سه عامل مهم در تداوم ۴۰ سالگی انقلاب

معاون رئیس جمهور و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران با تشریح سه عامل مهم در تداوم ۴۰ سالگی انقلاب گفت: با همت مردم بحران اقتصادی که آمریکا به وجود آورده را پشت‌سر می‌گذاریم هر قدر به مردم خدمت کنیم ک

به گزارش مشرق، حجت‌الاسلام محمد علی شهیدی محلاتی معاون رئیس جمهور و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران در مراسم تجلیل از وزارت اقتصاد به عنوان دستگاه برتر در خدمات‌رسانی به امور ایثارگران، اظهار داشت: طی روزهای گذشته سه دستگاه برتر داشتیم که یکی از آنها وزارت اقتصاد بود. تلاش و حمایت‌های این وزارتخانه و ادارات تابعه بانک‌ها نسبت به برنامه‌های ایثارگران صورت گرفته که از آنها قدردانی می‌کنم، در آستانه چهلمین سالگرد انقلاب هستیم، انقلابی که بعد از پیامبر سابقه نداشت.

وی ادامه داد: انقلاب‌هایی که شکل گرفته مادی یا غیرمادی بوده، تنها انقلابی که شکل گرفت و مذهبی بود، انقلاب اسلامی ایران بعد از صدر اسلام بود. مردم با شعاری نو در خیابان‌ها آمدند و نه شرقی نه غربی جمهوری اسلامی سر دادند.

بیشتر بخوانید:

روایت سردار کوثری از نقش جوانان در انقلاب

معاون رئیس جمهور و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران ادامه داد: انقلابی که معمولاً خلاف سایر انقلاب کشورها بود. کشورها یا به شرق متصل بودند و یا به غرب، تنها انقلابی که مشت به سینه شرق و غرب زد انقلاب مردم ایران بود، بدیهی است که چنین پدیده‌ای که شکل گرفته دشمن آرام و بی‌تفاوت ننشیند و شروع به مشکل‌آفرینی کنند.

شهیدی با اشاره به اختلاف‌افکنی دشمنان در طول انقلاب تصریح کرد: اختلاف میان اقوام، حصر اقتصادی، انقلاب جنگ، هجمه فرهنگی و جنگ تحمیلی که از آستین صدام بیرون آمد از نمونه آنهاست در جنگ هیچ ضوابطی رعایت نشد، مردم کشته شدند، در شهرهای مرزی شیمیایی زدند و بعد از هشت سال هم نتوانستند کاری کنند، صدامی که در روزهای اول گفته بود هفته دیگر در تهران پاسخ شما خبرنگاران را خواهم داد، اما در نهایت به هاشمی نامه نوشت و درخواست کرد که جنگ را تمام کنید.

وی با طرح این سوال که چه عواملی سبب شد انقلاب امروز ۴۰ ساله شود آن هم در شرایطی که مشکلات و هجمه‌های زیادی داریم، به سه عامل اشاره کرد و یادآور شد: مهمترین اصل تداوم انقلاب مسأله رهبری بود، نقش امام اساسی بود و بعد از آن مقام معظم رهبری در این ۳۰ ساله نقش مهمی ایفا کردند، در روزهای اول که امام به رحمت خدا رفت، مرحوم آیت‌الله انواری از جلسه بیرون آمدند و گفتند کار تمام شد، در حالی که به آن دوره بحث شورایی شدن رهبری بود. این ۳۰ سال با فراز و نشیب‌ها، رهبری بی‌نظیر بوده است.

شهیدی دومین عامل را مردم دانست و افزود: با وحدت و همفکری در مواقعی که نیاز بود به جبهه‌ها آمدند، اکنون ۴۶ خانواده ۵ شهید داریم که ۴ فرزند با پدر شهید شدند، خانواده ۱۰ شهید هم داریم که البته شهدای بمباران هستند، همچنین ۸۴ خانواده ۴ شهید داریم که امروز حدود ۲۳۰ هزار شهید در راه انقلاب دادیم.

معاون رئیس جمهور و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران تأکید کرد: حضور مردم در روزها و اعیاد و مناسبت‌ها بی‌نظیر است، البته نارسایی وجود دارد و مقداری مشکلات داریم و در یک بحران اقتصادی که آمریکا به وجود آورده دست و پنجه نرم می‌کنیم، اما با همت مردم آن را پشت‌سر می‌گذاریم، هر چقدر خدمت کنیم کم است.

وی سومین عامل را فرهنگ جامعه دانست و افزود: از اول مرجع تقلید عهده‌دار انقلاب بود و امروز نیز این گونه است ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر تحت پوشش داریم و مشکلات نیز زیاد است از آذر ماه امسال ۳۸۰ میلیارد تومان باید به ما اعتبار می‌دادند و سروصدای همه بلند شد، رقم کمی به ما داده شد و می‌دانیم که مشکلات وجود دارد. سال گذشته یک چهارم بودجه را گرفتیم و البته همه عزیزان، در بخش‌های کشور مشکل دارند. منبع: فارس

اخبار مرتبط

• حاج‌علی‌اکبری: کلمه چهل خار چشم دشمن شد

• مردم را اینگونه دلگرم کنید

• رویای چهل ساله سران آمریکا

• تربیت سربازان کوچک آیت الله خامنه‌ای +فیلم

• فیلم/ چهل سال تحقیر اهالی کاخ سفید!

مهم‌ترین دستاوردهای ۴۰ ساله انقلاب اسلامی چیست؟

با گذشت نزدیک به چهل سال از پیروزی انقلاب اسلامی نگاهی به گذشته و مقایسه آن با امروز نشان‌دهنده عمق تحولی است که ملت ایران آن را تجربه کرده است.

در این گزارش خواهیم کوشید داشته‌های ملت ایران پس از گذشت چهل سال از پیروزی انقلاب اسلامی در حوزه‌های مختلف از جمله «استقلال کشور»، «مردم‌سالاری و حاکمیت مردم‌»، «تولید علم و فناوری»، «پیشرفت‌های اقتصادی»، «آزادی» و «رشد معنویت» را با دوره پهلوی مقایسه کنیم تا مشخص شود کجا بوده‌ایم و امروز کجا ایستاده‌ایم.

استقلال کشور و عزت مردم

«استقلال» یکی از اصلی‌ترین شعارهای انقلاب اسلامی ملت ایران بود، مداخله گسترده کشورهای غربی در امور ایران تا به جایی در دوره پهلوی گسترش یافته بود که دیگر کسی منکر آن نبود.

پهلوی خود در جلسات خصوصی از مداخلات گسترده غربی‌ها در امور ایران گلایه می‌کرد ولی در عیان دستورالعمل‌های رسیده از اربابان را جامه عمل می‌پوشاند، مروری بر خاطرات شخصیت‌ها و رجال عصر پهلوی خود موید این واقعیت است.

