درشرایطی که تشکیل شورای راهبری امیدها برای شایسته‌گزینی و انتخاب افراد متخصص را افزایش داده است، گزارش هااز گرایش‌های وحدت‌گریز و سهم‌خواهانه در این شورا صدای برخی حامیان پزشکیان را نیز درآورده است

نویسنده : توکلی

ساز و کار جدیدی که مسعود پزشکیان رئیس جمهور منتخب برای چیدن ترکیب کابینه چهاردهم ایجاد کرده اگر چه متفاوت و بدیع است و با خود امیدهایی را نیز به همراه داشته اما خالی از حاشیه نیز نبوده است. پس از ماجرای نحوه امتیاز دهی برای انتخاب گزینه های نهایی و توضیحات محمد جواد ظریف در رسانه ملی که جنجالی را در فضای مجازی به پا کرد؛ حالا موضوع شورای راهبردی انتخاب اعضای کابینه دولت چهاردهم و افراد حاضر در آن زیر ذره بین کارشناسان اصلاح طلب و اصولگرا قرار گرفته است. برخی با اشاره به افراد حاضر در این شورا از غلبه امر سیاسی بر امر کارشناسی سخن گفته، برخی کارکرد آن را مشورتی و نه چیزی فراتر از آن توصیف کرده و برخی چهره های اصلاح طلب و حامیان رئیس جمهور منتخب نیز هشدارهایی درباره روند فعالیت آن صادر کرده اند. به طوری که محمد جواد آذری جهرمی وزیر پیشین ارتباطات و عضو شورای راهبردی انتخاب اعضای کابینه دولت چهاردهم که نقش آفرینی چشمگیری در ستاد پزشکیان داشت؛ در تازه ترین اظهار نظر خود به نبرد برخی سیاسیون برای سهم‌خواهی از دولت واکنش نشان داد و نوشت: «اربعین حسینی نزدیک است...به زودی خیل مشتاقان حضرت اباعبدا... علیه السلام راهی زیارت اربعین شده و این رویداد بزرگ همزمان با استقرار دولت جدید خواهد بود. در میانه نبرد پیرمردهای پرحاشیه سیاست برای اخذ سهم از دولت، امیدوارم رئیس جمهور منتخب توجه ویژه‌ای به برنامه‌ریزی برای خدمت‌رسانی به این زوار عزیز داشته باشند.» محمدفاضلی نیز در کانال تلگرامی خود به کسانی که در پی پست و منصب در دولت پزشکیان هستند طعنه زد. این استاد دانشگاه نوشت: «پُست‌آویز، خود پُست را دوست دارد، مهم نیست چه پستی باشد. پُست‌آویز از خودش نمی‌پرسد من به درد این پُست می‌خورم یا نمی‌خورم؛ دوست دارد پستی داشته باشد. پُست‌آویز به اثربخشی‌اش در آن پُست توجهی ندارد، گاه همین که به پُست آویزان شود و بتواند با خودروی دولتی در خط ویژه حرکت کند برایش کفایت می‌کند.» محمود صادقی دیگر فعال سیاسی اصلاح طلب نیز با این عبارات نسبت به روند فعالیت شورا هشدار داد: «خبرهایی که از لابی‌های سودجو و ذی‌نفعان فعال در بعضی از کمیته های پیشنهاد وزرا می‌رسد بسیار نگران کننده است.