گفتگو با رشدی راشد - ترجمة حسین معصومی همدانی - بخش پنجم و پایانی
نوشتة شما دربارة علم غربی با واکنش بحثانگیزی روبرو شده است. این نشان میدهد چیزی که شما را در کارهایتان دربارة تکوین علم کلاسیک بر پایة علم دورة اسلامی راهنمایی کرده است، در فرانسه درست فهمیده نشده است. چیزی که کارهایی چون کارهای شما در آن خدشه وارد میکند، تصور خاصی است از علم غربی و نیز دورهبندیی که با این تصور ملازمه دارد. آیا امروزه کمکم این چیزها را قبول نمیکنند؟ نمیدانم که واقعا قبول میکنند یا نه. این نوشته حاصل کار مورخی بود که به چیزهایی که […]گفتگو با دکتر محمد مسجدجامعی - حجتالاسلام مصطفی رستگار - بخش سوم و پایانی
سخن به اینجا رسید که تا پیش از کرونا، مردم اروپا بخش زیادی از زندگی خود را در محیط بیرون از خانه سپری میکردند و اکنون تاب تحمل نظم جدید را ندارند. این شرایط موجب نابسامانیهای روانی و اخلاقی شده است. اینک ادامه مطلب: میرسیم به مسئله اعتراض آتئیستها به محدودیتهای دولتی. لطفا در این زمینه نیز توضیحات لازم را بیان فرمایید. چنانکه گفتم، این نوع اعتراضها مختص آتئیستها نیست، اما آتئیستها در این زمینه شاخصترند. به طور خلاصه، در حال حاضر و بهویژه در کشورهای اروپایی، درصد چشمگیری […]نظر کاردار آمریکا درباره مدرس
والاس موری چهاردهمین نماینده سیاسی آمریکا در ایران، پس از ملاقات با سیدحسن مدرس ـ رهبر جناح اقلیت مجلس شورای ملی ـ گزارشی در تاریخ ۲۴ مهر ۱۳۰۳ به وزارت امور خارجه آمریکا ارسال کرد که در بخشهایی از آن میخوانیم: مدرس که یکی از روحانیون سید و مجتهد شهر میباشد، ظاهری تنومند و چشمانی نافذ دارد که در نگاه اول توجه همه را به خود جلب میکند. اگر کسی مدرس را در خیابان ببیند، بهراحتی او را با یک فقیر اشتباه میگیرد. با اینکه به طور عادی وی […]
شاعر آزاده، استاد محمدتقی بهار (ملکالشعراء) در آثارش به مناسبت بارها به نظم و نثر از شهید آیتالله مدرس با احترام و بزرگداشت یاد کرده است. از جمله در کتاب تاریخ احزاب سیاسی ایران در بخشی مینویسد: یکی از شخصیتهای بزرگ ایران که از فتنه مغول به بعد نظیرش بدان کیفیت و استعداد از حیث صراحت لهجه و شجاعت ادبی و ویژگیهای فنی در علم سیاست و خطابه و امور اجتماعی دیده نشده، سیدحسن مدرس ـ اعلیالله مقامه ـ است. ما رجال اصلاحطلب و شجاع و فداکار مانند امیرکبیر […]غلامرضا گلیزواره
فقیه مجاهد و فاضل پرهیزگار، شهید آیتالله سیدحسن مدرس در ۱۲۸۷ق دیده به جهان گشود. مقدمات علوم حوزوی را نزد والدش که عالم و مبلغی متعهد بود، فرا گرفت. آنگاه پدرش وی را به قمشه (شهرضا) برد تا در محضر جدش سیدعبدالباقی طباطبایی که دانشوری زاهد بود و برای نشر معارف و ارشاد مردم بدانجا مهاجرت کرده بود، ادامه تحصیل دهد. سیدحسن بعد از ارتحال این مربی مشفق در حالی که چهارده بهار را پشت سر نهاده بود، عازم اصفهان گردید و به مدت سیزده سال تمام در حوزة […]
گفتگو با دکتر رشدی راشد - ترجمة حسین معصومی همدانی - بخش چهارم
به این فکر افتادم که به جستجو در آثار کسانی بپردازم که به ریاضیات بینهایت کوچکها میپرداختند تا ببینم که این گونه مفاهیم آیا وجود داشتهاند، ایشان چه تصوری از آنها داشتهاند. لازم بود که به بررسی یک موضوع بسیار کلیتر بپردازم. برای این مجموعه بود که این نوع پژوهشها را آغاز کردم. کار عظیمی است. کاری است که که از گردآوری نسخههای خطی شروع میشود و تا توضیح ریاضی همه مطالب ادامه مییابد؛ اما دوباره بیاییم به سراغ هندسه. در جریان پژوهش در مورد مقاطع مخروطی، میبینیم که […]گفتگو با دکتر محمد مسجدجامعی - حجتالاسلام مصطفی رستگار - بخش دوم
