نکاتی در راه اتحاد

در هر صورت این اختلاف اساسی بین شیعه و سنی نمی‌تواند مانع از همبستگی و اتّحاد بین مسلمانان باشد. امّا آنانکه در صدد دست‌یابی به این هدف مقدس اتّحاد هستند باید به نکاتی چند توجه کنند: 1- همبستگی و اتّحاد میان مسلمانان جهان، در مقابل یهود و نصاری و استکبار جهانی، از اهمّیت بسیار برخوردار است. 2- دشمن با حیله و نیرنگ می‌کوشد مانع اتحاد و همبستگی مسلمانان شود و گاه، به نام «دلسوزی برای وحدت» تیشه به ریشه اتّفاق و همبستگی مسلمانان می‌زند. 3 - وجود مذاهب و فرقه‌ های مختلف اسلامی، قابل انکار نیست و پیامبر صلی ‌الله ‌علیه‌ و‌آله ‌وسلّم نیز آن را پیشگویی کرده ‌اند. 4- تعدّد مذاهب نباید مانع اتّحاد و همبستگی در مقابل دشمنان مشترک مسلمین شود. 5- نمی‌شود که همه مذاهب، حق و مطابق واقع باشند، بلکه تنها یک مذهب است که مذهب حق و پیروان آن فرقه نجات یافتگانند. 6-پیروان هر فرقه ‌ای، وقتی تشخیص دادند که باورها و معتقدات آنان ناجی است، نباید به بهانه اتّحاد و همبستگی از عقاید خود و احکام و معارف اسلامی که به آن رسیده ‌اند دست بردارند. 7- آشنایی پیروان مذاهب با عقاید یکدیگر، اگر همراه با هتک به معتقدات سایر مذاهب نباشد، نه تنها موجب تفرقه نمی‌شود، بلکه مانع از اتهام و دروغ‌پردازی دشمنان اسلام و مسلمین است.

راه‌های تحکیم اتحاد بین تشیع و تسنن

مسلّماً تشیّع و تسنّن، دو مذهب است که در بسیاری از مسائل باهم موافق و مشترک‌اند و در برخی از مسائل باهم اختلاف دارند. اگر اختلافی در میان مذاهب وجود نداشت، مذاهبی به وجود نمی‌آمد، قوام تعدد مذهب به اختلاف است. امّا در این میان مسائلی وجود دارد که با وجود اینکه از موارد اختلاف نیست به عنوان مسائل مورد اختلاف مطرح گردیده است. و این مسائل نیز سه دسته ‌اند، 1- اموری که به دروغ به یکی از مذاهب نسبت داده شده، به این‌جهت به‌عنوان اختلاف مطرح گردیده است. 2- مسائلی که مورد اختلاف بین فقهاء مذاهب است و ربطی به اختلاف بین شیعه و سنّی ندارد، امّا به‌عنوان اختلاف شیعه و سنّی مطرح می‌شود. 3- مسائلی که از جهت فقهی و اعتقادی مورد اتفاق مسلمانان است، امّا سیره عملی آنان متفاوت است، به ‌گونه‌ ای که این مسائل نمودار اختلاف بین شیعه و سنّی گردیده است.
پس مسائل موجود بین تشیّع و تسنّن پنج دسته‌ اند، که علماء سنّی و شیعه برای تحکیم اتّحاد و همبستگی بین مسلمانان باید برخورد متناسب با هریک از این دسته‌ ها را داشته باشند. این مسائل باید محور همبستگی و اتّحاد قرار گیرد، مانند توحید، نبوّت، قرآن، معاد، نماز، زکات، حج، روزه وده‌ها موضوع دیگر. با وجود اینکه بین مسلمانان و اهل کتاب تنها یک موضوع مورد اتفاق وجود دارد، اسلام با سماحت و اغماض از انحرافات اهل کتاب مانند: تثلیث لَقَدْ کَفَرَ الَّذِینَ قالُوا اِنَّ اللَّهَ ثالِثُ ثَلاثَةٍ؛ [۱۵۴] . و تبنّی، برای خدا فرزند انگاشتن . وَ قالَتِ الْیَهُودُ عُزَیْرٌ ابْنُ اللَّهِ وَ قالَتِ النَّصاری الْمَسِیحُ ابْنُ اللَّهِ ذلِکَ قَوْلُهُمْ بِاَفْواهِهِمْ یُضاهِؤُنَ قَوْلَ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ قَبْلُ قاتَلَهُمُ اللَّهُ اَنَّی یُؤْفَکُونَ؛ [۱۵۵] . اهل کتاب را به دور محور اتّحاد دعوت می‌کند و می‌فرماید: قُلْ یا اَهْلَ الْکِتابِ تَعالَوْا اِلی کَلِمَةٍ سَواءٍ بَیْنَنا وَ بَیْنَکُمْ اَلاَّ نَعْبُدَ اِلاَّ اللَّهَ وَ لا نُشْرِکَ بِهِ شَیْئاً وَ لا یَتَّخِذَ بَعْضُنا بَعْضاً اَرْباباً مِنْ دُونِ اللَّهِ؛ [۱۵۶] . چرا مسلمانان برگرد محورهای فراوان مورد اتفاق در تحکیم اتّحاد و همبستگی در مقابل دشمنان مشترک نکوشند، و گوش به نغمه شوم دشمنان تفرقه افکن داده و به اهداف ننگین آنان جامه عمل بپوشند؟! این مسائل است که حربه‌ ای خطرناک در دست دشمنان اسلام برای ایجاد تفرقه و درگیری و نزاع می‌باشد. از این‌رو باید علماء شیعه و سنّی برای خلع سلاح دشمن سه برنامه را موردنظر داشته باشند. 1- تبیین نقطه نظرها به صورت شفاف و روشن، و آگاه نمودن مردم به معارف و احکام مذهب، خالی از هرگونه هتک و توهین به ‌نظر مخالف. زیرا تاریکی‌ها و نا آگاهی‌ها زمینه مناسبی است برای بذرعنادوعداوت ودشمنی، وآگاهی وروشنگری این زمینه را ازمیان می‌برد. 2- مناظره علمی بدون تعصب بین علماء دو مذهب برای دست ‌یابی به واقع و نظریّه مشترک، و علنی بودن این مناظرات به ‌منظور آگاهی بخشیدن به عموم، ترجیح دارد. 3- پرهیز از جریحه‌دار کردن عواطف و احساسات پیروان مذاهب دیگر، با ابراز تنفر از مقدّسات آنان و یا تجلیل و تعظیم از آنان. چه اینکه همانگونه که توهین به مقدّسات پیروان هر مذهبی موجب جریحه‌ دار شدن عواطف و احساسات پیروان آن مذاهب دیگر، تجلیل و تعظیم از آنان که مورد تنفر پیروان مذهبی می‌باشند، موجب جریحه ‌دار شدن عواطف و احساسات پیروان آن مذهبی می‌شود، مثلاً یاد کردن و ستودن قاتلان و ظالمان اهل‌ بیت پیامبر (علیهم ‌السّلام) در مقابل شیعه، غیرقابل تحمّل و بسیار سنگین و دشوار است. مانند اینکه گفته شود، ابن ملجم مجتهد بوده و به‌ واسطه کشتن علیّ علیه ‌السّلام خداوند به او ثواب خواهد داد!! و یا بگویند: امیرالمؤمنین یزید امام و مجتهد بوده و به ‌شهادت رساندن فرزندان پیامبر صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم) و به اسیری بردن دختران وی را بر اساس اجتهاد خود مرتکب شده و در نزد خدا ماجور است و ... برای شیعه قابل تحمّل نیست. همان‌گونه که اگر کسی در مقابل سنّی ابولؤلؤ را به پاس قتل عمر بن خطاب بستاید و بر او رحمت فرستد، عواطف وی را جریحه ‌دار کرده است. علماء شیعه و سنّی باید به پیروان خود بیاموزند که به عقائد یکدیگر احترام بگذارند و احساسات دیگران را به بازی نگیرند. این اصل آن‌قدر دارای اهمیّت است، که مراعات آن اختصاص به روابط پیروان مذاهب اسلامی ندارد. بلکه این اصل باید در همه ‌جا مورد توجه مسلمانان قرار گیرد، حتّی در روابطشان با مشرکان خداوند متعال می‌فرماید: وَ لا تَسُبُّوا الَّذِینَ یَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ فَیَسُبُّوا اللَّهَ عَدْواً بِغَیْرِ عِلْمٍ کَذلِکَ زَیَّنَّا لِکُلِّ اُمَّةٍ عَمَلَهُمْ؛ [۱۵۷] . به معبود کسانی که غیر خدا را می‌خوانند دشنام ندهید، مبادا آنها نیز از روی نادانی خدا را دشنام دهند، این‌چنین برای هر امتّی عملشان را زینت دادیم. از این آیه استفاده می‌شود، که نباید به مقدّسات هر قومی (هر چند در واقع از قداست و احترامی برخوردار نیستند ، در مقابل آنان هتک و توهین کرد، ه چند آنان مشرک و آن‌چه را مقدّس می‌شمارند بت باشد.

فتوای وحدت توسط شیخ شلتوت

پس از ۱۳۷۸ سال از هجرت یکی از علماء اهل‌سنّت شیخ محمود شلتوت رئیس دانشگاه الازهر» مصر فتوائی در راستای اتّحاد و همبستگی داد، که در ضمن این فتوا شیعه را از اتّهامات فوق تنزیه کرد. هرچند این فتوا به‌برکت تاسیس موسسه «دار التقریب» به‌وسیله مرجع تقلید عالم تشیع آیت‌ الله بروجردی صادر گردید که دبیر کلّ آن نیز یکی از علماء شیعه علامه شیخ محمدتقی قمی بود، و هرچند این فتوا در مقابل تلاش عالمان شیعی در طول تاریخ اسلام برای ایجاد اتّحاد و همبستگی ناچیز می‌نمود، امّا در جو خفقان و دروغ‌پردازی و اتهام و توهین به شیعه، فتوائی شجاعانه، و شروع مناسبی برای پاسخ به ندای منادیان وحدت «شیعه» به‌شمار می‌آمد. ولی متاسفانه این فتوا پاسخ دیگری به دنبال نداشت، و نشر کتاب‌های مملو از دروغ و اتّهام به شیعه، برای ایجاد تفرقه و نفرت بین مسلمانان در مناطق اهل‌سنّت ادامه یافت. از سوی دیگر فتوای شیخ محمود شلتوت برای برخی از ساده لوحان شیعه ناآشنا با مبانی فتوای وی و مبانی فقهی شیعه دست‌ آویزی گردیده که نا آگاهانه یا مغرضانه بخواهند تا فقهاء شیعه فتوائی مشابه فتوای شیخ محمود شلتوت صادر کنند. و با اهل نجات و رستگار معرفی کردن تمام فرق اسلامی برخلاف حدیث نبوی و نظر همه فرق اسلامی گامی به ‌سوی بی‌اهمیّت جلوه دادن هشدار مهمّ رسول خدا صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم برداشته و زمینه تشتت آراء و به‌وجود آمدن فرقه‌های مختلف را فراهم ساخته و پیروان هر فرقه را در عقائدشان سست کرده و جامعه اسلامی را از تلاش برای دست‌ یابی به اسلام راستین و پیروی از فرقه ناجیه و پرهیز از گمراهی و پیروی از فرقه‌ های منحرف و حرکت به سوی اتحاد و راه راست باز دارند. از این ‌رو لازم به ‌نظر می‌رسد تا مبانی شیخ محمود شلتوت و فقهاء شیعه در این مورد بیان گردد.

مبانی فتوای شیخ شلتوت

کلاًّ اهل‌ سنّت فتوای صحابه و تابعین و فقهاء قرن اوّل و دوم را بدون توجه به مبانی اجتهادی آنان برای خودشان و پیروانشان حجّت می‌دانند، از این‌روست که اختلاف صحابه و تابعین با یکدیگر را هرچند به جنگ و کشتار منجر شده باشد، مستند به اجتهادشان دانسته و آنها را نه ‌تنها معذور، بلکه ماجور می‌پندارند. تا آن‌جا که مسئله اجتهاد را وسیله توجیه جنایات حولناکی مانند جنایت ابن ملجم در به شهادت رساندن حضرت امیرالمؤمنین علیه ‌السّلام قرار داده ‌اند.

ماجرای نامگذاری هفته وحدت

همانطور که می دانید فاصله میان ۱۲ ربیع الاول، ولادت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) بنا بر روایات اهل سنت تا روز ۱۷ ربیع الاول که ولادت حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) بنا بر روایات موجود در شیعه است هفته وحدت نامیده شده است. روشن است که وحدت میان مسلمانان و اتحاد بین فرقه های اسلامی امری لازم و ضرروی است. وحدت میان شیعه و سنی باعث می شود تا جهان اسلام مقابل قدرت های استکباری پیروز شود. روایتی که می خوانید گوشه ای از داستان نامگذاری این ایام است: از همان روزهای اولِ تبعید، آقای خامنه‌ای با جریانی مواجه شد که کارشان، دمیدن بر اختلافات مذهبی منطقه بود. پول می گرفتند و کارهایی می‌کردند تا سُنی را پیش شیعه منفور کنند و شیعه را پیش سنی. آقای خامنه‌ ای برای مقابله با دسیسه‌های تفرقه ‌افکنان، ابتدا راهِ دوستی با علمای اهل‌سنت منطقه را در پیش گرفت و برای مولوی‌های منطقه، پیام اتحاد فرستاد. بعد، کار از پیام و مکاتبه فراتر رفت. آقای خامنه‌ ای به دیدار مولوی‌ها می‌رفت و آنها به مهمانیِ این روحانیِ تبعیدی می آمدند. قدم بعدی، عملی‌کردن پیشنهادی بکر و وحدت آفرین در راستای زدودن اختلافات بود؛ پیشنهاد نام‌گذاریِ هفته‌ ای به نام «هفتۀ وحدت» و برگزاری جشن‌هایی به مناسبت میلاد حضرت رسول. قبل از انقلاب، اولین بار این هفتۀ وحدتی را که امروز معمول شده، ما در ایرانشهر راه انداختیم. ایام ربیع ‌الاول شد. من به مسجد نور، مسجدِ رفیق قدیمی، آقای مولوی قمرالدین رفتم و به ایشان گفتم روز دوازدهم، روایت شماست؛ روز هفدهم، روایت ماست. بین اینها فاصلۀ کمی است؛ بیایید از دوازدهم تا هفدهم را جشن بگیریم. و من به عنوان حسن نیت، روز دوازدهم را در مسجد آل ‌رسول جشن می‌گیرم و همین کار را هم کردم. (کتاب برتبعید صفحۀ ۱۶۳ و ۱۶۴)

تاریخچه هفته وحدت

هفته وحدت در سال ۱۳۶۰ شمسی، توسط امام خمینی رحمة‌ الله علیه بنیان ‌گذاری شد. علت نام ‌گذاری این هفته، اختلاف نظر میان شیعیان و اهل سنت در مورد تاریخ دقیق ولادت پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه و آله) بود. اهل سنت تاریخ ولادت را ۱۲ ربیع‌الاول و شیعیان ۱۷ ربیع‌ الاول می‌دانند. امام خمینی با هدف نزدیکی و ایجاد همبستگی بین مسلمانان، فاصله این دو تاریخ را به عنوان “هفته وحدت” اعلام کردند تا مسلمانان به جای تمرکز بر اختلافات جزئی، بر ارزش‌های مشترک و اصول اسلامی تأکید کنند.

فلسفه و اهمیت هفته وحدت

هفته وحدت نماد تلاش برای از بین بردن تفرقه و نفاق بین مسلمانان است. فلسفه اصلی این هفته، برجسته کردن آموزه‌های اسلام در خصوص برادری و همبستگی و تاکید بر این نکته است که مسلمانان، با وجود تفاوت‌های مذهبی و فقهی، در اصول اساسی مانند توحید، نبوت، و معاد با یکدیگر مشترک هستند. امام خمینی (رحمة‌ الله علیه) به اهمیت اتحاد مسلمانان در برابر تهدیدات داخلی و خارجی تأکید داشتند و هفته وحدت را راهکاری برای مقابله با توطئه‌های استعماری و دشمنانی می‌دانستند که همواره سعی در ایجاد تفرقه میان مسلمانان داشتند.

پیامدهای مثبت هفته وحدت

تقویت همبستگی اسلامی: هفته وحدت باعث می‌شود تا مسلمانان از مذاهب مختلف به جای تمرکز بر تفاوت‌ها، به ارزش‌های مشترک خود فکر کنند. این امر می‌تواند به تقویت وحدت و همبستگی در جامعه اسلامی کمک کند و مسلمانان را در برابر دشمنان مشترک مقاوم‌تر سازد.

کاهش تفرقه و تعصبات مذهبی: برگزاری مراسم و برنامه‌های مشترک در این هفته به مسلمانان کمک می‌کند تا به تفاوت‌های فقهی و مذهبی با دیدگاهی بازتر نگاه کنند و از تعصبات کورکورانه دوری کنند.

ترویج صلح و آشتی: یکی از پیام‌های کلیدی هفته وحدت، ترویج صلح، دوستی و آشتی میان مسلمانان و ملل مختلف است. این هفته به ما یادآوری می‌کند که اسلام دین صلح و همبستگی است و مسلمانان باید با یکدیگر متحد شوند.

نقش وحدت در دنیای امروز : امروز بیش از هر زمان دیگری، جهان اسلام با چالش‌های متعددی روبه‌رو است؛ از اختلافات مذهبی گرفته تا فشارهای سیاسی و اقتصادی. در این شرایط، ضرورت وحدت میان مسلمانان بیش از پیش احساس می‌شود. هفته وحدت می‌تواند به عنوان یک پلتفرم برای تأکید بر اصول مشترک اسلام و مبارزه با عواملی که باعث تفرقه میان مسلمانان می‌شود، مورد استفاده قرار گیرد. هفته وحدت فرصتی ارزشمند برای تقویت همبستگی و اتحاد میان مسلمانان است. این هفته به ما یادآوری می‌کند که مسلمانان با وجود تفاوت‌های مذهبی و فرهنگی، در اصول و ارزش‌های اساسی اسلام مشترک هستند و باید در برابر تهدیدات و چالش‌های مشترک با همدیگر متحد شوند. برگزاری هفته وحدت نه تنها برای مسلمانان بلکه برای کل جامعه جهانی یک پیام صلح و دوستی به همراه دارد.

مفهوم شناسی وحدت اسلامی

مفهوم اتحاد اسلامی که در صد سال اخیر میان علما و فضلا و روشن فکران اسلامی مطرح است، این نیست که فرقه های اسلامی به خاطر اتحاد اسلامی، از اصول اعتقادی یا غیراعتقادی خود صرف نظر کنند و به اصطلاح، مشترکات همه فِرَق را بگیرند و مختصات همه را کنار بگذارند؛ چه، این کار نه منطقی است و نه عقلی. آنچه بزرگان اسلامی در نظر داشتند، این بود که فرقه های اسلامی در عین اختلافاتی که در کلام و فقه و غیره با هم دارند، به واسطه مشترکات بیشتری که در میان آنها هست، می توانند در مقابل دشمنان خطرناک اسلام، دست برادری بدهند و جبهه واحدی تشکیل دهند. این بزرگان هرگز درصدد طرح وحدت مذهبی تحت عنوان وحدت اسلامی که هیچ گاه عملی نیست، نبودند.

قطره تا دریا

وحدت بین شیعه و سنی

مبانی معرفت شناختی وحدت

مسئله شناسی دکترین وحدت اسلامی

وحدت اسلامی از پیدایش تاریخی تا گرایش واقعی

اتحاد ملی، انسجام اسلامی و چهار سؤ ال

پیام وحدت اسلامی الغای مذاهب اسلامی نیست

الگوهای چهارگانه وحدت اسلامی و نظریه میرزا خلیل کمره ای

ضرورت وحدت اسلامی

«وحـدت» و «اتـحاد» از مـهم ترین مسائلی هستند که مسلمانان از صدر اسلام تاکنون، برمبنای تعالیم اسلامی و دیانت توحیدی با آن مواجه بـوده اند.در منابع اسلامی ـ به ویژه در قرآن کریم ـ از مسلمانان با واژه های «امت» و «امت واحده » یادشده و در زبـان سیاست مداران و مصلحان مسلمان نـیز از وحـدت و اتحاد بین امت مسلمان با اصطلاح «اتحاد اسلامی» یاد می شود. وجود اتحاد اسلامی بر توانایی و مقاومت جامعه برای مقابله با دشمنان خارجی می افزاید و فراهم کننده قدرتی حقیقی است؛ زیرا اگر مسلمانان از نـیروی عظیم انسانی، امکانات فراوان مادی، موقعیت های استراتژیک، فرهنگ و روحیه اعتقادی و فکری بالا برخوردار باشند، اما میان این اجزا و عناصر پراکنده اتحاد ایجاد نشود، این مجموعه بزرگ کارآیی لازم را نخواهد داشت.

ضرورت وحدت

وحدت اسلامی، ضرورتی برای امروز

«وحدت اسلامی»؛ مسأله استراتژیک

وحدت شیعه و سنی؛ پاشنه آشیل استکبار

وحدت در آموزه های اسلامی چه جایگاهی دارد

ضرورت «وحدت اسلامی» و راهکارهای تحقق آن

اهمیت وحدت اسلامی از دیدگاه قرآن و حدیث

وحدت در اندیشه اسلامی

وحدت، قله عزت و سرافرازی

تالیف اهل قبله

وحدت اسلامی در قرآن

الف) در سوره آل عمران، آیه 103 آمده است: وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّهِ جَمیعًا وَ لاتَفَرّقُوا؛ یعنی؛ همه با هم ریسمان الهی را محکم بگیرید و پراکنده نشوید . این آیه با کمال صراحت به موضوع «با هم بودن» و با هم دستورهای الهی را شنیدن و پراکنده اجرا نکردن توجه کرده است. اندک توجهی به مفهوم آیه می رساند که عنایت این کتاب آسمانی به این است که مسلمانان متفرق و پراکنده نباشند. ب) سوره آل عمران، آیه 105 می فرماید: « وَ لا تَکُونُوا کَالّذینَ تَفَرّقُوا وَ اخْتَلَفُوا مِنْ بَعْدِ ما جاءَهُمُ الْبَیِّناتُ وَ أُولئِکَ لَهُمْ عَذابٌ عَظیمٌ؛ یعنی شما مانند دیگران (پیروان سایر ادیان) مباشید که پس از آن که آیات روشن الهی بر ایشان آمد، فرقه فرقه شدند و اختلاف پیدا کردند؛ برای چنین کسانی عذاب عظیم است . مفهوم این آیه نیز واضح است. این آیه مخصوصاً به تفرقات مذهبی، یعنی فرقه فرقه شدن ها و به وجود آمدن مذاهب، اشاره می کند؛ زیرا این نوع اختلافات از هر نوع دیگر خطرناک تر است.

اکسیر وحدت

وحدت اجتماعی از منظر قرآن کریم؛ راه کارها، عوامل و آثار

تحلیل و بررسی آیات اجتماعی و سیاسی قرآن با رویکرد وحدت اسلامی و تمدن نوین اسلامی

بررسی موانع و عوامل وحدت اسلامی از منظر آیات قرآن کریم

وحدت و همگرایی

مفهوم وحدت در قرآن

قرآن، کتاب وحدت

امت واحده از همگرایی تا واگرایی

ضرورت انسجام میان مسلمانان از دیدگاه قرآن

اهمیت دست یابی به اتحاد و انسجام در جامعه

رویکرد تفسیر به موضوع وحدت اسلامی (با تکیه بر تفاسیر فریقین)

وحدت اسلامی در سخن معصومان علیهم السلام

حدیثی را شیعه و سنی از رسول اکرم(ص) روایت کرده اند به این مضمون: ثَلاثةٌ لایَغِلُّ عَلَیهنّ قَلبُ عبدٍ مُسلم: اخلاصُ العَمَل لله وَ النَّصیحةُ لاِئَمةِ المُسلمین و اللّزومُ لجماعَتهم؛ یعنی سه چیز است که هرگز دل مرد مسلمان در مورد آنها نمی لغزد و خیانت نمی کند: عملی را خالصاً لوجه الله به جا آوردن، خیرخواهی برای پیشوایان مسلمانان، همراهی و ملازمت جماعت مسلمین . در کافی آمده معاویةبن وهب گفت: از امام صادق(ع) پرسیدم: «ما (یعنی شیعیان) چگونه باید با دیگران (اهل تسنن) معاشرت کنیم؟ تکلیف ما با آنها چیست؟» امام(ع) فرمود: ببینید ائمه شما چگونه رفتار می کنند مانند امامان خود رفتار کنید. به خدا قسم! امامان شما بیماران آنها را عیادت می کنند، جنازه های آنها را تشییع می کنند، برای آنها شهادت می دهند. یادداشتهای استاد مطهری، ج2، صص209-210

چهل حدیث وحدت

انسجام اسلامی در روایات از دیدگاه شیعه و اهل سنت

وحدت ملی در نگاه امام علی علیه السلام

اتحاد و انسجام اسلامی در نهج البلاغه

وحدت اسلامی یا وفاق تشیع و تسنن در سخنان امام علی (ع)

اتحاد و همبستگی در نهج البلاغه

وحدت اسلامی در سیره عملی اهلبیت علیهم السلام

مهم ترین عاملی که سبب شد حضرت پس از جریان سقیفه از اقدام نظامی علیه خلفا امتناع ورزد مصلحت حفظ نظام اسلامی بود، تا در سایه آرامش سیاسی و پرهیز از تفرقه ریشه نهال نو پای حکومت اسلامی استوار گردد. سیره امام علی(علیه السلام) در حوادث پس از رحلت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله بهترین گواه بر خیراندیشی، مصلحت جویی و وحدت طلبی آن بزرگوار است. در جریان شورای شش نفره ای که برای تعیین خلیفه تشکیل شد گرچه هواخواهی و غرض ورزی بعضی از حاضران در انجمن سبب شد بار دیگر امر خلافت به بیراهه رود، ولی آن حضرت همچنان به استراتژی مدارا و مسالمت خود ادامه داد. او می گفت: «همانا می دانید که من از دیگران به خلافت شایسته ترم. به خدا سوگند همچنان سازش خواهم کرد چندان که امور مسلمانان سلامت باشد و تنها به من جفا رفته باشد، این کار من در تمنای پاداش و فضیلت آن و نشانه بی میلی من به زر و زیوری است که شما بر سر آن به رقابت برخاسته اید.

سیره پیامبر صلی الله علیه و آله و ائمه اطهار علیهم السلام در تحکیم وحدت امت اسلامی

راهبرد پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله در فرهنگ سازی وحدت اسلامی

نگاهی به راه بردهای ارزشی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در مسیر وحدت اسلامی

سیره اهل بیت در ایجاد وحدت میان مسلمانان

انسجام اسلامی در سیره اهل بیت (علیهم السلام)

راه کارهای تحکیم وحدت اسلامی از نگاه امامان شیعه (ع)

راهکار وحدت امّت همراه با ویژگی هدایت، در نگاه قرآن و سنّت

بررسی اهمیت و جایگاه وحدت از دیدگاه امام علی علیه السلام

تعامل امام علی علیه السلام با خلفا در جهت وحدت اسلامی

وحدت ملّی در گفتار و سیره امام علی(ع)

اتحاد اسلامی

تعامل امام علی(ع) با خلفا در جهت وحدت اسلامی

نقش فاطمه زهرا «علیهاالسلام» در اتحاد و انسجام اسلامی(1) (2)

نهضت امام حسین(ع) و انسجام اسلامی

سیره ی امام صادق علیه السلام در تعامل با اهل سنت

راهبردهای وحدت اسلامی

اگر خواهان عملی شدن و کار آمدی اصل عمومیت و جهانی بودن اسلام هستیم، باید از هرگونه اقدامی که موجب پراکندگی و فرقه گرایی می شود، پرهیز کنیم، زیرا وجود و وحدت امت اسلام، حقیقتی عقیدتی، تشریعی و تاریخی است و در این نکته مطلقاً جای بحثی نیست و این که امت اسلام به رغم تنوع نژادی و زبانی و مذهبی، باید در قالب وحدت و واحدی سازمان بیابند، امری است که باید به رسمیت شناخته شود و آثار این وحدت در همه روابط مسلمانان و اشتراک منافع آنان و صف بندی اشان درمقابل بیگانگان باید دیده شود. باید از وقایع تاریخی ای که به پیدایی انشعابات سیاسی انجامیده، فراتر رفت. این انشعابات سیاسی رفته رفته در اختلافات علمی و فکری درحوزه فقه - چه در بُعد ادله و چه در بُعد استنباط- تأثیر برجای نهاد. ما باید از سطح این وقایع فراتر رویم و در آگاه کردن عامه مردم به این وقایع تاریخی و آثار سیاسی اش، شیوه ای را به کار گیریم که به وحدت مسلمانان، زیان نرساند و موجب گسست نشود. زیرا کشمکش های مذهبی بر سر وقایع گذشته، وضعیت کنونی امت را به شدت ناگوار و ناهموار می کند و موجب جدایی میان مجموعه های امت می شود و این همان وضعی است که امام علی علیه السلام و فرزندان او از در افتادن در آن پرهیز داده اند و حتی برای اجتناب از گسست در میان امت، فداکاری های مادی و معنوی فراوان نمودند.

راهبرد وحدت

راهکارهای وحدت در جهان اسلام

اندیشه وحدت اسلامی در عصر حاضر

استراتژی شیعه در مواجهه با تفرقه مذهبی

فقه مقارن؛ بهترین روش دست یابی به وحدت اسلامی

تعدد مذاهب و مسئله تقریب و وحدت اسلامی

ضرورت و راهکارهای وحدت مسلمانان و تشکیل تمدن نوین اسلامی

درآمدی بر وحدت اسلامی در عرصه دیپلماسی فرهنگی

گامی در مسیر درک عمیق از وحدت اسلامی

عوامل وحدت آفرین

ایمان به خداوند و اطاعت: قرآن کریم می فرماید: ای کسانی که ایمان آورده اید. اطاعت کنید خدا و پیامبر و أولِی الأمْر را و هرگاه در چیزی نزاع داشتید، آن را به خدا و پیامبر واگذارید (و از آنها داوری بطلبید)؛ اگر به خدا و قیامت اعتقاد و ایمان دارید. یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ أَطِیعُواْ اللّهَ وَأَطِیعُواْ الرَّسُولَ وَأُوْلِی الأَمْرِ مِنکُمْ فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِی شَیْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَی اللّهِ وَالرَّسُولِ إِن کُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَالْیَوْمِ الآخِرِ ذَلِکَ خَیْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْوِیلا ؛ توجه به مشترکات: قُلْ یَا أَهْلَ الْکِتَابِ تَعَالَوْاْ إِلَی کَلَمَةٍ سَوَاء بَیْنَنَا وَبَیْنَکُمْ أَلاَّ نَعْبُدَ إِلاَّ اللّهَ؛ بگو ای اهل کتاب! بیایید به سوی سخنی که میان ما و شما یکسان است؛ که جز خداوند یگانه را نپرستیم...

حضور در مسجد و جماعت: قرآن کریم می فرماید: وَأَقِیمُواْ الصَّلاَةَ وَآتُواْ الزَّکَاةَ وَارْکَعُواْ مَعَ الرَّاکِعِینَ؛ و نماز را به پا دارید؛ و زکات را بپردازید، و همراه رکوع کنندگان رکوع کنید. حضور در نماز جماعت [با آداب، ارکان و اهمیتی که برای آن ذکر شده] در جهت تقویت وحدت، انسجام و هماهنگی مسلمان است.

عوامل وحدت

عناصر مؤثر در تقریب مسلمانان

تمسک به قرآن و عترت تنها راه وحدت در نگرش فریقین

نقش امامت در وحدت اسلامی

وحدت اسلامی در آینه نماز آدینه

حج مظهر وحدت و اتحاد مسلمین

پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله، محور و الگوی وحدت امت اسلام

وجود نبی مکرم اسلام (صلی الله علیه واله وسلم)، بزرگترین مایه ی وحدت در همه ی ادوار اسلامی بوده است و امروز هم می تواند باشد؛ چون اعتقاد آحاد مسلمانان به آن وجود اقدس بزرگوار، با عاطفه و عشق توأم است و لذا آن بزرگوار، مرکز و محور عواطف و عقاید همه ی مسلمانهاست و همین محوریت، یکی از موجبات انس دلهای مسلمین و نزدیکی فرق اسلامی با یکدیگر به حساب می آید. ابعاد شخصیت نبی اکرم را هیچ انسانی قادر نیست به نحو کامل بیان کند و تصویر نزدیک به واقعی از شخصیت آن بزرگوار ارایه نماید. آنچه ما از برگزیده ی پروردگار عالم و سرور پیامبران سراسر تاریخ شناخته و دانسته ایم، سایه و شبحی از وجود معنوی و باطنی و حقیقی آن بزرگوار است؛ اما همین مقدار معرفت هم برای مسلمانان کافی است تا اولا، حرکت آنها را به سمت کمال تضمین کند و قله ی انسانیت و اوج تکامل بشری را در مقابل چشم آنان قرار بدهد و ثانیا، آنها را به وحدت اسلامی و تجمع حول آن محور تشویق کند.

پیامبر اعظم (ص)، محور وحدت

دیدگاه کلینی، مفید و... درباره روز میلاد پیامبر اکرم (ص) دوازدهم یا هفدهم ربیع الاول

وجود پیامبر (ص) بزرگترین مایه وحدت در همه ادوار اسلامی

وحدت اسلامی و راهکارهای سیاسی - فرهنگی پیامبر اکرم (ص)

منشور برادری و همزیستی(نخستین گام های پیامبر(ص) اتحاد ملی و انسجام اسلامی)

گفته ها و رفتارهای وحدت آفرین رسول اکرم(ص)

نگاهی به راه بردهای ارزشی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله

وحدت اسلامی در کلام علما و اندیشمندان

علامه سیدمحمدحسین طباطبائی با تأکید برلزوم عمل گرایی شیعه با اهل سنت می فرماید: شیعیان صدر اسلام هرگز از صف اکثریت کنار نرفته و در پیشرفت امور عامه اسلامی، با عموم مسلمانان تشریک مساعی و بذل نصح می نمودند و هم اکنون نیز بر عموم مسلمانان لازم است که اتفاق خود را در اصول آیین مقدس اسلامی در نظر گرفته و از این همه فشار و ناراحتی که در طول این مدت از بیگانگان و عوامل خارجی کشیده اند، به خود آمده و تفرقه عملی را کنار گذاشته و در یک صف قرار گیرند. سیدقطب، وحدت را فوری ترین نیاز امت اسلامی دانسته و می گویند: مسلمانان به تعبیر قرآن التی هی اقوم باید ابتدا اساسی ترین عمل که ضروری ترین و فوری ترین آنهاست را در پیش گیرد، یعنی تحصیل جماعت که در قرآن به «اعتصام» تعبیر شده است. چون شرط نتیجه بخش بودن عمل، همگانی بودن آن است. تا تفرق و روشهای مختلف در عمل، اثر آن را خنثی نکند. شیخ محمدحسین کاشف الغطاء در عبارتی نغز لزوم وحدت امت اسلامی را اینگونه بیان می دارد: بنی الاسلام علی دعامتین: کلمه التوحید و توحید الکلمه. شیخ محمد غزالی مصری با شکوه از جدالهای دینی می گوید: دین امر به زدودن شقاق و نزاع می کند و به وحدت و همبستگی دعوت می نماید، چه اینکه خداوند می فرماید: و اعتصموا بحبل الله جمیعاً ولاتفرقوا» و نیز می فرماید: « ولاتنازعوا فتفشلوا اما سوگمندانه، ما رویاروی این نصوص و محکمات هستیم. با یکدیگر بنام دین می ستیزیم و هر یک به راهی می رویم و در آن تعصب می ورزیم و با دیگر برادران خود دشمنی می کنیم.

آراء متفکران جهان اسلام پیرامون انسجام اسلامی

وحدت اسلامی

وحدت اسلامی در اندیشه سیاسی شرف الدین

مبادی و مبانی همگرایی مذهبی از منظر استاد شهید مطهری(ره)

اهتمام به فقه مقارن به وحدت مذاهب اسلامی کمک می کند

اهل تسنن برادر ما نیستند، نفس و جان ما هستند

وحدت بیرونی با برگزاری همایش و قرارداد شکل نمی گیرد، بلکه باید قبل از آن وحدت درونی ایجاد شود

وحدت، تنها با شعار محقق نمی شود؛ همه به میدان بیایند

اعتقاد ما به ولایت فقیه قوی تر از ایرانی هاست

وحدت اسلامی در کلام امام خمینی ره

اگر مسلمین به حسب امری که خدای تبارک و تعالی فرموده است، «و اعتصموا بحبل الله جمیعا و لا تفرقوا»، عمل می کردند، تمام مشکلاتشان، مشکلات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی شان رفع می شد و هیچ قدرتی نمی توانست با آن مقابله کند؛ لکن مع الاسف به واسطه غفلت بعضی و عدم توجه بعضی و تغافل بعضی، از این محروم ماندند و تا این امر الهی تحقق پیدا نکند، باید مسلمین انتظار گرفتاری های بیشتر داشته باشند. "صحیفه نور، ج 7، ص 176" اگر دول اسلامی و ملل مسلمان به جای تکیه به بلوک شرق و غرب، به اسلام تکیه می کردند و تعالیم نورانی و رهایی بخش قرآن کریم را نصب عین خود قرار داده و به کار می بستند، امروز اسیر تجاوزگران صهیونیسم و مرعوب آمریکا و مقهور اراده سازشکارانه و نیزنگ بازی های شیطانی شوروی واقع نمی شدند. دوری دول اسلامی از قرآن کریم، ملت اسلام را به این وضع سیاه نکت بار، مواجه ساخته است. "صحیفه نور، ج 1، ص 186"

امام و وحدت امت

امام امت و وحدت اسلامی

وحدت مسلمین از دیدگاه امام خمینی (ره)

ویژگی همبستی و وحدت اسلامی در اندیشه ی سیاسی امام خمینی (ره)

کارکردهای اجتماعی وحدت در اندیشه امام خمینی رحمه الله بر اساس رویکرد وحدت سیاسی

درآمدی بر ضرورت وحدت و همگرایی در جهان اسلام با تاکید بر اندیشه امام خمینی قدس سره

نگاهی به چشم انداز وحدت در کلام و پیام حضرت امام خمینی

استراتژی وحدت جهان اسلام در اندیشه امام خمینی قدس سره

آرمان وحدت اسلامی در اندیشه امام خمینی

راهکار وحدت سیاسی جهان اسلام در اندیشه امام خمینی رحمه الله

دیدگاههای امام خمینی(س) پیرامون وحدت کلمه و کلمه وحدت

وحدت شیعه و سنی

وحدت اسلامی از منظر امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری

وحدت اسلامی در کلام مقام معظم رهبری

امت اسلامی تنها به این جرم که چون نقطه ثروتمند دنیا قرار گرفته است، چون گردش چرخ تمدن کنونی دنیا متوقف بر امکاناتی است که در این نقطه از دنیا به وفور موجود است، مورد طمع و دست اندازی قدرت ها قرار گرفته که در این راه، هر گونه جنایتی را برای خودشان مجاز می شمارند. این، وضع امت اسلامی است. آیا امت اسلامی در مقابل این دست اندازی قدرتمندانه، نمی تواند از خود دفاع کند؟ جواب این است که چرا ما می توانیم دفاع کنیم. ما ابزارهای زیادی را برای دفاع از حق و موجودیت خود در اختیار داریم. ما جمعیت بزرگی هستیم. ما ثروت عظیمی داریم. ما انسان های برجسته وسرمایه معنوی داریم که به مردم ما قدرت ایستادگی در مقابل زورگویان را می دهد. ما فرهنگ و تمدن با سابقه ای داریم که در دنیا کم نظیر است. ما خیلی امکانات داریم. بنابراین، بالقوه می توانیم دفاع کنیم؛ اما چرا دفاع نمی کنیم؟ چرا عملاً در میدان، کاری از ما برنمی آید؟ چون با هم متحد و یکی نیستیم؛ چون به بهانه های گوناگون، ما را از هم جدا کرده اند؛ لشگر عظیم و مجهزی به نام امت اسلامی را به گروه هایی که هم و غمشان مقابله و مبارزه با هم، ترسیدن از هم و تعرض به هم و پنجه زدن به صورت یکدیگر است، تقسیم کرده اند. در این شرایط، معلوم است که این لشگر، کارایی نخواهد داشت. پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، 18/ 2 / 83

وحدت و یکدلی مسلمانان در نگاه مقام معظم رهبری (دام ظلّه)

گلچین سخنان مقام معظم رهبری مدظله؛ راهکارهای ایجاد وحدت بین مسلمین و وظایف مسلمانان

انسجام اسلامی از دیدگاه مقام معظم رهبری

اهمیت استراتژیک وحدت اسلامی و راه وصول به آن از دیدگاه مقام معظم رهبری

محور وحدت اسلامی

بیانات معظم له در دیدار میهمانان شرکت کننده در اجلاس وحدت اسلامی

درس گفتار قرآنی رهبر معظم انقلاب- 10؛ وحدت اسلامی

شعار مقدس

همه با هم 3

تاریخ وحدت اسلامی

خط انبیاء الهی در طول تاریخ، خط وحدت بوده و این که اختلاف ناشی از دشمنی و کینه بوده است. آنچه را رسول اکرم صلی الله علیه و آله خواسته است همانا زندگی امت واحده است که با همکاری و تعاون و تضامن در راه کسب رضای خداوند حرکت کند. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در راه ایجاد وحدت چنان کوشیده است که جای هیچ شکی نیست. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله مؤمنین را برادر یکدیگر خوانده است. و در آغاز رسالتش همت به تشکیل جامعه و ایجاد وحدت گماشت، و در راه تالیف قلوب مردم تلاش کرد. هجرت پیامبر به مدینه نیز در راستای ایجاد وحدت و اخوت بین مسلمانان انجام گرفت. عمل به کتاب و سنت از مشترکات مورد اتفاق مسلمین است. بزرگان و امامان معصوم علیهم السلام هموراه تاکید و دعوت به وحدت بین امت و اجتماع مسلمانان نموده اند. رمز موفقیت و سعادت جامعه اسلامی را همان وحدت و دوری از تفرقه و اختلاف می دانند. حتی دستور به شرکت در نماز جماعت آنان داده شده است. مانند آنکه سماعه از امام صادق(ع)، از ازدواج و نماز خواندن با اهل سنت پرسش نمود، در پاسخ فرمود. پیامبر خدا با آنان وصلت نمود. مصلحان جهان اسلام مانند آیت الله بروجردی همواره دم از «جهان اسلام» و وحدت امت اسلامی می زد و اصطلاحات دیگر مانند «تقریب مذاهب»، «انسجام اسلامی»، «اصلاح امور مسلمین» را به کار نمی برد، اما اندیشه داوری او همه این مفاهیم را در بر می گرفت. شیخ محمود شلتوت از علمای معروف اهل سنت نیز قایل به وحدت و همگرایی بین مسلمانان بود و از اهل سنت درخواست می نمود که از برخوردهای فیزیکی، و عوامل تفرقه پرهیز نموده و با شیعیان اتحاد داشته باشند. اندیشه وحدت امام خمینی (ره) از مهم ترین و نابترین اندیشه های آرمانی محسوب می شود که این اندیشه نقطه عطف تاریخی در وحدت اسلامی محسوب می شود، آرمان وحدت امام از آنجا ناشی می شود که تفرقه در میان امت اسلامی نتایج ذلت باری ببار آورده که جبران آنها شاید هرگز امکان پذیر نباشد، زیرا اجانب بر مسلمین سیطره یافته و جوامع اسلامی تحت سلطه استعمار فروپاشیده اند، مسلمانان شخصیت و شرافت انسانی خود را از دست داده و در همه ابعاد عقب مانده اند بنابراین استقلال و آزادی و عظمت خود را از کف داده و به شرق و غرب وابسته شده اند، با توجه به این شرایط ننگین است که امام ضرورت وحدت را شدیدا لمس و احساس می کند و برای اصلاح جامعه بشری قیام می نماید تا با ایجاد همبستگی اسلامی و بالاتر از آن بین مستضعفین جهان از دخالت ابرقدرتها در مقدرات کشورهای اسلامی جلوگیری نموده و آنان را به سر منزل پیروزی رهنمون گردد.

وحدت اسلامی از پیدایش تاریخی تا گرایش واقعی

سیاست های حکومت آل بویه در جهت تحکیم وحدت میان شیعه و اهل سنت

جمهوری اسلامی ایران، منادی وحدت

منادیان وحدت اسلامی

چهره شاخص مصلحان وحدت طلب امت اسلامی «سید جمال الدین اسدآبادی» است که به همراه شاگردش «شیخ محمد عبده»، وحدت اسلامی را از مهمترین اهداف آرمانی خود می دانست و در این راه تلاش و کوشش فراوانی به عمل آورد. در این راستا، وی وطن خاصی برای خویش انتخاب نکرد و در طول عمر مبارزاتی خود به کشورهای متعدد سفر نمود و سکنی گزید. دیگر فردی که در راه وحدت اسلامی اقدام نمود، رئیس جامع الازهر مصر، شیخ محمود شلتوت بود که فتوای جواز پیروی از فقه شیعه را صادر نمود و مذهب تشیع را در ردیف چهار مذهب فقهی اهل سنت برسمیت شناخت. تأسیس مرکز «دارالتقریب بین المذاهب الاسلامیه» در قاهره توسط ایت الله محمد تقی قمی در ایجاد این گرایش معتدل در شخص شیخ محمود شلتوت مؤثر بود و تلاش های بی شائبه مرجع تقلید تامه جهان تشیع، حضرت ایت الله العظمی بروجردی در صدور فتوای شیخ شلتوت و برسمیت شناخته شدن مذهب شیعه در کنار مذاهب چهارگانه اهل تسنن که وحدت اسلامی را وارد مرحله نوینی می کرد. نقش بسزایی داشت. علی رغم این تلاشهای وحدت طلبانه علمای شیعه و اهل تسنن، دولتها و ملتهای اسلامی همچنان در تب و تاب تفرقه می سوختند و استعمارگران شرق و غرب با دامن زدن به آتش تفرقه به غارت منابع کشورهای اسلامی می پرداختند. آغاز نهضت اسلامی امام خمینی در سال 1342 و وقوع انقلاب اسلامی 1357 ایران نقطه عطف تفکر وحدت اسلامی ـ وحدت شیعه و سنی از یک طرف و وحدت کشورها و دولتهای اسلامی از طرف دیگر ـ بود که شخص امام خمینی(ره) منادی این وحدت بود.

