ادارات از ۶ صبح باز می‌شوند؟

صدکلمه قصار امام علی علیه السلام

https://eitaa.com/joinchat/1414333565C0fac1ee063

اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: پانزده چهل حدیث

ادامه مطلب را ببينيد

تاريخ : دوشنبه ۱۸ فروردین ۱۴۰۴ | 10:35 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |

چهل حدیث قدسی

چهل حدیث قدسی

حديث قدسي

حديث قدسي كلامي است كه پيامبر از زبان خدا نقل مي كند و آن را يا خداوند در معراج، در آن تشرف اختصاصي به قلب او القا كرده يا جبرئيل يا ملكي ديگر به او ابلاغ كرده است و پيامبر آن مطالب را از قول خدا نقل مي كند؛

مثل اين كلام رسول خدا كه مي فرمايد:

«سمعت جبرئيل يقول: سمعت الله جل جلاله يقول : لا إله إلا الله حصني فمن دخل أمن من عذابي؛ از جبرئيل شنيدم كه خداوند مي فرمود: "لا اله الاّ الله" دژ استوار من است و هر كس در آن وارد شود، از عذاب من در امان است».

اين معاني بر قلب پيامبر نازل مي شد و پيامبر اين معاني را با الفاظ خود بر مردم ابلاغ مي كرد و اين سخنان پيامبر كه به خدا منسوب مي كرد؛ مانند بقيه سخنان ايشان، توسط ديگران شنيده مي شد و نقل مي گرديد و همچنان كه سخناني جعل كرده و به ايشان منسوب مي كردند ، به همين صورت هم سخناني به عنوان حديث قدسي نقل مي كردند و به ايشان منسوب مي نمودند. از اين رو احاديث چه قدسي و چه غير قدسي بايد با موازين تطبيق داده شود و در صورت همراستايي قبول گردد.

قرآن وحي خاص خدا و كتاب نهايي هدايتگر بشر است كه اراده خدا بر اين قرار گرفته كه تا آخر عمر بشر سالم از تحريف در جامعه بماند تا حجت بر بندگان تمام باشد و چون حجت خداست بايد هميشه سالم از تحريف باشد. از اين رو خداوند عوامل مختلف عادي و غير عادي بر انگيخته تا بدان ها اراده اش را محقق سازد و حجتش را حفظ كند.

ولي احاديث قدسي مانند ديگر احاديث پيامبر شرح و تبيين و تفصيل قرآن است و اگر تحريف هم شوند، با وجود قرآن، دين ضربه اي نمي خورد.

به غير از احاديث قدسي احاديث ديگري هم از پيامبر اكرم نقل شده كه به احاديث نبوي مشهور است و اينها در اصطلاح عبارت است از سخني كه از گفتار، كردار يا تقرير پيامبر اكرم(ص) حكايت مي كند.

شيخ صدوق، توحيد، قم ، انتشارات اسلامي، ص 25.

چهل حديث قدسي

حدیث1-

اِنَّ اللّه َ جل جلاله يَقُولُ: عَبْدى ! خَلَقْتُ الأَشياءَ لِأَجْلِك وَ خَلَقْتُكَ لِأجْلى، وَ هَبْتُكَ الدُّنْيا بالإِحسانِ وَ الآخِرَةَ بِالإِيمانِ. [الجواهر السنيّه ، ص 284.]

خداوند متعال مى فرمايد: بنده من! همه اشياء را به خاطر تو آفريدم و تـو را بـه خـاطر خـودم. دنيا را از روى احسان به تو بخشيدم، ولى آخرت را به خاطر ايمان.

حدیث 2-

قالَ اللّه ُ تَعالى: اَلأِخْلاصُ سِرٌّ مِنْ اَسْرارى اَسْتَوْدِعُهُ قَلْبَ مَنْ اَحْبَبْتُهُ مِنْ عِبادى. [المحجّة البيضاء، ج 8، ص 125.]

خداوند مى فرمايد: اخلاص، رازى از رازهاى من است كه آن را در دل هريك از بندگانم كه دوست داشته باشم، بـه وديعت مى گذارم.

حدیث 3-

أَوْحَى اللّهُ تَعالى اِلى داُود عليه السلام: اُذْكُرْنى فى اَيّامِ سَرّائِكَ ، حَتّى اسْتَجيبَ لَكَ فى اَيّامِ ضَرّائِك. [بحارالانوار، ج 14، ص 37.]

خداوند متعال به داود عليه السلام وحى فرمود: مـرا در روزهاى خوشى خـود يـاد كـن، تا من هم در روزگار گرفتارى ات، تو را اجابت كنم.

حدیث 4-

فِى التَّوراةِ: يا بَنى آدَمَ! أَطيعُونى بِقَدْرِ حاجَتِكُمْ اِلَىَّ وَاعْصُـونى بِقَدْرِ صَبْرِكُمْ عَلَى النّـارِ، وَ اعْمـَلُوا لِلدُّنيا بِقَـدْرِ لَبْثِـكُمْ فيها وَ تَـزَوَّدُوا للاِخِرَةِ بَقَدْرِ مَكْثِكُمْ فيها. [الجواهر السنيّه، ص 66.]

در تورات آمده است: اى فرزندان آدم! مرا به اندازه اى كه به من نياز داريد، اطاعت كنيد، و مرا به اندازه صبرتان برآتش دوزخ، معصيت كنيد، براى دنيا به اندازه اى كه در آن مى مانيد كار كنيد، و ... براى آخرت، به اندازه اى كه در آن مى مانيد، توشه برداريد.

حدیث 5-

قالَ اللّهُ جل جلاله لِداوود عليه السلام: اَحِبَّنى وَ حَبِّبْنى اِلى خَلْقى. قال عليه السلام: يارَبِّ نَعَمْ، اَنَا اُحِبُّكَ فَكَيْفَ اُحَبِّبُكَ اِلى خَلْقِكَ؟ قَالَ: جل جلاله اُذْكُرْ اَيادِىَّ عِنْدَهُمْ فَاِنَّكَ اِذا ذَكَرْتَ ذلِكَ لَهُمْ اَحَبُّونى. [بحارالانوار، ج 14، ص 38.]

خداوند به داود عليه السلام فرمود: مرا دوست بدار و مرا در نظر مخلوقاتِ من نيز محبوب بگردان. گفت: پروردگارا! باشد. من تو را دوست دارم، ولى چگونه تو را محبوبِ آفريدگانت بسازم؟ فرمود: نزد آنان، نعمتهاى مرا ياد كن. يقينا وقتى نعمت هاى مرا براى آنان ياد كردى، مرا دوست خواهند داشت.

حدیث 6-

يا داوُدُ! بَلّـِغْ اَهْلَ الأَرضِ اِنّى حَبيبُ مَنْ اَحَبَّنى وَ جليسُ مَنْ جالَسَنى وَ مُؤْنِسٌ لِمَنْ اَنِسَ بِذِكْرى وَ صاحِبٌ لِمَنْ صاحَبَنى وَ مُختارٌ لِمَنِ اخْتارَنى وَ مُطيعٌ لِمَنْ اَطاعَنى . . . [المجالس السنيّه ، ص 77.]

اى داود! به زمينيان برسان كه: من دوست كسى هستم كه مرا دوست بدارد، همنشين كسى هستم كه با من همنشينى كند، همدم و مونس كسى هستم كه با ياد من اُنس داشته باشد، همراه و هم صحبت كسى هستم كه با من مصاحبت كند، كسى را بر مى گزينم كه مرا برگزيند،

حدیث 7-

يَقُولُ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ: اَلشّابُّ الْمُؤمِنُ بِقَدَرى، اَلرّاضى بِكتابى، اَلقانِعُ بِرِزْقى، اَلتّارِكُ شَهْوَتَهُ مِنْ اَجْلى، هُوَ عِنْدى كَبَعْضِ مَلائِكتى. [كنز العمّال، ج 15، ص 786.]

خداوند متعال مى فرمايد: جـوانى كه بـه تقـدير من ايمـان داشته باشـد، به كتـاب مـن راضى و بـه رزق مـن قانع باشـد و به خاطر من از شهـوت و دلخواه خود بگذرد، او نزد من همچون بعضى از فرشتگان من است.

حدیث 8-

قالَ اللّهُ تَعالى: اَهْلُ طاعَتى فىضِيافَتى وَأَهْلُ شُكْرى فىزيارَتى وَ اَهْلُ ذِكْرى فى نِعْمَتى وَ اَهْلُ مَعْصِيَتى لاأُؤْيِسُهُمْ مِنْ رَحْمَتى، اِنْ تابُوا فَأَنَا حَبيبُهُمْ وَ اِنْ مَرِضُوا فَأَنا طَبيبُهُمْ، اُداويهِمْ بِا لْمِحَنِ وَ المَصائِبِ لاُطَهِّرَهُمْ مِنَ الذُّنُوبِ وَ الْمَعائِبِ. [الجواهر السنيّه، ص 286.]

خداوند متعال مى فرمايد: اهل اطاعت من در مهمانى من اند، اهل شكر و سپاس من در ديدار من اند، اهل ذكر و ياد من در نعمت من اند، و امّا اهل معصيت و نافرمانى من، آنان را هم از رحمت خويش نااميد نمى كنم. اگر توبه كنند، من دوستدار آنانم، اگر بيمار شوند، من طبيب آنانم و با سختيها و مصيبت ها آنان را درمان مى كنم، تا از گناهان و عيبها پاكشان سازم.

حدیث 9-

قالَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ لِداوود عليه السلام: يا داوود! بَشِّرِ الْمُذنِبينَ وَ أَنْذِرِ الصِّدّيقينَ. قالَ عليه السلام : كَيْفَ اُبَشِّرُ الْمُذنِبينَ وَ اُنْذِرُ الصِّدّيقينَ؟ قالَ جل جلاله : يا داُوودُ! بَشِّرَ الْمُذنِبينَ أَنّى أَقْبَلُ التَّوبَةَ وَ اَعْفُو عَنِ الذَّنْبِ، وَ أَنْذِرِ الصِّدّيقينَ أَنْ لا يُعْجِبُوا بِاَعْمالِهِمْ، فَاِنَّهُ لَيْسَ عَبْدٌ أَنْصِبُهُ لِلْحِسابِ الاّهَلَكَ. [اصول كافى، ج 2، ص 314.]

خداى متعال به حضرت داود عليه السلام فرمود: اى داود! گنهكاران را بشارت بده و صدّيقان را بيم رسان. گفت: چگونه به گنهكاران بشارت و به صدّيقان هشدار دهم؟ فرمــود: اى داود! به گناهكاران بشارت بده كه من توبه را مى پذيريم و از گناه در مى گذرم، صدّيقان را هم بيم بده كه به كارهاى خودشان مغرور نشوند، چرا كه خداوند هيچ بنده اى را به پاى حساب نمى كشد مگر هلاك شود!

حدیث 10-

فِى التَّوراةِ: مَنْ لَمْ يُؤمِنْ بِقَضائى وَ لَمْ يَصْبِرْ عَلى بَلائى وَ لَمْ يَشْكُرْ نَعْمائى فَلْيَتَّخِذْ رَبًّا سِوائى، مَنْ اَصْبَحَ حَزينا عَلَى الدُّنيا، فَقَدْ اَصْبَحَ ساخِطا عَلَىَّ، مَنْ تَواضَعَ لِغَنِىٍّ لِأجْلِ غِناهُ ذَهَبَ ثُلُثا دينِهِ. [الجواهر السنيه، ص 66.]

در تورات است: هركس به تقدير و قضاى من ايمان نياورد و بربلاى من صبر نكند و بر نعمتهايم شكر نكند، پس پروردگارى غير از من را برگزيند. هر كس صبح كند، در حالى كه بر دنيا غمگين شود، بر من خشمگين شده است، هر كس در مقابل ثروتمندى به خاطر ثروتش تواضع كند، دو سوم دينش بر باد رفته است.

حدیث 11-

فِي التَّوراةِ: قُلْ لِصاحِبِ الْمالِ الْكَثيرِ، لايَغْتَرَّ بِكَثْرَةِ مالِهِ وَ غِناهُ، فَاِنِ اغْتَرَّ فَلْيُطْعِمِ الْخَلْقَ غَداءاً وَ عِشاءا، وَ قُلْ لِصِاحِبِ الْعِلْمِ لايَغْتَرَّ بِكَثْرَةِ عِلْمِهِ، فَاِنِ اغْتَرَّ فَلْيَعْلَمْ اَنَّهُ مَتى يَمُوتُ؟ وَقُلْ لِصاحِبِ الْعَضُدِ الْقَوِىِّ لايَغْتَرَّ بِقُوَّتِهِ ، فَاِنِ اغْتَرَّ بِقُوَّتِهِ فَلْيَدْفَعِ الْمَوْتَ عَنْ نَفْسِهِ. [بحارالانوار، ج 74، ص 42.]

در تورات آمده است: به صاحب مالِ بسيار بگو كه به ثروت فراوانش و توانگرى اش مغرور نشود. اگر مغرور است، پس صبح و شام ، به مخلوقات طعام بدهد! به صاحب دانش بگو كه به علم فراوان خود مغرور نشود. اگر مغرور است، پس بداند كه چه زمانى مى ميرد؟! و به صاحب بازوى نيرومند بگو كه به قدرت خود مغرور نشود. اگر مغرور قدرت خويش است، پس مرگ را از خود دور سازد!

حدیث 12-

قال الله تعالي: ما تَقَرَّبَ اِلَىَّ عَبْدٌ بِمِثْلِ أَداءِ مَا افْتَرَضْتُ عَلَيْهِ ، وَ لا يَزالُ عَبْدى يَتَنَفَّلُ لى حَتّى أُحِبَّهُ وَ مَتى اُحِبُّهُ كُنْتُ لَهُ سَمْعاً وَ بَصَرا وَ يَدا وَ مُؤيِدا، اِنْ دَعانى أَجَبْتُهُ ، وَ اِنْ سَأَلَنى أَعْطَيْتُهُ. [توحيد صدوق، ص 400.]

خداوند فرموده است: بنده ، با هيچ چيز مثل اداى آنچه بر او واجب كرده ام به من نزديك نمى شود، بنده من پيوسته با انجام نوافل به جايى مى رسد كه او را دوست مى دارم. وهرگاه او را دوست داشتم، براى اوگوش و چشم و دست و پشتيبان خواهم بود. اگر مرا بخواند، اجابتش مى كنم و اگر از من بخواهد ، عطايش مى كنم.

حدیث 13-

اِنَّ اللّهَ يَقُولُ: ابْنَ آدَمَ! تَطَوَّلْتُ عَلَيْكَ بِثَلاثٍ: سَتَرْتُ عَلَيكَ مالَوْ يَعْلَمُ بِهِ اَهْلُكَ ما وارَوْكَ، وَ اَوْسَعْتُ عَلَيْكَ فَاْسْتَقْرَضْتُ مِنْكَ فَلَم تُقَدِّمْ خَيْرا، وَ جَعَلْتُ لَكَ نَظْرَةً عِنْدَ مَوْتِكَ فىثُلْثِكَ فَلَمْ تُقَدِّمْ خيْرا. [الجواهر السنيه، ص 283.]

خداى متعال مى فرمايد: اى فرزند آدم! من سه نيكى درباره تو كرده ام: ۱ ـ چيزهايى از تو را پوشاندم كه اگر خانواده ات مى دانستند تو را به خاك نمى سپردند. ۲ ـ وسعت رزق و روزى به تو دادم، آنگاه از تو قرض خواستم ، ولى تو نيكى و خيرى پيش نفرستادى. ۳ ـ هنگام مرگ، مهلتى دادم تا در يك سوم دارايى خود وصيّت كنى، ولى تو خير و نيكى پيش نفرستادى.

حدیث 14-

اِنّ اللّهَ يَقُولُ: يا ابْنَ آدَمَ! فى كُلِّ يَوْمٍ يأتى رِزقُكَ وَ اَنْتَ تَحْزَنُ وَ يَنْقُصُ مِنَ عُمْرِكَ وَ اَنْتَ لا تَحْزَنُ، تَطْلُبُ ما يُطْغيكَ وَ عِنْدَكَ ما يَكْفيكَ. [بحارالانوار، ج 74، ص 44.]

خداوند مى فرمايد: اى فرزند آدم! هرروز، روزى تو مى رسد، ولى بازهم غمگين مى شوى، ولى از عمر تو كاسته مى شود، اما اندوهگين نمى گردى. چيزى مى طلبى كه تو را به طغيان مى كشد، در حالى كه به اندازه كفايت دارى.