در بخش نخست سخن به اینجا رسید که کشورهای توسعهیافته از ابتدای ظهور تمدن جدید، همواره نگاهشان نسبت به آینده مثبت بود و به فردای جهان امیدوار بودند؛ اما از سالهای پایانی قرن بیستم، وضعیت رو به تغییر نهاد و اکنون پیوسته کدهای منفی از آن صادر میشود و آیندهای تار و مبهم را ترسیم میکند. اینک ادامه مطلب: آیا میتوانید در این زمینه مقایسهای بین کشورهای غربی داشته باشید؟ میزان این نگرانیها و درجه وخامت اوضاع، در کشورهای مختلف متفاوت است؛ مثلا هماکنون یک جوان آلمانی نسبت به […]کتابی از دکتر محمد ابراهیم باستانی پاریزی
این کتاب افزون بر مقدمه و پنج قطعه شعر از مرحوم استاد باستانی و نامیاب و مؤخره و غلطنامه، در هشت فصل زیر تدوین و تنظیم شده است: ۱ـ سهم جهانی جیهانی، ۲ـ دستیار خداوند، ۳ـ رهروان طریقت، ۴ـ ذوالفقار شعر حافظ (با این عناوین فرعی: زایندهرود ثانی، اولاد طاهر و بهرام، صحرائی و اهل دریا، اسب در باتلاق، خواهرزاده ایلچی، شال کرمانی وارد میشود، ذوالفقار در ذوالفقار، شام آخر، سیلی به گوش سیلی، اجتهاد در مقابل نص، بیست و پنجهزار خروار، استقبال امیر قائن، محتاج اسب نیستم، نقشه […]دکتر محمد خدادادی
اشاره: شمس تبریزی از نامآورترین شخصیتهای عرفان اسلامی است که اندیشهها و عقایدش کمتر مورد توجه قرار گرفته است. دلیل اصلی شهرت او در بین عامة مردم، تحولی است که در نهاد مولوی به وجود آورد. او از معدود عرفایی است که در عین تبحر و تسلط بر علوم متداول روزگار خود، علاقهای به نگارش اندیشههایش نداشت و همین موضوع، مهمترین دلیل پنهان ماندن اوست. تنها اثر بهجا مانده از او، یعنی «مقالات شمس تبریزی»، مجموعهای از سخنان اوست که در جمع مریدان مولوی بیان میداشته است؛ اما همین […]گفتگو با دکتر رشدی راشد/ترجمة حسین معصومی همدانی - بخش سوم
من گمان میکنم نوع پژوهشهایی که شما درباره ریاضیات دوران اسلامی کردهاید، تا اندازهای نو شدن ریاضیات را در قرن هفدهم توضیح میدهد. وقتی که سنتها را به قصد سنجش تازگی آنها مطالعه میکنیم، باتوجه به اینکه این سنتها گاهی در زمانهای طولانی تکوین مییابند، خود به خود این پرسش مطرح میشود که این سنتها کی متوقف میشوند؟ از سوی دیگر باتوجه به این که میان کارهای این ریاضیدان قرنهای یازدهم و دوازدهم و سیزدهم و کارهایی که ریاضیدانان قرن هفدهم کردهاند شباهتهای مهمی وجود دارد، فوراً این پرسش […]
https://www.ettelaat.com/?cat=34&paged=4
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: نظرها و اندیشه ها
ادامه مطلب را ببينيد
دکتر حسن بلخاری ـ استاد دانشگاه تهران - بخش اول
بر بنیاد رویکرد ریشهشناسی لغات۱ یا علم مطالعه تاریخی واژهها و نیز بررسی تحول شکل و مفهوم واژهها، این مقاله قصد درک مفهوم زیبایی در متن اوستا (شامل یسنهها، یَشتها، وندیداد، ویسپرَد و خردهاوستا و بهویژه گاثاها که بخشی از یسنهها محسوب میشود) و نیز پهلوی (بهویژه در دینکردها و بُندهش) را دارد. علاوه بر آن هدف مقاله، پژوهش در باب واژههایی است که مترادف مفهوم زیبایی و در بر دارنده آن، در متون زرتشتی بودهاند. فرض بر این است نسبتی ذاتی میان مفهوم هنر و زیبایی در متون […]پیتر آوری ترجمه سارا حاجیحسینی - بخش سوم
اشعار حافظ چنان از عناصر خشونتآمیز به دور است که پیام وی در دوران زندگی ما، به نحو ویژهای پرکشش و جذبه است. مقایسة آثار وی با شاعران دورهگرد را نه تنها این واقعیت توجیه میکند که او نیز، هرچند به شیوهای متفاوت، به عشق مهذب و باوقار پرداخته است، بلکه همچنین و مهمتر از آن، این است که او با آتش شعرش موفق به حفظ هویت فرهنگی ظریف و معنویتی حقیقی در دورة حاکمیت ظلم شد؛ درست همان کاری که شاعران دورهگرد در سالهای سیاه اروپا کردند. آن […]مایکل تانر - ترجمه دکتر انشاءالله رحمتی - بخش دوم و پایانی
میتوان به یک شیوه انتزاعی محض به موسیقی گوش سپرد، صداها را صرفا به مثابت ابزار در نظر گرفت؛ ولی این دیگر گوش سپردن به اپرای فیدلیو نیست، بلکه فقط گوش سپردن به یک جنبه آن است، تا حدی چنانکه گویی کسی از صدای شعری در یک زبان که آن را نمیفهمد، لذت ببرد. البته برای ارزشیابی اثر، لازم نیست با اخلاقی که آن اثر در مقام معرفی کردن یا مجسم ساختن آن است، موافق باشیم؛ ولی باز هم از این لازم نمیآید که شخص اخلاق آن اثر را […]حجتالاسلام و المسلمین دکتر محمد مسجدجامعی - بخش اول