اسدالله علم نخست وزیر و وزیر دربار که خاطرات روزانه او چهره‌ای بدون روتوش از پهلوی ارائه می‌دهد می‌نویسد:

«از مدت‌ها پیش شکایت داشته‌ام عمال بیگانه در دولت، بانک مرکزی، سازمان برنامه و بسیاری از وزارتخانه‌ها نفوذ کرده‌اند. شاه با این همه گزارش‌های اطلاعاتی که دریافت می‌کند، این حقیقت را نادیده می‌گیرد. این ما هستیم که تحت فشار قرار داریم نه طرف مقابل. وقتی خزانه خالی است چگونه می‌توانیم وارد جنگ اقتصادی شویم؟»

این بخش از خاطرات اسدالله علم به عیان نشان می‌دهد که خود رژیم پهلوی معتقد و اطلاع داشته است که عمال بیگانه در تمامی شئون کشور از دولت گرفته تا بانک مرکزی و سازمان برنامه نفوذ کرده و استقلال کشور در خطر جدی قرار گرفته است ولی به اطلاعاتی که دست او در این زمینه می‌رسید وقعی نمی‌گذاشت و از کنار آن به سادگی عبور می‌کرد.

خاطرات رجال پهلوی به عیان عمق وابستگی ایران به غرب در این دوره از تاریخ کشور را نشان می‌دهد، وابستگی در این دوره تا بدان حد طبیعی و عادی بود که روزنامه‌ها و مجلات نزدیک به حکومت در پاسخ به اعتراضات مردمی آن را توجیه می‌کردند، به عنوان نمونه مجله خواندنی‌ها در شماره ۱۳ تیر ۱۳۴۰ می‌نویسد:

«می‌گویند آمریکایی‌ها در تمام شئون سیاسی و اقتصادی و مالی ما مداخله می‌کنند، من کار ندارم به اینکه بیچاره آمریکایی‌ها بعد از هزار میلیون دلار وام و کمک به تصدیق خودمان، آیا باید حق این را داشته باشند که به اندازه یک دهم هم پیمان خشک و نم پس نده انگلیسی‌مان در کارها و یا لااقل در طرز خرج نظارت و به قول [منتقدان] مداخله داشته باشند یا نه؟»

اینکه آمریکا در امور ایران مداخله می‌کرده است حرف امروز و پس از گذشت نزدیک به چهار دهه نیست، مقامات رژیم پهلوی نیز به این مهم معتقد بوده و هرگاه فرصتی به دست می‌آوردند از آن سخن می‌گفتند و گلایه می‌کردند، به عنوان نمونه احمد آرامش که مدتی وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه ایران در دولت شریف امامی و پیش از روی کار آمدن علی امینی شخصیت وابسته به آمریکا در تیرماه ۱۳۴۰ طی سخنانی می‌گوید: «مخالفت من فقط با سیاست جانکاه ده ساله گذشته آمریکا است... سال‌ها است که دولت آمریکا با تمام قوا ولی با عناوین به ظاهر فریبنده در تمام شئون زندگی ما دخالت کرده و انگشت دارد و هر زمان به طریقی برای ما حادثه آفریده و تعیین سرنوشت می‌کند، تمام وزارتخانه‌ها و بنگاه‌های تجاری و اقتصادی و عمرانی وابسته به دولت ایران زیر نظر ماموران و نمایندگان مختلف آمریکایی قرار گرفته و آنان در غالب جاها نه تنها به عنوان مشاور و مستشار بلکه به صورت دستوردهنده و کارفرما در زندگی ما مداخله می‌کنند...

اخبار مرتبط

• عکس/ فرمانده ارتش در نمایشگاه هوایی نیروهای مسلح

• عکس/ به صاحبان این تصویر چه نمره‌ای می‌دهید؟

• جنگنده های ارتش و سپاه در معرض دید عموم قرار گرفت

• عکس/ نمایش دستاوردهای دفاعی ایران در نمایشگاه «اقتدار ۴۰»

• فیلم/ آتشباری راکت اندازهای ارتش در رزمایش اقتدار97

• عملیات آفندی در دستور کار نیروهای مسلح

کتاب انقلاب اسلامی در آیات وروایات

آیات و روایات مربوط به قبل از انقلاب

و آیات و روایات مربوط به انقلاب وقیام مردمی در مقابل رژیم ستمشاهی و استقرار جمهوری اسلامی

تهیه وتنظیم توسّط حجّة الاسلام سیدمحمّدباقری پور

درمؤسّسه فرهنگی هدایت

برای دریافت فایل پی دی اف روی لینک زیر کلیک کنید

http://dl.hodanet.tv/ketabbageri/engelabeeslami.pdf

بازگشت پيروزمندانه "امام خميني"(ره) به ميهن اسلامي پس از سال‏ها تبعيد و دوري از وطن و آغاز دهه فجر (12بهمن1357ش)

در 12 بهمن 1357 حضرت امام خميني پس از نزديك به 15 سال دوري و تبعيد از وطن، در ميان استقبال پرشور مردم قدم به خاك ايران اسلامي گذاشت و بزرگ‏ترين استقبال تاريخ در تهران شكل گرفت. استقبال گسترده مردم آگاه و بيدار ايران از امام، چنان بي‏نظير بود كه مي‏توان گفت در هيچ دوره‏اي از تاريخ معاصر، مردم، از يك شخصيت محبوب خود، اين چنين استقبال نكرده‏اند. امام، پس از يك سخنراني كوتاه تشكرآميز در فرودگاه، براي اداي احترام به شهيدان انقلاب اسلامي به مرقد آنها در بهشت زهرا رفتند. در مسير بهشت زهرا، دريايي از انسان‏ها موج مي‏زد و اتومبيل با كندي مي‏توانست حركت كند. ساعت‏ها طول كشيد تا اين فاصله طي شد. اتومبيل حامل امام را ده‏ها موتور سوار حفاظت مي‏كرد. برسقف اتومبيل حاملِ حضرت امام، جوانان عضو كميته استقبال قرار داشتند و از مردم درخواست مي‏كردند كه راه را باز نمايند. صدها خبرنگار و عكاس، از اين مراسم عكس مي‏گرفتند تا هر چه زودتر، اين حادثه تاريخي را مخابره نمايند. جمعيت استقبال‏كننده در طول 33 كيلومتر از فرودگاه مهرآباد تا بهشت زهرا را بين 5 تا 8 ميليون نفر يعني بيش از جمعيت آن روز تهران تخمين زدند. صدها هزار نفر از شهرهاي مختلف كشور به تهران آمده بودند تا در اين مراسم باشكوه شركت نمايند. ورود اتومبيل حامل امام، با آن جمعيت انبوه امكان‏پذير نبود لذا از هلي كوپتر استفاده شد. امام در بهشت زهرا، در جايي كه هزاران شهيد گلگون كفن انقلاب آرميده بودند و در ميان انبوه جمعيت سخنان مهمي ايراد فرمودند. ايشان در اين سخنراني كه يكي از پرجمعيت‏ترين اجتماعات تاريخ بود، غيرقانوني بودن رژيم سلطنت پهلوي را با استدلال مطرح و خطوط آينده انقلاب و دولت اسلامي را ترسيم نمودند.

