چهل حدیث کاظمی

https://eitaa.com/joinchat/1421608061Ce823aba225

خلاصه زندگی امام کاظم [ع]

نام: موسی

لقب: کاظم • باب‌الحوائج • عبد صالح

نسب: بنی‌هاشم • قریش

کنیه: ابوالحسن اول • ابوابراهیم

زادروز: ذِی‌الحجه ۱۲۷ق یا ۷ صفر ۱۲۸ق

زادگاه: ابواء، مدینه

محل زندگی: مدینه

شهادت: ۲۵ رجب ۱۸۳ق

قاتل: سِنْدی بن شاهِک به دستور هارون عباسی

محل شهادت: زندان سِنْدی بن شاهِک، بغداد

آرامگاه: حرم کاظمین

طول عمر: ۵۵ سال

والدین: امام صادق • حُمیده بَربریه

همسران: نجمه خاتون

فرزندان: امام رضا(ع) • معصومه • إبراهیم • قاسم • شاهچراغ • حمزه • عبدالله • اِسحاق • حکیمه • زید...

آغاز امامت: سال ۱۴۸ق

پس از: امام صادق(ع)

مدت امامت: ۳۵ سال (۱۴۸ق تا ۱۸۳ق)

حوادث: پیدایش اسماعیلیه، ناووسیه و فطحیه • واقعه فخ

یاران برجسته: علی بن یقطین • هشام بن حکم • هشام بن سالم • صفوان و...

حاکمان هم‌عصر: منصور • مهدی • هادی و هارون عباسی

احادیث مشهور: دعای جوشن کبیر، صغیر و...

آثار مرتبط: مُسنَد الامام الکاظم • حیاة الامام موسی بن جعفر و...

چهل حدیث کاظمی

1-عمل از روی درایت

الإمام الكاظم(ع : قَلیلُ الْعَمَلِ مِنَ الْعاقِلِ مَقْبُولٌ مُضاعَفٌ وَ كَثیرُ الْعَمَلِ مِنْ أهْلِ الْهَوی وَالْجَهْلِ مَرْدُودٌ.

امام كاظم(ع): اعمال شخص عاقل مقبول است و چند برابر أجر خواهد داشت، ولی شخص نادان و هوسران گرچه زیادكار و خدمت و عبادت كند پذیرفته نخواهد بود.

الكافی: ج ۱ ص ۱۷ ح ۱۲.

2-قدرت معنوی

الإمام الكاظم(ع : مَنْ اَرادَ أنْ یكُونَ أقْوی النّاسِ فَلْیتَوَكَّلْ علَی اللّهِ.

امام كاظم(ع):هركس بخواهد (در هر جهتی) قوی ترینِ مردم باشد باید توكّل در همه امور، بر خداوند سبحان نماید.

بحارالا نوار: ج ۷۵، ص ۳۲۷، ضمن ح ۴.

3-اداء امانت و راستگویی

الإمام الكاظم(ع : أداءُالاْمانَةِ وَالصِّدقُ یجْلِبانِ الرِّزْقَ.

امام كاظم(ع):امانت داری و راست گوئی، هر دو موجب توسعه روزی می شوند.

تحف العقول: ص ۲۹۷

4-خسارت دیده

الإمام الكاظم(ع : اَلْمَغْبُونُ مَنْ غَبِنَ عُمْرَهُ ساعَة.

امام كاظم(ع):خسارت دیده و ورشكسته كسی است كه عُمْر خود را هر چند به مقدار یك ساعت هم كه باشد بیهوده تلف كرده باشد.

نزهة الناظر و تنبیه الخاطر حلوانی: ص ۱۲۳، ح ۶.

5-اسباب نورانیت چشم

الإمام الكاظم(ع : ثَلاثَةٌ یجْلُونَ الْبَصَرَ: النَّظَرُ إلَی الخُضْرَةِ، وَالنَّظَرُ إلَی الْماءِ الْجاری، وَالنَّظَرُ إلَی الْوَجْهِ الْحَسَنِ.

امام كاظم(ع):سه چیز بر نورانیت چشم می افزاید: نگاه بر سبزه، نگاه بر آب جاری و نگاه به صورت زیبا.

وسائل الشّیعة: ج ۵، ص ۳۴۰، ح ۳.

6-مشورت

الإمام الكاظم(ع : مَنِ اسْتَشارَ لَمْ یعْدِمْ عِنْدَ الصَّوابِ مادِحا، وَ عِنْدَ الْخَطإ عاذِرا.

