند، نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، مدعی شد ایران در ۲۴ ساعت سرنگون می‌شود و حتی سخن از تخلیه تهران به میان آورد.

وی افزود: دشمن با طراحی گسترده و پیچیده جنگ ترکیبی و بسیج تمام توان نظامی غرب، نبردی وجودی علیه ایران آغاز کرد. اما واکنش ایران همه محاسبات آنان را بر هم زد. دشمن تصور داشت با ترور فرماندهان اصلی، ساختار فرماندهی ایران فرو می‌پاشد، اما عکس آن رخ داد.

معاون روابط عمومی و سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تأکید کرد: دشمنان با اطمینان از موفقیت، جنگی همه‌جانبه آغاز کردند اما در برابر مقاومت مردم ایران و تدابیر رهبر انقلاب عقب‌نشینی کرده و درخواست آتش‌بس دادند. این پیروزی عنایت الهی است که نشان داد؛ ایمان، وحدت ملی و رهبری الهی، قدرت شکست‌ناپذیر ایران است.

نائینی با مقایسه این نبرد با دوران دفاع مقدس افزود: در هر جنگ، ایران پیروز جنگ بود، آنچه تعیین‌کننده و شاخص پیروزی و شکست است، اهداف سیاسی و راهبردی جنگ است. هدف دشمن در دو جنگ تجزیه کشور بود، در هر دو جنگ مردم ایران، مانع تحقق اهداف دشمن شدند، در افکار عمومی در صحنه‌ داخلی، منطقه‌ای و جهانی باور به پیروزی ایران جدی است و این موضوع دستاورد مهمی به حساب می آید.

وی با اشاره به تلاش دشمن برای جداسازی مردم از نظام گفت: در ابتدای جنگ دشمن گفت، ما با مردم کاری نداریم، مساله ما جمهوری اسلامی است، ملت ایران تفکیک نکرد، با درک صحیح از نیات دشمن، حمله رژیم صهیونیستی را متوجه امنیت و منافع ملی خود و کشور دانستند و یکپارچه و قوی در کنار نظام ایستادند.

معاون روابط عمومی و سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی افزود: همین اتحاد مقدس، روایت ایران ضعیف را از بین برد و نشان داد که ایستادگی مردم و تاب‌آوری مثال‌زدنی آنان، پیروزی بزرگی برای تاریخ است.

سردار نایینی بیان کرد: پیروزی تنها در میدان نبرد نیست بلکه در جنگ روایت‌ها نیز معنا پیدا می‌کند. مهم‌ترین دستاورد ایران این بود که مردم خود را پیروز دانستند و در سطح جهانی نیز اندیشکده‌ها و نظرسنجی‌ها برتری ایران را تأیید کردند.

سخنگوی سپاه افزود: بسیاری از صاحبنظران منطقه ای و اعضای اندیشکده‌های غربی، ایران را برنده جنگ معرفی کردند و یا اعتراف کردند که رژیم صهیونیستی به اهدافش نرسید و در برابر حملات موشکی ایران دچار فروپاشی شد. دشمن با سانسور در رسانه ها بسیاری از شکست‌ها و خسارت ها را پنهان کرد. محکومیت جهانی تجاوز اسرائیل و حمایت افکار عمومی از ایران جزو شاخص های پیروزی است.

نائینی گفت: ایران در حالی آتش‌بس را پذیرفت که در موضع برتر قرار داشت. مردم نیز سؤال می‌کردند چرا در اوج قدرت، جنگ متوقف شد. برخی معتقد بودند اگر به جای روزی ۵۰ موشک، ۵۰۰ موشک شلیک می شد یا همین روند را یک هفته دیگر ادامه می دادیم، چیزی از تلاویو نمی ماند.

معاون روابط عمومی و سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بیان کرد: یکی از دلایل مهم پیروزی، مقاومت اقتصادی بود. ایران با وجود تحریم‌های شدید، ثبات نسبی اقتصادی داشت و زندگی عادی مردم جریان داشت، در حالی که اسرائیل با دائما با آژیر خطر و پناهگاه‌ها و آوارگی درگیر بود.

وی از واکنش سریع نیروهای مسلح و بازسازی فوری زنجیره فرماندهی پس از شهادت برخی فرماندهان خبر داد و گفت: این نشان‌دهنده استحکام ساختاری نیروهای مسلح است. ایران نه تنها در بازدارندگی شکست نخورد بلکه توانست سطح آن را ارتقا دهد.

نائینی تأکید کرد: امروز باید روایت پیروزی ایران به افکار عمومی منتقل شود تا دشمن با جنگ شناختی آن را کمرنگ نکند. دشمن با تمرکز بر فرماندهی، مراکز پرتاب، سامانه‌های پدافندی و سایت‌های عملیاتی به ایران حمله کرد اما ناکام ماند و با پاسخ قاطع و فوری حملات موشکی و پهپادی و محکومیت جهانی روبه‌رو شد.

معاون روابط عمومی و سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برخی روشنفکران غرب‌زده داخلی را خطاب قرار داد که از درک واقعیت قدرت ایران غافل‌اند و هشدار داد نباید اجازه داد روایت دیگری جز پیروزی ایران غالب شود.

نایینی چهار عامل اصلی پیروزی ایران را چنین برشمرد و تصریح کرد: نصرت الهی که نقشه دشمن را باطل کرد، رهبری حکیمانه که شوک اولیه را به اعتماد ملی تبدیل نمود، نیروهای مسلح مقتدر که با حملات موشکی و پهپادی و سایبری و اطلاعاتی رژیم صهیونیستی را زمین‌گیر کردند و چهارم مردم ایران که با انسجام و ایستادگی بدون هراس از جنگ در کنار نظام ایستادند.

وی همچنین به حماقت دشمن به‌عنوان عامل پنجم پیروزی اشاره کرد و گفت: اشتباهات دشمن متوهم همواره به سود ایران تمام شده است و برای ما تولید فرصت است، به تعبیر شهید سلیمانی در دل بحران ها فرصت وجود دارد.

معاون روابط عمومی و سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با تاکید بر اینکه هیاهوی رسانه ای علیه ایران و سپاه در برخی از کشورهای اروپایی برای جبران شکست در جنگ است، گفت: آمریکا و کشورهای اروپایی با بازگشت تحریم ها می خواهند انتقام شکست خود در جنگ ۱۲ روزه را از ملت بزرگ ایران بگیرند. اما باید بدانند که ایران از تکانه های سخت تحریمی عبور موفق داشته و شکست پایداری اقتصادی ممکن نیست.

معاون روابط عمومی و سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بر اهمیت دانشگاه‌ها در شرایط جنگی تأکید کرد و هشدار داد: ناآگاهی یا بی‌تفاوتی دانشگاهیان می‌تواند به سرمایه اجتماعی آسیب بزند و جهاد تبیین وظیفه اصلی استادان و دانشجویان است.

نائینی جنگ اخیر را جنگی رسانه‌ای و روایتی توصیف کرد و افزود: اگر روایت جنگ درست، با حجم مناسب و قوی انجام نشود، دشمن تحریف می کند و روایت می سازد، طرف پیروز و بازنده جنگ جابجا می شود، این نبرد دوازده روز طول کشید اما صدها روز و ماه ها روایت گری خواهد داشت و ظرفیت فراوانی برای تولید آثار هنری و رسانه‌ای دارد.

وی گفت: جنگ شناختی پس از پایان عملیات نظامی پر حجم تر و شدیدتر ادامه دارد. دشمن تلاش می‌کند با روایت‌های جعلی جای شکست و پیروزی را عوض کند. نقش رسانه کمتر از موشک و پهباد نیست، همچنانکه رهبر معظم انقلاب فرمودند؛ شاخص پیروزی انتقال واقعیت‌ها است.

نائینی در پایان گفت: امید به آینده، انسجام ملی، رهبری حکیمانه، ایمان مردم، اقتدار نیروهای مسلح، نصرت الهی و اشتباهات دشمن، مجموعه عواملی بودند که ایران را بار دیگر در نبردی دشوار پیروز کردند. این پیروزی باید در جنگ روایت‌ها مستمر بازگو شود تا در تاریخ ماندگار شود.

• قاتل ناوهاي هواپيمابر به صحنه آمد+ تصاوير؛ قدرت نمايي پيش چشم جهانيان | رونمايي از «قدرت هسته‌اي سه گانه» براي نخستين بار؛ جزئيات رژه بزرگ چين همشهری آنلاین

• موشک بالستيک قاره‌پيماي DF-۶۱ با قابليت حمل کلاهک هسته‌اي رونمايي شد +ويديو اطلاعات

• شبنم نعمت‌زاده متواري شد ؛ پليس به دنبال دختر فراري وزير اسبق مثلث آنلاین

• لحظه دست ندادن پزشکيان با همسر رئيس جمهور چين و توضيح دادن براي او نامه نیوز

• ادعاي واشنگتن پست به حمله مجدد آمريکا به ايران مثلث آنلاین

• برخي معتقد بودند اگر به جاي روزي ۵۰ موشک، ۵۰۰ موشک شليک مي شد چيزي از تلاويو نمي‌ماند | دشمن بدنبال انتقام از ايران است همشهری آنلاین

• اعتراف شنيدني رسانه‌هاي عبري درباره جنگ ايران و اسرائيل افکار نیوز

• ايران در آستانه انزواي جهاني اکوایران

• ايران چک جديد ۵۰ هزار توماني با حذف ۴ صفر/ بررسي ويژگي‌هاي امنيتي! اقتصاد ایرانی

• اسرائيل هدف موشک بالستيک قرار گرفت دنیای اقتصاد

• واکنش روسيه به ناراحتي ترامپ: اميدواريم شوخي باشد/ روسيه، چين و کره شمالي به هيچ توطئه اي فکر نکرده بودند اقتصاد نیوز

• به بهانه ياوه گويي درباره حکيم ابوالقاسم فردوسي؛ ما نگوييم بد و ميل به ناحق نکنيم اطلاعات

• روسيه قطعنامه جديدي درباره اسنپ‌بک ارائه کرد / قطعنامه جديد اندکي به مواضع سه کشور اروپايي و آمريکا نزديک‌تر است تازه نیوز

• بيانيه خانواده امام موسي صدر در پي پخش يک مستند در شبکه سلطنتي انگليس دنیای اقتصاد

• سخنگوي سپاه: جمهوري اسلامي همه محاسبات دشمن را بر هم زد / ايران از تکانه‌هاي تحريمي عبور موفق داشته اقتصاد نیوز

• چه زماني امريکا به ايران حمله مي‌کند؟ اطلاعات

• هشدار جدي درباره ترور رهبر انقلاب! +فيلم افکار نیوز

• تصاويري از پزشکيان و دخترش در مراسم رژه ارتش چين+ فيلم دنیای اقتصاد

• بوي موشک هاي ايراني به سمت تلاويو مي آيد/ حملات موشکي ايران نزديک است؟ افکار نیوز

• کشف بمب ساعتي در قلب ايران؛ بحران ناخواسته در راه است گسترش نیوز

• واکنش ترامپ به رژه بزرگ چين مشرق نیوز

• ۸ ناو جنگي آمريکا با ۱۲۰۰ موشک و يک زيردريايي هسته‌اي در راه هستند افکار نیوز

• توئيت هشدارآميز رئيس کميسيون امنيت ملي در خصوص بيانيه شوراي همکاري خليج فارس؛ مالکيت ايران بر جزاير و آب هاي خليج فارس «غيرقابل مذاکره» است اقتصاد نیوز

• وزير خارجه تل‌آويو خطاب به ماکرون: به تو ارتباطي ندارد! مشرق نیوز

• شليک ۴ بمب توسط پهپادهاي رژيم صهيونيستي به نزديکي نيروهاي يونيفل مشرق نیوز

• درگيري مستقيم و بي‌سابقه نتانياهو با ارتش صهيونيستي شدت گرفت مشرق نیوز

• خبر مهم وزارت خارجه درباره مذاکره ايران و آمريکا نامه نیوز

• نويسنده صهيونيست: اينکه اسرائيل قدرت اول منطقه است "توهمي" بيش نيست خبرگزاری تسنیم

