چرا رئیس جمهورِ شهید آیت ا... رئیسی در قلب مردم ایران ماندگار شد؟ چه کسانی می توانند کاندیدای ریاست جمهوری شوند؟ برنامه زمان بندی تا آغاز دولت جدید چیست ؟و...
توکلی-حالا دیگر در کنار همه واژگانی که زیبنده است، «رئیس‌جمهور شهید» را هم باید اضافه کنیم؛ خیلی سخت است بگوییم آیت‌ا... سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور فقید؛ خادم الرضا، خادم مردم، سید محرومان، رئیس جمهور مردمی و رئیس جمهور انقلابی صفات بارزتری است که با او در کلام و نوشته‌هایمان پررنگ‌تر نقش بست.پس از اعلام خبر سانحه برای بالگرد ریاست جمهوری و درحالی که همچنان امیدها برای سلامت رئیس دولت زنده بود، اوایل صبح روز گذشته بود که پهپادها محل سقوط بالگرد حامل رئیس جمهور و همراهان ایشان را پیدا کردند. با اعلام مختصات بالگرد رئیس جمهور امدادگران و نیروهای مردمی به سمت محل سقوط بالگرد روانه شدند. کمی بعد اعلام شد که متاسفانه اثر حیاتی از هیچ یک از سرنشینان این بالگرد یافت نشده است و نشانه‌ها از شهادت همه آن ها حکایت داشت. دقایقی بعد خبر شهادت از صدا و سیما اعلام شد. پس از اعلام خبر شهادت وضعیت هویت شهدا موضوعی بود که رئیس سازمان مدیریت بحران به آن اشاره و توضیحاتی در این باره ارائه کرد :« پیکر شهدا با وجود این که سوخته بودند قابل شناسایی بود و توسط امدادگران به آمبولانس‌ها انتقال داده شد و به معراج شهدای تبریز منتقل شدند.تنها پیکر آیت‌ا...آل هاشم امام جمعه تبریز از نظر ظاهری وضعیت بهتری نسبت به دیگر شهدا داشت و کمتر دچار سوختگی شده بود چراکه وی بعد از سانحه هوایی تا یک ساعت زنده بوده و حتی با آقای غلامحسین اسماعیلی رئیس دفتر رئیس‌جمهور ارتباط تلفنی برقرار کرده بود.برای شناسایی هیچ کدام از پیکر شهدا به آزمایش DNA نیازی نشد چراکه کاملاً قابل شناسایی بودند.» هیئت دولت نیز در پی شهادت رئیس جمهور و هیئت همراه در بیانیه ای اعلام کرد :« مسیر پرافتخار و خدمت با تأسی به روحیه خستگی ناپذیر آیت ا...رئیسی قهرمان و خادم ملت و یار وفادار رهبری ادامه خواهد داشت و کوچک ترین خللی در مدیریت جهادی کشور ایجاد نخواهد شد.» در همین راستا گفته شد حجت الاسلام آل هاشم، نماینده ولی‌فقیه و امام جمعه تبریز، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، مالک رحمتی استاندار آذربایجان شرقی، سردار سید مهدی موسوی فرمانده یگان حفاظت رئیس‌جمهور و سرهنگ خلبان سید طاهر مصطفوی، سرهنگ خلبان محسن دریانوش و سرگرد فنی بهروز قدیمی همراهان رئیس جمهور در این سانحه تلخ بودند.
جزئیات برنامه تشییع و تدفین
اما درخصوص برنامه تشییع و تدفین رئیس جمهور و همراهان ایشان؛ مدیرکل تبلیغات اسلامی آذربایجان شرقی گفت:« سه شنبه پیکر شهید آیت‌ا.... رئیسی و هیئت همراه از میدان شهدای تبریز به‌سمت فرودگاه بدرقه خواهند شد و از آن جا به تهران منتقل می‌شوند.» وی با بیان این که اقامه نماز بر پیکر مطهر شهدا روز چهارشنبه توسط مقام معظم رهبری انجام می‌شود، افزود:«پیکر رئیس جمهور محبوب روز پنج شنبه در مشهد تدفین می‌شود. پیکر امام جمعه محبوب روز پنج شنبه در تبریز و پیکر استاندار جوان و پرتلاش آذربایجان شرقی نیز همان روز در شهرستان مراغه تدفین می‌شود.» همچنین برخی رسانه ها گزارش دادند که پوتین برای مراسم تشییع به تهران خواهد آمد.آصف علی زرداری هم به نمایندگی از پاکستان در مراسم خاک سپاری آیت ا... سید ابراهیم رئیسی شرکت خواهد کرد.