امام كاظم(ع):كسی كه در امور زندگی خود با اهل معرفت مشورت كند، چنانچه درست و صحیح عمل كرده باشد مورد تعریف و تمجید قرار می گیرد و اگر خطا و اشتباه كند عذرش پذیرفته است.

نزهة الناظر و تنبیه الخاطر: ص ۱۲۳، ح ۱۳

7-خلاصه علوم

الإمام الكاظم(ع : وَجَدْتُ عِلْمَ النّاسِ فی أرْبَعٍ: أوَّلُها أنْ تَعْرِفَ رَبَّكَ، وَالثّانِیةُ أنْ تَعْرِفَ ما صَنَعَ بِكَ، وَالثّالِثَةُ أنْ تَعْرِفَ ما أرادَ مِنْكَ، وَالرّابِعَةُ أنْ تَعْرِفَ ما یخْرِجُكَ عَنْ دینِكَ.

امام كاظم(ع):تمام علوم جامعه را در چهار مورد شناسائی كرده ام:

اوّلین آن ها این كه پروردگار و آفریدگار خود را بشناسی و نسبت به او شناخت پیدا كنی.

دوّم، این كه بفهمی كه از برای وجود تو و نیز برای بقاء حیات تو چه كارها و تلاش هائی صورت گرفته است.

سوّم، بدانی كه برای چه آفریده شده ای و منظور چه بوده است.

چهارم، معرفت پیدا كنی به آن چیزهائی كه سبب می شود از دین و اعتقادات خود منحرف شوی یعنی راه خوشبختی و بدبختی خود را بشناسی و در جامعه چشم و گوش بسته حركت نكنی.

كافی: ج ۱، ص ۵۰، ح ۱۱،

8-محبوب ترین بنده

الإمام الكاظم(ع) : إنَّ أحَبَّ عِبادِ اللّهِ إلَى اللّهِ المُتَّقِی التّائِبُ.

امام كاظم(ع): محبوب ترینِ بندگان در نزد خداوند، پرهیزگار توبه كننده است.

تفسیر القمّی: ج ۲ ص ۳۷۷، دانشنامه قرآن و حدیث جلد ۱۸، صفحه: ۲۰

9-اینگونه باش

الإمام الكاظم(ع : أبْلِغْ خَیرا وَ قُلْ خَیرا وَلاتَكُنْ إمَّعَة.

امام كاظم(ع):نسبت به هم نوع خود خیر و نیكی داشته باش، و سخن خوب و مفید بگو، و خود را تابع بی تفاوت و بی مسئولیت قرار مده.

تحف العقول: ص ۳۰۴

10-طلب روزی حلال مانند جهاد در راه خدا

الإمام الكاظم(ع) : مَن طَلَبَ هذَا الرِّزقَ مِن حِلِّهِ لِیعودَ بِهِ عَلى نَفسِهِ وعِیالِهِ، كانَ كَالمُجاهِدِ فی سَبیلِ اللّهِ عز و جل.

امام كاظم(ع): هر كس این روزى را از حلالش بجوید تا آن را براى خود و خانواده اش فراهم آورَد، مانند مجاهدِ در راه خداوند عز و جل است.

الكافی: ج ۵ ص ۹۳ ح ۳، دانشنامه قرآن و حدیث جلد ۱۸، صفحه: ۴۹۴

11-خیانت و دروغ

الإمام الكاظم(ع : الْخِیانَةُ وَالْكِذْبُ یجْلِبانِ الْفَقْرَ وَالنِّفاقَ.

امام كاظم(ع):خیانت در امانت و دروغ گوئی موجب فلاكت و بیچارگی و سبب تیرگی دل می باشد.

تحف العقول: ص ۲۹۷

12-فرق عاقل و جاهل

الإمام الكاظم(ع : ما قُسِّمَ بَینَ الْعِبادِ أفْضَلُ مِنَ الْعَقْلِ، نَوْمُ الْعاقِلِ أفْضَلُ مِنْ سَهَرِالْجاهِلِ.

امام كاظم(ع):چیزی با فضیلت تر و بهتر از عقل، بین بندگان توزیع نشده است، تا جائی كه خواب عاقل بهتر از شب زنده داری جاهل بی خرد است.

تحف العقول: ص ۲۱۳،

13-پذیرایی از مهمان

الإمام الكاظم(ع) : إنَّ رَسولَ اللّهِ(ص) كانَ إذا أتاهُ الضَّیفُ أكَلَ مَعَهُ، ولَم یرفَع یدَهُ مِنَ الخوانِ حَتّى یرفَعَ الضَّیفُ یدَهُ.

امام كاظم(ص): پیامبر خدا(ص) هر گاه برایش مهمان مى آمد، غذایش را با او مى خورد و دست از سفره نمى كشید تا آن كه مهمان، دست مى كشید.