حدیث 15-

عَنِ الرِّضا عليه السلام في حَديثِ سِلسِلَةِ الذَّهَبِ عَن جَبرَئيل: سَمِعتُ اللّهَ يَقُولُ: «لا اِلهَ اِلاّ اللّه ُ» حِصْنى، فَمَنَ دَخَلَ حِصْنى أَمِنَ مِنْ عَذابى. [معانى الاخبار، ص 371.]

در حديث «سلسلة الذهب» از امام رضا عليه السلام روايت شده، از پدرانش ، از پيامبر خدا صلي الله عليه و آله از جبرئيل ، كه شنيدم خداوند مى فرمود: «لا اله الاّ اللّه » (و توحيد)، دژ و حصار من است، هركس وارد اين قلعه شود، از عذاب من ايمن شود.

روایت دیگر: عن رسول اللَّه (صلّى اللَّه علیه و آله)، عن جبرئیل، عن میکائیل، عن اسرافیل، عن اللوح، عن القلم، قال: یقولُ اللَّه تبارک و تعالى‌: ولایةُ على بن أبى طالب حِصْنى، فَمَن دَخَلَ حِصْنى أمِنَ مِن نارى». [صدوق، أمالی،ص۳۰۶، معاني الاخبار: 371 / 1، عيون أخبارالرضا عليه السلام 2: 136 / 1، جامع الاخبار: 52 / 58، بحار الانوار 39: 246 / 1، وفي العيون والبحار: عذابي، بدل: ناري]

حدیث 16-

عَنِ الصّادِقِ عليه السلام: اِنَّ فيما أَوْحَى اللّهُ اِلى مُوسى وَ أَنْزَلَ عَلَيهِ فِي التَّوراةِ: اِنّى أَنَا اللّه ُ لا اِلهَ اِلاّ أَنَا، خَلَقْتُ الْخَلْقَ وَ خَلَقْتُ الْخَيْرَ وَ أَجْرَيْتُهُ عَلى يَدَىْ مَنْ اُحِبُّ، فَطُوبى لِمَنْ أَجْرَيْتُهُ عَلى يَدَيْهِ، وَ أَنَا اللّه ُ لا اِلهَ اِلاّ أَنَا خَلَقْتُ الْخَلْقَ وَ خَلَقْتُ الشَرَّ وَ أَجْرَيْتُهُ عَلى يَدَىْ مَنْ اُريدُهُ، فَوَيْلٌ لِمَنْ أَجْرَيْتُهُ عَلى يَدَيْهِ. [الجواهر السنيّه ، ص 39.]

امام صادق عليه السلام فرمود: از جمله آنچه خداوند به موسى عليه السلام وحى فرمود و در تورات بر او نازل كرد، چنين بود: همانا منم خداوند ، هيچ معبودى جز من نيست. مردم را آفريدم و خير و نيكى را هم آفريدم و آن را بر دستان كسى جارى ساختم كه دوست مى دارم، خوشا به حال آنكه خير را بر دستان او جارى ساختم. منم خداوند، معبودى جز من نيست. مردم را آفريدم و شرّ را آفريدم و آن را بردستانِ هر كه بخواهم جارى مى كنم. پس واى بر آنكه بدى را بر دستان او جارى سازم.

حدیث 17-

قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله، قالَ اللّهُ جَلَّ جَلالُهُ: ما آمَنَ بى مَنْ فَسَّرَ بِرَأْيِهِ كَلامى، وَ ما عَـرَفَنى مَنْ شَبَّـهَنى بِخَـلْقى، وَ ما عَلى دينى مَنِ اسْتَعْمَل الِقياسَ فىدِينى. [بحارالانوار ، ج 2، ص 297.]

رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: خداى متعال فرموده است: كسى كه سخن مرا طبق رأى ونظر خودش تفسير كند (تفسير به رأى) به من ايمان نياورده است، و كسى كه مرا به آفريده هايم تشبيه كند، مرا نشناخته است. وكسى كه در دين من قياس را به كارگيرد، بر دين و آيين من نيست.

حدیث 18-

قالَ الباقِرُ عليه السلام ، قالَ اللّهُ تَعالى: لَأُعَذِّبَنَّ كُلَّ رَعيَّةٍ فى الأِسلامِ دانَتْ بِوِلايَةِ كُلِّ اِمامٍ جائِرٍ لَيْسَ مِنَ اللّهِ، وَ اِنْ كانَتِ الرَّعِيَّةُ فىأَعْمالِها بَرَّةً تَقيَّةً. وَ لَأَعْفُوَنَّ عَنْ كُلِّ رَعيَّةٍ فِى الأِسلامِ دانَتْ بِوِلايَةِ كُلِّ اِمامٍ عادلٍ مِنَ اللّه ِ وَ اِنْ كانَتِ الرَّعِيَّةُ فىأَنْفُسِها ظالِمَةً مُسيئَةً. [اصول كافى ، ج 1، ص 376.]

امام باقر عليه السلام از خداى متعال روايت فرموده است: در اسلام، هر جمعيت و مردمى را كه تن به ولايت و رهبرى هر پيشواى ستمگرى بدهند كه از سوى خداوند نيست، حتما عذاب خواهم كرد، هرچند آن مردم در كارهاى خودشان نيكوكار و اهل تقوا باشند. و حتما عفو و گذشت خواهم كرد از هر گروهى در اسلام ، كه ولايت و رهبرى هر پيشواى دادگرى را كه از سوى خداست، بپذيرند و گردن نهند ، هرچند آن مردم در (كارهاى) خودشان ستمگر و بدكار باشند.

حدیث 19-

قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله يَقُولُ اللّهُ تَبارَكَ وَ تَعالى: يَا ابْنَ آدَمَ! ما تُنْصِفُنى، اَتَحَبَّبُ اِلَيْكَ بِالنِّعَمِ وَ تَتَمَقَّتُ اِلَىَّ بِالمَعاصى، خَيْرى عَلَيْكَ مُنزَلٌ وَ شَرُّكَ اِلَىَّ صاعِدٌ، وَ لا يَزالُ مَلَكٌ كَريمٌ يَأْتينى عَنْكَ كُلَّ يَوْمٍ وَ لَيْلَةٍ بَعَمَلٍ قَبيحٍ. [بحارالانوار، ج 74، ص 19.]

پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمود: خداوند متعال مى فرمايد: اى فرزند آدم! با من انصاف نمى كنى! من با نعمت ها نسبت به تو دوستى و محبّت مى كنم، ولى تو با گناهان با من دشمنى مى كنى. خير من بر تو نازل مى شود، ولى از تو بدى به طرف من بالا مى آيد، و پيوسته فرشته اى بزرگوار، هر روز و شب، گزارش كارى زشت را از تو براى من مى آورد.

حدیث 20-

عَنِ الباقِرِ عليه السلام: اِنَّ مُوسى سَأَلَ رَبَّهُ فَقالَ: يارَبِّ أَقَريبٌ أَنْتَ مِنّى فَأُناجيكَ أَمْ بَعيدٌ فَأُناديكَ؟ فَأَوْحَى اللّهُ عَزَّوجَلَّ اِلَيْهِ: يا مُوسى! اَنَا جَليسُ مَنْ ذَكَرَنى. فَقالَ مُوسى: فَمَنْ فى سِتْرِكَ يَوْمَ لاسِتْرَ اِلاّ سِتْرُكَ؟ فَقالَ: اَلَّذينَ يَذْكُرُونَنى فَاَذْكُرُهُمْ وَ يَتَحابُّونَ فِىَّ فَأُحِبُّهُمْ، فَاُولئِكَ الَّذينَ اِذا أَرَدْتُ أَنْ أُصيبَ أَهْلَ الأَرْضِ بِسُوءٍ ذَكَرْتُهُم فَدَفَعْتُ عَنْهُمْ بِهِمْ. [اصول كافى، ج 2، ص 496.]

امام باقر عليه السلام فرمود: موسى عليه السلام از پروردگارش سؤال كرد: خدايا! تو نزديكى، تا با تو نجوا كنم، يا دورى كه صدايت بزنم؟ خداوند به او چنين وحى كرد: اى موسى! من همنشين كسى هستم كه مرا ياد كند. موسى گفت: چه كسى در پوشش و پرده توست، آن روز كه جز پوشش تو، پوششى نيست؟ خداوند فرمود: آنان كه مرا ياد مى كنند، من هم آنان را ياد مى كنم، در راه من با يكديگر دوستى مى كنند، من هم آنان را دوست مى دارم. اينان كسانى اند كه هرگاه بخواهم بر اهل زمين ، بدى و عذابى برسانم، آنان را ياد مى كنم و به خاطر آنان ، عذاب را از زمينيان دور مى سازم.

حدیث 21-

عَن أَبى عَبدِاللّه عليه السلام قالَ: أَوْحَى اللّه ُ تَعالى اِلى مُوسى: يا مُوسى! لا تَفْرَحْ بِكَثْرَةِ الْمالِ وَ لا تَدَعْ ذِكرى عَلى كُلِّ حالٍ، فَاِنَّ كَثْرَةَ الْمالِ تُنْسِى الذُّنُوبَ وَ اِنَّ تَرْكَ ذِكرى يُقْسِى الْقُلُوبَ. [اصول كافى ، ج 2، ص 497.]

امام صادق عليه السلام فرمود: خداى متعال به حضرت موسى عليه السلاموحى فرمود: اى موسى! به خاطر ثروت زياد، خوشحال مشو و در هيـچ حــالى يـاد مــرا وامــگـذار، همانا ثروت زياد ، گناهان را از ياد انسان مى برد و ترك ياد خدا سنگدلى و قساوت قلب مى آورد.

حدیث 22-

قالَ اللّهُ تَعالى: يا مُوسى ! ما اُريدَ بِهِ وَجْهى فَكَثيرٌ قَليلُهُ وَ ما اُريدَ بِهِ غَيرْى فَقَليلٌ كَثيرُهُ. [بحارالانوار ، ج 74، ص 36.]

خداوند متعال فرمود: اى موسى! آنچه كه به خاطر من و خالصانه انجام شود، اندكِ آن هم بسيار است. و آنچه به خاطر غير من انجام گيرد، بسيارِ آن هم اندك و ناچيز است.

حدیث 23-

أَوْحَى اللّهُ اِلى عيسىَ بنِ مَرْيَمَ عليه السلام: يا عيسى! هَبْ لى مِنْ عَيْنَيْكَ الدُّمُوعَ وَ مِنْ قَلْبِكَ الْخُشُوعَ وَ اكْحُلْ عَيْنَيْكَ بِمِيلِ الْحُزْنِ اِذا ضَحِكَ الْبَطّالُونَ وَ قُمْ عَلى قُبُورِ الْأمواتِ فَنادِهِمْ بِالصَّوْتِ الرَّفيعِ لَعَلَّكَ تَأخُذَ مَوْعِظَتَكَ مِنْهُم وَ قُلْ: اِنِّى لاحِقٌ فى اللاّحِقينَ. [بحارالانوار، ج 14 ، ص 320.]

خداوند به عيسى بن مريم عليه السلام وحى فرمود: اى عيسى! از چشمانت اشكها را و از قلبت خشوع را به من ببخش، دو چشمت را با سرمه اندوه، سرمه بكش ، آنگاه كه اهل باطل مى خندند. بر گور مردگان بايست و با صداى بلند، آنان را صدا بزن، باشد كه از آنان پند خويش را بگيرى و بگو: يقينا من نيز از پيوستگان به شما خواهم بود.

حدیث 24-

قالَ اللّهُ تَعالى: اِذا اَرَدْتُ اَنْ اَجْمَعَ لِلْمُسْلِمِ خَيْرَالدُّنيا وَ خَيْرَ الآخِرَةِ جَعَلْتُ لَهُ قَلْبا خاشِعا وَ لِسانا ذاكِرا وَجَسَدا عَلَى الْبَلاءِ صابِرا ، وَ زَوْجَةً مُؤمِنَةً تَسُرُّهُ اِذا نَظَرَ اِلَيْها وَ تَحْفَظُهُ اِذا غابَ عَنْها فىنَفْسِها وَ مالِهِ. [الجواهر السنيّه، ص 103.]

خداوند متعال فرمود: هرگاه بخواهم خير دنيا و آخرت را براى يك مسلمان فراهم كنم، براى او قلبى خاشع، زبانى ذاكر، جسمى شكيبا بر بلا و همسرى با ايمان قرار مى دهم كه هرگاه به آن همسر بنگرد، همسرش او را شادمان سازد و در غياب شوهر، نگهدار ناموس و مال او باشد.

حدیث 25-

قالَ اللّهُ تَعالى لِمُوسى عليه السلام: يا مُوسى! ضَعِ الْكِبْرَ وَ دَعِ الْفَخْرَ وَ اذْكُرْ اَنَّكَ ساكِنُ الْقَبْرِ فَلْيَمْنَعْكَ ذلِكَ مِنَ الشَّهَواتِ. [بحارالانوار، ج 74، ص 35.]

خداوند متعال به حضرت موسى عليه السلام فرمود: اى موسى! تكبّر و فخر را واگذار، و به ياد آور كه ساكن گور خواهى شد. اين ياد آورى، تو را از شهوات باز بدارد.

حدیث 26-

اَوْحَى اللّهُ اِلى مُوسى عليه السلام: يا مُوسى! اَلْفَقيرُ مَنْ لَيْسَ لَهُ مِثْلى كَفيلٌ، وَ الْمَريضُ مَنْ لَيْسَ لَهُ مِثْلى طَبيبٌ، وَ الْغَريبُ مَنْ لَيْسَ لَهُ مِثْلىِ مُونِسٌ. [الجواهر السنيّه، ص 61.]

خداوند به حضرت موسى چنين وحى كرد: فقير كسى است كه كفيل و كارسازى مثل من ندارد و بيـمار كسى است كه طبيبى ماننـد مـن نـدارد و غريب كسى است كه همدمى مثل من ندارد.

حدیث 27-

قالَ تَعالى: يَابْنَ آدَمَ! اَكْثِرْ مِنَ الزّادِ اِلى طَريقٍ بَعيدٍ، وَ خَفِّفِ الْحَمْلَ فَالصِّراطُ دَقيقٌ، وَ اَخْلِصِ الْعَمَلَ فَاِنَّ النّاقِدَ بَصيرٌ، وَاَخِّرْ نَوْمَكَ اِلَى القُبُورِ وَفَخْرَكَ اِلىَ الميزانِ وَ لَذّاتِكَ اِلَى الجَنَّةِ، وَ كُنْ لى، اَكُنْ لَكَ. [الجواهر السنيّه، ص 67.]

خداوند متعال فرمود: اى فرزند آدم! براى راهى طولانى توشه بسيار برگير و بار خود را سبك كن، چرا كه راه، باريك است. و كار و عمل را خالص ساز، چرا كه ارزياب، بيناست. و خواب خود را براى قبر نگهدار و افتخار خويش را براى ميزان و لذّت هاى خود را براى بهشت. و براى من باش، تا براى تو باشم.

حدیث 28-

فى حَديث المِعراج: قالَ اللّهُ تَعالى: يا اَحْمَدُ ! هَلْ تَدْرى مَتى يَكُونُ الْعَبْدُ عابِدا ؟ قالَ لا يا رَبِّ. قالَ: اِذا اجْتَمَعَ فيهِ سَبْعُ خِصالٍ: وَرَعٌ يَحْجُزُهُ عَنِ الْمَحارِمِ، وَ صَمْتٌ يَكُفُّهُ عَمّا لا يَعْنيهِ، وَ خَوْفٌ يَزدادُ كُلَّ يومٍ مِنْ بُكائِهِ، وَ حَياءٌ يَسْتَحْيى مِنّى فىالْخَلاءِ، وَ اَكْلُ ما لا بُدَّ مِنْهُ وَ يُبْغِضُ الدُّنيا لِبُغْضى لَها وَ يُحِبُّ الأخْيارَ لِحُبّى ايّاهُم. [بحارالانوار، ج 74، ص 30.]

در حديث معراج است ، خداوند به پيامبراسلام صلي الله عليه و آلهفرمود: اى احمد! آيا مى دانى كه بنده، كىْ بنده عبادتگر خواهد بود؟ گفت: نه ، اى پروردگار. فرمود: هر گاه هفت خصلت در او فراهم آيد: ۱ ـ تقوايى كه او را از حرام هاى الهى باز بدارد. ۲ ـ سكوتى كه او را از گفتار بيهوده نگه دارد. ۳ ـ ترسى كه هر روز بر گريه او بيفزايد. ۴ ـ شرمى كه درخلوت هم از من حياكند (وگناه نكند). ۵ ـ خوردن، به اندازه اى كه چاره اى از آن نيست. ۶ ـ دنيا را دشمن بدارد، چون من آن را دشمن مى دارم. ۷ ـ نيكان را دوست بدارد، چون من دوستدار آنانم.

