• اهمیت انتخاب وزن در شعر

  سیدمحمود سجادی - بخش دوم و پایانی

  

    پنجشنبه پیش، در آغاز این نوشته، اشاره‌ای شد به پیشینه کلام آهنگین در زبان فارسی. اکنون با تفصیل بیشتر باید گفت که پیش از پیدایی شعر سپید ـ منثور ـ در مغرب زمین، در برخی از کتاب‌های کهن زبان فارسی از سده سوم هجری بدین سوی، گهگاه نثری از قلم نویسنده جاری می‌شده که جز رسایی و انسجام و قدرت انتقال و القاء، دارای آهنگ و آوایی می‌بوده نزدیک به موسیقی شعر؛ که از آن زمره‌اند. شطحیات و سخنان بایزید بسطامی، ابوسعید ابوالخیر، تاریخ بیهقی، اسرارالتوحید محمد منور ـ […]

  ---

• یلدا، جشن میلاد نور

  رضا اسماعیلی

  

    در فرهنگ لغت دهخدا در باره شناسنامه «یلدا» می‌خوانیم: «یلدا لغت سریانی است به معنی میلاد عربی، و چون شب یلدا را با میلاد مسیح تطبیق می‌کرده‌اند از این رو بدین نام نامیده اند. باید توجه داشت که جشن میلاد مسیح(نوئل) که در ۲۵ دسامبر تثبیت شده،طبق تحقیق محققان در اصل،جشن ظهور میترا(مهر)بوده که مسیحیان در قرن چهارم میلادی آن را روز تولد عیسی قرار دادند. یلدا اول زمستان و شب آخر پاییز است که درازترین شب‌های سال است و در آن شب یا نزدیک بدان، آفتاب به برج […]

  ---

• خلوت انس

  

    برای شب یلدا و حضور انار در سفره مهربانی خانواده‌ها: زیبا انار من! جبرائیل سراجی علمداری ای خوشگوار و خوشمزه، زیبا انار من هستی صفایِ گلشن و باغ دیار من باشی به زیر پیرهن از شاخة درخت می‌خواهمت همیشه نشینی کنار من پائیز گر چه فصل خرامیدن شماست این فصل برگریز تو کردی بهار من گر در سبد برند و یا زیر پیرهن خواهد تو را همیشه دل بی‌قرار من من بوسه خواستم ز لبش داد از رُخَش درمانده کرده ماه نو تازه کار من یاقوت ناب گر بفشارند […]

  ---

• اهمیت انتخاب وزن در شعر

  سیدمحمود سجادی - بخش نخست

  

    وجود ادبیات برای انتقال تجربه‌های برجسته است. برجسته از این نظر که به صورت متمرکز و شکل یافته درآمده است. ادبیات وسیله‌ای است که به ما امکان می‌دهد تا از طریق تخیل، کامل تر، عمیق تر، غنی‌تر و آگاهانه‌تر زندگی کنیم. بله، می‌گویم زندگی، چون فرد شاعر با نویسنده، شعر یا داستان را زندگی می‌کند و او یک مرد یا فرد معمولی نیست که گاهی چیزی بنویسد و آن را کنار بنهد و دیگر کاری به کار آن اثر و یا مأثور نداشته باشد. وظیفة ادبیات این نیست که […]

  ---

• خلوت انس

  

    به یاد آن خورشید پنهان ای حضور تمام خوبی‌ها! محمدجواد محبت شبنم و گل، بهار، خانة تو سَمتِ این سایه‌سار، خانة تو روز با عطر دست و رو شسته است قلب این پونه‌زار خانة تو سبزه در سبزه دعوت است و سلام سینه این دیار خانة تو یادت آورد اشک در چشمم لب این جویبار، خانة تو دیده منتظر نشانة من جان امیدوار خانة تو * ای حضور تمام خوبی‌ها دل پر انتظار خانة تو برای همیشه دکتر پویا کاشانی به دیدار آن دلربای همیشه دل از دست دادم، […]

  ---

• اندرزهای اخلاقی صائب تبریزی

  محمد علمی دورودی

  

    «صائب تبریزی» بزرگترین شاعر مضون‌گرای سبک هندی به شمار می‌رود و از لحاظ کاربرد نکته‌های دقیق اخلاقی و اندرزهای اجتماعی ـ دست‌کم در پنج سده اخیرـ هیچ‌ سخن‌سرایی به پای او نمی‌رسد. اگرچه «صائب در مثنوی و قصیده چیره‌دست به نظر نمی‌رسد»، اما در غزل از استادان مسلم شمرده می‌شود.»۱ «صائب تبریزی» بالغ بر یکصد هزار بیت شعر دارد که حداقل ۱۰۰۰۰ تک بیت ناب می‌توان از میان آنها انتخاب کرد. صائب بر این باور بود که:«در شعر، اصالت با معنی است و شاعر باید حرفی برای گفتن داشته […]

  ---

• در منقبت حضرت امام حسن عسکری(ع)

  سید علی محمد ریاضی یزدی

  

    مژده که جلوه کرد باز، از افق پیمبری مهر سپهر سروری، ماه جمال عسکری چشمه هور کی دهد نور به پیش عارضش ماه فلک کجا کند با رخ او برابری ای تو به باغ احمدی دسته گل محمدی وی تو در آسمان دین مهر سپهر سروری حسن تو حسن مصطفی، علم تو علم مرتضی نام تو نام مجتبی، وز همه خلق برتری دامن سوسن ار یکی چون تو امام پرورد ورنه صدف نیاورد، چون تو عزیز گوهری روح امین به پای تو شهپر عشق گسترد چون پی پند و […]

  ---

• رهنمودهای اخلاقی ـ اجتماعی کلیم

  محمد علمی دورودی

  

    اشاره: «میرزا ابوطالب کلیم همدانی، یکی از بزرگترین شاعران سبک هندی است که بین سالهای ۹۹۰ تا ۹۹۴ هجری ـ به تصریح بیشتر تذکره نویسان ـ در همدان چشم به جهان گشود و پس از تکمیل تحصیلات خود در کاشان و شیراز در ایام جوانی به هندوستان مهاجرت کرد. زیرا اغب پادشاهان سلسله گورکانیان هند، شیفته معماری، هنر، شعر و ادب پارسی بودند. کلیم و جمعی از دیگر شاعران نامور سبک هندی مانند:صائب تبریزی، قدسی مشهدی، سلیم طهرانی، غنی کشمیری، نظیری نیشابوری و طالب آملی در آنجا در محیطی […]

  ---

• مقدمه‌‌ای بر دفتر شعر «برای همیشه» اثر دکتر حبیب‌الله صناعتی

  پزشکی با ذوق سرشار ادبی

  دکتر علی یزدی‌نژاد

  

    کتاب پیش روی ، دفتر چهارم از مجموعه‌ای است که با عنوان «آثار ادبی پزشکان معاصر ایرانی» در خانه فرهنگ و هنر میرماه به زیور چاپ آراسته می‌شود. هدف از انتشار این مجموعه، معرفی آثار ارزنده ادبی و هنری پزشکان ارجمندی است که به واسطه مشغله فراوان و یا از سر عزت نفس و علو طبع و فروتنی به انتشار ‌آن‌ها نپرداخته‌اند؛ با این همه، بسیاری از این آثار به جهت شایستگی‌ها و زیبایی‌های درخور ادبی و نیز در برداشتن مضامین اجتماعی و اخلاقی بلند، راه خود را در […]

  ---

• خلوت انس

  

   

    دست‌گرم دوستی استاد محمدجواد محبت ای امید روشن فردا شما روشنای دیدة دنیا شما دفتری از دوستی‌های عزیز در کتاب ابتدایی با شما دست گرم دوستی‌ها، همچنان هر نفس هر لحظه از ما تا شما در حضور محرم و بیگانه نیز از حیا هم قطره هم دریا شما در حساب آشنایی، آشتی نوبت ما پیش از این، حالا شما سفارش رهرو راه خداشو، پرچم از ایمان بگیر بر حذر از هر هیاهو، انس با قرآن بگیر در جهان آزاده بودن کار مردان خداست حق‌تعالی را تمام عمر پشتیبان بگیر […]

https://www.ettelaat.com/?cat=36&paged=18