روزنامه کیهان نوشت، طول جمعیت استقبال کننده از امام خمینی 32 کیلومتر بود(1357ش)

امام خمینی در فرودگاه مهرآباد سخنانی ایراد نموده و متذکر شدند:(1357ش) من از عواطف طبقات مختلف مردم تشکر می کنم و بار ملت بر دوش من بار گرانی است که نمی توانم جبران کنم. ما باید از همه طبقات ملت تشکر کنیم. پیروزی تا اینجا بواسطه وحدت کلمه مسلمین بوده است، وحدت کلمه اقلیت های مذهبی با مسلمین وحدت طبقه روحانی و سیاسی همه باید این رمز را بفهمیم که وحدت کلمه، رمز پیروزی است. آنرا از دست ندهیم و خدای نخواسته شیاطین بین صفوف شما تفرقه بیاندازند

امام خمینی پس از سخنان خود در فرودگاه در میان استقبال چند میلیونی مردم که در سرتاسر مسیر فرودگاه تا بهشت زهرا گردآمده بودند. وارد بهشت زهرا شدند(1357ش)

هنگام ورود امام خمینی به مدت بیست دقیقه مراسم استقبال توسط تلویزیون به طور زنده پخش شد اما ناگهان عکس شاه روی صفحه تلویزیون ظاهر شد(1357ش)

امام خمینی قبل از ترک پاریس پیامی صادر کرده از مهمان نوازی و تفاهم فرانسویان و اجازه آزادی بیان که به او داده شد تشکر کردند(1357ش)

اخبار > 12 بهمن ماه 1357 روز ورود حضرت امام به میهن

بازگشت سید روح‌الله خمینی به ایران - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

12 بهمن، سالروز ورود امام خمینی به ایران و آغاز دهه فجر گرامی باد ...

12 بهمن/ سالروز ورود امام خمینی (ره) به ایران (عکس) - عصرایران

سرنوشت برخی از همراهان امام خمینی در هواپیمای پاریس به تهران ...

اقتدای یاران امام به امام+عکس | پایگاه خبری جماران - امام خمینی - ...

سرنوشت همراهان امام در پرواز معروف «ایرفرانس» - خبرگزاری ...

اولین‌سخنان سرنوشت‌ساز امام خمینی(ره) پس از ورود به کشور + ...

افشای هویت کسی که روز 12 بهمن در پلکان هواپیما دست امام را ...

چرا حسن روحانی با هواپیمای امام از پاریس به تهران نیامد؟ - فردا

ایرنا - 12بهمن سالروز ورود تاریخی پیرجماران به وطن گرامی باد

چه کسانی در پرواز انقلاب همراه امام خمینی بودند؟ (+ جدول) - ...

همه یارانی که انقلاب از دست داد - خبرگزاری مهر | اخبار ایران و ...

۱۲ بهمن چه روزی است ؟ همه چیز درباره دوازده بهمن - دلگرم

12 بهمن؛ سالگرد بازگشت امام خمینی (ره) به وطن - ایسنا

12 بهمن چه روزی است؟ - پرسشکده

دهه فجر - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

12بهمن چه روزی است؟ - سماتک

12 بهمن چه روزی است؟ - آفتاب

12 بهمن 1357 - پرتال امام خمینی

امام خمینی و یاران او

باید ۴۰ سالگی انقلاب را بسیار جشن گرفت

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از «انتخاب»، محمدرضا نقدی در اجلاس سراسری مسئولان کانون‌های بسیج اساتید دانشگاه آزاد اسلامی سراسر کشور در مجتمع آموزشی امامت خراسان رضوی با تبریک فرار رسیدن چهلمین سال پیروزی انقلاب، اظهار کرد: اولین مطلب ضرورت پاسداشت ۴۰ سالگی انقلاب است که امام (ره) بارها فرمودند که حفظ یک پیروزی از کسب آن سخت‌تر است.

وی با بیان اینکه ۴۰ ساله شدن انقلاب به اندازه خود پیروزی آن اهمیت دارد و اتفاق بزرگی است، عنوان کرد: انقلاب‌ها در تاریخ‌‎های بشر اغلب پیروز نشدند و انقلاب‌هایی که پیروز شدند نیز دوام نداشتند و به انحراف کشیده شدند. انقلاب کبیر فرانسه که دلیل کبیر بودن آن را نمی‌دانم بعد از ۱۰ سالگی خود به ناپلئون جلاد خونریز سپرده شد. انقلاب کمونیستی روسیه در ۵ سالگی رهبر خود لنین را از دست داد و انقلاب به استالین رسید که لنین گفت نباید به او برسد. نام او در کنار هیتلر و چنگیز قرار دارد و این نتیجه انقلابی است که برای عدالت درست شده بود.

خاطرات ناگفته از ورود واقامت «رهبر محبوب خلق»

نویسنده : جواد نوائیان رودسری info@khorasannews.com

ورود امام خمینی(ره) به ایران در 12 بهمن 1357، به روند پیروزی انقلاب اسلامی شتابی دو چندان داد. با این حال، همه می‌دانستند که حفاظت از جان رهبر انقلاب، در روزهای پرالتهاب بهمن 1357، کاری سخت، دشوار و در عین حال، حیاتی است. به همین دلیل، گروهی از جوانان انقلابی آن روز، کمر همت بستند و به پاسداری و حراست از جان رهبر انقلاب پرداختند. این جوانان از جان گذشته، نخستین تیم حفاظتی حضرت امام(ره) را در ایران تشکیل دادند. بدیهی است که حضور دایم در محل اقامت امام (ره)، در کنار تمام مشکلات و سختی‌های کار، در ذهن این افراد، خاطراتی را ثبت کرد که می‌تواند در بررسی تاریخ انقلاب اسلامی، نقشی ویژه و مهم ایفا کند. در آستانه سالروز ورود تاریخی حضرت امام(ره) به ایران، در 12 بهمن 1357، در گفت‌وگویی با حمیدرضا نقاشیان، سرتیم حفاظت حضرت امام(ره) پس از ورود ایشان به ایران و استقرار در دو مدرسه رفاه و علوی، به مرور وقایع نخستین ساعات حضور رهبر انقلاب در میهن پرداختیم. آقای نقاشیان در گفت‌وگو با خراسان، ضمن تشریح مشکلاتی که تیم حفاظت با آن روبه رو بود، روایت‌های ناب و ناشنیده‌ای را از نخستین ساعات ورود حضرت امام(ره) به ایران، روایت کرد.
    نخستین مکانی که حضرت امام(ره) پس از ورود به ایران در آن‌جا مستقر شدند، کجا بود؟
نخستین مکانی که برای اقامت حضرت امام(ره)، پس از ورود ایشان به ایران، در نظر گرفته شد، مدرسه رفاه بود. طبیعتاً مجموعه‌ای که وظیفه حفاظت امام(ره) را برعهده داشت، از چند روز قبل مدرسه رفاه را تحویل گرفته و برای پاکسازی و ایمن کردن آن، اقدام کرده بود. به همین دلیل، من در مدرسه رفاه مستقر بودم.
    بنابراین هنگام ورود امام(ره)، در فرودگاه مهرآباد حضور نداشتید.
همین‌طور است.
    چطور شد که مدرسه رفاه را به عنوان اقامتگاه اولیه انتخاب کردند؟
انتخاب مدرسه دخترانه رفاه در خیابان «ایران»، توسط مرحوم شهید بهشتی و تعدادی از یاران امام انجام شد. به لحاظ مکانی هم جای بدی نبود؛ منتها چون در میان تیم اولیه‌ای که برای حفاظت محل انتخاب کرده بودند، افرادی وجود داشتند که به لحاظ فکری، نزدیکی چندانی با جریان نهضت اسلامی نداشتند و بعضاً، به گروه‌هایی وابسته بودند که بعدها راهی غیر از راه انقلاب اسلامی را برگزیدند، اعتراض‌هایی از سوی تعدادی از یاران امام، مانند شهید مطهری، صورت گرفت که باید در تیم حفاظت از مدرسه تغییراتی ایجاد شود.
    چرا چنین افرادی برای تیم حفاظت انتخاب شده بودند؟
انتخاب آن ها ریشه در خوش بینی و نوع نگاه برخی از اطرافیان داشت. به هر حال، این افراد را از حفاظت قسمت مرکزی ساختمان، یعنی محل اصلی اقامت حضرت امام(ره) ، کنار گذاشتند و از اعضای گروه مبارز «صف» که در آن افرادی مانند شهید بروجردی عضو بودند، خواستند که کار حفاظت این بخش را برعهده بگیرند. مرحوم شهید بروجردی از من خواست که انجام این کار را برعهده بگیرم و بنده هم، با تعدادی از دوستان، تیمی حفاظتی را تشکیل دادیم و محل را تحویل گرفتیم. البته بچه‌های گروه «صف» کار حفاظت پیرامونی حضرت امام(ره) در بهشت‌زهرا(س) را هم برعهده داشتند. حفاظت از دیگر مکان‌ها و مسیرها، برعهده گروه‌های دیگری مانند «مؤتلفه اسلامی» بود.
    افرادی که از قبل آن‌جا مستقر بودند، در برابر تحویل دادن محل به شما، مقاومت نکردند؟
چرا؛ آن ها در برابر این تغییر مقاومت می‌کردند و طبیعتاً، سر و صداهایی هم به راه افتاد. اما شهید بهشتی، طی جلسه‌ای که با حضور ما و آن ها برگزار کرد، موفق به مدیریت این ناراحتی و اختلاف شد و قضیه به خیر و خوشی پایان یافت.