آنچه در پی میآید، مطالبی است که استاد مسجدجامعی طی دو جلسه در کارگاه آموزشی که به همت مرکز مدیریت حوزه علمیه قم برگزار شد، ایراد کردهاند. عنوان کارگاه «راستگرایی دینی معاصر، در عرصه بینالملل و پیامدهای آن» بود و استاد به «راستگرایی دینی در حال حاضر»، مخصوصا در طی دو سه سال اخیر پرداختند و نه دوره معاصر که چند دهه اخیر را شامل میشود. جریان راستگرایی دینی بهشدت در حال رشد و تأثیرگذاری است. نه به این معنی که فعالیتهای تبلیغی زیادی دارند و افراد زیادی به […]
پیتر آوری ترجمه سارا حاجیحسینی - بخش دوم
اگر مترجمی شاعر نباشد، اما مشتاق باشد که سخن شاعری را به زبان خود برگرداند، نثر بهترین انتخاب است. گاهی چنانکه در نسخة مرجع مزامیر میبینیم، ترجمة منثور واجد کیفیتی عالی از متن اصلی میشود. خواندن برگردان گرترود بل از ابیات حافظ مسرتبخش است و «یک ترانة پارسی» سر ویلیام جونز، لرد بایرون را محظوظ ساخته است: «دلبرک شیرینکردار، اگر رواق منظر چشم مرا بیاراییر و بازوانم را بر گردنت حلقه کنیر آن عذار گلگون و آن دستان سیمگونر مرا صدها بار خوشتر از زرهای گزاف بخارار و گوهرهای […]پیتر آوری - ترجمه سارا حاجیحسینی - بخش اول
پیتر آوری، استاد فقید زبان فارسی در کالج سلطنتی لندن، در این مقاله که دیباچهای است بر کتاب «حافظ و مذهب عشق در شعر کلاسیک فارسی»، نخست به اختصار شرح آشنایی و دلدادگی خویش به حافظ و شعر او و جایگاه آن در فرهنگ ایرانیان را آورده و در ادامه به دشواریهای فهم و ترجمة شعر، به طور کلی، و فهم و ترجمة شعر حافظ، به طور خاص، پرداخته است. او دشواری ترجمة شعر حافظ را بیش از هر چیز، زبان استعاری و ایهام ماهرانه و بازی حیرتآورش با […]عربستان و سیاست خاورمیانهای بایدن
حجتالاسلام والمسلمین دکتر محمد مسجدجامعی
انتخابات امریکا به احتمال فراوان سیاست خاورمیانهای این کشور را تحت تأثیر قرار میدهد. اینکه حجم این تغییرات تا چه میزان است و واقعیتهای جانبی چه تأثیری در شکلگیری این سیاست دارند، موضوع گفتگوی حاضر است. وضعیت منطقه بهویژه کشورهای عربی و در رأس آنها عربستان، بعد از روی کار آمدن بایدن به چه شکلی خواهد بود؟ از نظر وضعیت داخلی، آنها چه اتفاقاتی را ممکن است تجربه کنند؟ بر اساس گزارشها، چه از جانب معارضانی همچون آقای مجتهد و یا خانم مضاوی الرشید و چه از جانب منابع […]
کتابی از دکتر محمد ابراهیم باستانی پاریزی
این کتاب بسیار خواندنی سوای مقدمههای چندگانة چاپ اول تا چهارم و نامیاب و چندین تصویر، در پانزده فصل زیر تنظیم شده است: ۱ـ میان دوسنگ آسیا (با عناوینی همچون: بستگیها، حاکم یزد، طغیان کویر، اردبیل تبعیدگاه، توپ خالی، پیشتو پشتیبان طغیان، بوی خیر نمیآید، پناه به اصطبل، شاه آینده، پلنگ کوه، حکومت خانوادگی، نفی استعدادها، دویستهزار تومان پیشکش، رقابت زنانه، آبادی بنادر، زنجیر بر دوش، آخرین گلوله، نهنگ دریا، رستم در قلعه سیراف، بازگو از یزد، دختر در برابر مالیات، تیغآجین، گرگ بیابان، هواخوری، فروش ولایات، یک چارک […]گفتگو با رشدی راشد - ترجمة حسین معصومی همدانی - بخش پنجم و پایانی
نوشتة شما دربارة علم غربی با واکنش بحثانگیزی روبرو شده است. این نشان میدهد چیزی که شما را در کارهایتان دربارة تکوین علم کلاسیک بر پایة علم دورة اسلامی راهنمایی کرده است، در فرانسه درست فهمیده نشده است. چیزی که کارهایی چون کارهای شما در آن خدشه وارد میکند، تصور خاصی است از علم غربی و نیز دورهبندیی که با این تصور ملازمه دارد. آیا امروزه کمکم این چیزها را قبول نمیکنند؟ نمیدانم که واقعا قبول میکنند یا نه. این نوشته حاصل کار مورخی بود که به چیزهایی که […]گفتگو با دکتر محمد مسجدجامعی - حجتالاسلام مصطفی رستگار - بخش سوم و پایانی