انتخاب رئیس جمهور و اصل ۱۳۱
اما یکی از سوالاتی که این روزها مورد توجه قرار گرفته، این است که تکلیف کرسی ریاست قوه مجریه چه می شود. مسئله ای که اصل 131 قانون اساسی به آن پاسخ داده است.در همین راستا اصل ۱۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران از تشکیل شورایی برای اداره امور اجرایی کشور برای مدت ۵۰ روز و تدارک انتخابات ریاست جمهوری روایت داشته و می گوید :«در صورت فوت، عزل، استعفا، غیبت یا بیماری بیش از دو ماه رئیس‌جمهور یا در موردی که مدت ریاست جمهوری پایان یافته و رئیس‌جمهور جدید بر اثر موانعی هنوز انتخاب نشده یا امور دیگری از این قبیل، معاون اول رئیس‌جمهور با موافقت رهبری اختیارات و مسئولیت‌های وی را بر عهده می‌گیرد و شورایی متشکل از رئیس مجلس و رئیس قوه قضاییه و معاون اول رئیس‌جمهور موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت ۵۰ روز رئیس‌جمهور جدید انتخاب شود، در صورت فوت معاون اول یا امور دیگری که مانع انجام وظایف وی گردد و نیز در صورتی که رئیس‌جمهور معاون اول نداشته باشد مقام رهبری فرد دیگری را به جای او منصوب می‌کند.»
مخبر مسئول اجرایی کشور شد
از همین رو و بر اساس قانون اساسی، رهبر معظم انقلاب در پی شهادت آیت ا... رئیسی، پیام تسلیتی صادر و در بخشی از آن پیام اعلام کردند : «جناب آقای مخبر طبق اصل ۱۳۱ قانون اساسی در مقام مدیریت قوه مجریه قرار می‌گیرد و موظف است به همراهی رؤسای قوای مقننه و قضاییه ترتیبی دهند که ظرف حداکثر 50 روز رئیس جمهور جدید انتخاب شود.» با این حساب با موافقت رهبر معظم انقلاب محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور به همراه محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی و غلامحسین محسنی اژه‌ای رئیس قوه قضاییه مدیریت قوه مجریه را تا زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری بر عهده خواهد گرفت.صبح روز گذشته نیز جلسه فوق العاده هیئت دولت به ریاست مخبر با حضور اعضای دولت برگزار شد که مصوباتی در پی داشت و امور جاری کشور پیگیری شد.قالیباف و محسنی اژه ای ، روسای دو قوه مقننه و قضاییه ضمن تسلیت به رهبری معظم انقلاب ،مردم شریف ایران و معاون اول رئیس جمهور و اعضای دولت بر همکاری کامل با مخبر برای انجام وظایف قوه مجریه تاکید کردند .محمدصالح جوکار رئیس کمیسیون امور داخلی کشور و شورا‌های مجلس نیز در گفت وگو با رویداد ۲۴ درباره تکلیف اعضای این شورای سه نفره برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری می‌گوید: رئیس دولت که معاون اول باشد وقتی از رهبری تایید گرفت، حکم رئیس دولت را دارد و اداره امور دولت بر عهده اوست در نتیجه دیگر روسای قوای مقننه و قضاییه کاره‌ای نیستند و می‌توانند کاندیدا شوند.رئیس کمیسیون امور داخلی کشور تاکید کرده: از بین این سه نفر فقط آقای مخبر است که نمی‌تواند کاندیدا شود و قالیباف و محسنی اژه‌ای مانع قانونی برای کاندیداتوری ندارند.او گفته: اگر مخبر تصمیم به کاندیداتوری داشته باشد، باید استعفا کند و در این صورت این به رهبری بستگی خواهد داشت که تصمیم بگیرد متولی امر دولت در مدت استعفا چه کسی باشد.جوکار می‌گوید درباره رئیس جمهور‌ها چنین منعی وجود ندارد، اما از آن جایی که در مورد اخیر، معاون اول رئیس اداره دولت شده و نه رئیس جمهور، بنابراین متولی اجرای انتخابات است و بر اساس قانون اساسی باید قبل از کاندیداتوری استعفا کند.به گفته رئیس کمیسیون داخلی مجلس، سیاست کلی انتخابات را رهبری سال ۹۵ ابلاغ کرده و یکی از بند‌های آن این است که محدودیت‌های حضور کاندیداها در عرصه انتخابات برداشته شود. یکی از بحث‌های جدی ما همیشه این بوده که بر اساس این سیاست‌های کلی، اگر افراد مسئولیتی دارند، زیاد دست و پای آن‌ها برای کاندیداتوری بسته نشود تا تنوع در انتخابات ریاست جمهوری را داشته باشیم.