حدیث 29-

كانَ فى صُحُفِ مُوسى عليه السلام: عَجِبْتُ لِمَنْ اَيْقَنَ بِالْمَوْتِ كَيْفَ يَفْرَحُ بالدُّنْيا، وَ عَجِبْتُ لِمَنْ اَيْقَنَ بِالنّارِ كَيْفَ يَضْحَكُ وَ عَجِبْتُ لِمَنْ اَيْقَنَ بِالْحِسِابِ كَيْفَ يَعْمَلُ السَّيِّئاتِ. [كنز العمّال، ج 15 ، ص 937.]

در كتاب آسمانى موسى عليه السلام سخن خداوند چنين بود: تعجب مى كنم از كسى كه يقين به مرگ دارد، چگونه در دنيا ( و بخاطر دنيا) شادمانى مى كند؟! در شگفتم از كسى كه به آتش دوزخ يقين دارد، چگونه مى خندد؟! و در تعجبم از كسى كه به حساب ، يقين دارد، چگونه گناهان را مرتكب مى شود؟!

حدیث 30-

فيما ناجَى اللّهُ بِهِ مُوسى عليه السلام اَنْ قالَ: يَابْنَ عِمْرانَ! كَذِبَ مَنْ زَعَمَ اَنَّهُ يُحِبُّنى، فَاِذا جَنَّهُ اللَّيْلُ نامَ عَنّى. اَلَيسَ كُلُّ مُحِبٍّ يُحِبُّ خَلْوَةَ حَبيبهِ؟... [الجواهر السنيّه، ص 50.]

در مناجات خدا با موسى عليه السلام از جمله چنين بود: دروغ مى گويد كسى كه مى پندارد مرا دوست مى دارد، اما چون تاريكى شب او را فرا مى گيرد به خواب مى رود ( و از مناجات با من غافل مى شود). مگر نه اينكه هر عاشق و دوستدارى ، خلوت با محبوب خود را دوست مى دارد؟!

حدیث 31-

اَوْحَى اللّهُ عَزَّ وَجَلَّ اِلى مُوسى عليه السلام: اِنَّ عِبادى لَمْ يَتَقَرَّبُوا بِشَيْى ءٍ اَحَبَّ اِلَىَّ مِنْ ثَـلاثِ خِصالٍ. قالَ: يا رَبِّ وَ ما هُنَّ ؟ قالَ: يا مُوسى ! الزُّهْدُ فِى الدُّنيا وَ الْوَرَعُ عَنْ معاصِيَ وَ الْبُكاءُ مِنْ خَشْيتَى. [الجواهر السنيّه، ص 38.]

خداوند متعالى به حضرت موسى عليه السلام وحى كرد: به يقين ، بندگانم با چيزى به من تقرّب نيافتند كه در نظرم محبوب تر از سه خصلت باشد. گفت: پروردگارا! آن سه خصلت چيست؟ فرمـود: اى موسى! زهد و پارسايى در دنيا، پرهيز از نافرمانى هاى من و گريستن از خوف و خشيت من.

حدیث 32-

عَن أبى عَبدِاللّه عليه السلام قالَ: اَوْحَى اللّه ُ عَزَّوجَلَّ اِلى آدَمَ: اَنّى سَاَجْمَعُ لَكَ الْخَيْرَ فى اَرْبعِ كَلِماتٍ. قالَ: يا رَبِّ وَ ماهُنَّ؟ قالَ: واحِدَةٌ لى وَ واحِدَةٌ لَكَ وَ واحِدَةٌ فيما بَينى و بَيْنَكَ و واحِدَةٌ فيما بَيْنَكَ و بينَ النّاسِ . قالَ: يا رَبِّ بَيِّنْهُنَّ لى حَتّى اَعْلَمَهُنَّ. قالَ: امّا الّتى لى فَتَعْبُدَنى لاتُشْرِكَ بى شيئا وَ اَمَّا الّتى لَكَ فَاَجْزيكَ بِعَملِكَ اَحْوَجَ ما تَكُونُ اِلَيْهِ، وَ اَمَّا الّتى بَينى وَ بَيْنَكَ فَعَلَيْكَ الدُّعاءُ وَ عَلَىَّ الأجابَةُ، وَ اَمَّا الّتى بَيْنَكَ وَ بَيْنَ النّاسِ فَتَرْضى للِنّاسِ ما تَرْضى لِنَفْسِكَ. [الجواهر السنيّه ، ص 10.]

امام صادق عليه السلام فرمود: خداوند متعال به آدم وحى كرد: من همه نيكى ها را درچهار سخن براى توجمع مى كنم. پرسيد: خدايا آن چهار كلمه چيست؟ فرمود: يكى براى من است ، يكى براى توست، يكى ميان من و توست، يكى هم ميان تو و مردم است. آدم گفت: پروردگارا! آنها را بيان كن تا بدانم. فرمود: امّا آنچه براى من است، آن است كه مرا عبادت كنى و در پرستش براى من چيزى را شريك قرار ندهى. امّا آنچه براى توست، اين است كه من پاداش عمل تو را، وقتى كه بيشترين نياز را به آن دارى، خواهم داد. امّا آنچه كه ميان من و توست ، اين است كه: دعا از تو، اجابت از من. امّا آنچه كه ميان تو و مردم است، اين است كه آنچه را براى خود مى پسندى براى مردم هم بپسندى.

حدیث 33-

عَنِ الباقِر عليه السلام قالَ: مَكتُوبٌ فِى التَّوراةِ: اُشْكُرْ مَنْ اَنْعَمَ عَلَيْكَ وَ اَنْعِمْ عَلى مَنْ شَكَرَكَ ، فَاِنَّهُ لازَوالَ لِلنَّعْماءِ اِذا شُكِرَت وَ لابَقاءَ لَها اذا كفرَتْ، اَلْشُّكْرُ زِيادَةٌ فىِ النِّعَمِ وَ اَمانٌ مِنَ الْغِيَرِ. [الجواهر السنيّه ، ص 37.]

امام باقر عليه السلام فرمود كه در تورات چنين نوشته است: نسبت به كسى كه به تو نيكى مى كند سپاسگزارى كن و بر كسى كه سپاسگزار تو باشد، نيكى و احسان كن، همانا اگر نعمتها سپاسگزارى شود، زايل نمى گردد و اگر ناسپاسى شود، پايدار نمى ماند. سپاس و شكر ، موجب افزايش نعمتها و ايمنى از دگرگونى است.

حدیث 34-

قالَ اَميرُالمُؤمِنين عليه السلام: اَوْحَى اللّهُ اِلى داوُودَ: يا داوُودُ! تُريدُ وَ اُريدُ وَ لايَكُونُ اِلاّ ما اُريدُ ، فَاِنَ اَسْلَمْتَ لِما اُريدُ اَعْطَيْتُكَ ما تُريدُ وَ اِنْ لَمْ تُسْلِمْ لِما اُريدُ اَتْعَبْتُكَ فيما تُريدُ وَ لا يَكُونُ اِلاّ ما اُريدُ. [توحيد صدوق، ص 337.]

اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: خداوند متعال به حضرت داود عليه السلاموحى فرمود: اى داود! تو مى خواهى، من هم مى خواهم ، ولى جز آنچه من مى خواهم نمى شود. پس اگر تسليم آنچه من مى خواهم بشوى، آنچه را هم تو مى خواهى عطايت مى كنم. امّا اگر تسليم آنچه من مى خواهم نشوى، در آنچه خودت مى خواهى تو را به رنج مى افكنم و جز آنچه هم كه من بخواهم نخواهد شد.

حدیث 35-

يا مُحَمَّدُ! لَوْ اَنَّ عَبْدا عَبَدَنى حَتّى يَنْقَطِعَ وَ يَصيرَ كالْشِّنِ الْبالى ، ثُـمَّ اَتانى جاحِدا لِوِلايَتِكُمْ ما اَسْكَنْتُهُ جَنَّتى وَ لا اَظْلَلْتُهُ تَحْتَ عَرْشى. [بحارالانوار، ج 8، ص 355، ح 18.]

در حديث معراج است كه خداى متعال به پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمود: اى محمّد! اگر بنده اى آن قدر مرا عبادت كند كه بندهايش از هم بگسلد و همچون مشك خشكيده و خالى شود، سپس به ديدار من آيد، در حالى كه ولايت شما خاندان را منكر باشد، هرگز او را ساكن بهشت خود نمى سازم وزير سايه عرشم او را پناه نمى دهم.

حدیث 36-

قالَ رَسُولُ اللّه صلي الله عليه و آله فى حَديثِ المِعراجِ: ... بِالْقائِمِ مِنْكُم اَعْمُرُ اَرْضى بِتَسْبيحى وَ تَقديسى وَتَحليلى وَتَكبيرى وَتَمجيدى، وَبِهِ اُطَهِّرُالأَرْضَ مِنْ اَعْدائى وَ اُورِثُها اَوْلِيائى وَ بِهِ اَجْعَلُ كَلِمَةَ الَّذينَ كَفَرُوا بِىَ السُّفْلى وَكَلِمَتِىَ الْعُلْيا... [بحارالانوار ، ج 18 ، ص 342.]

پيـامبر اكرم صلي الله عليه و آله در حديث معراج، از قول خداوند چنين فرمـوده است: به وسيله «قائم» از شما خاندان زمين را آباد مى كنم، با تسبيح[- خدا را تسبيح گفتن و ستودن.]و تقديس و تحليل[-گفتن «لا حول و لا قوة الاّ باللّه ».]و تكبير[- گفتن «اللّه اكبر».]و تمجيد من. و به وسيله او زمين را از دشمنانم پاكسازى مى كنم و اولياى خودم را وارث زمين مى سازم ، و به وسيله او كلام و سخن كافران را پست و پايين و كلام و آيين خودم را برتر و بالاتر قرار مى دهم.

حدیث 37-

فِي الحَديثِ القُدسِيِّ : يَابنَ آدَمَ ، خَلَقتُ الأَشياءَ لِأَجلِك

وخَلَقتُكَ لِأَجلي . [ شرح الأسماء الحسنى : 139 ، رسائل الكركي : 3 / 962 وفيه «يا إنسان ...» ، وفي مصابيح القلوب : 458 «خلقت جميع العالم لكم وخلقتكم لي» ، المواعظ العددية : 420 وفيه «خلقت الأشياء كلّها لأجلك وخلقتك لأجلي وأنت تفرّ منّي» . ]

شرح الأسماء الحسنى : در حديث قدسى آمده است: «اى آدميزاد! همه چيز را براى تو آفريدم و تو را براى خودم آفريدم» .

حدیث 38-

فيما اوُحىَ إلى عيسى عليه السلامهىَ (يَعْنِى النّارَ) دارُ الْجَبّارينَ وَ العُثاةِ الظّالِمينَ وَ كُلِّ فَظٍّ غَليظٍ وَ كُلِّ مُخْتالٍ فَخورٍ؛ [كافى، ج 8، ص 136، ح 103.]

به عيسى عليه السلام وحى شد كه جهنّم، سراى جباران و سركشان ظالم است و جايگاه هر تندخوى خشن و هر متكبّر مغرورى.

حدیث 39

عَن أبى عَبدِاللّه عليه السلام قالَ: مَنْ زارَ اَخاهُ فى اللّه ، قالَ اللّه : اِيّاىَ زُرْتَ وَ ثَوابُكَ عَلَىَّ، وَ لَسْتُ اَرْضى لَكَ ثَوابا بِدوُنِ الْجَنَّةِ. حديث

از امام صادق عليه السلام روايت است كه فرمود: هر كس به خاطر خدا برادر دينى خود را ديدار كند، خداوند مى فرمايد: مرا زيارت كردى و پاداش تو بر عهده من است و من پاداش كمتر از بهشت را براى تو نمى پسندم.

حدیث 40

قالَ اللّهُ تَعالى: اَهْلُ طاعَتى فى ضِيافَتى وَأَهْلُ شُكْرى فى زيارَتى وَ اَهْلُ ذِكْرى فى نِعْمَتى وَ اَهْلُ مَعْصِيَتى لاأُؤْيِسُهُمْ مِنْ رَحْمَتى، اِنْ تابُوا فَأَنَا حَبيبُهُمْ وَ اِنْ مَرِضُوا فَأَنا طَبيبُهُمْ، اُداويهِمْ بِا لْمِحَنِ وَ المَصائِبِ لاُطَهِّرَهُمْ مِنَ الذُّنُوبِ وَ الْمَعائِبِ. حديث

صدکلمه قصار امام علی علیه السلام

https://eitaa.com/joinchat/1413088381C51c5e8784a

اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: پانزده چهل حدیث

ادامه مطلب را ببينيد

تاريخ : دوشنبه ۱۸ فروردین ۱۴۰۴ | 10:11 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |

چهل حدیث نبوی

چهل حدیث نبوی

خلاصه زندگی نبی اکرم [ص]

حضرت محمد

نام در قرآن: محمد • احمد

کنیه: ابوالقاسم • ابوابراهیم • ابوالریحانتین • ابوالسبطین...

لقب: امین • رحمة للعالمین • مصطفی • حبیب‌الله • صفی‌الله • خاتم النبیین • نبی امّی • نبی‌الله • رسول‌الله

ولادت: ۱۷ ربیع‌الاول عام الفیل/۹ مه ۵۷۰م در مکه

درگذشت: ۲۸ صفر ۱۱ق/۲۵ مه ۶۳۲م در مدینه (رحلت پیامبر)

طول عمر: ۶۳ سال

محل زندگی: مکه • مدینه

محل دفن: حجره پیامبر در مدینه

والدین: عبدالله بن عبدالمطلب • آمنه بنت وهب

نسب: هاشم بن عبدمناف

همسر: خدیجه • سوده • عایشه • حفصه • زینب دختر خزیمه • ام سلمه • زینب دختر جحش • جویره • ام‌حبیبه • ماریه • صفیه • میمونه

فرزند: قاسم • عبدالله • رقیه • زینب • ام کلثوم • ابراهیم • فاطمة الزهرا(س)

خویشاوندان سرشناس: عبدالمطلب • ابوطالب • حمزه

قوم: قریش

بعثت: ۲۷ رجب سال ۴۰ عام الفیل/۶ ژوئیه ۶۰۹ میلادی

محل بعثت: غار حرا در مکه

پس از: حضرت عیسی(ع)

جانشین: امام علی(ع)

کتاب: قرآن

دین: اسلام

معجزات: قرآن • شق القمر • رد الشمس • معجزات پیامبر(ص)

داستان قرآنی: سوره محمد • مباهله

جنگ‌ها: غزوه بدر • غزوه بنی‌قینقاع • غزوه احد • غزوه بنی‌نضیر • غزوه خندق • غزوه خیبر • فتح مکه • غزوه تبوک

حوادث: هجرت به حبشه • محاصره بنی‌هاشم در شعب ابی‌طالب • بیعت عقبه • تغییر قبله • بیعت رضوان • صلح حدیبیه • سنة الوفود • فتح مکه • نامه به پادشاهان • حجة الوداع • سپاه اسامه • ماجرای دوات و قلم

پیروان: مسلمان

مخالفان: مشرکان مکه

چهل حدیث نبوی

۱.بهترین ارث

رسول اللّه(ص) : ما وَرَّثَ والِدٌ وَلَدَهُ أفضَلَ مِن أدَبٍ.

پیامبر خدا(ص): هیچ پدری، میراثی برتر از ادب به فرزندش نداده است.

کنز العمّال: ج ۱۶ ص ۴۶۰ ح ۴۵۴۳۵، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۱۲

۲.پرهیز از تحقیر دیگران

رسول اللّه(ص) : لا تُحَقِّرَنَّ أحَدا مِنَ المُسلِمینَ، فَإِنَّ صَغیرَهُم عِندَ اللّهِ کبیرٌ.

پیامبر خدا(ص): هرگز هیچ یک از مسلمانان را کوچک مشمار؛ زیرا کوچک آنان نیز، در نزد خداوند، بزرگ است.

تنبیه الخواطر: ج ۱ ص ۳۱، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۲۶

۳.هر چه برای خود نمی پسندی برای دیگران هم نپسند

رسول اللّه(ص) : أعدَلُ النّاسِ مَن رَضِی لِلنّاسِ ما یرضی لِنَفسِهِ، وکرِهَ لَهُم ما یکرَهُ لِنَفسِهِ.

پیامبر خدا(ص): عادل ترینِ مردم، کسی است که برای مردم، آن چیزی را می پسندد که برای خود می پسندد، و برای آنها خوش ندارد، آنچه را برای خود خوش ندارد.

کتاب من لا یحضره الفقیه: ج ۴ ص ۳۹۵ ح ۵۸۴۰، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۴۶

۴.مؤمن حقیقی

رسول اللّه(ص) : مَن واسَی الفَقیرَ مِن مالِهِ، وأنصَفَ النّاسَ مِن نَفسِهِ، فَذلِک المُؤمِنُ حَقّا.