• ۸ ناو جنگي آمريکا با ۱۲۰۰ موشک و يک زيردريايي هسته‌اي در راه هستند افکار نیوز

• درصورت حمله آمريکا آماده ايم؛ اين بزرگترين تهديد عليه ما در ۱۰۰سال گذشته است | آمريکا ۸کشتي نظامي مجهز به ۱۲۰۰ موشک و يک زيردريايي را اعزام کرده است همشهری آنلاین

• پشت پرده شرکت نکردن پزشکيان در مراسم اجلاس شانگهاي/ ماجرايي که در سال ۱۴۰۱ براي شهيد رئيسي هم اتفاق افتاد اقتصاد نیوز

• قاليباف: تصميم ايران در مقابل اقدام غيرقانوني اروپا بزودي اعلام و اعمال مي‌شود خبرگزاری تسنیم

• اعلام آمادگي روسيه براي تعمير و نگهداري سامانه‌هاي اس-۴۰۰ ترکيه مشرق نیوز

• پيام آتشين صنعاء به رياض و تل‌آويو مشرق نیوز

• تصاوير| پزشکيان در قطار سريع‌السير پکن اقتصاد نیوز

• اژدهاي زرد کارت تازه رو کرد/ رئيس‌جمهور چين ابتکار «حکمراني جهاني» را ارائه کرد دنیای اقتصاد

• دستگيري ۵ نيروي شرکت برق مشهد + عکس | اتهام آنها چيست؟ همشهری آنلاین

• حمله تند به بيانيه شوراي همکاري خليج فارس عليه خاک ايران مثلث آنلاین

• پايان پرونده لوازم خانگي بوش در بندر شهيد رجايي/٩۵ درصد اموال توقيفي فروش رفت خبرگزاری تسنیم

• بررسي خروج ايران از ان پي تي در مجلس/ چه تصميمي گرفته شد؟ دنیای اقتصاد

• معاون اجرايي پزشکيان عامل جاسوسي در ايران را برملا کرد اطلاعات

• چراغ سبز پزشکيان به شروع مجدد مذاکرات با آمريکا تازه نیوز

• تهران خود را براي احتمال وقوع جنگي سرنوشت ساز در منطقه آماده مي کند افکار نیوز

• ناگفته هاي جديد از سقوط بالگرد شهيد رئيسي از زبان کوليوند/ از سردار سلامي خواستم منور روشن کند+ فيلم اقتصاد نیوز

• با بستن تنگه هرمز نيروهاي دريايي و موشکي ما نابود خواهد شد مثلث آنلاین

• آمريکا صدور ويزا براي دارندگان گذرنامه‌هاي اين کشور را لغو کرد همشهری آنلاین

• قدرت‌نمايي چين مقابل آمريکا در اجلاس شانگهاي | اهميت رژه نظامي پکن چيست؟ | مأموريت ويژه پوتين در تيانجين اقتصاد نیوز

• معاون اجرايي پزشکيان عامل جاسوسي در ايران را برملا کرد اطلاعات

• عراقچي پيام مهمي صادر کرد افکار نیوز

• مرزبانان گفتند با چشم خود ديديم پهپادهاي اسرائيلي از خاک آذربايجان وارد ايران شدند/ به علي‌اف گفتيم و او درخواست مدرک کرد اقتصاد نیوز

• پشت پرده تصميم لاريجاني براي انتخاب علي باقري نامه نیوز

• خبر مهم کميسيون امنيت ملي: پهپادهاي اسرائيلي از خاک جمهوري آذربايجان وارد ايران شدند تازه نیوز

• کالاس شروط اروپا براي لغو مکانيزم ماشه را اعلام کرد اطلاعات

• سران شانگهاي حمله رژيم صهيونيستي و آمريکا به ايران را محکوم کردند خبرگزاری تسنیم

• حضور پزشکيان در عکس يادگاري سران شانگهاي در تيانجين چين خبرگزاری تسنیم

• پزشکيان خطاب به شي‌جين‌پينگ: ايران دو پيشنهاد براي سازمان شانگهاي دارد اطلاعات

• زلزله در افغانستان تلفات زيادي بر جا گذاشته است دنیای اقتصاد

• فروش نفت ايران به چين بعد از ماشه تعيين تکليف شد گسترش نیوز

• افشاي جزئياتي از جلسه کابينه امنيتي اسرائيل/ نتانياهو به رئيس ستاد ارتش حمله‌ور شد اقتصاد نیوز

• دو بازرس آژانس بين‌المللي اتمي به ايران آمدند اکوایران

• بقايي: ٣ کشور اروپايي به شدت به ديپلماسي آسيب زده‌اند/ ايران تسليم خواسته‌هاي غيرقانوني کشور‌هاي خواهان اسنپ‌بک نمي‌شود دنیای اقتصاد

• عکس يادگاري نشست سران سازمان همکاري شانگهاي اقتصاد نیوز

• سران شانگهاي: ايران تنها نيست؛ ۲۰ توافق و يک محکوميت جهاني افکار نیوز

• گالانت : مرحله دوم جنگ با ايران شروع خواهد شد مثلث آنلاین

• معاون رئيس جمهور: عمق جنايت جنگ ۱۲ روزه بيشتر از ۸ سال دفاع مقدس بود تازه نیوز

• غريب آبادي: روسيه، چين و پاکستان با بازگشت تحريم‌ها عليه ايران مخالف هستند خبرگزاری تسنیم

• فوري؛ اسرائيل آتش‌بس را نقض کرد+ تصاوير | پهپادها به پرواز در آمدند | بمباران شديد جنوب لبنان همشهری آنلاین

• کالاس شروط اروپا براي لغو مکانيزم ماشه را اعلام کرد اطلاعات

• رئيس ستاد کل نيروهاي مسلح پيام جديد صادر کرد+ جزئيات دنیای اقتصاد

• ابوالفتح : اگر مثل عراق به ايران حمله کرده بودند مي توانستيم دفاع کنيم؟ مثلث آنلاین

• پيش بيني فرمانده اسبق سپاه درباره جنگ مجدد ايران و اسرائيل دنیای اقتصاد

• هشدار اولين فرمانده سپاه درباره احتمال وقوع جنگ بعدي ايران و اسرائيل: بايد آماده باشيم اکوایران

• شبکه موساد براي ترور و تخريب مراکز مهم در مشهد لو رفت اطلاعات

• ۲ مدير نيروگاه برق حرارتي ري به حبس و انفصال از مشاغل دولتي محکوم شدند مشرق نیوز

• اسامي وزراي به شهادت رسيده در يمن افکار نیوز

• گالانت : مرحله دوم جنگ با ايران شروع خواهد شد مثلث آنلاین

• خبر ناگوار: جنگ از دستورکار خارج نشده/ درگيري تازه اسرائيل و ايران در راه است؟ اطلاعات

• نامه به پزشکيان درباره پرداخت فوق العاده خاص به کارکنان دولت خبرگزاری تسنیم

• وقت، وقت مذاکره است/ بايد به هر قيمتي شده جلو مکانيسم ماشه را بگيريم! تازه نیوز

• توييت جديد صفحه سايت رهبر انقلاب به زبان چيني اقتصاد نیوز

• پشت پرده اتهام‌ اسرائيل به ايران مبني بر استفاده از بمب خوشه‌اي؛ معماي ترس از خيبرشکن | تفاوت موشک‌هاي خوشه‌اي و چندکلاهکه همشهری آنلاین

• پاتک چين عليه اروپا در دفاع از ايران؛ نقش چين در مهار اقدامات ضدايراني اروپا | ايران در حلقه سوم اولويت‌هاي چيني‌ها | ايران به دنبال چيست؟ همشهری آنلاین

• هواپيماهاي جديد در راه ايران / آماده تغييرات بزرگ باشيد خودرویک

• مگر تنگه هرمز ملک ماست که براي بستن آن تصميم بگيريم؟ اطلاعات

• واکنش سفارت ايران در باکو به اتهامات عليه سفير ايران در ارمنستان اکوایران

• تعويض شناسنامه براي اين افراد اجباري شد + مراحل دريافت شناسنامه جديد اقتصاد آنلاین

• هشدار يک تحليلگر: هر حمله به ايران، جهنمي را عليه اسرائيل آزاد خواهد کرد مشرق نیوز

• ببينيد | حال ترامپ وخيم شد صد آنلاین

• رئيس ستاد کل نيروهاي مسلح: پدافند هوايي کارآمدي خود را توسعه دهد اقتصاد نیوز

• بيانيه جديد ٣ کشور اروپايي درباره مکانيسم ماشه دنیای اقتصاد

• جلسه فوري نتانياهو براي مقابله با بزرگ‌ترين ناوگان رفع محاصره غزه مشرق نیوز

ازدواج حضرت محمد با حضرت خدیجه

خدیجه سلام ‌الله‌علیها دختر خویلد بن اسد، زنی بازرگان و ثروتمند بود که به اِمرأةالقریش یعنی شاهزاده خانم قریش شهرت داشت. او اولین زنی بود که مسلمان شد و به پیامبر اسلام صلی ‌الله‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم ایمان آورد و اولین همسر پیامبر اسلام (صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم) و مادر حضرت فاطمه زهرا سلام‌ الله‌علیها است.

خَدیجَه دختر خُوَیلِد درگذشت ۱۰ بعثت ، مشهور به خدیجه کبری(س) و ام‌المؤمنین، نخستین همسر پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله و مادر حضرت زهرا سلام الله علیها بود. او پیش از بعثت با پیامبرص ازدواج کرد و نخستین زنی بود که به او ایمان آورد. خدیجه(س) تمام دارایی خود را در راه گسترش اسلام صرف کرد. پیامبر(ص) به احترام او، در دوران زندگی خدیجه همسر دیگری اختیار نکرد و پس از وفاتش نیز همواره با احترام و محبت از او یاد می‌کرد.

حضرت خدیجه (سلام‌الله‌علیها (نخستین همسر پیامبر اسلام صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم ، مادر حضرت فاطمه سلام ‌الله ‌علیها و اولین زنی بود که به پیامبر ایمان آورد و مسلمان شد. حضرت خدیجه (سلام‌ الله ‌علیها) با چند واسطه دختر عموی پیامبر (صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم) و از جهت ریشه خاندانی با ایشان متحد بودند. خدیجه (سلام ‌الله‌علیها) دختر خویلد بن اسد بن عبدالعزی بن قصی بن کلاب[۱] [۲] [۳] . اولین و شایسته ‌ترین همسران رسول خداست. ایشان در زمره همسران قریشی رسول خدا (صلی‌ الله ‌علیه‌ و‌آله‌ وسلّم) به شمار آمده و از جهت قرابت و خویشاوندی نزدیکترین همسران به لحاظ نسبی به ایشان است. در حجاز و شهر مکه، در شبه جزیره عربستان در خانواده‌ ای که با آداب و رسوم خرافی روزگار بیگانه بود به دنیا آمد. پس از ولادت او، خاندانش، برخلاف رسم سیاه زمانه زنده به گور کردن دختران ، ولادت او را گرامی داشتند و پدر و مادرش «خویلد» و «فاطمه»، نام او را خدیجه به مفهوم گسسته و بیگانه از زشتی‌ها و ناپسندی‌ها برگزیدند. بنابر روایت حکیم بن حزام پسر عموی خدیجه (سلام‌ الله ‌علیها)، خدیجه (سلام ‌الله ‌علیها) در سال پانزده پیش از عام الفیل در مکه به دنیا آمد.[۴][۵] . بنابراین حضرت خدیجه (سلام ‌الله ‌علیها) پانزده سال قبل از ولادت پیامبر اسلام صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله‌ وسلّم ۵۵ سال قبل از بعثت، در شبه جزیره ‌ی عربستان (حجاز) چشم به جهان گشود.[۶] . آن حضرت، دختر خویلد بن عبدالعزی بن قصی بن کلاب بود، که جناب قصی، جد چهارم پیامبر اسلام صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم می‌باشد. بنابراین حضرت خدیجه نیز با چند واسطه دختر عموی پیامبر صلی‌ الله ‌علیه‌ و‌آله ‌وسلّم بودند و از جهت ریشه خاندانی با یکدیگر متحد می‌شوند. لذا سلسله نسب حضرت خدیجه به حضرت اسماعیل علیه ‌السلام و ابراهیم خلیل ا... علیه ‌السلام که جد ۲۸ و ۲۹ رسول الله است، می‌رسد.[۷] .
پدرش خُوَیلِد بن اسد بن عبدالعُزّی بن قُصَیِّ بن کلاب و مادرش فاطمه، دختر زائده، است.[۸] [۹]