آقای پزشکیان! مراقب باشید اگر عناصر سودجو و فرصت طلب خروجی کمیته‌ها باشند، امید و سرمایه اجتماعی درحال ترمیم دوباره آسیب می‌بیند.» با این وجود علی اصغر شفیعیان فعال سیاسی اصلاح طلب و صاحب امتیاز انصاف نیوز در صفحه مجازی خودر در شبکه ایکس این گونه از شورای راهبردی دفاع کرد: «شورای راهبردی (یا رهبری) شورایی مشورتی است. همه هم یکدست نیستند. همچنان که در میان حامیان دکتر پزشکیان در انتخابات همه کاملا همسو نبودند و طیفی بودند. میانه روها» مسعود پزشکیان در اظهارات اخیر خود بر نگاه فراجناحی اش تاکید کرد و گفت: «اگر با هم باشیم، حتی اگر برنامه ضعیف داشته باشیم، می‌توانیم مشکلات را حل کنیم اما اگر برنامه قوی داشته باشیم اما باهم نباشیم متاسفانه نمی‌توانیم به اهدافمان برسیم. / بنده به تمام افراد از جمله آقای قالیباف، رضایی و حتی جلیلی هم گفتم افرادتان را معرفی کنید. اگر معتقدید شاخصی ضعیف است شما شاخص دیگری بگویید تا اضافه کنیم. طبق این شاخص‌ها همه افراد را جمع می‌کنیم و از میان آن‌ها بهترین‌ها را انتخاب می‌کنیم، با این روش دستمان پر است.» اظهاراتی که با واکنش مثبت محسن رضایی همراه شد و این چهره سیاسی اصولگرا در این باره اظهار کرد: «ایران عزیز ما در این شرایط بیش از هر زمانی به آرامش، همدلی و اجماع ملی نیازمند است. همه به عنوان یک وظیفه ملی و انقلابی باید به آقای پزشکیان در ایجاد دولت_اجماع_ملی کمک کنیم. دوران سهم خواهی جناحی برای اداره کشور باید پایان یابد.» او این توئیت را با هشتگ اجماع برای کارآمدی منتشر کرده است. با وجود این اما برخی معتقدند که هر 31 نفر عضو شورای راهبردی همگی چهره اصلاح طلب بوده و حتی یک نفر چهره اعتدالی نیز در این شورا حضور ندارد. در همین باره همشهری نوشته است: «تأکید پزشکیان بر غیرحزبی بودن، در شرایطی است که چیدمان اعضای شورای راهبردی انتخاب اعضای کابینه دولت چهاردهم کاملا حزبی و متشکل از یک جریان سیاسی است. علاوه بر این ها تأکید اخیر ظریف در جریان حضور در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری مبنی بر این که پزشکیان کاندیدای جبهه اصلاحات بوده‌ و قصد تشکیل «دولت ائتلافی» را ندارد، نشان‌دهنده تناقض‌هایی است که می‌تواند زمینه‌ساز ناامیدی جامعه از انتخاب کابینه‌ای کارگشا را فراهم کند.» در طرف مقابل نیز برخی با تکیه بر همان نکته که این شورا نقش مشورتی دارد؛ همفکری و هم جریانی با رئیس جمهور را عامل یک دستی سیاسی در این شورا تلقی می کنند.