پیامبر خدا(ص): هر کس فقیر را در مال خود شریک گرداند و با مردم به انصاف رفتار کند، او مؤمن حقیقی است.

الکافی: ج ۲ ص ۱۴۷ ح ۱۷ ، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۵۴

۵.امانت داری

رسول اللّه(ص) : لا إیمانَ لِمَن لا أمانةَ لَهُ.

پیامبر خدا(ص): کسی که امانت دار نیست، ایمان ندارد.

النوادر للراوندی: ص ۹۱ ح ۲۷، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۱۰۲

۶.زیرک ترین زیرکان

رسول اللّه(ص) : أکیسُ الکیسِینَ مَن حاسَبَ نَفْسَهُ وعَمِلَ لِما بَعدَ المَوتِ.

پیامبر خدا(ص): زیرک ترینِ زیرکان، کسی است که از نفْس خویش حساب بکشد و برای بعد از مرگ کار کند.

بحار الأنوار: ج ۷۰ ص ۶۹ ح ۱۶، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۱۱۶

۷.خوبی در حق کسی که بدی کرده

رسول اللّه(ص) : أحْسِنْ إلی مَن أساءَ إلَیک.

پیامبر خدا(ص): به کسی که در حقّ تو بدی کرده است، خوبی کن.

کنز الفوائد: ج ۲ ص ۳۱، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۱۲۴

۸.رحم به عزتمند خوارشده و توانگر تهی دست شده

رسول اللّه(ص) : اِرحَمُوا عَزیزا ذَلَّ، وغَنِیا افتَقَرَ.

پیامبر خدا(ص): به عزیزی که خوار شده و توانگری که تهی دست شده است، رحم کنید.

قرب الإسناد: ص ۶۶ ح ۲۱۰، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۱۴۲

۹.نتیجه دل کندن از دنیا

رسول اللّه(ص) : الزُّهدُ فِی الدُّنیا یریحُ القَلبَ وَالبَدَنَ.

پیامبر خدا(ص): دل کندن از دنیا، جان و تن را آسوده می سازد.

الخصال: ص ۷۳ ح ۱۱۴، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۱۶۴

۱۰.معنای صدقه

رسول اللّه(ص) : کلُّ مَعروفٍ صَدَقةٌ.

پیامبر خدا(ص): هر کار نیکی، صدقه است.

الخصال: ص ۱۳۴ ح ۱۴۵، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۲۳۸

۱۱.هزینه کردن به اندازه وسع

رسول اللّه(ص) : إنَّ المُؤمِنَ یأخُذُ بِأَدَبِ اللّهِ عز و جل؛ إذا وَسَّعَ عَلَیهِ اتَّسَعَ، وإذا أمسَک عَلَیهِ أمسَک.

پیامبر خدا(ص): همانا مؤمن، به ادب خداوند عز و جل رفتار می کند؛ هر گاه خدا به [زندگی ]او گشایش بدهد، او گشاده دستی می کند، و هر گاه بر او تنگ بگیرد، او نیز دست نگه می دارد.

الکافی: ج ۴ ص ۱۲ ح ۱۲، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۱۰

۱۲.برترین صدقه

رسول اللّه(ص) : ما مِن صَدَقةٍ أفضلَ مِن قَولِ الحَقِّ.

پیامبر خدا(ص): هیچ صدقه ای، برتر از گفتنِ حق نیست.

کنز العمّال: ج ۶ ص ۴۱۵ ح ۱۶۳۲۴، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۲۴۴

۱۳.سکوت

رسول اللّه(ص) : علَیک بطُولِ الصَّمتِ فإنّهُ مَطرَدَةٌ لِلشَّیطانِ، وعَونٌ لک علی أمرِ دِینِک.

پیامبر خدا(ص): بر تو باد خاموشی بسیار! چرا که آن، موجب طرد شیطان است و در کار دینَت، یاور تو.

الخصال: ص ۵۲۶ ح ۱۳، حکمتنامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸صفحه: ۲۶۰

۱۴.گذشت

رسول اللّه(ص) : مَن عَفا عِندَ قُدرَةٍ عَفا اللّهُ عَنهُ یومَ العَثرَةِ.

پیامبر خدا(ص): هر کس هنگام قدرت [بر انتقام]، گذشت کند، خداوند در روز لغزش، از او در می گذرد.

کنز العمّال: ج ۳ ص ۳۷۷ ح ۷۰۲۳، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۲۷۶

۱۵.اجر قرض بیش از صدقه

رسول اللّه(ص) : دَخَلَ رجُلٌ الجَنَّةَ فرَأی مَکتوبا علی بابِها: الصَّدقَةُ بعَشرِ أمثالِها، والقَرضُ بثَمانیةَ عَشَرَ.

پیامبر خدا(ص): مردی وارد بهشت شد. دید که بر درِ آن، نوشته است: «[ثواب] صدقه، ده برابرِ آن است و [ثواب] قرض دادن، هجده برابر».

الترغیب والترهیب: ج ۲ ص ۴۰ ح ۳، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۲۸۴

۱۶.فشار نیاوردن به بدهکار تنگ دست

رسول اللّه(ص) : کما لا یحِلُّ لِغَریمِک أن یمطُلَک وهُو مُوسِرٌ، فکذلک لا یحِلُّ لک أن تُعسِرَهُ إذا عَلِمتَ أ نّهُ مُعسِرٌ.

پیامبر خدا(ص): همچنان که بدهکار تو، اگر توانگر باشد، روا نیست در پرداخت بدهی اش به تو تعلّل ورزد، بر تو نیز روا نیست که اگر بدانی تنگ دست است، او را تحت فشار قرار دهی.

ثواب الأعمال: ص ۱۶۷ ح ۵، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۲۹۰

۱۷.آرامش و وقار

رسول اللّه(ص) : علَیکم بالسَّکینَةِ والوَقارِ.

پیامبر خدا(ص): بر شما باد آرامش و وقار!

کنز العمال: ج ۳ ص ۲۵۲ ح ۶۴۰۲، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۳۳۸

۱۸.تواضع

رسول اللّه(ص) : إنّ التَّواضُعَ یزیدُ صاحِبَهُ رِفعَةً، فتَواضَعُوا یرفَعْکمُ اللّهُ.

پیامبر خدا(ص): همانا فروتنی، بر بلندمرتبگی (رفعتِ) صاحب خود می افزاید. پس فروتن باشید تا خداوند، شما را مرتبه بلند بخشد.

الکافی: ج ۲ ص ۱۲۱ ح ۱، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۳۴۶

۱۹.از بین برنده ی کینه

رسول اللّه(ص) : تَهادُوا فإنَّها تَذهَبُ بالضَّغائنِ.

پیامبر خدا(ص): به یکدیگر هدیه دهید؛ زیرا هدیه، کینه ها را می برد.

الکافی: ج ۵ ص ۱۴۴ ح ۱۴، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۳۶۶

۲۰.اندوه طولانی برای لحظه ای خوشی

رسول اللّه(ص) : رُبَّ شَهوَةِ ساعَةٍ تُورِثُ حُزنا طَویلاً.

پیامبر خدا(ص): چه بسیار شهوتی که ساعتی بیش نپاید؛ امّا اندوهی طولانی در پی آرَد.

الأمالی للطوسی: ص ۵۳۳ ح ۱۱۶۲، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۳۹۰

۲۱.شجاع ترین مردم

رسول اللّه(ص) : أشجَعُ النّاسِ مَن غَلَبَ هَواهُ.

پیامبر خدا(ص): شجاع ترینِ مردم، کسی است که بر هوس خود چیره آید.

معانی الأخبار: ص ۱۹۵ ح ۱، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۳۹۶

۲۲.داروی گناهان

رسول اللّه(ص) : لِکلِّ داءٍ دواءٌ، ودواءُ الذُّنوبِ الاستِغفارُ.

پیامبر خدا(ص): هر دردی را دارویی است و داروی گناهان، استغفار است.

ثواب الأعمال: ص ۱۹۷ ح ۱، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۴۴۶

۲۳.بیماری و پاک شدن گناهان

رسول اللّه(ص) : السُّقمُ یمحُو الذُّنوبَ.

پیامبر خدا(ص): بیماری، گناهان را پاک می کند.

جامع الأحادیث: ص ۸۵، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۴۴۸

۲۴.پاک شدن گناهان با کمترین رنج

رسول اللّه(ص) : ما أصابَ المؤمنَ مِن نَصَبٍ ولا وَصَبٍ ولا حَزَنٍ حتّی الهَمُّ یهِمُّهُ إلّا کفَّرَ اللّهُ بهِ عَنهُ مِن سیئاتِهِ.

پیامبر خدا(ص): هیچ رنج و درد و اندوه و حتّی نگرانی خاطری به مؤمن نمی رسد، جز این که خداوند، بِدان، گناهانش را می زداید.

تحف العقول: ص ۳۸، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۴۵۰

۲۵.کار خوب پس از کار بد

رسول اللّه(ص) : إذا عَمِلتَ سیئةً فَاعمَلْ حَسَنةً تَمْحوها.

پیامبر خدا(ص): هر گاه کار بدی کردی، کار خوبی انجام بده، که آن، بدی را پاک می کند.

الأمالی للطوسی: ص ۱۸۶ ح ۳۱۲، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۴۵۲

۲۶.خدمت به خانواده

رسول اللّه(ص) : خِدمَةُ العِیالِ کفّارَةٌ لِلکبائرِ، وتُطفئُ غَضَبَ الرَّبِّ.

پیامبر خدا(ص): خدمت کردن به خانواده، کفّاره گناهان بزرگ است و خشم پروردگار را فرو می نشاند.

جامع الأخبار: ص ۲۷۶ ح ۷۵۱، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۴۵۴

۲۷.خوشا به حال این شخص

رسول اللّه(ص) : طوبی لِمَن صَلُحَت سَریرَتُهُ، وحَسُنَت عَلانِیتُهُ، وعَزَلَ عَنِ النّاسِ شَرَّهُ.

پیامبر خدا(ص): خوشا به حال کسی که باطنش صالح و ظاهرش نیکو باشد و شرّ خود را از مردم بر کنار دارد !

الأمالی للطوسی: ص۵۳۹ ح۱۱۶۲، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۴۸۰

۲۸.آزردن پدر و مادر

رسول اللّه(ص) : مَن آذی والِدَیهِ فَقَد آذانی، ومَن آذانی فَقَد آذَی اللّهَ، ومَن آذَی اللّهَ فَهُوَ مَلعونٌ.

پیامبر خدا(ص): هر کس پدر و مادرش را بیازارد، مرا آزار داده است و هر کس مرا آزار دهد، خدا را آزار داده است و هر کس خدا را آزار دهد، ملعون است.

مستدرک الوسائل: ج ۱۵ ص ۱۹۳ ح ۱۷۹۷۸، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۴۸۰

۲۹.آزار به همسر

رسول اللّه(ص) : أیمَا امرَأَةٍ آذَت زَوجَها بِلِسانِها لَم یقبَلِ اللّهُ عز و جل مِنها صَرفا ولا عَدلاً ولا حَسَنَةً مِن عَمَلِها حَتّی تُرضِیهُ؛ وإن صامَت نَهارَها وقامَت لَیلَها وأعتَقَتِ الرِّقابَ وحَمَلَت عَلی جِیادِ الخَیلِ فی سَبیلِ اللّهِ، وکانَت فی أوَّلِ مَن یرِدُ النّارَ، وکذلِک الرَّجُلُ إذا کانَ لَها ظالِما.

پیامبر خدا(ص): هر زنی که با زبان خود، شوهرش را آزار دهد، خداوند عز و جل از او هیچ توبه و فِدْیه ای و هیچ عمل نیکی را نمی پذیرد تا آن گاه که شوهرش را راضی کند، گرچه روزها را روزه بگیرد و شب ها را عبادت کند و بنده ها آزاد کند و اسبان تیز تک [برای جهاد]، در راه خدا تجهیز کند. او جزو نخستین کسانی است که به آتش در می آیند. همچنین است مرد، اگر به زنش ستم کند.

کتاب من لایحضره الفقیه: ج ۴ ص ۱۴ ح ۴۹۶۸، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۴۹۸

۳۰.بخل

رسول اللّه(ص) : أقلُّ النّاسِ راحةً البخیلُ.

پیامبر خدا(ص): کم آسایش ترینِ مردم، بخیل است.

معانی الأخبار: ص ۱۹۵ ح ۱، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۵۱۸

۳۱.انسان بی کاره

رسول اللّه(ص) : إنَّ اللّهَ یبغِضُ الصَّحیحَ الفارِغَ، لا فی شُغلِ الدنیا ولا فی شُغلِ الآخِرَةِ.

پیامبر خدا(ص): خداوند از شخص تن درستِ بیکاره که نه سرگرم کارِ دنیاست و نه سرگرمِ کار آخرت، نفرت دارد.

شرح نهج البلاغة: ج ۱۷ ص ۱۴۶، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۵۲۸

۳۲.تهمت

رسول اللّه(ص) : مَن بَهَتَ مؤمنا أو مؤمنةً أو قالَ فیهِ ما لیسَ فیهِ أقامَهُ اللّهُ یومَ القیامةِ علی تَلٍّ مِن نارٍ حتّی یخرُجَ مِمّا قالَهُ فیهِ.

پیامبر خدا(ص): هر کس به مرد یا زن مؤمنی، تهمت بزند یا درباره او چیزی بگوید که از آن مبرّاست، خداوند در روز رستاخیز، وی را بر تلّی از آتش نگه می دارد، تا این که از [کیفرِ] آنچه درباره او گفته است، خارج شود.

عیون اخبار الرضا(ع): ج ۲ ص ۳۳ ح ۶۳، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۵۳۲

۳۳.سرزنش گناهکار پس از توبه

رسول اللّه(ص) : مَن عَیرَ أخاهُ بِذَنبٍ قَد تابَ مِنهُ لَم یمُتْ حَتّی یعمَلَهُ.

پیامبر خدا(ص): هر کس برادر خود را برای گناهی که از آن توبه کرده است، سرزنش کند، نمی میرد تا خود، آن گناه را مرتکب شود.

تنبیه الخواطر: ج ۱ ص ۱۱۳، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۵۳۸

۳۴.پوشاندن زشتکاری دیگران

رسول اللّه(ص) : مَن سَتَرَ عَلی مُؤمِنٍ فاحِشَةً فکأنَّما أحیا مَوؤودَةً.

پیامبر خدا(ص): هر کس زشتکاری مؤمنی را بپوشاند، چنان است که دختر زنده به گور شده ای را نجات داده باشد.

کنز العمّال: ج ۳ ص ۲۴۹ ح ۶۳۸۸، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۵۴۰

۳۵.مشغول شدن به عیوب خود مانع عیبجویی

رسول اللّه(ص) : طوبی لِمَن مَنَعَهُ عَیبُهُ عَن عُیوبِ المُؤمِنینَ مِن إخوانِهِ.

پیامبر خدا(ص): خوشا به حال آن که عیب خودش، او را از پرداختن به عیب های برادران مؤمنش باز دارد!

بحار الأنوار: ج ۷۷ ص ۱۲۶ ح ۳۲، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۵۴۲

۳۶.لقمه حرام و عدم پذیرش نماز

رسول اللّه(ص) : مَن أکلَ لُقْمَةً مِن حَرامٍ لَم تُقْبَلْ لَهُ صلاةٌ أرْبَعینَ لَیلةً.

پیامبر خدا(ص): هر کس یک لقمه حرام بخورد، تا چهل شب، نمازی از او پذیرفته نمی شود.

کنز العمّال: ج ۴ ص ۱۵ ح ۹۲۶۶، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۵۵۰

۳۷.خوش رویی

رسول اللّه(ص) : حُسنُ البِشْرِ یذهَبُ بالسَّخیمَةِ.

پیامبر خدا(ص): خوش رویی، کینه را می بَرد.

تحف العقول: ص ۴۵، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۵۶۲

۳۸.لعنت خدا بر دست اندرکاران شراب

رسول اللّه(ص) : لَعنَ اللّهُ الخَمرَ، وعاصِرَها، وغارِسَها، وشارِبَها، وساقِیها، وبائعَها، ومُشْتَرِیها، وآکلَ ثَمَنِها، وحامِلَها، والمَحْمولَةَ إلَیهِ.

پیامبر خدا(ص): خداوند، شراب و شرابگیر و آن را که درختی برای تهیه شراب بکارد و شرابخوار و ساقی شراب و شراب فروش و خریدار شراب و کسی که پول شراب فروشی را بخورد و کسی که آن را حمل کند و کسی را که شراب برایش حمل شود، لعنت کرده است.

