آسیاب ها
آس وسیله ای برای آردکردن غلات بوده است .آسی که به کمک دست می چرخیده دست آس با نیروی باد به حرکت در می آمده آس باد و اگربه کمک آب به چرخش می آمده آسیاب نام داشته است. آسیاب ها درمسیر رودخانه ها و قنات ها قرارداشته است. برای پیداکردن آن مسیرهای آب رادنبال کنید. درگذشته برای کمک گرفتن ازنیروی آب درروستاهایی که دارای جریان آب دائمی بودند آسیاب های متعددی می ساختند. دربالای این آسیاب ها تنورهایی می ساختند ویا تعدادزیادی سنگ بزرگ رابه صورت گرد و توخالی می تراشیدند و آن ها رابه صورت یک استوانه ی شیب داربه گونه ای میچیدند که حفره ی داخل آن ها درامتدادهم قرارگرفته ودرآن یک کانال آب تشکیل شود. اختلاف فشار و جریان آب دربالا به اضافه ی وزن آب درکانال سنگی باعث میشد پروانه ی چوبی درپایین که محوران به سنگ آسیاب متصل بود به چرخش درآید. باگذشت زمان اکثراین آسیاب ها به شدت تخریب شده است. در این میان آسیاب زشک درمقایسه بادیگرآسیاب ها سالم ترمانده است.
آسیاب ده بار: 20 کیلومتری غرب مشهد طرقبه روستای ده بار.
آسیاب مغان: 28 کیلومتری جنوب مشهدانتهای سیدی روستای مغان.
آسیاب کنگ: 27 کیلومتری غرب مشهد طرقبه روستای کنگ.
آسیاب مجد: 28 کیلومتری جنوب غرب مشهد انتهای سیدی جاده ی مغان بعد ازتقاطع پرنواز روستای مجد.
آسیاب تجر: 27 کیلومتری جنوب غرب مشهد انتهای سیدی جاده ی مغان بعدازتقاطع پرنواز روستای تجر. دراین روستا دوآسیاب وجوددارد.
آسیاب مایان: 13 کیلومتری غرب مشهد جادهی طرقبه روستای گلستان جاده ی ازغد روستای مایان
آسیاب کنویست: 10 کیلومتری شرق مشهد بلوارحر جاده ی کنویست ضلع جنوبی روستای کنویست دوره ی پهلوی اول.
آسیاب رباط طرق: جنوب مشهداوایل جاده ی قدیم نیشابور سمت راست بعدازرباط طرق کنارنهرآب.
آسیاب جاغرق: 12 کیلومتری غرب مشهد طرقبه روستای جاغرق خلاف جهت آب 50 متر بعد از رستوران نسیم آبشار سمت چپ رودخانه سنگ رویی واتاق آبریز آن هنوز پابرجاست.
آسیاب مارشک: 63 کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده جاده ی مارشک جاده ی بلغور یک کیلومتر ی مارشک 50 متری حاشیه ی راست جاده. بقایای این سنگ آسیاب که در اکثر سنگ های آن به تاراج رفته به چشم می خورد.
آسیاب زشک: 38 کیلومتری شمال غرب مشهد شاندیز روستای زشک 8 کیلومتر خلاف جهت رودخانه بعد ازدوآبی چشمه قل قلی سمت راست رودخانه ی بزرگ.حاشیه ی چپ رودخانه قرارگرفته است. چون مانند خانه های روستایی با سنگ خشکه چین ساخته شده ممکن است متوجه آن نشوید.
آسیاب سلطان آباد: 27 کیلومتری جنوب غرب مشهد کیلومتر 70 جاده ی نیشابور سمت چپ 5 کیلومتر جاده ی فرعی دو کیلومتری شرق روستای سلطان آبادنمک دوره ی قاجار.
آسیاب سرآسیاب: 13 کیلومتری شمال غرب مشهد جاده ی شاندیز روستای سرآسیاب .دراین روستا سه آسیاب وجودداشته است.به همین علت به سه آسیاب معروف بوده که به مروربه سرآسیاب معروف بوده که به مرور به سرآسیاب تغییرنام داده است.بقایای یکی ازآسیاب ها کنارقنات کال سرخ به چشم می خورد.
آسیاب های رضوان: 28 کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده روستای معین آباد جاده ی خوش هوا روستای رضوان کنار امامزاده بقایای این آسیاب به چشم می خورد. اهالی به آن آسیاب دهنه می گویند. آسیاب درگری نیز دراین روستا روی بلندی قرارداردکه به آن آسیاب کمرگفته می شود.
آسیاب شاندیز: کیلومتر 18 شمال غرب مشهد انتهای شاندیز ازکنار آبشارمصنوعی جاده ی سمت چپ به طرف پایین رودخانه پشت رستوران ارگ شاندیز 500 متربه سمت جریان آب 50 متربعدازاستخرآب سمت راست رودخانه . بقایای مخروبه ای ازاین آسیاب به چشم می خورد که اهالی آن رابه نام آسیاب رضاکرومی شناسند. دراین منطقه چندین آسیاب دیگرنیزوجوددارد که در سال های اخیر تخریب شده است.
https://www.hotelghasr.com/Contents.aspx?Module=introducingMashhad&PId=8619
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: آشنایی بامشهد و اطراف آن