10ربیع الاول : ازدواج حضرت محمد صلی الله علیه و آله با حضرت خدیجه علیها السلام، در ۱۰ ربیع الاول سال ۲۵ عام‌ الفیل (پانزده سال قبل از بعثت) بوده است. حضرت خدیجه با اینکه مردان ثروتمندی از قریش از او خواستگاری کرده بودند، ولی او که شیفته درستکاری و امانتداری و مکارم اخلاقی پیامبر اکرم شده بود، به ازدواج با آن حضرت متمایل شد . ازدواج پیامبر(ص) و خدیجه اولین ازدواج پیامبر(ص) بود که ۱۵ سال پیش از بعثت رخ داد. سن پیامبرصلی الله علیه وآله هنگام این ازدواج مطابق روایت مشهور ۲۵ سال و سن حضرت خدیجه را ۴۰ سال دانسته‌ اند. اقوال دیگری نیز درباره سن پیامبر(ص) و خدیجه آمده که سن خدیجه بین ۲۵ تا ۴۶ و سن پیامبر(ص) را ۲۵ تا ۳۰ ذکر کرده ‌اند. خدیجه؛ نخستین زنی بود که به ازدواج پیامبر درآمد[۱] و بیست‌ وپنج سال با او زندگی کرد.[۲] تاریخ ازدواج محمد(ص) و خدیجه را ۱۵ سال قبل از بعثت یا کمی پیش‌ تر گفته ‌اند[۳] که دو ماه و بیست و پنج روز پس از بازگشت رسول خدا از سفر شام ذکر کرده ‌اند.[۴] خطبه این عقد را ابوطالب خواند.[۵] زریاب خویی (درگذشت: ۱۳۷۳ش) پژوهشگر تاریخ اسلام، معتقد است رغبت زنی چون خدیجه به ازدواج با پیامبر، دلیل شاخص بودن مقام اجتماعی و شهرت پیامبر به امانت و درستکاری است.[۶]

بر اساس گزارش منابع تاریخی، آشنایی خدیجه و پیامبر(ص) به سبب کاروان تجاری خدیجه بود که به شام می‌رفت و خدیجه از پیامبر(ص) برای شرکت در این تجارت دعوت کرد. گفته شده در این سفر، مَیسره غلام خدیجه همراه پیامبر بود و پس از بازگشت از سفر از مکارم اخلاق و امانت‌ داری پیامبر نزد خدیجه تعریف نمود و خدیجه نسبت به ازدواج با پیامبر تمایل پیدا کرد. آورده ‌اند که خدیجه علاقه خود به پیامبر را با واسطه‌ ای به او اظهار کرد و پیامبر این موضوع را به عموهای خود اطلاع داد و آنان نیز خدیجه را از عمو یا پدرش خواستگاری کردند. بنا به روایتی، ابوطالب به پیامبر(ص) پیشنهاد داد تا برای تجارت نزد خدیجه برود که زنی تاجر بود.[۷] طبق همین روایت، خدیجه از این پیشنهاد مطلع شده و خود به پیامبر(ص) پیشنهاد تجارت داد و گفت دو برابر دیگران حق‌الزحمه می‌دهم.[۸] برخی نیز گفته‌ اند خدیجه چون از درستکاری و امانت‌داری[۹] محمد(ص) با خبر بود، به او پیشنهاد همکاری در سفر شام نمود.[۱۰] در این سفر، مَیسَره غلام خدیجه نیز همراه محمد(ص) بود و خدیجه به میسره توصیه کرد که هیچ‌ گونه مخالفتی با دستور و نظرات محمد نداشته باشد.[۱۱] این سفر موفقیت‌ آمیز بود و میسره در بازگشت از سفر از حُسن رفتار و امانت‌داری پیامبر برای خدیجه تعریف کرد و خدیجه به او علاقه ‌مند شد. خدیجه به وسیله کسانی نظر پیامبر را درباره این ازدواج پرسید و چون پیامبر پذیرفت، عموهای پیامبر، حمزه و ابوطالب، خدیجه را از عمویش عمرو بن اَسَد خواستگاری کردند و این ازدواج صورت گرفت.[۱۲] . به روایتی؛ خدیجه پس از سفر شام خود به پیامبر(ص) پیشنهاد ازدواج داد و گفت که به ‌‎سبب خویشاوندی، امانت ‌داری، خوش‌اخلاقی و راست ‌گویی محمد(ص) خواهان او شده است.[۱۳] بر اساس روایتی دیگر، او به وساطت زنی به نام نفیسه دختر مُنیه [۱۴] یا منیه خواهر یعلی بن منیه از پیامبر(ص) خواستگاری کرد.[۱۵] [یادداشت ۱] برخی گفته ‌اند خدیجه به پدر خود خُویلد شراب داد و او را مست کرد و او در عالم مستی به ازدواج دخترش با محمد رضایت داد.[۱۶] محققان این روایت را جعلی می‌دانند و گفته ‌اند اگر این روایت درست باشد، می‌بایست در همان زمان حکم به بطلان این ازدواج شود.[۱۷] همچنین احتمال داده ‌اند این روایات را دشمنان بنی فاطمه جعل کرده باشند، زیرا فاطمه(س) و امامان شیعه، حاصل این ازدواج هستند.[۱۸]

خدیجه قبل از ازدواج با پیامبر . حضرت خدیجه، دختر خویلد بن اسد، پیش از ازدواج با حضرت محمد صلی الله علیه و آله در آغاز با "عتیق بن عائذ" ازدواج کرد و از او داراى فرزندى به نام "جاریه" شد و پس از مرگ عتیق، با "ابوهالة بن منذر اسدى" ازدواج نمود و از او نیز داراى فرزندى به نام "هند بن ابى‌هاله" شد. پس از مرگ ابوهاله، خدیجه بنت خویلد از دارایى ‌هاى خویش و دارایى‌ هاى شوهران گذشته اش، اقدام به سرمایه‌ گذارى تجارى و اقتصادى کرد و در این راه، دارایى‌ هاى خود را به مضاربه داد و ثروت زیادى بدست آورد و از توانگران و ثروتمندان معروف عرب شد. بزرگان قریش و ثروتمندان عرب، تمایل زیادى به ازدواج با وى نمودند. از جمله، "عقبة بن ابى معیط"، "ابوجهل" و "ابوسفیان" از وى خواستگارى نمودند ولى وى همه آنان را پاسخ منفى داد و هیچ تمایلى به ازدواج دیگر از خود نشان نداد.

سفر تجاری پیامبر با دارائی خدیجه . در آن زمان که مردم مکه، از راه تجارت امرار معاش می کردند، خدیجه نیز از آنجا که از ثروتمندان مکه و کارهای تجارتی می کرد و چندین شتر در دست کارگزاران او بود که در اطراف کشورهایی مثل شام، مصر و حبشه، رفت و آمد و داد و ستد داشت، وقتی آوازه درستی و امانتداری و خوش خلقی حضرت محمد صلی الله علیه و آله را شنید، در پی مذاکراتی که با ابوطالب، عموی آن حضرت کرد "محمد امین" را در کاروان تجارتی خود، در امور مربوط به داد و ستدهایش انتخاب کرد و از آن پس پیامبر گرامی اسلام در دوران جوانی در سفرهای تجارتی برای حضرت خدیجه سود فراوانی بدست آورد. در سفری که پیغمبر برای تجارت به شام رفت، حضرت خدیجه غلام خود "میسره" را همراه او کرد و دستور داد تا همه جا، او را همراهی و مراقبت نماید. در شهر بُصری در نزدیکی شام به راهبی به نام "نسطورا" برخورد کردند که او به غلام، از آینده پیغمبر و نبوت او خبر داد و از طرفی سود بسیاری عاید آنها شد که تا آن موقع، در هیچ سفری به این اندازه نبود.

تمایل خدیجه به ازدواج با پیامبر . بعد از برگشت از سفر شام، میسره، احوالات سفر و گفتار راهب و مشاهداتش را که از عظمت و معنویت محمد بود، برای خدیجه تعریف کرد و از همین جا بود که او را مشتاق همسری با "محمد امین" نمود و با وجودی که مردان ثروتمندی از قریش از او خواستگاری کرده بودند ولی خدیجه که شیفته درستکاری و امانتداری و مکارم اخلاقی او شده بود، خود پیشنهاد ازدواج داد و برخلاف سنت های ازدواج در میان اعراب جاهلی آن زمان، مال و ثروت زیادی از دارائیش را به محمد، هدیه کرد. از این رو، ابوطالب علیه ‌السلام به همراه تعدادى از بزرگان بنى‌هاشم به نزد "خویلد بن اسد" و به روایتى نزد "ورقة بن نوفل" عموى خدیجه رفت و خدیجه را براى حضرت محمد صلی الله علیه و آله خواستگارى کردند.

خطبه عقد . مرحوم شیخ صدوق در کتاب من لایحضره الفقیه و شیخ کلینی در کتاب کافی با مقدارى اختلاف خطبه عقدى را که‌ بوسیله ابوطالب ایراد شده نقل کرده‌ اند که متن آن طبق روایت‌ شیخ صدوق این گونه است: الحمدلله الذى جعلنا من زرع ابراهیم و ذریة اسماعیل، و جعل لنا بیتا محجوجا و حرما آمنا یجبى الیه ثمرات کل شى‌ء، و جعلنا الحکام على الناس فى بلدنا الذى نحن‌ فیه، ثم ان ابن اخى محمد بن عبدالله بن عبدالمطلب‌ لایوزن برجل من قریش الا رجح، و لایقاس باحد منهم‌ الا عظم عنه، و ان کان فى المال قل، فان المال رزق حائل ‌و ظل زائل، و له فى خدیجه رغبة ولها فیه رغبة، والصداق‌ ما سالتم عاجله و آجله، وله خطر عظیم و شان رفیع و لسان‌ شافع جسیم‌ ؛[۱] . سپاس خدای را که ما را از کشت و محصول ابراهیم و ذریه اسماعیل قرار داد و براى ما خانه مقدسى را که مقصود حاجیان است و حرم امنى است که میوه هر چیز بسوى آن گرد آید بنا فرمود و ما را در شهرى که هستیم حاکمان بر مردم قرار داد. سپس برادرزاده ‌ام محمد بن عبدالله بن عبدالمطلب مردى ‌است که با هیچ یک از مردان قریش هم وزن نشود جز آن که از او برتر است، و به هیچ یک از آنها مقایسه نشود جز آن که بر او افزون ‌است و او اگر چه از نظر مالى کم مال است ولى مال پیوسته در حال دگرگونى و بى‌ ثباتى و همچون سایه ‌اى رفتنى است و او نسبت‌ به خدیجه راغب و خدیجه نیز به او مایل است و مهریه او را نیز هر چه نقدى و غیرنقدى بخواهید آماده است و محمد را شأنى والا و شهرتى عظیم خواهد بود. در انساب الاشراف بَلاذُری (درگذشت: ۲۷۹ق) آمده که پیامبر اکرم(ص) ۱۲ اوقیه "هر اوقیه معادل ۴۰ درهم" به‌عنوان مهر خدیجه تعیین‌ کرد.[۱۹] اقوال دیگری نیز گفته شده است.[۲۰] همچنین گفته شده پیامبر بیست شتر جوان[۲۱] یا پانصد درهم مهر خدیجه کرده است.[۲۲] طبرسی درگذشت: ۵۴۸ق عالم شیعه، مهر خدیجه را دوازده اوقیه گفته و مهر همه زنان پیامبر را همین مقدار می‌داند[۲۳] . به روایتی، پیامبر(ص) ۲۵ ساله بود که با خدیجه ازدواج کرد[۲۴] و خدیجه نیز هنگام ازدواج با پیامبر(ص) ۴۰ سال داشت.[۲۵] روایت چهل ‌سالگی برای خدیجه مشهور است، اما مورخان سن ۲۱، ۲۷، ۲۸، ۳۰، ۳۷ و ۴۵ سال را نیز برای خدیجه هنگام ازدواج نقل کرده ‌اند.[۲۶] جعفر مرتضی عاملی درگذشت: ۱۴۴۱ق محقق تاریخ اسلام، دربارهٔ سن خدیجه هنگام ازدواج، ۲۵، ۳۰، ۳۵، ۴۰، ۴۴، ۴۵ و ۴۶ سال را از کتب تاریخی نقل کرده و ادعا می‌کند اکثر مورخان، سن ۲۸ را برای خدیجه هنگام ازدواج تأیید کرده ‌اند.[۲۷] سید جعفر شهیدی درگذشت: ۱۳۸۶ش تاریخ‌ پژوه، گفته با توجه به فرزندانی که خدیجه به دنیا آورد می‌توان احتمال داد که سن او کمتر از چهل سال بوده است.[۲۸] . مشهور مورخان ازدواج پیامبر را در ۲۵ سالگی ثبت کرده ‌اند[۲۹] اما برخی ۲۱، ۲۹، ۳۰ و ۳۷ سالگی را نیز ذکر کرده‌ اند.[۳۰] .