الأمالی للصدوق: ص ۵۱۱ ح ۷۰۷، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص)، جلد ۸ صفحه: ۵۷۴

۳۹.شرط امر به معروف و نهی از منکر

رسول اللّه(ص) : لا تَأمُر بِالمَعروفِ ولا تَنهَ عَنِ المُنکرِ حَتّی تَکونَ عالِما، وتَعلَمَ ما تَأمُرُ.

پیامبر خدا(ص): امر به معروف و نهی از منکر مکن، مگر آن که عالم باشی و بدانی که به چه، امر می کنی.

الفردوس: ج ۵ ص ۶۹ ح ۷۴۸۶، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص) ، جلد ۷ صفحه: ۷۰

۴۰.آموختن در خردسالی و بزرگ سالی

رسول اللّه(ص) : مَثَلُ الّذی یتَعلَّمُ فی صِغَرِهِ کالنَّقشِ فی الحَجَرِ، ومَثَلُ الّذی یتَعلَّمُ فی کبَرِهِ کالّذی یکتُبُ علَی الماءِ.

پیامبر خدا(ص): حکایتِ آموختن علم در خردسالی، همچون نقشی است که روی سنگْ کنده می شود و حکایتِ کسی که در بزرگ سالی علم می آموزد، همچون کسی است که روی آب می نویسد.

کنز العمّال: ج ۱۰ ص ۲۴۹ ح ۲۹۳۳۶، حکمت نامه پیامبر اعظم(ص) ، جلد ۷ صفحه: ۱۳۶

صدکلمه قصار امام علی علیه السلام

https://eitaa.com/joinchat/1415840893Cbc4aa6f8d3

اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: پانزده چهل حدیث

ادامه مطلب را ببينيد

تاريخ : دوشنبه ۱۸ فروردین ۱۴۰۴ | 10:10 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |

چهل حدیث علوی

چهل حدیث علوی

خلاصه زندگی علی [ع]

نام: علی

نسب: بنی‌هاشم • قریش

کنیه: ابوالحسن • ابوالأئمه • ابوالریحانتین • ابوتراب • ابوالسبطین • ادامه...

لقب: امیرالمؤمنین • صالح المؤمنین • زوج البتول • ساقی کوثر • اسدالله • صدیق • فاروق • قسیم النار و الجنة • حیدر • ولی‌الله • یعسوب‌ الدین • ادامه...

زادروز: ۱۳ رجب، سال ۳۰ عام الفیل

زادگاه: مولود کعبه • درون کعبه، مکه

محل زندگی: مکه • مدینه • کوفه

شهادت: ۲۱ رمضان، ۴۰ق • شهادت امام علی(ع)

قاتل: ابن‌ملجم مرادی

محل شهادت: مسجد کوفه

آرامگاه: نجف، حرم امام علی(ع)

طول عمر: ۶۳ سال

والدین: ابوطالب • فاطمه بنت اسد

همسران: حضرت فاطمه • ام‌البنین • امامه • خوله حنفیه • ام‌حبیب • لیلا • اسماء • ام سعید

فرزندان: حسن • حسین • زینب • ام‌کلثوم • محسن • محمد حنفیه • عباس • جعفر • رقیه • عبدالله • عبیدالله • عثمان • عمر • فاطمه • محمداصغر •

آغاز امامت: ۲۸ صفر سال ۱۱ هجری

مدت امامت: ۲۹ سال

فضایل: آیه ولایت • آیه شراء • آیه تبلیغ • آیه اِکمال • آیه نجوا • آیه انفاق • آیه نصر • حدیث غدیر • حدیث منزلت • حدیث مدینة العلم • حدیث یوم الدار • حدیث طیرمشوی . آیه تطهیر . آیه اهل الذکر . آیه مودت . حدیث ثقلین و ...

مدت حکومت: حدود ۵ سال، سال ۳۵ تا سال ۴۰ قمری

حضور در غزوات : همه غزوات پیامبر جز غزوه تبوک: جنگ بدر • غزوه احد • غزوه خندق • غزوه خیبر و...

حوادث: اولین مسلمان • لیلة المبیت • هجرت به مدینه • ازدواج با فاطمه • سریه امام علی در یمن • واقعه غدیر • رحلت پیامبر • واقعه سقیفه بنی‌ساعده • شهادت فاطمه • سکوت ۲۵ ساله • قتل عثمان • حکومت امام علی • جنگ جمل • جنگ صفین • حکمیت • جنگ نهروان

مخالفان: ابوبکر • عمر • معاویه • قاسطین • ناکثین • مارقین • عایشه • خوارج • ناصبی

یاران برجسته: سلمان • ابوذر • مقداد • عمار • کمیل • میثم تمار • مالک اشتر • صعصعة بن صوحان . زیدبن صوحان . اصبغ بن نباته . حجربن عدی . خذیفة بن یمان . قنبر .و ...

حاکمان هم‌عصر: ابوبکر • عمر • عثمان • معاویه

احادیث مشهور: دعای کمیل • مناجات شعبانیه • مصحف امام علی(ع) • نهج البلاغه • غرر الحکم • صحیفه علویه و...

زیارت‌نامه: زیارت غدیریه • زیارت امین‌الله

چهل حدیث علوی

۱. توبه بعد از گناه

الإمام عليّ(ع) : إن قارَفتَ سَيِّئَةً فَعَجِّل مَحوَها بِالتَّوبَةِ.

امام على(ع): اگر به گناهى آلوده شدى، بى درنگ آن را به توبه بشوى.

تحف العقول: ص ۸۱، حکمت نامه جوان، ص: ۱۴۶

۲. اشتغال به عیب خود

الإمام عليّ(ع) : مَن أبصَرَ عَيبَ نَفسِهِ شُغِلَ عن عَيبِ غَيرِهِ.

امام على(ع): هر که عيب خود را ببيند، از پرداختن به عيب ديگران، باز مى مانَد.

تحف العقول: ۸۸، ميزان الحکمه، ج‌۸، ص: ۳۲۲.

۳. ناامید نکردن گناهکار

الإمام عليّ(ع) : لاتُؤيِس مُذنِباً، فَکم مِن عاکفٍ عَلى ذَنبِهِ خُتِمَ لَهُ بِخَيرٍ.

امام على(ع): هيچ گنهکارى را نااميد مکن. چه بسيار گناه آلوده اى که عاقبتى نيکو يافته است.

بحار الأنوار: ۷۷/ ۲۳۹/ ۱، ميزان الحکمه، ج‌۹، ص: ۵۷۵.

۴. پرهیز از نیرنگ

الإمام عليّ(ع) : إيّاک والخَديعَةَ فَإنَّها مِن خُلُقِ اللِّئامِ.

امام على(ع): از نيرنگ بپرهيز، که خوى فرومايگان است.

تحف العقول: ص ۹۸.

۵. عزت مؤمن در گرو...

الإمام عليّ(ع) : عِزُّ المُؤمِنِ غِناهُ عَنِ النّاسِ.

امام على(ع): عزّت مؤمن، بى نيازى او از مردم است.

تحف العقول: ص ۸۸، دانش نامه امام حسين(ع) بر پايه قرآن و حديث، ج‌۲، ص: ۴۰۸

۶. میانه روی اقتصادی

الإمام عليّ(ع) : ما عالَ امرُؤٌ اقتَصَدَ.

امام على(ع): مرد ميانه رو، درويش نشود.

الخصال: ۶۲۰/ ۱۰، ميزان الحکمه، ج‌۸، ص: ۳۴۷.

۷. جلب روزی با صدقه

الإمام عليّ(ع) : اِستَنزِلوا الرِّزقَ بِالصَّدَقَةِ.

امام على(ع): روزى را با صدقه دادن، درخواست کنيد.

نهج البلاغة: الحکمة ۱۳۷، ميزان الحکمه، ج‌۴، ص: ۴۴۳.

۸. اندازه نگه داشتن در دوستی و دشمنی

الإمام عليّ(ع) : أحبِب حَبيبَک هَوناً ما عَسى أن يَعصِيَک يَوماً ما و أبغِض بَغيضَک هَوناً ماعَسى أن يَکونَ حَبيبَک يَوماً ما.

امام على(ع): دوستت را چندان به اندازه دوست بدار که بسا روزى دشمنت شود، و دشمنت را چنان به قاعده دشمن دار که بسا روزى دوستت شود.

نهج البلاغة: الحکمة ۲۶۸، دانش نامه اميرالمومنين(ع)، ج‌۴، ص: ۳۷۸.

۹. پند گرفتن از سرگذشت دیگران

الإمام عليّ(ع) : اَلسَّعيدُ مَن وُعِظَ بِغَيرِهِ.

امام على(ع): نيک بخت آن کس است که از سرگذشت ديگرى پند آموزد.

الخصال: ۶۲۱/ ۱۰، ميزان الحکمه، ج‌۵، ص: ۲۹۷.

۱۰. دوری از معرض تهمت

الإمام عليّ(ع) : مَن عَرَّضَ نَفسَهُ لِلتُّهَمَةِ فلايَلومَنَّ مَن أساءَ بِهِ الظَّنَّ.

امام على(ع): کسى که خود را در معرض تهمت قرار دهد، نبايد بدگمانِ به خويش را سرزنش کند.

کنز الفوائد: ۲/ ۱۸۲، ميزان الحکمه، ج‌۶، ص: ۵۷۲.

۱۱. رفاه زدگی مایه غفلت

الإمام عليّ(ع): إيّاکم وَالتَّنَعُّمَ وَالتَّلَهِّيَ وَالفاکهاتِ؛ فَإِنَّ في ذلِک غَفلَةً وَاغتِرارا.

امام على(ع): از نازپروردگى و خوش گذرانى و رفاه زدگى بپرهيزيد؛ زيرا که اينها مايه غفلت و غرورند.

کتاب من لا يحضره الفقيه: ج ۱ ص ۵۱۶ ح ۱۴۸۲، دانشنامه قرآن و حديث جلد هفدهم، صفحه: ۳۹۴.

۱۲. تواضع در برابر ثروتمندان

الإمام عليّ(ع): مَن أتى غَنِيّا فَتَواضَعَ لَهُ لِغِناهُ ذَهَبَ ثُلُثا دينِهِ.

امام على(ع): هر که نزد توانگرى رود و براى ثروتش به او تواضع نمايد، دوْ سومِ دينش از بين رفته است.

نهج البلاغة: الحکمة ۲۲۸، دانشنامه قرآن و حديث جلد هفدهم، صفحه: ۴۲۰.

۱۳. ارکان توبه

الإمام عليّ(ع): التَّوبَةُ عَلى أربَعِ دَعائِمَ: نَدَمٌ بِالقَلبِ، وَاستِغفارٌ بِاللِّسانِ، وعَمَلٌ بِالجَوارِحِ، وعَزمُ أن لا يَعودَ.

امام على(ع): توبه، بر چهار ستونْ استوار است: پشيمانى در دل، آمرزش خواهى به زبان، تحقّق بخشيدن [به آن] در عمل، و تصميم گرفتن به تکرار نکردن [گناه.]

کشف الغمة: ج ۳ ص ۱۴۱، دانشنامه قرآن و حديث جلد هفدهم، صفحه: ۴۸۰.

۱۴. گذشت و دادگری

الإمام عليّ(ع): شَيئانِ لا يوزَنُ ثَوابُهُما: العَفوُ وَالعَدلُ.

امام على(ع): دو چيز است که پاداش آنها وزن نمى شود: گذشت و دادگرى.

غرر الحکم: ح ۵۷۶۹، دانشنامه قرآن و حديث جلد هجدهم، صفحه: ۲۳۸.

۱۵. احترام به پدر

الإمام عليّ(ع): راعِ أباک، يَرعاک ابنُک.

امام على(ع): احترام پدرت را نگه دار تا فرزندت هم احترام تو را نگه دارد.

المواعظ العدديّة: ص ۵۶، دانشنامه قرآن و حديث جلد هجدهم، صفحه: ۳۳۲.

۱۶. شنونده غیبت

الإمام عليّ(ع): السّامِعُ لِلغيبَةِ کالمُغتابِ.

امام على(ع): شنونده غيبت، مانند غيبت کننده است.

غرر الحکم: ح ۱۱۷۱، دانشنامه قرآن و حديث جلد هجدهم، صفحه: ۳۸۲.

۱۷. اهمیت ترک گناه با توانایی

الإمام عليّ(ع) : مَا المُجاهِدُ الشَّهيدُ في سَبيلِ اللّهِ بِأَعظَمَ أجرا مِمَّن قَدَرَ فَعَفَّ.

امام على(ع): کسى که در راه خدا جهاد کند و شهيد شود، اجرش بزرگ تر از کسى نيست که بتواند گناه کند و پاک دامنى ورزد.

نهج البلاغة: الحکمة ۴۷۴، دانشنامه قرآن و حديث جلد هجدهم، صفحه: ۴۷۸.

۱۸. نتیجه کار برای آخرت

الإمام عليّ(ع): يا أبا ذَرٍّ، مَن عَمِلَ لاِخِرَتِهِ کفاهُ اللّهُ أمرَ دُنياهُ وآخِرَتِهِ.

امام على(ع)ـ به ابو ذر ـ: اى ابو ذر! آن که براى آخرت کار کند، خداوند، کار دنيا و آخرتش را کفايت مى کند.

کنز الفوائد: ج ۲ ص ۶۸، دانشنامه قرآن و حديث جلد هجدهم، صفحه: ۲۳۲.

۱۹. انفاق کننده مانند مجاهد راه خدا

الإمام عليّ(ع): إِنَّ المُنفِقَ بِمَنزِلَةِ المُجاهِدِ في سَبيلِ اللّهِ.

امام على(ع): انفاق کننده، به سان مجاهد در راه خداست.

الخصال: ص ۶۱۹ ح ۱۰، دانشنامه قرآن و حديث جلد هجدهم، صفحه: ۵۰۰.

۲۰. بنده آموزگار

الإمام عليّ(ع): أنَا عَبدُ مَن عَلَّمَني حَرفًا واحِدًا.

امام على(ع): من بنده آن کسى هستم که حتّى يک حرف به من بياموزد.

آداب المتعلّمين: ۷۴، علم و حکمت، جلد ۲ صفحه: ۶۲۶.

۲۱. کودکی کردن با کودک

الإمام عليّ(ع): مَن کانَ لَهُ وَلَدٌ صَبا.

امام على(ع): هر کس فرزندى دارد، بايد کودکى کند.

الکافي: ج ۶ ص ۵۰ ح ۴، حکمت نامه کودک، جلد ۱ صفحه: ۲۶۶.

۲۲. حق فرزند بر پدر

الإمام عليّ(ع): حَقُّ الوَلَدِ عَلَى الوالِدِ أن يُحسِنَ اسمَهُ، و يُحسِنَ أدَبَهُ، و يُعَلِّمَهُ القُرآنَ.

امام على(ع): حقّ فرزند بر پدر، آن است که نام نيک بر او بگذارد و او را به نيکى تربيت کند و قرآن به او بياموزد.

نهج البلاغة: الحکمة ۳۹۹، حکمت نامه کودک، جلد ۱ صفحه: ۱۶۲.

۲۳. ناگهانی بودن مرگ

الإمام عليّ(ع): ما أنزَلَ المَوتَ حَقَّ مَنزِلَتِهِ مَن عَدَّ غَدا مِن أجَلِهِ.

امام على(ع): کسى که فردا را از عمر خود به شمار آورد، مرگ را در جايگاه شايسته اش قرار نداده است.

الکافي: ۳ / ۲۵۹ /۳۰، ميزان الحکمه، جلد ۱۱ صفحه: ۱۱۶.

۲۴. دیدن امام علی(ع) هنگام مرگ

الإمام عليّ(ع): مَن أحَبَّني وجَدَني عندَ مَماتِهِ بحَيثُ يُحِبُّ، و مَن أبغَضَني وجَدَني عندَ مَماتِهِ بحَيثُ يَکرَهُ.

امام على(ع): هر که مرا دوست داشته باشد، در هنگام مرگش مرا آن گونه که خوشايند اوست بيابد و هرکه مرا دشمن داشته باشد، به هنگام مرگش مرا بدان گونه که ناراحت شود بيابد.

صحيفة الإمام الرِّضا: ۸۶ / ۲۰۳، ميزان الحکمه، جلد ۱۱ صفحه: ۱۳۰.

۲۵. عامل فتنه ها

الإمام عليّ(ع): حُبُّ المالِ سَبَبُ الفِتَنِ.

امام على(ع): مال دوستى، سبب فتنه هاست.

غرر الحکم: ۴۸۷۱، ميزان الحکمه، جلد ۱۱ صفحه: ۱۵۰.