سخن به اینجا رسید که تا پیش از کرونا، مردم اروپا بخش زیادی از زندگی خود را در محیط بیرون از خانه سپری میکردند و اکنون تاب تحمل نظم جدید را ندارند. این شرایط موجب نابسامانیهای روانی و اخلاقی شده است. اینک ادامه مطلب: میرسیم به مسئله اعتراض آتئیستها به محدودیتهای دولتی. لطفا در این زمینه نیز توضیحات لازم را بیان فرمایید. چنانکه گفتم، این نوع اعتراضها مختص آتئیستها نیست، اما آتئیستها در این زمینه شاخصترند. به طور خلاصه، در حال حاضر و بهویژه در کشورهای اروپایی، درصد چشمگیری […]
https://www.ettelaat.com/?cat=34&paged=3
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: نظرها و اندیشه ها
ادامه مطلب را ببينيد
دکتر محمد خدادادی
اشاره: شمس تبریزی از نامآورترین شخصیتهای عرفان اسلامی است که اندیشهها و عقایدش کمتر مورد توجه قرار گرفته است. دلیل اصلی شهرت او در بین عامة مردم، تحولی است که در نهاد مولوی به وجود آورد. او از معدود عرفایی است که در عین تبحر و تسلط بر علوم متداول روزگار خود، علاقهای به نگارش اندیشههایش نداشت و همین موضوع، مهمترین دلیل پنهان ماندن اوست. تنها اثر بهجا مانده از او، یعنی «مقالات شمس تبریزی»، مجموعهای از سخنان اوست که در جمع مریدان مولوی بیان میداشته است؛ اما همین […]گفتگو با دکتر رشدی راشد/ترجمة حسین معصومی همدانی - بخش سوم
من گمان میکنم نوع پژوهشهایی که شما درباره ریاضیات دوران اسلامی کردهاید، تا اندازهای نو شدن ریاضیات را در قرن هفدهم توضیح میدهد. وقتی که سنتها را به قصد سنجش تازگی آنها مطالعه میکنیم، باتوجه به اینکه این سنتها گاهی در زمانهای طولانی تکوین مییابند، خود به خود این پرسش مطرح میشود که این سنتها کی متوقف میشوند؟ از سوی دیگر باتوجه به این که میان کارهای این ریاضیدان قرنهای یازدهم و دوازدهم و سیزدهم و کارهایی که ریاضیدانان قرن هفدهم کردهاند شباهتهای مهمی وجود دارد، فوراً این پرسش […]حجت الاسلام والمسلمین دکتر رسول جعفریان
امام حسن عسکری(ع) یازدهمین امام شیعیان، بنا به نقل مرحوم کلینی در ماه رمضان یا ربیع الآخر ۲۳۲ق چشم به جهان گشود و ۲۸ سال زندگی کرد. با رحلت امام هادی(ع) در سال ۲۵۴ق و به تنصیص آن حضرت، فرزندش امام عسکری(ع) به منصوب گردید. به گزارش شیخ مفید امام هادی(ع) مدت ده سال و اندی در عسکر (سامرا) تحت نظر عباسیان زندگی کرد؛ ولی ابنخلّکان این مدت را بیست سال و نه ماه ذکر کرده و همین را دلیل شهرت این دو امام همام به «عسکریین» دانسته است. […]گفتگو با دکتر رشدی راشد - ترجمة حسین معصومی همدانی - بخش دوم
اشاره: بخش نخست گفتگو با دکتر راشد محقق در زمینه علم و فلسفه علم، بهویژه تاریخ علم در میان مسلمانان روز یکشنبه به چاپ رسید. اینک ادامه سخن: یکی از اهداف کار شما این بود که نشان بدهید علم دوران کلاسیک چگونه تکوین یافته است. این فکر از کجا پیدا شد؟ فکری که کار سموئل به ذهن من آورد، حسابی کردن جبر بود. در یک زمان معین، اشخاص شروع میکنند به کاربرد عملیات حسابی در مورد عبارات جبری، و از این راه مفهوم چندجملهای را تعریف میکنند؛ اما هیچکس […]
آیتالله دکتر سیدمصطفی محقق داماد
به مناسبت سالگرد درگذشت فقیه بزرگوار، مرحوم آیتاللهالعظمی موسوی اردبیلی، بخشهایی از گفتگوی مفصلی که پیشتر با استاد دانشمند آقای دکتر محقق داماد شده بود، با حذف سؤالات تقدیم میشود. آیتالله محقق در این مقوله در موضوعات گوناگون سخن گفتهاند و کوشیدهاند با عنایت به مکتب قم، یکی از افراد شاخص و نامدار پروردة این مکتب را از وجوه مختلف معرفی کنند. سابقه آشنایی آیتالله موسوی اردبیلی تحصیلکردۀ مکتب قم و یکی از مجتهدان خریط حوزۀ علمیۀ قم است. ایشان تقریبا تمام درسشان را نزد پدر من، مرحوم آیتالله […]یادواره آیتاللهالعظمی موسوی اردبیلی
