ورود حضرت معصومه(س) به قم از روزهای پرعظمت تاریخ این شهر است

ورود حضرت معصومه (سلام‌الله‌علیها) به قم

در ۲۳ ماه ربیع الاول سال ۲۰۱ هجری قمری واقع شده است.
حضرت فاطمه معصومه (سلام‌الله‌علیها)، دختر امام کاظم (علیه‌السّلام) و خواهر امام رضا (علیه‌السّلام) و یکی از بانوان بافضیلت خاندان اهل‌بیت (علیهم‌السّلام) است. ایشان بعد از یک سال از هجرت برادرش امام رضا (علیه‌السّلام) به خراسان، برای دیدار آن حضرت، به همراه عده‌ای از بنی هاشم راهی ایران شده و در ساوه گرفتار ماموران حکومت عباسی شدند. در آن زمان که شهر قم مرکز شیعیان بود، آن بانو وارد آن شهر شده و در آنجا مدتی سکونت داشتند که رحلت کردند.

پس از آنکه مامون عباسی در سال ۲۰۰ هجری امام رضا (علیه‌السّلام) را به خراسان، دعوت کرد، حضرت معصومه (سلام‌الله‌علیها) به همراه عده‌ای از برادران و بستگان، پس از یک سال به انگیزه دیدار برادر وارد ایران شد.

در کتاب «حضرت معصومه فاطمه ثانی» آمده است: «پس از ولایت‌عهدی امام رضا (علیه‌السّلام)، بنی‌هاشم، که مدت‌ها همواره تحت شکنجه و فشار حکام جور بودند با شنیدن این خبر به عنوان دیدار حضرت رضا (علیه‌السّلام) از مدینه به خراسان رهسپار شدند. این گروه در حدود ۴۰۰ نفر بودند در راس آن‌ها حضرت معصومه (سلام‌الله‌علیها) بود.» [۲]

حسن بن محمد بن حسن قمی می‌نویسد: «وقتی حضرت معصومه (سلام‌الله‌علیها) و همراهان به شهر ساوه رسیدند، ماموران حکومت عباسی با آن‌ها درگیر شدند و عده‌ای از آن‌ها را به شهادت رساندند. حضرت معصومه در همانجا بیمار شدند. از همراهیان سوال کرد از اینجا تا قم چقدر فاصله است؟ به ایشان عرض شد: ده فرسخ. حضرت فرمود: مرا از اینجا به قم منتقل کنید!

محمد محمدی اشتهاردی می‌نویسد: «پس از اینکه مامورین حکومت عباسی در ساوه جلوی کاروان حضرت معصومه را گرفتند حدود ۲۳ نفر از آن‌ها کشته شدند، گروهی اسیر و گروهی نیز متواری گردیدند. نقل شده که حضرت معصومه را عمال بنی عباس در ساوه مسموم کردند. آن حضرت در حال بیماری، قم را اختیار کرد، چون قم مرکز شیعیان بود از این‌رو رهسپار قم شد». [۳]

به این نکته باید توجه داشت که «از همان قرن اول هجری تشیع در قم رواج یافته بود و این شهر از سوی امامان شیعه به عنوان پناهگاه شعیه محسوب می‌شد و خیل عظیمی از پیروان اهل بیت (علیهم‌السّلام) را در خود جای داده بود از جملۀ این پیروان اهل بیت، خاندان اشعری بودند». [۴]

شیعیان قم پس از اطلاع از ورود حضرت معصومه (سلام‌الله‌علیها) به ساوه، خدمت ایشان رسیدند و از آن حضرت درخواست کردند به شهر قم تشریف‌فرما شوند.

علی‌اصغر فقیهی می‌نویسد: «قول درست این است که خبر ورود فاطمه معصومه به ساوه و (حرکت او به سوی قم) به مردم قم رسید. آل سعد اشعری اتفاق کردند که به خدمت او برسند و از ایشان درخواست نمایند به قم بیاید. از میان ایشان موسی بن خزرج «از اصحاب امام رضا (علیه‌السّلام)»[۵]

بیرون آمد و به شرف ملازمت فاطمه رسید. زمام ناقه او را گرفت و به جانب شهر کشید و به سرای خود فرود آورد». [۶]

ورود حضرت معصومه به قم تقریبا در ۲۳ ربیع الاول سال ۲۰۱ هجری بوده است.[۷]

یوسف علی یوسفی می‌نویسد: «حضرت معصومه روز یکشنبه ۲۳ ربیع الاول سال ۲۰۱ هجری قمری برابر با اول آبان‌ماه ۱۹۵ هجری شمسی شهر قم را با قدوم مبارکش منور ساخت». [۸]