۲۶. بزرگ ترین حسرت در قیامت

الإمام عليّ(ع): إنّ أعظَمَ الحَسَراتِ يَومَ القِيامَةِ حَسرَةُ رجُلٍ کسَبَ مالاً في غيرِ طاعَةِ اللّهِ، فوَرِثَهُ رجُلٌ فأنفَقَهُ في طاعَةِ اللّهِ سبحانَهُ، فدَخَلَ بهِ الجَنّةَ و دَخَلَ الأوّلُ بهِ النّارَ.

امام على(ع): بزرگترين حسرت ها در روز قيامت، حسرت مردى است که مالى را از راه ناروا به دست آورَد و آن را براى مردى به ارث گذارَد و او آن را در راه طاعت خداى سبحان خرج کند و به سبب آن به بهشت رود و آن اوّلى به واسطه آن به دوزخ رود.

نهج البلاغة: الحکمة ۴۲۹، ميزان الحکمه، جلد ۱۱ صفحه: ۱۷۲.

۲۷. به یادگار گذاشتن کار خوب

الإمام عليّ(ع) : لَم يَمُتْ مَن تَرَک أفعالاً يُقْتَدى بها مِن الخَيرِ.

امام على(ع): کسى که کارهاى خوبى از خود به يادگار گذارد که سرمشق ديگران باشد، نمرده است.

کنز الفوائد: ۱ / ۳۴۹، ميزان الحکمه، جلد ۱۱ صفحه: ۱۳۴.

۲۸. نتیجه عشق

الإمام عليّ(ع) : مَن عَشِقَ شيئا أعشى (أعمى) بَصَرَهُ، و أمرَضَ قَلبَهُ، فهُو يَنظُرُ بعَينٍ غيرِ صَحيحَةٍ، و يَسمَعُ باُذُنٍ غيرِ سَميعَةٍ، قد خَرَقَتِ الشَّهَواتُ عَقلَهُ، و أماتَتِ الدنيا قَلبَهُ.

امام على(ع): هر که عاشق چيزى شود، ديده اش را کور گرداند و دلش را بيمار. در نتيجه با چشمى عيبناک بنگرد و با گوشى ناشنوا بشنود. شهوتها، خِرد او را از هم بدَرد و دنيا، دلش را بميراند.

نهج البلاغة: الخطبة ۱۰۹، ميزان الحکمه، جلد ۹ صفحه: ۵۳۷.

۲۹. استغفار

الإمام عليّ(ع): عَجِبتُ لِمَن يَقنَطُ و مَعهُ الاستِغفارُ!

امام على(ع): در شگفتم از کسى که استغفار را با خود دارد و با اين وصف نوميد مى شود!

نهج البلاغة: الحکمة ۸۷، ميزان الحکمه، جلد ۹ صفحه: ۵۷۳.

۳۰. قناعت

الإمام عليّ(ع): مَن لم يُقنِعْهُ اليسيرُ لم يَنفَعْهُ الکثيرُ.

امام على(ع): کسى که اندک قانعش نکند، مال بسيار سودش ندهد.

بحار الأنوار: ۷۸ / ۷۱ /۳۳، ميزان الحکمه، جلد ۹ صفحه: ۵۸۵.

۳۱. اندیشه در نعمت های خدا

الإمام عليّ(ع): التَّفَکرُ في آلاءِ اللّهِ نِعمَ العِبادَةُ.

امام على(ع): انديشيدن درباره نعمتهاى خدا، چه نيکو عبادتى است.

غرر الحکم: ۱۱۴۷، ميزان الحکمه، جلد ۹ صفحه: ۲۳۰.

۳۲. ضربه زبان

الإمام عليّ(ع): ضَربُ اللِّسانِ أشَدُّ مِن ضَربِ السِّنانِ.

امام على(ع): ضربت زبان، دردناکتر از ضربت سرنيزه است.

بحار الأنوار: ۷۱ / ۲۸۶ /۴۲، ميزان الحکمه، جلد ۱۰ صفحه: ۲۶۴.

۳۳. ذلت متکبر

الإمام عليّ(ع): مَن تَکبَّرَ علَى النّاسِ ذَلَّ.

امام على(ع): هر که بر مردم بزرگى فروشد، خوار شود.

بحار الأنوار: ۷۷ / ۲۳۵ /۳، ميزان الحکمه، جلد ۱۰ صفحه: ۳۴.

۳۴. حساب شده سخن گفتن

الإمام عليّ(ع): کلامُک مَحفوظٌ علَيک مُخَلَّدٌ في صَحيفَتِک، فاجعَلْهُ فيما يُزلِفُک.

امام على(ع): سخن تو، برايت نگهدارى و در کار نامه ات براى هميشه ثبت مى شود. پس آن را در چيزى به کار گير که تو را [به خداوند] نزديک مى سازد.

غرر الحکم: ۷۲۴۶، ميزان الحکمه، جلد ۱۰ صفحه: ۱۹۷.

۳۵. دوری از چاپلوسی

الإمام عليّ(ع): إيّاک و المَلَقَ؛ فإنّ المَلَقَ لَيس من خَلائقِ الإيمانِ.

امام على(ع): از چاپلوسى بپرهيز که چاپلوسى از خصلت هاى ايمان نيست.

غرر الحکم: ۲۶۹۶، ميزان الحکمه، جلد ۱۰ صفحه: ۵۵۶.

۳۶. دوری از زشت گویی

الإمام عليّ(ع): إيّاک و ما يُستَهجَنُ مِن الکلامِ؛ فإنّهُ يَحبِسُ علَيک اللِّئامَ و يُنَفِّرُ عنک الکرامَ.

امام على(ع): زنهار، از به زبان آوردن سخنان زشت؛ زيرا که فرومايگان را گرد تو جمع مى کند و گران مايگان را از تو مى رماند.

غرر الحکم: ۲۷۲۲، ميزان الحکمه، جلد ۱۰ صفحه: ۱۸۸.

۳۷. خودپسندی

الإمام عليّ(ع) : اَلعُجبُ رَأسُ الحَماقَةِ.

امام على(ع): خودپسندى، سرآغاز کم خِرَدى است.

غرر الحکم: ۳۴۸، ميزان الحكمه، ج‌۷، ص: ۴۹.

۳۸. منت

الإمام عليّ(ع) : اَلمَنُّ يُفسِدُ الإحسانَ.

امام على(ع): منّت گذاشتن، عمل نيک را تباه مى کند.

غرر الحکم: ۷۸۴.

۳۹. غیبت نشانه نفاق

الإمام عليّ(ع) : اَلغيبَةُ آيَةُ المُنافِقِ.

امام على(ع): غيبت کردن، نشانه انسان دوروست.

غرر الحکم: ۸۹۹ ، ميزان الحكمه، ج‌۸، ص: ۵۷۵.

۴۰. مشورت

الإمام عليّ(ع) : اَلاِستِشارَةُ عَينُ الهِدايَةِ.

امام على(ع): مشورت کردن، چشمه هدايت است.

غرر الحکم: ۱۰۲۱، ميزان الحكمه، ج‌۱۲، ص: ۵۹۱.

صدکلمه قصار امام علی علیه السلام

https://eitaa.com/joinchat/1416627325C12c2d2b5e4

اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: پانزده چهل حدیث

ادامه مطلب را ببينيد

تاريخ : دوشنبه ۱۸ فروردین ۱۴۰۴ | 10:9 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |

چهل حدیث فاطمی

چهل حدیث فاطمی

خلاصه زندگی فاطمه [س]

نام: فاطمه

کنیه: ام ابیها • اُم الائمه • اُم‌الحسن • اُم‌الحسین • اُم‌المحسن

زادروز: ۲۰ جمادی‌الثانی، سال ۵ بعثت

زادگاه: مکه

شهادت: ۳ جمادی‌الثانی، ۱۱ق.

مدفن: ناشناخته

محل زندگی: مکه • مدینه

لقب(ها): زهرا • صدیقه شهیده • طاهره • راضیه • مرضیه • مبارکه • بتول • سیدة نساء العالمین • کوثر

پدر: پیامبر اسلام(ص)

مادر: خدیجه(س)

همسر: امام علی(ع)

فرزندان: حسن • حسین • محسن • زینب • ام‌کلثوم

طول عمر: اختلافی: نظر رایج شیعه: ۱۸ سال

سوره کوثر، آیه تطهیر، آیه مودت و آیه اطعام و احادیثی چون حدیث بَضعه در شأن و فضیلت فاطمه نازل و نقل شده‌اند

چهل حدیث فاطمی

۱: نور خدا، نور هستى

يكى از دعاهاى معروف حضرت زهرا عليهاالسلام

مِن دُعاءِ فاطِمَةَ الزَّهراء عليهاالسلام: بِسْمِ اللّه ِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ. بِسْمِ اللّه ِ النُّورِ بِسْمِ اللّه ِ نُورِ النٌّورِ بِسْمِ اللّه ِ نُورٌ عَلى نُورٍ بِسْمِ اللّه ِ الَّذى هُوَ مُدَبِّرُ الأُمُورِ بِسْمِ اللّه ِ الَّذى خَلَقَ النُّورَ مِنَ النُّورِ اَلْحَمْدُلِلّهِ الَّذى خَلَقَ النُّورَ مِنَ النُّورِ وَاَنْزَلَ النُّورَ عَلَى الطُّورِ فىكِتابٍ مَسْطُورٍ في رَقٍّ مَنْشُورٍ بِقَدَرٍ مَقْدُورٍ عَلى نَبِىٍّ مَحْبُورٍ...

به نام خداوند بخشنده مهربان، به نام خدايى كه نور است، به نام خدايى كه نور نور است، به نام خدايى كه نورى بالاى نور است، به نام خدايى كه تدبير امور به دست اوست، به نام خدايى كه نور را از نور آفريد. ستايش و سپاس خدايى را كه نور را از نور آفريد و نور را بر كوه طور فرود آورد، در ـ درون ـ كتابى نوشته شده، در طومارى گسترده بر پيامبرى برخوردار از نعمتها

مهج الدعوات: 7

۲: مـن فاطـمه‏ ام

حضرت زهرا در بخشى از خطبه خود مى فرمايد

اَيُّهَا النّاسُ اِعْلَمُوا اَنّى فاطِمَةُ وَاَبى مُحَمَّدٌ اَقُولُ عَوْدا وَبَدْءا وَلا اَقُولُ ما اَقُولُ غَلَطا وَلا اَفْعَلُ ما اَفْعَلُ شَطَطا. «لَقَدْ جاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ اَنْفُسِكُمْ عَزيزٌ عَلَيْهِ ما عَنِتُّمْ حَريصٌ عَلَيْكُمْ بِالْمُؤمِنينَ رَؤُوفٌ رَحيمٌ»

اى مردم! بدانيد كه من فاطمه ام و پدرم محمد صلي الله عليه و آلهاست. پايان و آغاز سخنم يكى است، نابجا سخن نمى گويم و به كار يـاوه و بيهـوده نمى پـردازم. به حقيقت پيامبرى از ميان خودتان برخاست كه رنجهاى شما بر او دشوار بود و به ـ هدايت و اصلاح ـ شما حريص و بر مؤمنان دلسوز و مهربان بود.

بخشى از خطبه بزرگ، احتجاج، ج 1: 134.

۳: قـرآن كريـم

و در بخشى از خطبه حضرت زهرا(س) مى فرمايد: ...

كِتابُ اللّه ِ النّاطِقُ وَالْقُرْانُ الصّادِقُ وَالنُّورُ السّاطِعُ وَالضِّياءُ الّلامِعُ، بَيِنَّةً بَصائِرُهُ، مُنْكَـشِفَـةً سَرائِرُهُ، مُنْجَلِيَةً ظَواهِرُهُ، مُغْتَبِطَةً بِهِ اَشْياعُهُ، قائدا اِلَى الرِّضْوانِ اِتِّباعُهُ، مُؤَدٍّ اِلَى النَّجاةِ اِسْتِماعُهُ.

كتاب گوياى خداوند و قران راستگو و نور فروغ بخش و روشنايى درخشان ـ عهد الهى و يادگار پيامبر است ـ كه ديدگاههايش روشن و اسرار درونى او بر ملا و ظاهر آن جلوه گر و پيروان او مورد غبطه همگان است. تبعيت از آن راهگشاى دستيابى به رضاى الهى و گوش سپردن به او موجب نجات است

بخشى از خطبه بزرگ، احتجاج، ج 1: 134.

۴: در پنـاه قــرآن

حضرت فاطمه الزهرا سلام الله علیها در بخشى از خطبه مى فرمايد:

... كِتابُ اللّه ِ بَيْنَ اَظْهُرِكُمْ اُمُورُهُ ظاهِرَةٌ وَاَحْـكامُهُ زاهِرَةٌ وَاَعْـلامُهُ باهِـرَةٌ وَزَواجِرُهُ لائحَةٌ وَاَوامِرُهُ واضِحَةٌ.

كتاب الهى فرا روى شماست، امور مربوط به او ظاهر و احكامش فروزان و نشانه هايش خيره كننده و ـ فرامين ـ بازدارنده اش آشكار و دستورهايش واضح است.

بخشى از خطبه بزرگ، احتجاج، ج 1: 137

۵: مقـام عـترت

در پايان خطبه فرمود:

وَاحْمِدُوا اللّه َ الَّذى لِعَظَمَتِهِ وَنُورِهِ يَبْتَغى مَنْ فِى السَّماواتِ وَالْأرَضِ اِلَيْهِ الْوَسيلَةَ وَنَحْنُ وَسيلَتُهُ فى خَلْقِهِ وَنَحْنُ خاصَّتُهُ وَمَحَلُّ قُدْسِهِ وَنَحْنُ حُجَّتُهُ فى غَيْبِهِ وَنَحْنُ وَرَثَةُ اَنْبِيائِهِ.

سپاسِ خدايى را به جاى آريد كه به خاطر عظمت وجود و جلوه نورش هر آنچه در آسمانها و زمين است خواهان ره يافتن به سوى او هستند و ـ در اين ميان تنها ـ ما وسيله تقرب به او و بندگانِ برگزيده و پايگاه تقديس و تنزيه او و حجت او در غيبت و نهان و وارث پيامبران اوييم

شرح ابن ابى الحديد ج 16:211

۶: لـوح بشـارت

جابر بن عبداللّه مى گويد:

بِأبى أنتَ وَ اُمّى يا بِنتَ رَسُولِ اللّه ِ، ما هذَا اللَّوحُ؟ فَقالَت: هذَا اللَّوْحُ اَهْداهُ اللّه ُ عَزَّوَجَلَّ اِلى رَسُولِهِ صلي الله عليه و آلهفيهِ اسْمُ اَبى وَفيهِ اسْمُ بَعْلى وَاسْمُ ابْنَىَّ وَاَسْماءُ الْأَوْصِياءِ مِنْ وُلْدى. فَاَعْطانيهِ اَبى لِيَسُرَّنى بِذلِكَ.

در دست فاطمه زهرا عليهاالسلام لوحى زمردين ديدم، پرسيدم: اى دختر رسولخدا پدر و مادرم فداى تو باد اين چه لوحى است؟ حضرت فرمود: اين لوح را كه در آن نام پدر و شوهرم و دو پسرم و نامهاى فرزندان معصومم نوشته شده است خداى عزوجل به پيامبرش هديه نمود و پيامبر نيز براى خوشحالى من آن را به من داد.

اكمال الدين ج 1:309

۷: اقـرار به ولايـت

در جمع گرم خانواده هر يك از على و فاطمه خود را نزد پيامبر محبوبتر مى شمردند، پيامبر به فاطمه فرمود:

وَالَّذِى اصْطَفاكَ واجْتَباكَ وَهَداكَ وَهَدى بِكَ الْأُمَّةَ لازِلْتُ مُقِرَّةً لَهُ ما عِشْتُ.

تو را حلاوت فرزندى و على را عزّت مردان است و او نزد من محبوتر است.

فاطمه گفت: به خدايى كه تو را برگزيد و هدايت كرد و امّت را به سبب تو راه نمود، همواره تا زنده ام به ـ مقام ـ او مقّر خواهم بود.

قوت القلوب ج 3: 111

۸: كلـيد بهشـت

حضرت زهرا عليهاالسلام:

اَخْبَرَنَى اَبى وَهُوَذا: هُوَ اَنَّهُ مَنْ سَلَّمَ عَلَيْهِ وَعَلَىَّ ثَلاثَةَ اَيّامٍ اَوْجَبَ اللّه ُ لَهُ الْجَنَّةَ. قالَ الرّاوى: قُلْتُ لَها: فى حَياتِهِ وَحَياتِكِ؟ قالَتْ عليهاالسلام : نَعَمْ وَبَعْدَ مَوْتِنا.