مرحوم آیتاللهالعظمی سید عبدالکریم موسوی اردبیلی (۱۳۰۴ ـ ۱۳۹۵ش) از مراجع تقلید و از یاران امامخمینی(ره) و بنیانگذار مؤسساتی مانند مکتب امیرالمؤمنین، مکتب توحید و مدارس مفید بود و بعد از انقلاب، دانشگاه مفید را در قم تأسیس کرد. عضویت در شورای انقلاب، عضویت در مجلس خبرگان قانون اساسی، نمایندگی دوره اول مجلس خبرگان رهبری، امام جمعه موقت تهران، دادستانی کل کشور، ریاست دیوان عالی کشور، عضویت در شورای عالی قضایی و شورای بازنگری قانون اساسی و مسئولیت اجرای فرمان شش مادهای امام، از جمله سمتهای ایشان بود. کتابهای […]زمینهها، علل، آثار و پیامدهای
دکتر احمد کتابی - بخش هشتم
در آخرین بخشی که چاپ شد، مشترکات تورمهای ششگانه مطرح گردید که عبارت بودند از: ۱٫ علت اولیه بروز تورم، وقوع جنگ یا انقلاب و در مواردی ترکیبی از این دو بود. ۲٫جریان افزایش قیمتها به شکل تورم ناشی از مازاد تقاضا پدید آمد. و اینک ادامه سخن: ۳٫ در زمان وقوع تورمهای مذکور، پول اعتباری یا تحریری (چک و وسایل پرداخت مشابه) و نیز اعتبارات بانکی رواجی نداشت و در مقابل، اسکناس وسیلة اصلی پرداخت بود و بخش عمدة نقدینگی را تشکیل میداد. از این روی، افزایش حجم […]گفتگو با دکتر رشدی راشد - ترجمة حسین معصومی همدانی - بخش اول
اشاره: رشدی راشد ریاضیدان و تاریخنگار ریاضیات، در ۱۹۳۶ در قاهره به دنیا آمد. به تحصیل فلسفه پرداخت و در تاریخ فلسفه ریاضیات، درجه دکتری گرفت و تا به حال آثار متعددی در زمینه علم و فلسفه علم، بهویژه تاریخ علم در میان مسلمانان نوشته است. او در این حوزه تا حدی از نقش ایرانیان در پیشرفت علوم ریاضی میگوید و نشان میدهد که علم نه از یونان شروع میشود و نه غربیان پیشگامان همه عرصهها بودهاند. آنچه در پی میآید، تلخیصی از فصل اول کتاب «تاریخ و فلسفه […]کتابی از دکتر محمد ابراهیم باستانی پاریزی
این کتاب افزون بر مقدمهای به نام «حیاتستان جاوید» و هشت قطعه شعر مستقل از مؤلف، در هشت فصل زیر تنظیم شده است: ۱) معلمی پیوندی با ابدیت (با این عناوین: سیصد و شصت فن کشتی، معلم سعدی کیست؟ شکوفه تصویر، آدمیزاد ظلوم جهول، خزانه تمام نشدنی، خشت مدنیت، هیچاهیچ، زورم به شاه میرسد و به معلم نه، قتل عام کورشیه، جایی که کوزه معلم را آب میکشند، سری به سنگ میخورد، چاه پای دریا، ماشین صفر کیلومتر، دیگران میمالند، شاگرد بهتر از معلم، همراه کاروان، حیات شاگرد از […]فیرحی و اندیشه سیاسی در جهان اسلام
گفتگو با دکتر محمد مسجدجامعی
درگذشت استاد، پژوهشگر و نظریهپرداز پرکار و فروتن، حجتالاسلام والمسلمین دکتر داوود فیرحی خسارت بزرگی است برای دنیای اندیشه و تحقیق. او در اوج شکوفایی علمی از میانمان رفت و امید است با کوشش فزونتر دوستان، همفکران و شاگردان بسیارش، خلأ فقدان او تا اندازهای جبران شود. آنچه در پی میآید، گفتگوی سردبیر دینآنلاین است با استاد مسجدجامعی درباره اندیشهها و نظرات مرحوم فیرحی. آشنایی شما با ایشان به چه دوران برمیگردد؟ آشنایی من با مرحوم آقای دکتر فیرحی به زمانی برمیگردد که تازه از مراکش آمده بودم. ایشان […]
https://www.ettelaat.com/?cat=34&paged=4
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: نظرها و اندیشه ها
ادامه مطلب را ببينيد
غلامرضا گلیزواره
فقیه مجاهد و فاضل پرهیزگار، شهید آیتالله سیدحسن مدرس در ۱۲۸۷ق دیده به جهان گشود. مقدمات علوم حوزوی را نزد والدش که عالم و مبلغی متعهد بود، فرا گرفت. آنگاه پدرش وی را به قمشه (شهرضا) برد تا در محضر جدش سیدعبدالباقی طباطبایی که دانشوری زاهد بود و برای نشر معارف و ارشاد مردم بدانجا مهاجرت کرده بود، ادامه تحصیل دهد. سیدحسن بعد از ارتحال این مربی مشفق در حالی که چهارده بهار را پشت سر نهاده بود، عازم اصفهان گردید و به مدت سیزده سال تمام در حوزة […]گفتگو با دکتر رشدی راشد - ترجمة حسین معصومی همدانی - بخش چهارم