تاریخ ازدواج پیامبر با خدیجه . زمان ازدواج حضرت خدیجه با حضرت محمد صلی الله علیه و آله، چند ماه پس از بازگشت از سفر تجارت شام تحقق یافت که ۱۵ سال قبل از بعثت بود و در آن زمان، حضرت محمد صلی الله علیه و آله ۲۵ سال داشت. در مورد سن حضرت خدیجه در آن هنگام اختلاف است. برخی منابع گفته‌ اند او به هنگام ازدواج با پیامبر ۴۰ سال داشت؛[۲] ولی با توجه به حمل حضرت فاطمه ‏سلام الله علیها و ولادت آن حضرت که در سال پنجم بعثت‏ مى‏ باشد، این قول بعید به نظر می رسد؛ چرا که در این صورت خدیجه باید در سن ۶۰ سالگی حضرت فاطمه را وضع حمل نموده باشد. اما قول دیگری که سن ایشان را به هنگام ازدواج ۲۸ سال دانسته،[۳] قابل قبول تر است. این قول در برخی از منابع تاریخی از ابن عباس نقل شده است.

سبب ازدواج

در سبب این ازدواج گفته شده که خدیجه سلام ‌الله‌علیها دختر خویلد بن اسد زنی بازرگان، توانگر و صاحب جاه و شرف بود. او مردان را برای تجارت اجیر می‌کرد یا برای آن‌ها نصیبی از سود خود مقرر می‌نمود. [۱] [۲] [۳] . چون خدیجه (سلام ‌الله‌علیها) اوصاف امانتداری و راستگویی و مکارم اخلاق پیامبر (صلی‌ الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم) را شنید نزد آن حضرت فرستاد و به او پیشنهاد داد که با مال و کالای وی به شام سفر کند[۴] [۵] . و بهره‌ بیشتر و بهتر از سایرین دریافت نماید. خدیجه سلام ‌الله‌علیها غلام خود میسره را نیز در این سفر با حضرت صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم همراه نمود. در بازگشت از این سفر تجاری، میسره بانوی خود را از وقایع و اتفاقات سفر آگاه نمود.[۶] [۷] [۸] . خدیجه (سلام‌ الله‌ علیها) که زنی شریف و خردمند و با تدبیر بود برای حضرت (صلی‌ الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم) پیغام فرستاد و گفت: ای پسر عمو من خواهان ازدواج با تو هستم چرا که خویشاوند منی و در بین خاندانت بزرگوار، امانتدار، خوش‌خلق و راستگویی [۹] [۱۰] [۱۱] . و به روایتی دیگر دوست خود نفیسه بنت منبه"منیه" را نزد رسول خدا (صلی‌ الله‌ علیه‌ و‌آله ‌وسلّم) فرستاد تا در این رابطه با محمد (صلی‌ الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم گفتگو کند. نفیسه نزد پیامبرصلی‌ الله‌ علیه‌ و‌آله‌ وسلّم آمد و از علت ازدواج نکردن ایشان جویا شد حضرت صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم پاسخ دادند: چیزی ندارم که با آن ازدواج کنم نفیسه گفت: اگر این مانع بر طرف گردد و از تو دعوت شود با کسی که در زیبایی و مال و شرف همتای توست با او ازدواج می‌کنی؟ حضرت پرسید: او کیست؟ گفت: خدیجه سلام ‌الله ‌علیها .[۱۲] [۱۳] [۱۴] . خدیجه (سلام‌الله‌علیهم) از لحاظ نسب در رده‌های میانی قریش و از لحاظ مجد و شرف و ثروت والاترین زن قریش به شمار می‌آمد از این‌رو تمام مردان قریش در آرزوی آن بودند که بتوانند با او ازدواج کنند پس خواستگاری‌ها کرده و حاضر شده بودند مهریه‌ های سنگین بپردازند.[۱۵] [۱۶] . وقتی پیغمبر (صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله‌ وسلّم) از پیشنهاد ازدواج خدیجه آگاه شد با خویشان و اعمام خود مشورت نموده آن‌گاه به اتفاق ابوطالب و چند تن از اعمام خود نزد ورقة بن نوفل پسر عموی خدیجه (سلام ‌الله ‌علیها) رفتند و ایشان را از او خواستگاری نمودند.[۱۷]

فرزندان

همه فرزندان پیامبر(ص) جز ابراهیم از خدیجه هستند.[۳۱] گفته شده پیامبر(ص) و خدیجه دارای شش فرزند بودند. اولین آنها قاسم و پس از او چهار دختر بودند که زینب، رقیه، فاطمه و ام ‌کلثوم نام داشتند.[۳۲] پس از بعثت پسری به نام عبدالله آوردند که به طیب و طاهر نیزمعروف است . یعقوبی تاریخ ‌نگار سده سوم هجری، تولد قاسم، رقیه، زینب و ام ‌کلثوم را پیش از بعثت، و تولد عبدالله و فاطمه را پس از بعثت می‌دانند.[۳۵] طبرسی معتقد است عده ‌ای به اشتباه طیب و طاهر را دو پسر دیگر پیامبر می‌دانند؛ اما در واقع طیب و طاهر القاب عبدالله است.[۳۶] . به گفته جعفر مرتضی عاملی، رقیه و زینب دختران خواهر خدیجه بودند.[۳۷] هرچند دیگران ادعا کرده‌اند این چهار دختر از خدیجه و پیامبر هستند.[۳۸] . فرزندان پیامبر اسلام . طبق گزارش مشهور، همه فرزندان پیامبر(ص) به‌ جز ابراهیم، از حضرت خدیجه(س) بودند.[۳۷] بر اساس نقل رایج، پیامبر(ص) و خدیجه(س) صاحب شش فرزند بودند:[۳۸] . دو پسر : قاسم و عبدالله . چهار دختر : زینب، رقیه، ام‌ کلثوم و فاطمه سلام الله علیها[۳۹] . با این حال، برخی منابع تعداد فرزندان پیامبر(ص) از خدیجه(س) را هفت یا هشت نفر ذکر کرده‌اند.[۴۰] ابن اسحاق و ابن هشام از سه پسر به نام‌های قاسم، طَیّب و طاهِر یاد کرده‌اند و گفته‌اند که قاسم و طیب پیش از بعثت، در دوران جاهلیت، از دنیا رفتند.[۴۱] برخی مورخان علت این اختلاف را در تفاوت میان اسم و لقب فرزندان دانسته ‌اند. به ‌ویژه، عبدالله را به‌ دلیل ولادتش پس از بعثت، با لقب‌های «طیب» و «طاهر» معرفی کرده‌ اند، و برخی گمان کرده ‌اند که این‌ها نام ‌های فرزندان جداگانه ‌ای هستند.[۴۲] .

خدیجه(س) بانویی شریف، ثروتمند و دارای اعتبار در روزگار خود بود.[۱] در روایتی از پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله، چهار زن به عنوان سرور زنان جهان معرفی شده ‌اند : خدیجه کبری سلام الله علیها، فاطمه سلام الله علیها، مریم و آسیه.[۲] پیامبر(ص) همچنین خدیجه(س) را از زنان کامل و از بهترین زنان جهان دانسته است.[۳]

در منابع اسلامی، خدیجه(س) با القاب متعددی چون طاهره، زکیه، مرضیه، صدیقه، سیده نساء قریش، خیرالنساء و کبری (بانوی بلندمرتبه) یاد شده است.[۴] همچنین در دعاها و زیارات، از او با کنیه، ام‌المؤمنین و صفاتی چون «الصديقة الطاهرة الزكية الراضية المرضية» یاد شده است.[۵]

گزارش‌های تاریخی نشان می‌دهد که حضرت خدیجه(س) بهترین مشاور، وزیر و مایه آرامش پیامبر(ص) بود.[۶] پیامبر(ص) پس از وفات او، همواره از خدیجه(س) با احترام یاد می‌کرد. در پاسخ به سخن عایشه که خدیجه(س) را تنها همسری مُسن دانسته بود، پیامبر(ص) فرمود: خداوند هیچ‌ گاه برایم همسری بهتر از او جایگزین نکرد؛ او مرا تصدیق کرد هنگامی که هیچ ‌کس مرا تصدیق نکرد، یاری‌ام کرد زمانی که هیچ‌ کس مرا یاری نکرد، و از اموالش در اختیارم قرار داد، هنگامی که دیگران دریغ کردند. [۷]

در منابع شیعه، حضرت خدیجه(س) به عنوان مادر امامان معصوم شناخته شده است. در دعای ندبه، امام زمان عج به عنوان فرزند خدیجه(س) معرفی شده است: أَيْنَ ابْنُ النَّبِيِّ الْمُصْطَفىٰ، وَابْنُ عَلِيٍّ الْمُرْتَضىٰ، وَابْنُ خَدِيجَةَ الْغَرَّاءِ، وَابْنُ فاطِمَةَ الْكُبْرَىٰ؟ [۸] در روز عاشورا، امام حسین علیه السلام نیز در برابر دشمنان، خدیجه(س) را به عنوان مادر بزرگ خود و نخستین زن مسلمان معرفی کرد و آنان را بر این حقیقت سوگند داد: اُنشدكم الله هل تعلمون أن جدتي خديجة بنت خويلد أول نساء هذه الامة إسلاما؟ قالوا : اللهم نعم. [۹] . در زیارت‌ نامه ‌ای از امام صادق علیه السلام برای امام سجاد علیه السلام، از حضرت خدیجه(س) به‌عنوان مادرِ بزرگ او یاد شده و بر او سلام فرستاده شده است: السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ... السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ خَدِيجَةَ وَ فَاطِمَةَ. [۱۰] در روایتی دیگر، پیامبر(ص) حضرت خدیجه(س) را در کنار خود و امامان از مقربانی دانسته که از نوشیدنی خالص بهشت، تسنیم، بهره‌ مند هستند.[۱۱] .