پدرم قبل از رحلتش به من فرمود: هر كس سه روز بر او و بر من درود فرستد خدا بهشت را بر او واجب گرداند. راوى مى گويد: گفتم: در زندگى او و شما؟ حضرت زهرا عليهاالسلام فرمود: بلى هم در حال حيات، و هم پس از مرگ.

تهذيب الاحكام ج 6:9

۹: معـيار تشـيّع

شخصى به زنش گفت: پيش فاطمه زهرا عليهاالسلام برو و بپرس: آيا من از شيعيان اهل بيت هستم؟ ـ زن آمد و پرسيد، حضرت زهرا عليهاالسلام در پاسخ گفت:

قُولى لهُ: اِنْ كُنْتَ تَعْمَلُ بِما اَمَرْناكَ وَتَنْتَهى عَمّا زَجَرْناكَ عَنْهُ فَأَنْتَ مِنْ شيعَتِنا وَاِلاّ فَلا.

به همسرت بگو: اگر به آنچه ترا فرمان داده ايم عمل مى كنى و از آنچه نهى كرده ايم پرهيز نموده اى از شيعيان خواهى بود و در غير اين صورت از شيعيان نيستى.

تفسير منسوب به امام حسن عسكرى عليه السلام

۱۰: بارالهـا ! . . .

يكى از دعاهاى حضرت زهرا عليهاالسلام

اَلّلهُمَّ اِنّى اَسْـأَلُكَ قُـوَّةً فى عِبـادَتِكَ وَتَبَصُّرا فى كِتابِكَ وَفَهْما فى حُكْمِكَ، اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّـدِ وَالِ مُحَمَّـدٍ وَلاتَجْعَلِ الْقُرْانَ بِنا ماحِلاً وَالصِّراطَ زائِلاً وَمُحَمَّـدا صَلَى اللّهُ عَلَيهِ وَالِهِ عَنّـا مُوَلِّيا.

بارالها: نيرومندى در بندگيت و بينش روشن در كتابت و فهم و درك احكامت را از تو خواستارم. خدايا بر محمد و آل محمد درود فرست و قران را دور از دسترس ما و پل صراط را لغزشگاه ما و محمد صلي الله عليه و آله را رويگردان از ما قرار مده.

بلد الامين: 101

۱۱: پـدران دلسـوز

حضرت زهرا عليهاالسلام:

اَبَوا هذِهِ الْأُمَّةِ مُحَمَّدٌ وَ عَلِىٌّ يُقيمانِ اَوَدَهُمْ وَيُنْقِذانِهِمْ مِنَ الْعَذابِ الدّائِمِ اِنْ اَطاعُوهُما وَيُبيحانِهِمُ النَّعيمَ الدّائِم اِنْ وافَقُوهُما.

پدران اين امّت حضرت محمد صلي الله عليه و آله ـ پيامبر خدا ـ و حضرت على عليه السلام ـ ولى خدا ـ است. اگر از آن دو اطاعت كنند، كژى هاى آنان را اصلاح مى كنند و از عذاب دردناكشان نجات مى بخشند و همراهى با آن دو نعمت جاودان ـ بهشت ـ را ارزانيشان مى دارد.

تفسير منسوب به امام حسن عسكرى عليه السلام 330

۱۲: راه توحـيد

حضرت زهرا عليهاالسلام بر سر مزار حمزه عليه السلام در پاسخ شخصى مى فرمايد:

اَما وَاللّه ِ لَوْ تَرَكُوا الْحَقَّ عَلى اَهْلِهِ وَاتَّبَعُوا عِتْرَةَ نَبِيِّهِ لَمَااخْتَلَفَ فِى اللّهِ تَعالى اثْنانِ.

به خدا سوگند اگر حق را به اهلش واگذار مى نمودند و از عترت پيامبر پيروى مى كردند، حتى دو نفر درباره خدا اختلاف نمى نمودند (واسلام همه عالم را فرا مى گرفت.)

كفاية الاثر: 199

۱۳: انـدوه فراگـير

روزى ام سلمه براى عيادت حضرت فاطمه عليهاالسلام آمد وپرسيد: اى دختر پيامبر شب را چگونه به صبح آوردى (شب و روزت چگونه مى گذرد)؟ حضرت عليهاالسلام فرمود:

اَصْبَحْتُ بَيْنَ كَمَدٍ وَكَرْبٍ، فُقِدَ النَّبِىُّ وَظُلِمَ الْوَصِىُّ، هُتِكَ وَاللّه ِ حِجابُهُ.

به صبح آوردم در حالى كه تاريكى غم و انده مرا فراگرفته است، پيامبر از دست رفت و وصى او مظلوم واقع شد، حَريم و حرمت پيامبر شكسته شد.

مناقب آل ابى طالب، ج 2: 205

۱۴: قهـر رحـمت

حضرت زهرا عليهاالسلام در پاسخ زنانى كه براى عيادتش آمده و از سلامتى اش سؤال كردند فرمود:

اَصْبَحْتُ وَاللّه ِ عائِفَةً لِدُنْياكُنَّ، قالِيَةً لِرِجالِكُنَّ، لَفَظْتُهُمْ بَعْدَ اَنْ عَجَمْتُهُمْ وَشَنِأْتُهُمْ بَعْدَ اَنْ سَبَرْتُهُمْ، فَقُبْحا لِفُلُولِ الحَدِّ وَ خَوَرِ الْقناةِ وَ خَطَلِ الرَّأْىِ.

به خدا سوگند صبح كردم در حالى كه نسبت به دنياى شما بى رغبت و از مردان شما خشمگينم. پس از چشيدن، آنان را از دهان بيرون افكندم و پس از پيگيرى، از آنان خسته شدم. چه زشت است كند شدن تلاش ها و سستى نيروها و اضطراب انديشه ها ! .

معانى الاخبار، 354.

۱۵: بـه چه گنـاهى؟

حضرت زهرا عليهاالسلام در بخشى از سخنانش با زنان مدينه فرمود:

وَمَا الَّذى نَقَمُوا مِنْ اَبِى الْحَسَنِ عليه السلام؟ نَقَمُوا وَاللّه ِ مِنْهُ نَكيرَ سَيْفِهِ وَقِلَّةَ مُبالاتِهِ لِحَتْفِهِ وَشِدَّةَ وَطْأَتِهِ وَنَكالَ وَقْعَتِهِ وَتَنَمُّرُهُ فى ذاتِ اللّه ِ.

به راستى آنان كه ديگران را ترجيح دادند ـ چه عيبى از ابوالحسن اميرالمؤمنين عليه السلام گرفتند؟ به خدا قسم تنها عيب على شمشير بران او و بى اعتنايى به مرگ و برخورد سخت و ضربه هاى مرگبار و خشم سركش او در رابطه با ـ دفاع از دين ـ خداست.

بلاغات النساء: 32

۱۶: حـلاّل مشـكلات

حضرت زهرا عليهاالسلام در بخش ديگرى از خطبه مى فرمايد:

وَكُنْتُمْ عَلى شَفا حُفْرَةٍ مِنَ النّارِ مُذْقَةَ الشّارِبِ وَنُهْزَةَ الطّامِعِ... فَاَنْقَذَكُمُ اللّه ُ تَبارَكَ وَ تَعالى بِمُحَمَّدٍ صلي الله عليه و آله بَعْدَ اللَّتَيّا وَاللَّتى وَبَعْدَ اَنْ مُنِىَ بِبُهَمِ الرِّجالِ وَذُؤْبانِ الْعَرَبِ وَمَرَدَةِ اَهْلِ الْكِتابِ كُلَّما أوْقَدُوا نارا لِلْحَرْبِ اَطْفَأَهَااللّه ُ، اَوْ نَجَمَ قَرْنُ الشَّيْطانِ اَوْ فَغَرَتْ فاغِرَةٌ مِنَ الْمُشْرِكينَ قَذَفَ اَخاهُ فى لَهَواتِها، فَلايَنْكَفِى ءُ حَتّى يَطَأَ جَناحَها بِاَخْمُصِهِ وَيَخْمِدَ لَهَبَها بِسَيْفِهِ.

و شما بر لبه پرتگاهى از آتش قرار داشتيد جرعه آبى براى تشنگان و شكار بى رنجى براى آزمندان بوديد، آنگاه خداى بزرگ به وسيله حضرت محمد صلي الله عليه و آله و پس از چه فراز و نشيب ها ـ و گرفتار شدن به دست مردان حيوان صفت و گرگان آدمخوار عرب و گردنكشان اهل كتاب ـ نجاتتان بخشيد. هرگاه كه آتش جنگى بر مى افروختند خدا خاموش مى كرد و اگر شاخ شيطانى سرك مى كشيد و يا مرزى از سوى مشركان گشوده مى شد پيامبر، برادرش ـ حضرت على عليه السلام ـ را در كام آن مى افكند و او نيز تا هنگامى كه يال و بال آنان با كف پاى خود پايمال نمى كرد و آتش آنان را با شمشير خاموش نمى ساخت بر نمى گشت

بخشى از خطبه بزرگ، احتجاج، ج 1: 135

۱۷: نقـش ولايـت

حضرت زهرا عليهاالسلام در بخش ديگرى از سخنانش با زنان مدينه در مورد حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام مى فرمايد:

وَتَاللّه ِ لَوْمالُوا عَنِ الْمَحَجَّةِ اللاّئحَةِ وَزالُوا عَنْ قَبُولِ الْحُجَّةِ الْواضِحَةِ لَرَدَّهُمْ اِلَيْها وَحَمَلَهُمْ عَلَيها وَلَسْارَبِهِمْ سَيْرا سُجُحا لايَكْلِمُ خِشاشُهُ وَلايَكِلُّ سائِرُهُ وَلايَمُلُّ راكِبُهُ وَلَأَوْرَدَهُمْ مَنْهَلاً نَميرا صافِيا رَوِيّا.

به خدا سوگند اگر از راه روشن منحرف مى شدند و از پذيرش دليل واضح مى لغزيدند، آنان را به راه مستقميم برگردانده و بر التزام به آن وامى داشت و با نرمى و ملايمت راهشان مى برد، به گونه اى كه خشونت و ناهموارى راه آنان را آزار نمى داد و رهروان را خسته نمى ساخت و سواران را ملول نمى كرد. و آنان را به آبشخورى پر بركت و زلال و گوارا رهنمون مى شد

احتجاج، ج 2: 148.

۱۸: هشـدار!

حضرت زهرا عليهاالسلام در بخش پايانى سخنانش با زنان مدينه فرمود:

اَما لَعَمْرى لَقَدْ لَقِحَتْ فَنَظِرَةٌ رَيْثَما تُنْتِجْ ثُمَّ احْتَلِبُوا مِلْأَ الْقَعْبِ دَما عَبيطا وَذِعافا مُبيدا، هُنالِكَ يَخْسَرُ الْمُبْطِلُونَ وَيَعْرِفُ التّالُونَ غِبَّ ما اَسَّسَ الْأَوَّلُونَ، ثُمَّ طيبُوا عَنْ دُنْياكُمْ اَنْفُسا وَاطْمَأِنُّـوا لِلْفِتْنَةِ جاشا وَاَبْشِرُوا بِسَيْفٍ صارِمٍ وَسَطْوَةَ مُعْتَدٍ غاشِمٍ وَبِهَرْجٍ شامِلٍ وَاِسْتِبْدادٍ مِنَ الظّالِمينَ، يَدَعُ فَيْئَكُمْ زَهيدا وَجَمْعَكُمْ حَصيدا فَياحَسْرَتا لَكُمْ وَاَنىّ بِكُمْ وَقَد عُمِّيَتْ عَلَيْكُمْ…

به جان خودم سوگند! نطفه فساد و تباهى بسته شد، اندكى منتظر باشيد تابه نتيجه رسد آنگاه به جاى شير، كاسه هاى پر از خون تازه و زهر كشنده بدوشيد و در آن هنگام گمراهان، زيان كجروى خود را خواهند ديد و آيندگان پيامد كار پيشينيان را خواهند دانست. آنگاه دل از دنيا بركنيد و با فتنه ها آرامش خاطر يابيد! و مژده باد بر شما به شمشير آخته و سلطه متجاوز ستمگر و نيز هرج و مرج فراگير و استبداد زورگويان! همانان كه بخش ناچيزى از حق را به شما برگردانند و اجتماع شما را درو كنند! چه حسرت بزرگى! و چه مى توان كرد؟ در صورتى كه امروز كوركورانه برده شده ايد.

احتجاج، ج 1: 148

۱۹: انـذار و انتـظار

حضرت زهرا عليهاالسلام در بخش ديگرى از خطبه فرمود:

فَبِعَـيْنِ اللّه ِ ما تَفْـعَـلُونَ، وَسَيَعْلَمُ الَّذينَ ظَلَمُوا اَىَّ مُنْقَلَبٍ يَنْقَلِبُونَ ، وَاَنَا ابْنَةُ نَذيرٍ لَكُمْ بَيْنَ يَدَىْ عَذابٍ شَديدٍ، فَاعْمَلُوا اِنّا عامِلُونَ، وَانْتَظِرُوا اِنّا مُنْتَظِرُونَ.

آنچه مى كنيد زير نظر خداست و ستمگران به زودى خواهند دانست كه به سوى چه سرانجامى باز مى گردند! و من دختر كسى هستم كه شما را از عذاب دردناك و سخت بيم مى داد، پس هر چه خواهيد بكنيد ما نيز كار خود پيش مى گيريم و منتظر باشيد و ما نيز در انتظار به سر مى بريم.

پايان خطبه بزرگ، احتجاج، ج 1: 141.

۲۰: بـارالـها!

يكى ديگر از دعاهاى حضرت زهرا عليهاالسلام:

اَلّلهُمَّ اِلَيْكَ نَشْكُو فَقْدَ نَبِيِّكَ وَرَسُولِكَ وَصَفِيِّكَ وَارْتِدادَ اُمَّتِهِ وَمَنْعِهِمْ اِيّانا حَقَّنَا الذَّى جَعَلْتَهُ لَنا فى كِتابِكَ الْمُنْزَلِ عَلى نَبِيِّكَ بِلِسانِهِ

بارالها: ـ درد جانكاه ـ از دست دادن پيامبر و فرستاده برگزيده ات را به تو باز مى گوييم و نيز عقبگرد امّتش و جلوگيرى آنان از دسترسى ما به حقى را كه تو در كتاب و برزبان پيامبرت تعيين كرده اى به تو شكايت مى كنيم.

صحيفة الزهرا:174

۲۱: دل خوشـى‏هـا

حضرت زهرا عليهاالسلام فرمود:

حُبِّبَ اِلَىَّ مِنْ دُنْياكُمْ ثَلاثٌ: تِلاوَةُ كِتابِ اللّه ِ وَالنَّظَرُ فىوَجْهِ رَسُولِ اللّه ِ صلي الله عليه و آله وَالْأِنْفاقُ فىسَبيلِ اللّه.

از دنياى شما سه چيز براى من دوست داشتنى است: تـلاوت كتـاب خــدا ـ قــرآن ـ ، و نگاه به چهره رسول خدا صلي الله عليه و آله و انفـاق در راه خــدا.

وقايع الايام خيابانى ح صيام: 295

۲۲: بـامــداد زنـدگى

حضرت زهرا عليهاالسلام فرمود:

مَرَّ بى رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله وَأَنـَا مُضْطَجِعَةٌ مُتَصَبِّجَةً فَحَرَّكَنى بِرِجْلِهِ وَقالَ يا بُنَيَّةَ قُومى فَاشْهَدى رِزْقَ رَبِّكِ وَلاتَكُونى مِنَ الغافِلينَ، فَاِنَّ اللّه َ يُقَسِّمُ اَرْزاقَ النّاسِ ما بَيْنَ طُلُوعِ الْفَجْرِ اِلى طُلُوعِ الشَّمْسِ.

روزى پيامبر خدا صلي الله عليه و آله آمد در حالى كه من پس از نماز صبح خوابيده بودم، پيامبر صلي الله عليه و آله با پاى مباركش مرا تكان داد و فرمود: دخـتركم برخيز و شاهد روزى پرورگارت باش ـ در طلب روزى بـكوش ـ و از غـافـلان مبـاش زيـرا خـداوند روزى مردم را به هنگام سپيده صبح تا طلوع خورشيد تقسيم مى كند.

مسند فاطمة الزهراء: 219.

۲۳: حجـله عبـادت

حضرت على عليه السلام در شب ازدواج، همسرش را نگران ديد و علت آن را پرسيد.حضرت زهرا عليهاالسلام فرمود:

تَفَكَّرتُ فى حالى وَاَمْرى عِنْدَ ذِهابِ عُمْرى وَنُزُولى فى قَبْرى، فَشَبَّهتُ دُخُولى فى فِراشى بِمَنْزِلى كَدُخُولى اِلى لَحَدى وَقَبْرى، فَأنْشِدُكَ اللّه َ اِنْ قُمْتَ اِلَى الصَّلاةِ فَنَعْبُدَ اللّه َ تَعالى هذِهِ اللَّيْلَةَ.