به این فکر افتادم که به جستجو در آثار کسانی بپردازم که به ریاضیات بینهایت کوچکها میپرداختند تا ببینم که این گونه مفاهیم آیا وجود داشتهاند، ایشان چه تصوری از آنها داشتهاند. لازم بود که به بررسی یک موضوع بسیار کلیتر بپردازم. برای این مجموعه بود که این نوع پژوهشها را آغاز کردم. کار عظیمی است. کاری است که که از گردآوری نسخههای خطی شروع میشود و تا توضیح ریاضی همه مطالب ادامه مییابد؛ اما دوباره بیاییم به سراغ هندسه. در جریان پژوهش در مورد مقاطع مخروطی، میبینیم که […]گفتگو با دکتر محمد مسجدجامعی - حجتالاسلام مصطفی رستگار - بخش دوم
در بخش نخست سخن به اینجا رسید که کشورهای توسعهیافته از ابتدای ظهور تمدن جدید، همواره نگاهشان نسبت به آینده مثبت بود و به فردای جهان امیدوار بودند؛ اما از سالهای پایانی قرن بیستم، وضعیت رو به تغییر نهاد و اکنون پیوسته کدهای منفی از آن صادر میشود و آیندهای تار و مبهم را ترسیم میکند. اینک ادامه مطلب: آیا میتوانید در این زمینه مقایسهای بین کشورهای غربی داشته باشید؟ میزان این نگرانیها و درجه وخامت اوضاع، در کشورهای مختلف متفاوت است؛ مثلا هماکنون یک جوان آلمانی نسبت به […]کتابی از دکتر محمد ابراهیم باستانی پاریزی
این کتاب افزون بر مقدمه و پنج قطعه شعر از مرحوم استاد باستانی و نامیاب و مؤخره و غلطنامه، در هشت فصل زیر تدوین و تنظیم شده است: ۱ـ سهم جهانی جیهانی، ۲ـ دستیار خداوند، ۳ـ رهروان طریقت، ۴ـ ذوالفقار شعر حافظ (با این عناوین فرعی: زایندهرود ثانی، اولاد طاهر و بهرام، صحرائی و اهل دریا، اسب در باتلاق، خواهرزاده ایلچی، شال کرمانی وارد میشود، ذوالفقار در ذوالفقار، شام آخر، سیلی به گوش سیلی، اجتهاد در مقابل نص، بیست و پنجهزار خروار، استقبال امیر قائن، محتاج اسب نیستم، نقشه […]دکتر محمد خدادادی
اشاره: شمس تبریزی از نامآورترین شخصیتهای عرفان اسلامی است که اندیشهها و عقایدش کمتر مورد توجه قرار گرفته است. دلیل اصلی شهرت او در بین عامة مردم، تحولی است که در نهاد مولوی به وجود آورد. او از معدود عرفایی است که در عین تبحر و تسلط بر علوم متداول روزگار خود، علاقهای به نگارش اندیشههایش نداشت و همین موضوع، مهمترین دلیل پنهان ماندن اوست. تنها اثر بهجا مانده از او، یعنی «مقالات شمس تبریزی»، مجموعهای از سخنان اوست که در جمع مریدان مولوی بیان میداشته است؛ اما همین […]گفتگو با دکتر رشدی راشد/ترجمة حسین معصومی همدانی - بخش سوم
من گمان میکنم نوع پژوهشهایی که شما درباره ریاضیات دوران اسلامی کردهاید، تا اندازهای نو شدن ریاضیات را در قرن هفدهم توضیح میدهد. وقتی که سنتها را به قصد سنجش تازگی آنها مطالعه میکنیم، باتوجه به اینکه این سنتها گاهی در زمانهای طولانی تکوین مییابند، خود به خود این پرسش مطرح میشود که این سنتها کی متوقف میشوند؟ از سوی دیگر باتوجه به این که میان کارهای این ریاضیدان قرنهای یازدهم و دوازدهم و سیزدهم و کارهایی که ریاضیدانان قرن هفدهم کردهاند شباهتهای مهمی وجود دارد، فوراً این پرسش […]حجت الاسلام والمسلمین دکتر رسول جعفریان
امام حسن عسکری(ع) یازدهمین امام شیعیان، بنا به نقل مرحوم کلینی در ماه رمضان یا ربیع الآخر ۲۳۲ق چشم به جهان گشود و ۲۸ سال زندگی کرد. با رحلت امام هادی(ع) در سال ۲۵۴ق و به تنصیص آن حضرت، فرزندش امام عسکری(ع) به منصوب گردید. به گزارش شیخ مفید امام هادی(ع) مدت ده سال و اندی در عسکر (سامرا) تحت نظر عباسیان زندگی کرد؛ ولی ابنخلّکان این مدت را بیست سال و نه ماه ذکر کرده و همین را دلیل شهرت این دو امام همام به «عسکریین» دانسته است. […]گفتگو با دکتر رشدی راشد - ترجمة حسین معصومی همدانی - بخش دوم
اشاره: بخش نخست گفتگو با دکتر راشد محقق در زمینه علم و فلسفه علم، بهویژه تاریخ علم در میان مسلمانان روز یکشنبه به چاپ رسید. اینک ادامه سخن: یکی از اهداف کار شما این بود که نشان بدهید علم دوران کلاسیک چگونه تکوین یافته است. این فکر از کجا پیدا شد؟ فکری که کار سموئل به ذهن من آورد، حسابی کردن جبر بود. در یک زمان معین، اشخاص شروع میکنند به کاربرد عملیات حسابی در مورد عبارات جبری، و از این راه مفهوم چندجملهای را تعریف میکنند؛ اما هیچکس […]آیتالله دکتر سیدمصطفی محقق داماد