خدیجه بعد از نزول وحی

در برخی گزارش‌های تاریخی از آغاز وحی، ذکر شده است که پیامبر با تسلی خدیجه (پس از آن‌که خدیجه در خصوص نبوت پیامبر با پسرعموی خود به نام ورقه مشورت کرد) آرام گرفت. [۱۳۳] [۱۳۴] [۱۳۵] . سوای تردید در شخصیت تاریخی ورقه [۱۳۶] . گزارش‌های مذکور با احادیثِ معتبر ناسازگار است و ایرادات اساسی نیز به آن وارد شده است. خدیجه نخستین بانویی است که به پیامبر گروید. [۱۳۷] [۱۳۸] [۱۳۹] [۱۴۰] . همچنین بنابر گزارش ابن سعد، [۱۴۱]

وی همراه پیامبر و علی علیه ‌السّلام در مسجدالحرام نماز می‌گزارد. برخورداری از حمایت‌های بی‌دریغ و دلگرم کننده همسری یک‌دل و هم عقیده از سعادت‌های یک فرد انقلابی به ‌شمار می‌آید و خدیجه (سلام‌ الله ‌علیها) در این عرصه همدلی و همراهی سرآمد زنان بود. وجود خدیجه (سلام‌ الله ‌علیها) سختی‌های راه رسالت را بر رسول خدا (صلی‌ الله ‌علیه ‌و‌آله‌ وسلّم) آسان می‌کرد. او وزیری راستین برای اسلام بود و رسول خدا صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم با مهر و صفای او آرامش می‌یافت.[۱۴۲] [۱۴۳] [۱۴۴] . زمانی که سخنان زشت و ناهنجار مشرکان در تکذیب نبوت رسول خدا (صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم) غبار غم بر چهره ‌ی آن حضرت (صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم) می‌نشاند، این خدیجه سلام ‌الله‌علیها بود که تیرگی‌های غم را از چهره ‌ی رسول خدا صلی‌ الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم می‌زدود و کار را بر او آسان می‌کرد.[۱۴۵] [۱۴۶] [۱۴۷] [۱۴۸] . در ایام محاصره اقتصادی بنی‌هاشم در شعب ابی‌طالب، خدیجه اموالش را در حمایت از پیامبر هزینه کرد. [۱۴۹] . به نظر عده ‌ای از مفسران، آیه هشت سوره ضحی[۱۵۰] . ای پیامبر آیا تو را نیازمند نیافت پس بی‌نیاز و توانگر ساخت ، به این حمایت‌ های مالی خدیجه اشاره دارد. [۱۵۱] [۱۵۲] . تاثیر حمایت‌های مالی خدیجه به حدی بود که پیامبر، بعدها آن را ستود و فرمود: هیچ ثروتی به‌ اندازه ثروت خدیجه برایم سودمند نبود.[۱۵۳] [۱۵۴] . کمک‌های ابوالعاص و حکیم بن حزام، خواهرزاده و برادرزاده خدیجه، به‌ محاصره شدگان در شعب ابی‌طالب، در حالی که هنوز آن دو نفر اسلام نیاورده بودند، تنها به دلیل وجود خدیجه در میان آنان بود. [۱۵۵] [۱۵۶] [۱۵۷]

نقش خدیجه(س) در اسلام

حضرت خدیجه(س) با ثروت و دارایی خود، نقش مهمی در پشتیبانی از پیامبر اسلام(ص) و گسترش دعوت اسلامی ایفا کرد. از رسول خدا(ص) نقل شده است: هیچ مالی به من سود نبخشید، آنگونه که ثروت خدیجه(س) به من سود بخشید. [۵۲] . بر اساس روایات اسلامی، پیامبر(ص) از اموال خدیجه(س) برای کمک به آزادی بدهکاران، یتیمان و نیازمندان بهره می‌برد. در جریان محاصره بنی‌هاشم در شعب ابی‌طالب، حضرت خدیجه(س) تمام دارایی خود را در راه حمایت از بنی‌هاشم و حفظ اسلام انفاق کرد. در روایتی آمده است: ابوطالب و خدیجه(س) همه اموال خود را برای حفظ اسلام و محاصره‌ شدگان انفاق نمودند. [۵۳] در این دوران سخت، حکیم بن حزام، برادرزاده خدیجه(س)، با تحمل خطر، گندم و خرما را با شترها به شعب ابی‌طالب می‌رساند.[۵۴] . در منابع شیعه، این ایثار مالی حضرت خدیجه(س) در ردیف نعمت‌ها و مواهب بزرگ الهی به پیامبر(ص) شمرده شده است.[۵۵] پیامبر اسلام(ص) نیز همواره با احترام و عظمت از بخشندگی و فداکاری خدیجه(س) یاد می‌کرد.[۵۶]

حمایت و دفاع از پیامبرصلی الله علیه وآله

حضرت خدیجه(س) افزون بر پشتیبانی مالی از پیامبر اسلام(ص)، در صحنه‌های خطرناک نیز با تمام وجود از رسول خدا(ص) دفاع می‌کرد.[۵۷] در یکی از گزارش‌های تاریخی، آمده است که در ایام حج، پیامبر(ص) بر فراز کوه صفا سه بار با صدای بلند اعلام کرد: ای مردم! من فرستاده خدا هستم. در این هنگام، ابوجهل با سنگی پیشانی پیامبر را شکست. هنگامی که حضرت خدیجه(س) توسط امام علی علیه السلام از این حادثه باخبر شد، هر دو با مقداری غذا به جست ‌وجوی پیامبر پرداختند و در کوه‌ها به دنبال او گشتند. خدیجه(س) با نگرانی می‌گفت: آیا کسی هست که از پیامبر برگزیده و سلامتیِ او برایم خبر آورد؟! و با عباراتی سرشار از محبت و اضطراب، جویای حال پیامبر(ص) بود.[۵۸] . در ادامه همین روایت، جبرئیل به پیامبر(ص) گفت: یا رسول الله! خدیجه را دریاب که از گریه‌ اش، فرشتگان به گریه درآمدند! سلام مرا به او برسان و بشارت ده که خداوند برای او خانه‌ ای از مروارید در بهشت آماده کرده که با نور زینت یافته و در آن هیچ ترس و وحشتی نیست. [۵۹] پس از یافتن پیامبر(ص)، خدیجه(س) و علی(ع) او را با بدنی خونین به منزل بازگرداندند و در زیر صخره‌ ای پناه دادند. اما مشرکان آن‌ها را تعقیب کرده و سنگباران نمودند. در این میان، حضرت خدیجه(س) با ایثار و فداکاری، خود را سپر پیامبر(ص) قرار داد تا سنگ‌ها به او برخورد نکند.[۶۰]

جایگاه علی(ع) نزد خدیجه

بر اساس برخی منابع شیعه، پیامبر اسلام(ص) پس از ازدواج با حضرت خدیجه(س) و پیش از بعثت، علاقه قلبی خود را به امام علی علیه السلام با خدیجه در میان گذاشت. در پی این آگاهی، خدیجه(س) با محبت و احترام، نیازهای خانه ابوطالب، پدر علی(ع)، را تأمین می‌کرد. در برخی نقل‌ها آمده است که مردم می‌گفتند: علی، نور چشم خدیجه است. [۶۱] . در روایتی که علی بن محمد بیاضی، عالم شیعه قرن نهم هجری، نقل کرده، پس از بیعت خدیجه(س) و علی(ع) با پیامبر(ص)، رسول خدا(ص) به خدیجه(س) دستور داد که با علی(ع) نیز بیعت کند. دلیل این امر، جایگاه امامت و ولایت علی(ع) پس از پیامبر(ص) عنوان شده است. پیامبر(ص) فرمود: علی، مولای تو و امام مؤمنان پس از من است. [۶۲] .

خدیجه نزد اهل‌بیت

مهر و محبت خدیجه به فرزندانش چنان بود که خاطره او تا نسل‌ها در خاندان پیامبر اسلام برجای مانده بود و همواره از او به نیکی یاد می‌شد. امام حسین علیه ‌السلام در واقعه عاشورا در کربلا در مقابل سپاه شام به مادربزرگش خدیجه فخر می‌ورزید که اولین زن مسلمان بود[۲۳۷] . امام سجاد علیه ‌السلام در خطبه ‌اش در مجلس یزید در دمشق بعد از واقعه عاشورا، خود را فرزند بانوی بزرگ اسلام، خدیجه (علیها‌السّلام) می‌دانست.[۲۳۸] . همچنین زبیر بن عوام در مباحثه‌ای با ابن عباس عمه‌اش خدیجه را مایه مباهات خویش می‌دانست. [۲۳۹] . نیز گفته شده خداوند به واسطه امین وحی، جبرئیل، بر او سلام فرستاده و او را گرامی داشته است. [۲۴۰][۲۴۱] [۲۴۲]

جایگاه و ویژگی‌های اخلاقی خدیجه

خديجه از اشراف مكه و زنى خردمند، با درايت، پارسا و پاكدامن بود و بهترين زن قريش به شمار مى‌‏آمد تا آنجا كه در دوران جاهليت به "سيده قريش" مشهور گرديد.[۱۸] از دیگر القاب او در آن زمان «طاهره» (به معنای بانوی پاک) بود.[۱۹] . خدیجه از نظر عقل و زیرکی نیز برتری فوق‌العاده ‌ای داشت. جالب این است او از کسانی بود که انتظار ظهور پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می‌‌کشید و همیشه از ورقة بن نوفل و دیگر علما جویای نشانه‌ های نبوت می‌‌شد. اشعار فصیح و پرمعنای وی در شأن پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله از علم و ادب و کمال و محبت او به آن بزرگوار حکایت می‌‌کند. نمونه‌ ای از اشعار خدیجه درباره پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله چنین است: فَلَو اَنَّنی اَمسَیتُ فِی کُلِّ نِعمَةٍ *** وَ دَامت لی الدُّنیا و مُلکُ الاَکاسِرَة - فما سَوِیَت عِندی جَناحَ بَعُوضَةٍ *** اِذا لَم یَکُن عَینی لِعَیِنک ناظِرَة . اگر من روز را شام کنم در حالی که از همه نعمت ها برخوردار باشم و دنیا و ملک و مملکت سلاطین کسروی دائما برای من باشد، همه اینها در پیش من برابر بال پشه ‌ای نیست، زمانی که چشمم به چشم تو نیافتند . پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می‌‌فرماید: افضل نساء اهل الجنه خدیجه بنت خویلد و فاطمه بنت محمد و مریم بنت عمران و آسیه بنت مزاحم . خدیجه از بزرگترین بانوان اسلام بشمار می‌‌رود. او اولین زنی بود که به اسلام گروید؛ چنان که علی بن ابی‌طالب علیه السلام اولین مردی بود که اسلام آورد. اولین زنی که نماز خواند، خدیجه بود. او انسانی روشن‌بین و دوراندیش بود. باگذشت، علاقه‌مند به معنویات، وزین و باوقار، معتقد به حق و حقیقت و متمایل به اخبار آسمانی بود. همین شرافت برای او بس که همسر رسول خدا صلی الله علیه و آله بود و گسترش اسلام به کمک مال و ثروت او تحقق یافت. او برای پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله یاوری صادق بود. در تاریخ می‌‌خوانیم: «حضرت محمد صلی الله علیه و آله هر وقت از تکذیب قریش و اذیت‌های ایشان محزون و آزرده می‌‌شدند، هیچ چیز آن حضرت را مسرور نمی‌‌کرد مگر یاد خدیجه؛ و هرگاه خدیجه را می‌‌دید مسرور می‌‌شد . ذهبی می‌‌گوید: مناقب و فضایل خدیجه بسیار است؛ او از جمله زنان کامل، عاقل، والا، پای ‌بند به دیانت و عفیف و کریم و از اهل بهشت بود. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله کرارا او را مدح و ثنا می‌‌گفت و بر سایر امهات مومنین ترجیح می‌‌داد و از او بسیار تجلیل می‌‌کرد. به حدی که عایشه می‌‌گفت: بر هیچ یک از زنان پیامبر صلی الله علیه و آله به اندازه خدیجه رشک نورزیدم و این بدان سبب بود که پیامبر صلی الله علیه و آله بسیار او را یاد می کرد. خدیجه کبری چنان مقام والایی داشت که خداوند عزوجل بارها بر او درود و سلام فرستاد. طبق روایتی از امام باقر علیه السلام : پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله هنگام بازگشت از معراج، به جبرئیل فرمود: آیا حاجتی داری؟ جبرئیل عرض کرد: خواسته‌ام این است که از طرف خدا و من به خدیجه سلام برسانی .[۴] .