در پيرامون حال و وضع خود انديشيدم و پايان عمر و منزلگاه قبر را به ياد آوردم و انتقال ـ از خانه پدر ـ به منزل خودم، مرا به ياد ورود به قبرم انداخت! تو را به خدا بيا تا در آغاز زندگى مشترك به نماز برخيزيم و امشب را به عبادت خدا بپردازيم.

احقاق الحق 6 و 23: 481 و 489.

۲۴: شـريك زنـدگى

على و فاطمه عليهماالسلام از پيامبر خواستند تا در تقسيم امور خانواده بين آن دو قضاوت كند، پيامبراكرم صلي الله عليه و آله نيز كارهاى مربوط به درون خانه را براى فاطمه عليهاالسلام و كارهاى بيرون خانه را براى على عليه السلام تعيين كرد. پس حضرت زهرا فرمود:

فَلايَعْلَمُ ما دَخَلَنى مِنَ السُّرُورِ اِلاَّ اللّهُ بِاِكْفائى رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله تَحَمُّلَ اَرْقابِ الرِّجالِ.

جز خدا كسى نمى داند كه من چقدر از اين تقسيم خوشحال شدم زيرا از شانه به شانه شدن با مردان بيگانه نجات يافتم و مشكل برخورد با مردان نامحرم از دوشم برداشته شد.

وسائل ج 14: 123 ح 25341

۲۵: شـريك خـدمت

سلمان مى گويد: وارد منزل شدم و ديدم فاطمه زهرا عليهاالسلام نشسته و دستاس مى كرد و بر دسته دستاس خون دست مباركش جارى بود، از سوى ديگر حسين عليه السلام در كنار خانه از گرسنگى گريه مى كرد، گفتم: اى دختر رسول خدا دستان شما پينه بسته است در صورتى كه فضه حاضر است!» حضرت زهرا عليهاالسلام فرمود:

اَوْصـانى حَبيبى رَسـُولُ اللّهِ اَنْ تَكُونَ الْخِدْمَةُ لَها يَوْما وَلى يَوْما فَكانَ اَمْسِ يَوْمَ خِدْمَتِها وَالْيَوْمُ يَوْمُ خِدْمَتى.

پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله مرا توصيه نموده است كه يك روز فضه كارهاى خانه را انجام دهد و يك روز من، ديروز نوبت او بوده و امروز نوبت من است.

دلائل الامامة: 140.

۲۶: الگوى سـاده زيسـتى

روزى فاطمه عليهاالسلام به محضر پيامبر صلي الله عليه و آله آمد و گفت:

يا رَسُولَ اللّهِ اِنَّ سَلْمانَ تَعَجَّبَ مِنْ لِباسى، فَوَالَّذى بَعَثَكَ بِالْحَقِّ نَبِيّا مالى وَ لِعَلِىٍّ مُنْذُ خَمْسِ سِنينَ اِلاّ مِسْكَ كَبْشٍ نَعْلِفُ عَلَيْهِ بِالنَّهارِ بِعَيرَنا فَاِذا كانَ اللَّيْلُ اِفْتَرَشْناهُ وَ اِنَّ مِرْفَقَتَنا لَمِنْ اُدْمٍ حَشْوُها لِيفُ النَّخْلِ.

يا رسول اللّه سلمان از لباس ساده من تعجب مى كند! قسم به خدايى كه تو را به پيامبرى برانگيخته است، مدت پنج سال است كه زيرانداز شبانه من و على پوست گوسفندى است كه روزها علوفه شترمان را بر روى آن مى ريزيم، و بالش ما نيز قطعه پوستى است كه درون آن از ليف درخت خرماست.

الدروع الواقية: 275.

۲۷: الگوى ايثــار

امام حسن مجتبى عليه السلام گويد: مادرم را ديدم كه در نيمه شب مؤمنين را دعا مى كند و براى خودش دعا نمى كند، گفتم: مادرجان چرا براى خودت دعا نمى كنى؟ مادرم فرمود:

يا بُنَىَّ! اَلجارُ ثُمَّ الدّارُ

پسرم اول همسايه سپس خانه.

بحارالانوار، 43: 82

۲۸: الگوى عفـاف

اسماء بنت عميس مى گويد: فاطمه عليهاالسلام به من فرمود:

اِنّى قَدِ اسْتَقْبَحْتُ ما يُصْنَعُ بِالنِّساءِ، اِنَّهُ يُطْرَحُ عَلَى الْمَرْأَةِ الثَّوْبُ فَيَصِفُها لِمَنْ رَأى، فَلاتَحْمِلينى عَلى سَريرٍ ظاهِرٍ، اُسْتُرينى سَتَرَكِ اللّه ُ مِنَ النّارِ.

من شيوه تشييع جنازه زنان را بسيار زشت و ناپسند مى دانم، پارچه اى بر روى او مى كشند كه برجستگيهاى بدن او را براى بينندگان به نمايش مى گذارد! اى اسماء مرا بر تابوت آشكار نگذار بدن مرا بپوشان كه خدا تو را از آتش بپوشاند.

وسائل الشيعة، ج2: 876 ح 3453 و 3456 و 3457.

۲۹: شـيوه عـزادارى

هنگام رحلت پيامبراكرم صلي الله عليه و آله دختران بنى هاشم حضرت فاطمه عليهاالسلام را در برپايى عزادارى يارى مى كردند، آن حضرت فرمود:

اُتْرُكْنَ التَّعْدادَ وَ عَلَيْكُنَّ بِالدُّعاءِ.

از شمارش مناقب و مفاخر نژادى دست برداريد و بـر شـما بـاد به دعـا كـردن

كافى، ج 3: 218.

۳۰: بـارالهـا !

يكى از دعاهاى حضرت زهرا عليهاالسلام:

اِلهى اَصْلِحْ دينى اَلَّذى هُوَ عِصْمَةُ اَمْرى وَاَصْلِحْ لى دُنْياىَ الَّتى اِلَيْها مَعادى وَاجْعَلِ الْحَياةَ زِيادَةً لى مِنْ كُلِ خَيْرٍ وَاجْعَلِ الْمَوْتَ راحَةً لى مِنْ كُلِّ شَرٍّ.

بارالها: دينم را كه ملاك و محور كارهاى من و دنيايم را كه خانه تلاش ومعاش من وآخرتم را كه سرانجام من به سوى آن است اصلاح فرما، و زندگيم را وسيله بركت و خير و مرگم را وسيله رهايى و راحتى از هر شرّ و بدى قرار ده.

فلاح السائل: 238.

۳۱: نـور نـگاه

در آغاز زندگى مشترك، حضرت زهرا عليهاالسلام اسرارى را با حضرت على عليه السلام در ميان گذاشت و سپس در مقابل تعجب او فرمود:

ياأَبَاالحَسَنِ! أَلْمُؤْمِنُ يَنْظُرُ بِنُورِاللّه ِ تَعالى.

اى ابوالحسن! مؤمن، با نور الهى مى نگرد ـ حقايق درون را مى بيند ـ .

عيون المعجزات: 54.

۳۲: صـعود و هـبوط

حضرت زهرا عليهاالسلام فرمود:

مَنْ اَصْعَدَ اِلَى اللّهِ خالِصَ عِبادَتِهِ اَهْبَطَ اللّه ُ اِلَيْهِ اَفْضَلَ مَصْلَحَتِهِ.

هركه عبادتهاى خالصانه اش را نزد خداوند بفرستد، خـداوند بهترين مصلحت ها را بر او فرو فرستد.

مجموعه ورّام، ج 2: 108.

۳۳: پـاداش آمــوزش

زنى به محضر فاطمه زهرا عليهاالسلام آمد و پس از چندين پرسش گفت: اى دختر رسول خدا مبادا تو را آزرده باشم؟ حضرت فرمود:

هاتى و سَلى عَمّا بَدالَكِ، اَرَأَيْتِ مَنِ اكْتَرى يَوْما يَصْعَدُ اِلى سَطْحٍ بِحَمْلٍ ثَقيلٍ وَ كِراهُ مِأَةَ اَلْفِ دينارٍ أَيَثْقُلُ عَلَيْهِ ذلِكَ؟ فَقالَتْ: لا. فَقالَتْ عليهاالسلام: اِكْتَرَيْتُ أَنَا لِكُلِّ مَسْأَلَةٍ بِأَكْثَرَ مِنْ مِلْ ءِ ما بَيْنَ الثَّرى اِلَى الْعَرْشِ لُؤْلُؤا فَأَحْرى اَنْ لايَثْقُلَ عَلَىَّ.

هرچه مى خواهى بپرس ـ و به فكر خستگى من مباش ـ زيرا اگر كسى براى حمل بار سنگينى، صد هزار دينار بگيرد آيا سنگينى بار را احساس مى كند؟ زن گفت: نه، حضرت فرمود: من براى پاسخ هر سؤال پاداشى بيشتر از زمين تا عرش، مرواريد خواهم گرفت پس چرا بايد بر من گران آيد؟

محجّة البيضاء 1: 30

۳۴: حـكمت احـكام

حضرت زهرا عليهاالسلام در بخش ديگرى از خطبه فرمود:

فَجَعَلَ اللّه ُ الاْءيمانَ تَطْهيرا لَكُمْ مِنَ الشِّركِ وَالصَّلاةَ تَنْزيها لَكُمْ عَنِ الْكِبْرِ وَ الزَّكاةَ تَزْكِيَةً لِلنَّفْسِ وَنَماءً فِى الرِّزْقِ وَ الصِّيامَ تَثْبيتا لِلاِخْلاصِ وَ الْحَجَّ تَشْييدا لِلّدينِ وَ الْعَدْلَ تَنْسيقا لِلْقُلُوبِ وَ طاعَتَنا نِظاما لِلْمِلَّةِ وَ اِمامَتَنا اَمانا لِلْفُرْقَةِ وَ الْجِهادَ عِزّا لِلاِسْلامِ وَالصَّبْرَ مَعُونَةً عَلَى اسْتيجابِ الْأَجْرِ وَالْأمْرَ بِالْمَعْرُوفِ مَصْلَحَةً لِلْعامَّةِ وَ ...

پس خداى متعال ايمان را براى پاك نمودن شما از شرك، و نماز را براى دور نمودنتان از كبر، و زكات را براى تزكيه نفس و توسعه روزى، و روزه را براى استوارى اخلاص، و حج را براى پايدارى دين، و عدالت ورزى را براى هماهنگى دلها، و فرمانبردارى از ما را براى نظم جامعه، و رهبرى ما را سبب امنيت از پراكندگى، و جهاد را براى عزّت بخشى اسلام، و بردبارى در برابر مشكلات را كمكى در بدست آوردن پاداش، و امر به معروف را براى اصلاح جامعه قرار داد.

بخشى از خطبه بزرگ، احتجاج، ج 1: 134

۳۵: روزه بى‏ارزش

حضرت فاطمه زهرا عليهاالسلام فرمود:

ما يَصْنَعُ الصّائِمُ بِصِيامِهِ اِذا لَمْ يَصُنْ لِسانَهُ وَ سَمْعَهُ وَ بَصَرَهُ وَ جَوارِحَهُ.

روزه دار اگر زبان و گوش و چشم و اندامش را حفـظ نـكند روزه او به چـه كارش آيـد؟

دعائم الاسلام 1: 268.

۳۶: چـهره خـندان

حضرت زهرا عليهاالسلام فرمود:

اَلْبِشْرُ فى وَجْهِ الْمُؤْمِنِ يُوجِبُ لِصاحِبِهِ الْجَنَّةَ وَالْبِشْرُ فى وَجْهِ الْمُعانِدِ الْمُعادى يَقى صاحِبَهُ عَذابَ النّارِ.

خوشرويى با مؤمن، موجب دستيابى به بهشت مى شود و خوشرويى نسبت به غير مؤمن انسان را از عذاب آتش حفظ مى كند.

فاطمه الزهرا بهجة قلب المصطفى، ج 1: 300

۳۷: آداب سـفره

از حضرت زهرا عليهاالسلام نقل شده است كه فرمود:

فِى الْمائِدَةِ اثْنَتا عَشْرَةَ خِصْلَةٌ يَجِبُ عَلى كُلِّ مُسْلِمٍ اَنْ يَعْرِفَها، اَرْبَعٌ فيها فَرْضٌ وَ اَرْبَعٌ فيها سُنَّةٌ وَ اَرْبَعٌ فيها تَأْديبٌ. فَاَمَّا الْفَرْضُ: فَالْمَعْرِفَةُ وَ الرِّضا وَ التَّسْمِيَةُ وَ الشُّكْرُ. وَ اَمَّا السُّنَّةُ: فَالْوُضُوءُ قَبْلَ الطَّعامِ وَالْأَكْلُ جالِسا وَالْجُلُوسُ عَلَى الْجانِبِ الْأيْسَرِ وَ الْأَكْلُ بِثَلاثِ اَصابِعَ. وَ اَمَّا التَّأديبُ: فَالْأَكْلُ مِمّا يَليكَ وَ تَصْغيرُ اللُّقْمَةِ وَ الْمَضْغُ الشَّديدُ وَقِلَّةُ النَّظَرِ فىوُجُوهِ النّاسِ.

در آداب سفره دوازده خصلت است كه هر مسلمانى بايد آن را بداند. چهار خصلت واجب و چهار تا مستحب و چهار تاى ديگر از ادب است: شناخت (ارزش نعمت) و رضا (به روزى خداوندى) و نام خدا بر زبان آوردن و سپاس او گفتن از واجبات است، وضوى قبل از غذا و در حال نشسته غذا خوردن و نشستن روى طرف چپ و با سه انگشت غذا خوردن از مستحبات است، و خوردن از غذايى كه نزديك و روبروى توست و كوچك گرفتن لقمه و زياد جويدن و كمتر نگريستن به روى ديگران از آداب غذا خوردن است.

عوالم، ج 11: 629

۳۸: رضـاى ديـن و دنيـا

حضرت زهرا عليهاالسلام به برخى از زنان فرمود:

اِرْضى اَبَوَىْ دينِكِ مُحَمَّدا وَعَليّا بِسَخَطِ اَبَوَىْ نَسَبِكِ وَ لاتُرْضِى اَبَوَىْ نَسَبِكِ بَسَخَطِ اَبَوَىْ دينِكِ.

در صورت ناچارى ـ براى جلب رضايت حضرت محمد و حضرت على عليهماالسلام ـ كه پدر اسلام و امت مسلمان هستند. پدر و مادر خويش را به خشم آر (از رنجش آنان هراس مكن) ولى مبادا براى جلب رضايت پدر و مادرت، آنان را به خشم آرى.

تفسير منسوب به امام عسكرى عليه السلام: 334

۳۹: بهـترين كار براى زنـان

حضرت امير المؤمنين گويد: روزى پيامبر از ما سؤال كرد: بهترين كار براى زن چيست؟ كسى نتوانست پاسخ گويد. من اين پرسش را از فاطمه پرسيدم. او عليهاالسلام فرمود: ولى من مى دانم:

خَيْرٌ لِلنِّساءِ اَنْ لا يَرَيْنَ الرِّجالَ وَ لا يَراهُنَّ الرِّجالُ.

بهـترين كار براى زن آن اسـت كـه مردان ـ نامحرم ـ را نبيند و مردان نيز او را نبينند.

كشف الغمه 1: 466

۴۰: بـارالهـا !

از دعاهاى حضرت زهرا عليهاالسلام:

اَللّهُمَّ بِعِلْمِكَ الْغَيْبِ وَ قُدْرَتِكَ عَلَى الْخَلْقِ اَحْيِـنى مـا عـَلِمْتَ الْحَـياةَ خَيـْرا لى وَ تَوَفـَّنى اِذا كانَتِ الْوَفاةُ خَيـْرا لى. اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُكَ كَلِمَةَ الاِْخْلاصِ وَ خَشْيَتَكَ فِى الرِّضا وَ الْغَضَبِ وَ الْقَصْدَ فِى الْغِنى وَالْفَـقْرِ.

بارالها ! به علم غيب و قدرت فراگيرت سوگند، مرا زنده بدار تا روزى كه آن، براى من سودمند است و بميران هنگامى كه مرگ، به سود من باشد. خدايا اعتقاد خالص و ترس از خودت را به هنگام خوشنودى و خشم و ميانه روى در حال دارايى و تهى دستى را از تو خواستارم.

بحارالانوار ج 94: 225.

صدکلمه قصار امام علی علیه السلام