به مناسبت سالگرد درگذشت فقیه بزرگوار، مرحوم آیتاللهالعظمی موسوی اردبیلی، بخشهایی از گفتگوی مفصلی که پیشتر با استاد دانشمند آقای دکتر محقق داماد شده بود، با حذف سؤالات تقدیم میشود. آیتالله محقق در این مقوله در موضوعات گوناگون سخن گفتهاند و کوشیدهاند با عنایت به مکتب قم، یکی از افراد شاخص و نامدار پروردة این مکتب را از وجوه مختلف معرفی کنند. سابقه آشنایی آیتالله موسوی اردبیلی تحصیلکردۀ مکتب قم و یکی از مجتهدان خریط حوزۀ علمیۀ قم است. ایشان تقریبا تمام درسشان را نزد پدر من، مرحوم آیتالله […]یادواره آیتاللهالعظمی موسوی اردبیلی
مرحوم آیتاللهالعظمی سید عبدالکریم موسوی اردبیلی (۱۳۰۴ ـ ۱۳۹۵ش) از مراجع تقلید و از یاران امامخمینی(ره) و بنیانگذار مؤسساتی مانند مکتب امیرالمؤمنین، مکتب توحید و مدارس مفید بود و بعد از انقلاب، دانشگاه مفید را در قم تأسیس کرد. عضویت در شورای انقلاب، عضویت در مجلس خبرگان قانون اساسی، نمایندگی دوره اول مجلس خبرگان رهبری، امام جمعه موقت تهران، دادستانی کل کشور، ریاست دیوان عالی کشور، عضویت در شورای عالی قضایی و شورای بازنگری قانون اساسی و مسئولیت اجرای فرمان شش مادهای امام، از جمله سمتهای ایشان بود. کتابهای […]
https://www.ettelaat.com/?cat=34&paged=3
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: نظرها و اندیشه ها
ادامه مطلب را ببينيد
آیتالله دکتر سیدمصطفی محقق داماد
به مناسبت سالگرد درگذشت فقیه بزرگوار، مرحوم آیتاللهالعظمی موسوی اردبیلی، بخشهایی از گفتگوی مفصلی که پیشتر با استاد دانشمند آقای دکتر محقق داماد شده بود، با حذف سؤالات تقدیم میشود. آیتالله محقق در این مقوله در موضوعات گوناگون سخن گفتهاند و کوشیدهاند با عنایت به مکتب قم، یکی از افراد شاخص و نامدار پروردة این مکتب را از وجوه مختلف معرفی کنند. سابقه آشنایی آیتالله موسوی اردبیلی تحصیلکردۀ مکتب قم و یکی از مجتهدان خریط حوزۀ علمیۀ قم است. ایشان تقریبا تمام درسشان را نزد پدر من، مرحوم آیتالله […]یادواره آیتاللهالعظمی موسوی اردبیلی
مرحوم آیتاللهالعظمی سید عبدالکریم موسوی اردبیلی (۱۳۰۴ ـ ۱۳۹۵ش) از مراجع تقلید و از یاران امامخمینی(ره) و بنیانگذار مؤسساتی مانند مکتب امیرالمؤمنین، مکتب توحید و مدارس مفید بود و بعد از انقلاب، دانشگاه مفید را در قم تأسیس کرد. عضویت در شورای انقلاب، عضویت در مجلس خبرگان قانون اساسی، نمایندگی دوره اول مجلس خبرگان رهبری، امام جمعه موقت تهران، دادستانی کل کشور، ریاست دیوان عالی کشور، عضویت در شورای عالی قضایی و شورای بازنگری قانون اساسی و مسئولیت اجرای فرمان شش مادهای امام، از جمله سمتهای ایشان بود. کتابهای […]زمینهها، علل، آثار و پیامدهای
دکتر احمد کتابی - بخش هشتم
در آخرین بخشی که چاپ شد، مشترکات تورمهای ششگانه مطرح گردید که عبارت بودند از: ۱٫ علت اولیه بروز تورم، وقوع جنگ یا انقلاب و در مواردی ترکیبی از این دو بود. ۲٫جریان افزایش قیمتها به شکل تورم ناشی از مازاد تقاضا پدید آمد. و اینک ادامه سخن: ۳٫ در زمان وقوع تورمهای مذکور، پول اعتباری یا تحریری (چک و وسایل پرداخت مشابه) و نیز اعتبارات بانکی رواجی نداشت و در مقابل، اسکناس وسیلة اصلی پرداخت بود و بخش عمدة نقدینگی را تشکیل میداد. از این روی، افزایش حجم […]گفتگو با دکتر رشدی راشد - ترجمة حسین معصومی همدانی - بخش اول
اشاره: رشدی راشد ریاضیدان و تاریخنگار ریاضیات، در ۱۹۳۶ در قاهره به دنیا آمد. به تحصیل فلسفه پرداخت و در تاریخ فلسفه ریاضیات، درجه دکتری گرفت و تا به حال آثار متعددی در زمینه علم و فلسفه علم، بهویژه تاریخ علم در میان مسلمانان نوشته است. او در این حوزه تا حدی از نقش ایرانیان در پیشرفت علوم ریاضی میگوید و نشان میدهد که علم نه از یونان شروع میشود و نه غربیان پیشگامان همه عرصهها بودهاند. آنچه در پی میآید، تلخیصی از فصل اول کتاب «تاریخ و فلسفه […]کتابی از دکتر محمد ابراهیم باستانی پاریزی