الكافی: ج ۶ ص ۲۸۶ ح ۴، سیره پیامبر خاتم(ص)، جلد۴ صفحه: ۳۰۸

14-برخورد با عالم و جاهل

الإمام الكاظم(ع : عَظِّمِ العالِمَ لِعِلْمِهِ وَدَعْ مُنازَعَتَهُ، وَ صَغِّرِالْجاهِلَ لِجَهْلِهِ وَلاتَطْرُدْهُ وَلكِنْ قَرِّبْهُ وَ عَلِّمْهُ.

امام كاظم(ع):عالم را به جهت عملش تعظیم و احترام كن و با او منازعه منما، و اعتنائی به جاهل مكن ولی طردش هم نگردان، بلكه او را جذب نما و آنچه نمی داند تعلیمش بده.

تحف العقول: ص ۲۰۹

15-ولخرجی و اسراف

الإمام الكاظم(ع : مَن بَذَّرَ و أَسرَفَ زالَت عَنهُ النِّعمَةُ.

امام كاظم(ع):هر كس ولخرجی و اسراف كند، نعمت از او زایل می شود.

تحف العقول: ص ۴۰۳

16-یاد مرگ

الإمام الكاظم(ع) ـ عندَ قَبرٍ ـ: إنّ شیئا هذا آخِرُهُ لَحَقیقٌ أن یزهَدَ فی أوَّلِهِ، و إنّ شیئا هذا أوَّلُهُ لَحَقیقٌ أن یخافَ آخِرُهُ.

امام كاظم(ع)ـ در كنار یك گور ـ فرمود: چیزى كه پایانش این است، سزاست كه از همان آغاز دل از آن بركَنند و چیزى كه آغازش این است، بجاست كه از پایانش بترسند.

معانی الأخبار: ۳۴۳ / ۱، میزان الحكمه، جلد ۹ صفحه: ۲۵۰.

17-اسباب رحمت و برکت الهی

الإمام الكاظم(ع : إنَّ أهْلَ الاْ رْضِ مَرْحُومُونَ ما یخافُونَ، وَ أدُّوا الاْمانَةَ، وَ عَمِلُوا بِالْحَقِّ.

امام كاظم(ع):اهل زمین مورد رحمت ـ و بركت الهی ـ هستند، مادامی كه خوف و ترس (از گناه و معصیت داشته باشند)، ادای امانت نمایند و حقّ را دریابند و مورد عمل قرار دهند.

تهذیب الا حكام: ج ۶، ص ۳۵۰، ح ۹۹۱

18-دنیا مانند مار

الإمام الكاظم(ع : مَثَلُ الدّنیا مَثَلُ الْحَیةِ، مَسُّها لَینٌ وَ فی جَوْفِهَا السَّمُّ الْقاتِلِ، یحْذَرُهَاالرِّجالُ ذَوِی الْعُقُولِ وَ یهْوی اِلَیهَا الصِّبْیانُ بِأیدیهِمْ.

امام كاظم(ع):مَثَل دنیا همانند مار است كه پوست ظاهر آن نرم و لطیف و خوشرنگ، ولی در درون آن سمّ كشنده ای است كه مردان عاقل و هشیار از آن گریزانند و بچّه صفتان و بولهوسان به آن عشق می ورزند.

تحف العقول: ص ۲۹۲

19-پرخوابی و بیکاری

الإمام الكاظم(ع : إنَّ اللّهَ جَلَّ وعَزَّ یبغِضُ العَبدَ النَّوّامَ الفارِغَ.

امام كاظم(ع):خداوند عز و جل بنده پُر خوابِ بیكار را دشمن می دارد.

الكافی: ۵ / ۸۴ / ۲

20-عاقل و دروغگویی

الإمام الكاظم(ع) ـ لِهشامٍ و هُو یعِظُهُ ـ: إنّ العاقِلَ لا یكذِبُ و إن كانَ فیهِ هَواهُ.

امام كاظم(ع)ـ در اندرز به هشام ـ فرمود: خردمند دروغ نمى گوید، اگر چه منافع او در آن باشد.

بحار الأنوار: ۷۸ / ۳۰۵ /۱، میزان الحكمه، جلد ۱۰ صفحه: ۶۱

21-دنیا مانند آب دریا

الإمام الكاظم(ع : مَثَلُ الدُّنیا مَثَلُ ماءِ الْبَحْرِ كُلَّما شَرِبَ مِنْهُ الْعطْشانُ اِزْدادَ عَطَشا حَتّی یقْتُلُهُ.