نقش خدیجه در پیشبرد اسلام

وقتی حضرت خدیجه دریافت که سعادتمند شده، هر چه داشت در راه پیشرفت و موقعیت پیغمبر اسلام صلی الله علیه و آله انفاق کرد. او تمام اموال خویش را به پیامبر صلی الله علیه و آله بخشید و در راه نشر اسلام به مصرف رساند. تا جایی که هنگام ارتحال، پارچه‌ای برای کفن نداشت. ابن اسحاق جمله ‌ای در شأن خدیجه دارد که گویای همکاری و صداقت او در پیشبرد اسلام است. او می‌‌گوید: خدیجه یاور صادق و باوفایی برای پیامبر صلی الله علیه و آله بود و مصیبت‌ها در پی رحلت خدیجه و ابوطالب بر پیامبر صلی الله علیه و آله سرازیر شد . این جمله معروف، که اسلام رهین اخلاق پیامبر صلی الله علیه و آله، شمشیر امام علی علیه السلام و اموال خدیجه است، از نهایت همکاری و صداقت خدیجه پرده برمی‌‌دارد.[۴] .

پیامبر اکرم و یاد خدیجه

رحلت خدیجه برای پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله مصیبتی بزرگ بود؛ زیرا خدیجه یاور پیامبر بود و به احترام او بسیاری به آن حضرت احترام می ‌‌گذاشتند و از آزار وی خودداری می‌‌کردند. رسول خدا صلی الله علیه و آله با این که بعد از رحلت حضرت خدیجه سلام الله علیها با زنانی چند ازدواج کرد؛ ولی هرگز خدیجه را از یاد نبرد. عایشه می‌‌گوید: هر وقت پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله یاد خدیجه می‌‌افتاد، ملول و گرفته می‌‌شد و برای او آمرزش می‌‌طلبید. روزی من رشک ورزیدم و گفتم: یا رسول الله، خداوند به جای آن پیرزن، زنی جوان و زیبا به تو داد. پیغمبر صلی الله علیه و آله ناگهان برآشفت و خشمگینانه دست بر دست من زد و فرمود: خدا شاهد است خدیجه زنی بود که چون همه از من رومی‌‌گردانیدند، او به من روی می‌‌کرد؛ و چون همه از من می‌‌گریختند، به من محبت و مهربانی می‌‌کرد؛ و چون همه دعوت مرا تکذیب می‌‌کردند، به من ایمان می‌‌آورد و مرا تصدیق می‌‌کرد. در مشکلات زندگی مرا یاری می‌‌داد و با مال خود کمک می‌‌کرد و غم از دلم می‌‌زدود. امام صادق علیه السلام فرمود: وقتی خدیجه از دنیا رفت، فاطمه کودکی خردسال بود، نزد پدر آمد و گفت: یا رسول الله؛ مادرم کجاست؟ پیامبر صلی الله علیه و آله سکوت کرد. جبرئیل نازل شد و گفت: خدایت سلام می‌‌رساند و می‌‌فرماید: به زهرا بفرما، مادرت در بهشت و در کاخ طلایی که ستونش از یاقوت سرخ است و اطرافش آسیه و مریم هستند، جای دارد .[۴]

وفات خدیجه سلام الله علیها

حضرت خدیجه سلام الله علیها سه سال قبل از هجرت بیمار شد. پیغمبر صلی الله علیه و آله به وی فرمود: ای خدیجه، «اما علمت ان الله قد زوّجنی معک فی الجنه؛ آیا می‌‌دانی که خداوند تو را در بهشت نیز همسرم ساخته است؟!». آن‌گاه از خدیجه دلجویی و تفقد کرد؛ او را وعده بهشت داد و درجات عالی بهشت را به شکرانه خدمات او توصیف فرمود. خدیجه در ماه رمضان سال دهم بعثت در خارج از شعب ابوطالب جان به جان آفرین تسلیم کرد. پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله شخصاً خدیجه را غسل داد، حنوط کرد و با همان پارچه ‌ای که جبرئیل از طرف خداوند عزوجل برای خدیجه آورده بود، کفن کرد. رسول خدا صلی الله علیه و آله شخصا درون قبر رفت، سپس خدیجه را در خاک نهاد. آرامگاه خدیجه در مکه در «قبرستان حجون» یا «معلاة» واقع است.[۴]

بیشتر منابع تاریخی، وفات حضرت خدیجه(س) را در سال دهم بعثت، یعنی سه سال پیش از هجرت پیامبر(ص) از مکه به مدینه، ثبت کرده ‌اند.[۶۳] . در مورد سن حضرت خدیجه(س) هنگام وفات، اختلافاتی در منابع دیده می‌شود. این منابع، سن خدیجه(س) را هنگام وفات، ۶۵ سال دانسته ‌اند.[۶۴] ابن عبدالبر، سن خدیجه(س) را هنگام وفات، ۶۴ سال و شش ماه ذکر می‌کند.[۶۵] اما بیهقی سن او را ۵۰ سال دانسته‌ است.[۶۶] . وفات حضرت خدیجه(س) در همان سالی رخ داد که ابوطالب، عموی پیامبر(ص)، نیز از دنیا رفت. برخی منابع، رحلت خدیجه(س) را ۳۵ روز پس از وفات ابوطالب دانسته ‌اند.[۶۷] همچنین، تاریخ دقیق وفات او در برخی منابع، دهم رمضان سال دهم بعثت ذکر شده است.[۶۸] در پی این دو مصیبت، پیامبر اسلام(ص) آن سال را عام الحزن (سال اندوه) نامید.[۶۹]

آرامگاه

بنا بر روایات اسلامی، هنگامی که حضرت خدیجه(س) در سال دهم بعثت درگذشت، پیامبر اسلام(ص) با نهایت احترام، ابتدا با ردای خود و سپس با ردای بهشتی او را کفن کرد و در قبرستان معلاة (حجون) در مکه به خاک سپرد.[۷۰] تا حدود هشت قرن پس از اسلام، نشانه‌ ای از قبور صحابه در این قبرستان باقی نمانده بود.[۷۱] اما بر اساس رؤیایی که نقل شده، محل فعلی قبر حضرت خدیجه(س) شناسایی شد و بقعه ‌ای بر آن ساخته شد. در سال ۹۵۰ق، سلطان سلیمان قانونی، پادشاه عثمانی، این بقعه را به سبک مقابر مصری بازسازی کرد و گنبدی بلند بر فراز آن ساخت. تا پیش از احداث بنای جدید، مزار حضرت خدیجه(س) در قبرستان معلاة تنها یک صندوق چوبی ساده داشت. این آرامگاه در سال ۱۲۹۸ق مرمت شد و در قرن سیزدهم، میرزامحمدحسین فراهانی در سفرنامه ‌اش از ضریح چوبین آن، پوشیده با پارچه مخمل گلابتون ‌دوزی، و نیز از وجود متولی، خادم و زیارت‌ نامه ‌خوان بقعه یاد کرده است.[۷۲] . در سال ۱۳۰۵ش، با آغاز سیاست‌های تخریب اماکن تاریخی و مذهبی توسط حکومت آل سعود، بسیاری از بقاع از جمله آرامگاه حضرت خدیجه(س) از میان رفتند. با این حال، زائران و حج ‌گزارانی که پیش از آن به مکه سفر کرده بودند، از مقبره او یاد کرده و توصیفاتی از آن را در آثار خود ثبت کرده‌ اند.[۷۳]

استحباب زیارت خدیجه

زیارت حضرت خدیجه (علیها‌السّلام) در قبرستان مَعْلات (حجون یا قبرستان ابوطالب) و نیز حضور در خانه وی که محلّ سکونت رسول خدا (صلی‌ الله‌ علیه‌ و‌آله ‌وسلّم) و تولّد حضرت فاطمه (علیها‌السّلام) بوده و دعا کردن در آن‌ جا مستحب است.[۲۳۴] [۲۳۵] . البته در گذشته در محلّ خانه حضرت خدیجه (علیها‌السّلام) مسجدی بنا شده بود که در بازسازی‌های اخیر از میان رفته و امروزه نشانه ‌ای از آن نیست.[۲۳۶] .

ازدواج پيامبر اكرم با حضرت خديجه(س) 10ربیع الاول25 عام‏ الفيل

​ ازدواج پيامبر اكرم با حضرت خديجه(س) پانزده سال قبل از بعثت 10ربیع الاول 25 عام ‏الفيل

ازدواج پيامبر اكرم با حضرت خديجه(س) پانزده سال قبل از بعثت 10ربیع الاول25 عام‏ الفيل