آوای انقلاب

«بانگ آزادی» از سرودهای انقلابی و به یادماندنی است که در سال 59 اجرا شد. این شعر را استاد حمید سبزواری، پدر شعر انقلاب سروده و محمد گلریز آن را اجرا کرده و آهنگ ساز بانگ آزادی هم احمد علی راغب بوده است. در ادامه بخشی از این شعر انقلابی را  مرور می کنیم.
این بانگ آزادی ست، کز خاوران خیزد
فریاد انسان‌هاست، کزنای جان خیزد
اعلام توفان‌هاست، کز هر کران خیزد
آتشفشان قهر ملت‌های در بند است
حبل‌المتین توده‌های آرزومند است

روز شمار وقایع انقلاب اسلامی بهمن 57 در یک نگاه
-3 بهمن 1357 (سه شنبه)
شورای سلطنت كه برای حفظ رژیم سلطنتی در ایران تشكیل شده بود منحل گردید.
-4 بهمن 1357 (چهارشنبه)
برای جلوگیری از حضور امام خمینی در بین مردم ایران ارتش فرودگاه مهرآباد را به اشغال درآورد.
-5 بهمن 1357 (پنج شنبه)
دولت بختیار 3 روز فرودگاههای كشور را بست.
-7 بهمن 1357 (شنبه)
- تحصن روحانیون مبارز در دانشگاه تهران در اعتراض به بستن فرودگاهها آغاز شد.
 راه‌پیمایی میلیونی مردم در تهران به مناسبت 28 صفر برگزار گردید.
-9 بهمن 1357 (دوشنبه)
- فرودگاه برای ورود امام خمینی بازگشایی شد
-در پی اعتصابات و تظاهرات و راه‌پیمایی مردم كه خواستار بازگشایی فرودگاه مهرآباد بودند. دولت بختیار فرودگاه مهرآباد را از اشغال نظامی خارج كرد.
-11 بهمن 1357 (چهارشنبه)
-مأمور ارتش در خیابانهای تهران
-دولت برای ترساندن مردم و ایجاد حكومت وحشت با انجام رژه نظامیان در تهران و ترویج شایعه كودتا توسط ارتش دست به حیله دیگری برای انحراف مبارزات مردم ایران زد.
-12 بهمن 1357 (پنج شنبه)
 ساعت 9 و 27 دقیقه و 30 ثانیه حضرت امام خمینی پس از پانزده سال تبعید پای بر خاك ایران گذاشتند.
ـ فرمانداری نظامی بر اثر فشار مردم راه‌پیمایی و تظاهرات را برای 3 روز آزاد اعلام كرد.
ـ‌ نظامیان مستقر در تلویزیون به طور ناگهانی پخش مراسم استقبال را قطع كردند.
-17 بهمن 1357 (سه شنبه)
- ‌بر اساس پیشنهاد شورای انقلاب، حضرت امام خمینی دولت موقت را به مردم معرفی نمودند.
ـ دولت موقت به ریاست مهندس مهدی بازرگان تشكیل گردید.
-19 بهمن 1357 (سه شنبه)
-  راه‌پیمایی مردم ایران در حمایت از دولت موقت انجام شد.
ـ‌ نیروی هوایی ارتش با حضرت امام خمینی بیعت كردند.
ـ‌ حضرت امام خمینی به زیارت حضرت عبدالعظیم (س) رفتند.
20- بهمن 1357 (جمعه)
‌ -طرفداران قانون اساسی با تجمع در استادیوم امجدیه (شهید شیرودي‌) دست به تظاهرات زدند.
ـ‌ ساعت 9 شب سربازان گارد شاه به پادگان نیروی هوایی در شرق تهران (خ دماوند) حمله نمودند.
ـ‌ مردم برا ی كمك به سربازان نیروی هوایی مسلح شدند.
-21 بهمن 1357 (شنبه)
 دولت بختیار زمان حكومت نظامی را افزایش داده و حكومت نظامی را از ساعت 4 بعدازظهر اعلام نمود.
ـ حضرت امام خمینی دستور شكستن زمان حكومت نظامی و حضور مردم در خیابانها را صادر نمودند.
ـ‌ در تهران و شهرستانها بین سربازان گارد و مردم مسلح درگیریهای بسیار شدید رخ داد.
-22 بهمن 1357 (دوشنبه)
- تهران صحنه جنگ خونین مسلحانه بین مردم و سربازان طرفدار رژیم پهلوی گردیده است.
ـ با تسلیم تمامی نیروهای نظامی و پیروزی مردم مسلمان ایران رژیم ستمشاهی پس از 57 سال ظلم و ستم متلاشی گردید.