منادیان وحدت(1) (2)

همکاریهای علمی میان دانشمندان شیعه و سنی

تاریخ و تبار اندیشه وحدت اسلامی میان فریقین در میان علمای معاصر امامیه

کاشف الغطاء فریادگر وحدت اسلامی

رشیدرضا؛ اصلاحگرِ وحدت طلب

علامه شرف الدین عاملی؛ وحدت گرای مبارز

آیت الله بروجردی و وحدت مسلمانان

مروری بر دیدگاه های وحدت گرایانه حضرت آیةالله العظمی بروجردی

همبستگی اسلامی(از رؤیای علامه اقبال تا کارنامه ی امام خمینی)

آرمان وحدت اسلامی

امام خمینی منادی وحدت در جهان اسلام

شهید صدر منادی وحدت

آیت الله خامنه ای از جوانی به دنبال وحدت اسلامی بودند

وحدت در سیره و سخن آیت الله العظمی سیستانی

آثار علامه عسگری مایه وحدت جهان اسلام

استاد فقید الازهر را بشناسیم

اندوهیادی از منادی وحدت، شهید ماموستا دکتر شیخ الاسلام کردستانی

آیت الله تسخیری

ابوشریف از فرماندهی نظامی تا فعالیت در عرصه تقریب

آسیب شناسی وحدت

استعمار واستکبار برای حاکمیت و سلطه سیاه و شیطانی خود در جستجوی زمینه های حاکمیت است. شعار کهنه و همیشگی آنها[ جدایی بیانداز و حکومت کن] بوده که یکی از مهمترین راههای رسیدن به آن ایجاد جو ناسالم و تکفیر در جامعه است. بنابراین استعمار را می توان یکی از علل و عوامل عمده واساسی ایجاد جو تکفیر و تفرقه در جوامع اسلامی و بدبینی نسبت به شخصیت های اسلامی بشمار آورد. واگر بگوئیم موفق ترین راهی که استعمارگران برای از بین بردن نیروها و تضعیف مسلمانان بکار گرفته اند همین اشاعه بدبینی ها واتهامات در جامعه مسلمین بوده سخنی بگزاف نگفته ایم. دشمن در صورتی موافق خواهد شد که زمینه مناسب همکاری عوامل داخلی برای او مهیا گردد. آنچه می تواند عامل موثر و نقش زیربنائی داشته باشد, جهل و بی خبری پیروان مذاهب از یکدیگراست. جهل پیروان مذاهب اسلامی نسبت به عقائد واحکام شان است که باعث بدگمانی، تهمت زدن، و صف آرائی آنان در برابر هم می گردد و براثر همین بی اطلاعی و ناآگاهی است که برخی ازاهل سنت، شیعیان را کسانی می شناسند که دارای قرآنی غیراز قرآن موجود و پیامبرشان علی است و حجشان کربلا و نجف،ائمه را می پرستند بر خاکشان سجده می کنند و هر عمل صحیحی را که در برابر اهل سنت انجام می دهند, برای تقیه است و. .. واز آن طرف،اهل سنت در نظر شیعیان، دشمنان سرسخت علی واهل بیت پیامبر و در ردیف اهل کتاب و یا بدتراز آنان معرفی شده اند. ریشه تمامی این سوءظن ها و بدگمانی ها, جهل و بی خبری ازاحکام و عقائد یکدیگراست.

وحدت وچالش های همگرایی

حربه تکفیر

استعمار و تکفیر

سلفی گری نوین در تقابل با راهبرد وحدت اسلامی

زخم کهنه

مبارزه با تفرقه سازان و تکفیریان جدای از دعوت به وحدت اسلامی نیست

اهانت به مقدسات شیعه و سنی حرام است

تشیع انگلیسی وحدت امت اسلامی را به خطر انداخته است

مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی

اگر صفحات تاریخ را ورق بزنیم، خواهیم دید که چه برادرکشی هایی به بهانة اختلاف شیعه و سنی صورت گرفته است و این اختلاف، منجر به قطع هرگونه ارتباط علمی و فرهنگی میان شیعه و سنی شده است؛ به گونه ای که پیروان این دو مذهب، آن چنان به یکدیگر می نگریستند که گویی پیرو دو دین متفاوت اند. دعوت تقریب مذاهب اسلامی، برای مقابله با این رویه شکل گرفت و بر پایهای علمی و ارشادی و با پشتوانة علما وشخصیتهای بزرگ اسلامی حرکت خود را آغاز کرد. شخصیتهای بزرگی که با توکل به خدا در این میدان پرجنجال گام نهاده، از هیچ حمله ومانع تراشی نهراسیدند. در این میان، استاد محمدتقی قمی از حوزة علمیه شیعه، به قاهره، مرکز بزرگ جهان تسنن مهاجرت کرد و نهال تقریب را نشاند. وی برای اهل سنت تبیین کرد که شیعه را با فرقة غلاة و مخطئه اشتباه گرفته اند، هم چنان که شیعه نیز اهل سنت را با فرقه ناصبی اشتباه گرفته است. او در تبادل اندیشه با علمای اهل سنت و طرح اندیشه های خود همه را به وحدت کلمه و سعة صدر دعوت کرد. حاصل این تبادل نظر، اندیشه ایجاد مرکزی به نام دارالتقریب بین المذاهب الاسلامیه بود. در طول تاریخ، شخصیتهایی از قدما و متأخرین همواره به نوعی در راه وحدت سلامی کوشیده اند که نتیجة برجستهای دربرنداشته است، اما رجال دارالتقریب در مدت کوتاهی توانستند با ایمان خالص و راسخ خود نسبت به هدف والایشان، به موفقیتهای چشمگیری نایل شوند.

اهداف، ساختار و فعالیت های مجمع جهانی /تقریب مذاهب اسلامی

اندیشه ی تقریب در چالش بارویکردهای سلفی و پلورالیستی

مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی - مصاحبه با آیة الله واعظ زاده خراسانی

چشم انداز تقریب مذاهب اسلامی؛ گفت وگو با واعظزاده خراسانی

کنفرانس وحدت اسلامی

همایش بین المللی وحدت اسلامی همه ساله و پس از اعلام هفته وحدت در جمهوری اسلامی ایران و در ایام هفته وحدت در تهران برگزار و همه ساله موضوعات همایش با توجه به مسائل جهان اسلام و مشکلات پیش روی مذاهب اسلامی تعیین می شود. هدف از برزگزاری کنفرانس وحدت ایجاد زمینه های اتحاد و همبستگی جهان اسلام و همفکری علما و دانشمندان، جهت نزدیک سازی دیدگاههای علمی و فرهنگی آنان در زمینه های فقهی، اصولی، کلامی، تفسیری، و نیز بررسی مسائل و مشکلات مسلمانان و ارائه راه حلهای مناسب و موضع گیری مشترک در برابر آن است. میهمانان کنفرانس از میان شخصیتهای فرهیخته، وزرای کشورهای اسلامی، علما و مفتیان، اساتید دانشگاهها و سایرمجامع علمی و فرهنگی داخل و خارج انتخاب می شوند. تاکنون صدها متفکر، عالم و مصلح از سراسر جهان و هزاران تن از علما و متفکران شیعه و اهل تسنن از مناطق گوناگون ایران در این کنفرانس شرکت کره و به ارائه مقاله، سخنرانی و بیان دیدگاههای خود پرداخته اند.

بیست وهفتمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی

بیست و ششمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی در تهران

بیست وچهارمین کنفرانس وحدت اسلامی

بیست و سومین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی

بیستمین کنفرانس وحدت اسلامی

هجدهمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی

پانزدهمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی

گزارشی از سیزدهمین کنفرانس وحدت اسلامی

در سایه قلم : حرف بی صوت اندرین عالم بدیم - از رسالت مصرع موزون شدیم***از رسالت در جهان تکوین ما - از رسالت دین ما آیین ما***از رسالت صد هزار ما یک است - جزو ما از جزو مالاینفک است***...ما زحکم نسبت او ملتیم - اهل عالم را پیام رحمتیم***از میان بحر او خیزیم ما - مثل موج از هم نمی ریزیم ما

بازتاب وحدت اسلامی در شعر شاعران عصر مشروطه

پیامبر اعظم(ص)، محور وحدت در شعر اقبال

من «وحدت » نام دارم

دست در دست هم

تجلی همبستگی اسلامی

وحدت

بر بلندای بام ها

هفته وحدت، روزهای همدلی

آغاز هفته وحدت

معرفی کتاب

وحدت از دیدگاه امام خمینی، استخراج و تنظیم و نشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ اول، تهران، 1376 ش، 431 صفحه، وزیری، 5000 نسخه***این کتاب، مجموعه بیانات و نوشته های امام خمینی - رضوان الله علیه - درباره وحدت اسلامی است که از کتاب های چهل حدیث، صحیفه نور، کشف الاسرار، مناسک حج، ولایت فقیه و وصیت نامه سیاسی - الهی، استخراج و تنظیم شده است.اثر مذکور شامل شش فصل است: 1-ماهیت وحدت؛ 2-ضرورت وحدت؛ 3-روش های ایجاد وحدت؛ 4-آثار و نتایج وحدت؛ 5-وجوه مختلف وحدت؛ 6-فقدان وحدت "علل و نتایج تفرقه".***ویژگی ها و بعثت پیامبر (ص)؛ این کتاب، گزیده ای از بیانات حضرت آیت الله العظمی سیدعلی خامنه ای(مدظله العالی) رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره شخصیت، ویژگی ها و بعثت نبی مکرم اسلام(ص) است که از میان بیانات معظم له از خرداد 1368 تا شهریور 1391 با ویژگی های زیر انتخاب و به ترتیب تاریخی ارائه شده است: 1- از میان مطالب مرتبط با زندگی و شخصیت آن حضرت، درس های زندگی و بعثت پیامبر که مورد نیاز همه انسان ها و جوامع انسانی در طول تاریخ و به ویژه دوران معاصر است انتخاب شده است. 2- مخاطب بیانات معظم له عمدتاً نخبگان، روشنفکران و زمامداران کشورهای اسلامی اند.

وحدت از دیدگاه امام خمینی قدس سره

گزیده ای از بیانات رهبر معظم انقلاب درباره حضرت محمد(ص)

جامع ترین اثر درباره سبک زندگی محمدی(ص)

وحدت اسلامی، واقعیت ها و توهم ها

لعن‎های نامقدس و معاشرت با اهل سنت

حُکومتِ مُدارا

معرفی کتاب

تشیع انگلیسی؛ معادله ای برای مهار تمدنی شیعه

نگارخانه

احادیثی در خصوص وحدت

سخن‌نگاشت : دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامى‌

دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامى‌ با رهبر معظم انقلاب

کنفرانس وحدت اسلامی، در روز میلاد پیامبر اکرم (ص) [1]

کنفرانس وحدت اسلامی، در روز میلاد پیامبر اکرم (ص) [2]

لینک های مرتبط

امیرالمؤمنین (ع) اسوه وحدت

گنجینه - تابستان 1386، شماره 64 و 65

سایت مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی

رسول اعظم حضرت محمد صلی الله علیه و آله

وحدت

بیانات مقام معظم رهبری و هفته وحدت اسلامی

ما در جمهوری اسلامی... از دوازدهم تا هفدهم ربیع‌الاوّل را، به عنوان هفته ‌ی وحدت نامگذاری کرده‌ ایم. این یک نامگذاری محض نیست، یک حرکت سیاسی و تاکتیکی هم نیست؛ این یک اعتقاد و ایمان قلبی است. جمهوری اسلامی به معنای واقعی کلمه معتقد به لزوم اتّحاد امّت اسلامی است. این [کار] سابقه هم دارد؛ یعنی مخصوص زمان ما و دوران جمهوری اسلامی نیست. مرجع بزرگی مثل مرحوم آیت‌ الله بروجردی که مرجع کلّ دنیای شیعه در زمان جوانی ما بود، طرف ‌دار جدّی وحدت اسلامی بودند، طرف‌ دار جدّی تقریب مذاهب اسلامی بودند؛ با بزرگان علمای دنیای اسلام و اهل سنّت مراوده داشتند، گفتگو داشتند؛ این یک اعتقاد است، یک اعتقاد قلبی و عمیق است. بعضی‌ها تصوّر میکنند یا وانمود میکنند که این یک تاکتیک سیاسی است؛ نه، این جور نیست؛ این یک ایمان قلبی است؛ معتقدیم به این و معتقدیم که خدای متعال این را از ما خواسته است.۱۳۹۸/۰۸/۲۴

بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامى‌

تحقق اتحاد اسلامی؛ خواسته قطعی پیامبرصلّی ‌الله ‌علیه ‌وآله

شعار اتحاد اسلامی، یک شعار مقدس است. امروز اگر پیامبر مکرم اسلام (صلّی اللّه علیه و ءاله) در میان ما بود، به اقتضای آیه‌ی شریفه‌ی «عزیز علیه ما عنتّم حریص علیکم بالمؤمنین رئوف رحیم» ما را به اتحاد دعوت میکرد؛ از ایجاد اختلافاتِ اینچنینی جلوگیری میکرد. ما اگر چنانچه علاقه‌ مند به نبی مکرم اسلام هستیم، باید این خواسته‌ ی قطعی آن بزرگوار را تحقق ببخشیم.۱۳۹۱/۱۱/۱۰

بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی

وحدت

وحدت, حفظ وحدت, وحدت اسلامی, عزت اسلامی, جهان اسلام

اگر ما با هم باشیم، کشورهای اسلامی، ملّتهای مسلمان - سنّی و شیعه و فِرَق مختلف تسنّن و تشیّع - با یکدیگر دلهایشان صاف باشد، نسبت به یکدیگر سوءظن نداشته باشند، سوءنیّت نداشته باشند، به یکدیگر اهانت نکنند، ببینید در دنیا چه اتّفاقی خواهد افتاد؛ چه عزّتی برای اسلام درست خواهد شد! وحدت؛ وحدت.۱۳۹۳/۱۰/۱۹

بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان بیست و هشتمین کنفرانس بین‌المللى وحدت اسلامى‌

وحدت, حفظ وحدت, وحدت اسلامی, عزت اسلامی, جهان اسلام

اسلام‌هراسی, اختلاف‌افکنی, اختلاف‌افکنی, وحدت, حفظ وحدت, وحدت اسلامی, جنگ شیعه و سنی, دشمنان اسلام

یک عدّه ای در دنیا دارند پول خرج میکنند برای اسلام هراسی، برای اینکه چهره ی اسلام را در دنیا خراب کنند، [آنوقت] ما هم در درون خودمان سعی کنیم چهره ی یکدیگر را خراب کنیم، تخریب کنیم، مردم را از یکدیگر بترسانیم! این خلاف حکمت است، خلاف سیاست است.۱۳۹۳/۱۰/۱۹

بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان بیست و هشتمین کنفرانس بین‌المللى وحدت اسلامى‌

اسلام‌هراسی, اختلاف‌افکنی, اختلاف‌افکنی, وحدت, حفظ وحدت, وحدت اسلامی, جنگ شیعه و سنی, دشمنان اسلام

جهان اسلام, وحدت, وحدت اسلامی

اگر ملّتهای کشورهای اسلامی در همه ی این منطقه ی وسیع - که یک کسر بسیار بزرگی از جمعیّت دنیا را تشکیل میدهند - نه در جزئیّات، [بلکه] در جهت گیریهای کلّی با یکدیگر همراه باشند، دنیای اسلام به اوج ترقّی و تعالی خواهد رسید۱۳۹۳/۱۰/۱۹

بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان بیست و هشتمین کنفرانس بین‌المللى وحدت اسلامى‌

جهان اسلام, وحدت, وحدت اسلامی

مردم ایران, بصیرت, وحدت, وحدت اسلامی, مصالح ملّی

امروز بحمدالله ملّت ایران این بصیرت، این آگاهی، این معرفت والا را یافته است که بداند مصلحت آیندهی کشورش بستگی دارد به اتّحاد اسلامی، با ملّتهای مسلمان و با کشورهای دیگر.۱۳۹۳/۱۰/۱۹

بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان بیست و هشتمین کنفرانس بین‌المللى وحدت اسلامى‌

مردم ایران, بصیرت, وحدت, وحدت اسلامی, مصالح ملّی

مصلحت‌اندیشی, وحدت, وحدت اسلامی, مسلمان, امت بزرگ اسلامی

امروز باید همه ی مسلمانان در اقصی نقاط عالم، به امّت اسلامی بیندیشند، به وحدت اسلامی بیندیشند؛ اگر ما به امّت اسلامی فکر کردیم، منافع کشورهایمان هم تأمین خواهد شد۱۳۹۳/۱۰/۱۹

بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان بیست و هشتمین کنفرانس بین‌المللى وحدت اسلامى‌

مصلحت‌اندیشی, وحدت, وحدت اسلامی, مسلمان, امت بزرگ اسلامی

حفظ وحدت, وحدت

اختلاف سلیقه در زمینه ‌هاى سیاسى - در زمینه ‌هاى سیاسى خُرد و کلان - وجود دارد، اما این اختلافها نباید وحدت کشور را و همدلى کشور را از بین ببرد؛ همه بایستى با هم باشند؛۱۳۹۳/۰۶/۱۳

بیانات در دیدار با اعضاى مجلس خبرگان رهبرى

حفظ وحدت, وحدت

مسلمانها باید با هر عامل مخالفِ وحدت و ضدّ وحدت مقابله بكنند؛ این یك تكلیف بزرگ برای همه ی ما است.۱۳۹۲/۱۰/۲۹

بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی

وحدت

وحدت به معنای تكیه ‌ی بر مشتركات است. ما مشتركات زیادی داریم؛ میان مسلمانان، مشتركات بیش از موارد اختلافی است؛ روی مشتركات باید تكیه كنند.۱۳۹۲/۱۰/۲۹

بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی

وحدت, جملات طلایی برگزیده

وحدت ملی و رفق و مدارا پشتوانه ‌ی امنیت كشور و خنثی‌ كننده ‌‌ی ترفندهای دشمنان است.۱۳۹۲/۰۳/۲۵

پیام به مناسبت حضور حماسی مردم در انتخابات ریاست‌جمهوری یازدهم

امنیت ملّی, وحدت, جملات طلایی برگزیده

یكی از دستورات قرآن این است كه آحاد امت اسلامی با یكدیگر متحد باشند؛ دست در دست یكدیگر بگذارند: «و اعتصموا بحبل اللّه جمیعا و لا تفرّقوا». این خطاب به كیست؟ خطاب به همه‌ی مؤمنین به اسلام در سراسر دنیا است.۱۳۹۲/۰۳/۱۸

بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در مسابقات بین‌المللی قرآن کریم

وحدت

امروز اتحاد و اتفاق بین مسلمانان، یك فریضه ‌ی فوری است. ببینید از جنگ و اختلاف چه مفاسدی به وجود می‌آید؛ ببینید در دنیای اسلام، تروریسم كور به بهانه ‌ی اختلافات مذهبی، چه فجایعی به راه می‌اندازد؛ ببینید با این اختلافاتی كه بین ما مسلمانان به وجود آوردند، رژیم صهیونیستی غاصب چه نفس راحتی میكشد.۱۳۹۲/۰۳/۱۸

بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در مسابقات بین‌المللی قرآن کریم

وحدت

وحدت، اصلی از اصول اسلامی است

وحدت... یک تاکتیک نیست، وحدت یک اصلی از اصول اسلام است، وحدت یک امر قرآنی است. اینکه میفرماید «وَ ‌اعتَصِموا بِحَبلِ اللهِ جَمیعاً وَ لاتَفَرَّقوا»، خیلی مهم است؛ یعنی در اعتصامِ به حبل‌الله هم که مهم‌ ترین کارها است، ‌اجتمعوا؛ [یعنی] اتّفاق حتّی در اعتصام به حبل‌الله که مظهرش مثلاً حج است، مظهرش نماز جمعه است؛ یعنی اجتماع حتّی ‌در اعتصام به حبل‌ الله مورد نظر قرآن و شریعت اسلامی است؛ این خیلی به نظر مهم است. یا در این آیات سوره ‌ی حجرات ‌‌«وَ اِن طائِفَتانِ مِنَ المُؤمِنینَ اقتَتَلوا فَاَصلِحوا بَینَهُما فَاِن بَغَت اِحداهُما عَلَى الاُخرى‌ فَقاتِلُوا الَّتی‌ تَبغی حَتّىٰ تَفی‌ءَ اِلىٰ اَمرِ ‌الله»؛ یعنی مسئله‌ ی اتّفاق و اتّحاد این‌قدر مهم است که اگر کسی بَغی کرد، باید با او مقاتله کرد، با آن مسلمان باید ‌مقاتله کرد برای اینکه او را به وحدت برگردانیم؛ این‌قدر وحدت مهم است! اینها را نمیشود نادیده گرفت. بعد هم که «اِنَّمَا ‌المُؤمِنونَ اِخوَةٌ فَاَصلِحوا بَینَ‌ اَخَوَیکُم‌»؛ یعنی مسئله‌ ی وحدت یک اصل قرآنی است و ما نباید از آن غفلت کنیم.‌۱۴۰۳/۰۶/۲۶

بیانات در دیدار جمعی از علما و بزرگان اهل سنت کشور

وحدت, وحدت اسلامی, امت بزرگ اسلامی, اصل اسلامی

وَاعتَصِموا بِحَبلِ اللَّهِ جَميعًا وَلا تَفَرَّقوا ۚ وَاذكُروا نِعمَتَ اللَّهِ عَلَيكُم إِذ كُنتُم أَعداءً فَأَلَّفَ بَينَ قُلوبِكُم فَأَصبَحتُم بِنِعمَتِهِ إِخوانًا وَكُنتُم عَلىٰ شَفا حُفرَةٍ مِنَ النّارِ فَأَنقَذَكُم مِنها ۗ كَذٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُم آياتِهِ لَعَلَّكُم تَهتَدونَ سوره مبارکه آل عمران آیه ۱۰۳ ترجمه: و همگی به ریسمان خدا [= قرآن و اسلام، و هرگونه وسیله وحدت‌]، چنگ زنید، و پراکنده نشوید! و نعمت بزرگِ خدا را بر خود، به یاد آرید که چگونه دشمن یکدیگر بودید، و او میان دلهای شما، الفت ایجاد کرد، و به برکتِ نعمتِ او، برادر شدید! و شما بر لبِ حفره‌ای از آتش بودید، خدا شما را از آن نجات داد؛ این چنین، خداوند آیات خود را برای شما آشکار می‌سازد؛ شاید پذیرای هدایت شوید.

وَإِن طائِفَتانِ مِنَ المُؤمِنينَ اقتَتَلوا فَأَصلِحوا بَينَهُما ۖ فَإِن بَغَت إِحداهُما عَلَى الأُخرىٰ فَقاتِلُوا الَّتي تَبغي حَتّىٰ تَفيءَ إِلىٰ أَمرِ اللَّهِ ۚ فَإِن فاءَت فَأَصلِحوا بَينَهُما بِالعَدلِ وَأَقسِطوا ۖ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ المُقسِطينَ
سوره مبارکه الحجرات آیه ۹ ترجمه: و هرگاه دو گروه از مؤمنان با هم به نزاع و جنگ پردازند، آنها را آشتی دهید؛ و اگر یکی از آن دو بر دیگری تجاوز کند، با گروه متجاوز پیکار کنید تا به فرمان خدا بازگردد؛ و هرگاه بازگشت (و زمینه صلح فراهم شد)، در میان آن دو به عدالت صلح برقرار سازید؛ و عدالت پیشه کنید که خداوند عدالت پیشگان را دوست می‌دارد.

إِنَّمَا المُؤمِنونَ إِخوَةٌ فَأَصلِحوا بَينَ أَخَوَيكُم ۚ وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُم تُرحَمونَ سوره مبارکه الحجرات آیه ۱۰ ترجمه: مؤمنان برادر یکدیگرند؛ پس دو برادر خود را صلح و آشتی دهید و تقوای الهی پیشه کنید، باشد که مشمول رحمت او شوید!

اراده الهی بر وحدت مسلمانان است ‌

اراده‌ ی الهی ـ اراده ‌ی تشریعی الهی ـ بر این قرار گرفته است که آحاد مسلمانها به هم نزدیک بشوند، همدیگر را بشناسند، ‌با هم همفکری کنند، با هم تصمیم بگیرند؛ خلأ بزرگِ امروزِ ما این است: «با هم تصمیم بگیرند». یک جا جمع بشوند که ‌این جمع شدن یک خروجیِ مطلوبی برای عالم اسلام داشته باشد، ‌بلکه برای بشریّت داشته باشد؛ ما دنبال این هستیم... ‌این دو نکته در حج وجود دارد:‌ هم نکته‌ ی «ذکر»، هم نکته ‌ی اتّحاد و وحدت اسلامی . حالا البتّه در قرآن، در کلمات ‌رسول مکرّم اسلام و بزرگان اسلام مسئله‌ ی عدم تفرّق، مخصوص حج نیست؛ «وَ اعتَصِموا بِحَبلِ اللَّهِ جَمیعاً وَ لا ‌تَفَرَّقوا» و آیات متعدّد قرآن، از تفرّق و دشمنی با یکدیگر و مانند اینها نهی میکند مسلمانها را.‌۱۴۰۳/۰۲/۱۷

بیانات در دیدار کارگزاران حج

اراده الهی, وحدت, ذکر خدا, حج

وَاعتَصِموا بِحَبلِ اللَّهِ جَميعًا وَلا تَفَرَّقوا ۚ وَاذكُروا نِعمَتَ اللَّهِ عَلَيكُم إِذ كُنتُم أَعداءً فَأَلَّفَ بَينَ قُلوبِكُم فَأَصبَحتُم بِنِعمَتِهِ إِخوانًا وَكُنتُم عَلىٰ شَفا حُفرَةٍ مِنَ النّارِ فَأَنقَذَكُم مِنها ۗ كَذٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُم آياتِهِ لَعَلَّكُم تَهتَدونَ سوره مبارکه آل عمران آیه ۱۰۳ ترجمه: و همگی به ریسمان خدا [= قرآن و اسلام، و هرگونه وسیله وحدت‌]، چنگ زنید، و پراکنده نشوید! و نعمت (بزرگِ) خدا را بر خود، به یاد آرید که چگونه دشمن یکدیگر بودید، و او میان دلهای شما، الفت ایجاد کرد، و به برکتِ نعمتِ او، برادر شدید! و شما بر لبِ حفره‌ای از آتش بودید، خدا شما را از آن نجات داد؛ این چنین، خداوند آیات خود را برای شما آشکار می‌سازد؛ شاید پذیرای هدایت شوید.

اتّحاد مسلمانان یک فریضه‌ ی قطعیِ قرآنی است

چند نکته را در مورد وحدت مسلمین عرض میکنیم. یک نکته این است که اتّحاد مسلمانان یک فریضه ‌ی قطعیِ قرآنی است؛ این یک چیز دل بخواه نیست؛ این را به عنوان یک وظیفه باید نگاه کنیم. قرآن دستور داده: وَاعتَصِموا بِحَبلِ اللهِ جَمیعًا وَلا تَفَرَّقوا؛‌ یعنی حتّی در اعتصام به حبل‌الله هم با اجتماع باید این کار را انجام بدهید. وَاعتَصِموا بِحَبلِ اللهِ جَمیعًا وَلا تَفَرَّقوا؛ این «امر» است دیگر؛ چرا ما این را به یک امر اخلاقی تبدیل میکنیم؟ این یک دستور است، یک حکم است که باید بر طبق این عمل کرد؛ و همچنین آیات متعدّد دیگری که در قرآن هست؛ [مثل آیه‌ ی] «وَ لا تَنازَعوا فَتَفشَلوا وَ تَذهَبَ ریحُکُم» تا آخر؛ این یک نکته که این یک فریضه است . نکته‌ ی دوّم؛ وحدت و اتّحاد مسلمانها یک امر تاکتیکی نیست که حالا بعضی خیال کنند به خاطر شرایط خاصّی ما بایستی با همدیگر متّحد باشیم؛ نه، یک امر اصولی است؛ هم‌ افزایی مسلمانها لازم است؛ اگر مسلمانها متّحد باشند، هم‌افزایی میکنند و همه قوی میشوند؛ وقتی که این هم‌ افزایی وجود داشته باشد، حتّی آنهایی که مایلند ــ و مانعی هم نیست ــ که تعامل با غیر مسلمانها داشته باشند، با دست پُر وارد این تعامل میشوند. بنابراین این هم نکته‌ی بعد که این یک امر اصولی است، و امر تاکتیکی نیست . نکته ‌ی سوّم این است که علّت اینکه ما در جمهوری اسلامی بر وحدت مسلمین، زیاد تأکید میکنیم، این است که فاصله زیاد است. امروز مرتّباً تلاش میشود که بین فِرَق مسلمین، بین شیعه و سنّی اختلاف ایجاد بشود؛ تلاش جدّی و برنامه‌ریزی‌شده. شما ملاحظه کنید، امروز کلمه‌ ی شیعه و «سنّی» وارد ادبیّات سیاسی آمریکا شده! آمریکایی‌ها به شیعه و سنّی چه‌ کار دارند؟ چند سال است که در ادبیّات سیاسیِ آمریکا مسئله‌ ی سنّی بودن و شیعه بودن وارد شده، که بله، فلان کشور شیعه ‌اند، فلان کشور سنّی ‌اند؛ با اینکه آنها با اصل اسلام مخالفند و دشمنند امّا مسئله ‌ی شیعه و سنّی را رها نمیکنند. پس این چیزها هست؛ اختلافات را روزبه‌ روز دارند زیاد میکنند، سوء تفاهم‌ ها را زیاد میکنند. بنابراین ما تأکید میکنیم و علّت تأکید ما این است. و ملاحظه هم میکنید که دست‌ آموزهای آمریکا در هر جای دنیای اسلام که بتوانند، فتنه ایجاد میکنند. نزدیک‌ ترین نمونه ‌اش همین حوادث تأسّف ‌بار و گریه ‌آور افغانستان در این دو جمعه‌ ی گذشته است که مسجد مردمِ مسلمان و در حال نماز را منفجر کردند؛ چه کسی منفجر میکند؟ داعش؛ داعش کیست؟ داعش همان مجموعه‌ ای است که آمریکایی‌ها ــ همین گروه دموکرات آمریکا [که الان در قدرتند] ــ صریحاً گفتند که این را ما به وجود آورده‌ایم؛ البتّه حالا نمیگویند، حالا انکار میکنند، امّا این از آنها سر زده، این را صریحاً بیان کرده ‌اند. بنابراین لازم است که این قضیّه را دنبال کنیم . نکته‌ ی چهارم این است که تصوّر نکنیم با این [کار] که ما هر سال در هفته ‌ی وحدت دُور هم می‌نشینیم، سخنرانی میکنیم، حرف میزنیم، حالا یک جلسه، دو جلسه‌ ی دیگر در این طرف و آن طرف دنیا بنشینیم دُور هم حرف بزنیم، وظیفه‌ ی ما انجام گرفته؛ نه، وظیفه با این چیزها تمام نمیشود؛ لازم است که هر کسی، در هر نقطه ‌ای، در هر جایی که حضور دارد، محور بحث مهمّ اتّحاد باشد؛ و بحث کنیم، تبیین کنیم، تحریض کنیم، برنامه ‌ریزی کنیم، تقسیم کار کنیم در این زمینه‌ها؛ این کار واجب و لازمی است که باید انجام بگیرد. حالا اینکه میگویم برنامه‌ریزی کنیم، مثلاً در همین قضیّه ‌ی افغانستان که من عرض کردم، یکی از راه‌های جلوگیری از این حوادث این است که مسئولان محترمِ کنونی افغانستان، خودشان در این مراکز و مساجد حضور پیدا کنند، در نمازها حضور پیدا کنند، یا برادران اهل تسنّن را تشویق کنند که در این مراکز حضور پیدا کنند. اینکه میگوییم برنامه ‌ریزی کنند، مثلاً این جور کارهایی را میشود در دنیای اسلام انجام داد . نکته ‌ی بعدی این است که یکی از هدفهای نظام جمهوری اسلامی که ما تعریف کردیم، عبارت است از ایجاد تمدّن نوین اسلامی؛ یعنی یکی از اهداف نظام جمهوری اسلامی و اهداف انقلاب اسلامی، ایجاد تمدّن نوین اسلامی است: تمدّن اسلامی با نگاه به ظرفیّتهای امروز و حقایق و واقعیّات امروز. این کار جز با اتّحاد شیعه و سنّی امکان ‌پذیر نیست؛ این را تنها یک کشور و یک فرقه نمیتواند انجام بدهد؛ برای این بایستی همه با هم همکاری کنند . این هم نکته ‌ی بعدی است؛ بنابراین این هم یک ضرورت دیگر . یک نکته ‌ی دیگر ــ نکته ‌ی ششم ــ اینکه- شاخص عمده‌ برای اتّحاد مسلمین، مسئله ‌ی فلسطین است؛ مسئله‌ ی فلسطین، شاخص است. اگر چنانچه اتّحاد مسلمین تحقّق پیدا بکند، قضیّه‌ ی فلسطین قطعاً به بهترین وجه حل خواهد شد. هر چه ما در قضیّه ‌ی فلسطین جدّیّت بیشتری برای احیای حقوق ملّت فلسطین به خرج بدهیم، به اتّحاد مسلمین نزدیک‌ تر میشویم. این مسئله ‌ی عادّی ‌سازی‌های اخیر ــ که متأسّفانه بعضی از دولتها خطا کردند، خطای بزرگی کردند و گناه کردند و عادّی‌سازی [روابط] کردند با رژیم غاصب و ظالم صهیونیستی ــ حرکتی ضدّ وحدت اسلامی و ضدّ اتّحاد اسلامی است؛ از این راه باید برگردند و این خطای بزرگ را بایستی جبران بکنند. خب، این هم مسئله ‌ی اتّحاد. بنابراین آنچه در ابعاد جامعه‌ ی اسلامی و بین‌الملل اسلامی میخواستیم عرض بکنیم، همین دو نکته بود که اینها را عرض کردیم.۱۴۰۰/۰۸/۰۲

بیانات در دیدار میهمانان کنفرانس وحدت اسلامى‌ و جمعی از مسئولان نظام

وحدت, حفظ وحدت, وحدت اسلامی, وحدت اسلامی, وحدت شیعه و سنی

امروز بیش از همیشه اهمّیّت این ابتکار بزرگ امام راحل [در تعیین هفته وحدت] آشکار شده است. آن روزی که امام بزرگوار هفته ‌ی وحدت را اعلام کردند و وحدت مذاهب اسلامی و فِرَق اسلامی را در جهت‌ گیری‌ها و در گرایشهای عمومی، سیاسی و اجتماعیِ خودشان اعلام کردند، آن روز خیلی از مخاطبین واقعی این پیام نتوانستند اهمّیّت این پیام را درک کنند؛ از جمله مسئولین خیلی از کشورهای اسلامی که اصلاً نفهمیدند چقدر این پیام حائز اهمّیّت است. خیلی‌ها هم نفهمیدند، خیلی‌ها هم لج کردند؛ یعنی به دنبال اغراض گوناگونی که داشتند، این پیام را ندیده گرفتند. امروز ما میفهمیم که این پیام چقدر مهم بوده. حوادثی که امروز اتّفاق افتاده، این اختلافات گوناگونی که میان کشورهای اسلامی اتّفاق افتاده، این حوادث هولناکی که در بعضی از کشورهای منطقه، در سوریه، در عراق، در یک برهه‌ ای در لیبی، در یمن، و در افغانستان، از این اتّفاقاتی که در اینجاها افتاد انسان میفهمد که چقدر اتّحاد دنیای اسلام مهم بود و چقدر یکپارچگی امّت اسلامی عنصر ذی ‌قیمتی بود که امام آن را اعلام کردند، آن را درخواست کردند، آن را مطرح کردند که اگر بود، بسیاری از این قضایا اتّفاق نمی افتاد... متأسّفانه خیلی از دولتهای مسلمان و خیلی از مخاطبینِ واقعی، اهمّیّت این ابتکار را درک نکرده ‌اند، لکن دشمن اهمّیّت این را درک کرد؛ دشمن فهمید که این توصیه‌ ی امام راحل که اتّحاد فِرَق اسلامی است در جهت‌ گیری ‌های کلّی -عقایدشان برای خودشان باشد؛ هر کسی برای خودش عقاید و مناسک خودش را داشته باشد- چقدر برای امّت اسلامی اهمّیّت دارد و چقدر نفوذ دشمن را در آنها کم میکند؛ چون دشمن این را فهمید، شروع کرد به برنامه ‌ریزی بر ضدّ این حرکت.۱۳۹۹/۰۸/۱۳

بیانات در سخنرانی تلویزیونی به مناسبت سالروز ولادت پیامبر اعظم(ص) و امام صادق(ع)

دشمن برنامه‌ های عملیّاتی‌ ای را در مقابله ‌ی با پیام وحدت امام بزرگوار انجام داد؛ از جمله ایجاد مراکزی برای تولید اندیشه‌ های ضدّ تقریبی؛ [در مقابل آنچه] ما میگوییم تقریب فِرَق اسلامی. نشستند مراکزی را درست کردند، به یک عدّه مزدور هم پول دادند، آنجا نشاندند که بنشینند فکر و مطلب تهیّه کنند برای اثبات ضدّ تقریب، ؛ یعنی جوری عمل بکنند که این سیاست بزرگ امام، این تدبیر عظیم و الهی امام را خنثیٰ کنند. ایجاد مراکز تولید اندیشه. و ایجاد گروه‌های تکفیری. این گروه جرّار داعش را خود دشمنان اسلام فراهم کرده‌اند؛ آمریکایی‌ ها اعتراف کرده‌ اند. البتّه ما خبرهایی داشتیم، اطّلاعاتی داشتیم لکن اگر ما میگفتیم، ممکن بود محلّ تردید قرار بگیرد، امّا خودشان اعتراف کردند؛ هم کسانی در آن دولتی که این داعش را به وجود آورده بود اعتراف کردند، هم در دولت بعدی، این شخصی که حالا سر کار است، صریحاً گفت که داعش را اینها به وجود آورده ‌اند و از او حمایت کرده‌ اند؛ به مزدورانشان در منطقه، دولتهای پیرو و تابع خودشان دستور دادند، به اینها پول دادند، از اینجا و آنجا برایشان سلاح خریدند، امکانات دادند، برایشان تجهیزات فراهم کردند... بنابراین، هم مرکز تولید فکر درست کردند، هم جریانهای تروریستی را به وجود آوردند، هم عناصری را که نمیدانستند و نمیخواستند وارد این بازی بشوند، به طور غافل و نادانسته وارد جریان کردند، عصبانی‌شان کردند، وادار کردند که اینها به همدیگر بدگویی کنند؛ شما ناگهان می‌بینید که مثلاً فرض کنید در فلان کشور همسایه ‌ی ما یک "شخص" منبری، میرود روی منبر و به مقدّسات آن فرقه‌ی دیگر اهانت میکند، بعد پایین می‌آید، میرود در سفارت انگلیس پناهنده میشود؛ این چیزی است که اتّفاق افتاده، تازه هم اتّفاق افتاده و از این قبیل کارها زیاد است؛ یعنی کم نیست. افراد را وادار میکنند که مردم را عصبانی کنند، مخاطبین را عصبانی کنند، به جان هم بیندازند. خب اینها که صریحاً گفتند که آنها این "کارها" را انجام داده‌اند. منتها من این را میخواهم بگویم که برخی از دولتهای این منطقه که پشتیبانی‌های مالی را به عهده گرفته ‌اند، گناهشان از آحادی که وابسته به این گروه‌ها شده‌ اند، بیشتر است؛ یعنی آن کسی که از فلان گوشه ‌ی دنیای اسلام از روی تعصّب دینی و همراه با جهالت می‌آید و جزو این گروه تروریستی میشود، گناهش کمتر از آن رئیس و آن مسئول و آن پادشاهی است که پول میدهد و اینها را راه می‌اندازد و تسلیحات برایشان فراهم میکند و مانند اینها. البتّه جرم اصلی مربوط به آمریکایی‌ها است؛ واقعاً این جور است.۱۳۹۹/۰۸/۱۳

بیانات در سخنرانی تلویزیونی به مناسبت سالروز ولادت پیامبر اعظم(ص) و امام صادق(ع)

وحدت

امروز مانند همیشه و بیش از همیشه، مصلحتِ الزامی امّت اسلامی، در وحدت است؛ وحدتی که ید واحده در برابر تهدیدها و دشمنی‌ها پدید ‌آوَرَد و بر سر شیطان مجسّم، آمریکای متجاوز و غدّار و سگ زنجیری‌اش رژیم صهیونیستی، رعدآسا فریاد کشد و در برابر زورگویی‌ها، شجاعانه سینه سپر کند. این معنی فرمان الهی است که فرمود: وَاعتَصِموا بِحَبلِ اللهِ جَمیعًا وَلا تَفَرَّقوا. قرآن حکیم، امّت اسلامی را در چهارچوب «اَشِدّاءُ عَلَی الکُفّارِ رُحَماءُ بَینَهُم» معرّفی میکند، و از او وظیفه ‌ی «وَلا تَرکَنوا اِلَی الَّذینَ ظَلَموا»، «وَلَن یَجعَلَ اللهُ لِلکافِرینَ عَلَی المُؤمِنینَ سَبیلًا»، «فَقاتِلوا اَئِمَّةَ الکُفر» و «لا تَتَّخِذوا عَدُوّی وَ عَدُوَّکُم اَولِیاء» را میطلبد، و برای اینکه دشمن را مشخّص کند، حکمِ «لا یَنهٰکُمُ اللهُ عَنِ الَّذینَ لَم یُقاتِلوکُم فِی الدّینِ وَلَم یُخرِجوکُم مِن دِیارِکُم» صادر میفرماید. این فرمانهای مهم و سرنوشت‌ساز، هرگز نباید از منظومه ‌ی فکری و ارزشی ما مسلمانان جدا مانده و به‌ دست فراموشی سپرده شود.۱۳۹۹/۰۵/۰۷

پیام به مناسبت فرارسیدن ایام حج

وحدت

وحدت مراتبی دارد؛ اتّحاد دنیای اسلام مراتبی دارد؛ پایین ‌ترین مرتبه ‌اش این است که جوامع اسلامی، کشورهای اسلامی، دولتهای اسلامی، اقوام اسلامی، مذاهب اسلامی، علیه هم دست به تعرّض نزنند، با هم معارضه نکنند، به یکدیگر ضربه نزنند؛ این قدم اوّل است. البتّه بالاتر از این، این است که دنیای اسلام علاوه بر اینکه به یکدیگر ضربه نمیزنند، در مقابل دشمن مشترک هم دست به دست هم بدهند، اتّحاد واقعی و کافی داشته باشند، از یکدیگر دفاع کنند. این هم یک قدم بالاتر است؛ از این بالاتر هم این است که کشورهای اسلامی،‌ ملّتهای اسلامی هم‌افزایی کنند. کشورهای اسلامی از لحاظ علمی، از لحاظ ثروت، از لحاظ امنیّت، از لحاظ قدرت سیاسی در یک سطح نیستند، میتوانند به یکدیگر کمک کنند، هم‌افزایی کنند، آنهایی که بالاترند در هر بخشی، دست آن کسانی را که پایین‌تر هستند بگیرند؛ این هم یک مرحله‌ ای از وحدت است. مرحله ‌ی بالاتر هم این است که همه‌ ی دنیای اسلام متّحد بشوند در جهت رسیدن به تمدّن نوین اسلامی. این چیزی است که جمهوری اسلامی هدف غایی قرار داده: رسیدن به تمدّن اسلامی، منتها تمدّن متناسب با این زمان، تمدّن نوین اسلام. اینها مراتب وحدت است. خب حالا شما ملاحظه کنید پایین ‌ترین این مراتب چه بود؟ این بود که کشورهای اسلامی به یکدیگر تعرّض نکنند و در مقابل دشمن مشترک در کنار هم قرار بگیرند؛ اگر همین را امروز ما رعایت میکردیم، این همه مصیبت در دنیای اسلام وجود نداشت. اگر چنانچه در قضیّه ‌ی فلسطین که بزرگ ‌ترین مصیبت دنیای اسلام مسئله ‌ی فلسطین است - چون یک ملّت را از خانه‌ ی خودش، از وطن خودش بیرون کردند، کسانی را آوردند در آنجا ساکن کردند، حاکم کردند و صاحب‌ خانه‌ ها را زیر این فشار قرار میدهند؛ ملاحظه میکنید این وضع غزّه است و جنایات صهیونیست‌ها، این وضع این طرف [دیگر] کشور فلسطین و‌ ساحل غربی است- دنیای اسلام به همین پایین‌ ترین مراحل وحدت خود را ملتزم میکردند، پایبند میکردند، این اتّفاقات نمی‌افتاد، دشمن جرئت نمیکرد این کار را بکند. شما ملاحظه کنید در دنیای اسلام چه حوادثی، جنگهای خونینی [اتّفاق افتاده]؛ قضیّه ‌ی یمن، قضایای گوناگون منطقه‌ ی غربی،‌ شمال آفریقا؛ اینها همه بر اثر این است که ما بین خودمان کمترین حدّ وحدت را که اسلام از ما خواسته است مورد توجّه قرار ندادیم؛ این وظیفه ‌ی بسیار سنگینی است. این را ما عرض میکنیم برای صاحبان افکار روشن،‌ برجسته. بحمد الله دنیای اسلام از انسانهای برجسته‌ ای برخوردار است، صاحبان فکری هستند، به طور جدّ دنبال باشند. جوانها، ملّتهای مسلمان علاقه ‌مندند امّا دستهای تفرقه ‌افکن وجود دارد دیگر، که باید در مقابل اینها ایستاد. در دنیای اسلام امروز از شمال آفریقا تا شرق آسیا تا میانمار مسلمانها زیر فشارند؛ در شرق و غرب دنیای اسلام مسلمانها زیر فشارند.۱۳۹۸/۰۸/۲۴

بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامى‌

وحدت

باید به فکر اتّحاد امّت اسلام بود. ما نصیحت میکنیم این کشورهایی را، این دولتهایی را که فراموش میکنند قرآن از آنها چه خواسته است، یادشان میرود. همین آیات...: وَ الَّذینَ مَعَه، اَشِدّاءُ عَلَی الکُفّارِ رُحَماءُ بَینَهُم، اینها «اشدّاء علی المؤمنین رحماء مع الکفّار» هستند؛ عکس؛ اینها مسلمانند؟ هر جایی که یک روز سیاستهای انگلیس، و امروز آمریکا در کشورهای اسلامی وارد شد، پا گذاشت، از این فتنه‌ انگیزی‌ها به وجود آمد؛... بین کشورهای اسلامی اختلاف ایجاد میکنند، نفرت و نقار ایجاد میکنند.۱۳۹۸/۰۳/۱۵

بیانات در دیدار مسئولان نظام و سفرای کشورهای اسلامی

وحدت

امروز هر حرکتی که به اتّحاد امّت اسلامی بینجامد مبارک است، یک حسنه است؛ نیّت دشمنان اسلام ایجاد تفرقه است؛ نیّت ما مؤمنینِ به اسلام بایستی ایجاد وحدت در دنیای اسلام و میان امّت اسلامی و تعارف گروه‌ها و فرقه‌ های امّت اسلامی با یکدیگر باشد...؛ یکی از چیزهایی که ما همواره به‌عنوان یک مشکل به آن نگاه کردیم این است که فِرَق مختلف امّت اسلامی از یکدیگر شناسایی درستی ندارند، معرفت صحیح و مطابق واقعی از یکدیگر ندارند. دشمنان، خارجی‌ها، بیگانگان در موارد زیادی آمده‌اند این فرقه را در چشم آن فرقه ‌ی دیگر معرّفی کردند، آن فرقه را در چشم این فرقه معرّفی کردند، با نگاه خصمانه و با اَغراض پلید و با نیّت ایجاد عِداوت. ما در طول این تاریخ ۱۰۰ سال و ١۵۰ سال اخیر نمونه‌ های زیادی را به ‌طور واضح مشاهده میکنیم و می‌ بینیم؛ در همین قضایای چندین سال اخیر به ‌طور آشکار مشاهده میکنیم قضاوتهایی را که در معرض دید فِرَق اسلامی از یک فرقه انجام میگیرد و بعکس. دشمنان می‌آیند ما را در چشم یکدیگر زشت جلوه میدهند، ما را در چشم یکدیگر نامطلوب جلوه میدهند؛ این کار دشمنان است. هر حرکتی که موجب بشود ما همدیگر را درست بشناسیم، بیشتر بشناسیم، بهتر بشناسیم، نقاط قوّتِ هم را بدانیم، این نقاط قوّت را هم‌ افزایی کنیم، منتقل به یکدیگر بکنیم، این حرکت به وحدت و یکپارچگی و اعتلای امّت اسلامی خواهد انجامید.۱۳۹۷/۰۲/۲۲

بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در کنگره «نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی»

وحدت

ما بایستی نگذاریم که تفاوتهای نژادی، منطقه ‌ای، زبانی، فرقه ‌ای، بین ما اختلاف ایجاد کند. ما این را به همه گفته‌ ایم، امروز هم میگوییم و همواره گفته‌ ایم. حتّی کسانی که با ما صریحاً دشمنی کرده‌ اند، ما به آنها هم گفته ‌ایم که ما آماده هستیم با شما برادرانه برخورد کنیم؛ البتّه خب بعضی‌ها نمیتوانند این کار را بکنند، از بعضی از دولتها این کار برنمی‌آید، لکن عقیده ‌ی ما این است که دنیای اسلام با جمعیّت زیاد، با امکانات فراوان، با جایگاه و منطقه‌ ی فوق‌العاده حسّاسی که امروز چه در آفریقا و چه در آسیا -چه در غرب آسیا، چه در مرکز آسیا- دارا است، بلاشک اتّحاد این مجموعه میتواند یک قدرت بزرگی را در دنیا تشکیل بدهد که بتواند اثرگذار باشد. این اتّحاد را بایستی ما انجام بدهیم، هم‌افزایی کنیم، به یکدیگر کمک کنیم، نیروهایمان را به کمک هم بفرستیم. این ستیزه ‌گری‌هایی که معمول شده است - که بیشتر هم دست آمریکا و صهیونیستها در میان است؛ آنها هستند که دارند اختلاف ایجاد میکنند- بایستی متوقّف بشود و نگذاریم برای رژیم صهیونیستی، با این کارها حاشیه ‌ی اَمن درست کنند. یکی از آرزوهای دشمنان دنیای اسلام، این است که در داخلِ دنیای اسلام، اختلافات، دعواها، جنگ و خونریزی وجود داشته باشد، برای اینکه حاشیه‌ ی امنی برای صهیونیستها درست بشود؛ از این مانع بشویم و تا آنجایی که میتوانیم، نگذاریم.۱۳۹۶/۱۰/۲۶

بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در کنفرانس اتحادیه بین‌ المجالس سازمان همکاری اسلامی

وحدت

چند منطقه در کشور هست -استان کردستان هست، بخش ترکمن ‌صحرا در استان گلستان هست، و استان سیستان و بلوچستان- که در آنجا سنّی و شیعی کنار هم زندگی میکنند. ما میخواهیم به دنیا این را تعلیم بدهیم و بگوییم که برادران مسلمان بیایند باهم همکاری کنند، در کنار هم زندگی کنند؛ نمونه ‌اش اینجا در سیستان و بلوچستان. دشمن اتّفاقاً روی همین نقطه تکیه کرده، روی همین نقطه انگشت گذاشته و میخواهد تفرقه ایجاد کند. شما وقتی‌که می‌آیید میگویید که یک بچّه‌ ی سنّیِ یازده دوازده‌ ساله در شلمچه برای دفاع از جمهوری اسلامی به شهادت میرسد، این بزرگ ‌ترین خبر از وحدت و همدلی شیعه و سنّی در سیستان و بلوچستان است؛ این ‌چیز کوچکی نیست، این مسئله‌ ی خیلی مهمّی است! وقتی‌که فرض بفرمایید فلان مولویِ سنّی به‌خاطر دفاع از جمهوری اسلامی مورد تهاجم دشمن قرار میگیرد و به دست ضدّ انقلاب به شهادت میرسد، اینها را باید بزرگ کنید، اینها را باید برجسته کنید، نمایان کنید؛ چنین ‌چیزهایی ما داشته‌ ایم در سیستان و بلوچستان. این خیلی مهم است که شما در این استان، این وحدت حقیقی و واقعی را به نمایش بکشید.۱۳۹۶/۱۱/۱۶

بیانات در دیدار اعضای ستاد برگزاری کنگره ملی شهدای استان سیستان و‌ بلوچستان

وحدت

امروز متأسّفانه هستند حاکمانی در این منطقه و نخبگانی در این منطقه که به ساز آمریکا میرقصند. آنچه آنها میخواهند، انجام میدهند؛ برای آنها کار میکنند علیه امّت اسلامی و علیه اسلام. اینها به ضرر اسلام است. ما هیچ انگیزه ‌ای برای اختلاف با دولتهای مسلمان نداریم؛ ما معتقد به وحدتیم، ما علاقه ‌مند به وحدتیم. این ایّام، ایّام هفته ‌ی وحدت است. هفته‌ ی وحدت را امام بزرگوار ما اعلام کرد؛ وحدت بین فِرَق اسلامی. و خدا را سپاسگزاریم که جمهوری اسلامی و ملّت ایران توانستند در عمل، بین خودشان و برادران مسلمانشان از فِرَق مختلف اسلامی، وحدت و برادری را ایجاد کنند. ما هیچ مشکلی و مسئله ‌ای نداریم؛ امّا در مقابلِ این حرکت طالب وحدت، و دنبالِ حرکتِ علاقه ‌مندِ به وحدت و مُستَهدِف وحدت، کسانی هستند که تصمیمشان بر ایجاد اختلاف و بر ایجاد جنگ است؛ سیاستشان این است و دارند دنبال میکنند این کار را. خب چه‌ کار کنیم در مقابل اینها؟ در مقابل این کسانی که سیاست آمریکا را در این منطقه دنبال میکنند، چه باید کرد؟ زبان ما زبان نصیحت است؛ بله، جهّالِ بعضی از این دولتها نسبت به ملّت ایران و جمهوری اسلامی حرفهایی میزنند که اینها قابل اعتنا نیست؛ بنای بر جواب دادن به تُرَّهات آنها نیست؛ ما بنای بر نصیحت داریم، ما نصیحت میکنیم. این کاری که بعضی از دولتهای منطقه، امروز دارند انجام میدهند در خدمت آمریکا، این به ضرر خود آنها است؛ این عاقبتش همانی است که در قرآن فرمود: خودشان را نابود میکنند. دشمن هر کاری بتواند، انجام میدهد. در داخل منطقه‌ ی ما این تکفیری‌ها را راه انداختند برای اینکه به خیال خودشان جنگ مذهبی راه بیندازند، امّا خدای متعال توی دهن اینها زد و جنگ مذهبی راه نیفتاد و راه نخواهد افتاد. ما در مقابل تحریک‌ شدگان دشمن، ایستادگی کردیم، ایستادیم و بحمدالله موفّق هم شدیم، لکن مسئله ‌ی‌ آنها مسئله ‌ی مزدوری دشمن بود؛ جنگ مذهبی نبود، جنگ طائفی نبود، جنگ فرقه ‌ای نبود. دشمن این را میخواست؛ دشمن میخواست جنگ سنّی و شیعه راه بیندازد، منتها فرمود: اَلحَمدُللهِ الَّذی جَعَلَ اَعدائَنا مِنَ الحُمَقاء، خداوند متعال، دشمنانِ ما را احمق قرار داده. داعش در این منطقه تعداد افرادی که از سنّی‌ها کشت و نابود کرد، بیشتر بود از آن تعداد افرادی که از شیعه کشت! اینها میخواستند جنگ سنّی و شیعه راه بیندازند. خدای متعال توی دهنشان زد. مقابله ‌ی ما با نیروهای تکفیری، مقابله ‌ی با ظلم بود، مقابله‌ی با تحریف اسلام بود؛ مبارزه ‌ی با گروهِ وحشیِ دور از اخلاق اسلامی و مدنیّت اسلامی‌ و حقیقت اسلام بود که انسانها را زنده ‌‌زنده آتش میزدند‌، انسانها را زنده ‌زنده پوست میکندند، خانواده ‌های مسلمان را به اسارت میگرفتند و فساد سیاسی، فساد جنسی، فساد مالی، فساد عملی، همه ‌جور فسادی، اینها را فرا گرفته بود. اینها عامل آمریکا بودند، عامل صهیونیسم بودند، دنباله ‌هایشان هم هرجا باشند عامل آمریکا و عامل صهیونیسم ‌اند. این یک واقعیّتی است؛ ما در مقابل اینها ایستادیم. دنیای اسلام اگر بخواهد به عزّت برسد، بایستی وحدت را و اتّحاد و اتّفاق را از دست ندهد. دنیای اسلام اگر بخواهد به قدرت و عزّت برسد، باید در مقابل صهیونیسم بِایستد.۱۳۹۶/۰۹/۱۵

بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامى‌

وحدت

امروز دنیای اسلام به... اتّحاد و... همدلی بشدّت نیازمند است. امروز پیکر دنیای اسلام زخم ‌خورده است؛ امروز دشمنان اسلام توانسته ‌اند با ایجاد جنگ و خِلاف در بین خود مسلمین، آنها را فَشَل کنند، آنها را مشغول به خود کنند و دشمنان آنها را در حاشیه‌ ی امن نگه ‌دارند. در منطقه ‌ی غرب آسیا، رژیم غاصب صهیونیست در امنیّت به سر ببرد، ولی مسلمانها به جان هم بیفتند! این حقیقت و واقعیّتی است که امروز وجود دارد؛ و این کار، کار دشمنان اسلام است؛ کار آمریکا است، کار صهیونیسم بین‌المللی ا‌ست، و کارِ ادامه‌ های آنها و همکاران آنها در این منطقه است. با کمال تأسّف باید قبول کنیم که در درونِ خودِ امّتِ اسلامی و دولتهای اسلامی، کسانی هستند که همان کاری را که آمریکا میخواهد و صهیونیست میخواهد، انجام میدهند؛ مخارجش را عهده‌ ‌دار میشوند، مقدّماتش را فراهم میکنند، ابزار آنها میشوند؛ برای چه؟ برای جراحت وارد کردن بر پیکر امّت اسلامی. در یک‌ چنین شرایطی اتّحاد امّت اسلامی اوجب واجبات است؛ باید دُور هم جمع بشویم.۱۳۹۶/۰۹/۰۲

بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در اجلاس «محبان اهل‌بیت(ع) و مسئله تکفیری‌ها»

وحدت

امروز امّت اسلامی دچار مشکلات فراوانی است؛ جراحتهایی بر پیکره‌ی این امّت وارد شده است و وارد میشود؛ مهم‌ترین اینها اختلاف است. سعی دشمنان اسلام این است که بین گروه‌های مسلمان به بهانه‌های مختلف ایجاد اختلاف کنند، شقاق و دشمنی ایجاد کنند؛ به بهانه ‌ی قومیّت، به بهانه‌ی مذهب، به بهانه ‌ی جغرافیا، به بهانه ‌ی مشکلات ارضی و مرزی؛ همه‌ی این بهانه‌ها در اختیار آنها قرار گرفته است و متأسّفانه دشمن استفاده میکند و ما که مسئولان دولتهای اسلامی هستیم، از این کار دشمن غفلت میکنیم.

بنده با خودم فکر میکنم، آن‌وقتی که انسان می‌شنود که فلان سناتور آمریکایی که با اصل اسلام و کشورهای اسلامی دشمن است، دغدغه‌ ی جامعه‌ ی سنّی را در مقابل شیعه ابراز میکند، وقتی انسان این ترفند را مشاهده میکند، جا دارد بشدّت نگران بشود، جا دارد بشدّت مراقب باشد. دشمنی که با اصل اسلام مخالف است، حالا نسبت به یک گروه اسلامی، در مقابل یک گروه دیگر ابراز پشتیبانی بکند! این جز خباثت، جز توطئه، جز ایجاد دشمنی چیز دیگری است؟ و این اتّفاقاً متأسّفانه امروز وجود دارد؛ ما باید به فکر باشیم، ما باید بفهمیم.
همه‌ ی کشورهای اسلامی از تفرقه ضرر میکنند و همه ‌ی‌ آنها از اتّحاد سود میبرند. اتّحاد کشورهای اسلامی، نزدیک شدن اینها، به کار نبردن نیروهایشان علیه یکدیگر، به نفع خود کشورهای متّحد است، به نفع خود کشورهای اسلامی است. این را ما باید بفهمیم، این یک حکمت الهی است، یک حکمت اسلامی است؛ متأسّفانه به این توجّه نمیشود. امروز ما در داخل دنیای اسلام دچار مشکلیم، دچار خون ‌ریزی هستیم؛ جراحتهای خون ‌بار امروز وجود دارد. یمن یک نمونه‌ ی از آنها است. اینها را بایستی توجّه کرد. مسائل سوریه، مسائل عراق، مسائل شمال آفریقا، مسائل گوناگونی که انسان مشاهده میکند در دنیای اسلام، همه نشانه ‌های وجود اختلاف و وجود دعوا است، و این به ضرر اسلام است، به ضرر امّت اسلامی است. این [مشکل] را باید حل کنیم.

یکی از برجستگی‌های راه ‌پیمایی روز قدس همین است. شما ملاحظه کنید؛ تقریباً در همه‌ ی شهرهای کوچک و بزرگ ایران، مردم در روز قدس، با دهان روزه.... راه می‌ افتند در خیابانها...؛ اینها همین مردم شیعه هستند که برای فلسطینیانی که اهل ‌سنّتند، دارند این‌جور اظهار همدردی و همراهی میکنند. معنای اتّحاد این است، معنای پایبندی به وحدت امّت اسلامی این است، که امام بزرگوار این را پایه ‌گذاری کرد و امروز مردم دارند حرکت میکنند.۱۳۹۶/۰۴/۰۵

بیانات در دیدار مسئولان نظام و سفرای کشورهای اسلامی

وحدت

امروز دولتهای اسلامی باید توجّه کنند که علّت اینکه آمریکا با این دولت اسلامی همراهی میکند، با آن ‌یکی دشمنی میکند، به‌خاطر این است که میخواهند اینها با همدیگر همدست نشوند، اینها با همدیگر متّحد نشوند، اینها منافع مشترک خودشان را تشخیص ندهند؛ برای این است. متأسّفانه آمریکا در این سیاستِ اختلاف‌ افکنی‌ در منطقه‌ ی ما موفّق بوده است؛ این مایه‌ی تأسّف است! دستشان در جیب بعضی از دولتها برای غارت سرمایه ‌های آنها [است]، و برای اینکه این کار آسان بشود، دشمن‌تراشی میکنند ؛ یا جمهوری اسلامی را، یا ایران را، یا تشیّع را به ‌عنوان یک دشمن معرّفی میکنند تا بتوانند آنها را غارت کنند. اینها سیاستهای رایجِ امروز قدرتهایی است که در رأس آنها آمریکا است؛ این را باید همه بفهمیم، این را باید همه احساس کنیم، باید در مقابل این بِایستیم. ایستادن در مقابل این، ایجاد اتّحاد و ایجاد وحدت است بین کشورهای اسلامی.۱۳۹۶/۰۲/۰۵

بیانات در دیدار مسئولان نظام و سفرای کشورهای اسلامی

وحدت

امروز دنیای اسلام دچار محنتهای بزرگی است و راه‌حلّ ‌آن محنتها، اتّحاد اسلامی است. وحدت، هم ‌افزایی، کمک به یکدیگر، از اختلافات مذهبی و فکری عبور کردن. امروز نگاه دستگاه استکبار و استعمار به دنیای اسلام، این است که سعی میکنند دنیای اسلام را هرچه بیشتر از وحدتِ خود دور کنند. این برای آنها تهدید است: یک‌ونیم میلیارد مسلمان، این‌همه کشورهای اسلامی با این‌همه منابع، این نیروی انسانی فوق‌العاده؛ اگر این مجموعه متّحد باشد و با وحدت به سمت اهداف اسلامی حرکت بکند، قدرتمندانْ دیگر نمیتوانند در دنیا کوس قدرت بزنند؛ آمریکا دیگر نمیتواند اراده ‌ی خود را بر کشورها و بر دولتها و بر ملّتها تحمیل کند؛ شبکه‌ ی بدخیمِ خبیثِ صهیونیستی دیگر نمیتواند دولتها و قدرتهای گوناگون را در پنجه ‌ی اقتدار خود بگیرد و آنها را در جهت راه خود و کار خود پیش ببرد؛ اگر مسلمانها متّحد باشند این[طور] است.۱۳۹۵/۰۹/۲۷

بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی

وحدت

اگر مسلمانها متّحد باشند، وضع فلسطین آن‌چنان که امروز مشاهده میکنیم نخواهد بود؛ امروز وضع فلسطین، وضع سختی است؛ غزّه یک ‌جور، ساحل غربی آن یک‌ جور. ملّت فلسطین، امروز زیر فشار شدید روزانه است؛ میخواهند مسئله ‌ی فلسطین را از اذهان دور کنند و به فراموشی بسپارند. میخواهند منطقه‌ ی غرب آسیا را -شامل همین کشورهای ما- که یک منطقه‌ی فوق‌ العاده حسّاس راهبردی است، [یعنی] هم از لحاظ جغرافیایی، هم از لحاظ منابع طبیعی، هم از لحاظ گذرگاه‌ های آبی یک منطقه‌ ی حسّاسی است، به خودشان مشغول کنند؛ مسلمان در مقابل مسلمان، عرب در مقابل عرب بِایستند و همدیگر را هدف بگیرند و یکدیگر را نابود بکنند تا ارتشهای کشورهای مسلمان، مخصوصاً ارتشهایی که در همسایگی صهیونیست‌ها قرار دارند روزبه‌‌‌‌‌‌‌روز تضعیف بشوند؛ هدف آنها این است.۱۳۹۵/۰۹/۲۷

بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی

وحدت

امروز دو اراده در این منطقه با یکدیگر در تعارضند: یک اراده، اراده‌ی وحدت است؛ یک اراده، اراده ‌ی تفرقه است. اراده‌ ی وحدت، متعلّق به مؤمنین است؛ فریاد اتّحاد و اجتماع مسلمین از حنجره‌های با اخلاص بلند است و مسلمانها را دعوت میکنند به اینکه به مشترکاتشان توجّه بکنند؛ اگر این[طور] بشود و اگر این وحدت اتّفاق بیفتد، وضعی که امروز مسلمانها دارند دیگر به این شکل نخواهد بود و مسلمان عزّت پیدا خواهد کرد. امروز شما ملاحظه کنید از منتها الیه شرق آسیا در میانمار مسلمان‌کشی هست، تا غرب آفریقا در نیجریه و امثال اینها؛ همه‌جا مسلمانها کشته میشوند ؛ حالا یک ‌جا به دست بودایی کشته میشوند، یک ‌جا به‌ دست بوکوحرام و داعش و امثال اینها کشته میشوند. یک عدّه‌ ای هم در این آتشها میدمند؛ شیعه ‌ی انگلیسی و سنّی آمریکایی مثل هم هستند؛ همه، دولبه ‌ی یک قیچی هستند؛ سعیشان این است که مسلمانها را به جان هم بیندازند؛ این پیام اراده ‌ی تفرقه است که اراده ‌ی شیطانی است؛ امّا پیام وحدت این است که اینها از این اختلافات عبور بکنند، در کنار هم قرار بگیرند، با هم کار کنند.۱۳۹۵/۰۹/۲۷

بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی

وحدت

]اگر] شما امروز نگاه کنید به اظهاراتی که از مستکبرین و متصرّفین فضاهای حیاتی ملّتها سر میزند، می‌بینید که دعوت به تفرقه است؛ از قدیم، به سیاست انگلیسی‌ها گفته میشد سیاستِ تفرقه بینداز و آقایی کن؛ فَرِّق تَسُد، آقایی کن به برکت تفرقه انداختن؛ آن‌‌و‌قتی که انگلیس قدرتی داشت، این سیاست آنها بود؛ امروز هم این سیاست را قدرتمندان امروز مادّی دنیا دارند؛ چه آمریکا، چه اخیراً باز انگلیس. انگلیس‌ها در منطقه‌ی ما همیشه منبع شر بودند، همیشه منبع نکبت برای ملّتها بودند؛ ضربه‌هایی که اینها به حیات ملّتها در این منطقه زدند، شاید در کمتر نقطه‌ای در دنیا از سوی یک قدرتی نظیر داشته باشد. در شبه قارّه‌ ی هند -که امروز هند و بنگلادش و پاکستان است- آن‌جور ضربه زدند، آن‌جور مردم را فشار دادند؛ در افغانستان یک‌ جور، در ایران یک‌ جور، در منطقه ‌ی عراق یک‌ جور؛ بالاخره در فلسطین هم که آن حرکت مشئوم و خباثت ‌آلود را انجام دادند و مسلمانها را و در واقع یک ملّت را آواره کردند و از خانه‌ ی خودش دور کردند؛ یک کشور تاریخی ثبت ‌شده ‌ی از چند هزار سال پیش -به نام فلسطین- با سیاست انگلیسی‌ها از بین رفت. در این منطقه از دو قرن پیش به این طرف - دو قرن و اندکی، از حدود ۱۸۰۰ [میلادی] به این طرف- هرچه از انگلیس‌ها سر زده است، شرّ و فساد و تهدید بوده؛ آن‌وقت این مسئول انگلیسی می‌آید اینجا و میگوید ایران تهدید منطقه است؛ ایران تهدید منطقه است؟ این خیلی بی‌شرمی میخواهد که کسانی که خودشان در طول زمان، تهدید و خطر و نکبت برای منطقه بوده‌اند، بیایند کشور مظلوم و عزیز ما را متّهم کنند؛ اینها این‌جوری‌ هستند. از وقتی در این منطقه نشانه‌های بیداری اسلامی دیده شد، فعّالیّتهای ایجاد تفرقه بیشتر شد؛ اینها تفرقه را یک وسیله‌ ای میدانستند برای اینکه بر ملّتها مسلّط بشوند. از زمانی که احساس شد در این منطقه حرفهای نو، افکار اسلامی نو، ایستادگی ملّتها، زنده شدن و سرپا شدن ملّتها دارد وجود پیدا میکند، حرکت تفرقه‌آمیز دشمنان بیشتر شد؛ وقتی‌که نظام اسلامی در ایران سرپا آمد، که پرچم اسلام را برافراشته کرد، قرآن را سرِ دست گرفت و با افتخار گفت که ما به اسلام عمل میکنیم و قدرت و سیاست و امکانات و ارتش و نیروی مسلّح و همه چیز را با خود همراه داشت و از آنها استفاده کرد و روزبه ‌روز آنها را تقویّت کرد، این حرکت تفرقه‌آمیز بیشتر شده است. این حرکت تفرقه ‌آمیز را تشدید کردند برای مقابله ‌ی با این قیام اسلامی و با این عزّت اسلامی. اسلام برای آنها مایه ‌ی خطر بود وقتی بیداری به ملّت مسلمان داد؛ امّا آن اسلامی که دولت ندارد، ارتش ندارد، دستگاه سیاسی ندارد، اموال ندارد، یک ملّت بزرگ و مجاهد ندارد، فرق میکند با آن اسلامی که همه‌ ی اینها را دارد.۱۳۹۵/۰۹/۲۷

بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی

وحدت

به نظر ما مهم ‌ترین آمادگی امروز، عبارت است از اتّحاد بین مسلمین. برحذر باشند مسلمانها از ایجاد اختلاف؛ فرقی نمیکند، همه‌ ی فِرَق، شیعه و سنّی ندارد. همه‌ ی فِرَق اسلامی باید سعی کنند در اینکه اختلافات فکری خودشان را در زیر مشترکات فراوانی که وجود دارد، مورد اغماض قرار بدهند و از آن اغماض کنند. وجود مقدّس پیامبر اعظم، نقطه‌ ی کانونیِ توجّه محبّتها و علائق آحاد ملّتهای مسلمان است. همه عشق می‌ورزند به پیغمبر؛ این نقطه ‌ی کانونی است، این نقطه ‌ی اصلی است. قرآن محلّ توجّه و اعتقاد همه ‌ی مسلمانان است؛ کعبه‌ ی شریف همین‌جور؛ چقدر مشترکات بین مسلمانها زیاد است! این مشترکات را مورد توجّه قرار بدهند؛ عوامل دشمنان را، عوامل استکبار را در منطقه بشناسند. متأسّفانه آن دشمنِ صریح، می‌آید میگوید «شماها با هم دشمنید، این کشور تهدید شما است»، یعنی شما دشمن آنها هستید، آنها هم دشمن شما هستند! او دشمن است که این حرف را میزند، خب واضح است؛ آنهایی که می‌شنوند حرف او را -[آنها] که در ظاهرِ اسلامی و با نام اسلامی دارند زندگی میکنند و حکومت میکنند- چرا باید از او قبول کنند؟ چرا باید حرف او را تصدیق کنند؟ چرا باید ممشای بعضی از دولتهای منطقه، متأسّفانه ممشای پیروی از دشمنان صریح اسلام و دشمنان صریح امّت اسلامی باشد؟۱۳۹۵/۰۹/۲۷

بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی

وحدت

استکبار جهانی و استعمار، از یکی دو قرن پیش، مصلحت خود را در این دانست که بین ملّتهای مسلمان اختلاف بیندازد. مصلحت را در این دانست، چرا؟ چون در این صورت میتوانست ثروتهای اینها را غارت کند، اینها را از پیشرفتهایی که حقّ آنها بود باز بدارد؛ استثمار کند. قدرتهای جهانی به برکت علمی که پیدا کرده بودند و فنّاوری‌ای که پیدا کرده بودند و سلاحهایی که ساخته بودند، هدفشان را این قرار دادند و متأسّفانه تا حدود زیادی هم موفّق شدند. اینکه ما از اوّل انقلاب تا امروز دائم دستِ دوستی را به سمت ملّتهای مسلمان و به سمت دولتهای مسلمان دراز کردیم، دعوت کردیم به اتّحاد، به وحدت، به ایستادگی در مقابل توطئه‌ های دشمن، به‌خاطر این است.۱۳۹۵/۰۵/۱۱

بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم

وحدت

یکی از تجربه‌های ملّت ایران ایجاد اتّحاد است. خب، مگر در کشور ما اختلاف سلیقه کم است؛ در مسائل سیاسی، در مسائل فکری، در مسائل عقیدتی اختلاف زیاد است امّا مردم با وجود این اختلافات، وحدت خودشان را حفظ کردند. بعضی از بخشهای کشور ما قومیّتهای مشخّصی زندگی میکنند؛ آن قومیّتها هم در مراسم بیست ‌ودوّم بهمن، در مراسم روز قدس، در مراسم گوناگونی که مظهر انقلاب است، همان‌ جوری شرکت میکنند که بقیّه ‌ی آحاد کشور شرکت میکنند. منطقه ‌ی کُرد[زبان] داریم، منطقه‌ ی بلوچ‌[زبان‌] داریم، منطقه‌ ی عرب‌[زبان‌] داریم، منطقه ‌ی ترک‌[زبان‌] داریم؛ گاهی اوقات حرکات اینها به نفع انقلاب و به نفع نظام جمهوری اسلامی، برجسته‌ تر از جاهای دیگر است؛ این را هم دیده ‌ایم. این آن وحدت اسلامی است و ملّت ایران این را تجربه کرده است.۱۳۹۴/۰۵/۳۱

بیانات در دیدار مسئولان و دست‌اندرکاران حج‌

وحدت

از همه‌ ی کسانی که در مقابله ‌ی با سیاستهای تفرقه‌ افکنانه ‌ی آمریکا ایستادگی میکنند حمایت میکنیم؛ با همه‌ی کسانی که این تفرقه ‌افکنی را به‌وجود می‌آورند طرفیم و مقابلیم. ما تشیّعی را که مرکز و پایگاه تبلیغاتش لندن است قبول نداریم؛ این تشیّعی نیست که ائمّه علیهم ‌السّلام آن را ترویج کردند و آن را خواستند. تشیّعی که بر پایه ‌ی ایجاد اختلاف، بر پایه ‌ی تمهید و صاف‌کردن جادّه برای حضور دشمنهای اسلام است، این تشیّع، تشیّع نیست؛ این انحراف است. تشیّع مظهر تامّ اسلام ناب است، مظهر قرآن است. ما از کسانی که کمک به وحدت میکنند حمایت میکنیم، با کسانی که ضدّ وحدت عمل میکنند مخالفت میکنیم.۱۳۹۴/۰۵/۲۶

بیانات در دیدار اعضای مجمع جهانی اهل بیت علیهم‌السلام و اتحادیه‌ی رادیو و تلویزیون‌های اسلامی

وحدت

امروز در دنیای اسلام گرفتاری‌ ها بسیار زیاد است. اسلام این ‌همه بر وحدت و یکپارچگی مسلمین و برادری مسلمانان تأکید فرموده است؛ حتّی در اعتصام به حبل‌الله، میتوان تک‌ تک به حبل‌الله اعتصام پیدا کرد، [امّا] این را اسلام توصیه نمیکند؛ وَ اعتَصِموا بِحَبلِ اللهِ جَمیعًا؛ همه با هم به حبل الهی تمسّک کنید، با هم باشید. با این‌همه سفارش و این‌همه تأکید، امروز ما مسلمانها متأسّفانه به این دستور اسلام عمل نمیکنیم؛ نتیجه ‌اش هم همین است که ملاحظه میکنید. من میخواهم از آحاد مسلمین، مخصوصاً از علما، روشنفکران، مسئولان دولتها، سیاستمداران، زبدگان، نخبگان در همه‌ ی کشورها درخواست کنم که دست خائن دشمنان امّت اسلامی را در این تفرقه ببینند و مشاهده کنند. این تفرقه طبیعی نیست، این تفرقه تحمیلی است، این تفرقه تلقینی است. مسلمانان به ‌طور طبیعی در کنار هم میتوانند زندگی کنند و تجربه‌ها نشان داده است که آن‌وقتی که وسوسه‌ ی دشمن، دمدمه ‌ی دشمن، خباثت دشمن وارد میدان نشده است، با هم زندگی کرده ‌اند. این را ما در کشور خودمان دیده ‌ایم، در عراق دیده ‌ایم، در کشورهای دیگر اسلامی هم‌ مشاهده کرده ‌ایم.

این تفرقه را تزریق میکنند به دنیای اسلام؛ چرا؟ برای اینکه منافع قدرتهای بزرگ در این تفرقه است. نمیخواهند امّت اسلامی یکپارچه باشد؛ نمیخواهند این قدرت عظیم، در افق قدرتهای جهانی سر بلند کند و خودش را نشان بدهد؛ نمیخواهند. اگر امّت اسلامی یکپارچه بود، اگر بر روی مشترکات خود تکیه میکرد، در سپهر سیاست جهانی بدون تردید یک قدرت منحصربه ‌فرد میشد با این جمعیّت عظیم، با این کشورها در مناطق حسّاس عالم، با این منابع و ذخایر زیرزمینی، با این ثروت طبیعی و با این ثروت نیروی انسانی؛ اگر ما متّحد میشدیم، یک‌چنین پدیده ‌ای دنیا را فرامیگرفت. نمیخواهند این اتّفاق بیفتد. رژیم صهیونیستی را در این منطقه کاشتند برای اینکه ایجاد اختلاف کنند؛ برای اینکه کشورهای منطقه را مشغول کنند به درون خود.۱۳۹۴/۰۴/۲۷

بیانات در دیدار مسئولان نظام و سفراى کشورهاى اسلامى

وحدت

من و شما مسلمانانی که مدّعی پیروی از... پیامبر بزرگوار هستیم و به این افتخار میکنیم و در راه آن حاضریم ایستادگی کنیم و جان و مال در راه آن مصرف کنیم، احتیاج داریم به اینکه خود را دنبالهرو این تعالیم - که پیام اسلام متضمّن آن است، یعنی همین علم و عقل و حکمت و رحمت و وحدت و اخلاق و خصال انسانی که پیام پیامبر اسلام متضمّن اینها بود و حضرت ابیعبدالله جعفربن محمّدالصّادق علیه الصّلاة والسّلام گستردهترین تلاشها را برای توسعهی این مفاهیم و تحقّق این تعالیم متحمّل شد - بدانیم و برای آنها تلاش کنیم؛ این وظیفهی امروز همهی مسلمانها است. البتّه توده های مردم دنباله رو مسئولان کشورها هستند. دولتها، نخبگان، روشنفکران، علما، سیاستمداران و مانند اینها هستند که وظیفه ی اصلی را در این میدان وسیع به عهده دارند. و من امروز وقتی نگاه میکنم به مسائل جامعه ی خودمان و مسائل دنیای اسلام، میبینم اگرچه همهی این محتواهای بزرگ مهم است - برای دنیای اسلام، هم علم مهم است، هم خردورزی مهم است، هم اخلاق مهم است - لکن آنچه امروز در درجه ی اوّلِ اولویّت برای دنیای اسلام قرار دارد، وحدت است. ما مسلمانها خیلی از هم دور شدیم؛ سیاستها در این زمینه، تلاش متأسّفانه موفّقی انجام دادند که مسلمانها را، دلهای گروههای مُسلم را از یکدیگر جدا کنند. امروز به وحدت احتیاج داریم.۱۳۹۳/۱۰/۱۹

بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان بیست و هشتمین کنفرانس بین‌المللى وحدت اسلامى‌

وحدت

امروز بحمدالله ملّت ایران این بصیرت، این آگاهی، این معرفت والا را یافته است که بداند مصلحت آینده ی کشورش بستگی دارد به اتّحاد اسلامی، با ملّتهای مسلمان و با کشورهای دیگر. البتّه تلاش میکنند کسانی، کوشش میکنند، سعی میکنند، اختلال ایجاد کنند، بدبینی ایجاد کنند، وسوسه بکنند لکن ملّت بحمدالله این را ملّت ما امروز فهمیده است. این فریاد امام بزرگوار ما - از قبل از پیروزی انقلاب، بعد هم از آغاز تشکیل نظام اسلامی به مسئله ی وحدت - کار خود را کرد، مردم ما آگاه شدند؛ این وظیفه ی همه است. امروز باید همه ی مسلمانان در اقصی نقاط عالم، به امّت اسلامی بیندیشند، به وحدت اسلامی بیندیشند؛ اگر ما به امّت اسلامی فکر کردیم، منافع کشورهایمان هم تأمین خواهد شد. مصلحت دشمن این است که ما را از هم جدا کند، به یک کشور حمله کند، از کشور دیگری یارگیری کند؛ مصلحت دشمن در این است، ما نباید بگذاریم.۱۳۹۳/۱۰/۱۹

بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان بیست و هشتمین کنفرانس بین‌المللى وحدت اسلامى‌

وحدت

آنچه وظیفه ‌ى مسلمانان است - چه مسلمان شیعه، چه مسلمان سنّى - این است که با تحریک احساسات یکدیگر، به دشمن کمک نکنند؛ شیعه باید بداند که اگر چنانچه اختلاف و دعوا و حسّاسیّت‌ برانگیزىِ میان شیعه و سنّى تحریک بشود، دشمن مشترک، دشمن اصلى، سود خواهد برد، نباید اجازه بدهد؛ سنّى هم همین‌جور. طرفین باید مراقب باشند، احساسات یکدیگر را تحریک نکنند، به مقدّسات یکدیگر اهانت نکنند، دعواى بین طائفه ‌هاى مسلمان و گروه‌هاى مسلمان و به‌طور خاص بین شیعه و سنّى را - که مورد علاقه‌ ى دشمنان اسلام است - آتش افروزى نکنند؛ این را همه باید متوجّه باشند. اگر کسى در این زمینه اقدامى بکند که موجب تحریک احساسات طرف مقابل است و موجب ایجاد دشمنى است، یقین بداند به آمریکا دارد کمک میکند، به انگلیس خبیث دارد کمک میکند، به صهیونیسم دارد کمک میکند؛ به همان کسانى کمک میکند که داعش و القاعده و امثال اینها را به ‌وجود مى‌آورند و جریان تکفیر را به راه مى‌اندازند براى ایجاد اختلاف بین شیعه و سنّى. امروز اتّحاد اسلامى، برادرى اسلامى، همبستگى اسلامى، یکى از لازم ‌ترین و واجب‌ترین وظایف همه‌ ى جوامع اسلامى است و بایستى همه به این وظیفه ملتزم باشیم.۱۳۹۳/۰۷/۲۱

بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم به‌مناسبت عید غدیر

وحدت

قرآن میفرماید که «قولوا ءامَنّا بِاللهِ وَ مآ اُنزِلَ اِلَینا وَ ما اُنزِلَ اِلی اِبرهیمَ وَ اِسمعیلَ وَ ... و ما اوتِیَ موسی و [عیسی و ما اوتِیَ] النَّبیّون»، بعد از آنکه همهی آن شرایع قبلی را ذکر میکند که وظیفه ی مسلمان این است که به آنها اعتقاد داشته باشد، بعد میفرماید: فَاِن ءامَنوا بِمِثلِ مآ ءامَنتُم به فَقَدِ اهتَدَوا. اسلام پلورالیسم را قبول ندارد؛ آنهایی که ترویج میکنند که «اسلام چون از حضرت موسی و حضرت عیسی تجلیل کرده است، قائل به پلورالیسم است» به قرآن مراجعه کنند، متون اسلامی را ملاحظه کنند؛ از روی بی اطّلاعی و از روی غفلت، یک مطلبی را ذکر میکنند؛ اسلام این است: فَاِن ءامَنوا بِمِثلِ مآ ءامَنتُم به فَقَدِ اهتَدَوا وَ اِن تَوَلَّوا فَاِنَّما هُم فی شِقاقٍ فَسَیَکفیکَهُمُ الله؛ این معنای قرآن [است]. آنوقت در بین مسلمانان حَریصٌ عَلَیکم ؛ درباره ی پیغمبر میفرماید که «حَریصٌ عَلَیکم بِالمُؤمِنینَ رَءوفٌ رَحیم» نسبت به مؤمن دارای رأفت [امّا] اَشِدّاءُ عَلَی الکُفّارِ رُحَمآءُ بَینَهُم؛ در مقابل کسانیکه با شما دشمنی میکنند و دشمن شما هستند «اَشِدّاء» باشید؛ یعنی سخت باشید؛ مثل خاکریزِ نرم نباشید که دشمن از هرجا خواست بتواند در شما نفوذ کند؛ مستحکم باشید، ایستاده باشید امّا «رُحَمآءُ بَینَهُم»، بین خودتان، دلهایتان با هم صاف باشد، با هم مهربان باشید؛ اسمها نتواند شما را از هم جدا کند، مرزهای جغرافیایی نتواند شما را با هم دشمن کند، مرزهای جغرافیایی نتواند ملّتها را در مقابل هم قرار بدهد؛ این از آن درسهای پیغمبر است. ما امروز - روز ولادت نبیّ اکرم - خوب است درس بگیریم؛ فقط تجلیل کردن و تعریف کردن از پیغمبر، کاری نیست که امروز از ما انتظار میرود؛ باید درس بگیریم، باید بخواهیم که آنچه را پیغمبر برای آن مبعوث شده است، تحقّق ببخشیم که عرض کردم اولویّت، امروز در دنیای اسلام اتّحاد است.۱۳۹۳/۱۰/۱۹

بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان بیست و هشتمین کنفرانس بین‌المللى وحدت اسلامى‌

وحدت

وحدت به معنای تکیه ی بر مشترکات است. ما مشترکات زیادی داریم؛ میان مسلمانان، مشترکات بیش از موارد اختلافی است؛ روی مشترکات باید تکیه کنند. تکلیف عمده هم در این مورد بر دوش نخبگان است؛ چه نخبگان سیاسی، چه نخبگان علمی و چه نخبگان دینی. علمای دنیای اسلام مردم را از تشدید اختلافات فرقه ای و مذهبی برحذر بدارند. دانشمندان دانشگاهی، دانشجویان را توجیه کنند و به آنها تفهیم کنند که امروز مهمترین مسئله در دنیای اسلام وحدت است. اتّحاد به سمت هدفها؛ هدفِ استقلال سیاسی، هدفِ استقرار مردمسالاری دینی، هدفِ پیاده کردن حکم الهی در جوامع اسلامی؛ اسلامی که دعوت به آزادی میکند، اسلامی که انسانها را دعوت به عزّت و شرف میکند؛ این امروز تکلیف است، این وظیفه است.۱۳۹۲/۱۰/۲۹

بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی

وحدت

متأسّفانه بعضی از دولتهای مسلمان، بیتوجّه به... اختلافات دامن میزنند؛ نمیفهمند که دامن زدن به این اختلافات، آتشی خواهد افروخت که دامن همهی آنها را خواهد گرفت؛ این خواسته ی استکبار است: جنگ گروهی مسلمان با گروهی دیگر. عامل این جنگ هم کسانی هستند که از پول دستنشاندگان مستکبرین استفاده میکنند؛ به اینها پول میدهند، سلاح میدهند، که در این کشور و در آن کشور، مردم را به جان هم بیندازند. و این حرکت از سوی استکبار در این... سال[های] اخیر که موج بیداری اسلامی در تعدادی از کشورهای اسلامی و عربی به وجود آمد، تشدید شده است؛ برای اینکه بیداری اسلامی را تحت الشّعاع قرار بدهند. هم مسلمانها را به جان هم میاندازند، هم با بزرگ نمایىِ دستگاههای تبلیغاتی دشمن، اسلام را در چشم افکار عمومی دنیا زشت جلوه میدهند؛ وقتی تلویزیونها یک آدمی را نشان میدهند که به نام اسلام، جگر یک انسانی را دارد میجود و میخورد، دربارهی اسلام چه فکر میکنند؟ دشمنان اسلام برنامه ریزی کردند؛ اینها چیزهایی نیست که دفعتاً به وجود بیاید، اینها چیزهای خلق السّاعه نیست؛ اینها چیزهایی است که دربارهی آن مدّتها برنامه ریزی شده است، پشت سر اینها سیاست هست، پشت سر اینها پول هست، دستگاههای جاسوسی پشت سر اینجور کارها هستند. مسلمانها باید با هر عامل مخالفِ وحدت و ضدّ وحدت مقابله بکنند؛ این یک تکلیف بزرگ برای همه ی ما است؛ هم شیعه باید این را قبول کند، هم سنّی باید قبول کند، هم شعبه های گوناگونی که در میان شیعیان و در میان سنّیها وجود دارد این را باید بپذیرند.۱۳۹۲/۱۰/۲۹

بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی

وحدت

ناطق من الله بودن دعوت ‌کنندگان به وحدت

امروز هر حنجره‌ ای كه به وحدت دنیای اسلام دعوت كند، حنجره ‌ی الهی است، ناطق من اللّه است. هر حنجره‌ای و زبانی كه ملتهای مسلمان را، مذاهب اسلامی را، طوایف گوناگون اسلامی را به دشمنی با یكدیگر تحریك كند و عصبیتها را علیه یكدیگر تحریك كند، ناطق من الشیطان است. «من اصغی الی ناطق فقد عبده فان كان النّاطق عن اللّه فقد عبد اللّه و ان كان النّاطق ینطق عن لسان ابلیس فقد عبد ابلیس».( تحف العقول، حسن بن شعبه حرّانى‏، ص ۴۵۶؛ بحارالأنوار، علامه مجلسی، ج ۲، ص ۹۴؛ الحياة ، محمدرضا حكیمی، ترجمه احمد آرام، ج ‏۲، ص ۴۶۳ . مَنْ أَصْغَى‏ إِلَى‏ نَاطِقٍ‏ فَقَدْ عَبَدَهُ فَإِنْ كَانَ النَّاطِقُ عَنِ اللَّهِ فَقَدْ عَبَدَ اللَّهَ وَ إِنْ كَانَ النَّاطِقُ يَنْطِقُ عَنْ لِسَانِ إِبْلِيسَ فَقَدْ عَبَدَ إِبْلِيسَ . ترجمه: امام جواد علیه ‌السلام فرمودند: هر كس به سخن سخنرانى گوش دهد، او را پرستش كرده است. پس اگر او از خدا سخن بگويد خدا را پرستيده است، و اگر از زبان ابليس سخن بگويد ابليس را عبادت كرده است) . آنهائی كه از زبان ابلیس حرف میزنند، خودشان و مستمعین خودشان را به طرف جهنم میبرند؛ خودشان را هم دچار هلاكت میكنند. «أ لم تر الی الذّین بدّلوا نعمت اللّه كفرا و احلّوا قومهم دار البوار. جهنّم یصلونها و بئس القرار»؛(سوره مبارکه ابراهيم آیه ۲۸ أَلَم تَرَ إِلَى الَّذينَ بَدَّلوا نِعمَتَ اللَّهِ كُفرًا وَأَحَلّوا قَومَهُم دارَ البَوارِ . ترجمه: آیا ندیدی کسانی را که نعمت خدا را به کفران تبدیل کردند، و قوم خود را به سرای نیستی و نابودی کشاندند؟! سوره مبارکه ابراهيم آیه ۲۹ جَهَنَّمَ يَصلَونَها ۖ وَبِئسَ القَرارُ . ترجمه: "سرای نیستی و نابودی، همان" جهنم است که آنها در آتش آن وارد می‌شوند؛ و بد قرارگاهی است! «یقدم قومه یوم القیامة فأوردهم النّار»، ) سوره مبارکه هود آیه ۹۸ يَقدُمُ قَومَهُ يَومَ القِيامَةِ فَأَورَدَهُمُ النّارَ ۖ وَبِئسَ الوِردُ المَورودُ . ترجمه: روز قیامت، او در پیشاپیش قومش خواهد بود؛ و (به جای چشمه‌های زلال بهشت) آنها را وارد آتش می‌کند! وچه بد آبشخوری است (آتش)، که بر آن وارد می‌شوند! كه درباره‌ ی فرعون است) . كسانی كه امروز دنیای اسلام را از اتحاد و یكپارچگی دور میكنند - در حالی كه احتیاج به یكپارچگی، امروز بیشتر از همیشه است - اینها به نفع شیاطین كار میكنند، به نفع ابلیس‌ها كار میكنند.۱۳۹۲/۰۳/۱۸

بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در مسابقات بین‌المللی قرآن کریم

وحدت

اختلاف میان مسلمانان. یک عده، یک عده ی دیگر را تکفیر کنند، لعن کنند، خود را از آنها بری بدانند. این چیزی است که امروز استعمار میخواهد؛ برای اینکه ما با هم نباشیم. متأسفانه بعضی از دولتهای اسلامی و حکومتهای اسلامی فریب میخورند؛ آنها هم داخل بازی دشمن میشوند؛ فریب دشمن را میخورند، برای دشمن کار میکنند؛ گاهی دانسته، گاهی هم ندانسته.
امروز اتحاد و اتفاق بین مسلمانان، یک فریضه ی فوری است. ببینید از جنگ و اختلاف چه مفاسدی به وجود میآید؛ ببینید در دنیای اسلام، تروریسم کور به بهانهی اختلافات مذهبی، چه فجایعی به راه میاندازد؛ ببینید با این اختلافاتی که بین ما مسلمانان به وجود آوردند، رژیم صهیونیستی غاصب چه نفس راحتی میکشد. هر وقتی کشورهای اسلامی و ملتهای اسلامی بخواهند به هم نزدیک شوند، یک توطئه ای درست میکنند، یک حادثه ای به وجود میآورند. اینها باید چشم ما را باز کند، اینها باید ملتهای مسلمان را بیدار کند، اینها باید چهره ی رؤسا و حاکمان با اخلاص را از حاکمان دست نشانده ی دشمنان ممتاز کند. اینجا صحنه ی امتحان است.۱۳۹۲/۰۳/۱۸

بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در مسابقات بین‌المللی قرآن کریم

ای مُسلمانان، هَمَه وَحدت کُنیم

ای مُسلمانان، هَمَه وَحدت کُنیم - بهرِ وَحدَت ما هَمَه رَغبت کُنیم

آیِ وَحدَت، نیست صِرفًا خواندنی - هَست، وَحدت، پایِ وَحدت ماندنی

آیِ حَبلِ اللّه، شَمعِ وحدت است - گِردِ حَبلِ اللّه، جَمعِ وحدت است

دشمنِ ماها هَمه اکنون یکیست - صهیونیست است، صهیونیست است، صهیونیست

صهیونیست و آمریکا و انگلیس - دشمنِ وحدت بود، ای کاسه لیس

کاسه لیسِ صهیونیست و آمریکا - دشمنِ وحدت بُوَد دَر دینِ ما

گفته یِ حُق است با اِنذار و بیم - تفرقه انداز، شیطانِ رجیم

دوستی و آشتی یِ مُسلمین - هَست از آثارِ وَحدت با یقین

اِتِّحاد و دوستی، اَمرِخداست - اِفتراق واِنزجار، اَز دین جُداست

چنگ دَرحبلِ خدا زَن، ای بَشَر - تا درختت بَردَهد، نیکو ثَمر

هست قُرآن و نبی، اِسلام و دین - مایه یِ وَحدت، میانِ مُسلمین

هست حبلُ اللّه، اَصلِ اِتِّحاد - مایه یِ وَحدت، بُوَد بینِ عِباد

هست اَحمد، مایه یِ صُلح و صَفا - حَولِ احمد، جُمله، اِخوانُ الصَّفا

رَمزِ وَحدت، اَحمد و قرآن بُوَد - دُشمنِ وَحدت، چنان شیطان بُوَد

اِتِّحاد و اِنسجام از حِکمت است - اِنفراد و اِنحصار ازغفلت است

دسته یِ گُل، بویِ وَحدت میدهد - خار بویِ کین و نفرت میدهد

گر که با هَم، همصدا مِلَّت شَوَد - تابِع قُرآن ودین، دولَت شَوَد

گر که هَم فکری کنند، با یکدگر - میشَوَد ایران، گُلِستان، سَر بِسَر

شیعه، سُنّی، گر که با هَم ما شَوَند - دست، در دستانِ هَم، یکتا شَوَند

انگلیس و آمریکا و صهیونیست - میشَوَد اَندَر عَدَد، معدوم و نیست

باقری، دَر این جهانِ پیچ پیج – دُشمنان، با وَحدتِ ما هَست هیچ

سروده شده هفته وحدت 1404

http://dl.hodanet.tv/fileshtml/asharebageri.htm

وبلاگ اشعار باقری

http://asharebageri.blogfa.com

کانال یار خراسانی

https://splus.ir/yarekhorasanirahabar

وبلاگ اشعار باقری

https://asharebageri.blogfa.com

http://hedayat.blogfa.com

بادبان‌های آزادگی

در میانه‌ی جنگ آنگاه که اخبار و روایت‌های گوناگون اوج می‌گیرند و خیز بر می‌دارند و حتی برخی متخصص رسانه‌ای را در خود غرق می‌کنند - اخبار و روایت‌هایی که بعضاً حتی صحت و سقم‌شان هم مشخص نیست - سخن گفتن و روایت کردن از واقعیات، آن‌گونه که هستند نه آن‌گونه که دشمن آن را بازنمایی می‌کند، اهمیت و ضرورتی مضاعف پیدا می‌کند. البته نه به شکل آنچه که در هجوم اخبار و اطلاعاتی می‌بینیم و امکان رمزگشایی‌ آنها برای مخاطب مشخص نیست بلکه به شکلی که اولویت‌ها را به شیوه‌ای منطقی برای مخاطب مشخص کند، ارتباط منطقی میان پدیده‌ها را تشریح کرده و توجه مخاطب به سمت و سویی رهنمون شود که در حالت عادی چندان مد نظر قرار نمی‌گیرند.
«صدای ایران»، روزنامه اینترنتی رسانه‌ی KHAMENEI.IR که از روزهای آغازین جنگ ۱۲ روزه رژیم صهیونی علیه ایران با مأموریتی که ذکر شد آغاز به کار کرد، حال و در زمان توقف آتش سعی دارد تا به‌صورت روزانه همراه ملّت ایران باشد. محورهای مهم و مرتبط را از لابه‌لای سیل اخبار و اطلاعات درست و نادرست بیرون کشیده، سره را از ناسره جدا کرده و وضعیت راهبردی جمهوری اسلامی ایران را آن‌گونه که هست روایت کند. «صدای ایران» صدای ملّت ایران خواهد بود و راوی ایستادگی و مقاومت آنها.
هفتاد و هفتمین شماره «صدای ایران» به روح مطهر شهید علی‌اصغر صفری تقدیم شده است.
این روزنامه اینترنتی هر شب حوالی ساعت ۲۲ در رسانه‌ی KHAMENEI.IR منتشر خواهد شد.

دریافت روزنامه اینترنتی «صدای ایران»؛ شماره هفتاد و هفت

سرمقاله

بادبان‌های آزادگی
«وقتی دنیا سکوت می‌کند، ما بادبان‌ها را به اهتزاز درمی‌آوریم.»؛ این، شعار حرکتی است که در روزهای اخیر با عنوان ناوگان جهانی صمود با مشارکت بیش از ۷۰ کشتی از ۴۴ کشور جهان و حضور صدها فعال مدنی و سیاسی از بنادر بارسلونا، جنوا، تونس و یونان به سمت نوار غزه حرکت خود را آغاز کرد. این ناوگان با هدف اصلی انتقال کمک‌های بشردوستانه شامل دارو، غذا و تجهیزات پزشکی و همچنین رساندن پیام سیاسی مخالفت با محاصره نوار غزه طراحی شده است. ائتلاف‌هایی چون «ناوگان آزادی»، «جنبش جهانی غزه»، و گروه‌های منطقه‌ای مانند «الصمود نوسانتارا» مالزی، در سازماندهی این حرکت نقش فعال دارند.

از ابتدای جنگ غزه در اکتبر ۲۰۲۳ محاصره غزه بسیار شدیدتر شده و کودکان و غیرنظامیان قربانیان اصلی این جنایت هستند. ماده ۵۵ کنوانسیون چهارم ژنو دولت اشغالگر را ملزم به تضمین دسترسی غیرنظامیان به نیازهای اساسی می‌داند. محدودیت شدید ورود کالاهای ضروری و منع عبور کمک‌های بشردوستانه، می‌تواند ذیل تعریف «مجازات جمعی» و در مواردی به عنوان نقض فاحش حقوق بشر و جنایت جنگی طبقه‌بندی شود.

حرکت ناوگان صمود با بهره‌گیری از کنش فراملّی غیردولتی و «دیپلماسی بشردوستانه»، سعی در اعمال فشار بر ساختارهای تصمیم‌گیری بین‌المللی دارد. مشارکت چهره‌های بین‌المللی مانند گرتا تونبرگ و نمایندگانی از پارلمان اروپا، ضمن افزایش پوشش رسانه‌ای، ابعاد چندلایه‌تری به این ابتکار بخشیده است. چنین مشارکتی را می‌توان در قالب مفاهیم قدرت نرم، فشار اخلاقی جهانی و جامعه مدنی شبکه‌ای تحلیل کرد. با این حال، این حرکت با تهدیدات رسمی از سوی مقامات اسرائیلی از جمله اعلام قصد بازداشت فعالان و توقیف کشتی‌ها در آب‌های بین‌المللی مواجه شده است.

مطابق حقوق دریاها (کنوانسیون ۱۹۸۲ مونته‌گو بی)، توقیف کشتی‌ها در آب‌های آزاد بدون مجوز حقوقی روشن، نقض آشکار اصل آزادی دریانوردی محسوب می‌شود. سابقه حمله به ناوگان آزادی در ۲۰۱۰ و کشته شدن ۹ فعال تُرک در ماجرای کشتی ماوی مرمره، احتمال تنش امنیتی و دیپلماتیک را افزایش می‌دهد. افزون بر این برخی از نهادهای بین‌المللی و گروه‌های بندری در اروپا (از جمله اتحادیه‌های کارگری جنوا) حمایت خود را از این کاروان اعلام کرده‌اند. این نوع از همراهی غیردولتی، نمونه‌ای از همبستگی ساختاریافته فراسرزمینی است که بر ظرفیت مقاومت مدنی جهانی در برابر سیاست‌های دولت‌محور تأکید دارد.

در ماه‌های اخیر، اسرائیل با چندین کاروان و کشتی بشردوستانه که قصد ارسال کمک به نوار غزه را داشتند، برخورد کرده است. در ماه‌های گذشته کشتی «مادلین» که شامل فعالان برجسته‌ای چون گرتا تونبرگ بود در آب‌های بین‌المللی توسط نیروی دریایی اسرائیل توقیف شد. اخیرا نیز کشتی «حنظله» با ۲۱ فعال بین‌المللی در نزدیکی غزه متوقف و به بندر اشدود هدایت شد. این اقدامات با واکنش‌های بین‌المللی و انتقادات از نقض قوانین بین‌المللی همراه بود.

در شرایط کنونی نیز ناوگان صمود را باید نه صرفاً یک اقدام نمادین، بلکه یک کنش پیچیده در تقاطع بحران انسانی، حقوق بین‌الملل و رقابت‌های ژئوپلیتیکی دانست. موفقیت یا ناکامی این ناوگان در دستیابی به سواحل غزه، تأثیری مستقیم بر مشروعیت نهادهای بین‌المللی، آزمون صداقت دولت‌ها در دفاع از حقوق بشر و همچنین آینده دیپلماسی مردمی در مواجهه با منازعات منطقه‌ای خواهد داشت.

همراه با ناوگان دریایی و جهانی «صمود» که با بیش از ۷۰ کشتی از ۴۵ کشور جهان، در مسیر غزه و شکست حصر مظلوم ترین نقطه جهان است. این اقدامات که بیداری جهان علیه صهیونیسم را نشان می دهد، سرانجام بر صهیون کودک کش فائق خواهد آمد

پا در رکاب ماست دریاها

مستکبران و خونخواران جهان دیگر نمی توانند صدای مقاومت، آزادگی و ظلم ستیزی را خاموش کنند، حالا هر روز در نقطه نقطه کشورهای اروپایی تجمعات و اعتراضات ضد صهیونیستی برگزار می شود، راهپیمایی بزرگ به سوی غزه و حرکت دریایی کشتی حنظله در سه ماه که با مانع صهیونیستی مواجه شد و حالا حرکت عظیم ناوگان «صمود» با ۷۰ کشتی و قایق از ۴۵ کشور به سوی غزه، بار دیگر صدای آزادی را در جهان طنین انداز کرده است.

ناوگان صمود و حرف آن چیست؟
در همین ابتدا، خوب است بیشتر ودقیق تر از «صمود» بدانیم. صمود (Samoud) واژه ای عربی به معنای مقاومت و پایداری است که عنوانی برای این حرکت جهانی انتخاب شده است. این حرکت خودش را این گونه معرفی می کند: ما یک تشکل و ائتلافی مردمی با نگاه انسان دوستی هستیم شامل پزشکان، هنرمندان، روحانیون، وکلا و دریانوردان و سایر مشاغل که به کرامت انسانی و قدرت اقدام غیرخشونت‌آمیز اعتقاد داریم. ما در ماه ژوئن(خرداد ۱۴۰۴) یک جریان هماهنگ جهانی را از طریق زمین، دریا و هوا آغاز کردیم و این تلاش ما برگرفته از دهه‌ها مقاومت فلسطینیان و همبستگی بین‌المللی بنا شده است. اگرچه ما به ملت‌ها، ادیان و باورهای سیاسی مختلفی تعلق داریم، اما با یک حقیقت واحد متحد هستیم: محاصره و نسل‌کشی باید پایان یابد. ما مستقل، بین‌المللی و بدون وابستگی به هیچ دولت یا حزب سیاسی هستیم. وفاداری ما به عدالت، آزادی و کرامت زندگی انسان است.
حرکت جهانی از ۵۰ کشور برای شکست حصر غزه
این ناوگان که با کشتی ها و قایق های حمل و نقل دریایی ۱۵ شهریور از ساحل بارسلونا حرکت خود را آغاز کردند، با همراهی سایر اعضای ناوگان از دیگر کشورها و نقاط قرار است با طی مسیر حدود ۳ هزار کیلومتری خود را به سواحل غزه برسانند. فعالان و همراهان این ناوگان با بیش از ۷۰ کشتی و قایق، از ۵۰ کشور در نهایت تا ۵ روز آینده در صورت عدم مقابله رژیم صهیونی خود را به غزه خواهد رساند.
همراهی با حرکت های نمادین در سواحل جهان
کانال ها و صفحات ناوگان جهانی صمود در فضای مجازی، به طور روزانه از این حرکت گزارش ارائه می دهند. در این گزارش ها، اقدامات نمادین فعالان و همراهان این حرکت در اغلب سواحل کشورها به تصویر کشیده شده است. برخی نقاط، تعداد زیادی از همراهان این جریان که امکان حضور فیزیکی در این جریان را نداشته اند، در سواحل کشورهایشان جمع شدند و با اهتزاز پرچم فلسطین، با ناوگان صمود همدلی کردند.
چهره های جهانی در صمود
حضور چهره‌هایی چون گرتا تونبرگ فعال محیط‌زیست سوئدی، لیام کانینگهام بازیگر ایرلندی و نکوسی زویلیله ماندلا، نوه نلسون ماندلا این کارزار را به نمادی از اتحاد جهانی تبدیل کرده است. با این حال، این سفر از همان ابتدا با موانع سیاسی مواجه شده؛ از جمله تهدیدات صریح رژیم صهیونیستی که فعالان را «تروریست» خوانده و از بازداشت آن ها سخن گفته است.
از اروپا چه خبر؟
ما برای اطلاع از حال و هوای اروپاییان همراه با ناوگان «صمود» با رجبی از ایرانیان مقیم در هلند همکلام شدیم. او از شمار کسانی است که با وجود پیگیری های فراوان اما موفق نشد در ناوگان صمود حضور یابد. رجبی عصر دیروز در گفت وگو با ما گفت: فقط از هلند بیش از ۵۰۰ نفر تقاضای حضور در حرکت صمود را داشتند، اما فقط ۷ نفر توانستند در این حرکت شرکت کنند. در عین حال بیداری مردم اروپا و غرب در خصوص جنایات رژیم صهیونی در غزه هر روز با اقدامات مختلف از تجمع و اعتراض تا فعالیت های رسانه ای و حرکت های این چنینی که ماه های قبل در راهپیمایی به سوی غزه و کشتی حنظله انجام شد، گسترش یافته است.
از تهدید نمی هراسیم
او با اشاره به تهدیدات عمال رژیم صهیونی درباره ناوگان صمود می گوید: رژیم جعلی صهیونی با آغاز حرکت صمود، تهدیدات گسترده ای را در رسانه های خود منتشر ساخت با این فضا که ما از هم اکنون زندان هایی ویژه حاضران در صمود تدارک دیده ایم و این گونه تهدیدات که دیگر برای فعالان ضد صهیونی دیگر هیچ اثری ندارد. امروز در نقاط مختلف اروپا اعتراضات مردمی علیه رژیم جعلی کودک کش رو به افزایش است و روز به روز بر عمق و درک افزون این حرکت ها و جریان ها افزوده می شود. ما معتقدیم، این حرکت های مردمی سرانجام اثرگذار است و ان شاءا... جهان را علیه کودک کشان و خونخواران صهیونی بسیج خواهد کرد.
امیدها به صمودها و بیداری جهان
ناوگان صمود، با وجود تهدیدات و چالش‌های لجستیکی، به مسیر خود ادامه می‌دهد. این کارزار آزمونی برای اراده جامعه جهانی در برابر نقض آشکار حقوق بشر است. اگر ناوگان باموفقیت به غزه برسد، می‌تواند به گشایش گذرگاه‌های بشردوستانه و کاهش فشار بر مردم این منطقه منجر شود. اما درصورت توقف یا حمله به این ناوگان، پیامد‌های دیپلماتیک آن می‌تواند رژیم صهیونیستی را در انزوای بیشتر قرار دهد.

بازنمایی رسانه ای دروغین دشمن با کلیدواژه «ایران ضعیف» برای اهداف سیاسی و فراتر از آن ادامه دارد

شیپور جنگ می‌زند و صلح می‌طلبد! / ترامپ دستور تغییر نام وزارت دفاع به وزارت جنگ آمریکا را امضا کرد

اقتدار مرزبانان ایران در حفظ امنیت مرزهای مشترک با پاکستان و افغانستان

دستگیری شبکه جاسوسی منافقین و موساد پیش از عملیات تروریستی

تقلای ماندن در باشگاه قدرتمندان

رمزگشایی از ترس مزمن ترامپ

گرانی کالاهای اساسی نیازمند مهار فوری است

تهدید کشورهای در حال توسعه نقض منشور سازمان ملل است

دستگیری شبکه جاسوسی منافقین و موساد پیش از عملیات تروریستی

دیپلماسی با اروپا و آمریکا به بن‌بست رسیده است، باور کنید

مکانیسم ماشه نقض حقوق بین الملل با بازی قدرت

۸۱ درصد لبنانی‌ها: حزب‌الله سلاح تحویل بده نیست

کنسرت سیاسی‌تان اگر تمام شد کمی به فکر معیشت مردم باشید

دیپلماسی با اروپا و آمریکا به بن‌بست رسیده است، باور کنید (یادداشت روز)

اخبار ویژه

آمریکا: می‌خواهیم بیشتر بکشیم

جنگ ۱۲ روزه، ایران را در چشمان جهانیان، عزیزتر و مقتدرتر کرد

در جنگ ۱۲ روزه با عصاره تکنولوژی غرب و ناتو جنگیدیم

یمن آماده انتقام بزرگ می‌شود

متروی تهران و کرج به هم متصل شد

دیدید که فریب خورده‌اید؟! (نکته)

وزارت جهاد کشاورزی مصرف ارز دولتی را مدیریت کند

شانگهای در آینده نقش اول را در تعیین سرنوشت جهان دارد

پاسدار مدافع وطن در شهرضا به شهادت رسید

امتناع مذاکره با آمریکا خبر لاریجانی، نظر سلیمانی (نگاه)

مدیری که شاگردان حماسی تربیت می‌کرد

مهار گرانی کالا و توزیع عادلانه یارانه

هنر هارمونی جمعی

مقر کنوانسیون رامسر در ایران ماند

جایی برای پایش و پیگیری

از توسعه شبکه حمل و نقل تا تحول در ساخت مسکن

عبور تهران از تردید به «تصمیم»درباره پکن

قدردانی دولتمردان سابق از تلاش‌های دولت چهاردهم

پایان یک انحصار 13 ساله

کاهش 40 درصدی مرگ بیماران قلبی

افتتاح خط ۲ قطار شهری کرج

سلاح آتشین مقاومت

پژواک «ای‌ایران» در صحن تمدن جهانی

پژواک «ای‌ایران» در صحن تمدن جهانی

۲۰۸۰ واحد مسکونی در استان بوشهر به بهره‌برداری رسید

شهادت 64 هزار فلسطینی در 23 ماه جنایت

افتتاح خط ۲ قطار شهری کرج

700 روز پس از 7 اکتبر

فعال‌سازی مکانیسم ماشه؛ این‌بار توسط ایران!

در برجام و قطعنامه‌۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، سازوکاری برای حل‌وفصل اختلافات میان ایران و اعضای ۱+۵پیش‌بینی شده (مکانیسم ماشه) که بی‌شباهت به آن طراحی شیطانی صدر اسلام نیست؛ چرا؟ به‌طور خلاصه توضیح می‌دهم تا به اصل موضوع این یادداشت بپردازم.

به گزارش همشهری آنلاین، مالک شریعتی نیاسر؛ نماینده مجلس در روزنامه همشهری نوشت، مشهور است که سران قریش در جلسه‌ای مخفیانه با موضوع چگونگی برخورد سخت با نهال نوپای اسلام و پیامبر عظیم‌الشأن(ص)، در حال مشورت بودند که ابلیس در شمایل پیرمردی ظاهر شد و پیشنهاد داد که از هر قبیله یک شمشیرزن، شبانه و یکباره بر بستر خواب او حمله کنند تا خونش گردن همه باشد و بنی‌هاشم نتوانند به قصاص برخیزند و با پرداخت دیه، پرونده اسلام و پیامبرش برای همیشه برچیده شود که البته آن توطئه، با ‌ وحی الهی و ایثار امیرالمومنین علی(ع) خنثی شد.

در برجام و قطعنامه‌۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، سازوکاری برای حل‌وفصل اختلافات میان ایران و اعضای ۱+۵پیش‌بینی شده (مکانیسم ماشه) که بی‌شباهت به آن طراحی شیطانی صدر اسلام نیست؛ چرا؟ به‌طور خلاصه توضیح می‌دهم تا به اصل موضوع این یادداشت بپردازم.

درحالی‌که عضویت دائم و حق وتو برای ۵کشور، خود نمادی از مناسبات بین‌المللی ظالمانه کنونی است، طراحان برجام(آمریکا و اروپا)، مکانیسم ماشه را به‌نحوی نگاشتند که اولا هرگونه اعتراض از سوی هریک از ‌طرف‌های برجام به نقض تعهدات طرف مقابل، منجر به رأی‌گیری یکسانی در شورای امنیت شود. ثانیا آنچه به رأی گذاشته می‌شود (تداوم لغو تحریم‌های ایران) عکس خواسته خودشان باشد تا عملا امکان استفاده احتمالی از حق وتو برای روسیه و چین در حمایت از ایران وجود نداشته باشد و ثالثا حتی درصورت موافقت ۱۴عضو شورای امنیت با تداوم لغو تحریم‌های ایران، با یک رأی وتو توسط آمریکا، فرانسه یا انگلیس، تمام قطعنامه‌های قبلی تحریمی علیه ایران (مندرج در ۲۲۳۱) بلافاصله بازگردد؛ همچنان‌که یک گارسون در رستوران، با زدن یک بشکن سر میز شما بازمی‌گردد و لذا قبول کنید که طراحی «اسنپ‌بک» فقط از شیطان برمی‌آید و بس.

اکنون ببینیم که پس از ارسال نامه ۳کشور اروپایی برای فعال‌سازی‌ مکانیسم ماشه، سناریوهای مختلف احتمالی پیرامون این ماجرا چیست و جمهوری اسلامی ایران چه گزینه‌هایی روی میز دارد.

در مقدمه لازم است تأکید کنم که بررسی برجام، نتایج خسارت‌بار آن، برخی خطاهای مهلک تیم مذاکراتی ما ازجمله پذیرش همین سازوکار شیطانی و بعد انکار وجود آن و... مجالی دیگر می‌طلبد که به‌ویژه برای تمرکز بر مقابله با دشمن مشترک همه ایرانیان، فعلا به موشکافی جزئیات آن نمی‌پردازم و تنها ممکن است در ادامه یادداشت، به جهت تکمیل بحث اصلی، برخی اشارات گذرا لازم باشد.

الف) سناریوهای محتمل پیش رو (تا ۲۶مهرماه ۱۴۰۴)
عدم‌فعال‌سازی‌ نهایی مکانیسم ماشه و پایان عادی قطعنامه ۲۲۳۱؛ سناریوی خوب.
فعال‌سازی‌ مکانیسم ماشه و بازگشت قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت؛ سناریوی بد.
تمدید مکانیسم ماشه (با موافقت یا بدون موافقت ایران)؛ سناریوی بدتر!

بین ۳احتمال فوق‌الذکر، طبیعتا سناریوی نخست، مطلوب و خوب ارزیابی می‌شود و در این‌باره اختلاف نظری در کشور وجود ندارد؛ چراکه با پایان عادی زمان ۱۰سال موعد مندرج در برجام و قطعنامه‌۲۲۳۱ و بدون هرگونه اتفاق دیگر، «تعلیق موقت» قطعنامه‌های تحریمی گذشته شورای امنیت علیه ایران به «لغو دائمی» تبدیل ‌و پرونده هسته‌ای ایران در شورای امنیت، عادی می‌شود. البته اینجا ضروری است تأکید شود که آن قطعنامه‌ها هیچ‌یک ارتباطی با ماده۴۲ فصل۷ منشور ملل متحد ندارد و بودن یا نبودن آنها اساسا ربطی به صدور مجوز حمله نظامی به ایران نداشته و ندارد. لذا بحث‌های قدیمی درباره برداشتن سایه جنگ از سر ایران با صدور قطعنامه۲۲۳۱ فاقد استدلال مشخص بود و در حال حاضر نیز پس از حمله بی‌مجوز آمریکا و رژیم صهیونی به ایران در جنگ ۱۲روزه، چنین مباحثی علاوه بر غیرمستدل بودن، مضحک هم هست.

البته تحقق این سناریو یعنی پایان یافتن عادی ۲۲۳۱، بسیار غیرمحتمل است؛ چراکه قطعنامه‌های تعلیق‌شده گذشته، به‌ویژه ۱۷۳۷ و ۱۹۲۹ برای غرب دارایی‌هایی بی‌نهایت ارزشمند و تکرارناشدنی ارزیابی می‌شود و آنها اصلا حاضر نیستند بدون دریافت یک امتیاز بسیار بزرگ از ایران یا حصول یک نتیجه ارزشمند دیگر، از آن قطعنامه‌ها چشم‌پوشی کنند و اساسا مکانیسم ماشه دقیقا برای حفاظت از همین دارایی بزرگ طراحی شده است.

اما در تحلیل ۲‌سناریوی بعدی، همه هم‌نظر نیستند و برخی تمدید مکانیسم ماشه را بهتر از فعال‌شدنش می‌دانند. لازم است برای بررسی بیشتر و رسیدن به تصویر بهتر، به چند سؤال پاسخ دهیم:
مکانیسم ماشه بد است یا خوب و بالاخره فعال‌سازی‌اش خطر دارد یا نه؟
اثر واقعی بازگشت تحریم‌های سازمان ملل بر شرایط کنونی ایران چیست؟
نسبت تحریم‌های آمریکا با مکانیسم ماشه و تحریم‌های سازمان ملل چیست؟

همه سؤالات بالا تقریبا یک پاسخ نسبتا مفصل دارد؛ دقت کنید!

۱۰سال قبل و در زمان امضای برجام که به آمریکا و اروپا خوش‌بینی وجود داشت، وعده داده‌شده این بود که تحریم‌های شورای امنیت لغو و اجرای تحریم‌های آمریکا نیز متوقف می‌شود و پس از آن هم دیگر هیچ تحریم جدیدی وضع و اعمال نخواهد شد تا ایران بتواند با استفاده از شرایط جدید، تبادلات بانکی و تجاری ازجمله فروش نفت و تهیه اقلام مورد نیاز خود را به‌صورت عادی در دنیا دنبال کند.

در همان زمان برخلاف خوش‌بینی افراطی حاکم بر دولت و مجلس وقت، کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس نهم با دقت و به‌طور منصفانه نکات مثبت و منفی برجام را در گزارش تفصیلی خود برشمرد که در آن به خطر جدی فعال‌سازی‌ مکانیسم ماشه نیز اشاره شده بود و نتیجه‌گیری شده بود که با وجود برخی نکات امیدبخش در برجام، به‌دلیل اعتماد مفرط به آمریکا و وجود بمب‌های ساعتی خطرناکی چون مکانیسم ماشه و...، اجرای برجام به مصلحت کشور نیست و چنانچه تصمیم به اجرای این توافق باشد، لازم است شروطی کافی و تضمینی برای آن معین شود. کمیسیون برجام طرحی نیز ارائه کرد که متأسفانه به آن اعتنا نشد و متن ضعیف دیگری بدون توجه به نظرات منتقدان دلسوز آن، ۲۰دقیقه‌ای تصویب و اجرای برجام (نه خود برجام) به قانون تبدیل شد.

پس از تصویب این قانون و آغاز اجرای برجام، در عمل و به‌تدریج خلف وعده طرف مقابل آشکار شد. علاوه بر عدم‌اجرای تعهدات برجامی توسط اروپایی‌ها، تا پایان دولت اوباما چندین تحریم جدید علیه ایران توسط آمریکا وضع شد و با روی کار آمدن ترامپ، آمریکا به‌طور رسمی از برجام خارج و دومینوی وضع تحریم‌های جدید و سنگین آمریکا بر ایران بدون هرگونه اعتراض مؤثر توسط اروپایی‌ها آغاز شد و در دولت بایدن هم آنچنان با قدرت تداوم یافت که یکی از چهره‌های مشهور مدافع برجام و دولت اصلاحات سرمقاله‌ای نوشت با تیتر: «آقای بایدن! قرار این نبود!»

درباره بدعهدی آمریکا و اروپا اینجا مجال بحث بیشتر نیست و خوانندگان عزیز را به گزارش‌های منظم سه‌ماهه وزارت امورخارجه (به‌ویژه در زمان آقای ظریف) به مجلس شورای اسلامی درخصوص اجرای برجام ارجاع می‌دهم که در آنجا اعترافات جالبی درخصوص بدعهدی کشورهای۱+۵ وجود دارد.

با بدعهدی طرف مقابل در عدم‌اعمال تحریم‌های سازمان ملل و نیز تشدید تحریم‌های کنگره و دستورهای اجرایی رئیس‌جمهور آمریکا علیه ایران، عملا آستانه تحریم‌های اعمال‌شده علیه ایران به‌ویژه در زمینه اقتصادی و علی‌الخصوص در فروش نفت و بازگرداندن دلارهای نفتی به داخل ایران آنچنان از سطح تحریم‌های پیش از برجام فراتر رفت که اکنون بازگشت قطعنامه‌های مندرج در ۲۲۳۱، تفاوت چندانی در میدان اقتصاد ایران نخواهد داشت؛ درواقع ایران خود را کاملا با شرایط تحریمی به‌مراتب بدتر از اعمال مجدد قطعنامه‌های شش‌گانه شورای امنیت تطبیق داده و مکانیسم مقابله با تحریم‌ها در ایران به بلوغ رسیده است. دقیقا به همین دلیل است که ترامپ نتوانست در دور نخست ریاست‌جمهوری‌اش فروش نفت ایران را به صفر برساند و اکنون نیز به لطف الهی موفق نخواهد شد. بنابراین تأثیر واقعی اعمال مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل بر تجارت خارجی و فروش نفت و تبادل بانکی ایران تقریبا هیچ است و اساسا بیش از این هم امکان سفت‌کردن پیچ تحریم‌های اقتصادی برای آمریکا و اروپا وجود ندارد که اگر امکان داشت، هرگز دست به حمله نظامی نمی‌زدند.

نکته دیگر آنکه حتی در زمان قبل از برجام، قطعنامه‌های شش‌گانه چندان اجرایی نشدند؛ مثلا طبق قطعنامه سختگیرانه۱۹۲۹ بازرسی کشتی‌ها از سال۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ معتبر بود، ولی حتی یک شناور ایرانی مستند به آن بازرسی نشد.

می‌توان نتیجه گرفت که مکانیسم ماشه در زمان امضای برجام، خطر بالقوه مهمی بود که اکنون به‌دلیل فراتررفتن تحریم‌های واقعی از آن و نیز تحقق حمله نظامی، اسنپ‌بک دیگر هیچ خطر بالفعل مهمی ندارد و تیر آن مشقی است؛ شبیه شناگری که در استخر کاملا خیس شده و کسی بخواهد با ریختن یک بطری آب دوباره او را خیس کند! و حقیقتا حیرت‌انگیز است؛ همان افرادی که مذاکره‌کننده و پذیرنده آن خطر بالقوه مهم در برجام بودند، آن زمان انکارش می‌کردند و می‌گفتند کلک تبلیغاتی آمریکاست! و اکنون همان‌ها بر بزرگ‌نمایی این خطر بالفعل غیرمهم و فاقد اثر واقعی اصرار می‌ورزند! کسانی که وظیفه داشتند در آن زمان مانع شوند و نشدند، کسانی که پس از خروج ترامپ از برجام، بدون تصمیم شورای‌عالی امنیت ملی، با عجله اعلام کردند «ما در برجام می‌مانیم»! و فرصت اجرای تصمیم واحد از پیش اعلام‌شده را از نظام گرفتند که: «اگر آمریکا پاره کند، ما آتش می‌زنیم».
و گرچه حرف برای گفتن زیاد است، از این بحث می‌گذرم که «یک سینه حرف موج زند در دهان ما/ از بیم دین اگرچه خموشیم چون حباب.»

ب) تأثیرات فعال‌سازی‌ مکانیسم ماشه

اقتصادی‌
براساس آنچه بیان شد، بازگشت تحریم‌های سازمان ملل پس از اعمال مکانیسم ماشه تأثیر چندانی بر وضعیت اقتصادی ایران شامل فروش نفت، مبادلات بانکی و... ندارد و ایران در این زمینه‌ها بیشتر در تقابل با تحریم‌های سنگین‌تر آمریکاست.

تسلیحاتی‌
تنها تأثیر واقعی بازگشت تحریم‌های قطعنامه‌های شورای امنیت، ممانعت از تجارت سلاح‌های متعارف توسط ایران و درنتیجه کاهش درآمد کشور از محل فروش سلاح به سایر کشورهاست که در مقایسه با مواردی چون فروش نفت و مبادلات بانکی جهانی در رده اهمیت به‌مراتب کمتری قرار دارد، ضمن آنکه ایران از نظر تامین تجهیزات نظامی متعارف خود، کاملا خودکفا و بی‌نیاز از سایرین است و تجهیزات خاص نظامی هم کاملا تحت رصد و تحریم آمریکا قرار دارد.

روانی‌
فعال‌سازی‌ مکانیسم ماشه، گرچه دیگر تأثیر واقعی در میدان ندارد، حتما دارای سروصدای زیادی است و برهمین اساس به شلیک تیر مشقی یا انفجار بمب صوتی بسیار شباهت دارد. درصورت ایجاد اجماع داخلی بر سر این موضوع می‌توان از اثرات روانی آن کاست و درغیراین‌صورت ایجاد ترس افراطی از آن می‌تواند در کوتاه‌مدت باعث ایجاد تکانه‌هایی ملموس در شاخص‌های اقتصادی نظیر نرخ ارز شود که متأسفانه این‌روزها نشانه‌هایی از آن قابل مشاهده است و مکانیسم ماشه بیشتر به ابزاری برای ترساندن تبدیل شده است.

ج) مزایا و معایب تمدید مکانیسم ماشه
اکنون براساس آنچه گفته شد، بهتر می‌توان به این سؤال پاسخ داد که آیا «تمدید مکانیسم ماشه» خوب است یا نه و به‌عبارت بهتر، بین «فعال‌سازی» و «تمدید» کدام‌یک بدتر است؟ و آیا ایران باید تمایلی به تمدید نشان بدهد یا نه؟ و آیا شرایط اعلامی اروپا برای تمدید را بپذیرد یا نه؟ قبل از پاسخ به این سؤال مهم باید توجه کرد که طبق مقررات ناعادلانه حاکم بر شورای امنیت سازمان ملل متحد، خواست و اراده جمهوری اسلامی ایران هیچ تأثیر حقوقی بر فعال‌سازی‌ یا تمدید مکانیسم ماشه ندارد؛ چراکه فعال‌سازی‌ فقط با یک رأی وتو توسط انگلیس یا فرانسه محقق خواهد شد و تمدید آن نیز نیازمند رأی شورای امنیتی است که ایران عضو آن نیست و نمی‌تواند اثر حقوقی خاصی در تصمیم شورای امنیت بگذارد. در فعال‌سازی‌، حتی روسیه و چین، فاقد اثر و امکان استفاده از حق وتو هستند و در فرض تمدید، بسیار بعید است با تمدید قطعنامه۲۲۳۱ که خود همراه آن بودند، مخالف باشند و تمدید را وتو کنند.

حال ببینیم که تمدید مکانیسم ماشه چه مزایا و معایبی دارد؟

مزایای تمدید مکانیسم ماشه

فعال‌نشدن قطعنامه‌های سازمان ملل‌
قبلا بیان شد که این مزیت خوب است، اما چندان واقعی نیست و تأثیر واقعی قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت در شرایط کنونی زندگی مردم ایران تقریبا هیچ است؛ ضمن آنکه تمدید فقط مدت کمی فعال‌سازی‌ را به عقب می‌اندازد و اگر اثری داشته باشد، همچنان خطرش باقی می‌ماند.

خرید زمان
مهم‌ترین و شاید تنها مزیت تمدید مکانیسم ماشه، خرید زمان برای جمهوری اسلامی ایران است تا بتواند در سایه این تمدید زمان به جبران و تقویت برخی کاستی‌ها در توانمندی‌های اقتصادی، سیاسی و حتی نظامی خود بپردازد. این مزیت به‌ظاهر مهم نیز با توجه به تجربه حمله نظامی اخیر به ایران در وسط مذاکرات و بدون بهانه خاصی رنگ می‌بازد؛ ضمن آنکه هر میزان تمدید در مکانیسم ماشه به‌معنای الزام طرف‌های غربی به رعایت حداکثر آن زمان نیست، یعنی ممکن است درست در فردای تصویب ۶‌ماه تمدید، مکانیسم ماشه را به بهانه‌ای دیگر فعال کنند.

معایب تمدید مکانیسم ماشه‌

تمدید شرایط تعلیق و شرطی‌ماندن اقتصاد ایران
با تمدید مکانیسم ماشه به هر میزان، بازهم شرایط اقتصادی ایران در شرایط تعلیق باقی می‌ماند و اراده فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران خارجی و حتی داخلی در دست کشورهای اروپایی باقی می‌ماند.
بدتر آنکه نظر غربی‌ها تمدید شش‌ماهه است که اولا هیچ امیدی به آینده ایجاد نمی‌کند و ثانیا ایران را در یک سیکل معیوب تمدیدهای شش‌ماهه متوالی فاقد اثر میدانی قرار می‌دهد و درنتیجه چنانچه درنهایت قرار باشد تمدیدی صورت بگیرد، بازهم بهتر است چند سال
باشد نه ۶ماه!

عدول از قانون اخیر مجلس در تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
اگر ایران تمدید را بپذیرد، به‌معنای عادی‌سازی‌ روابط با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است و متعاقب آن باید در قانون اخیر تجدیدنظر کند و ورود و بازدید بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از مراکز مورد حمله قرارگرفته را بپذیرد.

پذیرش مشروعیت اروپا و آمریکا
ایران تاکنون مستند به نقض تعهدات برجامی اروپا و خروج آمریکا از برجام، بارها اعلام کرده است و اسناد مکتوبی هم منتشر کرده است که آمریکا و اروپا را فاقد مشروعیت و حق برای فعال‌سازی‌ مکانیسم ماشه می‌داند و برجام عملا از نظر ایران پایان یافته است. بنابراین اگر ایران تمدید مکانیسم ماشه را بپذیرد، به‌معنای پذیرش مجدد مشروعیت اروپا و آمریکا در برجام خواهد بود.

پذیرش شروط غیرقانونی و زیاده‌خواهانه اروپایی‌ها
اروپایی‌ها ۳شرط برای تمدید مکانیسم ماشه مطرح کرده‌اند؛ بازگشت بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، تعیین وضعیت ذخایر اورانیوم ۶۰درصد ایران و آغاز مذاکره مستقیم با آمریکا. پذیرش هریک از این شروط، قبل از تحقق پیش‌شرط‌های قانونی ایران یعنی عذرخواهی آمریکا از حملات نظامی اخیر، پرداخت غرامت و خسارت واردشده به ایران و ارائه تضمین واقعی برای عدم‌تکرار حمله نظامی مجدد به ایران، می‌تواند ایران را از موضع طرف پیروز در دفاع‌مقدس ۱۲روزه خارج سازد که اساسا شدنی نیست. ضمن آنکه «عدم‌مذاکره مستقیم با آمریکا» یک سیاست قطعی و تخلف‌ناپذیر از سوی رهبرانقلاب اعلام شده است.

جمع‌بندی مزایا و معایب
با این توضیحات و مقایسه مزایا و معایب برای تمدید مکانیسم ماشه، به‌نظر می‌رسد بین ۲سناریوی «اعمال یا تمدید»، برای ما تمدید مکانیسم ماشه بدتر باشد. امیرالمومنین علی(ع) می‌فرمایند: وَ لَیسَ الْعَاقِلُ مَنْ یعْرِفُ الْخَیرَ مِنَ الشَّرِّ وَ لَکنَّ الْعَاقِلَ مَنْ یعْرِفُ خَیرَ الشَّرَّینِ. یعنی عاقل آن نیست که خوبی را از بدی بشناسد؛ بلکه عاقل آن کسی است که از میان بدی‌ها (بین بد و بدتر) بهترین یعنی (کم‌زیان‌تر) را تشخیص دهد.

جمهوری اسلامی ایران اولا باید مخالفت قاطع خود را با تمدید ماشه اعلام کند، همچنان‌که با اعمال آن مکانیسم قبلا مخالفت کرده است؛ ثانیا به طریق اولی هرگونه مذاکره برای تمدید مکانیسم ماشه و امتیازدهی برای آن ممنوع باشد، ثالثا اگر می‌تواند در مذاکره با روسیه و چین و سایر اعضای شورای امنیت ابتدا مانع اعمال مکانیسم ماشه شود و درنهایت اگر موفق نشد، حداقل مانع تمدید آن شود. در این خصوص البته تاکنون مواضع خوبی از مقامات ذیربط ما شنیده شده است؛ ازجمله آقای دکتر علی لاریجانی، دبیر محترم شورای‌عالی امنیت ملی به‌صراحت اعلام کرده است که ایران با تمدید

مخالف است و آقای دکتر عباس عراقچی، وزیر محترم امورخارجه نیز در پاسخ به سؤال یک‌نشریه خارجی درباره مکانیسم ماشه گفته است: «چه تفاوتی می‌کند؟ آیا از ما دربرابر عملیات نظامی و تحریم آمریکا محافظت شد؟ نه. پس این یک‌اهرم فشار در دست آنها نیست. اگر مکانیسم ماشه را فعال کنند خیلی مهم نیست؛ چون به این نتیجه رسیده‌ایم که شورای امنیت نمی‌تواند از ما دربرابر تجاوز و تحریم‌های غیرقانونی محافظت کند.»

همانطورکه قبلا بیان شد، ایران امکان مداخله مستقیم در تصمیم شورای امنیت برای تمدید احتمالی مکانیسم ماشه را ندارد، اما لااقل چین و روسیه می‌توانند با حق وتو مانع تمدید شوند یا درنهایت امتیازات خوبی برای خود یا ایران مطالبه و اخذ کنند.

د) گزینه‌های روی میز جمهوری اسلامی ایران

اکنون که تکلیف ما با سناریوهای محتمل پیش رو مشخص شد، باید بدانیم چه ابزارهایی برای مقابله با خباثت دشمنان داریم. مهم‌ترین نکته اتکا به توانمندی‌های درونی و تلاش برای تقویت هرچه بیشتر دارایی‌های ملی همزمان با تقویت ارتباطات بین‌المللی سیاسی و اقتصادی با کشورهای همسو به‌ویژه همسایگان است. در این میان مهم‌ترین دارایی ایرانیان که در دفاع‌مقدس ۱۲روزه اخیر بیش‌ازپیش خود را نشان داد، انسجام ملی و اتحاد مقدس حول محور ولایت است.

اما گزینه‌های ایران در مقابله با فعال‌سازی‌ مکانیسم ماشه خروج از برجام

این گزینه گرچه تأثیر چندانی در متوقف‌کردن طرف مقابل ندارد، اگر بموقع انجام شود می‌تواند از منظر حقوقی فعال‌سازی مکانیسم ماشه را زیر سؤال ببرد، چراکه ایران یک‌طرف معاهده برجام است و درصورت خروج ایران از آن، برجام یکطرفه می‌شود و عملا فرو می‌پاشد؛ درنتیجه طرف دیگر (۱+۴)، از منظر حقوق بین‌الملل نمی‌تواند از سازوکارهای درونی برجام ازجمله مکانیسم ماشه استفاده کند. اشکال نخست این اقدام، احتمال عدم‌همراهی چین و روسیه است، بنابراین بهتر است کاملا هماهنگ عمل شود. اشکال دیگر احتمال تداوم اقدام اروپایی‌ها برای فعال‌سازی‌ مکانیسم ماشه است که از منظر سیاسی شدنی است، گرچه از منظر حقوق بین‌الملل باطل باشد.

خروج از پیمان NPT

وقتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از تامین حقوق ایران در تامین حق غنی‌سازی‌ بومی و حفاظت از تجهیزات و دانشمندان ما عاجز است و علاوه بر آن زمینه‌ساز حمله نظامی به خاک ایران نیز شده است، جمهوری اسلامی ایران هم می‌تواند طبق ماده۱۰ پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT)، با طی فرایندی سه‌ماهه از این معاهده خارج شود و به همکاری خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای همیشه پایان دهد. این گزینه‌ای است که تهدید به عملیاتی‌شدن آن درصورت فعال‌سازی مکانیسم ماشه قبلا از سوی دولت‌های روحانی و شهید رئیسی به‌صورت مکتوب رسما اعلام شده است و می‌تواند بسیار پرقدرت و مؤثر باشد و به همین دلیل نیز اکنون بیشترین طرفدار را در بین جریان‌های سیاسی مختلف کشور و در میان کارشناسان و سیاسیون به‌ویژه در مجلس شورای اسلامی دارد؛ به‌طوری‌که بیش از ده‌طرح مجزا از سوی نمایندگان به‌صورت دو و سه‌فوریتی برای این اقدام تهیه شده است که در حال تلفیق و تدوین نهایی در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس است.

اعلام این تصمیم از سوی ایران، ضمن اثبات جدیت جمهوری اسلامی در دفاع از حقوق ملت ایران، با توجه به فرصت ۹۰روزه‌اش می‌تواند اراده طرف مقابل را برای حل‌وفصل عادی پرونده ایران تا ۲۶مهرماه محک بزند. چنانچه طرف مقابل از فعال‌سازی‌ مکانیسم ماشه دست کشید، ایران نیز می‌تواند درخواست خروج از NPT را پس بگیرد و روش جدیدی را برای همکاری‌های آینده با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تعریف و توافق کند.

پیمان‌های دو یا چندجانبه جدید بین‌المللی برای فعالیت صلح‌آمیز هسته‌ای

با توجه به زمینه‌سازی‌ آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای حملات نظامی آمریکا و رژیم صهیونیستی به تاسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای ایران و عدم‌محکومیت این حملات توسط آژانس مذکور و درنتیجه بی‌اعتبارشدن عملی پیمان بین‌المللی منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان.پی.تی)، دولت جمهوری اسلامی ایران می‌تواند با جلب همکاری کشورهای همسو و داوطلب و نیز استفاده از ظرفیت سازمان‌های بین‌المللی ازجمله شانگهای، بریکس، همکاری اسلامی و جنبش عدم‌تعهد، پس از طی تشریفات قانونی لازم نسبت به تاسیس پیمان جدید بین‌المللی برای تضمین استفاده صلح‌آمیز همه کشورها از فناوری هسته‌ای پیگیری‌های لازم را انجام دهد و برای اثبات حسن‌نیت خود در عدم‌انحراف برنامه‌های صلح‌آمیز خود به سمت سلاح‌های کشتارجمعی، صرفا در چارچوب پیمان جدیدالتاسیس بیان‌شده، نظارت بر فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای کشورمان را بپذیرد. این اقدام علاوه بر ایجاد یک نظم جدید در جهان می‌تواند تبعات منفی احتمالی خروج از NPT را نیز پوشش دهد.

فعال‌سازی‌ و ارتقای تحقیقات هسته‌ای و استفاده از فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای

یکی از مهم‌ترین اقداماتی که می‌تواند باعث امیدواری در متخصصان و نیز ایجاد یأس در دشمنان شود، فعال‌سازی‌ مجدد غنی‌سازی‌ داخل ایران با هدف‌گذاری‌های جدید و بالاتر است. سازمان انرژی اتمی ایران می‌تواند در یک بازه زمانی مشخص پس از جبران خسارت‌های زیرساختی واردشده در جنگ تحمیلی ۱۲روزه، در راستای توسعه کاربردهای صلح‌آمیز فناوری هسته‌ای در کشور، تولید و ذخیره‌سازی اورانیوم با غنای حداقل ۹۰درصد را به‌منظور تأمین سوخت پیشران‌های هسته‌ای و رآکتورهای تحقیقاتی، تولید اهداف پرتودهی، ساخت حسگرهای مورد نیاز صنعت هسته‌ای و سایر کاربردهای صلح‌آمیز آغاز کند و نسبت به راه‌اندازی و بهره‌برداری از کارخانه تولید اورانیوم فلزی و عملیات ساخت، نصب و تزریق گاز ماشین‌های غنی‌سازی نسل ششم اقدام و انجام غنی‌سازی را به‌صورت توزیع‌شده در ساختگاه‌های جدید عملیاتی کند.

همچنین طراحی و ساخت یک رآکتور آب سنگین با سوخت اورانیوم غنای طبیعی و عملیات تحقیق و توسعه بازفرآوری سوخت مصرف‌شده با هدف تولید رادیوایزوتوپ و سوخت ترکیبی رآکتور هسته‌ای و سایر کاربردهای صلح‌آمیز نیز کاملا با دانش فنی بومی ایرانی، قابل اعلام و اعمال است.

• هشدار براي منطقه/ جنگ ايران و اسرائيل نزديک است؟/ گزارش نشريه آمريکايي از آمادگي نظامي ايران افکار نیوز

• ويتکاف پيام داد که ديگر نزنيد! همشهری آنلاین

• فعال‌سازي مکانيسم ماشه؛ اين‌بار توسط ايران! همشهری آنلاین

• علت اصلي لغو کنسرت شجريان اعلام شد نامه نیوز

• گير کردن يک زنداني در سيم‌خاردار در حين فرار | عکس‌العمل‌هاي او را ببينيد همشهری آنلاین

• فرمان اجرايي ترامپ عليه ايران امضا شد +جزئيات اطلاعات

• بعد از جنگ ۱۲ روزه سامانه دفاع موشکي «اچ‌کيو ۹» به ايران رسيد؟ +عکس اطلاعات

• مهر تاييد لبنان بر انحصار سلاح/ طرف اسرائيلي گام متقابل برنمي‌دارد اکوایران

• پزشکيان با اين حرکت ديپلماسي اقتصادي ايران را تکان داد اطلاعات

• حکم اعدام عامل شهادت شهيد رضايي اجرا شد+ فيلم مشرق نیوز

• ترامپ فرمان آتش صادر کرد مثلث آنلاین

• پيام مهم فرماند ه کل سپاه افکار نیوز

• گوترش درباره مکانيسم ماشه جا خالي داد نامه نیوز

• حسن روحاني کتابخانه اش با ۲۵ هزار جلد را اهدا کرد + فيلم مثلث آنلاین

• اظهارات تازه اروپايي‌ها درباره توافق با ايران تازه نیوز

• اخبار جنگ ايران و اسرائيل/ ويتکاف پيام داد که ديگر نزنيد! افکار نیوز

• احتمال وقوع جنگ ميان ايران و اسرائيل بسيار بالاست | ايران تلاش مي‌کند که منطقه وارد جنگ ديگري نشود همشهری آنلاین

• چين مسير جايگزين براي کانال سوئز مي‌سازد خبرگزاری تسنیم

• آغاز نشست شوراي حکام آژانس از دوشنبه/ روسيه: برنامه هسته‌اي ايران در مرکز توجه خواهد بود اقتصاد نیوز

• درخواست پليس از مردم؛ سارقان را شناسايي کنيد + عکس مشرق نیوز

• ناو هواپيمابر آمريکا بيخ گوش ايران مستقر شد تازه نیوز

• ريچارد نفيو: توافق هسته‌اي جديد با ايران با بازرسي‌هاي جامع و سرزده همچنان بهترين گزينه است دنیای اقتصاد

• ديده نشده؛ تصاوير جنگ اسرائيل با ايران که از طبقه بندي محرمانه خارج شد همشهری آنلاین

• اسکورت هواپيماي پزشکيان توسط فانتوم‌هاي نيروي هوايي ارتش افکار نیوز

• فوري/ ناو هواپيمابر آمريکايي در منطقه/ دليل اين همه سلاح چيست؟ افکار نیوز

• ايران نسبت به وقوع جنگ با اسرائيل هشدار داد اطلاعات

• مانور جنگنده هاي اف- ۱۶ ؛ آمريکا هشدار جدي داد همشهری آنلاین

• جزئيات درگيري خلبانان نيروي هوايي با جنگنده هاي اسرائيلي براي اولين بار مثلث آنلاین

• دور تازه نشست ايران و آژانس بين‌المللي انرژي اتمي مشرق نیوز

• بمب خبري وزارت اقتصاد براي بورس منفجر شد اقتصاد آنلاین

• يوسف پزشکيان: چين خيلي آرام و بي سر و صدا دارد دنيا را مي‌بلعد/ کارهاي نکرده‌مان را هم با بلندگو فرياد زديم اقتصاد نیوز

• توافق ايران و اروپا براي ادامه گفتگوها در روزهاي آينده همشهری آنلاین

• گزارش آلباني از فرار بزرگ ۴۵۰ نفر از اشرف ۳ مشرق نیوز

• دفاع بي نظير کارشناس زن لبناني از عظمت و قدرت ايران نامه نیوز

• ناو هواپيمابر آمريکا بيخ گوش ايران مستقر شد تازه نیوز

• همه مثل اروپاييان دست‌بسته نيستند آقاي ترامپ! خبرگزاری تسنیم

• پيام معنادار دوست اروپايي ايران؛ تهران آخرين سنگر هم از دست داد گسترش نیوز

• دو شروط اروپا براي فعال نکردن مکانيسم ماشه عليه ايران به روايت قهرمان پور/ عمق اختلافات و بي‌اعتمادي ميان طرفين زياد است دنیای اقتصاد

• هشدار مهم/ تهران آماده اتفاقي بزرگ شود! اقتصاد ایرانی

• چين به کمک ناترازي‌ برق ايران آمد خودرویک

• ناو هواپيمابر آمريکا در عمان / هدف بازدارندگي از ايران است يا يمن؟ اقتصاد نیوز

• رهبر معظم انقلاب: هزينه تسليم شدن به مراتب بيشتر از مقاومت کردن است نامه نیوز

ویتکاف پیام داد که دیگر نزنید!

رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی ضمن تشریح ابعاد نبرد ۱۲روزه اظهار داشت: برخورد کوبنده نیروهای مسلح ما با رژیم صهیونیستی موجب شد ویتکاف، نماینده آمریکا به وزیر خارجه ما پیام آتش‌بس دهد که دیگر از طرف ایران موشکی ارسال نشود چراکه متوجه قدرت ایران شدند.

به گزارش همشهری‌آنلاین، ابراهیم عزیزی امروز ۱۵شهریورماه در جمع اساتید دانشگاه آزاد اسلامی شیراز با اشاره ابعاد نبرد ۱۲روزه با رژیم صهیونیستی، وقایع پیش آمده و لزوم تحلیل صحیح در این راستا اظهار داشت: از همان ابتدای حمله رژیم به کشور گروه های معاند و وابسته نیز آماده شده بودند تا وارد کشور شوند که تمامی توطئه ها با واکنش دقیق و عالی خنثی شد؛ اقدامی که کمتر در رسانه ها نمود داشت.

نماینده شیرهز و زرقان در مجلس با اشاره به پشتیبانی کامل برخی کشورها از جمله آمریکا از رژیم صهیونیستی افزود: سطح نبرد ۱۲روزه را نباید به ایران و رژیم صهیونیستی تقلیل داد چراکه همزمان چندین کشور در ابعاد نظامی و ... این کارزار را علیه ما انجام دادند و رژیم به تنهایی قادر به مقابله با ایران نبود.

عزیزی تصریح کرد: برخورد کوبنده نیروهای مسلح ما با رژیم صهیونیستی موجب شد ویتکاف نماینده آمریکا به وزیر خارجه ما پیام آتش بس دهد که دیگر از طرف ایران موشکی ارسال نشود چراکه متوجه قدرت ایران شدند.

وی با اشاره به وحدت مقدس همه آحاد جامعه در این نبرد ناجوانمردانه ادامه داد: ملت ما در این نبرد پیروز شد هر چند که امپراطوری رسانه ای غرب سعی می کند این مساله را برعکس جلوه دهد و این موضوع را اساتید و نخبگان باید به جامعه منتقل کنند.

رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در بخش پایانی سخنان خود نیز بیان داشت: ملت ایران و نیروهای مسلح ما در ادامه نیز اگر تعرضی صورت گیرد مقابل تجاوز رژیم صهیونیستی با قدرت خواهد ایستاد و این بار پاسخ ما محکم تر و قاطع تر خواهد بود.

• ویتکاف پیام داد که دیگر نزنید!
• NPT روی میز فوری مجلس؛ شمارش معکوس شروع شد | ۳ فوریت برای یک خروج
• آخرین وضعیت طرح خروج از NPT در مجلس | توضیحات سلیمی درباره بررسی طرح
• هشدار رئیس مجلس درباره گرانی‌های اخیر | راه‌حل قالیباف برای مهار گرانی
• مکانیسم ماشه روی کاغذ هم وجود ندارد | غربی‌ها نمی‌توانند از ابزار برجامی که خود نابود کردند استفاده کنند
• طرح خروج از NPT فردا در صحن بررسی می‌شود | نیازی به تأیید شورای عالی امنیت ملی پس از تصویب طرح نیست
• مجلس پیگیر بررسی کارت‌های هدیه وزارت نفت

• فعال‌سازی مکانیسم ماشه؛ این‌بار توسط ایران!
• هشدار تند به مسئولان ۳ قوه؛ چرا برای نجات آنان که به بلای خانمانسوز بی‌حجابی گرفتار شده‌اند کاری نمی‌کنید؟ | دیدید که فریب خورده‌اید؟!
• فرصت‌های جنگ ۱۲ روزه برای ایران و ایرانی؛ از افزایش انسجام اجتماعی تا ارتقای هماهنگی مسئولین
• عزم راسخ شهرداری در بازگشت زندگی به شهر

• گمانه‌زنی تازه درباره چشم‌ انداز مذاکرات ایران و اروپا | ماجرای موضع گیری 3 مقام ایرانی چه بود؟
• دبّۀ جدید آمریکا؛ پیش شرط های مذاکره | ایران زیر بار پذیرش این تهدید نخواهد رفت | ۳شرط که ارو پایی ها روی میز گذاشته بودند
• اثر فعالسازی مکانیسم ماشه بر معیشت مردم

ترجمه و شرح حکمت 184 نهج البلاغه: ثبات قدم در راه حق

متن نهج البلاغه

نهج البلاغه ( نسخه صبحی صالح )

وَ قَالَ (علیه السلام): مَا شَكَكْتُ فِي الْحَقِّ مُذْ [مُنْذُ] أُرِيتُهُ.

و فرمود (ع): از آن وقت كه حق را به من نموده اند، در آن ترديد نكرده ام.

شرح

شرح : پیام امام امیر المومنین ( مکارم شیرازی )شرح ابن میثم بحرانی ( ترجمه محمدی مقدم )منهاج البراعه (خوئی)جلوه تاریخ درشرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ( مهدوی دامغانی )

هيچ گاه در شناخت حق شك نكردم!
امام(عليه السلام) در اين گفتار نورانى خود به حقيقت مهمى اشاره مى كند و مى فرمايد: «از آن زمان كه حق به من نشان داده شده هرگز در آن شك و ترديد نكردم»; (مَا شَكَكْتُ فِي الْحَقِّ مُذْ أُرِيتُهُ).
آگاهى بر چيزى درجات دارد كه وابسته به طرق دريافت آن است; گاه انسان چيزى را با ادله نظرى درك مى كند و گاه با مقدمات ضرورى، زمانى با حس و تجربه و هنگامى با شهود باطنى. يا ادله بسيار محكمى همچون شهود است، شهودى كه از همه اينها برتر است يا علم و اطلاعى كه از ادله نظرى حاصل مى گردد. گاه نيز ممكن است در ادامه راه بر اثر دليل معارضى با شك مواجه شود. از اين گذشته افرادى كه چيزى را درك مى كنند با هم متفاوتند; گاه افراد ضعيفى هستند كه با كم ترين شبهه اى متزلزل مى شوند و گاه افراد قوى و نيرومندى كه هيچ شبهه اى آنها را تكان نمى دهد.
از سوى سوم معلمانى كه چيزى به انسان مى آموزند نيز مختلف اند; گاه معلّم فرد عادى است و گاه امام معصوم يا پيغمبر خدا; در آموخته هايى از فردى عادى ممكن است شك و ترديد نفوذ كند; ولى آنچه را انسان از استاد معصومى آموخته از شك و ترديد مصون خواهد بود. تمام اين جهات در حد اعلا در روح و جان على(عليه السلام) وجود داشت; هم مشاهده او نسبت به حق از طريق شهود بود و هم قدرت روح او اجازه شك و شبهه به وى نمى داد و هم استاد و معلم او شخصى همچون پيامبر اسلام بود كه مستقيما مطالب را از منبع وحى دريافت مى كرد. به همين دليل امام(عليه السلام) مى گويد: از آن روزى كه حق به من نشان داده شد هرگز در آن ترديد نكردم.
افزون بر اينها بسيار مى شود كه تزلزل ايمان انسان از هواپرستى نشأت مى گيرد; مثلاً در داستان معروف «عمر بن سعد» آمده است كه وقتى در برابر شهيد كردن سالار شهيدان، امام حسين وعده فرماندارى رى به او داده شده به قدرى براى او جالب بود كه حتى در معاد شك كرد و گفت: مى گويند خداوند بهشت و دوزخى آفريده اگر راست گفته باشند اين عمل را انجام مى دهم و توبه مى كنم و اگر دروغ گفته باشند به مقام بلندى در دنيا مى رسم و از آنجا كه امام(عليه السلام) از اين امور پاك و منزه بود هرگز شبهه اى در وجود مباركش راه نيافت و چه بسيار افرادى در صدر اسلام و بعد از رحلت پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) براى جاذبه هاى مال و ثروت و مقام ايمان خود را از دست دادند و گرفتار شبهات شدند.(1)
در حدیثى از امام صادق(علیه السلام) مى خوانیم که از آن حضرت سؤال کردند چه چیزى ایمان را در انسان ثابت نگه مى دارد. امام(علیه السلام) فرمود: «الّذی یُثْبِتُهُ فیهِ الْوَرَعُ وَالَّذی یُخْرِجُهُ مِنْهُ الطَّمَعُ; آن چیزى که ایمان را در انسان ثابت مى دارد ورع و پرهیزگارى است و آن چیزى که ایمان را از او خارج مى کند طمع است».(2)
از اینجا نتیجه مى گیریم که اگر بخواهیم در عقاید خود راسخ باشیم باید علاوه بر این که آنها را از منبع مطمئنى دریافت داریم خودسازى را نیز فراموش نکنیم مبادا طوفان وسوسه هاى شیطان و هواى نفس کاخ ایمان ما را متزلزل و ویران سازد.
مطالعه خطبه هاى نهج البلاغه نیز شاهد صادق این گفتار است، زیرا مى بینیم همه جا امام(علیه السلام) با قاطعیت تمام در مورد مسائل مختلف از اعتقادات گرفته تا اخلاق و اعمال و احکام سخن مى گوید و این قاطعیت نشانه اعتقاد قطعى و تزلزل ناپذیر امام(علیه السلام) در تمام این مسائل است.
این سخن را با کلام دیگرى از امام امیرمؤمنان(علیه السلام) در خطبه 189 نهج البلاغه که برگرفته از قرآن مجید است پایان مى دهیم. امام(علیه السلام) در آن خطبه مى فرماید: «بعضى از ایمان ها ثابت و مستقر در دل هاست و بعضى دیگر ناپایدار و عاریتى است که در میان قلب و سینه تا سرآمدى معلوم قرار دارد» گویى این سخن اشاره به آیه 98 سوره انعام است که مى فرماید: «(وَهُوَ الَّذِى أَنشَأَکُمْ مِّنْ نَّفْس وَاحِدَة فَمُسْتَقَرٌّ وَمُسْتَوْدَعٌ); و کسى است که شما را از یک انسان آفرید (و شما از نظر ایمان یا آفرینش دو گروه مختلف هستید:) پایدار و ناپایدار» یکى از تفسیرهاى این آیه شریفه همان است که در کلام امام صادق(علیه السلام) آمده که مى فرماید: «فَالْمُسْتَقَرُّ الإیمانُ الثّابِتُ وَالْمُسْتَوْدَعُ الْمُعارُ; مستقر به معناى ایمان ثابت است و مستودع ایمان عاریتى است».(3)
ما در شرح آن خطبه عوامل پایدارى ایمان و تزلزل آن را مشروحاً آورده ایم(4). (5)
*****
پی نوشت:
(1). صاحب «لهوف» اشعار عبرت انگیز «عمر بن سعد» را در این زمینه مشروحا آورده است.
(2). وسائل الشیعه، ج 20، ص 358 .
(3). بحارالانوار، ج 66، ص 222.
(4). پیام امام امیرالمؤمنین(علیه السلام)، ج 7، 281.
(5). سند گفتار حکیمانه: این کلام نورانى به عنوان جزیى از خطبه چهارم در جلد اول این کتاب آمد. خطیب(رحمه الله) در بیان مصادر این کتاب مى گوید: ما در ذیل خطبه چهارم آن را بیان کردیم و در آنجا تصریح مى کند که مرحوم شیخ مفید (قبل از سید رضى) آن را در ارشاد با تفاوت کمى آورده است و چند جمله نیز بر آن افزوده و طبرى هم بخش آخر این خطبه را در کتاب مسترشد ذکر کرده است. (ولى در کتاب مسترشد این جمله در ذیل خطبه ذکر نشده است بلکه تنها جمله «لَمْ یُوجِسْ مُوسى ...» تا آخر خطبه آمده است). اینها نشان مى دهد که آنها از منابعى غیر از نهج البلاغه آن را دریافت داشته اند. (مصادر نهج البلاغه، ج 1، ص 327)

پیامبر رحمت، دلسوز همه امت

در آستانه فرارسیدن ۱۲ ربیع‌الاول، سالروز میلاد فرخنده پیامبر رحمت و مهربانی، حضرت محمد مصطفی(ص) به روایت برادران اهل سنت و آغاز هفته وحدت، قلب‌هایمان لبریز از عشق و ارادت به ساحت مقدس ایشان است.

به همین مناسبت، پای صحبت‌های ارزشمند آیت‌الله العظمی علی کریمی جهرمی نشستیم تا از دریای بی‌کران سیره نبوی بهره‌مند شویم. ایشان در بیانات اختصاصی خود برای مخاطبان ما، با تأکید بر اهمیت پیروی از سیره پیامبر(ص) در عصر حاضر، نکاتی ناب و راه‌گشا را بیان فرمودند که در ادامه می‌خوانید.

علی(ع) و دستور به پیروی از پیامبر(ص)

یادآوری و بیان سیره و احوال رسول رحمت و مهربانی، حضرت خاتم‌الانبیا محمد مصطفی(ص) باشکوه‌ترین و زیباترین ارمغانی است که می‌توان به امت اسلامی، بلکه به جوامع بشری تقدیم کرد، چرا که سراسر آن، درس، پند و راهبر به اصول زندگانی است؛ از این رو، صحابه پیامبر(ص) به‌ویژه امامان معصوم و پیشوایان دینی، سیره آن اسوه بزرگ را برای فرزندان، بستگان و نیز برای دیگران ذکر می‌کردند و آنان را به خصوصیت‌های بارز و امتیازهای بسیار جالب راه و روش آن حضرت توجه می‌دادند.
امیرالمؤمنین علی(ع) در کتاب شریف نهج‌البلاغه، همگان را به تبعیت از هدایت پیامبر(ص) فراخوانده و فرموده‌اند: «وَ اقْتَدُوا بِهَدْیِ نَبِیِّکُمْ»؛ یعنی ای مسلمانان! به پیامبر(ص) اقتدا کنید. همان پیامبری که خداوند، او را چنین وصف کرده: «إِنَّکَ لَعَلَی خُلُقٍ عَظِیمٍ» یا «فَبِمَا رَحْمَهٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ کُنْتَ فَظًّا غَلِیظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ» که با مردم در نهایت مهربانی بود که اگر پیامبر(ص) غلیظ القلب و بی‌اعتنا به خلق خدا بود، مردم این‌گونه اطراف او جمع نمی‌شدند.
آن حضرت در ادامه فرموده‌اند «وَ اسْتَنُّوا بِسُنَّتِهِ» یعنی سنت آن حضرت را رواج دهید. مبادا جامعه اسلامی گرفتار این شود که در حرکات، سکنات و اخلاق، دنباله‌رو کسانی باشد که متخلق به اخلاق اسلامی و اخلاق نبوی نیستند. باید کوشید افرادی با سواد و با اخلاق فاضله را به عنوان اسوه به جامعه و جوانان معرفی کنیم تا در مواقع نیاز، مردم با خیال مطمئن از هدایت‌گری آنان بهره‌مند شوند.
همچنین حضرت امیرالمؤمنین(ع) در خطبه‌ها و سخنان خود در موارد مختلف از سیره پیامبر خدا(ص) سخن می‌گویند و نخست، مردم کوفه و در حقیقت اهل همه اعصار را به روش و منش آن بزرگوار توجه می‌دهند.
ایشان در یکی از کلمات نورانی خود می‌فرمایند: «سیرته القصد و سنّته الرشد و کلامه الفصل و حکمه العدل» سیره پیامبر(ص) میانه‌روی و اعتدال، سنت و روش آن حضرت رشد، سخن او جداکننده حق از باطل و حکم او عادلانه و براساس عدل بود.
همچنین احمد زینی دحلان در السیرة النبویة می‌گوید: سعد بن ابی‌وقاص، سیره پیامبر(ص)، جنگ‌ها و سرایای ایشان را به فرزندان خود تعلیم می‌داد و می‌گفت: «یا بنیّ هذه شرف آباءکم فلا تنسوا ذکرها؛ ای فرزندان من! این جریان‌ها، شرف و افتخار گذشتگان و پدران شماست. مبادا این‌ها را از یاد برده و به دست فراموشی بسپارید».

سیره نبوی در کلام غیرمسلمانان

نورانیت، زیبایی و سازندگی سنت پیامبر اسلام(ص) چنان بالا و پرفروغ است که حتی منصفان از غیر ملل اسلامی نیز در برابر این سنت‌های متعالی به تواضع و اقرار درآمده‌اند.
نقل شده است ابوحاتم سجستانی می‌گوید: «شخص مسلمانی به راهبی گذشت و به او گفت: مرا موعظه‌ای کن. او در پاسخ گفت: چگونه من شما را موعظه کنم در حالی که قرآن در میان شما و محمد(ص) از شماست».
اکنون به‌طور گذرا به بخشی از سیره حیات‌بخش پیامبر بزرگ اسلام(ص) اشاره خواهیم داشت.

شاه‌کلید موفقیت پیامبر(ص)

از مسائل بسیار مهم و قابل توجه، راز پیشرفت پیامبر بزرگ اسلام(ص) در آن محیط نامساعد است که موجب بحث و بررسی بسیاری از اندیشمندان و سبب شگفتی‌ گروه‌های فراوان شده است. رمز پیروزی و پیشرفت آن حضرت، مدارا با مردم و نرمی با عموم طبقات جامعه بود و این، همان موضوع با اهمیت و کارآمدی است که از قبل، خداوند بزرگ، پیامبر گرامی خود را بدان امر فرموده بود تا او را برای این قیام عظیم و این تقابل نابرابر آماده کند. آن حضرت فرمود: «أمرنی ربّی بمداراة الناس کما أمرنی بأداء الفرائض؛ پروردگارم من را به مدارا و سازش با مردم امر فرمود، همان‌گونه که به انجام واجبات فرمان داد».

دلسوز درد و رنج دیگران

قرآن کریم در مواضع گوناگون، چند صفت بسیار متعالی را به عنوان سیره پیامبر(ص) ذکر می‌کند که نخستین آن‌ها این است: «عزیزٌ علیه ما عنتّم؛ درد و رنج شما برای او باری گران است». یکی از نمونه‌های آن، در جریان فتح مکه بود که عباس، عموی پیامبر(ص) در بند اسارت قرار گرفت و شب سختی را گذرانید که هرگز تصور آن را نمی‌کرد. او چنان در طول شب ناراحت بود که پیوسته صدای آه و ناله‌اش بلند بود و پیامبر بزرگوار(ص) زمزمه ناله دردناک او را می‌شنیدند. فردای آن روز پیامبر(ص) فرمودند: شب گذشته صدای ناله عمویم عباس در گوشم بود و از این رو در طول شب خواب به چشمانم نیامد. امثال این جریان در زندگی پیامبر اکرم(ص) بسیار بوده و همه حاکی از آن است که آن بزرگوار، درد و رنج دیگران را غم و رنج خود می‌پنداشتند.

شوق برای هدایت مردم

دومین امتیازی که در قرآن، برای پیامبر بزرگوار اسلام(ص) ذکر شده این است که او بر شما حریص است و دانستیم مقصود، حریص بودن و شدت شوق آن حضرت در هدایت مردم و نیز لذت فوق‌العاده آن بزرگوار از هدایت افراد است.
خصلت و ویژگی آن حضرت آن بود که دائم شوق آن داشت با مردم باشد؛ حتی اگر مردم همراه ایشان نمی‌شدند اما پیامبر(ص) در دل شوق به مردم داشتند و دلداده آنان بودند. امروز هم اگر روحانیت می‌خواهد هدایتگر و پیشوای مردم برای دعوت به سوی خدا باشد، رمز موفقیتش آن است برای همه توده‌های مردم، پدر باشد. به همه اقشار مردم احساس علاقه و محبت کند، کما اینکه مولایمان امیرالمؤمنین(ع) در کلام گهربار خود به مالک‌اشتر فرمودند: مردم دوگونه بیشتر نیستند «إِمَّا أَخٌ لَکَ فِی الدِّینِ وَ إِمَّا نَظِیرٌ لَکَ فِی الْخَلْق» اگر فردی مؤمن است که مؤمن و برادر دینی تو است، اگر نیست، هم‌نوع شماست و درباره هر دو نوع از این مردم، به رحمت و مهربانی رفتار کن.

اسوه شب‌زنده‌داری

پیامبر اکرم(ص) به عبادت در وقت شب و خواندن نماز و تلاوت قرآن هنگام سحر سخت اهمیت می‌داد و گاه می‌شد یک شب را با قرائت و تلاوت یک آیه از قرآن به صبح می‌رسانید. ابوذرغفاری می‌گوید: شبی رسول خدا(ص) ما را برای عبادت به پا داشت و خود آن حضرت در آن شب پیوسته بیدار بود و این آیه را قرائت می کرد: «إن تعذّبهم فانّهم عبادک و إن تغفر لهم فإنّک أنت العزیز الحکیم؛ اگر این مردم را عذاب کنی آنان بندگان تو هستند و اگر آنان را بیامرزی پس البته تو عزیز و حکیمی».
در ذیل آیه شریفه «طه ما أنزلنا علیک القرآن لتشقی؛ ای پیامبر ما! قرآن را بر تو نازل نکردیم که خویشتن را به رنج افکنی» نقل شده رسول خدا(ص) آن‌قدر روی پا به نماز ایستاد که پایش ورم کرد، از این رو خداوند، آیه فوق را نازل فرمود.

ضرورت اطلاع از سیره نبوی

آگاهی از سیره پاک رسول معظم(ص) برای هر فرد مسلمان و معتقد به مبانی اسلامی واجب و لازم است: «لقد کان لکم فی رسول الله اسوة ‌حسنة لمن کان یرجوا الله و الیوم الآخر و ذکر الله کثیراً؛ به تحقیق برای شما در وجود پاک رسول خدا(ص) اقتدا و پیروی نیکو و پسندیده‌ای است برای کسی که به خدا و جهان آخرت امید داشته و خدا را بسیار یاد کند». آری، اقتدای نیکو، اقتدا به رسول اعظم(ص) است، اقتدا به برجسته‌ترین و پاک‌ترین انسان، زبده و نخبه بندگان خدا که انسان‌های خداجو و آخرت‌طلب آن را دنبال می‌کنند.

جهان مسلح‌تر می‌شود

روز گذشته چین یکی از بزرگ‌ترین رژه‌های نظامی تاریخ خود را در میدان تیان‌آن‌من برگزار کرد تا هشتادمین سالگرد پایان جنگ جهانی دوم که چین «پیروزی در جنگ مقاومت علیه تجاوز ژاپن» می‌نامد را جشن بگیرد.

مهدی زارع

زمان مطالعه: ۵ دقیقه

این نمایش عجیب از تسلیحات پیشرفته، شامل موشک‌های هایپرسونیک، شهپادهای زیرآبی و موشک‌های بالستیک جدید بین‌قاره‌ای با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای، نشان‌دهنده عزم چین برای نمایش قدرت نظامی خود در صحنه جهانی است.
این رژه نه‌تنها یک بزرگداشت تاریخی، بلکه بیانیه‌ای آشکار بود از بلندپروازی‌های نظامی چین و می‌توان گفت نشانه‌ای از ورود جهان به عصری نظامی‌تر است.

افزایش بودجه‌های نظامی و جهانی در حال مسلح شدن

جهان شاهد افزایش بی‌سابقه‌ای در هزینه‌های نظامی است که با رشد چشمگیر درآمد صنایع تسلیحاتی همراه شده است. بنا بر گزارش مؤسسه بین‌المللی پژوهش‌های صلح استکهلم، هزینه‌های نظامی جهانی در سال ۲۰۲۴ به ۲.۷۲تریلیون دلار رسید که نسبت به سال ۲۰۲۳ افزایشی ۹.۴درصدی را نشان می‌دهد. این افزایش نه‌تنها نتیجه تنش‌های ژئوپلیتیکی است، بلکه به سودآوری عظیم شرکت‌های تسلیحاتی نیز منجر شده است. به گزارش فایننشال تایمز، شرکت‌های بزرگی مانند لاکهید مارتین، ریتون و بوئینگ در سال گذشته سودهای کلانی از قراردادهای نظامی بدست آورده‌اند، همزمان چین نیز با شرکت‌های داخلی مانند نورینکو به خودکفایی در تولید تسلیحات نزدیک شده است. چین با بودجه نظامی رسمی ۳۱۴ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴، دومین کشور از نظر هزینه‌های نظامی پس از ایالات متحده است. این بودجه‌های نجومی تنها به چین محدود نمی‌شود؛ کشورهای آسیایی مانند هند و ژاپن و همچنین کشورهای خاورمیانه مانند عربستان سعودی هم بودجه‌های نظامی خود را به‌طور چشمگیری افزایش داده‌اند.
در اروپا، افزایش بودجه‌های نظامی به‌ویژه پس از جنگ اوکراین در سال ۲۰۲۲ شدت گرفته است. به گزارش یورونیوز، هزینه‌های نظامی کشورهای اروپایی در سال ۲۰۲۴ به بالاترین سطح از زمان جنگ سرد رسیده و با افزایش ۱۷درصدی نسبت به سال گذشته، افزون بر ۵۸۰ میلیارد دلار شده است. آلمان در این میان با اختصاص ۷۷.۸۹میلیارد یورو در سال ۲۰۲۴، پیشتاز کشورهای اروپای مرکزی و غربی بوده و به نخستین کشوری تبدیل شده که بودجه نظامی خود را به این سطح رسانده است. لهستان نیز با اختصاص ۴.۲درصد از تولید ناخالص داخلی خود به امور نظامی، در میان اعضای ناتو در صدر قرار دارد.
این روند نشان‌دهنده یک رقابت تسلیحاتی جهانی است که در آن، کشورها برای حفظ برتری استراتژیک یا دفاع از منافع خود، هزینه‌های هنگفتی را متحمل می‌شوند. به گزارش آژانس دفاعی اروپا، کشورهای عضو اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۴ حدود ۳۸۰ میلیارد یورو صرف هزینه‌های دفاعی کرده‌اند و پیش‌بینی می‌شود این رقم در سال ۲۰۲۵ به ۳۸۱ میلیارد یورو افزایش یابد. این افزایش‌ها نه‌تنها به خرید تسلیحات جدید، بلکه به توسعه فناوری‌های پیشرفته مانند جنگ الکترونیک و سیستم‌های فضایی نیز اختصاص یافته است.

جنگ‌ها، موتور محرکه نظامی‌سازی

ادامه جنگ‌ها و ظهور درگیری‌های جدید در سراسر جهان، یکی از عوامل اصلی نظامی‌سازی است. جنگ اوکراین بزگ‌ترین جنگ اروپا پس از جنگ دوم جهانی است. ناتو در طول سه دهه گذشته همواره سیاست توسعه به شرق داشته و بودجه نظامی اعضای آن حدود ۶۰درصد از بودجه دفاعی جهان را تشکیل می‌دهد.
علاوه بر اوکراین، تنش‌ها در خاورمیانه، به‌ویژه درگیری‌های مرتبط با فلسطین و همچنین اختلافات در دریای چین جنوبی، به افزایش تقاضا برای تسلیحات منجر شده است. نیویورک تایمز گزارش داده این درگیری‌ها نه‌تنها به افزایش تولید تسلیحات در کشورهای درگیر منجر شده، بلکه کشورهای بی‌طرف را نیز وادار به تقویت توان دفاعی خود کرده است. این چرخه جنگ و آمادگی نظامی، جهانی را ایجاد کرده که در آن، راه‌حل‌های نظامی بر دیپلماسی ترجیح داده می‌شود.

تغییر چهره چین و به‌رخ کشیدن قدرت نظامی

تا همین چند سال پیش، چین ترجیح می‌داد خود را به‌عنوان یک غول اقتصادی معرفی کند که از قدرت نظامی خود به‌عنوان ابزاری ثانویه استفاده می‌کند. اما رژه نظامی ۲۰۲۵ نشان‌دهنده تغییر رویکرد پکن است. به گزارش بی‌بی‌سی، نمایش تسلیحاتی مانند موشک هایپرسونیک YJ-۱۷ و شهپاد زیرآبی AJX۰۰۲، همراه با حضور رهبرانی مانند ولادیمیر پوتین از روسیه و کیم جونگ اون از کره شمالی، پیام روشنی به جهان ارسال کرد: چین دیگر تنها یک قدرت اقتصادی نیست، بلکه یک ابرقدرت نظامی است که آماده چالش با رقبا، به‌ویژه ایالات متحده است.
این تغییر رویکرد با سیاست‌های رئیس‌جمهور شی جین‌پینگ هم‌راستاست که بر «نوسازی نظامی» و تبدیل ارتش آزادی‌بخش خلق به یک نیروی «جهان‌کلاس» تا سال ۲۰۳۵ تأکید دارد. همچنین ساوت چاینا مورنینگ پست گزارش داده چین در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری عظیمی در فناوری‌های نظامی پیشرفته، از جمله هوش مصنوعی و تسلیحات لیزری انجام داده است. این رژه که به گفته تحلیلگران بیش از ۵میلیارد دلار هزینه داشته، نه‌تنها برای نمایش قدرت به رقبای خارجی، بلکه برای تقویت حس غرور ملی در داخل چین طراحی شده بود.

پیشرفت‌های فناوری نظامی، رقابتی بی‌پایان

نمایش تسلیحات پیشرفته در رژه چین، ازجمله سگ‌های رباتیک مجهز به هوش مصنوعی و موشک‌های بالستیک جدید، تنها بخشی از یک رقابت جهانی برای توسعه فناوری‌های نظامی پیشرفته است. به گزارش اکونومیست، کشورهای ایالات متحده، روسیه، هند و حتی دولت‌های کوچک‌تر مانند رژیم صهیونیستی در حال سرمایه‌گذاری در تسلیحاتی مانند موشک‌های هایپرسونیک، پهپادهای خودکار و سیستم‌های دفاع سایبری هستند. این پیشرفت‌ها نه‌تنها قدرت تخریب تسلیحات را افزایش داده، بلکه خطر تشدید درگیری‌ها را نیز بالا برده است. رویترز گزارش داده نمایش تسلیحات پیشرفته چین در رژه، پیامی مستقیم به تایوان و متحدانش، به‌ویژه ایالات متحده بود که هرگونه مداخله در منطقه با پاسخ قاطع پکن مواجه خواهد شد. این رقابت فناوری، همراه با افزایش بودجه‌های نظامی، جهانی را ایجاد کرده که در آن کشورها برای حفظ برتری یا حتی بقا، به تسلیحات پیشرفته‌تر رو می‌آورند.

توافق‌های امنیتی بین‌المللی و شکل‌گیری بلوک‌های جدید

رژه نظامی چین تنها یک نمایش نظامی نبود، بلکه یک رویداد دیپلماتیک نیز به شمار می‌رفت. حضور رهبرانی از بیش از ۲۰ کشور، از جمله پوتین، کیم جونگ اون و مسعود پزشکیان از ایران، نشان‌دهنده تقویت ائتلاف‌هایی است که در برابر نظم جهانی تحت رهبری غرب قرار دارند. بنا بر گزارش الجزیره، این «محور» که شامل چین، روسیه، کره شمالی و ایران است، به دنبال ایجاد یک نظم جدید جهانی است که در آن قدرت نظامی و اتحادهای استراتژیک نقش اصلی را ایفا می‌کنند. این توافق‌های امنیتی بلندمدت، مانند همکاری‌های نظامی فزاینده چین و روسیه، نشان‌دهنده جهانی است که به بلوک‌های متخاصم تقسیم شده است.

افول قدرت آمریکا

رژه نظامی چین در زمانی برگزار شد که نفوذ جهانی ایالات متحده رو به کاهش است. فارین افرز گزارش داده سیاست‌های آمریکا سبب شده کشورهایی مانند چین فرصت را برای پر کردن خلأ قدرت جهانی غنیمت بشمارند. غیبت رهبران غربی در رژه پکن، در مقابل حضور رهبران کشورهای شرقی، نشان‌دهنده شکاف فزاینده میان غرب و بلوک شرق است. شی جین‌پینگ در سخنرانی خود در رژه اعلام کرد «چین از هیچ قدرتی نمی‌ترسد» که اشاره‌ای آشکار به ایالات متحده بود. این پیام در حالی مطرح شد که چین به دنبال گسترش نفوذ خود در آفریقا، آسیا و حتی آمریکای لاتین است، مناطقی که زمانی تحت سلطه آمریکا و اروپا بودند.
در نهایت می‌توان گفت رژه نظامی چین در سال ۲۰۲۵ تنها یک رویداد نمادین نبود، بلکه نشانه‌ای از جهانی بود که به سمت نظامی‌سازی پیش می‌رود. افزایش بودجه‌های نظامی، به‌ویژه در اروپا، ادامه جنگ‌ها، پیشرفت‌های فناوری، توافق‌های امنیتی و افول قدرت آمریکا همگی به جهانی اشاره دارند که در آن، قدرت نظامی به‌عنوان ارز اصلی روابط بین‌الملل مطرح شده است. چین با نمایش قدرت در پکن، نه‌تنها آمادگی خود برای رهبری این نظم جدید را نشان داد، بلکه هشداری به رقبا و متحدانش ارسال کرد: «دوران خویشتن‌داری به پایان رسیده، اژدهای زرد در شرف بیدار شدن است».

توافق ۲۵ ساله ایران و چین در فاز اجرای پیشرفته

رژه قدرت شرق مقابل غرب در پکن

توافقات راهبردی و حیاتی با شرق

دولت لبنان از دادن هدایای رایگان به دشمن دست بردارد

گفت و گوی لاریجانی و مشاور امنیت ملی نخست‌وزیر انگلیس

مخازن سوخت نیروگاه‌ها را دولت رئیسی پُر تحویل داد

آقای مسئول! عقب نمانی... (یادداشت روز)

اخبار ویژه

اردوغان، نگران از نفوذ صهیونیست‌ها 60 هزار نظامی دیگر در قبرس مستقر می‌کند

آمار وام ازدواج پرداختی به 3/5 میلیون فقره رسید

تقدیر از برگزیدگان جشنواره بین‌المللی رویان

یمن مراکز حساس اسرائیل را هدف قرار داد ستاد مشترک ارتش جزو اهداف

پیام نشست شانگهای به آمریکا: نگران باش! نظم نوین جهانی در راه است

پزشکیان: با قدرت در مقابل یکجانبه گرایی می‌ایستیم

درباره مسائل داخلی خودمان با خبرنگاران خارجی صحبت نمی‌کنم

مصداق وحدت مبارزه با رژیم صهیونیستی است

بی‌تدبیری معاون ارشاد علت لغو کنسرت در آزادی

ارزش اموال تحویل داده شده «بابک زنجانی» به بانک مرکزی از بدهی او بیشتر است

انقلابی که از تپه‌های قیطریه جاری شد

مجلس پشتوانه دولت در حوزه هسته‌ای

در شرایطی که نزاع میان ایران و غرب به سطح غیر قابل ‌پیش‌بینی و کنترلی رسیده است، نهادهای مختلف داخلی برای برون‌رفت از این وضعیت و طرح ایده‌های جدید که منافع حداکثری کشورمان را تأمین کند می‌توانند نقش مثبت و مؤثری داشته باشند.

مهدی خالدی

زمان مطالعه: ۳ دقیقه

عمده بار هدایت پرونده هسته‌ای بر دوش وزارت امور خارجه و شورای‌ عالی امنیت ملی است اما شکی نیست که مجلس به‌ عنوان خانه ملت می‌تواند در این زمینه اثرگذار، هدایتگر و راه‌گشا باشد.این نهاد البته تاکنون در مقاطعی نقش ویژه خود را در حوزه پرونده هسته‌ای نشان داده است. یکی از این گام‌ها تصویب «قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران» بود. بر اساس این قانون که ۱۲ آذر ۱۳۹۹ از تصویب مجلس یازدهم گذشت، دولت مکلف به آغاز غنی‌سازی ۲۰ درصد، نصب و غنی‌سازی هزار سانتریفیوژ نسل۲ و دست‌کم یک آبشار از ماشین‌های نسل۶ و توقف نظارت‌های فراتر از پادمان از جمله اجرای داوطلبانه سند پروتکل الحاقی شد. این تصمیم هر چند آن زمان با انتقاد و روی ترش دولتمردان مواجه شد ولی به اذعان ناظران سیاسی، اقدام‌هایی مانند صدور مجوز غنی‌سازی ۲۰ درصدی و یا نصب سانتریفیوژ با ظرفیت غنی‌سازی بالا، در مقاطع بعدی دست حاکمیت را برای امتیازگیری مقابل دشمنان باز گذاشت. چنین روندی حتی قدردانی رهبر معظم انقلاب را هم به دنبال داشت؛ به ‌گونه‌ای که ایشان سوم خرداد ۱۴۰۲ در دیدار نمایندگان مجلس یازدهم این مصوبه را «نمونه یک کار خوب» قلمداد کرده و فرمودند: «قانون اقدام راهبردی، کشور را از سرگردانی در مسئله هسته‌ای و حالت ندانم‌کاری نجات داد».
گام دیگر خانه ملت در حوزه پرونده هسته‌ای به همین چند وقت پیش برمی‌گردد؛ تصویب قانون الزام دولت به تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که ۴ تیرماه انجام گرفت، واکنشی بود به تهاجم آمریکا و رژیم صهیونیستی به خاک کشورمان؛ اقدامی که سنگ بزرگی پیش پای نفوذ جاسوسان دشمن برای ورود به ایران در قالب بازرسان آژانس انداخت.

خانه ملت چه نقشی می‌تواند ایفا کند؟

بر اساس موارد گفته شده، مجلس تاکنون در تعیین چارچوب و ترسیم خط و خطوط در پرونده هسته‌ای ایفای نقش داشته است. اکنون پرسش این است این نهاد در مقطع اخیر که تقابل با محور غربی - عبری به اوج خود رسیده چه نقش مکملی در این حوزه می‌تواند ایفا کند؟
بر اساس اخبار و تحلیل‌های منتشر شده، جمهوری اسلامی در واکنش به رویکرد خصمانه غرب گزینه‌های مختلفی روی میز دارد. کاهش و یا تعلیق کامل همکاری‌ها با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌تواند دم دست‌ترین گزینه باشد. البته توسعه هر چه بیشتر همکاری و پیوند با جهان شرق از سوی تصمیم‌سازان تهران به جد دنبال می‌شود و سفر اخیر دکتر مسعود پزشکیان به چین در همین زمینه قابل ‌ارزیابی است.
با این‌ حال دو گزینه مهم دیگر هم مد نظر خواهد بود، گزینه‌هایی که بار تهدیدآمیز بودن آن زیاد است؛ اما عملیاتی‌ شدن آن برای تهران هم بی‌هزینه نخواهد بود و لذا نیازمند چکش‌کاری بیشتر است؛ خروج از ان‌پی‌تی و حتی ایده بستن تنگه هرمز در حالت نهایی بحران. خانه ملت در حوزه کاهش همکاری با آژانس ایده خود را ارائه کرده با این‌ حال در صورت حرکت به سمت اتخاذ تصمیماتی مانند خروج از ان‌پی‌تی قطعاً بازیگری مجلس به‌عنوان مجمع عقلا و منتخبان ملت، مهم است. روز سه‌شنبه اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه در مصاحبه با روزنامه گاردین ضمن اشاره به این نکته درباره خروج ایران از ان‌پی‌تی یا ماندن در آن گفت: «از نظر قانونی، پیوستن به هر معاهده یا توافقی در حوزه اختیارات مجلس است. آن‌ها در حال کار روی آن هستند، اما هنوز تصویب نشده است». با این اوصاف تعیین‌کنندگی و جهت‌دهی مجلس در حوزه پرونده هسته‌ای را که از مشورت دادن به دولت تا چارچوب‌سازی و قانون‌گذاری را دربرمی‌گیرد، باید برجسته دانست و این نقش پشتوانه‌سازی به ویژه در مقطع حساس اخیر از اهمیت بیشتری هم برخوردار است و قدرت چانه‌زنی ما را در مناسبات جهانی بالا می‌برد.
در این باره می‌توان به بیانات چندی پیش رهبر معظم انقلاب استناد کرد. ایشان در دیدار با نمایندگان مجلس دوازدهم در ۳۱ تیر ۱۴۰۳، فرمودند: یک نمونه از کارهای خوب، همین قانون اقدام راهبردی در مجلس قبل بود. البته بعضی‌ها اعتراض کردند و عیب‌جویی کردند؛ مطلقاً این عیب‌جویی وارد نیست و کار بسیار درستی بود. همین قانون جامع تحریم آمریکایی‌ها علیه ایران، این قانونی که معروف است به «سیسادا»؛ این را آمریکایی‌ها در مجلسشان تصویب کرد؛ خیلی از کارها را مجالس می‌کنند و دولت‌ها از پشتوانه اقدام مجالس استفاده می‌کنند... بنابراین، مجلس ما هم در این زمینه می‌تواند فعال باشد.

• همگرایی در شرق جهان
• باید به مردم اعتماد کنیم
• روی صحنه می‌مانم اما تسلیم ابتذال نمی‌شوم
• مسئولیت تریبون‌‌داران در حفظ وحدت و انسجام ملی
• دیالوگ ایران و انگلیس در سطح عالی
• پیگیری پیشرفت طرح‌های ریلی با حضور معاون اجرایی رئیس‌جمهور
• تغییر بازی به نفع بورس
• راه توسعه روستا از اصلاحات می‌گذرد
• طرح مسکن به جای وام ازدواج
• فرمول رونق صنایع کوچک و متوسط
• ایجاد بانک تخصصی برای حمایت از دانش بنیان‌ها

باید به مردم اعتماد کنیم

مادر و دخترشعبده باز، پوشاک مغازه ها را غیب می کردند!

مادر و دختری که با شگردی خاص، به پوشاک فروشی ها دستبرد می زدند، با تلاش اطلاعاتی نیروهای کلانتری شفای مشهد به دام افتادند و راز سرقت های شعبده گونه را فاش کردند.به گزارش اختصاصی روزنامه خراسان، در پی گزارش تعدادی از بانوان فروشنده در شب بازار پارک حجاب، مبنی بر این که پوشاک مغازه های آنان در یک چشم برهم زدن ناپدید می شود، ماجرایی عجیب در بین فروشندگان شکل گرفت و چشم ها به سوی مادر و دختری دوخته شد که در پوشش مشتری وارد فروشگاه های شب بازار می شدند و با رفتن آن ها ،اجناس گران‎قیمت هم از مقابل چشمان فروشندگان ناپدید می شد. بانوان مغازه دار که دیگر یقین داشتند با ترفندهای شعبده گونه مادر و دختر حقه باز، فریب خورده اند، به کمین دزدان ماهر نشستند اما بازهم درحالی اموال خود را از دست دادند که یکی از فروشندگان به تعقیب مادر و دختر مذکور پرداخت ولی آن ها در میان ازدحام جمعیت گم شدند. به همین خاطر و با دستور ویژه سرگرد احسان سبکبار (رئیس کلانتری شفا) گروهی از بانوان پلیس در پوشش مبدل به کمین مادر و دختر یادشده نشستند و هنگامی که آنان مشغول سرقت با شگرد خاص خود در یکی از فروشگاه های شب بازار بودند، دستبندهای فولادین را طوری بر دستان آنان حلقه کردند که با هیچ ترفندی بازشدنی نبود! در بازرسی از متهمان، تعدادی لباس گران‎قیمت با ارزش میلیون ها تومان کشف شد و چند تن از فروشندگان نیز شکایت خود را در کلانتری ثبت کردند. در همین حال زن ۳۸ ساله در بازجویی ها گفت: اشتباه کردم . پوشاک سرقتی را هم در منزل اجاره ای خودم پنهان کرده ام. من نیازی به سرقت پوشاک نداشتم اما نمی توانستم خودم را کنترل کنم. دخترم نیز به حرف و توصیه من عمل کرده است و هر دو پشیمان هستیم.بنابر گزارش روزنامه خراسان ،تحقیقات نیروهای تجسس کلانتری شفا برای کشف سرقت های دیگر این مادر و دختر در حالی وارد مرحله جدیدی شد که شاکیان مدعی بودند آن‎ها با شیوه خاصی مانند شعبده بازها ، پوشاک را در مقابل چشمانمان غیب می کردند.

ماجرای یک هزینه‌سازی

لغو کنسرت خیابانی همایون شجریان در میدان آزادی، در حالی رقم خورد که او قرار است ۱۰ روز دیگر در دبی و در فضای باز کنسرت رایگان برگزار کند اما لغو این برنامه در تهران، هزینه‌سازی های بی‌نتیجه را بیش از پیش برجسته کرد. در این گزارش به ابعاد این ماجرا پرداخته‌ایم

همایون شجریان روز دوشنبه ۱۰ شهریور، در یک نشست خبری اعلام کرد که پس از سال‌ها پیگیری، قرار است در میدان آزادی تهران به اجرای یک کنسرت خیابانی بپردازد. این خبر با استقبال گسترده مخاطبان و رسانه‌ها همراه شد و بسیاری آن را حرکتی در جهت همگرایی مردمی و اتحاد افزایی و البته اقدامی در جهت ایجاد نشاط اجتماعی دانستند؛ اما هنوز دو روز از اعلام این خبر نگذشته بود که روز گذشته (چهارشنبه ۱۲ شهریور)، شجریان با انتشار پیامی در اینستاگرام خود، از لغو این کنسرت خبر داد و نوشت: «عزیزان آن چیزی که حدس می‌زدم آخر سر همان شد. تا الان و در دو روز گذشته وسایل ما اجازه ورود نگرفته و به نظر می‌آید که توان مدیریت برای حضور جمعیت میلیونی این اجرا وجود ندارد. جلسات و بررسی‌هایی که این چند روزه انجام شده کاری است که باید قبل از موافقت با درخواست ما در دوماه گذشته انجام می‌شد. به هر حال این اجرا انجام نخواهد شد. از همه عزیزانی که برای این آرزوی محال من زحمت بسیار کشیدند سپاسگزارم. روز و روزگار بر همگی خوش.»
​​​​​​​
اختلاف وزارت ارشاد و شهرداری تهران
پس از انتشار این خبر، زاکانی شهردار تهران در گفت و گو با رسانه‌ها اعلام کرد که این کنسرت در میدان آزادی برگزار نمی‌شود و محل آن احتمالاً ورزشگاه آزادی خواهد بود. پس از گذشت مدت کوتاهی نیز حساب کاربری شبکه ایکس خود را با تشکر از همایون شجریان و این خبر به روز کرد: «جمع بندی هیئت دولت، برگزاری کنسرت در ورزشگاه آزادی بود و شهرداری تهران هم با تمام ظرفیت پای کار این رویداد و شادی است.»
مصوبه شورای تامین صادر شد، اما...
با وجود انتشار این اخبار به ظاهر قطعی ماجرا به همین جا ختم نشد و پس از اظهار نظرهای شهردار تهران، محمدامین توکلی‌زاده، معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران، با تأیید رسمی خبر لغو این کنسرت، جزئیات دقیق‌تری از پشت‌صحنه این ماجرا را بیان و همشهری آن را منتشر کرد: روز سه‌شنبه بعد از ظهر، آقای فتاحی، همکار سابق معاونت اجتماعی، مصوبه شورای تأمین استانداری تهران را به‌صورت حضوری به اداره کل فرهنگی شهرداری تهران تحویل دادند و این مصوبه فوری به شهرداری منطقه ۹ ابلاغ شد. طبق صورت‌جلسه، شهرداری منطقه موظف بود با توجه به محدودیت زمانی، امکان‌سنجی لازم را انجام دهد و نظر کارشناسی خود را درباره امکان اجرای مراسم در میدان آزادی یا ورزشگاه ۱۲ هزار نفری آزادی ارائه کند. پاسخ مکتوب شهرداری منطقه ۹ به استانداری، حاکی از عدم امکان فراهم‌سازی مقدمات اجرایی در میدان آزادی بود البته این نظر تمامی دستگاه‌های اجرایی بود و فقط نظر شهرداری منطقه نبود. از این‌رو، پیشنهاد شد طرح دوم استانداری تهران یعنی ورزشگاه ۱۲ هزار نفری آزادی با بلیت رایگان میزبان این رویداد باشد.
اما، هماهنگی ها دیر انجام شد
در این میان، سرکار خانم بهروز آذر، معاون رئیس‌جمهور، جناب آقای احمدی، مشاور وزیر ارشاد، و چند تن دیگر از مسئولان دولتی با پیگیری‌های کردند که در محیطی صمیمانه و خیرخواهانه در این راستا مشورت‌های انجام شد. همه این عزیزان اذعان داشتند که سرکار خانم رضایی، معاون محترم وزیر، می‌بایست دست‌کم یک ماه پیش جلسات هماهنگی با حضور مجریان و دست‌اندرکاران ابعاد مختلف این رویداد برگزار می‌کردند، اما این موضوع مورد غفلت قرار گرفته و زمان زیادی از دست رفته بود.
وی پس از تشکر از همایون شجریان و عوامل گروه او اخاطر نشان کرد: «از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای این سیاست‌گذاری تشکر می‌کنم، اما همه می‌دانیم که اجرای برنامه‌های بزرگ و فاخر تنها روی کاغذ محقق نمی‌شود و نیازمند هم‌افزایی بین‌دستگاهی و تعامل سازنده است. شهرداری تهران، همان‌گونه که در مناسبت‌های مختلف از جمله هفته دولت نشان داده، همواره پای کار انسجام و وحدت ملی بوده است.»
به نظر می رسد، وزارت ارشاد می توانست زودتر از این ها اقدام به هماهنگی ها و رایزینی های لازم بپردازد و یا برگزاری این کنسرت را به زمان دیگری اما بدون هزینه های این لغو، برگزار کند. همچنان که برخی با اشاره به نامه ای مدعی شدند «نادره رضایی» معاونت امور هنری تنها ۴ روز پیش از برگزاری کنسرت «همایون شجریان»، درخواست برگزاری این کنسرت را به شهرداری تهران داده است!
اگرچه شهردای تهران نیز با توجه به تجربه های متعدد در برگزاری برنامه های حجمی و بزرگ، می توانست با تلاش، اراده و همکاری بیشتر، موانع پیش رو را حذف کند تا این کنسرت برگزار شود، چرا که نهایتا، شورای تامین مجوز برگزاری این کنسرت در تاریخ مورد نظر را صادر کرده است و به صراحت
نمی توان گفت، شورای تامین به ابعاد ماجرا اشراف نداشته است.
دولت چه گفت؟
در شرایطی که وزارت ارشاد همچنان واکنشی نداشت، «فاطمه مهاجرانی» سخنگوی دولت عصر روز گذشته در واکنش به لغو کنسرت همایون شجریان در میدان آزادی تهران در شبکه اجتماعی ایکس، نوشت: موضع دولت از زمان اعطای مجوز به فرزند خلف خسروآواز ایران روشن است؛ برگزاری کنسرت با حضور میلیونی مردم که تقویت کننده اتحاد ملی است. تجربه جشن‌های ده‌کیلومتری پس از جنگ نشان داد که این خواسته‌ها شدنی است. اگر همه نهادها دست به دست هم بدهند.
ناهماهنگی‌های مدیریتی هزینه ساز
آن‌چه مسلم است، برایند این اتفاق فراتر از یک دعوای اداری است و آسیب‌های جدی‌تری را به همراه دارد؛ از جمله کاهش انگیزه و اعتماد هنرمندان و بخشی از مردم می شود که به چنین رویدادهایی علاقه مندند و اتفاقا لغو این گونه، چهره سیستم حکمرانی را نزد آنان مختوش می کند.
توضیحات شب گذشته شهردار تهران و صحبت های ظهر دیروز معاون فرهنگی وی هرچند تلاش دارد شهرداری را از برخی مسئولیت‌ها مبرا کند، اما در کنار سکوت وزارت ارشاد تا لحظه تنظیم این خبر(ساعت ۲۰ چهارشنبه شب)، می‌تواند خاتمه‌ای بر اخبار ضد و نقیضی باشد که برخی در روزهای گذشته عنوان می کردند که این کنسرت برگزار نخواهد شد. حالا دیگر روشن است که لغو کنسرت، نه به‌دلیل مخالفت سیاسی یا فشار بیرونی، بلکه نتیجه مستقیم ناهماهنگی، بی‌برنامگی و ضعف مدیریتی مسئولان است.
رضا مهدوی، آهنگ ساز و پژوهشگر موسیقی که سابقه چند دوره دبیری جشنواره موسیقی فجر را در کارنامه دارد، در گفت‌وگو با رسانه هنر ایران (رها) در این‌باره چنین اظهار کرده است: «این اتفاق حاصل ناهماهنگی نهادها و سازمان‌های ذی‌ربط و در وهله دوم فشار گروه‌های سیاسی داخل و خارج و همچنین ناتوانی قدرت اجرایی معاونت هنری است که با یک سویه‌نگری می‌خواهد تمام کارها را به نفع خود حساب کند. لازم است تا شاهد برگزاری اجراهای خیابانی کوچک و بزرگ در همه روزهای سال باشیم؛ از اجراهای خیابانی کوچک که به‌صورت روزمره، حدود دو دهه‌ای هست شاهد هستیم تا چنین اجراهای گسترده‌ای مثل همایون آواز ایران که الحق جانشین درستی برای پدرش استاد محمدرضا شجریان است.»
کنسرت رایگان همایون در دبی به جای تهران
روز گذشته، در حالی خبر لغو کنسرت همایون شجریان در میدان آزادی تهران منتشر شد که تنها ۱۰ روز دیگر قرار است این هنرمند مطرح، کنسرتی رایگان و در فضای باز در مرکز نمایشگاهی دبی برگزار کند.
همایون شجریان پیش‌تر، روز یک شنبه ۲۶ مردادماه، با انتشار پستی در صفحه رسمی خود اعلام کرده بود:
«با افتخار در اولین رویداد «جشن ایران» در شهر دبی همراه شما خواهم بود. این همدلی، فرصتی است برای لمس موسیقی و فرهنگی که فراتر از مرزها، دل‌ها را به هم پیوند می‌دهد.» طبیعتا، این یک درد است که ما زمینه اجرای چنین
برنامه ای را توسط هنرمند خودمان فراهم نمی کنیم اما غریبه ها این کار را به راحتی انجام می دهند.



واکنش کاربران و فعالان رسانه ای به لغو کنسرت همایون شجریان در میدان آزادی تهران
مقصر لغو کنسرت آزادی کیست؟

​​​​​​​
لغو کنسرت همایون شجریان در میدان آزادی تهران واکنش های بسیار زیادی را در شبکه های اجتماعی داشت که گروهی شهرداری تهران را مقصر عدم برگزاری این کنسرت دانستند و گروهی نیز وزارت ارشاد و به خصوص معاون هنری آن را مقصر اصلی برگزار نشدن این مراسم می دانستند. مهم ترین آن ها را در ادامه می خوانید :‌
مالک شریعتی نماینده مجلس و از افراد نزدیک به شهردار تهران نوشت : برای جشن تولد فرزندتان درمنزل، چندروز قبل برنامه‌ریزی می‌کنید؟ معاون وزیر ارشاد باوجود ۲ماه فرصت، فقط ۳روز قبل، به معاون وزیرکشور نامه زده که پاشو نامه بزن به استانداری، شهرداری، پلیس، آتش‌نشانی و اورژانس تا امکانات(خدمات، نور، صدا و...) کنسرت میلیونی در میدان آزادی را فراهم کنند!
رحمان قهرمان پور تحلیلگر سیاسی نوشت :‌ « قطبش سیاسی یعنی این که حتی موضوعات ساده محل اختلاف سیاسی و دو قطبی سازی می شوند. مثل برگزاری یک کنسرت در فضای باز که امری رایج در اغلب کشورهای دنیاست. جریان های سیاسی سعی می کنند از یک اتفاق ساده برای خودشان دستاورد بسازند. این یکی می گوید کار من بود و دیگری می گوید پس نمی گذارم»
محمد مهاجری از عضو شورای اطلاع رسانی دولت نیز نوشت :‌ « کنسرت نیاز جامعه است هرچند جماعت بی‌هنر پایداریچی‌ آن را نپسندد. همچنین کنسرت همایون شجریان به نشاط ‌اجتماعی و به انسجام ‌ملی کمک می‌کند. اما شتابزدگی وزارت‌ارشاد و بی‌توجهی به تامین زیرساخت‌ها، هم مردم و هنرمندان را دلسرد می‌کند و هم‌پاس گل است به پایداریچی‌ها»
بهمن بابازاده فعال رسانه ای حوزه موسیقی نیز نوشت :‌ «‌ تینا و شینا و سینا و مینا و اینا درباره لغو کنسرت همایون شجریان در میدان آزادی حرف زدند و اظهارنظر کردند ولی هیچ صدایی از «معاونت هنری ارشاد»، دفتر موسیقی و آن انجمن خنده دار موسیقی در نیامد. «خانه موسیقی» تعاملاتش با شهرداری را در اولویت نگه داشته و انگار نه انگار حالا همه این سکوت تلخ را مقایسه کنید با آلبوم عکس های معاونت هنری در کنسرت ارکستر سمفونیک در میدان آزادی... در همه عکس ها حضوری درخشان و همیشگی داشتند... این سکوت، تحقیرآمیز است
علی خسروانی نیز در صفحه شخصی خود نوشت :‌ « شهرداری تهران روز ۲۴ خرداد ، فردای حملات دشمن ، در آن بحبوحه جشن عید غدیر را برگزار و خیل جمعیت را به خیابان آورد. این یعنی به لحاظ امنیت و اجرا توان لازم را دارد. ای کاش همان ریسک پذیری و توان عملیاتی را در فقره کنسرت همایون شجریان به کار می گرفت.»
محسن برهانی حقوقدان و فعال رسانه ای نوشت :‌ « لغو کنسرت شجریان دلیل دیگری است بر وجود مراکز مختلف تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری و عدم پاسخگوییِ ناشی از عدم شفافیت و مشخص نبودن مسئولیت‌هاست. یکی از اصلی‌ترین چالش‌های حکمرانی در ایران، همین نکته است.»
علیرضا زاکانی شهردار تهران نیز در واکنش به این موضوع در صفحه توئیتر خود نوشت :‌ « در جلسه امروز هیئت دولت تأکید کردم که اقدام ارزشمند جناب آقای شجریان، هنرمند گران قدر کشورمان، برای شادی مردم و میهن ستودنی است. ایشان برای نشاط ملت هزینه داده‌اند. جمع‌بندی هیئت دولت، برگزاری کنسرت در ورزشگاه آزادی بود و شهرداری تهران هم با تمام ظرفیت پای کار این رویداد و شادی مردم عزیز است.»
فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت در صفحه توئیتر خود نوشت :‌ «موضع دولت از زمان اعطای مجوز به فرزند خلف خسروآواز ایران روشن است؛ برگزاری کنسرت با حضور میلیونی مردم که تقویت کننده اتحاد ملی است. تجربه جشن‌های ده‌کیلومتری پس از جنگ نشان داد که این خواسته‌ها شدنی است. اگر همه نهادها دست به دست هم بدهند.»
محمد رهبری فعال رسانه ای نوشت :‌‌ « کنسرت همایون شجریان می‌توانست منجر به تقویت پیوندهای اجتماعی و ایجاد همبستگی بیشتر درون جامعه شود. اما حالا لغو آن، بی‌اعتمادی را تشدید خواهد کرد و به ناامیدی و بدبینی بیشتر در جامعه دامن خواهد زد. نمی‌توان از همبستگی ملی سخن گفت، اما نسبت به ملزومات آن بی‌تفاوت بود.»
علی کلاهی نیز در این خصوص نوشت :‌‌ «‌ خوب به همت ابلهان داخلی کنسل شد، تبریک عرض می کنم به ابلهان بیرونی! دست مریزاد به همایون شجریان عزیز که آبرو گذاشت، فحش به جان خرید و بخشی از درآمد آتی خود از محل کنسرت های بیرون و... را ریسک کرد برای شادی مردم‌. به امید روزی که شاهد این گونه تنگ نظری ها نباشیم. پاینده باد ایران!»
سارا هوشمندی فعال رسانه ای مقصر را وزارت ارشاد دانست و نوشت :‌ « بی تدبیری ارشاد و مدیرانش برگزاری کنسرت را با چنین چالش بزرگی همراه کرد.درحالی که به گفته شجریان از۲ماه قبل مقدمات کار فراهم شده بود اما شهرداری به عنوان مهم ترین بازوی اجرایی چنین رویداد مهمی بایدازطریق نشست خبری مطلع شود ! با این حال حجم پروژه تخریب شهرداری قابل توجه، و برای اهل انصاف راهگشاست»
فاطمه رایگانی با انتقاد از جا به جایی مکان کنسرت نوشت :‌ « همه لطف این کنسرت به برگزاری‌اش در میدان نمادینی مثل آزادی بود. انتقال آن به ورزشگاه که همان روال عادی همه کنسرت‌هاست موجی ایجاد نخواهد کرد. خودتان را خسته نکنید.»
دیاکو موستوفی نوشت :‌ «خب شهرداری می گه مشکل زمان و نبود فرصت برای هماهنگی بوده ، خب چرا لغو کردید می  گفتید با تاخیر چند روزه برگزار می شه؟!»

«نگاه به شرق»؛ از حرف تا عمل

در میانه‌ی جنگ آنگاه که اخبار و روایت‌های گوناگون اوج می‌گیرند و خیز بر می‌دارند و حتی برخی متخصص رسانه‌ای را در خود غرق می‌کنند - اخبار و روایت‌هایی که بعضاً حتی صحت و سقم‌شان هم مشخص نیست - سخن گفتن و روایت کردن از واقعیات، آن‌گونه که هستند نه آن‌گونه که دشمن آن را بازنمایی می‌کند، اهمیت و ضرورتی مضاعف پیدا می‌کند. البته نه به شکل آنچه که در هجوم اخبار و اطلاعاتی می‌بینیم و امکان رمزگشایی‌ آنها برای مخاطب مشخص نیست بلکه به شکلی که اولویت‌ها را به شیوه‌ای منطقی برای مخاطب مشخص کند، ارتباط منطقی میان پدیده‌ها را تشریح کرده و توجه مخاطب به سمت و سویی رهنمون شود که در حالت عادی چندان مد نظر قرار نمی‌گیرند.
«صدای ایران»، روزنامه اینترنتی رسانه‌ی KHAMENEI.IR که از روزهای آغازین جنگ ۱۲ روزه رژیم صهیونی علیه ایران با مأموریتی که ذکر شد آغاز به کار کرد، حال و در زمان توقف آتش سعی دارد تا به‌صورت روزانه همراه ملّت ایران باشد. محورهای مهم و مرتبط را از لابه‌لای سیل اخبار و اطلاعات درست و نادرست بیرون کشیده، سره را از ناسره جدا کرده و وضعیت راهبردی جمهوری اسلامی ایران را آن‌گونه که هست روایت کند. «صدای ایران» صدای ملّت ایران خواهد بود و راوی ایستادگی و مقاومت آنها.
هفتادوسومین شماره «صدای ایران» به روح مطهر شهید مهدی بزرگی تقدیم شده است.
این روزنامه اینترنتی هر شب حوالی ساعت ۲۲ در رسانه‌ی KHAMENEI.IR منتشر خواهد شد.

دریافت روزنامه اینترنتی «صدای ایران»؛ شماره هفتادوسه

سرمقاله

«نگاه به شرق»؛ از حرف تا عمل
نشست امسال سران سازمان همکاری شانگهای در چین در شرایطی برگزار شد که ایران پس از جنگ دوازده‌روزه در موقعیتی تازه و حساس قرار گرفته است. این جنگ، اگر چه در حوزه نظامی متوقف شده اما در سایر حوزه‌ها به شدت در جریان است. همان‌طور که موشک‌ها پیام قدرت را در میدان نبرد مخابره کردند، دیپلماسی نیز وظیفه دارد در عرصه‌های بین‌المللی صدای ایران را به گوش جهانیان برساند. در این میان، حضور ایران در این اجلاس از اهمیت مضاعفی برخوردار است؛ زیرا کشورمان به مثابه بازیگری کلیدی در معادلات امنیتی و اقتصادی غرب آسیا شناخته می‌شود.

«سازمان همکاری شانگهای» امروزی، در سال ۱۹۹۶ با عنوان «شانگهای ۵» و با محوریت چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان تأسیس شد. هدف نخستین این چارچوب، ایجاد توازن در برابر نفوذ فزاینده آمریکا و ناتو در منطقه بود. با پیوستن ازبکستان در سال ۲۰۰۱، نام فعلی بر آن گذاشته شد و بعدها اعضایی چون هند، پاکستان، بلاروس و ایران به آن ملحق شدند. اکنون این سازمان حدود ۴۰ درصد جمعیت جهان، ۲۰ درصد تولید ناخالص جهانی و سهم قابل‌توجهی از ذخایر انرژی دنیا را در اختیار دارد و اعضای آن در عرصه‌های مختلف امنیتی، اقتصادی و ژئوپولیتیکی، ائتلافی مهم در برابر یک‌جانبه‌گرایی غرب ایجاد کرده‌اند.

عضویت کامل ایران در سازمان همکاری شانگهای، امتداد سیاست «نگاه به شرق» است؛ سیاستی که سال‌ها در سطح شعار مطرح شده اما کمتر به‌طور عملی پیگیری شده است. جنگ دوازده‌روزه نشان داد که تقابل ایران با غرب صرفاً نظامی نیست، بلکه ابعاد حقوقی، اقتصادی و دیپلماتیک نیز یافته است. در چنین شرایطی، حضور رئیس‌جمهور ایران در سطح عالی در نشست مذکور فرصتی برای «یارگیری بین‌المللی» و شکستن طرح فشار و انزوای سیاسی کشور است؛ طرحی که غرب با ابزارهایی همچون «مکانیزم ماشه» دنبال می‌کند.

از سوی دیگر، همکاری‌های عملیاتی میان ایران، چین و روسیه ــ از رزمایش‌های دریایی مشترک گرفته تا صدور بیانیه‌های هماهنگ علیه فشارهای غرب ــ نشان می‌دهد که یک مثلث راهبردی در حال شکل‌گیری است. هر سه کشور درگیر منازعات مستقیم یا غیرمستقیم با نظم تک‌قطبی به رهبری آمریکا هستند و همین اشتراک منافع، بستری برای تقویت همکاری‌ها فراهم کرده است.

در کوتاه‌مدت، مهم‌ترین آورده ایران از حضور در این سازمان، خنثی‌سازی فشارهای غرب است. همگرایی ایران با قدرت‌هایی چون چین و روسیه، که علاوه بر جایگاه ژئوپولیتیکی، عضویت دائم در شورای امنیت را نیز دارند، می‌تواند سپری در برابر فشارهای غرب باشد. در بلندمدت نیز این سازمان، مکملی برای بریکس به شمار می‌رود و امکان هم‌افزایی در حوزه‌های اقتصادی و مالی ــ از جمله مقابله با هژمونی دلار ــ را فراهم می‌آورد.

نشست سران سازمان همکاری شانگهای در چین، برای ایران فراتر از یک رویداد دیپلماتیک معمول است؛ این اجلاس نمادی از گذار تدریجی کشور به سوی تثبیت جایگاهش در جهان جدید و ایجاد توازن در برابر نظم غربی است.

برخی معتقد بودند اگر به جای روزی ۵۰ موشک، ۵۰۰ موشک شلیک می شد چیزی از تلاویو نمی‌ماند | دشمن بدنبال انتقام از ایران است

سخنگوی سپاه گفت: آمریکا و کشورهای اروپایی با بازگشت تحریم ها می خواهند انتقام شکست خود در جنگ ۱۲ روزه را از ملت بزرگ ایران بگیرند.

به گزارش همشهری آنلاین، علی‌محمد نایینی سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در دومین دوره دانش‌افزایی اساتید بسیجی کشور با شعار «استاد بسیجی؛ اتحاد مقدس، پیشرفت علمی و هدایت معنوی، شور و شعور انقلابی» که در مشهد مقدس در حال برگزاری است، اظهار داشت: دشمنان ایران، به‌ویژه قدرت‌های استکباری، همواره در تحلیل شرایط و توانایی‌های ایران دچار اشتباه بوده‌اند.

وی افزود: اتکای دشمنان به محاسبات صرفاً مادی سبب شد، مؤلفه‌های واقعی قدرت ایران همچون فرهنگ مقاومت، روحیه جهاد و شهادت، رهبری مقتدرانه، ایمان دینی، نصرت الهی و وحدت ملی را درک نکنند.

معاون روابط عمومی و سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با اشاره به عملیات روانی و جنگ شناختی دشمنان، گفت: آنان حتی خود قربانی همان جنگ شناختی شدند که علیه ایران به راه انداختند و بارها تصمیمات اشتباه گرفتند.

نائینی نمونه‌هایی از این خطاها را برشمرد و گفت: ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، ایران را میان جنگ و مذاکره قرار داد تا کشور را وادار به تسلیم کند، نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، مدعی شد ایران در ۲۴ ساعت سرنگون می‌شود و حتی سخن از تخلیه تهران به میان آورد.

وی افزود: دشمن با طراحی گسترده و پیچیده جنگ ترکیبی و بسیج تمام توان نظامی غرب، نبردی وجودی علیه ایران آغاز کرد. اما واکنش ایران همه محاسبات آنان را بر هم زد. دشمن تصور داشت با ترور فرماندهان اصلی، ساختار فرماندهی ایران فرو می‌پاشد، اما عکس آن رخ داد.

معاون روابط عمومی و سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تأکید کرد: دشمنان با اطمینان از موفقیت، جنگی همه‌جانبه آغاز کردند اما در برابر مقاومت مردم ایران و تدابیر رهبر انقلاب عقب‌نشینی کرده و درخواست آتش‌بس دادند. این پیروزی عنایت الهی است که نشان داد؛ ایمان، وحدت ملی و رهبری الهی، قدرت شکست‌ناپذیر ایران است.

نائینی با مقایسه این نبرد با دوران دفاع مقدس افزود: در هر جنگ، ایران پیروز جنگ بود، آنچه تعیین‌کننده و شاخص پیروزی و شکست است، اهداف سیاسی و راهبردی جنگ است. هدف دشمن در دو جنگ تجزیه کشور بود، در هر دو جنگ مردم ایران، مانع تحقق اهداف دشمن شدند، در افکار عمومی در صحنه‌ داخلی، منطقه‌ای و جهانی باور به پیروزی ایران جدی است و این موضوع دستاورد مهمی به حساب می آید.

وی با اشاره به تلاش دشمن برای جداسازی مردم از نظام گفت: در ابتدای جنگ دشمن گفت، ما با مردم کاری نداریم، مساله ما جمهوری اسلامی است، ملت ایران تفکیک نکرد، با درک صحیح از نیات دشمن، حمله رژیم صهیونیستی را متوجه امنیت و منافع ملی خود و کشور دانستند و یکپارچه و قوی در کنار نظام ایستادند.

معاون روابط عمومی و سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی افزود: همین اتحاد مقدس، روایت ایران ضعیف را از بین برد و نشان داد که ایستادگی مردم و تاب‌آوری مثال‌زدنی آنان، پیروزی بزرگی برای تاریخ است.

سردار نایینی بیان کرد: پیروزی تنها در میدان نبرد نیست بلکه در جنگ روایت‌ها نیز معنا پیدا می‌کند. مهم‌ترین دستاورد ایران این بود که مردم خود را پیروز دانستند و در سطح جهانی نیز اندیشکده‌ها و نظرسنجی‌ها برتری ایران را تأیید کردند.

سخنگوی سپاه افزود: بسیاری از صاحبنظران منطقه ای و اعضای اندیشکده‌های غربی، ایران را برنده جنگ معرفی کردند و یا اعتراف کردند که رژیم صهیونیستی به اهدافش نرسید و در برابر حملات موشکی ایران دچار فروپاشی شد. دشمن با سانسور در رسانه ها بسیاری از شکست‌ها و خسارت ها را پنهان کرد. محکومیت جهانی تجاوز اسرائیل و حمایت افکار عمومی از ایران جزو شاخص های پیروزی است.

نائینی گفت: ایران در حالی آتش‌بس را پذیرفت که در موضع برتر قرار داشت. مردم نیز سؤال می‌کردند چرا در اوج قدرت، جنگ متوقف شد. برخی معتقد بودند اگر به جای روزی ۵۰ موشک، ۵۰۰ موشک شلیک می شد یا همین روند را یک هفته دیگر ادامه می دادیم، چیزی از تلاویو نمی ماند.

معاون روابط عمومی و سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بیان کرد: یکی از دلایل مهم پیروزی، مقاومت اقتصادی بود. ایران با وجود تحریم‌های شدید، ثبات نسبی اقتصادی داشت و زندگی عادی مردم جریان داشت، در حالی که اسرائیل با دائما با آژیر خطر و پناهگاه‌ها و آوارگی درگیر بود.

وی از واکنش سریع نیروهای مسلح و بازسازی فوری زنجیره فرماندهی پس از شهادت برخی فرماندهان خبر داد و گفت: این نشان‌دهنده استحکام ساختاری نیروهای مسلح است. ایران نه تنها در بازدارندگی شکست نخورد بلکه توانست سطح آن را ارتقا دهد.

نائینی تأکید کرد: امروز باید روایت پیروزی ایران به افکار عمومی منتقل شود تا دشمن با جنگ شناختی آن را کمرنگ نکند. دشمن با تمرکز بر فرماندهی، مراکز پرتاب، سامانه‌های پدافندی و سایت‌های عملیاتی به ایران حمله کرد اما ناکام ماند و با پاسخ قاطع و فوری حملات موشکی و پهپادی و محکومیت جهانی روبه‌رو شد.

معاون روابط عمومی و سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برخی روشنفکران غرب‌زده داخلی را خطاب قرار داد که از درک واقعیت قدرت ایران غافل‌اند و هشدار داد نباید اجازه داد روایت دیگری جز پیروزی ایران غالب شود.

نایینی چهار عامل اصلی پیروزی ایران را چنین برشمرد و تصریح کرد: نصرت الهی که نقشه دشمن را باطل کرد، رهبری حکیمانه که شوک اولیه را به اعتماد ملی تبدیل نمود، نیروهای مسلح مقتدر که با حملات موشکی و پهپادی و سایبری و اطلاعاتی رژیم صهیونیستی را زمین‌گیر کردند و چهارم مردم ایران که با انسجام و ایستادگی بدون هراس از جنگ در کنار نظام ایستادند.

وی همچنین به حماقت دشمن به‌عنوان عامل پنجم پیروزی اشاره کرد و گفت: اشتباهات دشمن متوهم همواره به سود ایران تمام شده است و برای ما تولید فرصت است، به تعبیر شهید سلیمانی در دل بحران ها فرصت وجود دارد.

معاون روابط عمومی و سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با تاکید بر اینکه هیاهوی رسانه ای علیه ایران و سپاه در برخی از کشورهای اروپایی برای جبران شکست در جنگ است، گفت: آمریکا و کشورهای اروپایی با بازگشت تحریم ها می خواهند انتقام شکست خود در جنگ ۱۲ روزه را از ملت بزرگ ایران بگیرند. اما باید بدانند که ایران از تکانه های سخت تحریمی عبور موفق داشته و شکست پایداری اقتصادی ممکن نیست.

معاون روابط عمومی و سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بر اهمیت دانشگاه‌ها در شرایط جنگی تأکید کرد و هشدار داد: ناآگاهی یا بی‌تفاوتی دانشگاهیان می‌تواند به سرمایه اجتماعی آسیب بزند و جهاد تبیین وظیفه اصلی استادان و دانشجویان است.

نائینی جنگ اخیر را جنگی رسانه‌ای و روایتی توصیف کرد و افزود: اگر روایت جنگ درست، با حجم مناسب و قوی انجام نشود، دشمن تحریف می کند و روایت می سازد، طرف پیروز و بازنده جنگ جابجا می شود، این نبرد دوازده روز طول کشید اما صدها روز و ماه ها روایت گری خواهد داشت و ظرفیت فراوانی برای تولید آثار هنری و رسانه‌ای دارد.

وی گفت: جنگ شناختی پس از پایان عملیات نظامی پر حجم تر و شدیدتر ادامه دارد. دشمن تلاش می‌کند با روایت‌های جعلی جای شکست و پیروزی را عوض کند. نقش رسانه کمتر از موشک و پهباد نیست، همچنانکه رهبر معظم انقلاب فرمودند؛ شاخص پیروزی انتقال واقعیت‌ها است.

نائینی در پایان گفت: امید به آینده، انسجام ملی، رهبری حکیمانه، ایمان مردم، اقتدار نیروهای مسلح، نصرت الهی و اشتباهات دشمن، مجموعه عواملی بودند که ایران را بار دیگر در نبردی دشوار پیروز کردند. این پیروزی باید در جنگ روایت‌ها مستمر بازگو شود تا در تاریخ ماندگار شود.

• قاتل ناوهاي هواپيمابر به صحنه آمد+ تصاوير؛ قدرت نمايي پيش چشم جهانيان | رونمايي از «قدرت هسته‌اي سه گانه» براي نخستين بار؛ جزئيات رژه بزرگ چين همشهری آنلاین

• موشک بالستيک قاره‌پيماي DF-۶۱ با قابليت حمل کلاهک هسته‌اي رونمايي شد +ويديو اطلاعات

• شبنم نعمت‌زاده متواري شد ؛ پليس به دنبال دختر فراري وزير اسبق مثلث آنلاین

• لحظه دست ندادن پزشکيان با همسر رئيس جمهور چين و توضيح دادن براي او نامه نیوز

• ادعاي واشنگتن پست به حمله مجدد آمريکا به ايران مثلث آنلاین

• برخي معتقد بودند اگر به جاي روزي ۵۰ موشک، ۵۰۰ موشک شليک مي شد چيزي از تلاويو نمي‌ماند | دشمن بدنبال انتقام از ايران است همشهری آنلاین

• اعتراف شنيدني رسانه‌هاي عبري درباره جنگ ايران و اسرائيل افکار نیوز

• ايران در آستانه انزواي جهاني اکوایران

• ايران چک جديد ۵۰ هزار توماني با حذف ۴ صفر/ بررسي ويژگي‌هاي امنيتي! اقتصاد ایرانی

• اسرائيل هدف موشک بالستيک قرار گرفت دنیای اقتصاد

• واکنش روسيه به ناراحتي ترامپ: اميدواريم شوخي باشد/ روسيه، چين و کره شمالي به هيچ توطئه اي فکر نکرده بودند اقتصاد نیوز

• به بهانه ياوه گويي درباره حکيم ابوالقاسم فردوسي؛ ما نگوييم بد و ميل به ناحق نکنيم اطلاعات

• روسيه قطعنامه جديدي درباره اسنپ‌بک ارائه کرد / قطعنامه جديد اندکي به مواضع سه کشور اروپايي و آمريکا نزديک‌تر است تازه نیوز

• بيانيه خانواده امام موسي صدر در پي پخش يک مستند در شبکه سلطنتي انگليس دنیای اقتصاد

• سخنگوي سپاه: جمهوري اسلامي همه محاسبات دشمن را بر هم زد / ايران از تکانه‌هاي تحريمي عبور موفق داشته اقتصاد نیوز

• چه زماني امريکا به ايران حمله مي‌کند؟ اطلاعات

• هشدار جدي درباره ترور رهبر انقلاب! +فيلم افکار نیوز

• تصاويري از پزشکيان و دخترش در مراسم رژه ارتش چين+ فيلم دنیای اقتصاد

• بوي موشک هاي ايراني به سمت تلاويو مي آيد/ حملات موشکي ايران نزديک است؟ افکار نیوز

• کشف بمب ساعتي در قلب ايران؛ بحران ناخواسته در راه است گسترش نیوز

• واکنش ترامپ به رژه بزرگ چين مشرق نیوز

• ۸ ناو جنگي آمريکا با ۱۲۰۰ موشک و يک زيردريايي هسته‌اي در راه هستند افکار نیوز

• توئيت هشدارآميز رئيس کميسيون امنيت ملي در خصوص بيانيه شوراي همکاري خليج فارس؛ مالکيت ايران بر جزاير و آب هاي خليج فارس «غيرقابل مذاکره» است اقتصاد نیوز

• وزير خارجه تل‌آويو خطاب به ماکرون: به تو ارتباطي ندارد! مشرق نیوز

• شليک ۴ بمب توسط پهپادهاي رژيم صهيونيستي به نزديکي نيروهاي يونيفل مشرق نیوز

• درگيري مستقيم و بي‌سابقه نتانياهو با ارتش صهيونيستي شدت گرفت مشرق نیوز

• خبر مهم وزارت خارجه درباره مذاکره ايران و آمريکا نامه نیوز

• نويسنده صهيونيست: اينکه اسرائيل قدرت اول منطقه است "توهمي" بيش نيست خبرگزاری تسنیم

• ۸ ناو جنگي آمريکا با ۱۲۰۰ موشک و يک زيردريايي هسته‌اي در راه هستند افکار نیوز

• درصورت حمله آمريکا آماده ايم؛ اين بزرگترين تهديد عليه ما در ۱۰۰سال گذشته است | آمريکا ۸کشتي نظامي مجهز به ۱۲۰۰ موشک و يک زيردريايي را اعزام کرده است همشهری آنلاین

• پشت پرده شرکت نکردن پزشکيان در مراسم اجلاس شانگهاي/ ماجرايي که در سال ۱۴۰۱ براي شهيد رئيسي هم اتفاق افتاد اقتصاد نیوز

• قاليباف: تصميم ايران در مقابل اقدام غيرقانوني اروپا بزودي اعلام و اعمال مي‌شود خبرگزاری تسنیم

• اعلام آمادگي روسيه براي تعمير و نگهداري سامانه‌هاي اس-۴۰۰ ترکيه مشرق نیوز

• پيام آتشين صنعاء به رياض و تل‌آويو مشرق نیوز

• تصاوير| پزشکيان در قطار سريع‌السير پکن اقتصاد نیوز

• اژدهاي زرد کارت تازه رو کرد/ رئيس‌جمهور چين ابتکار «حکمراني جهاني» را ارائه کرد دنیای اقتصاد

• دستگيري ۵ نيروي شرکت برق مشهد + عکس | اتهام آنها چيست؟ همشهری آنلاین

• حمله تند به بيانيه شوراي همکاري خليج فارس عليه خاک ايران مثلث آنلاین

• پايان پرونده لوازم خانگي بوش در بندر شهيد رجايي/٩۵ درصد اموال توقيفي فروش رفت خبرگزاری تسنیم

• بررسي خروج ايران از ان پي تي در مجلس/ چه تصميمي گرفته شد؟ دنیای اقتصاد

• معاون اجرايي پزشکيان عامل جاسوسي در ايران را برملا کرد اطلاعات

• چراغ سبز پزشکيان به شروع مجدد مذاکرات با آمريکا تازه نیوز

• تهران خود را براي احتمال وقوع جنگي سرنوشت ساز در منطقه آماده مي کند افکار نیوز

• ناگفته هاي جديد از سقوط بالگرد شهيد رئيسي از زبان کوليوند/ از سردار سلامي خواستم منور روشن کند+ فيلم اقتصاد نیوز

• با بستن تنگه هرمز نيروهاي دريايي و موشکي ما نابود خواهد شد مثلث آنلاین

• آمريکا صدور ويزا براي دارندگان گذرنامه‌هاي اين کشور را لغو کرد همشهری آنلاین

• قدرت‌نمايي چين مقابل آمريکا در اجلاس شانگهاي | اهميت رژه نظامي پکن چيست؟ | مأموريت ويژه پوتين در تيانجين اقتصاد نیوز

• معاون اجرايي پزشکيان عامل جاسوسي در ايران را برملا کرد اطلاعات

• عراقچي پيام مهمي صادر کرد افکار نیوز

• مرزبانان گفتند با چشم خود ديديم پهپادهاي اسرائيلي از خاک آذربايجان وارد ايران شدند/ به علي‌اف گفتيم و او درخواست مدرک کرد اقتصاد نیوز

• پشت پرده تصميم لاريجاني براي انتخاب علي باقري نامه نیوز

• خبر مهم کميسيون امنيت ملي: پهپادهاي اسرائيلي از خاک جمهوري آذربايجان وارد ايران شدند تازه نیوز

• کالاس شروط اروپا براي لغو مکانيزم ماشه را اعلام کرد اطلاعات

• سران شانگهاي حمله رژيم صهيونيستي و آمريکا به ايران را محکوم کردند خبرگزاری تسنیم

• حضور پزشکيان در عکس يادگاري سران شانگهاي در تيانجين چين خبرگزاری تسنیم

• پزشکيان خطاب به شي‌جين‌پينگ: ايران دو پيشنهاد براي سازمان شانگهاي دارد اطلاعات

• زلزله در افغانستان تلفات زيادي بر جا گذاشته است دنیای اقتصاد

• فروش نفت ايران به چين بعد از ماشه تعيين تکليف شد گسترش نیوز

• افشاي جزئياتي از جلسه کابينه امنيتي اسرائيل/ نتانياهو به رئيس ستاد ارتش حمله‌ور شد اقتصاد نیوز

• دو بازرس آژانس بين‌المللي اتمي به ايران آمدند اکوایران

• بقايي: ٣ کشور اروپايي به شدت به ديپلماسي آسيب زده‌اند/ ايران تسليم خواسته‌هاي غيرقانوني کشور‌هاي خواهان اسنپ‌بک نمي‌شود دنیای اقتصاد

• عکس يادگاري نشست سران سازمان همکاري شانگهاي اقتصاد نیوز

• سران شانگهاي: ايران تنها نيست؛ ۲۰ توافق و يک محکوميت جهاني افکار نیوز

• گالانت : مرحله دوم جنگ با ايران شروع خواهد شد مثلث آنلاین

• معاون رئيس جمهور: عمق جنايت جنگ ۱۲ روزه بيشتر از ۸ سال دفاع مقدس بود تازه نیوز

• غريب آبادي: روسيه، چين و پاکستان با بازگشت تحريم‌ها عليه ايران مخالف هستند خبرگزاری تسنیم

• فوري؛ اسرائيل آتش‌بس را نقض کرد+ تصاوير | پهپادها به پرواز در آمدند | بمباران شديد جنوب لبنان همشهری آنلاین

• کالاس شروط اروپا براي لغو مکانيزم ماشه را اعلام کرد اطلاعات

• رئيس ستاد کل نيروهاي مسلح پيام جديد صادر کرد+ جزئيات دنیای اقتصاد

• ابوالفتح : اگر مثل عراق به ايران حمله کرده بودند مي توانستيم دفاع کنيم؟ مثلث آنلاین

• پيش بيني فرمانده اسبق سپاه درباره جنگ مجدد ايران و اسرائيل دنیای اقتصاد

• هشدار اولين فرمانده سپاه درباره احتمال وقوع جنگ بعدي ايران و اسرائيل: بايد آماده باشيم اکوایران

• شبکه موساد براي ترور و تخريب مراکز مهم در مشهد لو رفت اطلاعات

• ۲ مدير نيروگاه برق حرارتي ري به حبس و انفصال از مشاغل دولتي محکوم شدند مشرق نیوز

• اسامي وزراي به شهادت رسيده در يمن افکار نیوز

• گالانت : مرحله دوم جنگ با ايران شروع خواهد شد مثلث آنلاین

• خبر ناگوار: جنگ از دستورکار خارج نشده/ درگيري تازه اسرائيل و ايران در راه است؟ اطلاعات

• نامه به پزشکيان درباره پرداخت فوق العاده خاص به کارکنان دولت خبرگزاری تسنیم

• وقت، وقت مذاکره است/ بايد به هر قيمتي شده جلو مکانيسم ماشه را بگيريم! تازه نیوز

• توييت جديد صفحه سايت رهبر انقلاب به زبان چيني اقتصاد نیوز

• پشت پرده اتهام‌ اسرائيل به ايران مبني بر استفاده از بمب خوشه‌اي؛ معماي ترس از خيبرشکن | تفاوت موشک‌هاي خوشه‌اي و چندکلاهکه همشهری آنلاین

• پاتک چين عليه اروپا در دفاع از ايران؛ نقش چين در مهار اقدامات ضدايراني اروپا | ايران در حلقه سوم اولويت‌هاي چيني‌ها | ايران به دنبال چيست؟ همشهری آنلاین

• هواپيماهاي جديد در راه ايران / آماده تغييرات بزرگ باشيد خودرویک

• مگر تنگه هرمز ملک ماست که براي بستن آن تصميم بگيريم؟ اطلاعات

• واکنش سفارت ايران در باکو به اتهامات عليه سفير ايران در ارمنستان اکوایران

• تعويض شناسنامه براي اين افراد اجباري شد + مراحل دريافت شناسنامه جديد اقتصاد آنلاین

• هشدار يک تحليلگر: هر حمله به ايران، جهنمي را عليه اسرائيل آزاد خواهد کرد مشرق نیوز

• ببينيد | حال ترامپ وخيم شد صد آنلاین

• رئيس ستاد کل نيروهاي مسلح: پدافند هوايي کارآمدي خود را توسعه دهد اقتصاد نیوز

• بيانيه جديد ٣ کشور اروپايي درباره مکانيسم ماشه دنیای اقتصاد

• جلسه فوري نتانياهو براي مقابله با بزرگ‌ترين ناوگان رفع محاصره غزه مشرق نیوز

ازدواج حضرت محمد با حضرت خدیجه

خدیجه سلام ‌الله‌علیها دختر خویلد بن اسد، زنی بازرگان و ثروتمند بود که به اِمرأةالقریش یعنی شاهزاده خانم قریش شهرت داشت. او اولین زنی بود که مسلمان شد و به پیامبر اسلام صلی ‌الله‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم ایمان آورد و اولین همسر پیامبر اسلام (صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم) و مادر حضرت فاطمه زهرا سلام‌ الله‌علیها است.

خَدیجَه دختر خُوَیلِد درگذشت ۱۰ بعثت ، مشهور به خدیجه کبری(س) و ام‌المؤمنین، نخستین همسر پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله و مادر حضرت زهرا سلام الله علیها بود. او پیش از بعثت با پیامبرص ازدواج کرد و نخستین زنی بود که به او ایمان آورد. خدیجه(س) تمام دارایی خود را در راه گسترش اسلام صرف کرد. پیامبر(ص) به احترام او، در دوران زندگی خدیجه همسر دیگری اختیار نکرد و پس از وفاتش نیز همواره با احترام و محبت از او یاد می‌کرد.

حضرت خدیجه (سلام‌الله‌علیها (نخستین همسر پیامبر اسلام صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم ، مادر حضرت فاطمه سلام ‌الله ‌علیها و اولین زنی بود که به پیامبر ایمان آورد و مسلمان شد. حضرت خدیجه (سلام‌ الله ‌علیها) با چند واسطه دختر عموی پیامبر (صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم) و از جهت ریشه خاندانی با ایشان متحد بودند. خدیجه (سلام ‌الله‌علیها) دختر خویلد بن اسد بن عبدالعزی بن قصی بن کلاب[۱] [۲] [۳] . اولین و شایسته ‌ترین همسران رسول خداست. ایشان در زمره همسران قریشی رسول خدا (صلی‌ الله ‌علیه‌ و‌آله‌ وسلّم) به شمار آمده و از جهت قرابت و خویشاوندی نزدیکترین همسران به لحاظ نسبی به ایشان است. در حجاز و شهر مکه، در شبه جزیره عربستان در خانواده‌ ای که با آداب و رسوم خرافی روزگار بیگانه بود به دنیا آمد. پس از ولادت او، خاندانش، برخلاف رسم سیاه زمانه زنده به گور کردن دختران ، ولادت او را گرامی داشتند و پدر و مادرش «خویلد» و «فاطمه»، نام او را خدیجه به مفهوم گسسته و بیگانه از زشتی‌ها و ناپسندی‌ها برگزیدند. بنابر روایت حکیم بن حزام پسر عموی خدیجه (سلام‌ الله ‌علیها)، خدیجه (سلام ‌الله ‌علیها) در سال پانزده پیش از عام الفیل در مکه به دنیا آمد.[۴][۵] . بنابراین حضرت خدیجه (سلام ‌الله ‌علیها) پانزده سال قبل از ولادت پیامبر اسلام صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله‌ وسلّم ۵۵ سال قبل از بعثت، در شبه جزیره ‌ی عربستان (حجاز) چشم به جهان گشود.[۶] . آن حضرت، دختر خویلد بن عبدالعزی بن قصی بن کلاب بود، که جناب قصی، جد چهارم پیامبر اسلام صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم می‌باشد. بنابراین حضرت خدیجه نیز با چند واسطه دختر عموی پیامبر صلی‌ الله ‌علیه‌ و‌آله ‌وسلّم بودند و از جهت ریشه خاندانی با یکدیگر متحد می‌شوند. لذا سلسله نسب حضرت خدیجه به حضرت اسماعیل علیه ‌السلام و ابراهیم خلیل ا... علیه ‌السلام که جد ۲۸ و ۲۹ رسول الله است، می‌رسد.[۷] .
پدرش خُوَیلِد بن اسد بن عبدالعُزّی بن قُصَیِّ بن کلاب و مادرش فاطمه، دختر زائده، است.[۸] [۹]

10ربیع الاول : ازدواج حضرت محمد صلی الله علیه و آله با حضرت خدیجه علیها السلام، در ۱۰ ربیع الاول سال ۲۵ عام‌ الفیل (پانزده سال قبل از بعثت) بوده است. حضرت خدیجه با اینکه مردان ثروتمندی از قریش از او خواستگاری کرده بودند، ولی او که شیفته درستکاری و امانتداری و مکارم اخلاقی پیامبر اکرم شده بود، به ازدواج با آن حضرت متمایل شد . ازدواج پیامبر(ص) و خدیجه اولین ازدواج پیامبر(ص) بود که ۱۵ سال پیش از بعثت رخ داد. سن پیامبرصلی الله علیه وآله هنگام این ازدواج مطابق روایت مشهور ۲۵ سال و سن حضرت خدیجه را ۴۰ سال دانسته‌ اند. اقوال دیگری نیز درباره سن پیامبر(ص) و خدیجه آمده که سن خدیجه بین ۲۵ تا ۴۶ و سن پیامبر(ص) را ۲۵ تا ۳۰ ذکر کرده ‌اند. خدیجه؛ نخستین زنی بود که به ازدواج پیامبر درآمد[۱] و بیست‌ وپنج سال با او زندگی کرد.[۲] تاریخ ازدواج محمد(ص) و خدیجه را ۱۵ سال قبل از بعثت یا کمی پیش‌ تر گفته ‌اند[۳] که دو ماه و بیست و پنج روز پس از بازگشت رسول خدا از سفر شام ذکر کرده ‌اند.[۴] خطبه این عقد را ابوطالب خواند.[۵] زریاب خویی (درگذشت: ۱۳۷۳ش) پژوهشگر تاریخ اسلام، معتقد است رغبت زنی چون خدیجه به ازدواج با پیامبر، دلیل شاخص بودن مقام اجتماعی و شهرت پیامبر به امانت و درستکاری است.[۶]

بر اساس گزارش منابع تاریخی، آشنایی خدیجه و پیامبر(ص) به سبب کاروان تجاری خدیجه بود که به شام می‌رفت و خدیجه از پیامبر(ص) برای شرکت در این تجارت دعوت کرد. گفته شده در این سفر، مَیسره غلام خدیجه همراه پیامبر بود و پس از بازگشت از سفر از مکارم اخلاق و امانت‌ داری پیامبر نزد خدیجه تعریف نمود و خدیجه نسبت به ازدواج با پیامبر تمایل پیدا کرد. آورده ‌اند که خدیجه علاقه خود به پیامبر را با واسطه‌ ای به او اظهار کرد و پیامبر این موضوع را به عموهای خود اطلاع داد و آنان نیز خدیجه را از عمو یا پدرش خواستگاری کردند. بنا به روایتی، ابوطالب به پیامبر(ص) پیشنهاد داد تا برای تجارت نزد خدیجه برود که زنی تاجر بود.[۷] طبق همین روایت، خدیجه از این پیشنهاد مطلع شده و خود به پیامبر(ص) پیشنهاد تجارت داد و گفت دو برابر دیگران حق‌الزحمه می‌دهم.[۸] برخی نیز گفته‌ اند خدیجه چون از درستکاری و امانت‌داری[۹] محمد(ص) با خبر بود، به او پیشنهاد همکاری در سفر شام نمود.[۱۰] در این سفر، مَیسَره غلام خدیجه نیز همراه محمد(ص) بود و خدیجه به میسره توصیه کرد که هیچ‌ گونه مخالفتی با دستور و نظرات محمد نداشته باشد.[۱۱] این سفر موفقیت‌ آمیز بود و میسره در بازگشت از سفر از حُسن رفتار و امانت‌داری پیامبر برای خدیجه تعریف کرد و خدیجه به او علاقه ‌مند شد. خدیجه به وسیله کسانی نظر پیامبر را درباره این ازدواج پرسید و چون پیامبر پذیرفت، عموهای پیامبر، حمزه و ابوطالب، خدیجه را از عمویش عمرو بن اَسَد خواستگاری کردند و این ازدواج صورت گرفت.[۱۲] . به روایتی؛ خدیجه پس از سفر شام خود به پیامبر(ص) پیشنهاد ازدواج داد و گفت که به ‌‎سبب خویشاوندی، امانت ‌داری، خوش‌اخلاقی و راست ‌گویی محمد(ص) خواهان او شده است.[۱۳] بر اساس روایتی دیگر، او به وساطت زنی به نام نفیسه دختر مُنیه [۱۴] یا منیه خواهر یعلی بن منیه از پیامبر(ص) خواستگاری کرد.[۱۵] [یادداشت ۱] برخی گفته ‌اند خدیجه به پدر خود خُویلد شراب داد و او را مست کرد و او در عالم مستی به ازدواج دخترش با محمد رضایت داد.[۱۶] محققان این روایت را جعلی می‌دانند و گفته ‌اند اگر این روایت درست باشد، می‌بایست در همان زمان حکم به بطلان این ازدواج شود.[۱۷] همچنین احتمال داده ‌اند این روایات را دشمنان بنی فاطمه جعل کرده باشند، زیرا فاطمه(س) و امامان شیعه، حاصل این ازدواج هستند.[۱۸]

خدیجه قبل از ازدواج با پیامبر . حضرت خدیجه، دختر خویلد بن اسد، پیش از ازدواج با حضرت محمد صلی الله علیه و آله در آغاز با "عتیق بن عائذ" ازدواج کرد و از او داراى فرزندى به نام "جاریه" شد و پس از مرگ عتیق، با "ابوهالة بن منذر اسدى" ازدواج نمود و از او نیز داراى فرزندى به نام "هند بن ابى‌هاله" شد. پس از مرگ ابوهاله، خدیجه بنت خویلد از دارایى ‌هاى خویش و دارایى‌ هاى شوهران گذشته اش، اقدام به سرمایه‌ گذارى تجارى و اقتصادى کرد و در این راه، دارایى‌ هاى خود را به مضاربه داد و ثروت زیادى بدست آورد و از توانگران و ثروتمندان معروف عرب شد. بزرگان قریش و ثروتمندان عرب، تمایل زیادى به ازدواج با وى نمودند. از جمله، "عقبة بن ابى معیط"، "ابوجهل" و "ابوسفیان" از وى خواستگارى نمودند ولى وى همه آنان را پاسخ منفى داد و هیچ تمایلى به ازدواج دیگر از خود نشان نداد.

سفر تجاری پیامبر با دارائی خدیجه . در آن زمان که مردم مکه، از راه تجارت امرار معاش می کردند، خدیجه نیز از آنجا که از ثروتمندان مکه و کارهای تجارتی می کرد و چندین شتر در دست کارگزاران او بود که در اطراف کشورهایی مثل شام، مصر و حبشه، رفت و آمد و داد و ستد داشت، وقتی آوازه درستی و امانتداری و خوش خلقی حضرت محمد صلی الله علیه و آله را شنید، در پی مذاکراتی که با ابوطالب، عموی آن حضرت کرد "محمد امین" را در کاروان تجارتی خود، در امور مربوط به داد و ستدهایش انتخاب کرد و از آن پس پیامبر گرامی اسلام در دوران جوانی در سفرهای تجارتی برای حضرت خدیجه سود فراوانی بدست آورد. در سفری که پیغمبر برای تجارت به شام رفت، حضرت خدیجه غلام خود "میسره" را همراه او کرد و دستور داد تا همه جا، او را همراهی و مراقبت نماید. در شهر بُصری در نزدیکی شام به راهبی به نام "نسطورا" برخورد کردند که او به غلام، از آینده پیغمبر و نبوت او خبر داد و از طرفی سود بسیاری عاید آنها شد که تا آن موقع، در هیچ سفری به این اندازه نبود.

تمایل خدیجه به ازدواج با پیامبر . بعد از برگشت از سفر شام، میسره، احوالات سفر و گفتار راهب و مشاهداتش را که از عظمت و معنویت محمد بود، برای خدیجه تعریف کرد و از همین جا بود که او را مشتاق همسری با "محمد امین" نمود و با وجودی که مردان ثروتمندی از قریش از او خواستگاری کرده بودند ولی خدیجه که شیفته درستکاری و امانتداری و مکارم اخلاقی او شده بود، خود پیشنهاد ازدواج داد و برخلاف سنت های ازدواج در میان اعراب جاهلی آن زمان، مال و ثروت زیادی از دارائیش را به محمد، هدیه کرد. از این رو، ابوطالب علیه ‌السلام به همراه تعدادى از بزرگان بنى‌هاشم به نزد "خویلد بن اسد" و به روایتى نزد "ورقة بن نوفل" عموى خدیجه رفت و خدیجه را براى حضرت محمد صلی الله علیه و آله خواستگارى کردند.

خطبه عقد . مرحوم شیخ صدوق در کتاب من لایحضره الفقیه و شیخ کلینی در کتاب کافی با مقدارى اختلاف خطبه عقدى را که‌ بوسیله ابوطالب ایراد شده نقل کرده‌ اند که متن آن طبق روایت‌ شیخ صدوق این گونه است: الحمدلله الذى جعلنا من زرع ابراهیم و ذریة اسماعیل، و جعل لنا بیتا محجوجا و حرما آمنا یجبى الیه ثمرات کل شى‌ء، و جعلنا الحکام على الناس فى بلدنا الذى نحن‌ فیه، ثم ان ابن اخى محمد بن عبدالله بن عبدالمطلب‌ لایوزن برجل من قریش الا رجح، و لایقاس باحد منهم‌ الا عظم عنه، و ان کان فى المال قل، فان المال رزق حائل ‌و ظل زائل، و له فى خدیجه رغبة ولها فیه رغبة، والصداق‌ ما سالتم عاجله و آجله، وله خطر عظیم و شان رفیع و لسان‌ شافع جسیم‌ ؛[۱] . سپاس خدای را که ما را از کشت و محصول ابراهیم و ذریه اسماعیل قرار داد و براى ما خانه مقدسى را که مقصود حاجیان است و حرم امنى است که میوه هر چیز بسوى آن گرد آید بنا فرمود و ما را در شهرى که هستیم حاکمان بر مردم قرار داد. سپس برادرزاده ‌ام محمد بن عبدالله بن عبدالمطلب مردى ‌است که با هیچ یک از مردان قریش هم وزن نشود جز آن که از او برتر است، و به هیچ یک از آنها مقایسه نشود جز آن که بر او افزون ‌است و او اگر چه از نظر مالى کم مال است ولى مال پیوسته در حال دگرگونى و بى‌ ثباتى و همچون سایه ‌اى رفتنى است و او نسبت‌ به خدیجه راغب و خدیجه نیز به او مایل است و مهریه او را نیز هر چه نقدى و غیرنقدى بخواهید آماده است و محمد را شأنى والا و شهرتى عظیم خواهد بود. در انساب الاشراف بَلاذُری (درگذشت: ۲۷۹ق) آمده که پیامبر اکرم(ص) ۱۲ اوقیه "هر اوقیه معادل ۴۰ درهم" به‌عنوان مهر خدیجه تعیین‌ کرد.[۱۹] اقوال دیگری نیز گفته شده است.[۲۰] همچنین گفته شده پیامبر بیست شتر جوان[۲۱] یا پانصد درهم مهر خدیجه کرده است.[۲۲] طبرسی درگذشت: ۵۴۸ق عالم شیعه، مهر خدیجه را دوازده اوقیه گفته و مهر همه زنان پیامبر را همین مقدار می‌داند[۲۳] . به روایتی، پیامبر(ص) ۲۵ ساله بود که با خدیجه ازدواج کرد[۲۴] و خدیجه نیز هنگام ازدواج با پیامبر(ص) ۴۰ سال داشت.[۲۵] روایت چهل ‌سالگی برای خدیجه مشهور است، اما مورخان سن ۲۱، ۲۷، ۲۸، ۳۰، ۳۷ و ۴۵ سال را نیز برای خدیجه هنگام ازدواج نقل کرده ‌اند.[۲۶] جعفر مرتضی عاملی درگذشت: ۱۴۴۱ق محقق تاریخ اسلام، دربارهٔ سن خدیجه هنگام ازدواج، ۲۵، ۳۰، ۳۵، ۴۰، ۴۴، ۴۵ و ۴۶ سال را از کتب تاریخی نقل کرده و ادعا می‌کند اکثر مورخان، سن ۲۸ را برای خدیجه هنگام ازدواج تأیید کرده ‌اند.[۲۷] سید جعفر شهیدی درگذشت: ۱۳۸۶ش تاریخ‌ پژوه، گفته با توجه به فرزندانی که خدیجه به دنیا آورد می‌توان احتمال داد که سن او کمتر از چهل سال بوده است.[۲۸] . مشهور مورخان ازدواج پیامبر را در ۲۵ سالگی ثبت کرده ‌اند[۲۹] اما برخی ۲۱، ۲۹، ۳۰ و ۳۷ سالگی را نیز ذکر کرده‌ اند.[۳۰] .

تاریخ ازدواج پیامبر با خدیجه . زمان ازدواج حضرت خدیجه با حضرت محمد صلی الله علیه و آله، چند ماه پس از بازگشت از سفر تجارت شام تحقق یافت که ۱۵ سال قبل از بعثت بود و در آن زمان، حضرت محمد صلی الله علیه و آله ۲۵ سال داشت. در مورد سن حضرت خدیجه در آن هنگام اختلاف است. برخی منابع گفته‌ اند او به هنگام ازدواج با پیامبر ۴۰ سال داشت؛[۲] ولی با توجه به حمل حضرت فاطمه ‏سلام الله علیها و ولادت آن حضرت که در سال پنجم بعثت‏ مى‏ باشد، این قول بعید به نظر می رسد؛ چرا که در این صورت خدیجه باید در سن ۶۰ سالگی حضرت فاطمه را وضع حمل نموده باشد. اما قول دیگری که سن ایشان را به هنگام ازدواج ۲۸ سال دانسته،[۳] قابل قبول تر است. این قول در برخی از منابع تاریخی از ابن عباس نقل شده است.

سبب ازدواج

در سبب این ازدواج گفته شده که خدیجه سلام ‌الله‌علیها دختر خویلد بن اسد زنی بازرگان، توانگر و صاحب جاه و شرف بود. او مردان را برای تجارت اجیر می‌کرد یا برای آن‌ها نصیبی از سود خود مقرر می‌نمود. [۱] [۲] [۳] . چون خدیجه (سلام ‌الله‌علیها) اوصاف امانتداری و راستگویی و مکارم اخلاق پیامبر (صلی‌ الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم) را شنید نزد آن حضرت فرستاد و به او پیشنهاد داد که با مال و کالای وی به شام سفر کند[۴] [۵] . و بهره‌ بیشتر و بهتر از سایرین دریافت نماید. خدیجه سلام ‌الله‌علیها غلام خود میسره را نیز در این سفر با حضرت صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم همراه نمود. در بازگشت از این سفر تجاری، میسره بانوی خود را از وقایع و اتفاقات سفر آگاه نمود.[۶] [۷] [۸] . خدیجه (سلام‌ الله‌ علیها) که زنی شریف و خردمند و با تدبیر بود برای حضرت (صلی‌ الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم) پیغام فرستاد و گفت: ای پسر عمو من خواهان ازدواج با تو هستم چرا که خویشاوند منی و در بین خاندانت بزرگوار، امانتدار، خوش‌خلق و راستگویی [۹] [۱۰] [۱۱] . و به روایتی دیگر دوست خود نفیسه بنت منبه"منیه" را نزد رسول خدا (صلی‌ الله‌ علیه‌ و‌آله ‌وسلّم) فرستاد تا در این رابطه با محمد (صلی‌ الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم گفتگو کند. نفیسه نزد پیامبرصلی‌ الله‌ علیه‌ و‌آله‌ وسلّم آمد و از علت ازدواج نکردن ایشان جویا شد حضرت صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم پاسخ دادند: چیزی ندارم که با آن ازدواج کنم نفیسه گفت: اگر این مانع بر طرف گردد و از تو دعوت شود با کسی که در زیبایی و مال و شرف همتای توست با او ازدواج می‌کنی؟ حضرت پرسید: او کیست؟ گفت: خدیجه سلام ‌الله ‌علیها .[۱۲] [۱۳] [۱۴] . خدیجه (سلام‌الله‌علیهم) از لحاظ نسب در رده‌های میانی قریش و از لحاظ مجد و شرف و ثروت والاترین زن قریش به شمار می‌آمد از این‌رو تمام مردان قریش در آرزوی آن بودند که بتوانند با او ازدواج کنند پس خواستگاری‌ها کرده و حاضر شده بودند مهریه‌ های سنگین بپردازند.[۱۵] [۱۶] . وقتی پیغمبر (صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله‌ وسلّم) از پیشنهاد ازدواج خدیجه آگاه شد با خویشان و اعمام خود مشورت نموده آن‌گاه به اتفاق ابوطالب و چند تن از اعمام خود نزد ورقة بن نوفل پسر عموی خدیجه (سلام ‌الله ‌علیها) رفتند و ایشان را از او خواستگاری نمودند.[۱۷]

فرزندان

همه فرزندان پیامبر(ص) جز ابراهیم از خدیجه هستند.[۳۱] گفته شده پیامبر(ص) و خدیجه دارای شش فرزند بودند. اولین آنها قاسم و پس از او چهار دختر بودند که زینب، رقیه، فاطمه و ام ‌کلثوم نام داشتند.[۳۲] پس از بعثت پسری به نام عبدالله آوردند که به طیب و طاهر نیزمعروف است . یعقوبی تاریخ ‌نگار سده سوم هجری، تولد قاسم، رقیه، زینب و ام ‌کلثوم را پیش از بعثت، و تولد عبدالله و فاطمه را پس از بعثت می‌دانند.[۳۵] طبرسی معتقد است عده ‌ای به اشتباه طیب و طاهر را دو پسر دیگر پیامبر می‌دانند؛ اما در واقع طیب و طاهر القاب عبدالله است.[۳۶] . به گفته جعفر مرتضی عاملی، رقیه و زینب دختران خواهر خدیجه بودند.[۳۷] هرچند دیگران ادعا کرده‌اند این چهار دختر از خدیجه و پیامبر هستند.[۳۸] . فرزندان پیامبر اسلام . طبق گزارش مشهور، همه فرزندان پیامبر(ص) به‌ جز ابراهیم، از حضرت خدیجه(س) بودند.[۳۷] بر اساس نقل رایج، پیامبر(ص) و خدیجه(س) صاحب شش فرزند بودند:[۳۸] . دو پسر : قاسم و عبدالله . چهار دختر : زینب، رقیه، ام‌ کلثوم و فاطمه سلام الله علیها[۳۹] . با این حال، برخی منابع تعداد فرزندان پیامبر(ص) از خدیجه(س) را هفت یا هشت نفر ذکر کرده‌اند.[۴۰] ابن اسحاق و ابن هشام از سه پسر به نام‌های قاسم، طَیّب و طاهِر یاد کرده‌اند و گفته‌اند که قاسم و طیب پیش از بعثت، در دوران جاهلیت، از دنیا رفتند.[۴۱] برخی مورخان علت این اختلاف را در تفاوت میان اسم و لقب فرزندان دانسته ‌اند. به ‌ویژه، عبدالله را به‌ دلیل ولادتش پس از بعثت، با لقب‌های «طیب» و «طاهر» معرفی کرده‌ اند، و برخی گمان کرده ‌اند که این‌ها نام ‌های فرزندان جداگانه ‌ای هستند.[۴۲] .

خدیجه(س) بانویی شریف، ثروتمند و دارای اعتبار در روزگار خود بود.[۱] در روایتی از پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله، چهار زن به عنوان سرور زنان جهان معرفی شده ‌اند : خدیجه کبری سلام الله علیها، فاطمه سلام الله علیها، مریم و آسیه.[۲] پیامبر(ص) همچنین خدیجه(س) را از زنان کامل و از بهترین زنان جهان دانسته است.[۳]

در منابع اسلامی، خدیجه(س) با القاب متعددی چون طاهره، زکیه، مرضیه، صدیقه، سیده نساء قریش، خیرالنساء و کبری (بانوی بلندمرتبه) یاد شده است.[۴] همچنین در دعاها و زیارات، از او با کنیه، ام‌المؤمنین و صفاتی چون «الصديقة الطاهرة الزكية الراضية المرضية» یاد شده است.[۵]

گزارش‌های تاریخی نشان می‌دهد که حضرت خدیجه(س) بهترین مشاور، وزیر و مایه آرامش پیامبر(ص) بود.[۶] پیامبر(ص) پس از وفات او، همواره از خدیجه(س) با احترام یاد می‌کرد. در پاسخ به سخن عایشه که خدیجه(س) را تنها همسری مُسن دانسته بود، پیامبر(ص) فرمود: خداوند هیچ‌ گاه برایم همسری بهتر از او جایگزین نکرد؛ او مرا تصدیق کرد هنگامی که هیچ ‌کس مرا تصدیق نکرد، یاری‌ام کرد زمانی که هیچ‌ کس مرا یاری نکرد، و از اموالش در اختیارم قرار داد، هنگامی که دیگران دریغ کردند. [۷]

در منابع شیعه، حضرت خدیجه(س) به عنوان مادر امامان معصوم شناخته شده است. در دعای ندبه، امام زمان عج به عنوان فرزند خدیجه(س) معرفی شده است: أَيْنَ ابْنُ النَّبِيِّ الْمُصْطَفىٰ، وَابْنُ عَلِيٍّ الْمُرْتَضىٰ، وَابْنُ خَدِيجَةَ الْغَرَّاءِ، وَابْنُ فاطِمَةَ الْكُبْرَىٰ؟ [۸] در روز عاشورا، امام حسین علیه السلام نیز در برابر دشمنان، خدیجه(س) را به عنوان مادر بزرگ خود و نخستین زن مسلمان معرفی کرد و آنان را بر این حقیقت سوگند داد: اُنشدكم الله هل تعلمون أن جدتي خديجة بنت خويلد أول نساء هذه الامة إسلاما؟ قالوا : اللهم نعم. [۹] . در زیارت‌ نامه ‌ای از امام صادق علیه السلام برای امام سجاد علیه السلام، از حضرت خدیجه(س) به‌عنوان مادرِ بزرگ او یاد شده و بر او سلام فرستاده شده است: السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ... السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ خَدِيجَةَ وَ فَاطِمَةَ. [۱۰] در روایتی دیگر، پیامبر(ص) حضرت خدیجه(س) را در کنار خود و امامان از مقربانی دانسته که از نوشیدنی خالص بهشت، تسنیم، بهره‌ مند هستند.[۱۱] .

خدیجه بعد از نزول وحی

در برخی گزارش‌های تاریخی از آغاز وحی، ذکر شده است که پیامبر با تسلی خدیجه (پس از آن‌که خدیجه در خصوص نبوت پیامبر با پسرعموی خود به نام ورقه مشورت کرد) آرام گرفت. [۱۳۳] [۱۳۴] [۱۳۵] . سوای تردید در شخصیت تاریخی ورقه [۱۳۶] . گزارش‌های مذکور با احادیثِ معتبر ناسازگار است و ایرادات اساسی نیز به آن وارد شده است. خدیجه نخستین بانویی است که به پیامبر گروید. [۱۳۷] [۱۳۸] [۱۳۹] [۱۴۰] . همچنین بنابر گزارش ابن سعد، [۱۴۱]

وی همراه پیامبر و علی علیه ‌السّلام در مسجدالحرام نماز می‌گزارد. برخورداری از حمایت‌های بی‌دریغ و دلگرم کننده همسری یک‌دل و هم عقیده از سعادت‌های یک فرد انقلابی به ‌شمار می‌آید و خدیجه (سلام‌ الله ‌علیها) در این عرصه همدلی و همراهی سرآمد زنان بود. وجود خدیجه (سلام‌ الله ‌علیها) سختی‌های راه رسالت را بر رسول خدا (صلی‌ الله ‌علیه ‌و‌آله‌ وسلّم) آسان می‌کرد. او وزیری راستین برای اسلام بود و رسول خدا صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم با مهر و صفای او آرامش می‌یافت.[۱۴۲] [۱۴۳] [۱۴۴] . زمانی که سخنان زشت و ناهنجار مشرکان در تکذیب نبوت رسول خدا (صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم) غبار غم بر چهره ‌ی آن حضرت (صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم) می‌نشاند، این خدیجه سلام ‌الله‌علیها بود که تیرگی‌های غم را از چهره ‌ی رسول خدا صلی‌ الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم می‌زدود و کار را بر او آسان می‌کرد.[۱۴۵] [۱۴۶] [۱۴۷] [۱۴۸] . در ایام محاصره اقتصادی بنی‌هاشم در شعب ابی‌طالب، خدیجه اموالش را در حمایت از پیامبر هزینه کرد. [۱۴۹] . به نظر عده ‌ای از مفسران، آیه هشت سوره ضحی[۱۵۰] . ای پیامبر آیا تو را نیازمند نیافت پس بی‌نیاز و توانگر ساخت ، به این حمایت‌ های مالی خدیجه اشاره دارد. [۱۵۱] [۱۵۲] . تاثیر حمایت‌های مالی خدیجه به حدی بود که پیامبر، بعدها آن را ستود و فرمود: هیچ ثروتی به‌ اندازه ثروت خدیجه برایم سودمند نبود.[۱۵۳] [۱۵۴] . کمک‌های ابوالعاص و حکیم بن حزام، خواهرزاده و برادرزاده خدیجه، به‌ محاصره شدگان در شعب ابی‌طالب، در حالی که هنوز آن دو نفر اسلام نیاورده بودند، تنها به دلیل وجود خدیجه در میان آنان بود. [۱۵۵] [۱۵۶] [۱۵۷]

نقش خدیجه(س) در اسلام

حضرت خدیجه(س) با ثروت و دارایی خود، نقش مهمی در پشتیبانی از پیامبر اسلام(ص) و گسترش دعوت اسلامی ایفا کرد. از رسول خدا(ص) نقل شده است: هیچ مالی به من سود نبخشید، آنگونه که ثروت خدیجه(س) به من سود بخشید. [۵۲] . بر اساس روایات اسلامی، پیامبر(ص) از اموال خدیجه(س) برای کمک به آزادی بدهکاران، یتیمان و نیازمندان بهره می‌برد. در جریان محاصره بنی‌هاشم در شعب ابی‌طالب، حضرت خدیجه(س) تمام دارایی خود را در راه حمایت از بنی‌هاشم و حفظ اسلام انفاق کرد. در روایتی آمده است: ابوطالب و خدیجه(س) همه اموال خود را برای حفظ اسلام و محاصره‌ شدگان انفاق نمودند. [۵۳] در این دوران سخت، حکیم بن حزام، برادرزاده خدیجه(س)، با تحمل خطر، گندم و خرما را با شترها به شعب ابی‌طالب می‌رساند.[۵۴] . در منابع شیعه، این ایثار مالی حضرت خدیجه(س) در ردیف نعمت‌ها و مواهب بزرگ الهی به پیامبر(ص) شمرده شده است.[۵۵] پیامبر اسلام(ص) نیز همواره با احترام و عظمت از بخشندگی و فداکاری خدیجه(س) یاد می‌کرد.[۵۶]

حمایت و دفاع از پیامبرصلی الله علیه وآله

حضرت خدیجه(س) افزون بر پشتیبانی مالی از پیامبر اسلام(ص)، در صحنه‌های خطرناک نیز با تمام وجود از رسول خدا(ص) دفاع می‌کرد.[۵۷] در یکی از گزارش‌های تاریخی، آمده است که در ایام حج، پیامبر(ص) بر فراز کوه صفا سه بار با صدای بلند اعلام کرد: ای مردم! من فرستاده خدا هستم. در این هنگام، ابوجهل با سنگی پیشانی پیامبر را شکست. هنگامی که حضرت خدیجه(س) توسط امام علی علیه السلام از این حادثه باخبر شد، هر دو با مقداری غذا به جست ‌وجوی پیامبر پرداختند و در کوه‌ها به دنبال او گشتند. خدیجه(س) با نگرانی می‌گفت: آیا کسی هست که از پیامبر برگزیده و سلامتیِ او برایم خبر آورد؟! و با عباراتی سرشار از محبت و اضطراب، جویای حال پیامبر(ص) بود.[۵۸] . در ادامه همین روایت، جبرئیل به پیامبر(ص) گفت: یا رسول الله! خدیجه را دریاب که از گریه‌ اش، فرشتگان به گریه درآمدند! سلام مرا به او برسان و بشارت ده که خداوند برای او خانه‌ ای از مروارید در بهشت آماده کرده که با نور زینت یافته و در آن هیچ ترس و وحشتی نیست. [۵۹] پس از یافتن پیامبر(ص)، خدیجه(س) و علی(ع) او را با بدنی خونین به منزل بازگرداندند و در زیر صخره‌ ای پناه دادند. اما مشرکان آن‌ها را تعقیب کرده و سنگباران نمودند. در این میان، حضرت خدیجه(س) با ایثار و فداکاری، خود را سپر پیامبر(ص) قرار داد تا سنگ‌ها به او برخورد نکند.[۶۰]

جایگاه علی(ع) نزد خدیجه

بر اساس برخی منابع شیعه، پیامبر اسلام(ص) پس از ازدواج با حضرت خدیجه(س) و پیش از بعثت، علاقه قلبی خود را به امام علی علیه السلام با خدیجه در میان گذاشت. در پی این آگاهی، خدیجه(س) با محبت و احترام، نیازهای خانه ابوطالب، پدر علی(ع)، را تأمین می‌کرد. در برخی نقل‌ها آمده است که مردم می‌گفتند: علی، نور چشم خدیجه است. [۶۱] . در روایتی که علی بن محمد بیاضی، عالم شیعه قرن نهم هجری، نقل کرده، پس از بیعت خدیجه(س) و علی(ع) با پیامبر(ص)، رسول خدا(ص) به خدیجه(س) دستور داد که با علی(ع) نیز بیعت کند. دلیل این امر، جایگاه امامت و ولایت علی(ع) پس از پیامبر(ص) عنوان شده است. پیامبر(ص) فرمود: علی، مولای تو و امام مؤمنان پس از من است. [۶۲] .

خدیجه نزد اهل‌بیت

مهر و محبت خدیجه به فرزندانش چنان بود که خاطره او تا نسل‌ها در خاندان پیامبر اسلام برجای مانده بود و همواره از او به نیکی یاد می‌شد. امام حسین علیه ‌السلام در واقعه عاشورا در کربلا در مقابل سپاه شام به مادربزرگش خدیجه فخر می‌ورزید که اولین زن مسلمان بود[۲۳۷] . امام سجاد علیه ‌السلام در خطبه ‌اش در مجلس یزید در دمشق بعد از واقعه عاشورا، خود را فرزند بانوی بزرگ اسلام، خدیجه (علیها‌السّلام) می‌دانست.[۲۳۸] . همچنین زبیر بن عوام در مباحثه‌ای با ابن عباس عمه‌اش خدیجه را مایه مباهات خویش می‌دانست. [۲۳۹] . نیز گفته شده خداوند به واسطه امین وحی، جبرئیل، بر او سلام فرستاده و او را گرامی داشته است. [۲۴۰][۲۴۱] [۲۴۲]

جایگاه و ویژگی‌های اخلاقی خدیجه

خديجه از اشراف مكه و زنى خردمند، با درايت، پارسا و پاكدامن بود و بهترين زن قريش به شمار مى‌‏آمد تا آنجا كه در دوران جاهليت به "سيده قريش" مشهور گرديد.[۱۸] از دیگر القاب او در آن زمان «طاهره» (به معنای بانوی پاک) بود.[۱۹] . خدیجه از نظر عقل و زیرکی نیز برتری فوق‌العاده ‌ای داشت. جالب این است او از کسانی بود که انتظار ظهور پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می‌‌کشید و همیشه از ورقة بن نوفل و دیگر علما جویای نشانه‌ های نبوت می‌‌شد. اشعار فصیح و پرمعنای وی در شأن پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله از علم و ادب و کمال و محبت او به آن بزرگوار حکایت می‌‌کند. نمونه‌ ای از اشعار خدیجه درباره پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله چنین است: فَلَو اَنَّنی اَمسَیتُ فِی کُلِّ نِعمَةٍ *** وَ دَامت لی الدُّنیا و مُلکُ الاَکاسِرَة - فما سَوِیَت عِندی جَناحَ بَعُوضَةٍ *** اِذا لَم یَکُن عَینی لِعَیِنک ناظِرَة . اگر من روز را شام کنم در حالی که از همه نعمت ها برخوردار باشم و دنیا و ملک و مملکت سلاطین کسروی دائما برای من باشد، همه اینها در پیش من برابر بال پشه ‌ای نیست، زمانی که چشمم به چشم تو نیافتند . پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می‌‌فرماید: افضل نساء اهل الجنه خدیجه بنت خویلد و فاطمه بنت محمد و مریم بنت عمران و آسیه بنت مزاحم . خدیجه از بزرگترین بانوان اسلام بشمار می‌‌رود. او اولین زنی بود که به اسلام گروید؛ چنان که علی بن ابی‌طالب علیه السلام اولین مردی بود که اسلام آورد. اولین زنی که نماز خواند، خدیجه بود. او انسانی روشن‌بین و دوراندیش بود. باگذشت، علاقه‌مند به معنویات، وزین و باوقار، معتقد به حق و حقیقت و متمایل به اخبار آسمانی بود. همین شرافت برای او بس که همسر رسول خدا صلی الله علیه و آله بود و گسترش اسلام به کمک مال و ثروت او تحقق یافت. او برای پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله یاوری صادق بود. در تاریخ می‌‌خوانیم: «حضرت محمد صلی الله علیه و آله هر وقت از تکذیب قریش و اذیت‌های ایشان محزون و آزرده می‌‌شدند، هیچ چیز آن حضرت را مسرور نمی‌‌کرد مگر یاد خدیجه؛ و هرگاه خدیجه را می‌‌دید مسرور می‌‌شد . ذهبی می‌‌گوید: مناقب و فضایل خدیجه بسیار است؛ او از جمله زنان کامل، عاقل، والا، پای ‌بند به دیانت و عفیف و کریم و از اهل بهشت بود. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله کرارا او را مدح و ثنا می‌‌گفت و بر سایر امهات مومنین ترجیح می‌‌داد و از او بسیار تجلیل می‌‌کرد. به حدی که عایشه می‌‌گفت: بر هیچ یک از زنان پیامبر صلی الله علیه و آله به اندازه خدیجه رشک نورزیدم و این بدان سبب بود که پیامبر صلی الله علیه و آله بسیار او را یاد می کرد. خدیجه کبری چنان مقام والایی داشت که خداوند عزوجل بارها بر او درود و سلام فرستاد. طبق روایتی از امام باقر علیه السلام : پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله هنگام بازگشت از معراج، به جبرئیل فرمود: آیا حاجتی داری؟ جبرئیل عرض کرد: خواسته‌ام این است که از طرف خدا و من به خدیجه سلام برسانی .[۴] .

نقش خدیجه در پیشبرد اسلام

وقتی حضرت خدیجه دریافت که سعادتمند شده، هر چه داشت در راه پیشرفت و موقعیت پیغمبر اسلام صلی الله علیه و آله انفاق کرد. او تمام اموال خویش را به پیامبر صلی الله علیه و آله بخشید و در راه نشر اسلام به مصرف رساند. تا جایی که هنگام ارتحال، پارچه‌ای برای کفن نداشت. ابن اسحاق جمله ‌ای در شأن خدیجه دارد که گویای همکاری و صداقت او در پیشبرد اسلام است. او می‌‌گوید: خدیجه یاور صادق و باوفایی برای پیامبر صلی الله علیه و آله بود و مصیبت‌ها در پی رحلت خدیجه و ابوطالب بر پیامبر صلی الله علیه و آله سرازیر شد . این جمله معروف، که اسلام رهین اخلاق پیامبر صلی الله علیه و آله، شمشیر امام علی علیه السلام و اموال خدیجه است، از نهایت همکاری و صداقت خدیجه پرده برمی‌‌دارد.[۴] .

پیامبر اکرم و یاد خدیجه

رحلت خدیجه برای پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله مصیبتی بزرگ بود؛ زیرا خدیجه یاور پیامبر بود و به احترام او بسیاری به آن حضرت احترام می ‌‌گذاشتند و از آزار وی خودداری می‌‌کردند. رسول خدا صلی الله علیه و آله با این که بعد از رحلت حضرت خدیجه سلام الله علیها با زنانی چند ازدواج کرد؛ ولی هرگز خدیجه را از یاد نبرد. عایشه می‌‌گوید: هر وقت پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله یاد خدیجه می‌‌افتاد، ملول و گرفته می‌‌شد و برای او آمرزش می‌‌طلبید. روزی من رشک ورزیدم و گفتم: یا رسول الله، خداوند به جای آن پیرزن، زنی جوان و زیبا به تو داد. پیغمبر صلی الله علیه و آله ناگهان برآشفت و خشمگینانه دست بر دست من زد و فرمود: خدا شاهد است خدیجه زنی بود که چون همه از من رومی‌‌گردانیدند، او به من روی می‌‌کرد؛ و چون همه از من می‌‌گریختند، به من محبت و مهربانی می‌‌کرد؛ و چون همه دعوت مرا تکذیب می‌‌کردند، به من ایمان می‌‌آورد و مرا تصدیق می‌‌کرد. در مشکلات زندگی مرا یاری می‌‌داد و با مال خود کمک می‌‌کرد و غم از دلم می‌‌زدود. امام صادق علیه السلام فرمود: وقتی خدیجه از دنیا رفت، فاطمه کودکی خردسال بود، نزد پدر آمد و گفت: یا رسول الله؛ مادرم کجاست؟ پیامبر صلی الله علیه و آله سکوت کرد. جبرئیل نازل شد و گفت: خدایت سلام می‌‌رساند و می‌‌فرماید: به زهرا بفرما، مادرت در بهشت و در کاخ طلایی که ستونش از یاقوت سرخ است و اطرافش آسیه و مریم هستند، جای دارد .[۴]

وفات خدیجه سلام الله علیها

حضرت خدیجه سلام الله علیها سه سال قبل از هجرت بیمار شد. پیغمبر صلی الله علیه و آله به وی فرمود: ای خدیجه، «اما علمت ان الله قد زوّجنی معک فی الجنه؛ آیا می‌‌دانی که خداوند تو را در بهشت نیز همسرم ساخته است؟!». آن‌گاه از خدیجه دلجویی و تفقد کرد؛ او را وعده بهشت داد و درجات عالی بهشت را به شکرانه خدمات او توصیف فرمود. خدیجه در ماه رمضان سال دهم بعثت در خارج از شعب ابوطالب جان به جان آفرین تسلیم کرد. پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله شخصاً خدیجه را غسل داد، حنوط کرد و با همان پارچه ‌ای که جبرئیل از طرف خداوند عزوجل برای خدیجه آورده بود، کفن کرد. رسول خدا صلی الله علیه و آله شخصا درون قبر رفت، سپس خدیجه را در خاک نهاد. آرامگاه خدیجه در مکه در «قبرستان حجون» یا «معلاة» واقع است.[۴]

بیشتر منابع تاریخی، وفات حضرت خدیجه(س) را در سال دهم بعثت، یعنی سه سال پیش از هجرت پیامبر(ص) از مکه به مدینه، ثبت کرده ‌اند.[۶۳] . در مورد سن حضرت خدیجه(س) هنگام وفات، اختلافاتی در منابع دیده می‌شود. این منابع، سن خدیجه(س) را هنگام وفات، ۶۵ سال دانسته ‌اند.[۶۴] ابن عبدالبر، سن خدیجه(س) را هنگام وفات، ۶۴ سال و شش ماه ذکر می‌کند.[۶۵] اما بیهقی سن او را ۵۰ سال دانسته‌ است.[۶۶] . وفات حضرت خدیجه(س) در همان سالی رخ داد که ابوطالب، عموی پیامبر(ص)، نیز از دنیا رفت. برخی منابع، رحلت خدیجه(س) را ۳۵ روز پس از وفات ابوطالب دانسته ‌اند.[۶۷] همچنین، تاریخ دقیق وفات او در برخی منابع، دهم رمضان سال دهم بعثت ذکر شده است.[۶۸] در پی این دو مصیبت، پیامبر اسلام(ص) آن سال را عام الحزن (سال اندوه) نامید.[۶۹]

آرامگاه

بنا بر روایات اسلامی، هنگامی که حضرت خدیجه(س) در سال دهم بعثت درگذشت، پیامبر اسلام(ص) با نهایت احترام، ابتدا با ردای خود و سپس با ردای بهشتی او را کفن کرد و در قبرستان معلاة (حجون) در مکه به خاک سپرد.[۷۰] تا حدود هشت قرن پس از اسلام، نشانه‌ ای از قبور صحابه در این قبرستان باقی نمانده بود.[۷۱] اما بر اساس رؤیایی که نقل شده، محل فعلی قبر حضرت خدیجه(س) شناسایی شد و بقعه ‌ای بر آن ساخته شد. در سال ۹۵۰ق، سلطان سلیمان قانونی، پادشاه عثمانی، این بقعه را به سبک مقابر مصری بازسازی کرد و گنبدی بلند بر فراز آن ساخت. تا پیش از احداث بنای جدید، مزار حضرت خدیجه(س) در قبرستان معلاة تنها یک صندوق چوبی ساده داشت. این آرامگاه در سال ۱۲۹۸ق مرمت شد و در قرن سیزدهم، میرزامحمدحسین فراهانی در سفرنامه ‌اش از ضریح چوبین آن، پوشیده با پارچه مخمل گلابتون ‌دوزی، و نیز از وجود متولی، خادم و زیارت‌ نامه ‌خوان بقعه یاد کرده است.[۷۲] . در سال ۱۳۰۵ش، با آغاز سیاست‌های تخریب اماکن تاریخی و مذهبی توسط حکومت آل سعود، بسیاری از بقاع از جمله آرامگاه حضرت خدیجه(س) از میان رفتند. با این حال، زائران و حج ‌گزارانی که پیش از آن به مکه سفر کرده بودند، از مقبره او یاد کرده و توصیفاتی از آن را در آثار خود ثبت کرده‌ اند.[۷۳]

استحباب زیارت خدیجه

زیارت حضرت خدیجه (علیها‌السّلام) در قبرستان مَعْلات (حجون یا قبرستان ابوطالب) و نیز حضور در خانه وی که محلّ سکونت رسول خدا (صلی‌ الله‌ علیه‌ و‌آله ‌وسلّم) و تولّد حضرت فاطمه (علیها‌السّلام) بوده و دعا کردن در آن‌ جا مستحب است.[۲۳۴] [۲۳۵] . البته در گذشته در محلّ خانه حضرت خدیجه (علیها‌السّلام) مسجدی بنا شده بود که در بازسازی‌های اخیر از میان رفته و امروزه نشانه ‌ای از آن نیست.[۲۳۶] .

ازدواج پيامبر اكرم با حضرت خديجه(س) 10ربیع الاول25 عام‏ الفيل

​ ازدواج پيامبر اكرم با حضرت خديجه(س) پانزده سال قبل از بعثت 10ربیع الاول 25 عام ‏الفيل

ازدواج پيامبر اكرم با حضرت خديجه(س) پانزده سال قبل از بعثت 10ربیع الاول25 عام‏ الفيل

نگاهی بر زندگی نامه و شخصیت حضرت خدیجه سلام الله علیها

اشعار چهار مصراعی حضرت خدیجه علیها سلام

اَلسَّلامُ علیکَ یا مهدی - بگذرد این زمانِ بد عهدی

اَلسَّلامُ علیکَ یا مهدی

اَلسَّلامُ علیکَ یا مهدی - بگذرد این زمانِ بد عهدی

بگذرد این زمانِ بد عهدی - چونکه آید اِمامِ ما مهدی

سیصد و سیزده، شَوَد یارَش - نیکی و عدل، میشوَد کارَش

بگذَرَد این بلا و این سختی - آید آن روزگارِ خوش بختی

بگذَرَد این درنده خوئیها - آید آن روزگارِ خوبیها

آید آن روزگارِ آئینه - که نباشد، دِگَر حَسَد وَ یا کینه

گرگ و شیر و پلنگ و هَم روباه - با غَزال و غَزَل همی شَوَد همراه

خوی دَرَّندگی دِگَر آن روز - میشَوَد مَحو و حق شَوَد پیروز

نِعمت و رَحمتِ خداوندی - بَر لَبان هَمَه نَهند، لبخندی

میشَوَد اَمن، دشت وکوه و دَمَن - میشَوَد سَبز، باغ و زَرع و چَمن

اندر آن روزگار، یک فقیری نیست – هیچکس، اِحتیاجِ دستگیری نیست

کینه و دشمنی و حِرص و حَسَد - نیست آن روزگار، یِک، تا صَد

عَدل او آن زمان، جهان گیرَد - هَمَه ایمان، هَمَه امان گیرَد

هَمَه آن روز، بنده اَند بَر اَللّه - همه گویایِ لا اِلهَ اِلَّا اللّه

آری آن دولت است با مهدی - باقری، بگذَرَد، زمانِ بَد عهدی

سروده شده نهم ربیع الاول1447

http://dl.hodanet.tv/fileshtml/asharebageri.htm

وبلاگ اشعار باقری

http://asharebageri.blogfa.com

کانال یار خراسانی

https://splus.ir/yarekhorasanirahabar

عیدِ امامت بهرِ ما بادا مبارك

عیدِ امامت بهرِ ما بادا مبارك - برمصطفی وحیدر و زهرا مبارك

مهدی امامِ خلق عالم گشته امروز – برانبیا و اولیا بادا مبارك

هم بر من و هم بر شما بادا مبارک

برقامتِ مهدی ردایِ رهبری شد - در همچه روزی جانشینِ عسكری شد

خوشحال از آن هرمؤمن و هر شیعه باشد - تیری به چشمِ هرحسود وكافری شد

بر قامتِ او این ردا بادا مبارک

مهدی امامِ مسلمین گردیده امروز - برباطل و بُطلان كنون حق گشته پیروز

خوشحال و شاد از آن علی و مصطفی شد - شد دشمنانِ ابترِ زهرا سِیَه روز

روزِ علی و مصطفا بادا مبارک

برقامتِ مهدی ردائی از امامت – پوشیده شد هست آن ردائی تا قیامت

ناراحت از آن معتمدگردید وجعفر – خوشحال و شاد از این امامت گشته امّت

خوشحالی و شادی ما بادا مبارک

ماهِ ربیع الاوّل و روزِ نُهُم شد – اعلانی ازحق برخلایق بس مُهم شد

كامروز شد مهدی امامِ عصر و دوران – این حكم و دستوری بِخلق از ربّكم شد

روزِ امامت بهرِ ما بادا مبارک

ختم الوصیّین حضرتِ مهدِیِ ما شد – اوجانشینِ انبیا و اولیا شد

ای باقری اوجانشین برعسكری شد – جشنی بپا درجنت وعرش عُلا شد

این جشن و شادی بهرِ ما بادا مبارک

باز سازی شده شعر صفحه 194 عید امامت سال 1401

نهم ربیع اول مهدی شد امام ماها

آب زَنید راه را، چونکه نِگار میرَسَد

اَلسَّلامُ عَلَیکَ یا مَهدِی

عیدِ امامت بهرِ ما بادا مبارك

عَجِّل علي ظُهُورِكَ ياصاحِبَ الزَّمان

خوشا روزی که مهدی از در آید

نباشد از این پس بدنیا نبی

عید امامت برشما بادا مبارك

یوسف زهرا مهدی یا مهدی

بیا بیا تو ای امید شیعیان

كی میشود من بشنوم آقا صدایت

یابن الحسن یابن الحسن یابن الحسن یابن الحسن

آرزو دارم كه آن مهر درخشان را ببینم

العجل ای صاحب محراب و منبر العجل

کُنون کِه گَشته زَمانه زَمانِ بد عَهدی - بَر آ زِ پرده یِ غیبت، بگو : اَنَا المَهدی

ای حامی مستضعفان مهدی بیا مهدی بیا

یابن الحسن كجایی - ما منتظر بیایی

اَلسَّلامُ عَلَیکَ یا مَهدِی

اَلسَّلامُ عَلَیکَ یا مَهدِی

امامت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه قسمت اول

امامت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه قسمت دوم

امامت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه قسمت سوم

امامت امام زمان عجل الله فرجه الشریف 1

امامت امام زمان عجل الله فرجه الشریف 2

گزیده ‌ای از سخنان امام زمان

امامت امام زمان عجل الله فرجه الشریف

حضرت مهدی (عجّل الله تعالی فرجه)، امام دوازدهم شیعیان و آخرین فرد از سلسله‌ ی چهارده معصوم علیهم ‌السلام می‌باشند. امام زمان علیه ‌السلام در سال ۲۶۰ قمری پس از پدرشان امام حسن عسکری علیه ‌السلام به امامت رسیدند و پس از یک دوره غیبت از سال ۲۶۰ تا ۳۲۹ قمری که به غیبت صغری موسوم است، اکنون در غیبت کبری به سر می‌برند و شیعه انتظار ظهور آن حضرت را می‌کشد. در روایات متعددی از معصومین علیهم‌السلام، بر وجود مبارک حضرت مهدی علیه‌السلام و همچنین امامت ایشان، تأکید شده است.

آغاز امامت

به دلیل احادیث رسیده از پیامبر اسلام (صلی الله‌علیه و‌آله وسلّم)درباره این که از صلب امام حسن عسکری (علیه‌ لسلام) فرزندی به دنیا خواهد آمد که برپا دارنده عدل و قسط و نابودکننده بساط ظلم و جور ستمکاران خواهند بود، دستگاه خلافت عباسی بر آن شدند تا با هدف جلوگیری از چنین رخدادی، امام عسکری (علیه‌ السلام) و بیت ایشان را مدت‌ها تحت مراقبت شدید قرار دهد، تا در صورت آگاهی از تولد چنین فرزندی، او را بکشد، اما اراده حکیمانه الهی چنین بود که امام مهدی علیه ‌السلام همانند حضرت موسی علیه ‌السلام به‌ طور معجزه‌ آسا، دوران حملش نامحسوس و قضیه ولادتش از آگاهی و دید دشمنان، پنهان بماند.
در چنین شرایطی امام عسکری (علیه‌ السلام) با تدبیر خاصی، تلاش مخالفان را بی‌نتیجه گذاشت و ضمن حفظ جان فرزندش، وی را به تعدادی از خواص شیعیان و یاران خود نشان داد و معرفی کرد تا شیعیان در مورد امام دوازدهم، دچار تردید و انحراف نشوند.
با شهادت یازدهمین پیشوای شیعیان در هشتم ربیع الاول سال ۲۶۰ق،[۷۶] . در حالی که بیش از پنج سال[۷۷] نداشت بهره‌ مندی مستقیم انسان‌ها از امام ظاهر به پایان رسید و در پی آن، دورانی بسیار مهم در زندگی پیروان اهل بیت (علیهم ‌السّلام) پیش آمد. این دوران، همزمان با دو رخداد مهم آغاز شد.

دلایل امامت امام زمان

مرحوم شیخ مفید در کتاب الارشاد می گوید: نص بر امامت آن وجود مقدس در میان مسلمانان از زبان رسول خدا صلی الله علیه وآله رسیده و سپس امیرالمؤمنین علیه السّلام بدان خبر داده و تصریح به امامت او فرمود، و همچنین ائمه اطهار یکى پس از دیگرى تا برسد به پدر ارجمندش، همگى بر امامت و ظهورش بطور صریح خبر دادند، و پدر آن حضرت در پیش‏ معتمدین و نزدیکان از شیعه از این جریان خبر داد و تصریح به امامت او فرمود.[۹] آنگاه خود به ذکر تعدادی از این روایات پرداخته و در پایان می گوید: این مقدار اندکى بود از نصوص زیادى که درباره دوازدهمین امام عجل الله تعالی فرجه رسیده است، و روایت در این باره بسیار است که محدثین شیعه آنها را تدوین کرده و در کتابها و مؤلفات خود بتفصیل نقل کرده ‌‏اند.[۱۰] . بر حسب عادت نمي شود باور كرد كه جماعت بسيارى به دروغ از موضوعى خبر دهند، و همان طور كه آنها گفته و وصف نموده ‏اند هم مصداق پيدا كند. پس وقتى كه اخبار غيبت امام زمان عليه السّلام پيش از ميلاد وى، بلكه قبل از زمان پدر و جدش رسيده و در دسترس مسلمانان قرار گرفته باشد، اعتقاد به امامت حضرت صاحب الزمان بدليل اين صفت و غیبت مزبور كه در دلائل و اعلام امامت آن سرور ذكر شده، صحيح مى‏ باشد و هيچ كس را نمي رسد كه آن را انكار كند. حسن بن محبوب زراد يكى از محدثين موثق شيعه است كه قسمتى از اخبار غيبت حضرت مهدی را در كتاب «مشيخه» خود ذكر كرده و بدون تفاوت همان طور كه خبر داده نيز واقع شده است. از جمله رواياتى كه وى نقل كرده، حديثى است كه از ابراهيم خارقى از ابوبصير از امام صادق عليه السّلام روايت نموده كه گفت: به حضرت عرض كردم: امام باقر عليه السّلام می فرمود: آل محمد را دو غيبت است: يكى طولانى و ديگرى كوتاه. حضرت صادق فرمود: «آرى اى ابو بصير! يكى از ديگرى طولانى ‏تر است، چون غيبت طولانى شروع شود ديگر كسى او را نمى‏ بيند تا اينكه اولاد فلانى بخلافت رسد و حلقه جمعيت شيعه تنگ شود و سفيانى ظاهر گردد و بلا شدت يابد و مرگ و قتل مردم را فرا گيرد، و از ترس كشته شدن بخانه خدا و حرم پيغمبر پناه برند». سپس طبرسى مي گويد: نگاه كن كه چگونه اين دو غيبت بر حسب آنچه اخبار سابقه متضمن آن بود و از پدران و جد امام زمان رسيده مطابق درآمده است. غيبت كوتاه حضرت همان بود كه سفراى امام زمان وجود داشتند و ميان شيعيان معروف بودند و شيعه اماميه كه معتقد به امامت امام حسن عسكرى عليه السّلام بودند در باره آنها اختلاف نظر ندارند... .[۱۱] . حضرت مهدي(عجل الله تعالی فرجه) با قطع نظر از زمينه سازى هايى كه امامان قبل براى تثبيت مسئله ولادت و امامت و غيبت او داشتند، خود نيز در اين مسئله دخالت كرده و از راه هاى مختلف در صدد اثبات ولادت و امامت خود برآمدند. اينك به برخى از اين راه ها اشاره مى كنيم: 1 . حضرت مهدی زمینه ملاقات بزرگان شيعه با خودشان را فراهم کردند. 2 . در مواقع ضرورى اقدام به انجام كرامت و معجزه مى نمود. اين معجزات بعضاً توسط سفرا و در برخى موارد نيز توسط خود حضرت انجام مى گرفت. 3 . آن حضرت شخصاً در صدد پاسخ به سؤال هاى مختلف مردم بر مى آمد تا اعتقاد و يقينشان نسبت به او بيشتر گردد. 4 . خط خاص حضرت نيز از جمله قرائن و دلايلى بود كه مى توانست بر وجود امام عصر(عجل الله تعالی فرجه) دلالت كند؛ زيرا اين خط در زمان پدرش امام حسن عسكرى عليه السلام بين مردم مأنوس بوده است و لذا از جمله راه هايى بود كه با رسيدن توقيعات از ناحيه مقدسه، شيعيان به وجود امام زمانِ خود يقين و اطمينان پيدا مى نمودند.

فریقین از پیامبر اسلام صلی ‌الله‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم به‌طور متواتر احادیث دال بر ضرورت وجود امام و خلیفه بعد از پیامبر را نقل کرده‌ اند، نظیر حدیث: من مات و لیس له امام مات میتة الجاهلیة، [۳۷] [۳۸] . من مات ولم یکن فی عنقه بیعة مات میتة الجاهلیة؛ [۳۹] [۴۰] هر کس بمیرد در حالی که امامی ندارد و یا بیعتی از امام حقی در گردن نداشته باشد، او با مرگ جاهلیت از دنیا رفته است. بر اساس این احادیث، اصل ضروری بودن امام و جانشین پیامبردر هر دوره و زمانی، مورد اتفاق همه فرق اسلامی اعم از شیعه و سنی است.

نصوص بر امامت حضرت مهدی ص

روایات فراوانی در دست است که امامت در ادامه پیامبری اسلام در دوازده نفر معین شد که آخرین آن‌ها حضرت مهدی (علیه ‌السّلام) است. نه فقط پیروان مکتب اهل بیت علیهم ‌السّلام که برخی از دانشوران اهل ‌سنت، در روایاتی چند به این حقیقت بزرگ اشاره کرده ‌اند. [۴۱]

قول پیامبر

در احادیث پیامبر اسلام (صلی ‌الله‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم)از بیان مصادیق امامت و خلافت سخن به میان آورده و در موارد فراوانی امامان و جانشینان بعد از خود را معرفی کرده است.
در این نوع احادیث، تعداد امامان و جانشینان پیامبر اسلام (صلی ‌الله‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم) دوازده نفر و آخرین آنان امام مهدی علیه ‌السلام ذکر شده است، نظیر حدیث : الأئمة بعدی اثنا عشر أوّلهم علی بن ابوطالب وآخرهم القائم، هم خلفائی وأوصیائی وأولیائی وحجج اللّه علی امّتی بعدی المقّر لهم مؤمن والمنکر لهم کافر [۴۲] [۴۳] [۴۴] امامان بعد از من دوازده نفرند نخستین آنان علی بن ابوطالب و آخرین آنان قائم امام مهدی (علیه‌ السلام) است، اینها جانشینان و اوصیای من و حجت‌های الهی بر امت من بعد از من‌اند. هر کس به امامت آنان اعتراف کند مومن است و هر کس امامت آنان را انکار نماید کافر است. در برخی موارد، تک تک امامان دوازده ‌گانه با خصوصیات اسمی آنان ذکر شده است [۴۵] [۴۶] و در بیش‌تر موارد این‌ گونه آمده است: الأئمة بعدی اثناعشر تسعة من صلب الحسین تاسعهم قائمهم. [۴۷] [۴۸] [۴۹] . در تعداد دیگری از این نوع احادیث، عصمت و طهارت امامان و جانشینان پیامبر نیز بیان شده است، مثل حدیث نبوی : یخرج من صلب الحسین تسعة من الأئمة معصومون مطهرون ومنهم مهدی هذه الأُمّة الذی یقوم بالدین فی آخر الزمان. [۵۰] [۵۱] . در این احادیث نبوی، ضمن این‌که تعداد امامان و اوصاف آنان، مورد اشاره قرار گرفته، امام مهدی (علیه ‌السلام) به عنوان آخرین امام و جانشین پیامبر ذکر شده است.

قول ائمه

علاوه بر احادیث نبوی، احادیث زیادی از امیرمؤمنان علیه ‌السلام و سایر امامان معصوم علیهم ‌السلام نقل شده است که هر کدام در موارد متعددی امام مهدی را به عنوان دوازدهمین امام و آخرین وصی پیامبر معرفی کرده‌اند. [۵۲] [۵۳]

امام علی

آن‌گاه که از حضرت علی (علیه ‌السّلام) دربارۀ معنای روایت پیامبر اکرم صلی ‌الله ‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم) که فرموده بود: «انی مخلف فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی»؛ «همانا من دو چیز گرانبها را در میان شما می‌گذارم کتاب خداوند و عترتم را. پرسیده شد : عترت چه کسانی هستند؟ فرمود: من و حسن و حسین و پیشوایان نه‌گانه از فرزندان حسین. نهمین آن‌ها مهدی آن‌ها است. هرگز از کتاب خدا جدا نمی‌شوند و کتاب خدا نیز از آن‌ها جدا نمی‌شود. تا آن‌که کنار حوض پیامبر، بر او بازگردند . انا و الحسن و الحسین و الائمة التسعة من ولد الحسین تاسعهم مهدیهم و قائمهم لا یفارقون کتاب الله و لا یفارقهم حتی یردوا علی رسول الله صلی الله علیه و اله و سلم حوضه. [۵۴] . افزون بر روایت‌ های یاد شده که از مهم ‌ترین دلیل‌ها بر امامت حضرت مهدی (عجل‌ الله ‌تعالی‌ فرجه‌ الشریف) است، دیگر پیشوایان معصوم علیهم ‌السّلام نیز سخنان ارزشمندی در این ‌باره فرموده ‌اند. که برخی بدین قرار است.

امام حسن

امام حسن علیه ‌السّلام ، حضرت مهدی عجل ‌الله ‌تعالی ‌فرجه ‌الشریف را نهمین فرزند برادر خود حسین و پسر سرور کنیزان دانسته است. [۵۵]

امام حسین

امام حسین علیه ‌السّلام در اشاره به امامت نهمین پیشوای هدایتگر از نسل خود، از وی با «قائم به حق» یاد کرده است. [۵۶]

امام سجاد

امام سجاد علیه ‌السّلام نیز به امامت حضرت مهدی (عجل ‌الله ‌تعالی ‌فرجه ‌الشریف) اشاره کرده، آن حضرت را دوازدهمین جانشینان پیامبر (صلی ‌الله‌علیه ‌و‌آله ‌وسلّم) و پیشوایان پس از او دانسته است. [۵۷]

امام محمدباقر

امام باقر علیه ‌السّلام حضرت مهدی (عجل ‌الله ‌تعالی ‌فرجه ‌الشریف) را نهمین پیشوای پس از حسین بن علی (علیهماالسلام) و قائم آن‌ها خوانده است. [۵۸]

امام صادق

ششمین پیشوای شیعیان، به روشنی حضرت مهدی (عجل ‌الله ‌تعالی ‌فرجه‌ الشریف) را دوازدهمین از پیشوایان هدایت پس از پیامبر گرامی اسلام (صلی‌ الله‌علیه‌ و‌آله‌ وسلّم) ذکر کرده است. [۵۹]

امام کاظم

هفتمین امام معصوم نیز آن حضرت را پنجمین از فرزندان خود دانسته، فرمود: برای او غیبتی است که مدتش طولانی خواهد شد. [۶۰]

امام رضا

امام رضا (علیه‌ السّلام) پس از اشاره به دوران غیبت و سختی‌های آن، سبب آن سختی‌ها را پنهان بودن پیشوای ایشان ذکر کرده است. [۶۱]

امام جواد

امام جواد (علیه ‌السّلام) نیز درباره آن حضرت، وی را سومین از فرزندان خود دانسته است. [۶۲]

امام هادی

امام هادی (علیه ‌السّلام)، جد بزرگوار آن حضرت نیز به پیشوایی آن حضرت پس از فرزند خود امام عسکری علیه ‌السّلام تاکید کرده است. [۶۳]

امام حسن عسکری

از امام حسن عسکری (علیه‌ السّلام) درباره درستی یا چگونگی این خبر که به نقل از پدران بزرگوارش رسیده است، پرسیدند که: «زمین، هیچ ‌گاه از حجت خدا بر خلقش خالی نیست. هرکس بمیرد و امام زمانش را نشناسد، به مرگ جاهلیت مرده است.» ان الارض لا تخلو من حجة الله علی خلقه الی یوم القیامة و ان من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتة جاهلیة. [۶۴] . آن حضرت فرمود: «این مطلب حق است، آن‌گونه که روز، حق است.» (ان هذا حق کما ان النهار حق [۶۵] . سپس از آن حضرت سؤال شد: «ای پسر پیامبر! حجت و امام پس از شما کیست؟» فرمود: «فرزندم محمد. او امام و حجت پس از من است. هرکس بمیرد و او را نشناسد، به مرگ جاهلیت مرده است.» ابنی محمد و هو الامام و الحجة بعدی من مات و لم یعرفه مات میتة جاهلیة. [۶۶] [۶۷]

احمد بن اسحاق قمی، ابوهاشم بن جعفر، معاویة بن حکم، محمد بن ایوب بن نوح، محمد بن عثمان عمری و... از جمله کسانی‌اند که در زمان حیات امام عسکری (علیه ‌السلام)، موفق به دیدار و گفت‌وگو با فرزندش مهدی شده‌ اند. آنان گزارش کرده ‌اند که: ما چهل تن از شیعیان، حضور امام حسن عسکری علیه‌ السلام رسیدیم تا در مورد امام بعد از وی، از حضرت سؤال کنیم. حضرت فرزندش مهدی (علیه ‌السلام) را به ما نشان داد و فرمود: این، امام شما بعد از من و خلیفه من بر شماست، از او اطاعت کنید و از گرد او پراکنده نشوید که هلاک می‌گردید و دین‌تان را تباه می‌کنید، آگاه باشید از این به بعد او را نخواهید دید. [۶۸] [۶۹]

توقیعات

امام مهدی (علیه ‌السلام)، گرچه به دلیل خوف و خفقان به وجود آمده از سوی دستگاه خلافت وقت که منجر به پنهان زیستی و غیبت حضرت از انظار عمومی شد، جلسات مباحثه و مناظره علمی با کسی نداشته است، با این‌حال، بعد از شهادت امام حسن عسکری علیه ‌السلام شیعیان از طریق نواب خاص امام عصر (عجّل‌ الله ‌فرجه ‌الشریف)، پرسش‌های شرعی و شبهات اعتقادی خود را از محضر امام (علیه‌ السلام) استفتا می‌نموده و پاسخ خود را کتباً از ناحیه حضرت دریافت می‌کرده‌اند، که اصطلاحاً به آن توقیع گفته می‌شود. در برخی از این توقیعات پرسش‌های اعتقادی و کلامی شیعیان پاسخ داده شده است، مسائلی چون : توحید در خالقیت، تأکید بر مقام عبودیت ائمه (علیهم ‌السلام) و نفی غلو در مورد امامان معصوم، [۷۰] [۷۱] . ضرورت وجود حجت الهی در زمین، قضا و قدر، انتصابی‌بودن مقام امامت، [۷۲] . نقش امام در عالم خلقت، [۷۳] . جایگاه امامت و اوصاف و ویژگی‌های امام، [۷۴] . رد منکران امامت امام عصر عجّل ‌الله ‌فرجه ‌الشریف ، فلسفه غیبت، فواید امام غایب [۷۵] . و... از جمله موضوعاتی است که در این توقیعات، حضرت به آن پرداخته است.

امامت درحال غیبت

از آن‌ جا که شرایط امامت حضرت مهدی (عجل ‌الله ‌تعالی ‌فرجه ‌الشریف) دگرگون بود، تردیدهایی در ذهن شیعه پدید آورده، کار امام حسن عسکری (علیه‌ السّلام) را مشکل ساخت.
آن حضرت، نه فقط در سن کمتر از دیگر امامان به امامت رسید، بلکه ولادتش نیز به خاطر مصالحی پنهانی بود و تا زمان امامت، جز اندکی، جمال او را ندیده بودند. البته حافظه شیعه، آموزه‌های پیشوایان معصوم علیهم‌ السّلام پیشین را که با اقداماتی مناسب، برای این امر زمینه ‌سازی کرده بودند،[۷۸] . هرگز فراموش نکرده بود. اگرچه برگزیدگانی از شیعه برای این مرحله آمادگی کامل داشتند، می‌بایست هر دو رخداد (امامت و غیبت)، برای عموم شیعیان به اثبات برسد، چرا که حضرت مهدی (عجل‌ الله‌ تعالی ‌فرجه ‌الشریف) نخستین روز امامت را در حالی آغاز کرد که جز افرادی اندک که پیش از آن، در دوره امام عسکری (علیه ‌السّلام) آن حضرت را دیده بودند،[۷۹] [۸۰] . کسی او را ندیده بود، تا این‌که روز درگذشت امام یازدهم و نخستین روز امامت حضرت مهدی (عجل ‌الله‌ تعالی ‌فرجه ‌الشریف)، فرا رسید و آن حضرت، ناگزیر میان مردم آمده، بر پیکر پدر نماز گزارد. این رخداد، به گونه ‌هایی چند روایت شده است. در یک روایت، شیخ صدوق، آن ‌را به صورت مفصل از زبان ابو الادیان، یکی از خدمتکاران خانه و متصدی امور نامه‌ های امام عسکری (علیه ‌السّلام) گزارش کرده است. [۸۱] [۸۲] [۸۳] . در این رخداد، آنچه برای مردم، از همه شگفت ‌آورتر بود، این‌که با کودکی پنج ساله روبه‌رو بودند که می‌گفت جانشین امام عسکری علیه‌ السّلام است. البته پیش از آن، با هدایت‌های پیوسته پیامبر و امامان علیهم‌ السّلام شیعه به این نکته باور پیدا کرده بود که خداوند سبحانه و تعالی، از طریق آخرین پیامبر خود، مقام امامت و ولایت را به سبب قابلیت‌های ذاتی به افرادی خاص عطا فرموده و فقط از طرف او است که برای جامعه امام نصب می‌شود.
نیز این‌که این قابلیت، هیچ ارتباطی به کمی یا زیادی سن ندارد. جالب این‌که این‌گونه پیشوایی، پیش از آن، هم بین امامان علیهم ‌السّلام و هم در زنجیره پیامبران (علیهم ‌السّلام) دارای سابقه بود. امامت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه

امامت امام زمان عجل الله فرجه الشریف

غیبت امام مهدی عج ، امام زمان و حجت بن الحسن

متولد ۲۵۵ق ، دوازدهمین و آخرین امام شیعه دوازده‌ امامی است. شیعیان معتقدند، او همان مهدی موعود است که پس از دوره طولانی غیبت، ظهور خواهد کرد. دوره امامت او پس از شهادت پدرش امام حسن عسکری علیه السلام در سال ۲۶۰ق آغاز شده است. امام زمان(عج) پس از شهادت پدرش، در غیبت صغرا به سر برد و در این مدت به واسطه چهار نائب خاص با شیعیان ارتباط داشت. از سال ۳۲۹ق، ارتباط مردم با او از راه نائبان خاص نیز پایان یافت و دوره غیبت کبرا آغاز شد. عالمان شیعه درباره دلایل و جزئیات عمر طولانی امام زمان، تبیین‌هایی ارائه نموده ‌اند و در احادیث معصومان، غیبت او به خورشید پشت ابر تشبیه شده است. به اعتقاد شیعیان، امام مهدی(عج) زنده است و در آینده ظهور خواهد کرد و به همراه یارانش، حکومتی جهانی برپا می‌کند و دنیا را که پر از ظلم و ستم شده، آکنده از عدل و داد می‌نماید. در روایات اسلامی، بر انتظار فرج تأکید زیادی شده و شیعیان این روایات را به ‌معنای انتظار ظهور امام زمان(عج) می‌دانند.

ادعیه و اذکار فراوانی برای ارتباط با امام زمان(عج) در عصر غیبت نقل شده است؛ مانند دعای فرج، دعای عهد، دعای ندبه، زیارت آل ‌یاسین و نماز امام زمان. برخی از احادیث، دیدار با امام زمان در عصر غیبت را ممکن دانسته‌اند و بعضی از عالمان شیعه حکایت‌هایی از دیدار برخی افراد با حضرت را ذکر کرده‌ اند. اماکن متعددی به امام زمان منسوب شده است؛ از جمله سرداب غیبت در سامرا، مسجد سهله در کوفه و مسجد جمکران در قم.

به باور شیعیان، امام زمان(عج) در سال ۲۵۵ق به دنیا آمد[۵۶] و همچنان زنده است و در آخرالزمان همراه با عیسی بن مریم ظهور خواهد کرد.[۵۷] علمای شیعه درباره چگونگی عمر طولانی، پاسخ‌های گوناگونی ارائه داده و امکان تداوم حیات انسان را از جهت علمی و عملی بررسی کرده‌ اند.[۵۸] . شیخ صدوق، محدث و فقیه شیعه، در کتاب کمال‌الدین بابی را به ذکر کسانی اختصاص داده است که عمر طولانی داشته‌اند.[۵۹] مجلسی هم در بحارالانوار باب ۱۹ از جلد مربوط به زندگانی امام زمان(ع) را به این عنوان اختصاص داده است.[۶۰] همچنین لطف‌الله صافی گلپایگانی، از مراجع تقلید شیعه، در این باره به گفته‌های زیست‌شناسان استناد کرده که معتقدند انسان از نظر زیستی می‌تواند هشتصد یا هزار سال عمر کند.[۶۱] . در قرآن و روایات نیز مواردی از عمر طولانی ذکر شده است؛ از جمله آنکه حضرت موسی ۹۵۰ سال مردم را به دین خود دعوت نمود،[۶۲] یا در روایتی از امام سجاد علیه السلام نقل شده است که یکی از سنت‌هایی که امام زمان از پیامبران دارد، طول عمر آدم و نوح است.[۶۳] درباره چگونگی وفات یا شهادت امام زمان(عج) روایتی نقل نشده است.[۶۴] . امام مهدی(عج) از هنگام تولد تا آغاز غیبت صغری در زادگاهش سامرا زندگی می‌کرد. در این دوران سردابِ خانه امام عسکری(ع)، محل زندگی و عبادت وی بوده و بنابر گزارش‌هایی، بارها در زمان حیات پدرش در این مکان دیده شده است.[۶۵] . برخی روایات به نامعلوم بودن محل زندگی امام زمان(عج) در دوران غیبت اشاره دارند. با این حال در روایات دیگر از مکان‌هایی مانند ذی طوی[۶۸] کوه رَضْویٰ،[۶۹] و طَیْبَه مدینه [۷۰] به عنوان محل زندگی امام زمان(ع) در دوران غیبت یاد شده است. برخی منابع بر اساس داستانی، جزیره خضراء را محل زندگی امام زمان در دوران غیبت کبری معرفی کرده‌ اند.[۷۱] که از سوی برخی عالمان شیعی مورد تردید جدی قرار گرفته و آثاری در نقد آن نگاشته شده است.[۷۲] . درباره محل ظهور امام زمان(عج) اطلاع دقیقی در دست نیست؛ وی بر پایه روایتی، در منطقه ذی‌ طوی ظهور می‌کند، سپس با ۳۱۳ نفر از یارانش به مکه می‌رود، به حجرالاسود تکیه می‌دهد و پرچم خود را به اهتزاز درمی‌آورد.[۷۳] بر اساس این روایت و روایات دیگر[۷۴] آغاز قیام امام زمان(ع) از مسجدالحرام است و یاران او بین رکن حجرالاسود و مقام ابراهیم با او بیعت می‌کنند.[۷۵] در برخی روایات از تهامه منطقه ‌ای در غرب شبه جزیره عربستان به عنوان نقطه آغاز قیام امام زمان عجل الله تعالی فرجه یاد شده است.[۷۶] به مکه که جزئی از این سرزمین است نیز تهامه گفته می‌شود. برخی روایات، شهر کوفه را مرکز حکومت،[۷۷] مسجد کوفه را محل قضاوت،[۷۸] و مسجد سهله را محل زندگی[۷۹] و تقسیم بیت المال[۸۰] پس از قیام ذکر کرده‌ اند.

مکان‌هایی به امام مهدی(عج) منسوب شده و گفته شده است که شیعیان در دوران غیبت کبری برای ارتباط با وی در این مکان‌ها حاضر می‌شوند: سرداب غیبت: محل عبادت امام هادی علیه السلام، امام عسکری علیه السلام و امام زمان عج . مسجد جمکران: در نزدیکی روستای جمکران در قم، که بنابر قول معروف، به دستور امام زمان(عج) توسط حسن بن مثله جمکرانی ساخته شده است. مسجد سهله: مقامی در این مسجد، منسوب به امام زمان(عج) است که در قسمت میانی مسجد و در بین مقام امام سجاد(ع) و مقام حضرت یونس قرار دارد. برخی روایات محل زندگی امام زمان(ع) را پس از ظهور، این مکان معرفی کرده ‌اند.[۸۱] . ذِی طُوَیٰ: منطقه ‌ای در مکه است که در داخل حرم مکی قرار دارد و طبق برخی روایات، حضرت مهدی(ع) در آنجا زندگی می‌کند. در برخی روایات، محل ظهور و مرکز تجمع یاران وی نیز همین منطقه یاد شده است. بر اساس روایتی، پیش از آنکه امام دوازدهم قیام خود را از کنار کعبه آغاز کند، در این مکان منتظر ۳۱۳ یار خود است.[۸۲] . کوه رضوی: برخی روایات، محل زندگی امام زمان(عج) را در دوران غیبت، کوه رضوی ذکر می‌کند.[۸۳] رضوی از کوه‌های تهامه در میان مکه و مدینه است.[۸۴] . وادی السلام: مقام امام زمان(عج) در این قبرستان، گنبد و بارگاهی دارد که در سال ۱۳۱۰ق توسط سید محمدخان پادشاه هند ساخته شده است. ساختمان قبلی توسط سید بحرالعلوم متوفای ۱۲۱۲ق تجدید بنا شده بود.[۸۵] در محراب مقام حضرت مهدی(عج)، سنگی موجود است که زیارت‌ نامه ‌ای بر آن حک شده است. تاریخ کنده ‌کاری این سنگ، نهم شعبان ۱۲۰۰ق است.[۸۶] . جزیره خضراء: مکانی منسوب به امام زمان(عج) که بنابر برخی روایات، فرزندان امام زمان(عج) در آنجا زندگی می‌کنند. داستان این جزیره در برخی منابع آمده و دو دیدگاه درباره آن وجود دارد؛ برخی آن را پذیرفته و برخی دیگر افسانه دانسته‌ اند و آثاری در نقد آن نگاشته‌ اند.[۸۷] . طیبه: از مکان‌هایی که بنابر برخی روایات، محل زندگی امام زمان در دوران غیبت است. گفته شده است مراد از آن مدینه است.[۸۸] . مقام امام زمان در کربلا کنارنهرحسینیه، زیارتگاهی است که در نزدیکی حرم امام حسین علیه السلام و در کنار نهر علقمه واقع شده و منسوب به حضرت مهدی(ع) است و مردم در آن به نماز و دعا می‌پردازند.[۸۹]