ریاست جمهوری بعدی ،یک ساله یا چهار ساله؟
در همین راستا هادی طحان نظیف نیز در برنامه زنده تلویزیونی درباره جانشینی رئیس جمهور فقید با تشریح روند اجرای اصل ۱۳۱ قانون اساسی، اعلام کرد در پایان این ۵۰ روزی که معاون اول رئیس جمهور ریاست شورای متشکل از رؤسای دو قوه دیگر و معاون اول رئیس جمهور را بر عهده دارد، رئیس جمهور منتخب به مدت ۴ سال در سمت ریاست قوه مجریه خواهد بود.به گفته سخنگوی شورای نگهبان، این موضوع علاوه بر این که در قانون اساسی هم آمده، رویه دوره های قبل هم بوده است کما این که وقتی محمدعلی رجایی به شهادت رسید، حضرت آیت ا... خامنه ای برای دوره ۴ ساله در کسوت رئیس جمهور منتخب مردم ایران قرار گرفت.بنابراین با اعلام سخنگوی شورای نگهبان، برخی اظهارنظرها مبنی بر این که قانون اساسی درخصوص این که رئیس جمهور منتخب، مدت باقی مانده از رئیس جمهور فقید را ادامه می دهد یا یک دوره جدید مستقر خواهد شد، نیاز به تفسیر شورای نگهبان دارد، محلی از اعراب نخواهد داشت . در همین راستا علی فتاحی، قائم مقام پژوهشکده شورای نگهبان توضیحات بیشتری در این باره ارائه کرد و گفت :« با اجازه و موافقت رهبری همه مسئولیت‌های رئیس جمهور برای بازه زمانی ۵۰ روزه به معاون اول سپرده می‌شود تا زمانی که مخبر جانشین رئیسی است، نمی‌توان به وزرا رأی اعتماد داد یا آن ها را استیضاح کرد.رئیس جمهوری قائم به شخص است، الان دوره ریاست جمهوری رئیسی به پایان رسیده و رئیس جمهور جدید برای دوره ۴ ساله توسط مردم انتخاب می‌شود و طول دوره رئیس جمهور جدید به صراحت در قانون اساسی آمده است.روال برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، همان روال عادی انتخابات است؛ ۵ روز زمان ثبت‌نام، ۱۰ روز زمان بررسی صلاحیت‌ها و بعد هم تبلیغات انتخاباتی.»
بعد از ۴۳ سال، دوره مجلس و ریاست جمهوری همزمان خواهد شد
نکته جالب توجه اما در برگزاری انتخابات در سال جاری، این است که بعد از ۴۳ سال، دوره مجلس و ریاست جمهوری همزمان خواهد شد. موضوعی که حسام الدین آشنا در توئیتی به آن اشاره کرده و در واکنش به شهادت رئیسی و هیئت همراه وی در یک سانحه هوایی توئیت کرد: در سال ۱۴۰۳، بعد از ۴۳ سال، دوره مجلس و ریاست جمهوری همزمان خواهد شد.این اصلاحِ زمان بندی، ناخواسته، تأثیرات مهمی بر ساختار، فرایند و روند سیاست‌گذاری عمومی و هماهنگی قوا در جمهوری اسلامی ایران خواهد داشت.» این هم سالی شدن انتخابات مجلس و ریاست جمهوری مورد توجه برخی تحلیل گران نیز قرار گرفته و برخی تاکید کردند که این موضوع ناچار فضای سیاسی ایران را به سمت نوعی از تحزب خواهد برد. در همین زمینه برخی رسانه ها گمانه هایی درخصوص زمان بندی انتخابات ریاست جمهوری 1403 مطرح کردند و درخصوص جدول زمان بندی تا انتخاب دولت چهاردهم مدعی شدند :« تشکیل شورای سه‌نفره برگزاری انتخابات | ۳۱ اردیبهشت/ تشکیل هیئت‌های اجرایی | یکم تا ۳ خرداد/ ثبت‌نام داوطلبان ریاستجمهوری | ۳ تا ۷ خرداد/ بررسی و تایید صلاحیت‌ها توسط شورای نگهبان | ۸ تا ۱۱ خرداد/ انتشار رسمی اسامی کاندیداها | ۱۲ خرداد/فرصت تبلیغاتی نامزدها | ۱۳ تا ۳۰ خرداد/ رای‌گیری و برگزاری انتخابات | یکم تیر.»
8 تیر ،روز برگزاری انتخابات
اما در جلسه ای که دیشب به میزبانی مخبر و با حضور اژه ای، قالیباف و همچنین معاون حقوقی رئیس جمهور، قائم مقام شورای نگهبان و معاون سیاسی وزیر کشور در محل ساختمان دولت برگزار شد، راجع به نحوه اجرای اصل ۱۳۱ قانون اساسی مبنی بر طی فرایند انتخابات ریاست جمهوری در مدت ۵۰ روز بحث و تبادل نظر شد.بر این اساس، زمان‌بندی فرایند انتخابات شامل زمان تشکیل هیئت های اجرایی، ثبت نام نامزدها، تبلیغات و روند برگزاری مورد بررسی قرار گرفت و مقرر شد با توجه به توافق اولیه شورای نگهبان، انتخابات برای تعیین رئیس جمهور جدید در تاریخ ۸ تیرماه ۱۴۰۳ برگزار شود.
در بررسی شرایط جوی پرواز رئیس‌جمهور کوتاهی شده است؟
اما فارغ از کم و کیف پرونده حقوقی اصل 131 قانون اساسی و وضعیت کشور در فقدان رئیس جمهور، یکی از موضوعاتی که طی ساعات گذشته مورد توجه بسیاری قرار گرفته، چرایی رخداد این سانحه بوده است. موضوعی که باعث شد در اولین ساعات روز گذشته سرلشکر باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح کشور هیئت عالی رتبه‌ای را با مسئولیت سردار خلبان علی عبدالهی (معاون هماهنگ کننده ستادکل نیروهای مسلح) به همراه کارشناسان متخصص و فنی کشوری و لشکری مامور بررسی ابعاد و علل سانحه سقوط بالگرد رئیس‌جمهور کند که در محل وقوع حادثه در آذربایجان‌شرقی حاضر شدند و بررسی سانحه را آغاز کردند. در این میان اما برخی از کارشناسان بر اساس یافته های اولیه نظرات خود را با رسانه ها در میان گذاشتند. در همین راستا فتح ا... امی، عضو گروه هوافضای دانشگاه تربیت مدرس و رئیس سابق پژوهشگاه هوافضا، درباره علت احتمالی و اصلی سقوط بالگرد رئیس جمهور از کوتاهی در بررسی شرایط جوی سخن گفت و اظهار کرد:« سوانحی که در کشور رخ می‌دهد سازمان هواپیمایی یک هیئت فنی را تعیین می‌کند که منطقه سقوط و شرایط را بررسی می‌کنند. تا قبل از اعلام نظر آن‌ها هیچ اظهار نظری نمی‌توان کرد. مسئله بسیار پیچیده و فنی است. در کل می‌توان گفت که در بررسی شرایط جوی کوتاهی شده است. تمام هواگرد‌ها و هواپیما‌ها، قبل از پرواز چک فنی می‌شوند و اجازه پرواز می‌گیرند. برای خود من در یکی از ماموریت‌ها حادثه مشابهی پیش آمد. ما بالگردی را سوار شدیم و کمی که از زمین فاصله گرفتیم تمام تجهیزات از کار افتاد. بالگرد اگر موتورش هم از کار بیفتد، می‌تواند به صورت آزاد زمین بنشیند و حادثه‌ای رخ ندهد. ما، چون در فاصله کمی بودیم و منطقه هموار بود حادثه رخ نداد.» امی به اتفاقات مشابه در حوادث هوایی اشاره کرد: «شرایط جوی در بازگشت سفر رئیس جمهور مورد توجه قرار نگرفته که بالگرد دچار حادثه شده است. آن شرایط اصلاً مناسب پرواز نبوده و همان اتفاقی که برای هواپیمای آسمان در یاسوج و هواپیمای آقای دادمان افتاد، تکرار شد. البته به آقای دادمان گفته بودند که پرواز نکنید و خلبان ایران هم قبول نکرد و یک خلبان روس نشسته بود.» رئیس سابق پژوهشگاه هوافضا درباره ادعای قدیمی بودن تجهیزات هوایی ایران اظهار کرد: هواپیما با هر سن و سالی، اگر استاندارد‌ها را پشت سر بگذارد مانعی برای پرواز ندارد. قبل از پرواز اگر کارشناس‌ها مجوز صادر کنند مشکلی برای پرواز نیست. ما در آمریکا هم هواپیما‌های سن بالا داریم. البته به طور کلی متوسط سنی هواپیما‌ها، نباید از ۱۵ سال بیشتر باشد، اما در کشور ما ۲۵ سال است.» محمد جواد ظریف نیز در گفت و گوی اخیر خود در لابه لای سخنانش گریزی به این سانحه هوایی زد و از تحریم ها در صنعت هوایی انتقاد کرد و گفت :« مقصر فاجعه سقوط هلی کوپتر رئیس جمهور، آمریکاست که علی رغم دستور دیوان بین‌المللی دادگستری، فروش قطعات هواپیما و هوانوردی را به ایران تحریم کرده است.این ها در فهرست جنایات آمریکا علیه ایران ثبت خواهد شد.» با وجود این و همان طور که این کارشناس بیان کرده باید منتظر بررسی های بیشتر در این زمینه بود. با وجود این روسیه آمادگی خود را برای کمک به علت‌یابی سانحه بالگرد رئیس‌جمهور اعلام کرد. شویگو، دبیر شورای امنیت ملی فدراسیون روسیه اظهار کرد:« من یقین دارم که کار او ادامه خواهد یافت و یاد او برای قرن‌ها حفظ خواهد شد. این جانب آمادگی خود را برای ارائه تمامی کمک‌های لازم جهت تعیین دلایل واقعی سقوط بالگردی که آقای رئیسی در آن بود، تایید می‌کنم.»
جوان - خبر (سانحه هوایی) اگرچه هولناک است اما رهبر فرزانه و حکیم انقلاب به مردم اطمینان داد که اختلالی در کار کشور به‌وجود نخواهد آمد. مردم ایران به آن چه اراده خداوند برای آنان رقم بزند، تسلیم هستند و رضای پروردگار را می‌جویند.
هم میهن - در صورت وقوع هر اتفاقی و فارغ از هر گونه نقدی، باید نسبت به زحمات آقای رئیسی در این مدت سه سال که عهده‌دار دولت بود، با احترام نگریست.
فرهیختگان - افتتاح سد قیزقلعه اگرچه اقدام مهمی در مناسبات دو کشور است اما اتفاقی نیست که بتواند ماهیت روابط دو کشور را تحت‌تاثیر قرار دهد یا آن را دگرگون کند، چون اساسا اتفاق مهمی در حوزه‌هایی که تا به امروز به‌عنوان حوزه‌های مورد اختلاف شناخته می‌شد، به‌وجود نیامده است. به‌عنوان مثال در حوزه مسائل مرتبط با جعل هویت، فرهنگ و تمدن، آذربایجان یک رویکرد ضدایرانی و ضدشیعی داشته و هیچ تغییر جدی در سیاست این کشور به‌وجود نیامده است یا در مسئله سرکوب شیعیان و اعمال فشار بر جریان‌های شیعی در داخل خاک آذربایجان، هیچ تغییری حاصل نشده است. حتی در مسئله‌ای مثل همکاری با رژیم‌صهیونیستی درحالی‌که همه کشورهای مسلمان اقدامات رژیم را در غزه محکوم کردند و زیر سوال بردند اما جمهوری آذربایجان تنها کشور مسلمانی بود که نه‌تنها اقدامات رژیم را محکوم نکرده بلکه روابط خودش را توسعه داده است.
کیهان - ولی نصر مشاور ارشد دولت اوباما و استاد مطالعات خاورمیانه در دانشگاه جانز هاپکینز می‌گوید: آمریکا و اسرائیل می‌خواهند از عربستان و کشورهای عربی به عنوان سپر بلا در مقابل ایران استفاده کنند اما سپر بلا شدن و خسارت دیدن، چیزی نیست که کشورهای عربی بخواهند.
رجانیوز نوشت: رئیس پلیس سایبری کشورگفت: در راستای انجام وظایف ذاتی و ماموریت‌های محوله با دقت تمام در حال رصد فضای مجازی هستیم. در شرایط کنونی و حساس، ضمن عدم توجه به شایعات و اخبار غیر واقعی، از انتشار هرگونه محتوایی که به هر نحوی باعث تحریک و تشویش احساسات عمومی می‌شود، خودداری کنید.
حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی درگذشت شهادت‌گونه حجت‌الاسلام والمسلمین سیّدابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور اسلامی ایران، دکتر امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، حجت‌الاسلام‌والمسلمین آل‌هاشم نماینده ولی‌فقیه در آذربایجان شرقی، دکتر رحمتی استاندار آذربایجان شرقی و همراهان گرامی ایشان در سانحه هوایی را تسلیت گفتند. متن پیام تسلیت رهبر انقلاب اسلامی به این شرح است:
بسم الله الرّحمن الرّحیم
انا لله و انا الیه راجعون
با اندوه و تاسف فراوان خبر تلخِ درگذشتِ شهادت گونه عالم مجاهد، رئیس جمهور مردمی و با کفایت و پرتلاش، خادم‌الرضا علیه السلام جناب حجت الاسلام و المسلمین آقای حاج سید ابراهیم رئیسی و همراهان گرامی ایشان رضوان الله علیهم را دریافت کردم.
این حادثه ناگوار در اثنای یک تلاش خدمت‌رسانی اتفاق افتاد؛ همه مدت مسئولیت این انسان بزرگوار و فداکار چه در دوران کوتاه ریاست جمهوری و چه پیش از آن، یکسره به تلاش بی‌وقفه در خدمت به مردم و به کشور و به اسلام سپری شد.
رئیسی عزیز خستگی نمی شناخت. در این حادثه تلخ، ملت ایران، خدمتگزار صمیمی و مخلص و باارزشی را از دست داد. برای او صلاح و رضایت مردم که حاکی از رضایت الهی است بر همه چیز ترجیح داشت. از این رو آزردگی‌هایش از ناسپاسی و طعن برخی بدخواهان، مانع تلاش شبانه روزیش برای پیشرفت و اصلاح امور نمی شد.
در این حادثه سنگین شخصیت‌های برجسته‌ای مانند حجت‌الاسلام آل هاشم امام جمعه محبوب و معتبر تبریز، جناب آقای امیر عبداللهیان وزیر خارجه مجاهد و فعال، جناب آقای مالک رحمتی استاندار انقلابی و متدین آذربایجان شرقی و گروه پروازی و دیگر همراهان نیز به رحمت الهی پیوستند.
این‌جانب پنج روز عزای عمومی اعلام می کنم و به ملت عزیز ایران تسلیت می گویم. جناب آقای مخبر طبق اصل ۱۳۱ قانون اساسی در مقام مدیریت قوه مجریه قرار می گیرد و موظف است به همراهی رؤسای قوای مقنّنه و قضاییه ترتیبی دهند که ظرف حداکثر 50 روز رئیس جمهور جدید انتخاب شود.
در پایان تسلیت صمیمی خود را به مادر گرامی جناب آقای رئیسی و همسر فاضل و بزرگوار ایشان و دیگر بازماندگان رئیس جمهور و خانواده‌های محترم همراهان به‌ویژه والد ماجد جناب آقای آل هاشم معروض می‌دارم و صبر و تسلای آنان و رحمت الهی برای درگذشتگان را مسئلت می‌کنم.
سیّدعلی خامنه‌ای
31/۲/1403
گلستان را به آتش می کشد داغ تو ابراهیم
مجاور-همه و همه حتی کسانی که در مرزبندی های سیاسی با دولت سید ابراهیم رئیسی زاویه داشتند، در یک نکته متفق بودند و آن این که رئیس جمهور شخصی صادق، مردمی و دل‌پاک بود. همین هم باعث شد که حتی آنانی که به او رای ندادند با شنیدن خبر شهادتش در بهت و غم فرو روند. تجمعات مردمی در برخی نقاط شهرها و حضور مردم در خیایان ها و واکنش های کاربران فضای مجازی حکایت از آن داشت که ایران عزیزی را از دست داده است. چهره های شناخته شده از طیف‌های گوناگون سیاسی و فعالان فضای مجازی هر یک ضمن تسلیت در غم از دست دادن رئیس دولت، به شکلی به این حادثه غمبار واکنش نشان دادند که در ادامه می خوانید:
محسنی اژه ای رئیس دستگاه قضا: توفیق همکاری و رفاقت قریب به پنج دهه با رئیس‌جمهور محترم را داشتم، از نزدیک شاهد مجاهدت‌ها و تلاش‌های خستگی‌ناپذیر وی در عرصه مسئولیت‌های مختلف نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران بوده‌ام. رجاء واثق دارم که این حادثه ناگوار، همه مسئولین دلسوز کشور را در خدمت‌رسانی بیشتر به مردم عزیز و شریف ایران، راسخ‌تر خواهد نمود.
محمدباقر قالیباف رئیس مجلس: عزیز دل ملت ایران، رفیق جان، یار با صفا و صادق امام و رهبری سفرت بخیر. ما را فراموش نکن، دست این برادرت را هم بگیر و سلام ما را به حاج قاسم برسان. به آرزویت رسیدی و عاقبت رجایی شدی.
سرلشکر باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح: بی شک این رخداد غم‌انگیز به فضل الهی با تقویت وحدت، همبستگی و یکپارچگی ملی، خدمتگزاران و کارگزاران نظام را برای تداوم راه و مسیر پرافتخار و عزت آفرینی که سیدالشهدای خدمت به ملت به ودیعت نهاده است را مصمم‌تر می‌سازد.
خانواده شهید سلیمانی: خبر شهادت رئیس‌جمهور مجاهد و خدوم ملت ایران آیت‌ا...سید ابراهیم رئیسی، وزیر شجاع و انقلابی امورخارجه جناب آقای امیرعبداللهیان، امام‌جمعه محترم و مردمی شهر تبریز آیت‌ا... آل‌هاشم و هئیت همراه، ملت ایران و امت اسلام را داغدار کرد.
علی لاریجانی : ضایعه تأثرآور شهادت رئیس‌جمهور محترم و همراهان همگان را سوگوار نمود. إن‌شاءا... خدمات ارزشمند آنان در پیشگاه الهی مرتبتی شایسته برای این سفرکردگان مهیا نموده است.
سید محمد خاتمی رئیس دولت اصلاحات: سانحه هولناک سقوط بالگرد حامل رئیس جمهور محترم و خدمتگزار پر تلاش ملت و وزیر امور خارجه خیراندیش و امام جمعه محترم استان آذربایجان شرقی و دیگر همراهان که به شهادت این عزیزان انجامید حادثه‌ای بود دردناک و خسارت‌بار که امیدوارم لطف ویژه حضرت پروردگار آن را جبران نماید.
سید حسن خمینی: صفای باطن، تواضع و شوق خدمتگزاری به مردم مهم ترین ویژگی شهید رئیسی در تمام ادوار بود. وجود آرامش بخش حضرت آیت ا... خامنه‌ای در این شرایط، همچون لنگرگاهی ثبات آفرین برای کشور ماست
حسن روحانی : انقلاب اسلامی در طول ۴۵ سال گذشته روزهای تلخ بسیاری دیده اما با عنایات الهی و هدایت حضرت امام راحل و مقام معظم رهبری و حمایت مردم بزرگوار توانستیم این مصائب را به جلوه‌های ماندگار همدلی ملی و اتحاد اجتماعی تبدیل کنیم. بدون تردید این مصیبت بزرگ را نیز با تکریم به‌یادماندنی شهدای گران‌قدر توسط مردم عزیز و تقویت انسجام اجتماعی طی خواهیم کرد.
محمد جواد ظریف : روزی از دفتر رئیس‌جمهور، مرحوم شهید رئیسی با من تماس گرفتند. در حال رفتن به کلاس بودم. گفتند فردا تماس می‌گیریم. فردا تماس گرفتند و رئیس‌جمهور گفتند تماس گرفتم که از شما احوال‌پرسی کنم. همین. و این برای من جالب بود که فارغ از نگرش‌های سیاسی، آقای رئیس‌جمهور به مسائل توجه دارند.
مرتضی آقا تهرانی : او مردی دین مدار با اخلاص، فسادستیز، مردمی اهل فکر و بصیرت متخلق به اخلاق ا...، پرتلاش و با گذشت، ولایت مدار، ساده زیست، مجاهدی، انقلابی مقاوم و خوش برخورد بود.
حسین شریعتمداری : من سال های سال بود ایشان را می‌شناختم. ویژگی که بسیار کم‌نظیر است مردمی بود و خستگی از دست ایشان خسته شده بود. نکته‌ای که بسیار دردناک است از دست یک خادم بزرگ است ایشان هدیه خودشان را دریافت کردند.
حاج علی اکبری : شهید آیت‌ا... سیدابراهیم رئیسی در زمره مسئولان تراز انقلاب اسلامی بود که در همه سنگرهای مسئولیت عطر خدمت متواضعانه و روحیه جهادی را با خود به ارمغان می‌آورد.
محمدرضا عارف : آیت‌ا... رئیسی شخصیتی مردمی بودند که در تمامی مسئولیت‌های که بر عهده داشتند تلاش کردند روحیه مردمی، ساده زیستی و اخلاق مدارانه خود را حفظ کنند و خلأ وجودی ایشان برای همه سخت و دشوار خواهد بود.
آذری جهرمی: بی‌شک، ایران عزیز ما با خبر شهادت رئیس جمهور متاثر است. صفای باطن و اخلاص این شهید عزیز که من حقاً به او علاقه قلبی داشتم برای او بهترین تقدیر را رقم زد و شهادت، این مرگ تاجرانه نصیب او شد.
اسحاق جهانگیری:آقای رئیسی خیلی مبادی آداب بودند. رأس ساعت در جلسات حاضر می‌شدند و منظم بودند. در همه جلسات تا آخر فعالانه مشارکت داشتند.مردم ایران اثبات کردند مردم مقاوم و صبوری هستند که حوادث را با مدیریت و انسجام پشت سر می‌گذرانند.
مولوی عبدالحمید: ضمن تسلیت این حادثۀ ناگوار به رهبری، ملت شریف ایران و خانواده‌های داغ‌دیده، برای جان‌باختگان این حادثه مغفرت و برای بازماندگان اجر و صبر از بارگاه الهی مسئلت دارم.
احمدی نژاد، رئیس‌جمهور اسبق: به مقام معظم رهبری، همکاران ایشان در دولت، خانواده و بستگان آن مرحومان تسلیت عرض نموده و از خداوند متعال برای همه آنان رحمت و مغفرت مسئلت می نمایم.
محمد علی ابطحی: سید، خوش اخلاق بود، پرکار بود،متواضع وافتاده بود، می‌خواست خدمت کند. به علاقه‌مندان و خانواده اش، تسلیت می گویم.
پیام های تسلیت مراجع عظام تقلید
مراجع عظام تقلید نیز هر کدام در پیام های جداگانه ای درگذشت رئیس جمهور کشورمان را تسلیت گفتند:
پیام تسلیت آیت ا... سیستانی : خبر درگذشت جناب حجت الإسلام والمسلمین آقای سید ابراهیم رئیسی ریاست جمهوری اسلامی ایران و همراهان محترم ایشان در حادثه سقوط بالگرد موجب تأثر و تأسف گردید.ضمن عرض تسلیت در این ضایعه دردناک به ملت شریف و مسئولین محترم جمهوری اسلامی ایران به ویژه خانواده‌های داغدار، از خداوند متعال برای عزیزان جان باخته رحمت و رضوان الهی و برای بازماندگانشان صبر جمیل و اجر جزیل مسئلت داریم.
پیام تسلیت آیت ا....مکارم شیرازی : ایشان در سال‌های طولانی و در عرصه‌های مختلف، خادم مردم و مکتب اهل بیت (علیهم السلام) بود و در ادای وظیفه و خدمت کوتاهی ننمود. وی نمونه بارز از مسئول متعهد و مخلص انقلابی بود و مواضع آگاهانه و توأم با حریت او در سراسر جهان مایه عزت و سربلندی امت اسلام گردید و مردم شریف ایران و بسیاری از مظلومان عالم او را هرگز از یاد نخواهد برد. این جانب این ضایعه جانکاه را به مردم عزیز و خصوصاً به خانواده و بستگان ایشان و مسئولین کشوری و لشکری تسلیت عرض نموده، از درگاه خداوند متعال حشر او را با اولیای طاهرینش و صبر و اجر جزیل برای بازماندگان مسئلت دارم.
پیام تسلیت آیت ا... سبحانی : ضایعه جان‌گداز شهادت رئیس‌جمهور محترم جمهوری اسلامی ایران و هیئت همراه، دل‌های بیدار را تکان داد و همگان را در غم و اندوه فرو برد.آن عزیز از دست رفته انسانی فداکار و پرتلاش بود که به شهادت همگان وقت خود را در دوران ریاستجمهوری بر حل مشکلات اقتصادی و سیاسی وقف کرد و بحمدلله تا آن جا که شرایط اجازه داد موفقیت بالایی داشت.
پیام تسلیت آیت ا...نوری همدانی : مرحوم شهید حجت الاسلام والمسلمین رئیسی (رضوان ا... علیه) تمام عمر را با اخلاص و دیانت و تواضع صرف خدمت به مردم و انقلاب کرد و در این مسیر فردی خستگی ناپذیر بود و در همه عرصه ها چه در دستگاه قضا و چه در دوران ریاست قوه مجریه صادقانه عمل نمود و آنچه بنده از ابتدای آشنایی در سال ۵۴ تا به امروز در او دیدم و شهادت می‌دهم این است که رضای خدا را در امور در نظر می‌گرفت و معتقدم شهادت او پاداش این خدمات خالصانه بوده است.
پیام تسلیت آیت ا...جوادی آملی : سانحه سنگین و رخداد تلخ ارتحال شهادت گونه رئیس محترم جمهور و امام جمعه گرامی تبریز و وزیر امور خارجه ارجمند و سایر همراهان موجب تألم شد.این مصیبت را به رهبر معظم انقلاب و ملت بزرگ ایران و بازماندگان تسلیت و مغفرت و اجر شهادت را برای سالکان به مقصد رسیده و خادمان به شهود مقصود بار یافته خواهان و استواری ایران اسلامی را از خدای سبحان مسئلت دارم.
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: گــزیــده خـبــرهــا و نـشـریــات ، رئیسی رئیس بی مانند
