• خلوت انس

      خسرو فرشید ورد نازنین سیدمحمود سجادی دکتر«خسرو فرشید ورد»،در اواسط دهه ۴۰ شمسی در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، استاد من بود. مردی بسیاری جدی، وقت‌شناس، عبوس، شجاع، ایران دوست و بیگانه‌ستیز و بسیار درس خوانده و باسواد در حیطه ادبیات و دستور زبان فارسی و درست‌گویی و درست‌نویسی. به مباحث عرفان و تصوف و سیر و سلوک و کشف و کرامات صوفیه و اصحاب خانقاه اعتقادی نداشت و آنها را به شدت نقد و نفی می‌کرد. این ادیب و انسان پاک در اوایل سال ۱۳۸۹ تنها […]

      خسرو فرشید ورد نازنین سیدمحمود سجادی دکتر«خسرو فرشید ورد»،در اواسط دهه ۴۰ شمسی در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، استاد من بود. مردی بسیاری جدی، وقت‌شناس، عبوس، شجاع، ایران دوست و بیگانه‌ستیز و بسیار درس خوانده و باسواد در حیطه ادبیات و دستور زبان فارسی و درست‌گویی و درست‌نویسی. به مباحث عرفان و تصوف و سیر و سلوک و کشف و کرامات صوفیه و اصحاب خانقاه اعتقادی نداشت و آنها را به شدت نقد و نفی می‌کرد. این ادیب و انسان پاک در اوایل سال ۱۳۸۹ تنها […]
  • به مناسبت ۹۱ سالگی استاد حسن محجوب؛ پیشکسوت فرهنگی در حوزه نشر

    جهان به شمارگان برپا نیست!

    علی تقی‌زاده

      سال گذشته بود که اصحاب فرهنگ و اساتید بزرگ: محمدرضا شفیعی کدکنی، فریدون مجلسی و محمد مهدی جعفری، گرد آمدند و جایگاه بلند فرهنگی استاد «حسن محجوب» را ستودند. حسن محجوب که عمر پربرکتش را در راه اعتلای فرهنگ گذرانده، در جواب به سخنان بزرگان که در وصف او ایراد گردید، به همین بسنده کرد: «کارهایی که تا به حال کردم، همۀ اینها را وظیفۀ خودم می دانستم و وظیفۀ هر انسانی این است که هر کاری که یاد گرفته و توانایی آن کار را دارد، برای جامعۀ خود […]

      سال گذشته بود که اصحاب فرهنگ و اساتید بزرگ: محمدرضا شفیعی کدکنی، فریدون مجلسی و محمد مهدی جعفری، گرد آمدند و جایگاه بلند فرهنگی استاد «حسن محجوب» را ستودند. حسن محجوب که عمر پربرکتش را در راه اعتلای فرهنگ گذرانده، در جواب به سخنان بزرگان که در وصف او ایراد گردید، به همین بسنده کرد: «کارهایی که تا به حال کردم، همۀ اینها را وظیفۀ خودم می دانستم و وظیفۀ هر انسانی این است که هر کاری که یاد گرفته و توانایی آن کار را دارد، برای جامعۀ خود […]
  • در آستانه گرامیداشت روز زن و مقام مادر

    جایگاه لالایی در ادبیات عامه

    علی خوشه چرخ آرانی ـ مدرس دانشگاه ـ بخش نخست

      پیش درآمد: «ادبیات عامه» اصطلاحاً به آثار تخیلی و ذوقی توده مردم که به طور شفاهی و سینه به سینه، از فردی به فرد دیگر و از نسلی به نسل دیگر انتقال یافته است، گفته می شود. ادبیات عامه، «ادبیات شفاهی»، «هنر زبانی عامه» و یا «هنر کلامی عامه» هم نامیده می شود. ادبیات عامه، بخش مهمی از فولکلور یا فرهنگ عامه یا فرهنگ مردم هر قوم و گروه اجتماعی و میراث معنوی نسل‌های گذشته مردم یک جامعه را تشکیل می دهد که این میراث فرهنگی، معنوی، عبادی و […]

      پیش درآمد: «ادبیات عامه» اصطلاحاً به آثار تخیلی و ذوقی توده مردم که به طور شفاهی و سینه به سینه، از فردی به فرد دیگر و از نسلی به نسل دیگر انتقال یافته است، گفته می شود. ادبیات عامه، «ادبیات شفاهی»، «هنر زبانی عامه» و یا «هنر کلامی عامه» هم نامیده می شود. ادبیات عامه، بخش مهمی از فولکلور یا فرهنگ عامه یا فرهنگ مردم هر قوم و گروه اجتماعی و میراث معنوی نسل‌های گذشته مردم یک جامعه را تشکیل می دهد که این میراث فرهنگی، معنوی، عبادی و […]
  • رشد کمّی شعر فاطمی؛فرصت یا تهدید؟

    رضا اسماعیلی

      درباره شعر فاخر و ارجمند«فاطمی» بسیاری از حرف‌ها گفته شده و بسیاری از حرف‌ها هنوز ناگفته مانده است که در این یادداشت – به اختصار- به بعضی از ناگفته‌ها در این باب اشاره می‌کنم. شعر فاطمی را می توان به موجودی تشبیه کرد که روز به روز جسمش پروار شده، ولی روحش همچنان نحیف و رنجور باقی مانده است. و صد البته این گفته به معنای نفی درخشش‌های معدودی از شاعران اصیل آیینی نیست. شاعران روشن اندیش، توانمند و کاربلدی که با اشراف به دقایق و ظرایف شعر فاطمی […]

      درباره شعر فاخر و ارجمند«فاطمی» بسیاری از حرف‌ها گفته شده و بسیاری از حرف‌ها هنوز ناگفته مانده است که در این یادداشت – به اختصار- به بعضی از ناگفته‌ها در این باب اشاره می‌کنم. شعر فاطمی را می توان به موجودی تشبیه کرد که روز به روز جسمش پروار شده، ولی روحش همچنان نحیف و رنجور باقی مانده است. و صد البته این گفته به معنای نفی درخشش‌های معدودی از شاعران اصیل آیینی نیست. شاعران روشن اندیش، توانمند و کاربلدی که با اشراف به دقایق و ظرایف شعر فاطمی […]
  • خلوت انس

      تار طلایی نورالدین میرفخرایی ۲۶ بهمن ۹۸، شصت و هفتمین سالروز تولد استاد«داریوش طلایی»،موسیقیدان مبرّز معاصر است. قطعه ای را که به همین مناسبت در تکریم مقام شامخ او سروده ام، تقدیم می کنم: چون طلایی به تار دست بَرَد از دلم غصّه هرچه هست بَرَد زخمه تار توست روح افزا از نوای تو کار ما به نوا تار تو مرهم شب تار است بهر تو تار،بهترین یار است بعد شهناز، آن جلیل نواز هست ساز تو در صلابت و ناز تار تو همچو تار شهنازی می بَرَد دل […]

      تار طلایی نورالدین میرفخرایی ۲۶ بهمن ۹۸، شصت و هفتمین سالروز تولد استاد«داریوش طلایی»،موسیقیدان مبرّز معاصر است. قطعه ای را که به همین مناسبت در تکریم مقام شامخ او سروده ام، تقدیم می کنم: چون طلایی به تار دست بَرَد از دلم غصّه هرچه هست بَرَد زخمه تار توست روح افزا از نوای تو کار ما به نوا تار تو مرهم شب تار است بهر تو تار،بهترین یار است بعد شهناز، آن جلیل نواز هست ساز تو در صلابت و ناز تار تو همچو تار شهنازی می بَرَد دل […]
  • نگاهی به آراء و اندیشه‌های لسان‌الغیب شیرازی از زبان خودش

    حافظ از زبان حافظ

    محتشم مؤمنی - بخش دوم و پایانی

      اشاره: دوپنجشنبه پیش(۳ بهمن ۹۸)در قسمت نخست این مقاله، درباره خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی،غزلسرای نامی کشورمان خواندیم که از زندگی و احوال شخصی وی اطلاع چندانی در دست نیست. و اگر نبود مقدمه مدوّن استاد محمد گلندام بر دیوان غزلیات این شاعر گرانمایه؛ چه بسا همین اطلاعات مختصر و اندک هم از حافظ وجود نمی داشت.به همین خاطر، به اعتقاد نگارنده، برای شناخت هرچه بیشتر این شاعر شیرین سخن، بهترین راه، مراجعه به اشعار به جای مانده ازاوست تا از این طریق بتوان تا حدودی به احوالات […]

      اشاره: دوپنجشنبه پیش(۳ بهمن ۹۸)در قسمت نخست این مقاله، درباره خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی،غزلسرای نامی کشورمان خواندیم که از زندگی و احوال شخصی وی اطلاع چندانی در دست نیست. و اگر نبود مقدمه مدوّن استاد محمد گلندام بر دیوان غزلیات این شاعر گرانمایه؛ چه بسا همین اطلاعات مختصر و اندک هم از حافظ وجود نمی داشت.به همین خاطر، به اعتقاد نگارنده، برای شناخت هرچه بیشتر این شاعر شیرین سخن، بهترین راه، مراجعه به اشعار به جای مانده ازاوست تا از این طریق بتوان تا حدودی به احوالات […]
  • خلوت انس

      خواهر و برادری شاعر «نازنین زهرا اروانه» و «رامین اروانه»، دو خواهر و برادر متولد استان ایلام هستند که هردو شاعرند؛ یعنی به جز این قرابت خونی و خانوادگی که دارند، در فضای شعری و ادبی نیز با هم قرابت دارند و هر دو اهل شعر و ادبیات و ذوق شاعرانه اند. و هر دو نیز صاحب کتاب و مجموعه شعر. چون خانم‌ها در فرهنگ ما مقدم اند، اول با معرفی «نازنین زهرا اروانه» شروع می کنیم که با تخلص «رز»شعر می سراید. این بانوی شاعر، در زمینه شعر،تاکنون […]

      خواهر و برادری شاعر «نازنین زهرا اروانه» و «رامین اروانه»، دو خواهر و برادر متولد استان ایلام هستند که هردو شاعرند؛ یعنی به جز این قرابت خونی و خانوادگی که دارند، در فضای شعری و ادبی نیز با هم قرابت دارند و هر دو اهل شعر و ادبیات و ذوق شاعرانه اند. و هر دو نیز صاحب کتاب و مجموعه شعر. چون خانم‌ها در فرهنگ ما مقدم اند، اول با معرفی «نازنین زهرا اروانه» شروع می کنیم که با تخلص «رز»شعر می سراید. این بانوی شاعر، در زمینه شعر،تاکنون […]
  • ژاک دریدا و نوشتارشناسی یا گراماتولوژی

    از میان کلمات…

    کیان رضوی

      آن که در علم نوشتار خواهد درخشید، همچون آفتاب خواهد درخشید. قراردادهای زبانی اهمیت زیادی برای تعامل میان انسان ها و درک مفاهیم از سوی انسان ها دارد. نگارش کلمات، یک مرحله پیچیده‌تر و تکامل در تاریخ زبان محسوب می شود. اما به‌راستی هنگامی که ما از نوشتار سخن می‌گوییم، از چه چیز سخن می‌گوییم؟ آیا نوشتار، امری مستقل از زبان است؟ آیا نوشتار، محدود به زبان الفبایی است؟ آیا زمانی که ما به یک تصویر یا نقاشی نیز می‌نگریم،آن را صرفاً می‌بینیم یا می‌خوانیم و می‌فهمیم؟ یعنی با […]

      آن که در علم نوشتار خواهد درخشید، همچون آفتاب خواهد درخشید. قراردادهای زبانی اهمیت زیادی برای تعامل میان انسان ها و درک مفاهیم از سوی انسان ها دارد. نگارش کلمات، یک مرحله پیچیده‌تر و تکامل در تاریخ زبان محسوب می شود. اما به‌راستی هنگامی که ما از نوشتار سخن می‌گوییم، از چه چیز سخن می‌گوییم؟ آیا نوشتار، امری مستقل از زبان است؟ آیا نوشتار، محدود به زبان الفبایی است؟ آیا زمانی که ما به یک تصویر یا نقاشی نیز می‌نگریم،آن را صرفاً می‌بینیم یا می‌خوانیم و می‌فهمیم؟ یعنی با […]
  • نگاهی به آراء و اندیشه‌های لسان‌الغیب شیرازی از زبان خودش

    حافظ از زبان حافظ

    محتشم مؤمنی - بخش نخست

      در میان شخصیت‌های برجسته و اثرگذار تاریخ در عرصه‌های گوناگون علمی، ادبی، سیاسی و… به افرادی بر می‌خوریم که علیرغم شهرت جهانی که دارند، اطلاعات ما از زندگانی و احوالات شان بسیار اندک است و از دوران حیات آنها اطلاع چندانی در دست نیست و مجموع آگاهی‌های ما از ایشان،گاه به یک صفحه هم نمی‌رسد‌ و به همین خاطر به مصداق: ان آثارنا تدل علینا فانظروا بعدنا الی آثار برای به‌دست آوردن شناختی نسبتاً مُتقن و محکم و وافی به مقصود، باید به آثار برجای مانده از آنها در […]

      در میان شخصیت‌های برجسته و اثرگذار تاریخ در عرصه‌های گوناگون علمی، ادبی، سیاسی و… به افرادی بر می‌خوریم که علیرغم شهرت جهانی که دارند، اطلاعات ما از زندگانی و احوالات شان بسیار اندک است و از دوران حیات آنها اطلاع چندانی در دست نیست و مجموع آگاهی‌های ما از ایشان،گاه به یک صفحه هم نمی‌رسد‌ و به همین خاطر به مصداق: ان آثارنا تدل علینا فانظروا بعدنا الی آثار برای به‌دست آوردن شناختی نسبتاً مُتقن و محکم و وافی به مقصود، باید به آثار برجای مانده از آنها در […]
  • خلوت انس

      قطعه ها ناهید دوستی ۱ پنجه می کشد به دل این عقل که جدی گرفته ای عشق را اینجا دلی تنگ نمی شود چه نشسته ای؟چشم به راه چه کس؟ ۲ شروع که می کنم،به نوشتن نمی دانم این واژه ها چرا نقاش می شوند و تصویر تو را می کشند. ۳ از انگشتانم چکه می کنند واژه ها بر دفتر خاطرات نمی دانم من دلتنگ توأم یا این شعرها؟… ۴ در سیاهی شب این چشمان توست که مرا به صبح گره می زند بتاب برمن که ریشه های […]

      قطعه ها ناهید دوستی ۱ پنجه می کشد به دل این عقل که جدی گرفته ای عشق را اینجا دلی تنگ نمی شود چه نشسته ای؟چشم به راه چه کس؟ ۲ شروع که می کنم،به نوشتن نمی دانم این واژه ها چرا نقاش می شوند و تصویر تو را می کشند. ۳ از انگشتانم چکه می کنند واژه ها بر دفتر خاطرات نمی دانم من دلتنگ توأم یا این شعرها؟… ۴ در سیاهی شب این چشمان توست که مرا به صبح گره می زند بتاب برمن که ریشه های […]

https://www.ettelaat.com/?cat=36&paged=19


اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: وادی ادبیات

تاريخ : سه شنبه ۱۸ آبان ۱۴۰۰ | 10:47 | تهيه وتنظيم توسط : حُجَّةُ الاسلام سیدمحمدباقری پور |