نگاهی بر زندگی نامه و شخصیت حضرت خدیجه سلام الله علیها

اشعار چهار مصراعی حضرت خدیجه علیها سلام

اَلسَّلامُ علیکَ یا مهدی - بگذرد این زمانِ بد عهدی

اَلسَّلامُ علیکَ یا مهدی

اَلسَّلامُ علیکَ یا مهدی - بگذرد این زمانِ بد عهدی

بگذرد این زمانِ بد عهدی - چونکه آید اِمامِ ما مهدی

سیصد و سیزده، شَوَد یارَش - نیکی و عدل، میشوَد کارَش

بگذَرَد این بلا و این سختی - آید آن روزگارِ خوش بختی

بگذَرَد این درنده خوئیها - آید آن روزگارِ خوبیها

آید آن روزگارِ آئینه - که نباشد، دِگَر حَسَد وَ یا کینه

گرگ و شیر و پلنگ و هَم روباه - با غَزال و غَزَل همی شَوَد همراه

خوی دَرَّندگی دِگَر آن روز - میشَوَد مَحو و حق شَوَد پیروز

نِعمت و رَحمتِ خداوندی - بَر لَبان هَمَه نَهند، لبخندی

میشَوَد اَمن، دشت وکوه و دَمَن - میشَوَد سَبز، باغ و زَرع و چَمن

اندر آن روزگار، یک فقیری نیست – هیچکس، اِحتیاجِ دستگیری نیست

کینه و دشمنی و حِرص و حَسَد - نیست آن روزگار، یِک، تا صَد

عَدل او آن زمان، جهان گیرَد - هَمَه ایمان، هَمَه امان گیرَد

هَمَه آن روز، بنده اَند بَر اَللّه - همه گویایِ لا اِلهَ اِلَّا اللّه

آری آن دولت است با مهدی - باقری، بگذَرَد، زمانِ بَد عهدی

سروده شده نهم ربیع الاول1447

http://dl.hodanet.tv/fileshtml/asharebageri.htm

وبلاگ اشعار باقری

http://asharebageri.blogfa.com

کانال یار خراسانی

https://splus.ir/yarekhorasanirahabar

عیدِ امامت بهرِ ما بادا مبارك

عیدِ امامت بهرِ ما بادا مبارك - برمصطفی وحیدر و زهرا مبارك

مهدی امامِ خلق عالم گشته امروز – برانبیا و اولیا بادا مبارك

هم بر من و هم بر شما بادا مبارک

برقامتِ مهدی ردایِ رهبری شد - در همچه روزی جانشینِ عسكری شد

خوشحال از آن هرمؤمن و هر شیعه باشد - تیری به چشمِ هرحسود وكافری شد

بر قامتِ او این ردا بادا مبارک

مهدی امامِ مسلمین گردیده امروز - برباطل و بُطلان كنون حق گشته پیروز

خوشحال و شاد از آن علی و مصطفی شد - شد دشمنانِ ابترِ زهرا سِیَه روز

روزِ علی و مصطفا بادا مبارک

برقامتِ مهدی ردائی از امامت – پوشیده شد هست آن ردائی تا قیامت

ناراحت از آن معتمدگردید وجعفر – خوشحال و شاد از این امامت گشته امّت

خوشحالی و شادی ما بادا مبارک

ماهِ ربیع الاوّل و روزِ نُهُم شد – اعلانی ازحق برخلایق بس مُهم شد

كامروز شد مهدی امامِ عصر و دوران – این حكم و دستوری بِخلق از ربّكم شد

روزِ امامت بهرِ ما بادا مبارک

ختم الوصیّین حضرتِ مهدِیِ ما شد – اوجانشینِ انبیا و اولیا شد

ای باقری اوجانشین برعسكری شد – جشنی بپا درجنت وعرش عُلا شد

این جشن و شادی بهرِ ما بادا مبارک

باز سازی شده شعر صفحه 194 عید امامت سال 1401

نهم ربیع اول مهدی شد امام ماها

آب زَنید راه را، چونکه نِگار میرَسَد

اَلسَّلامُ عَلَیکَ یا مَهدِی

عیدِ امامت بهرِ ما بادا مبارك

عَجِّل علي ظُهُورِكَ ياصاحِبَ الزَّمان

خوشا روزی که مهدی از در آید

نباشد از این پس بدنیا نبی

عید امامت برشما بادا مبارك

یوسف زهرا مهدی یا مهدی

بیا بیا تو ای امید شیعیان

كی میشود من بشنوم آقا صدایت

یابن الحسن یابن الحسن یابن الحسن یابن الحسن

آرزو دارم كه آن مهر درخشان را ببینم

العجل ای صاحب محراب و منبر العجل

کُنون کِه گَشته زَمانه زَمانِ بد عَهدی - بَر آ زِ پرده یِ غیبت، بگو : اَنَا المَهدی

ای حامی مستضعفان مهدی بیا مهدی بیا

یابن الحسن كجایی - ما منتظر بیایی

اَلسَّلامُ عَلَیکَ یا مَهدِی

اَلسَّلامُ عَلَیکَ یا مَهدِی

امامت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه قسمت اول

امامت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه قسمت دوم

امامت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه قسمت سوم

امامت امام زمان عجل الله فرجه الشریف 1

امامت امام زمان عجل الله فرجه الشریف 2

گزیده ‌ای از سخنان امام زمان

امامت امام زمان عجل الله فرجه الشریف

حضرت مهدی (عجّل الله تعالی فرجه)، امام دوازدهم شیعیان و آخرین فرد از سلسله‌ ی چهارده معصوم علیهم ‌السلام می‌باشند. امام زمان علیه ‌السلام در سال ۲۶۰ قمری پس از پدرشان امام حسن عسکری علیه ‌السلام به امامت رسیدند و پس از یک دوره غیبت از سال ۲۶۰ تا ۳۲۹ قمری که به غیبت صغری موسوم است، اکنون در غیبت کبری به سر می‌برند و شیعه انتظار ظهور آن حضرت را می‌کشد. در روایات متعددی از معصومین علیهم‌السلام، بر وجود مبارک حضرت مهدی علیه‌السلام و همچنین امامت ایشان، تأکید شده است.

آغاز امامت

به دلیل احادیث رسیده از پیامبر اسلام (صلی الله‌علیه و‌آله وسلّم)درباره این که از صلب امام حسن عسکری (علیه‌ لسلام) فرزندی به دنیا خواهد آمد که برپا دارنده عدل و قسط و نابودکننده بساط ظلم و جور ستمکاران خواهند بود، دستگاه خلافت عباسی بر آن شدند تا با هدف جلوگیری از چنین رخدادی، امام عسکری (علیه‌ السلام) و بیت ایشان را مدت‌ها تحت مراقبت شدید قرار دهد، تا در صورت آگاهی از تولد چنین فرزندی، او را بکشد، اما اراده حکیمانه الهی چنین بود که امام مهدی علیه ‌السلام همانند حضرت موسی علیه ‌السلام به‌ طور معجزه‌ آسا، دوران حملش نامحسوس و قضیه ولادتش از آگاهی و دید دشمنان، پنهان بماند.
در چنین شرایطی امام عسکری (علیه‌ السلام) با تدبیر خاصی، تلاش مخالفان را بی‌نتیجه گذاشت و ضمن حفظ جان فرزندش، وی را به تعدادی از خواص شیعیان و یاران خود نشان داد و معرفی کرد تا شیعیان در مورد امام دوازدهم، دچار تردید و انحراف نشوند.
با شهادت یازدهمین پیشوای شیعیان در هشتم ربیع الاول سال ۲۶۰ق،[۷۶] . در حالی که بیش از پنج سال[۷۷] نداشت بهره‌ مندی مستقیم انسان‌ها از امام ظاهر به پایان رسید و در پی آن، دورانی بسیار مهم در زندگی پیروان اهل بیت (علیهم ‌السّلام) پیش آمد. این دوران، همزمان با دو رخداد مهم آغاز شد.

دلایل امامت امام زمان

مرحوم شیخ مفید در کتاب الارشاد می گوید: نص بر امامت آن وجود مقدس در میان مسلمانان از زبان رسول خدا صلی الله علیه وآله رسیده و سپس امیرالمؤمنین علیه السّلام بدان خبر داده و تصریح به امامت او فرمود، و همچنین ائمه اطهار یکى پس از دیگرى تا برسد به پدر ارجمندش، همگى بر امامت و ظهورش بطور صریح خبر دادند، و پدر آن حضرت در پیش‏ معتمدین و نزدیکان از شیعه از این جریان خبر داد و تصریح به امامت او فرمود.[۹] آنگاه خود به ذکر تعدادی از این روایات پرداخته و در پایان می گوید: این مقدار اندکى بود از نصوص زیادى که درباره دوازدهمین امام عجل الله تعالی فرجه رسیده است، و روایت در این باره بسیار است که محدثین شیعه آنها را تدوین کرده و در کتابها و مؤلفات خود بتفصیل نقل کرده ‌‏اند.[۱۰] . بر حسب عادت نمي شود باور كرد كه جماعت بسيارى به دروغ از موضوعى خبر دهند، و همان طور كه آنها گفته و وصف نموده ‏اند هم مصداق پيدا كند. پس وقتى كه اخبار غيبت امام زمان عليه السّلام پيش از ميلاد وى، بلكه قبل از زمان پدر و جدش رسيده و در دسترس مسلمانان قرار گرفته باشد، اعتقاد به امامت حضرت صاحب الزمان بدليل اين صفت و غیبت مزبور كه در دلائل و اعلام امامت آن سرور ذكر شده، صحيح مى‏ باشد و هيچ كس را نمي رسد كه آن را انكار كند. حسن بن محبوب زراد يكى از محدثين موثق شيعه است كه قسمتى از اخبار غيبت حضرت مهدی را در كتاب «مشيخه» خود ذكر كرده و بدون تفاوت همان طور كه خبر داده نيز واقع شده است. از جمله رواياتى كه وى نقل كرده، حديثى است كه از ابراهيم خارقى از ابوبصير از امام صادق عليه السّلام روايت نموده كه گفت: به حضرت عرض كردم: امام باقر عليه السّلام می فرمود: آل محمد را دو غيبت است: يكى طولانى و ديگرى كوتاه. حضرت صادق فرمود: «آرى اى ابو بصير! يكى از ديگرى طولانى ‏تر است، چون غيبت طولانى شروع شود ديگر كسى او را نمى‏ بيند تا اينكه اولاد فلانى بخلافت رسد و حلقه جمعيت شيعه تنگ شود و سفيانى ظاهر گردد و بلا شدت يابد و مرگ و قتل مردم را فرا گيرد، و از ترس كشته شدن بخانه خدا و حرم پيغمبر پناه برند». سپس طبرسى مي گويد: نگاه كن كه چگونه اين دو غيبت بر حسب آنچه اخبار سابقه متضمن آن بود و از پدران و جد امام زمان رسيده مطابق درآمده است. غيبت كوتاه حضرت همان بود كه سفراى امام زمان وجود داشتند و ميان شيعيان معروف بودند و شيعه اماميه كه معتقد به امامت امام حسن عسكرى عليه السّلام بودند در باره آنها اختلاف نظر ندارند... .[۱۱] . حضرت مهدي(عجل الله تعالی فرجه) با قطع نظر از زمينه سازى هايى كه امامان قبل براى تثبيت مسئله ولادت و امامت و غيبت او داشتند، خود نيز در اين مسئله دخالت كرده و از راه هاى مختلف در صدد اثبات ولادت و امامت خود برآمدند. اينك به برخى از اين راه ها اشاره مى كنيم: 1 . حضرت مهدی زمینه ملاقات بزرگان شيعه با خودشان را فراهم کردند. 2 . در مواقع ضرورى اقدام به انجام كرامت و معجزه مى نمود. اين معجزات بعضاً توسط سفرا و در برخى موارد نيز توسط خود حضرت انجام مى گرفت. 3 . آن حضرت شخصاً در صدد پاسخ به سؤال هاى مختلف مردم بر مى آمد تا اعتقاد و يقينشان نسبت به او بيشتر گردد. 4 . خط خاص حضرت نيز از جمله قرائن و دلايلى بود كه مى توانست بر وجود امام عصر(عجل الله تعالی فرجه) دلالت كند؛ زيرا اين خط در زمان پدرش امام حسن عسكرى عليه السلام بين مردم مأنوس بوده است و لذا از جمله راه هايى بود كه با رسيدن توقيعات از ناحيه مقدسه، شيعيان به وجود امام زمانِ خود يقين و اطمينان پيدا مى نمودند.

فریقین از پیامبر اسلام صلی ‌الله‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم به‌طور متواتر احادیث دال بر ضرورت وجود امام و خلیفه بعد از پیامبر را نقل کرده‌ اند، نظیر حدیث: من مات و لیس له امام مات میتة الجاهلیة، [۳۷] [۳۸] . من مات ولم یکن فی عنقه بیعة مات میتة الجاهلیة؛ [۳۹] [۴۰] هر کس بمیرد در حالی که امامی ندارد و یا بیعتی از امام حقی در گردن نداشته باشد، او با مرگ جاهلیت از دنیا رفته است. بر اساس این احادیث، اصل ضروری بودن امام و جانشین پیامبردر هر دوره و زمانی، مورد اتفاق همه فرق اسلامی اعم از شیعه و سنی است.