این کتاب افزون بر مقدمهای به نام «حیاتستان جاوید» و هشت قطعه شعر مستقل از مؤلف، در هشت فصل زیر تنظیم شده است: ۱) معلمی پیوندی با ابدیت (با این عناوین: سیصد و شصت فن کشتی، معلم سعدی کیست؟ شکوفه تصویر، آدمیزاد ظلوم جهول، خزانه تمام نشدنی، خشت مدنیت، هیچاهیچ، زورم به شاه میرسد و به معلم نه، قتل عام کورشیه، جایی که کوزه معلم را آب میکشند، سری به سنگ میخورد، چاه پای دریا، ماشین صفر کیلومتر، دیگران میمالند، شاگرد بهتر از معلم، همراه کاروان، حیات شاگرد از […]فیرحی و اندیشه سیاسی در جهان اسلام
گفتگو با دکتر محمد مسجدجامعی
درگذشت استاد، پژوهشگر و نظریهپرداز پرکار و فروتن، حجتالاسلام والمسلمین دکتر داوود فیرحی خسارت بزرگی است برای دنیای اندیشه و تحقیق. او در اوج شکوفایی علمی از میانمان رفت و امید است با کوشش فزونتر دوستان، همفکران و شاگردان بسیارش، خلأ فقدان او تا اندازهای جبران شود. آنچه در پی میآید، گفتگوی سردبیر دینآنلاین است با استاد مسجدجامعی درباره اندیشهها و نظرات مرحوم فیرحی. آشنایی شما با ایشان به چه دوران برمیگردد؟ آشنایی من با مرحوم آقای دکتر فیرحی به زمانی برمیگردد که تازه از مراکش آمده بودم. ایشان […]بررسی تطبیقی زمینهها، علل، آثار و پیامدهای
دکتر سید احمد کتابی - بخش هفتم
تحلیل و ارزیابی توماس مان نیز تقریبا مؤید همین نظر است: یک خط مستقیم، جنون تورم آلمان را به دیوانگی رایش سوم متصل میکند… میلیونها انسانی که در جریان این تورم دستمزدها و پساندازهایشان غارت شد، به تودههایی تبدیل شدند که دکتر گوبلز به کارشان گرفت… مردم آلمان که غارتشده بودند، به ملتی چپاولگر تبدیل شدند. (قبادی، ۱۳۶۸: ۱۸۹ و ۱۹۰) نویسندهای دیگر هم نوشت: هیچ چیز به اندازه تورم، مردم آلمان را چنین زخمخورده، تا این حد سرشار از نفرت و آماده برای هیتلر نساخت. (همانجا). هیتلر خود […]بررسی تطبیقی زمینهها، علل، آثار و پیامدهای
دکتر سید احمد کتابی - بخش ششم
مصیبتبارترین آثار فوقتورم آلمان، تأثیرات منفی آن از نظر توزیع عادلانة درآمدها و ثروتها بود. در اینجا هم، تورم قربانیان همیشگی خود را داشت. نظیر همه تورمها، بازندگان اصلی این تورم را طبقات و گروههایی تشکیل میدادند که به دلایل مختلف درآمدهای پولیشان بهتناسب ترقی قیمتها افزایش نمییافت. از جمله کارگران زیان سنگینی متحمل شدند. دستمزدهای واقعی سخت تنزل کرد و در اوایل سال ۱۹۲۳ به نصف سطح قبل از جنگ کاهش یافت. از آن پس با اجرای طرح شاخصگذاری (indexation) وضع اندکی بهبود یافت. با شتاب گرفتن هر […]گفتگو با دکتر محمد مسجدجامعی
ترامپ همچنانکه آمدنش بحثبرانگیز بود، رفتنش نیز مسألهساز و پرمناقشه خواهد شد، به طوری که هماکنون نشانههایش پدیدار گشته است. استاد مسجدجامعی از زاویه دیگری به موضوع نگریستهاند و همچون همیشه حرف تازه و شایان تأملی در این باره دارند که امیدواریم مورد توجه و درنگ مسئولان امر قرار بگیرد. گفتگوی حاضر بیشتر از منظر اعتقادی و بر محور جریان راستگرای مسیحی صورت گرفته که البته بر جریانهای مشابهش در میان هندوئیسم و بودیسم بسیار تأثیرگذار بوده است و در اینجا استاد از «اسلام اماراتی» نیز در کنار آن […]کتابی از دکتر محمد ابراهیم باستانی پاریزی
این کتاب با نام فرعی «راه ابریشم»، افزون بر مقدمه چاپ پنجم و چهارم و سرآغازی به نام قصه اژدها و چند شعر از خود مرحوم استاد، در سه فصل مشبع تدوین شده است: فصل اول با نام فلفل روسیاه راهنورد (با عناوینی همچون: اوناسیس قرن، میلیونر دولتآباد، راه برنج، سرای سپنج، نادر یا سیدهدایت، کور نابینای بینا، کاروانسرای دلدرد، شهر قمادین، جیرفت استرابون، اولین امینالتجار، خانه و صاحبخانه، هرموس و هرموز، تجارت جنگافزار، فلفل سفید و مروارید، راه شیری و فلفل، زکوه چهل یک، خوش سودائی است، کمپانی […]
https://www.ettelaat.com/?cat=34&paged=2
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: نظرها و اندیشه ها
ادامه مطلب را ببينيد