انقلاب در یک نگاه

فرارو | انقلاب اسلامی در یک نگاه کلی

روز شمار وقایع انقلاب اسلامی بهمن 57 در یک نگاه

وقایع انقلاب اسلامی در یک نگاه کلی - شهید آوینی

انقلاب اسلامی ایران؛ انقلابی بی همتا(2) - Parstoday

انقلاب اسلامی، انقلابی بی همتا(4) - Parstoday

انقلاب اسلامی، انقلابی بی همتا(5) - Parstoday

انقلاب اسلامی، انقلابی بی همتا (8) - Parstoday

انقلاب اسلامی، انقلابی بی همتا(10) - Parstoday

انقلاب اسلامی، انقلابی بی همتا(11) - Parstoday

چهل سال سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران؛ 4 دهه دشمنی آمریکا (3)

چهل سال سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران؛ 4دهه دشمنی آمریکا (2)

چهل سال سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران؛ 4دهه دشمنی آمریکا (1)

چهل سال سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران؛ 4دهه دشمنی آمریکا (3)

 ایران چهل‌سال پس از پیروزی انقلاب؛ صلح و امنیت جهانی، راهبرد اصولی جمهوری اسلامی 

ایران چهل‌سال پس از پیروزی انقلاب؛ انقلاب اسلامی جریانی ماندگار و همچنان پر اثر

پیشرفت مردم ایران امریکایی ها را گیج کرده است - شبکه خبر

80 کشور جهان میزبان جشن های چهل سالگی انقلاب

بازخوانی یکی از خاطرات انقلاب/ تاثیر مهربانی بر دژخیمان شاه در خرمشهر

تهران- ایرنا - در چند ماهی پس از پیروزی انقلاب که در زندان خرمشهر مشغول بکار شدم و با افرادی از جمله یک آخوند روبرو شدم که در مدح شاه سخن می گفت.

'عادل خاطری' از جانبازان 70 درصد دفاع مقدس که متولد خرمشهر است خاطراتی فراوان از سه دوره پیش و پس از انقلاب و دفاع مقدس دارد.
وی که در زمره جوانان انقلابی خرمشهر در دوران پیش از انقلاب اسلامی قرار دارد در نقل خاطره ای از دوران پس از پیروزی انقلاب به خبرنگار اجتماعی ایرنا می گوید:
وقتی 'صاحب عبود زاده ' مسئولیت زندان شهر را عهده دار شد، از من خواست تا در حفاظت از زندان با او همکاری کنم. من نیز برای مدتی برای این همکاری اعلام آمادگی کردم.
افرادی که در آن زمان در زندان نگهداری می شدند، تعدادی از نظامیان ارتشی بودند که در کشتار مردم خرمشهر دست داشتند.
از جمله این افراد سرگرد اشراقی فرمانده نظامی خرمشهر و آبادان، سرهنگ احمدی رئیس شهربانی خرمشهر، یک آخوندنما که مداحی شاه را می کرد، ستوان ساعت پور فردی که دستور شلیک به سوی مردم را صادر می کرد و تعدادی از نیروهای شهربانی بودند.
طی مدتی که این زندانیان در اختیار ما بودند با دقت و مراقبت تمام از آنها نگهداری می شد، برخی از آنها از کار خود پشیمان بوده و اظهار ندامت می کردند.
اما وقتی پای صحبت سرگرد اشراقی می نشستیم همواره و با تاکید می گفت: من طوری بار آمده ام که فرمانبردار باشم.
طی مدتی که در زندان خدمت می کردیم، سعی داشتیم جز مهربانی و برخورد شایسته، رفتاری از ما سر نزند بطوری که سرگرد اشراقی در کتابچه خاطرات خود که توسط یکی از سربازان نیروی دریایی که در حراست از زندان با ما همکاری داشت به دست خانواده اش رساند به این مساله اشاره کرده بود.
بقیه زندانی ها از اعدام بسیار هراس داشتند و خود را باخته بودند، از جمله این افراد گروهبانی بود که به سمت یک کودک در آغوش مادرش تیر شلیک کرده بود.
زیاد پای صحبت زندانیان می نشستم و آنها را نصیحت می کردم و کتاب های دکتر شریعتی را جهت مطالعه به آنها می دادم.
همه زندانیان بدون استثنا نماز می خواندند. یک روز سرهنگ احمدی به من گفت، این ها از ترس و به خاطر ریا نماز می خوانند اما من چون اعتقادی ندارم نماز نمی خوانم.
این در حالیست که وی پیش از شروع محاکمه نماز خواند و من متوجه شدم، او نیز سرانجام به این باور رسید که نماز خود را بجا آورد.

خاطره ای جالب از دوران مبارزه از زبان احمد آقا

کم کم کارمان وسعت پیدا کرد و جایمان تنگ شد. منزلی در نزدیکی منزل امام در قم به نام آقای واحدی خریدیم. پول آن را با التماس از این و آن تهیه کردیم. زیرا آقای پسندیده تا از کم و کیف قضیه مطلع نمی شدند پول نمی دادند و مطلب را هم که نمی شد بگویی. این منزل دست و بالمان را باز کرد...

بازخوانی خاطرات نزدیکان امام خمینی از دوران مبارزات انقلاب، علاوه بر کمک به شناخت علل و عوامل بروز انقلاب اسلامی می تواند تا حدود زیادی نسبت و فاصله امروز ما را نیز با اهداف و آرمان های انقلاب مشخص نماید.

علاوه بر این در بازخوانی این خاطرات نقش شخصیت ها و افراد برجسته ی انقلاب را نیز می توان به روشنی دریافت و جایگاه هر یک از آنان را در به ثمر نشستن انقلاب اسلامی مشخص نمود. در این یادداشت به مرور یکی از خاطرات کمتر شنیده شده ی مرحوم سید احمد خمینی درباره ی سال های نزدیک به انقلاب اسلامی ایران خواهیم پرداخت که در آن نام های آشنایی همچون آیت الله پسندیده (برادر بزرگتر امام خمینی) آیت الله هاشمی رفسنجانی، آیت الله خامنه ای، آیت الله موسوی خوئینی ها و شخصیت هایی همچون سید محمد خاتمی (رئیس جمهور اسبق) علی جنتی (وزیر فعلی ارشاد) مهندس غرضی و شهید منتظری به چشم می خورد.

این خاطره برای اولین  در سال 1361 و به اصرار حجت الأسلام و المسلمین سید محمود دعایی سرپرست روزنامه ی اطلاعات از زبان مرحوم سید احمد خمینی بیان شده است.

«در مدتی که قم بودم مثل سایر طلاب در رساندن اعلامیه های امام و یا اعلامیه هائی علیه دولت و رژیم سابق به مردم تلاش می کردیم، تا کم کم به این فکر افتادم که احتیاج به وسایل تکثیر داریم. آمدم پیش آقای هاشمی در تهران. او توسط آقای توکلی یک دستگاه فتوکپی برایمان تهیه کرد و من قبلا اتاقی را در منزل یکی از آشنایانمان اجاره کردم و آنجا مشغول کار شدیم. از کسانی که از ابتدا با ما بوده آقای موسوی خوئینی ها و آقای واحدی است.

[خبرنگار: کدام آقای واحدی؟]

همان که در روزنامه کیهان مشغول کار است... کم کم کارمان وسعت پیدا کرد و جایمان تنگ شد. منزلی در نزدیکی منزل امام در قم به نام آقای واحدی خریدیم. پول آن را با التماس از این و آن تهیه کردیم. زیرا آقای پسندیده تا از کم و کیف قضیه مطلع نمی شدند پول نمی دادند و مطلب را هم که نمی شد بگویی. این منزل دست و بالمان را باز کرد. آقای موسوی خوئینی ها که خود با گروه های دیگری هم ارتباط داشت یک دستگاه ماشین تکثیر برای ما تهیه کرد. قبلا از ماشین های ساده تر استفاده می کردیم. آقای موسوی خوئینی ها دستگیر شد. توسط خانمشان به من خبر داد که ایران را ترک کنم. مدت پانزده روز رفتم پاکستان. اتفاقا آقای هادی قم بود. اوضاع پاکستان را از او پرسیدم البته بدون اینکه ایشان مطلع شود که چه می خواهم بکنم. بلافاصله با آقای محمد منتظری هم تماس گرفتم، آمد  مرز ایران و پاکستان. این دو هفته ای که پاکستان بودم تجربه های خوبی کسب کردم. در مراجعت، آقای واحدی را از کم و کیف قضیه مطلع کردم و در ضمن شخصی به ما معرفی شد تا در ایران به وسیله ی او با گروهی دیگر همکاری نمائیم. اتفاقا مشغول چاپ کتاب «خدمت و خیانت روشنفکران» جلال بودیم ...