خانه موسی بن خزرج که محل فرود آمدن حضرت معصومه است در آن روز در منتهی الیه سمت جنوب غربی شهر قم بوده... امروزه در محله «میدان میر» محلی است به نام ستیه «ستیه مخفف سیدتی است»[۹]

که مسجد و مدرسه‌ای در اطراف آن بنا کرده‌اند و از قدیم الایام سینه به سینه رسیده است که این مکان جای فرود آمدن حضرت فاطمه معصومه است.[۱۰]

قم - عضو مجلس خبرگان با بیان اینکه حرم حضرت معصومه(س) جویندگان علم را به‌سوی خود جذب می‌کند، گفت: ورود پر خیر و برکت کریمه اهل بیت(ع) به قم یکی از روزهای پر عظمت تاریخ این شهر است.

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها - مژگان فرهنگیان: حضرت معصومه(س) در ۲۳ ربیع‌الاول سال ۲۰۱ قمری به شهر قم وارد شده و مورد استقبال عده زیادی از مردم مشتاق و شیفته اهل بیت(ع) قرار گرفت که در اذهان، استقبال تاریخی مردم نیشابور از امام رضا(ع) تداعی می‌کرد.

در کتب تاریخی آمده که مأمون عباسی در سال ۲۰۱ (هجری قمری) حضرت امام رضا(ع) را به عنوان ولیعهد خود تعیین نمود. در این هنگام آن حضرت برای بستگان خود در مدینه و به خصوص برای حضرت معصومه(س) نامه‌ای نوشت و آنها را به خراسان دعوت نمود.

حضرت معصومه(س) به محض خواندن نامه امام رضا(ع) به خاطر علاقه زیاد به ایشان برای دیدار برادر و نشر علوم دینی عازم خراسان شد و با گروه بسیاری از امام زادگان و بستگان به‌سوی خراسان حرکت نمودند؛ اما حضرت معصومه(س) در میانه راه در شهر ساوه بیمار شدند و بنابراین شهر قم را برای اقامت برگزیدند.

هم‌چنین در تاریخ آمده که در این چند روزی که حضرت معصومه(س) در قم به سر می‌بردند، در سرای موسی بن خزرج عبادتگاهی داشتند که هم اکنون آن مکان مقدس با بنایی باشکوه مشخص و در کنار آن یک مسجد مجلل و چند حجره وجود دارد که به عنوان مدرسه علمیه ستیه در محل میدان میر قم خوانده می‌شود که این عبادتگاه را «بیت النور» نیز گویند که گواه نورانیت و صفای ممتاز او در ارتباط با خداست.

شیخ قرنی در کتاب خود چنین آورده که حضرت معصومه(س) هفده روز در قم بود و در این روزها به یاد برادرش حضرت رضا(ع) غمگین و گریان بود تا جان به جان آفرین تسلیم نمود، سرانجام آن حضرت بعد از شانزده یا هفده روز که در خانه موسی بستری بود، از دنیا رفت.

حضرت معصومه(س) هم برای دیدار برادر، ترویج دین و خلاصی از استبدادی که در مدینه وجود داشت، به سمت خراسان حرکت کردند

بعد از ورود حضرت معصومه(س) به قم و دفن پیکر مطهر آن حضرت در این سرزمین مقدس، علویان و سادات بیشتری به این شهر روی آوردند، توجه شیعیان به این نقطه فزونی یافت و علما و مشاهیر شیعه در طول تاریخ به این مکان مقدس توجه نشان دادند، مهاجرت به این شهر زیاد شد و موقعیت مذهبی قم تثبیت و استحکام تاریخی یافت.

قم با این ویژگی‌ها در میان شهرهای شیعه نشین از شهرت جهانی برخوردار شد و یکی از شهرهای مهم جهان اسلام به شمار آمده و از مراکز مهم فرهنگی و فقهی شیعه گردید و از همه مهم‌تر به عنوان هسته مرکزی و پایگاه اصلی بزرگ‌ترین و باشکوه‌ترین انقلاب در تاریخ جهان گردید.

دلایل سفر حضرت معصومه(س) به‌سوی ایران

حجت الاسلام سید محمد واعظ موسوی، عضو مجلس خبرگان رهبری در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، گفت: ورود پر خیر و برکت حضرت معصومه(س) به قم یکی از روزهای پر عظمت در تاریخ قم است.

وی ادامه داد: بعد از اینکه امام رضا(ع) از مدینه به سمت خراسان تشریف آوردند، حضرت معصومه(س) به خاطر علاقه به برادرشان که امامش هم بود بار سفر را بست، چرا که دوری امام رضا(ع) برای ایشان بسیار سخت بود.

استاد حوزه علمیه قم افزود: حضرت معصومه(س) برای در امان ماندن از فشارهای حکام در مدینه و پیوستن به ملت وفادار ایران اسلامی که همواره در علاقه به اهل بیت(ع) زبانزد بودند قصد سفر به‌سوی ایران کردند.

حجت الاسلام واعظ موسوی عنوان کرد: حضرت معصومه(س) تا ساوه آمدند و به خاطر بیماری ایشان تصمیم بر این شد که به شهر قم سفر کنند که بزرگان شیعه در این شهر اقامت داشتند.

استقبال کم‌نظیر مردم از بانوی کرامت

این استاد حوزه علمیه قم تصریح کرد: مردم قم به محض شنیدن این خبر شهر را آماده ورود ایشان کردند و حضرت با قدوم خویش نزول اجلال فرمودند و هنوز هم پس از ۱۲ قرن حرم ایشان پرتو افشانی کرده و عاشقان ولایت و شیفتگان اهل بیت(ع) و جویندگان علم را به سمت خود جذب می‌کند.

وی ادامه داد: رونق علمی شهر قم را امام صادق(ع) ده‌ها سال قبل از ورود حضرت معصومه(ع) به شهر قم، پیش‌بینی کرده و فرموده بود: «زمانی می‌رسد که از قم علم و دانش به دیگر شهرها از شرق تا غرب عالم منتشر می‌شود تا جایی که این شهر اسوه و الگوی شهرهای دیگر گشته و هیچ‌کس در روی زمین باقی نمی‌ماند که از قم به او بهره‌های علمی و دینی نرسد تا آنکه زمان ظهور حجت خدا و قائم ما فرا رسد.»

حضرت معصومه(س) با سفر خود به سمت ایران به دنبال نشر دین هم بودند

حجت الاسلام عسگر دیرباز، عضو مجلس خبرگان رهبری نیز در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: به دنبال فعالیت‌های امام باقر(ع) و امام صادق(ع) که باعث شده بود معارف اهل بیت(ع) رشد کند؛ دوران امام کاظم(ع) با خلافت هارون مواجه بود که هارون خلیفه مقتدری بود و همین اقتدار او موجب شده بود که مخالفین خود را زندانی کرده بود.

وی ادامه داد: در اثر این اختناق و فشارها اهل بیت(ع) تحت فشار شدید حاکمیت بودند در نتیجه برای رهایی از ظلم از شهر مدینه خارج می‌شدند و به مکان‌های جغرافیایی مختلف می‌رفتند و این پراکنده شدن موجب ترویج دین و خوبی‌ها می‌شد و هم جایگاه و منزلت اهل بیت(ع) بیشتر مطرح می‌شد و در این راستا حرکت امام رضا(ع) و حضرت معصومه(س) را می‌توانیم به خوبی تحلیل کنیم.

رئیس دانشگاه قم افزود: به دنبال حرکت امام رضا(ع) به خراسان حضرت معصومه(س) هم حرکت کردند که در جاهای دیگر نشر دین کنند که شدت حاکمیت هم وجود نداشت.

وی تصریح کرد: حضرت معصومه(س) هم برای دیدار برادر، ترویج دین و خلاصی از استبدادی که در مدینه وجود داشت، به سمت خراسان حرکت کردند.

یکی دیگر از برکات وجود حرم مطهر حضرت معصومه(س) در شهر قم، رونق گرفتن حوزه علمیه است

حجت الاسلام دیرباز عنوان کرد: حضرت معصومه(س) وقتی به نزدیکی ساوه رسیدند بیمار شدند و نزدیک‌ترین مکان شهر مقدس قم بود و چون احادیث مربوط به اهمیت قم در زمان امام صادق(ع) مطرح شده بود لذا ایشان این شهر را برای اقامت خویش برگزیدند.

وی یادآور شد: مردم قم استقبال شایانی از حضرت معصومه(س) انجام دادند و مردم با احترام در بهترین جای شهر ایشان را منزل دادند.

برکات حضور بانوی کرامت در شهر قم

ورود حضرت معصومه(س) به شهر قم دارای برکات فراوانی برای این شهر بوده و از به خاطر حضور کریمه اهل بیت(س) این شهر همه جهات رو به پیشرفت نهاده است.

یکی دیگر از برکات وجود حرم مطهر حضرت معصومه(س) در شهر قم، رونق گرفتن حوزه علمیه است. هم چنین امروزه به برکت معنوی حضرت فاطمه معصومه(س)، مراجع، فقیهان و مجتهدان در این شهر نورانی و ملکوتی حضور دارند که مورد توجه جهانیان می‌باشد.

ورود حضرت معصومه(س) به قم از روزهای پرعظمت تاریخ این شهر است

روز ورود حضرت معصومه(س) "روز قم" نامگذاری شد - خبرگزاری ایسنا

مجموعه اشعار ورود حضرت معصومه(س) به شهر قم - حوزه نت

سالروز ورود حضرت معصومه(س) به قم - خبرگزاری فارس

اشعار ورود حضرت معصومه(س) به قم - امام هشت

ورود حضرت معصومه (س) به شهر قم - بلاغ

ورود حضرت معصومه به قم - ویکی فقه

حَضرتِ معصومه سَلامً عَلَیک

حَضرَتِ معصومه سَلامً عَلَیک - بانویِ مظلومه سَلامً عَلَیک

ای که بُوَد آن حَرَمَت غَرقِ نُور - زَینبِ دَورانی وَ هستی صَبور

خواهَرِ سُلطانِ خراسان تویی - نُورِ درخشنده یِ ایران تویی

خواهرِ خورشیدی وَ خُود همچُو ماه - در سُخَنِ تو نَبُوَد اِشتباه

دُخترِ اَرزنده یِ ایران تویی - خواهرِ خورشیدِ خراسان تویی

مَعدَنِ جود و کَرَمی، چون رضا - نشانی اَز فاطمه وَ مرتضی

عَمَّه ساداتی وَ هَم فاطمه - حُبِّ تو باشَد به دِلِ ما هَمَه

بَعدِ رضا مَلول و حیران شُدی - تو رَه سِپَر بِسُویِ ایران شُدی

هَمرَهِ تو پنج برادر شُدند - دَر این سفَر بَهرِ تو یاوَر شُدند

جعفر و فضل، قاسم و هادی و زَید - هَمرَه تُو، جمله بلاشرط و قَید

رَنجِ سَفَر جُمله خریده به جان - سُویِ رضا شدند، جانِ جهان

طَیِّ طریق است، به عِشقِ اِمام - رسیده در یِک بَلَدی ساوه نام

به ساوه دُشمَن رَهِ آنان بِبَست - رِشته یِ این عاشقی اَز هَم گُسَست

ساوه شُدند، تیرِ بَلا را هَدَف - حمله شُد اَز سویِ یکی بی شَرَف

بی شَرَفی بِسانِ شمر و یزید - برادران کرده در آنجا شهید

بیست و سه تَن شهیدِ راهِ خدا - به ساوه شُد جُمله یِ آنان فدا

مُحافظینت زِ یَمین و یَسار - شُدی از آن بِسُویِ قُم رَه سپار

موسی خَزرَج بِشُدَت میزبان - خانه یِ او گَشت نگینِ جهان

به هفده روز چون که تو دَر قُم بُدی - قبله گَهِ حاجتِ مردم بُدی

«خانه یِ موسی»، شُده چون کوهِ طور - موسِیِ خَزرَج شده غَرقِ سُرور

«مدرسه یِ سِتّیّه»، «میدانِ میر»- مَحَلِّ دیدار، زِ بُرنا و پیر

جایِ عبادت شده چون «بیتِ نور» - تو همچو داوود بِخواندی زَبور

رِحلتِ تو گشت، پس از هیفده - خانه یِ موسی شُده ماتمکده

شُدی شَهید، ای مَهِ نیکونهاد - دَفنِ تو با رضا شد و با جواد

مَدفَنِ تو شُد حَرَمی با صَفا - جایِ دُعا بَرایَ اَهلِ وَفا

قُم شُده دریا و تو همچون صَدَف - قُم ز ورودِ تو گرفته شَرَف

فاطمه یِ ثانیِ ایران شُدی - مَنبَعِ اَلطافِ فراوان شُدی

شُدی به قُم آینه دارِ علی - عِصمَتِ زهرا زِ تو شُد مُنجَلی

مدینه را فاطمه گَر هَست گُم - فاطمه یِ ثانیه باشد به قُم

زینتِ قُم دُخترِ کاظِم شده - با مَلَک و حُور مُلازِم شده

با شَرَف اَز قَبرِ شُما، قُم شده - قبله گَهِ حاجتِ مردُم شده

دَر حَرَمَت چونکه بِیائیم، ما - حاجتِ خود را بِنَمائیم، ما

هَر گِرِه از لُطفِ تو وا میشَوَد - دَرد و اَلَم با تو دَوا میشَوَد

معجزه ها، بَس زِ تو دیدیم ما - بَس قِصَص از تو بِشنیدیم ما

صحن و سرا یِ تو بود چون بِهِشت - باقری این مدیحه بهرت نوشت

سروده شده ایام رحلت و شهادت حضرت معصومه علیها سلام پائیز1402

وبلاگ اشعار باقری

http://asharebageri.blogfa.com

مشاهده کتاب مجموعه اشعار باقری

http://dl.hodanet.tv/fileshtml/asharebageri.htm

کانال یار خراسانی

https://splus.ir/yarekhora-sanirahabar