غلبه امر سیاسی بر امر کارشناسی

در هر حال اما پای شورای راهبردی به رسانه ها هم کشیده شد. مسعود فروغی قائم‌مقام مدیرمسئول روزنامه فرهیختگان با طرح این سوال «شورای راهبری یا شورای راهبردی؟» از فقدان امر کارشناسی در این ماجرا انتقاد کرد و نوشت:«اگر انتخابات در همان زمان پیش‌‎بینی شده یعنی در خرداد ۱۴۰۴ بود کارگروه‌های [شورای راهبردی] احتمالا می‌توانستند به نتایجی برسند ولی در زمان فوق‌العاده کوتاه برای جمع‌بندی و نظردهی این تشکیلات بیشتر حالتی نمایشی و تبلیغاتی دارد. معنای کار کارشناسی در یک نظم سیاسی اتصال نهادهای تصمیم‌گیر به حلقه‌های خبره و اهل فکر است. اساسا تقسیم‌بندی براساس معیارهای متناقض مثل حلقه سیاسی، واحد صنفی و جامعه زنان و اقلیت و حتی حضور چند استاد دانشگاه، به معنای سپردن تصمیمات به کارشناسان نیست. مسیر تصمیمات وقتی از یک ایده و فکر واحد براساس کلان گفتمان مشخصی بیرون نیاید، بیشتر از آن که تکیه بر کارشناسان داشته باشد، ایستاده در کمپین تبلیغاتی است. حتی اگر آقای پزشکیان به این گروه کارشناسی اعتماد دارد و راه درست را در توجه به فکر و تامل آن ها می‌داند باید به‌نوعی در واقعیت و تصویر رسانه‌ای نقش رئیس‌جمهور لحاظ می‌شد که تاکنون هیچ نشانه و تعریف حتی کلی از چیزی که بتوان از آن به‌عنوان گفتمان رئیس‌جمهور نام برد، دیده نشده است. حتی جناب ظریف هم هیچ تعریفی از آن ارائه نکردند. بدون شک مسئله‌ای که از آن به‌عنوان خط قرمز یاد می‌شود، باید چارچوبی مشخص و قابل ارجاع داشته باشد. امیدواریم به‌زودی شاهد توضیح دولت جدید در این ‌باره باشیم.» رسانه نواصولگرایی نیز ضمن آنالیز چهره های حاضر در شورای راهبردی از غلبه امر سیاسی بر این ساز و کار انتقاد کرده و نوشته است: «برخلاف ادعاهای آقایان پزشکیان و ظریف، خبری از اولویت دهی به امر کارشناسی و تخصصی نیست بلکه اولویت با امر سیاسی است. البته دوستان سیاسی که وجوه دیگری هم داشته باشند یا بتوان برایشان دست و پا کرد.جالب یا تمسخرآمیز این که علاوه بر همه آن عناوین پرطمطراق، یک نفر به عنوان نماینده اصلاحات هم حضور دارد. البته این حق آقای پزشکیان است که بعد از پیروزی در یک انتخابات قانونی، همفکران خود را به عرصه سیاست گذاری و اجرا بیاورد. اما مشکل آن جایی است که قرار بر نمایش «توجه به امر کارشناسی» باشد درحالی که فهرست افراد چیز دیگری را نشان می‌دهد. کاش از آن اول گفته می‌شد، این عزیزان چه نخبه چه فعال اقتصادی یا اجتماعی و... همه باید از اعضای شناسنامه‌دار اصلاحات باشند. نه این که سخنانی دیگر گفته شود‌. بماند که برخی موضوعات خطرناک مانند حضور پنج عضو یک شرکت خصوصی حوزه برق در کمیته وزارت نیرو هم مطرح شده و مسئله را از موضوع صرفا جناحی خارج کرده است.»

تازه‌ترین گمانه‌زنی از کابینه مسعود پزشکیان

در همین راستا و در ادامه گمانه زنی ها برای پست های کابینه چهاردهم، دنیای اقتصاد در تازه ترین گزارش خود در این باره نوشته است: «براساس اعلام یک مقام مطلع آخرین گمانه‌زنی‌ها از احتمال انتخاب عبدالناصر همتی به عنوان وزیر اقتصاد، حسین انتظامی به عنوان وزیر ارشاد، پورمحمدی یا مجید انصاری به عنوان وزیر کشور و واعظ مهدوی به عنوان وزارت بهداشت حکایت می‌کند. همچنین دو نام خداداد غریب‌پور و افخمی‌راد به عنوان گزینه‌های وزارت صمت به‌طور جدی مطرح است. در این میان از علی طیب‌نیا و محمدرضا عارف به عنوان گزینه‌های اصلی معاون اولی نام برده می‌شود. از سوی دیگر بنا برگفته این منبع، حضور محمد شریعتمداری و عارف در دولت چهاردهم قطعی شده است.»

آرمان امروز - این روزنامه روز پنج شنبه در گزارشی تیتر «مانیفست گورباچف ایرانی» را انتخاب کرد که با واکنش بسیاری از سوی فعالان سیاسی و کاربران مجازی مواجه شده بود. این روزنامه در پاسخ به واکنش ها نوشت: به نظر می رسد که مبنای اظهار نظر آن شخصیت‌های سیاسی و نویسندگان یادداشت ها، حول محور (تیتر) گفت و گو بوده نه متن آن و به عبارتی متن در حاشیه ای چون (تیتر) گم شده است و اگر آن رَجُل سیاسی و تحلیلگران کمی به خود زحمت می دادند که به جای اتکاء صرف به تیتر، متن گفت و گو را می خواندند، قطعا به نتیجه ای می رسیدند که نویسنده رسیده است. در همین گفت و گو ما نشان دادیم که پزشکیان، پزشکیان است و نه گورباچف. در این ارتباط، راقم این سطور حق اعتراض خود را محفوظ نگه می دارد.»