نصوص بر امامت حضرت مهدی ص

روایات فراوانی در دست است که امامت در ادامه پیامبری اسلام در دوازده نفر معین شد که آخرین آن‌ها حضرت مهدی (علیه ‌السّلام) است. نه فقط پیروان مکتب اهل بیت علیهم ‌السّلام که برخی از دانشوران اهل ‌سنت، در روایاتی چند به این حقیقت بزرگ اشاره کرده ‌اند. [۴۱]

قول پیامبر

در احادیث پیامبر اسلام (صلی ‌الله‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم)از بیان مصادیق امامت و خلافت سخن به میان آورده و در موارد فراوانی امامان و جانشینان بعد از خود را معرفی کرده است.
در این نوع احادیث، تعداد امامان و جانشینان پیامبر اسلام (صلی ‌الله‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم) دوازده نفر و آخرین آنان امام مهدی علیه ‌السلام ذکر شده است، نظیر حدیث : الأئمة بعدی اثنا عشر أوّلهم علی بن ابوطالب وآخرهم القائم، هم خلفائی وأوصیائی وأولیائی وحجج اللّه علی امّتی بعدی المقّر لهم مؤمن والمنکر لهم کافر [۴۲] [۴۳] [۴۴] امامان بعد از من دوازده نفرند نخستین آنان علی بن ابوطالب و آخرین آنان قائم امام مهدی (علیه‌ السلام) است، اینها جانشینان و اوصیای من و حجت‌های الهی بر امت من بعد از من‌اند. هر کس به امامت آنان اعتراف کند مومن است و هر کس امامت آنان را انکار نماید کافر است. در برخی موارد، تک تک امامان دوازده ‌گانه با خصوصیات اسمی آنان ذکر شده است [۴۵] [۴۶] و در بیش‌تر موارد این‌ گونه آمده است: الأئمة بعدی اثناعشر تسعة من صلب الحسین تاسعهم قائمهم. [۴۷] [۴۸] [۴۹] . در تعداد دیگری از این نوع احادیث، عصمت و طهارت امامان و جانشینان پیامبر نیز بیان شده است، مثل حدیث نبوی : یخرج من صلب الحسین تسعة من الأئمة معصومون مطهرون ومنهم مهدی هذه الأُمّة الذی یقوم بالدین فی آخر الزمان. [۵۰] [۵۱] . در این احادیث نبوی، ضمن این‌که تعداد امامان و اوصاف آنان، مورد اشاره قرار گرفته، امام مهدی (علیه ‌السلام) به عنوان آخرین امام و جانشین پیامبر ذکر شده است.

قول ائمه

علاوه بر احادیث نبوی، احادیث زیادی از امیرمؤمنان علیه ‌السلام و سایر امامان معصوم علیهم ‌السلام نقل شده است که هر کدام در موارد متعددی امام مهدی را به عنوان دوازدهمین امام و آخرین وصی پیامبر معرفی کرده‌اند. [۵۲] [۵۳]

امام علی

آن‌گاه که از حضرت علی (علیه ‌السّلام) دربارۀ معنای روایت پیامبر اکرم صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم) که فرموده بود: «انی مخلف فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی»؛ «همانا من دو چیز گرانبها را در میان شما می‌گذارم کتاب خداوند و عترتم را. پرسیده شد : عترت چه کسانی هستند؟ فرمود: من و حسن و حسین و پیشوایان نه‌گانه از فرزندان حسین. نهمین آن‌ها مهدی آن‌ها است. هرگز از کتاب خدا جدا نمی‌شوند و کتاب خدا نیز از آن‌ها جدا نمی‌شود. تا آن‌که کنار حوض پیامبر، بر او بازگردند . انا و الحسن و الحسین و الائمة التسعة من ولد الحسین تاسعهم مهدیهم و قائمهم لا یفارقون کتاب الله و لا یفارقهم حتی یردوا علی رسول الله صلی الله علیه و اله و سلم حوضه. [۵۴] . افزون بر روایت‌ های یاد شده که از مهم ‌ترین دلیل‌ها بر امامت حضرت مهدی (عجل‌ الله ‌تعالی‌ فرجه‌ الشریف) است، دیگر پیشوایان معصوم علیهم ‌السّلام نیز سخنان ارزشمندی در این ‌باره فرموده ‌اند. که برخی بدین قرار است.

امام حسن

امام حسن علیه ‌السّلام ، حضرت مهدی عجل ‌الله ‌تعالی ‌فرجه ‌الشریف را نهمین فرزند برادر خود حسین و پسر سرور کنیزان دانسته است. [۵۵]

امام حسین

امام حسین علیه ‌السّلام در اشاره به امامت نهمین پیشوای هدایتگر از نسل خود، از وی با «قائم به حق» یاد کرده است. [۵۶]

امام سجاد

امام سجاد علیه ‌السّلام نیز به امامت حضرت مهدی (عجل ‌الله ‌تعالی ‌فرجه ‌الشریف) اشاره کرده، آن حضرت را دوازدهمین جانشینان پیامبر (صلی ‌الله‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم) و پیشوایان پس از او دانسته است. [۵۷]

امام محمدباقر

امام باقر علیه ‌السّلام حضرت مهدی (عجل ‌الله ‌تعالی ‌فرجه ‌الشریف) را نهمین پیشوای پس از حسین بن علی (علیهماالسلام) و قائم آن‌ها خوانده است. [۵۸]

امام صادق

ششمین پیشوای شیعیان، به روشنی حضرت مهدی (عجل ‌الله ‌تعالی ‌فرجه‌ الشریف) را دوازدهمین از پیشوایان هدایت پس از پیامبر گرامی اسلام (صلی‌ الله‌علیه‌ و‌آله‌ وسلّم) ذکر کرده است. [۵۹]

امام کاظم

هفتمین امام معصوم نیز آن حضرت را پنجمین از فرزندان خود دانسته، فرمود: برای او غیبتی است که مدتش طولانی خواهد شد. [۶۰]

امام رضا

امام رضا (علیه‌ السّلام) پس از اشاره به دوران غیبت و سختی‌های آن، سبب آن سختی‌ها را پنهان بودن پیشوای ایشان ذکر کرده است. [۶۱]

امام جواد

امام جواد (علیه ‌السّلام) نیز درباره آن حضرت، وی را سومین از فرزندان خود دانسته است. [۶۲]

امام هادی

امام هادی (علیه ‌السّلام)، جد بزرگوار آن حضرت نیز به پیشوایی آن حضرت پس از فرزند خود امام عسکری علیه ‌السّلام تاکید کرده است. [۶۳]

امام حسن عسکری

از امام حسن عسکری (علیه‌ السّلام) درباره درستی یا چگونگی این خبر که به نقل از پدران بزرگوارش رسیده است، پرسیدند که: «زمین، هیچ ‌گاه از حجت خدا بر خلقش خالی نیست. هرکس بمیرد و امام زمانش را نشناسد، به مرگ جاهلیت مرده است.» ان الارض لا تخلو من حجة الله علی خلقه الی یوم القیامة و ان من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتة جاهلیة. [۶۴] . آن حضرت فرمود: «این مطلب حق است، آن‌گونه که روز، حق است.» (ان هذا حق کما ان النهار حق [۶۵] . سپس از آن حضرت سؤال شد: «ای پسر پیامبر! حجت و امام پس از شما کیست؟» فرمود: «فرزندم محمد. او امام و حجت پس از من است. هرکس بمیرد و او را نشناسد، به مرگ جاهلیت مرده است.» ابنی محمد و هو الامام و الحجة بعدی من مات و لم یعرفه مات میتة جاهلیة. [۶۶] [۶۷]

احمد بن اسحاق قمی، ابوهاشم بن جعفر، معاویة بن حکم، محمد بن ایوب بن نوح، محمد بن عثمان عمری و... از جمله کسانی‌اند که در زمان حیات امام عسکری (علیه ‌السلام)، موفق به دیدار و گفت‌وگو با فرزندش مهدی شده‌ اند. آنان گزارش کرده ‌اند که: ما چهل تن از شیعیان، حضور امام حسن عسکری علیه‌ السلام رسیدیم تا در مورد امام بعد از وی، از حضرت سؤال کنیم. حضرت فرزندش مهدی (علیه ‌السلام) را به ما نشان داد و فرمود: این، امام شما بعد از من و خلیفه من بر شماست، از او اطاعت کنید و از گرد او پراکنده نشوید که هلاک می‌گردید و دین‌تان را تباه می‌کنید، آگاه باشید از این به بعد او را نخواهید دید. [۶۸] [۶۹]

توقیعات

امام مهدی (علیه ‌السلام)، گرچه به دلیل خوف و خفقان به وجود آمده از سوی دستگاه خلافت وقت که منجر به پنهان زیستی و غیبت حضرت از انظار عمومی شد، جلسات مباحثه و مناظره علمی با کسی نداشته است، با این‌حال، بعد از شهادت امام حسن عسکری علیه ‌السلام شیعیان از طریق نواب خاص امام عصر (عجّل‌ الله ‌فرجه ‌الشریف)، پرسش‌های شرعی و شبهات اعتقادی خود را از محضر امام (علیه‌ السلام) استفتا می‌نموده و پاسخ خود را کتباً از ناحیه حضرت دریافت می‌کرده‌اند، که اصطلاحاً به آن توقیع گفته می‌شود. در برخی از این توقیعات پرسش‌های اعتقادی و کلامی شیعیان پاسخ داده شده است، مسائلی چون : توحید در خالقیت، تأکید بر مقام عبودیت ائمه (علیهم ‌السلام) و نفی غلو در مورد امامان معصوم، [۷۰] [۷۱] . ضرورت وجود حجت الهی در زمین، قضا و قدر، انتصابی‌بودن مقام امامت، [۷۲] . نقش امام در عالم خلقت، [۷۳] . جایگاه امامت و اوصاف و ویژگی‌های امام، [۷۴] . رد منکران امامت امام عصر عجّل ‌الله ‌فرجه ‌الشریف ، فلسفه غیبت، فواید امام غایب [۷۵] . و... از جمله موضوعاتی است که در این توقیعات، حضرت به آن پرداخته است.

امامت درحال غیبت

از آن‌ جا که شرایط امامت حضرت مهدی (عجل ‌الله ‌تعالی ‌فرجه ‌الشریف) دگرگون بود، تردیدهایی در ذهن شیعه پدید آورده، کار امام حسن عسکری (علیه‌ السّلام) را مشکل ساخت.
آن حضرت، نه فقط در سن کمتر از دیگر امامان به امامت رسید، بلکه ولادتش نیز به خاطر مصالحی پنهانی بود و تا زمان امامت، جز اندکی، جمال او را ندیده بودند. البته حافظه شیعه، آموزه‌های پیشوایان معصوم علیهم‌ السّلام پیشین را که با اقداماتی مناسب، برای این امر زمینه ‌سازی کرده بودند،[۷۸] . هرگز فراموش نکرده بود. اگرچه برگزیدگانی از شیعه برای این مرحله آمادگی کامل داشتند، می‌بایست هر دو رخداد (امامت و غیبت)، برای عموم شیعیان به اثبات برسد، چرا که حضرت مهدی (عجل‌ الله‌ تعالی ‌فرجه ‌الشریف) نخستین روز امامت را در حالی آغاز کرد که جز افرادی اندک که پیش از آن، در دوره امام عسکری (علیه ‌السّلام) آن حضرت را دیده بودند،[۷۹] [۸۰] . کسی او را ندیده بود، تا این‌که روز درگذشت امام یازدهم و نخستین روز امامت حضرت مهدی (عجل ‌الله‌ تعالی ‌فرجه ‌الشریف)، فرا رسید و آن حضرت، ناگزیر میان مردم آمده، بر پیکر پدر نماز گزارد. این رخداد، به گونه ‌هایی چند روایت شده است. در یک روایت، شیخ صدوق، آن ‌را به صورت مفصل از زبان ابو الادیان، یکی از خدمتکاران خانه و متصدی امور نامه‌ های امام عسکری (علیه ‌السّلام) گزارش کرده است. [۸۱] [۸۲] [۸۳] . در این رخداد، آنچه برای مردم، از همه شگفت ‌آورتر بود، این‌که با کودکی پنج ساله روبه‌رو بودند که می‌گفت جانشین امام عسکری علیه‌ السّلام است. البته پیش از آن، با هدایت‌های پیوسته پیامبر و امامان علیهم‌ السّلام شیعه به این نکته باور پیدا کرده بود که خداوند سبحانه و تعالی، از طریق آخرین پیامبر خود، مقام امامت و ولایت را به سبب قابلیت‌های ذاتی به افرادی خاص عطا فرموده و فقط از طرف او است که برای جامعه امام نصب می‌شود.
نیز این‌که این قابلیت، هیچ ارتباطی به کمی یا زیادی سن ندارد. جالب این‌که این‌گونه پیشوایی، پیش از آن، هم بین امامان علیهم ‌السّلام و هم در زنجیره پیامبران (علیهم ‌السّلام) دارای سابقه بود. امامت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه