مفهوم شناسی وحدت اسلامی
مفهوم اتحاد اسلامی که در صد سال اخیر میان علما و فضلا و روشن فکران اسلامی مطرح است، این نیست که فرقه های اسلامی به خاطر اتحاد اسلامی، از اصول اعتقادی یا غیراعتقادی خود صرف نظر کنند و به اصطلاح، مشترکات همه فِرَق را بگیرند و مختصات همه را کنار بگذارند؛ چه، این کار نه منطقی است و نه عقلی. آنچه بزرگان اسلامی در نظر داشتند، این بود که فرقه های اسلامی در عین اختلافاتی که در کلام و فقه و غیره با هم دارند، به واسطه مشترکات بیشتری که در میان آنها هست، می توانند در مقابل دشمنان خطرناک اسلام، دست برادری بدهند و جبهه واحدی تشکیل دهند. این بزرگان هرگز درصدد طرح وحدت مذهبی تحت عنوان وحدت اسلامی که هیچ گاه عملی نیست، نبودند.
مسئله شناسی دکترین وحدت اسلامی
وحدت اسلامی از پیدایش تاریخی تا گرایش واقعی
اتحاد ملی، انسجام اسلامی و چهار سؤ ال
پیام وحدت اسلامی الغای مذاهب اسلامی نیست
الگوهای چهارگانه وحدت اسلامی و نظریه میرزا خلیل کمره ای
ضرورت وحدت اسلامی
«وحـدت» و «اتـحاد» از مـهم ترین مسائلی هستند که مسلمانان از صدر اسلام تاکنون، برمبنای تعالیم اسلامی و دیانت توحیدی با آن مواجه بـوده اند.در منابع اسلامی ـ به ویژه در قرآن کریم ـ از مسلمانان با واژه های «امت» و «امت واحده » یادشده و در زبـان سیاست مداران و مصلحان مسلمان نـیز از وحـدت و اتحاد بین امت مسلمان با اصطلاح «اتحاد اسلامی» یاد می شود. وجود اتحاد اسلامی بر توانایی و مقاومت جامعه برای مقابله با دشمنان خارجی می افزاید و فراهم کننده قدرتی حقیقی است؛ زیرا اگر مسلمانان از نـیروی عظیم انسانی، امکانات فراوان مادی، موقعیت های استراتژیک، فرهنگ و روحیه اعتقادی و فکری بالا برخوردار باشند، اما میان این اجزا و عناصر پراکنده اتحاد ایجاد نشود، این مجموعه بزرگ کارآیی لازم را نخواهد داشت.
وحدت اسلامی، ضرورتی برای امروز
«وحدت اسلامی»؛ مسأله استراتژیک
وحدت شیعه و سنی؛ پاشنه آشیل استکبار
وحدت در آموزه های اسلامی چه جایگاهی دارد
ضرورت «وحدت اسلامی» و راهکارهای تحقق آن
اهمیت وحدت اسلامی از دیدگاه قرآن و حدیث
وحدت اسلامی در قرآن
الف) در سوره آل عمران، آیه 103 آمده است: وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّهِ جَمیعًا وَ لاتَفَرّقُوا؛ یعنی؛ همه با هم ریسمان الهی را محکم بگیرید و پراکنده نشوید . این آیه با کمال صراحت به موضوع «با هم بودن» و با هم دستورهای الهی را شنیدن و پراکنده اجرا نکردن توجه کرده است. اندک توجهی به مفهوم آیه می رساند که عنایت این کتاب آسمانی به این است که مسلمانان متفرق و پراکنده نباشند. ب) سوره آل عمران، آیه 105 می فرماید: « وَ لا تَکُونُوا کَالّذینَ تَفَرّقُوا وَ اخْتَلَفُوا مِنْ بَعْدِ ما جاءَهُمُ الْبَیِّناتُ وَ أُولئِکَ لَهُمْ عَذابٌ عَظیمٌ؛ یعنی شما مانند دیگران (پیروان سایر ادیان) مباشید که پس از آن که آیات روشن الهی بر ایشان آمد، فرقه فرقه شدند و اختلاف پیدا کردند؛ برای چنین کسانی عذاب عظیم است . مفهوم این آیه نیز واضح است. این آیه مخصوصاً به تفرقات مذهبی، یعنی فرقه فرقه شدن ها و به وجود آمدن مذاهب، اشاره می کند؛ زیرا این نوع اختلافات از هر نوع دیگر خطرناک تر است.
وحدت اجتماعی از منظر قرآن کریم؛ راه کارها، عوامل و آثار
تحلیل و بررسی آیات اجتماعی و سیاسی قرآن با رویکرد وحدت اسلامی و تمدن نوین اسلامی
بررسی موانع و عوامل وحدت اسلامی از منظر آیات قرآن کریم
امت واحده از همگرایی تا واگرایی
ضرورت انسجام میان مسلمانان از دیدگاه قرآن
اهمیت دست یابی به اتحاد و انسجام در جامعه
رویکرد تفسیر به موضوع وحدت اسلامی (با تکیه بر تفاسیر فریقین)
وحدت اسلامی در سخن معصومان علیهم السلام
حدیثی را شیعه و سنی از رسول اکرم(ص) روایت کرده اند به این مضمون: ثَلاثةٌ لایَغِلُّ عَلَیهنّ قَلبُ عبدٍ مُسلم: اخلاصُ العَمَل لله وَ النَّصیحةُ لاِئَمةِ المُسلمین و اللّزومُ لجماعَتهم؛ یعنی سه چیز است که هرگز دل مرد مسلمان در مورد آنها نمی لغزد و خیانت نمی کند: عملی را خالصاً لوجه الله به جا آوردن، خیرخواهی برای پیشوایان مسلمانان، همراهی و ملازمت جماعت مسلمین . در کافی آمده معاویةبن وهب گفت: از امام صادق(ع) پرسیدم: «ما (یعنی شیعیان) چگونه باید با دیگران (اهل تسنن) معاشرت کنیم؟ تکلیف ما با آنها چیست؟» امام(ع) فرمود: ببینید ائمه شما چگونه رفتار می کنند مانند امامان خود رفتار کنید. به خدا قسم! امامان شما بیماران آنها را عیادت می کنند، جنازه های آنها را تشییع می کنند، برای آنها شهادت می دهند. یادداشتهای استاد مطهری، ج2، صص209-210
انسجام اسلامی در روایات از دیدگاه شیعه و اهل سنت
وحدت ملی در نگاه امام علی علیه السلام
اتحاد و انسجام اسلامی در نهج البلاغه
وحدت اسلامی یا وفاق تشیع و تسنن در سخنان امام علی (ع)
اتحاد و همبستگی در نهج البلاغه
وحدت اسلامی در سیره عملی اهلبیت علیهم السلام
مهم ترین عاملی که سبب شد حضرت پس از جریان سقیفه از اقدام نظامی علیه خلفا امتناع ورزد مصلحت حفظ نظام اسلامی بود، تا در سایه آرامش سیاسی و پرهیز از تفرقه ریشه نهال نو پای حکومت اسلامی استوار گردد. سیره امام علی(علیه السلام) در حوادث پس از رحلت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله بهترین گواه بر خیراندیشی، مصلحت جویی و وحدت طلبی آن بزرگوار است. در جریان شورای شش نفره ای که برای تعیین خلیفه تشکیل شد گرچه هواخواهی و غرض ورزی بعضی از حاضران در انجمن سبب شد بار دیگر امر خلافت به بیراهه رود، ولی آن حضرت همچنان به استراتژی مدارا و مسالمت خود ادامه داد. او می گفت: «همانا می دانید که من از دیگران به خلافت شایسته ترم. به خدا سوگند همچنان سازش خواهم کرد چندان که امور مسلمانان سلامت باشد و تنها به من جفا رفته باشد، این کار من در تمنای پاداش و فضیلت آن و نشانه بی میلی من به زر و زیوری است که شما بر سر آن به رقابت برخاسته اید.
سیره پیامبر صلی الله علیه و آله و ائمه اطهار علیهم السلام در تحکیم وحدت امت اسلامی
راهبرد پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله در فرهنگ سازی وحدت اسلامی
نگاهی به راه بردهای ارزشی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در مسیر وحدت اسلامی
سیره اهل بیت در ایجاد وحدت میان مسلمانان
انسجام اسلامی در سیره اهل بیت (علیهم السلام)
راه کارهای تحکیم وحدت اسلامی از نگاه امامان شیعه (ع)
راهکار وحدت امّت همراه با ویژگی هدایت، در نگاه قرآن و سنّت
بررسی اهمیت و جایگاه وحدت از دیدگاه امام علی علیه السلام
تعامل امام علی علیه السلام با خلفا در جهت وحدت اسلامی
وحدت ملّی در گفتار و سیره امام علی(ع)
تعامل امام علی(ع) با خلفا در جهت وحدت اسلامی
نقش فاطمه زهرا «علیهاالسلام» در اتحاد و انسجام اسلامی(1) (2)
نهضت امام حسین(ع) و انسجام اسلامی
سیره ی امام صادق علیه السلام در تعامل با اهل سنت
راهبردهای وحدت اسلامی
اگر خواهان عملی شدن و کار آمدی اصل عمومیت و جهانی بودن اسلام هستیم، باید از هرگونه اقدامی که موجب پراکندگی و فرقه گرایی می شود، پرهیز کنیم، زیرا وجود و وحدت امت اسلام، حقیقتی عقیدتی، تشریعی و تاریخی است و در این نکته مطلقاً جای بحثی نیست و این که امت اسلام به رغم تنوع نژادی و زبانی و مذهبی، باید در قالب وحدت و واحدی سازمان بیابند، امری است که باید به رسمیت شناخته شود و آثار این وحدت در همه روابط مسلمانان و اشتراک منافع آنان و صف بندی اشان درمقابل بیگانگان باید دیده شود. باید از وقایع تاریخی ای که به پیدایی انشعابات سیاسی انجامیده، فراتر رفت. این انشعابات سیاسی رفته رفته در اختلافات علمی و فکری درحوزه فقه - چه در بُعد ادله و چه در بُعد استنباط- تأثیر برجای نهاد. ما باید از سطح این وقایع فراتر رویم و در آگاه کردن عامه مردم به این وقایع تاریخی و آثار سیاسی اش، شیوه ای را به کار گیریم که به وحدت مسلمانان، زیان نرساند و موجب گسست نشود. زیرا کشمکش های مذهبی بر سر وقایع گذشته، وضعیت کنونی امت را به شدت ناگوار و ناهموار می کند و موجب جدایی میان مجموعه های امت می شود و این همان وضعی است که امام علی علیه السلام و فرزندان او از در افتادن در آن پرهیز داده اند و حتی برای اجتناب از گسست در میان امت، فداکاری های مادی و معنوی فراوان نمودند.
اندیشه وحدت اسلامی در عصر حاضر
استراتژی شیعه در مواجهه با تفرقه مذهبی
فقه مقارن؛ بهترین روش دست یابی به وحدت اسلامی
تعدد مذاهب و مسئله تقریب و وحدت اسلامی
ضرورت و راهکارهای وحدت مسلمانان و تشکیل تمدن نوین اسلامی
درآمدی بر وحدت اسلامی در عرصه دیپلماسی فرهنگی
گامی در مسیر درک عمیق از وحدت اسلامی
عوامل وحدت آفرین
ایمان به خداوند و اطاعت: قرآن کریم می فرماید: ای کسانی که ایمان آورده اید. اطاعت کنید خدا و پیامبر و أولِی الأمْر را و هرگاه در چیزی نزاع داشتید، آن را به خدا و پیامبر واگذارید (و از آنها داوری بطلبید)؛ اگر به خدا و قیامت اعتقاد و ایمان دارید. یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ أَطِیعُواْ اللّهَ وَأَطِیعُواْ الرَّسُولَ وَأُوْلِی الأَمْرِ مِنکُمْ فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِی شَیْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَی اللّهِ وَالرَّسُولِ إِن کُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَالْیَوْمِ الآخِرِ ذَلِکَ خَیْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْوِیلا ؛ توجه به مشترکات: قُلْ یَا أَهْلَ الْکِتَابِ تَعَالَوْاْ إِلَی کَلَمَةٍ سَوَاء بَیْنَنَا وَبَیْنَکُمْ أَلاَّ نَعْبُدَ إِلاَّ اللّهَ؛ بگو ای اهل کتاب! بیایید به سوی سخنی که میان ما و شما یکسان است؛ که جز خداوند یگانه را نپرستیم...
حضور در مسجد و جماعت: قرآن کریم می فرماید: وَأَقِیمُواْ الصَّلاَةَ وَآتُواْ الزَّکَاةَ وَارْکَعُواْ مَعَ الرَّاکِعِینَ؛ و نماز را به پا دارید؛ و زکات را بپردازید، و همراه رکوع کنندگان رکوع کنید. حضور در نماز جماعت [با آداب، ارکان و اهمیتی که برای آن ذکر شده] در جهت تقویت وحدت، انسجام و هماهنگی مسلمان است.
تمسک به قرآن و عترت تنها راه وحدت در نگرش فریقین
وحدت اسلامی در آینه نماز آدینه
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: هفته وحدت