کیهان - این روزنامه با انتقاد از ترکیب کارگروه ها و شورای راهبردی انتخاب کابینه دولت نوشت: جای محکومان امنیتی، همکاران آمریکا و عاملان فتنه، فساد و خسارت روی صندلی‌های دادگاه است نه در کارگروه‌ها و شورای راهبردی انتخاب اعضای کابینه دولت. مأموریت محکومان امنیتی براندازی است.... آن ها مورد لطف مقامات آمریکا و اسرائیل قرار گرفته‌اند و امروز در پوشش مدنی و مصونیت قانونی دنبال می‌کنند. این هشدار باید جدی گرفته شود.... انتظار پیگیری و اقدام فوری و لازم را داریم.

جمهوری اسلامی - مسیح مهاجری نوشت: شما (رئیس جمهور منتخب)را از فیلتر شورای نگهبان برای این بیرون نیاورده‌اند که فیلترینگ اینترنت را کنار بگذارید؛ اگر قصد چنین کاری را بکنید خودتان را کنار می‌گذارند؛ کار لازمی است اما نمی‌گذارند انجام دهید.موضوع حجاب هم چیزی نیست که بدون حل شدن مسائل اصلی یعنی اقتصاد، سیاست خارجی و آزادی‌ها قابل حل باشد. این که نمی‌توانید مشکلات اصلی کشور را حل کنید به این معنا نیست که ناامید شوید و کاری انجام ندهید. انجام این کارها واجب است ولی برای این که بتوانید واجب را انجام بدهید، اول باید به سراغ مقدمه واجب بروید.

تابناک نوشت: جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا گفت: ایالات متحده از نزدیک به دنبال هرگونه نشانه‌ای مبنی بر تصمیم ایران برای دستیابی به تسلیحات در برنامه هسته‌ای خود است. با این حال، من تصمیمی از سوی ایران برای حرکت در این مسیر ندیده‌ام که به نحوی نشان دهد این کشور تصمیم دارد در حال حاضر بمب هسته‌ای تولید کند.

الف نوشت: ناوشکن سهند متعلق به نیروی دریایی ارتش که ۱۷ تیرماه و در جریان تعمیرات در یک اسکله در نزدیکی بندرعباس دچار حادثه شده بود، با تلاش واحد‌های مختلف فنی و مهندسی نیروی دریایی و نیز همکاری تجهیزاتی مجتمع کشتی سازی و صنایع فراساحل ایران از آب بیرون کشیده شد. گفته می‌شود آب گرفتگی ناشی از محل شفت این کشتی عامل حادثه بوده است. شفت این ناوچه برای تعمیرات از کشتی خارج شده بود. سهند یکی از ناوشکن‌های کلاس موج نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران است که سال ۹۷ به این نیرو ملحق شد و بیش از ۱۳۰۰ تن وزن دارد.

فرارو نوشت: علی مطهری نماینده تهران در مجلس دهم پیشنهاد ویژه‌ای به پزشکیان برای مذاکره با دموکرات‌ها برای توافق هسته‌ای داد. وی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «فاصله زمانی بیش از سه ماه تا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا فرصت خوبی است برای پیشبرد مسئله هسته‌ای و بلکه توافق هسته‌ای و ‎رفع تحریم‌ها، زیرا هم دموکرات‌ها برای پیروزی در انتخابات تمایل به این موضوع دارند و هم دولت جدید ایران مصمم به رفع تحریم‌هاست.»

جماران نوشت: سکینه سادات پاد دستیار رئیس جمهوری در امور حقوق و آزادی های اجتماعی در نامه ای به رئیس قوه قضاییه خواستار معرفی حقوق دانان زن برای عضویت در شورای نگهبان شد. دستیار رئیس جمهوری در امور حقوق و آزادی های اجتماعی نوشت: در نامه‌ای به دبیر محترم شورای نگهبان به منظور بهره‌مندی از ظرفیت زنان متخصص در مراکز تصمیم‌گیر، پیگیر حضور بانوان نخبه و حقوق دان در پژوهشکده شورای نگهبان شدم. از ریاست محترم قوه قضاییه نیز حضور زنان حقوق دان، در جمع شش نفره حقوق‌دانان شورای نگهبان را تقاضا کردم.