امام كاظم(ع): مثَل دنیا (و اموال و زیورآلات و تجمّلات آن) همانند آب دریا است كه انسانِ تشنه، هر چه از آن بیاشامد بیشتر تشنه می شود و آنقدر میل می كند تا هلاك شود.

تحف العقول: ص ۲۹۲

22-دغلکاری و آزار

الإمام الكاظم(ع : لَیسَ مِن أخلاقِ المُؤمِنینَ الغِشُّ ولَا الأَذی.

امام كاظم(ع):دَغَلکاری و آزاررسانی، از اخلاق مؤمنان نیست.

الكافی: ج ۸ ص ۱۲۶ ح ۹۵

23-نوع نگاه به دنیا

الإمام الكاظم(ع) : كُن فِی الدُّنیا كَساكِنِ دارٍ لَیسَت لَهُ، إنَّما ینتَظِرُ الرَّحیلَ.

امام كاظم(ع): در دنیا، مانند كسى باش كه در خانه اى ساكن است كه مال او نیست و منتظر رفتن است.

تحف العقول: ص ۳۹۸، دنیا و آخرت از نگاه قرآن و حدیث، جلد ۱ صفحه: ۸۲

24-ترک اهل بیت(ع)

الإمام الكاظم(ع : مَنْ تَرَكَ أهْلَ بَیتِ نَبیهِ ضَلَّ.

امام كاظم(ع):هركس اهل بیت پیغمبر(ص) را رها كند گمراه می گردد.

اصول كافی: ج ۱ ص ۷۲ ح ۱۰.

25-انسان های دو چهره و دو زبان

الإمام الكاظم(ع : بِئْسَ الْعَبْدُ یكُونُ ذاوَجْهَینِ وَ ذالِسانَینِ.

امام كاظم(ع):بد شخصی است آن كه دارای دو چهره و دو زبان می باشد، ـ كه در پیش رو چیزی گوید و پشت سر چیز دیگر ـ.

تحف العقول: ص ۲۹۱

26-باارزش ترین مردم

الإمام الكاظم(ع) : إنَّ أعظَمَ النّاسِ قَدرا الَّذی لا یرَى الدُّنیا لِنَفسِهِ خَطَرا.

امام كاظم(ع): با ارزش ترینِ مردم، كسى است كه براى دنیا ارزشى قائل نباشد.

الكافی: ج ۱ ص ۱۹ ح ۱۲، دنیا و آخرت از نگاه قرآن و حدیث، جلد ۲ صفحه: ۹۴

27-امانت داری

الإمام الكاظم(ع : رَأسُ السَّخاءِ أداءُ الأَمانَةِ.

امام كاظم(ع):سرآمد سخاوت، بازگرداندن امانت است.

نزهة الناظر: ص ۱۹۰ ح ۴۰۶

28-ادخال سرور

الإمام الكاظم(ع) : مَن أدخَلَ عَلى مُؤمِنٍ سُروراً فَرَّحَ اللَّهُ قَلبَهُ یومَ القیامَةِ.

امام كاظم(ع): هر كس مؤمنى را شاد كند، خداوند در روز رستاخیز، او را بسیار دل شاد خواهد كرد.

الكافی: ج ۲ ص ۱۹۷ ح ۲، الگوی شادی از نگاه قرآن و حدیث، جلد ۱ صفحه: ۳۹۰

29-نیکی به برادران و خانواده

الإمام الكاظم(ع : مَنْ حَسُنَ بِرُّهُ بِإخْوانِهِ وَ أهْلِهِ مُدَّ فی عُمْرِهِ.

امام كاظم(ع):هر كه به دوستان و خانواده اش نیكی و احسان كند، عمرش طولانی خواهد شد.

تحف العقول: ص ۳۸۸، س ۱۷

30-مشقت در کودکی

الإمام الكاظم(ع : یسْتَحَبُّ غَرامَةُ الْغُلامِ فی صِغَرِهِ لِیكُونَ حَلیما فی كِبَرِهِ.

امام كاظم(ع):بهتر است پسر را در دوران كودكی به كارهای مختلف و سخت، وادار نمائی تا در بزرگی حلیم و بردبار باشد.

وسائل الشّیعة: ج ۲۱، ص ۴۷۹، ح ۲۷۸۰۵.

31-غیبت

الإمام الكاظم(ع) : مَلعونٌ مَنِ اغتابَ أخاهُ.

امام كاظم(ع): ملعون است كسى كه از برادرش غیبت كند.

بحار الأنوار: ۷۸ / ۳۳۳ /۹، میزان الحكمه، جلد ۸ صفحه: ۵۷۷

32-عمل به وعده به کودکان

الإمام الكاظم(ع) : إذا وَعَدتُمُ الصِّغارَ فأوفُوا لَهُم.

امام كاظم(ع): هرگاه به كودكان و عده اى دادید به آن عمل كنید.

بحار الأنوار: ۱۰۴ / ۷۳ /۲۳، میزان الحكمه، جلد ۱۳ صفحه: ۲۵۲

33-راهنمای عاقل

الإمام الكاظم(ع : لِكُلِّ شَیءٍ دَلیلٌ وَ دَلیلُ الْعاقِلِ التَّفَكُّر.

امام كاظم(ع):برای هر چیزی، دلیل و راهنمائی است و راهنمای شخص عاقل، تفكّر و اندیشه می باشد.

تحف العقول: ۳۸۶

34-حسن نیت

الإمام الكاظم(ع : مَنْ حَسُنَتْ نیتُهُ زیدَ فی رِزْقِهِ.

امام كاظم(ع):هر كه فكر و نیتش نیك باشد در روزی اش توسعه خواهد بود.

تحف العقول: ص ۳۸۸، س ۱۷

35-جهاد زن

الإمام الكاظم(ع) : جِهادُ المَرأةِ حُسنُ التَّبَعُّلِ.

امام كاظم(ع): جهاد زن، خوب شوهردارى كردن است.

الكافی: ۵ / ۵۰۷ /۴، میزان الحكمه، جلد ۵ صفحه: ۱۰۰

36-عزت در گرو حفظ زبان

الإمام الكاظم(ع) : اِحفَظْ لِسانَكَ تَعِزَّ.

امام كاظم(ع): زبانت را نگه دار تا عزیز گردى.

الكافی: ۲ / ۱۱۳ /۴، میزان الحكمه، جلد ۷ صفحه: ۳۷۰

37-خوب خرج کردن برای خانواده

الإمام الكاظم(ع : ینْبَغی لِلرَّجُلِ أنْ یوَسِّعَ عَلی عَیالِهِ لِئَلاّ یتَمَنَّوْا مَوْتَهَ.

امام كاظم(ع):سزاوار است مرد نسبت به اهل منزل خود دست و دل باز باشد و در حدّ توان رفع نیاز كند تا آرزوی مرگش را ننمایند.

وسائل الشّیعة: ج ۲۱، ص ۴۷۹، ح ۲۷۸۰۵.

38-در صورت ناتوانی از زیارت قبور اهل بیت(ع)

الإمام الكاظم(ع) : مَن لَم یستَطِعْ أن یزُورَ قُبُورَنا فَلْیزُرْ قُبُورَ صُلَحاءِ إخوانِنا.

امام كاظم(ع): هر كه نتواند قبرهاى ما را زیارت كند، قبور برادرانِ صالح ما را زیارت نماید.

بحار الأنوار: ۷۴ / ۳۱۱ /۶۵، میزان الحكمه، جلد ۵ صفحه: ۱۲۹

39-نخستین احسان به فرزند

الإمام الكاظم(ع) : أوَّلُ ما یبَرُّ الرَّجُلُ وَلَدَهُ أن یسَمِّیهُ بِاسمٍ حَسَنٍ.

امام كاظم(ع): نخستین احسانى كه مرد به فرزند خود مى كند، این است كه نام نیكویى برایش انتخاب كند.

الكافی: ۶ / ۱۸ /۳، میزان الحكمه، جلد ۵ صفحه: ۴۰۶

40-محاسبه نفس

الإمام الكاظم(ع : لَیسَ مِنّا مَنْ لَمْ یحاسِبْ نَفْسَهُ فی كُلِّ یوْمٍ، فَإِنْ عَمِلَ حَسَنا إسْتَزادَ اللّهَ، وَ إنْ عَمِلَ سَیئا اسْتَغْفَرَ اللّهَ وَ تابَ اِلَیهِ.

امام كاظم(ع):از شیعیان و دوستان ما نیست، كسی كه هر روز محاسبه نَفْس و بررسی اعمال خود را نداشته باشد، كه اگر چنانچه اعمال و نیاتش خوب بوده، سعی كند بر آن ها بیفزاید و اگر زشت و ناپسند بوده است، از خداوند طلب مغفرت و آمرزش كند و جبران نماید.

وسائل الشّیعة: ج ۱۶، ص ۹۵، ح ۲۱۰۷۴.

صدکلمه قصار امام علی علیه السلام

https://eitaa.com/joinchat/1440220286Cd8cbc7d15c

صدکلمه قصارامام علی علیه السلام

https://hedayat.blogfa.com/category/479