رامین مجنون پیله‌رود، کارشناس ارشد علوم سیاسی در امور بین‌الملل در گفت‌وگو با کانون خبرنگاران ایکنا، نبأ؛ در خصوص دستاوردهای چهل ساله انقلاب اسلامی  گفت: فرا رسیدن دهه فجر و سالروز پیروزی انقلاب اسلامی، فرصت خوبی برای مرور انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن در حوزه‌‌های مختلف است. هر چه از پیروزی انقلاب اسلامی فاصله می‌گیریم، اهمیت بررسی موضوع دستاورد‌های انقلاب اسلامی و اهمیت بیان پیشرفت ‌ها در حوزه علم و فن‌آوری بیشتر می‌شود. اینک در چهلمین سالروز پیروزی انقلاب اسلامی و شکوفایی آن مقایسه ایران قبل و بعد از انقلاب، می‌‌تواند واقعیت‌های مهمی را برای نسل‌‌های پس از انقلاب آشکار کند.

وی گفت: دستاوردهای چهل ساله انقلاب اسلامی ایران را که می‌توان در حوزه‌های مختلف به آن اشاره کرد، بدین شرح است:

۱- دستاوردهای سیاست داخلی انقلاب اسلامی

الف - سرنگونی رژیم‌های ۲۵۰۰ ساله سلطنتی: از افتخارات و مبالات انقلاب اسلامی ایران، سرنگونی رژیم شاهنشاهی محمدرضا پهلوی بود که پس از ۲۵۰۰ سال استبداد پادشاهان ایرانی در عرصه‌های مختلف که با ظلم و ستم و خیانت به ولی‌نعمتان اصلی خود - مردم - بر آن‌ها حکومت کرده بودند و پایه‌های سلطنت خود را بر اساس استبداد و خفقان در برهه‌های مختلف توانسته بودند، ادامه دهند و نسل به نسل حکومت‌ها را میراث فرزندان خود قرار داده بودند.

ب - ایجاد حکومت بر اساس اسلام و ولایت فقیه: هدف اصلی و اساسی ادیان آسمانی، رشد و تکامل بشر بر مبنای توحید، از طریق دعوت به مبارزه با کفر، شرک و الحاد بوده است. قدرت‌های استکباری جهان برای چپاول دسترنج توده‌های محروم، با توطئه‌های گوناگون توانستند بر جنبه‌های فکری‌، فرهنگی، دینی و ملی جوامع اسلامی استیلاء یافته، منابع مادی و ذخایر زیرزمینی آن‌ها را به غارت ببرند و عجز و یأس را بر جوامع اسلامی حاکم کنند. پیروزی انقلاب اسلامی در این عرصه توانست بر این اندیشه و عمکرد آنان غلبه کرده و با ایجاد نهضت مردمی اسلام، بر آنان فائق آید.

ج - به‌دست آوردن استقلال سیاسی و آزادی: استقلال سیاسی و آزادی در ایران از جمله اهداف و آرمان‌های انقلاب اسلامی بود که با غلبه بر وابستگی‌های پیشینیان خود به کشورهای غربی - عامل اصلی بدبختی و عقب‌ماندگی مردم این دیار - به‌دست آمد.

د - افزایش آگاهی‌های مردم و مشارکت سیاسی آنان: در هیچکدام از انقلاب‌های  معاصر سابقه نداشته است که در همان سال‌های اولیه انقلاب مردم بتوانند با مشارکت همگانی و انتخابات آزاد در جهت تشکیل حکومت دموکراسی و آن هم از نوع اسلامی گام بردارند. یکی از ویژگی‌های برجسته این انقلاب همین شاخصه اسلامی بودن و تلفیقی از دموکراتیک آن است که برخاسته از نظام جمهوری اسلامی است.

۲ - سیاست خارجی‌:

الف - اصل نه شرقی، نه غربی:

ب - مبارزه با استکبار:

۳ - دستاوردهای فرهنگی انقلاب اسلامی

الف - مقابله با تهاجم فرهنگی و نفی سلطه‌پذیری آن بر ابعاد مختلف فرهنگ اسلامی:

ب - ارتقای سطح علمی جامعه:

۴ - دستاوردهای اقتصادی انقلاب اسلامی

الف - شکوفایی اقتصادی و خودکفایی صنعتی:

ب - بازسازی اقتصاد تک‌محصولی‌:

۵ - دستاوردهای نظامی انقلاب اسلامی

الف - پایداری در هشت سال دفاع مقدس:

ب - تشکیل سپاه و بسیج و خودکفایی نظامی:

روزنامه ها در روز دهم بهمن 1357 چه نوشتند؟
نزن سرباز!

10 بهمن 1357؛ روزنامه های ایران پر از خبر و گمانه زنی درباره بازگشت امام به کشور است. از سوی دیگر بختیار نخست وزیر وقت همچنان در مصاحبه مطبوعاتی خود بر استعفا نکردن اصرار می ورزد. با این اوصاف خیابان های تهران و دیگر شهرهای ایران شاهد تظاهرات اعتراضی است. پس از آن که در روز 8 بهمن، تعدادی از تظاهر کنندگان در تهران کشته و مجروح می شوند واکنش های بسیار تندی بروز می کند که تحصن روحانیون مبارز در مسجد دانشگاه تهران و مقصر شناختن بختیار توسط امام از مهم ترین آن هاست. روزنامه های 10 بهمن 1357 نوید بازگشت امام و بیم فراوان در چگونگی ادامه نهضت را با خود به همراه می آورد.
روزنامه آیندگان در شماره 3276 در صبح 10 بهمن 1357 از آتش سوزی های فراوان و تظاهرات خشونت بارِ روز گذشته در تهران به عنوان تیتر اول خبر می دهد: « پایتخت در آتش و نا آرامی» و در ادامه به پیام امام در این باره اشاره می کند: «از هیاهوی دژخیمان نهراسید» امام در این پیام خود، که آیندگان آن را در صفحه یک و 2 چاپ می کند، از مردم می خواهد که از دولت غیر قانونی بختیار اطاعت نکنند و به عنوان ملتی هوشیار از نیرنگ ها غافل نباشند: «باز کشتارها و قتل عام های دسته جمعی را در تهران و شهرستان ها شروع کردند، باز‏‎ ‎‏دژخیمان محمدرضا با مسلح شدن به ادعای قانون و استقلال کشور و سرپوش ملیت به‏‎ ‎‏جان مردم بی پناه افتاده اند، باز دست ناپاک خیانتکار عمال بیگانه از آستین نوکرهای‏‎ ‎‏محمدرضا پهلوی درآمد و ملت را به جرم آزادی خواهی و استقلال طلبی به عزا نشاند.‏  تا دیروز محمدرضای خائن، ارتش را با آتش گشودن روی ملت و برادران و‏‎ ‎‏خواهران خود ننگین کرد، اکنون نوکر یا نوکران خائنش، این خدمت به استعمار را به‏‎ ‎‏عهده گرفتند. هر روز مواجه با یک دسته نیرنگ باز هستیم که می خواهند منافع اجنبی را‏‎ ‎‏تأمین کنند، اگر چه به کشتار هزاران نفر از این ملت رنج دیده شجاع بینجامد. ملت دلیر با‏‎ ‎‏خون جوانان عزیز خود محمدرضا را از صحنه خارج کرد، لکن اجانب یک مُهرۀ‏‎ ‎‏دیگر‏‎‎‏ را با نقاب ملیت به صحنه آوردند. اینان از این مهره ها فراوان دارند که سال ها با‏‎ ‎‏ماسک فریبنده در خدمت هستند و به مجرد رفتن مُهره ای، مُهرۀ دیگری را مورد تأیید‏‎ ‎‏قرار داده اند و نمی دانم پس از این چه خواهند کرد، ولی باید بدانند که ملت هوشیار، از‏‎ ‎‏این نیرنگ ها غافل نیست و یکی پس از دیگری را مدفون خواهد کرد.‏ ملت عزیزم! دوستان من! نه به وعده های پوچ دولت های غیر قانونی اعتنا کنید و نه از‏‎ ‎‏هیاهوی دژخیمان بهراسید. نهضت مقدس را به پیش برانید و به آخر رسانید ...» . روزنامه های چاپ عصر نیز این پیام امام را با تیترهای تقریبا مشابه پوشش می دهند.
از سوی دیگر مهم ترین خبر روز 10 بهمن در تمامی روزنامه ها گمانه زنی درباره بازگشت امام و زمان آن به کشور است. اولین واکنش در این باره توسط کیهان در شماره 10625 و در صفحه اول و در چاپ اول، چنین است: «اگر اجازه فرود هواپیما داده شود، امشب امام حرکت می کند» اما بلافاصله در چاپ دوم این خبر این گونه تصحیح می شود: « بنی صدر آخر وقت امروز اعلام کرد امام امشب حرکت نمی کند».
وضع فرودگاه های کشور و به خصوص مهرآباد تهران هم دستمایه اخبار همه روزنامه هاست. اطلاعات در این باره می نویسد: « وضع فرودگاه ها هنوز عادی نیست ... فرودگاه ها فقط روزها باز است و به وسیله پرسنل نیروی هوایی کنترل می شود».
اما تهران در روز 9 بهمن صحنه درگیری و آشوب بوده است. صبح 10 بهمن، کیهان در صفحات خود این حوادث را این گونه پوشش می دهد: «سنگربندی خیابانی و آتش سوزی و تظاهرات در تهران ... سرلشکر ژاندارم را خلع سلاح و به شدت مجروح کردند ... یک سرلشکر ژاندارمری در جریان تظاهرات دیروز در میدان 24 اسفند مورد هجوم مردم خشمگین قرار گرفت و به شدت مجروح شد ... تقی لطیفی در حالی که اسلحه کمری خود را در دست گرفته بود از اتومبیل پیاده شد و یک نفر را مجروح کرد. مردم وقتی چنین دیدند از پشت سر، او را بغل کردند و پس از خلع سلاح با مشت و لگد و چاقو به جان او افتادند ... در خیابان های تهران در روز گذشته به جز یک مورد در خیابان سی متری برخوردی بین ماموران و مردم رخ نداد و ماموران فرمانداری نظامی کمتر به چشم می خوردند ... در تظاهرات دیروز دانشگاه تهران بیش از 50 هزار نفر شرکت کردند ...» و خبر جالب تر در این روز را اطلاعات درباره واکنش نیروهای آتش نشانی به آتش سوزی ها می نویسد: «ماموران آتش نشانی پیرو اطلاعیه قبلی خود که اعلام کرده بودند از خاموش کردن آتش هایی که مردم نخواهند، خودداری خواهند کرد اقدامی برای خاموش کردن این آتش ها صورت ندادند.»
همچنین در این روز، در صفحه اول کیهان عکسی با عنوان «نزن سرباز!» با این توضیحات به چاپ رسیده است: «ده ها دهان دیروز در خیابان سی متری تهران، با این فریاد به حادثه تکان دهنده ای که در شرف وقوع بود، فرمان توقف دادند. «نزن سرباز...». یکی از تظاهر کنندگان که با ورود نظامیان به صحنه موفق به فرار نشده، در گوشه دیوار حالت دفاع به خود گرفته است و انگشت سرباز ماشه اسلحه را فشار می دهد ....»
منابع: پرتال امام خمینی(ره) و پایگاه اطلاع رسانی جماران

پژوهش خبری صدا و سیما:این پژوهش که در ادامه پژوهش های مربوط به چهل سالگی انقلاب است، به بررسی، تحلیل محتوا و شاخص یابی بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره "دستاوردهای انقلاب" تا آبان 1397 اختصاص دارد. پیش از این دستاوردهای انقلاب تا سال 1395 شاخص یابی و محوربندی شده بود و پژوهش پیش رو، پژوهش قبلی را تکمیل کرده است. بیانات رهبر معظم انقلاب درباره دستاوردهای انقلاب در دو شاخص مهم و کلی دسته بندی شده است که عبارت اند از: دستاوردهای داخلی انقلاب و دستاوردهای خارجی آن.

در نگاهی اجمالی به بیانات رهبر معظم انقلاب درباره دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران نیز، دستاوردهای انقلاب دسته بندی شده است که عبارت اند از: "معرفت های سه گانه" شامل معرفت دینی،‌ معرفت سیاسی و معرفت اخلاقی، "مسائل اصولی سه گانه نظام و انقلاب" شامل استقلال،‌ پیشرفت و عدالت محوری و "مولفه های هفت گانه قدرت" شامل پیشرفت علمی،‌ پیشرفت در نظامیگری،‌ پیشرفت در سازندگی،‌ داشتن عزّت بین‌المللی و زیرسلطه نبودن،‌ وجود استقلال و آزادی،‌ اعتماد به ‌نفس ملّی با نیروی ایمان،‌ سپاه و بسیج و جهاد و حرکت های عمومی.

درباره شاخص دستاوردهای داخلی انقلاب، رهبر معظم انقلاب به محور "حاکمیت اسلام و ارزش های دینی و معنوی با پیروزی انقلاب" اشاره و تاکید می کنند، حاکم شدن نظام دین مدار و نظام مبتنی بر تعالیم و هدایت اسلامی، توجه به کرامت انسان، اهتزاز پرچم اسلام در کشور، ایجاد جو قرآنی در کشور و زایل شدن افسانه جدایی دین از سیاست از جمله دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران است. مردم سالاری دینی و حکومت متکی به مردم، احساس مسئولیت مردم و خروج از وضع بی توجهی به آینده، نهادینه شدن استقلال و آزادی اسلامی در کشور، عزت ملی و رفع تحقیرشدگی تاریخی، اعتماد به نفس ملی و از بین رفتن خودکم بینی، افزایش آگاهی سیاسی مردم، گسترش کمی و کیفی خدمات به ملت، شکل گیری حرکت های پرجوش و خودجوش دینی و علمی، ایجاد انقلاب علمی و رشد و توسعه علم و فناوری در کشور، ارتقای کمی و کیفی حوزه ها و دانشگاه ها، خودباوری علمی، گسترش روحیه تحقیق و شکوفایی استعدادهای انسانی، ظهور سرداران بزرگ و رشید دفاع مقدس، رونق گرفتن رسوم و سنت های دینی، شکل گیری هویت ایرانی – اسلامی، آوردن هنر و معارف میان مردم، حکومت انتخابی به جای موروثی، فضای انتقاد و تذکر و اصلاح به جای فضای امنیتی، عدالت محوری، گسترش امید و نشاط، یکپارچگی ملت و وحدت مسئولان و باز شدن راه اندیشه از جمله دیگر دستاوردهای داخلی است که با بررسی مجموعه بیانات رهبر معظم انقلاب درباره دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران به دست آمده است.

از جمله دستاوردهای خارجی که از بررسی بیانات رهبر معظم انقلاب به دست آمده است عبارت اند از: اثرگذاری ایران در مسائل عمده منطقه، عزت نفس ایران در دنیا، تاثیرگذاری بر برخی انقلاب ها، شکسته شدن هیبت استکبار، ایجاد امواج اسلام‌خواهی در دنیا، استقلال سیاسی، پیدا کردن جرئت مقابله با قدرت های دنیا، در هم شکستن خط کشی سلطه گر و سلطه پذیر، رونق دین و دینداری در دنیا و سخن از عدالت و مظلومیت در منبرهای عظیم جهانی.
متن کامل این مطلب در اینجا قابل دریافت است.

پژوهش خبری صدا وسیما: انقلاب اسلامی در وضعیتی به پیروزی رسید که جهان اسلام در ضعف و حقارت بود. چند سالی بود که شکست اعراب از رژیم صهیونیستی یاس و ناامیدی را در جهان عرب حاکم کرده بود و زمینه سازی برای به سازش کشاندن پیشگام جهان عرب یعنی مصر با رژیم صهیونیستی صورت گرفته بود. رژیم پهلوی ژاندارم امریکا در منطقه بود تا با هزینه ملت ­های منطقه، امنیت انرژی موردنیاز غرب فراهم شود. با پیروزی انقلاب اسلامی اما  فضا تغییر کرد. نسيم بازگشت به هویت اسلامی جهان اسلام را در نوردید. انقلاب اسلامی ایران نه تنها در جهان الگو و سرمشقی برای دیگر کشورهای اسلامی و ترغیب مسلمانان به بازگشت به هویت دینی و اسلامی شد، بلکه در داخل نیز جهش عظیمی در زمینه­ های گوناگون اجتماعی – اقتصادی و سیاسی ایجاد کرد و چهره کشور را دگرگون ساخت.

از طرف ديگر پيروزي انقلاب اسلامي، اين دستاورد جهاني و عظيم را براي جامعه اسلامي جهان داشته است که بتواند با اختلاف ­افکني دشمنان در بين مذاهب اسلامي مقابله کرده و متقابلاً زمينه­ هاي عملي هرچه بيشتر اين همبستگي و وحدت را در سطح داخل و خارج فراهم نمايد. اکنون می­توان گفت انتخاب شعار قدس محور وحدت امت به منزله شعار سی ودومین کنفرانس بین المللي وحدت اسلامی در چهلمين سال پيروزي انقلاب اسلامي تا چه حد به جا و مناسب است. در نوشتار حاضر به طور مختصر به برخي دستاوردها و تاثيرات راهبرد وحدت اسلامي و ارزيابي چهل سال گفتمان اتحادگرايي جمهوري اسلامي ايران در جهان اسلام پرداخته شده است.

طرح مسئله

بر اساس تحقيقات موجود فقدان اتحاد و همبستگی میان ملت­های جهان اسلام و وابستگی دولت­ ها به پروژه ­های جهان غرب عمده ترین چالش همگرایی سیاسی جهان اسلام در قرن 21 است. به نظر می­رسد به دو دلیل عمده نفوذ و مداخلات خارجي و نبود اراده عوامل زمينه ساز داخلي در جهان اسلام؛ وحدت اسلامی آنچنان که قدرت اسلامی را بنمایاند و جبهه متحدی را بشارت دهد پدید نیامده است.[1]

ايجاد وحدت بين پيروان مذاهب اسلامي به برکت انقلاب اسلامي ايران، به عنوان يکي از اهداف جدي جمهوري اسلامي مورد توجه قرار گرفت. اين دستاورد جهاني انقلاب، ناشي از سياست­ هاي اصولي جمهوري اسلامي ايران است. اين سياست، هم در حوزه انديشه و هم در حوزه عمل، تجلي و بروز يافته است.    
در حوزه انديشه، علاوه بر موضع­ گيري­ هاي صريح حضرت امام(ره) مبني بر خودداري از اختلافات مذهبي و ايجاد وحدت اسلامي بين پيروان فرق مختلف اسلام، اين سياست به صورت اصولي در مواضع جانشین امام و قانون اساسي نيز مورد توجه قرار گرفته است. اکنون ائتلاف عربي و غربي بر ضد جمهوري اسلامي ايران که منادي وحدت در جهان اسلام است ممکن است اين پرسش را مطرح کند که آيا زمان حاضر بيش از اتحاد و همگرايي شاهد واگرايي و تفرقه و حتي منازعه و تخاصم و جنگ نيابتي ميان کشورهاي مهم جهان اسلام نيستيم؟ آيا جنگ سوريه و يمن و قبل از آن جنگ عراق عملا کشورهاي اسلامي منطقه را به دو دستگي نکشانده است؟ و در چنین فضايي آيا سخن گفتن از اتحاد و وحدت اسلامي تا چه حد واقع بينانه و منطقي است؟ حقيقت آن است که حتي اگر از ناحيه برخي کشورهاي اسلامي نيز نظام ما مورد بي­ مهري يا حتي خصومت قرار گيرد به حکم دستور اسلام اتحاد اسلامي تکليف و وظيفه  جمهوري اسلامي است. اين سخن بدين معناست که دستاوردهاي اتحادگرايي ميان جوامع اسلامي با وجود موانع و دشواري­ هاي فرارو در طول چهل سال انقلاب کم نيست.

متن کامل این مطلب در اینجا قابل دریافت است.

الگوی رفتاری حضرت امام ( نماد انقلاب) از دیدگاه رهبر معظم انقلاب

بررسی رخدادهای انقلاب اسلامی (2) سال دوم انقلاب

بررسی رخدادهای انقلاب اسلامی (1) سال اول انقلاب

چهل سالگي انقلاب و کارنامه وحدت حوزه و دانشگاه

معجزه انقلاب، چهره دشمن، ضرورت بصیرت و هوشیاری

دستاوردهای انقلاب از نگاه رهبر معظم انقلاب

اهمیت علوم شناختی و پیشرفت علمی

عمق دشمنی آمریکا با ملت ایران

افول و شکست آمریکا

به گزارش مشرق، دکتر یدالله جوانی در هفته نامه صبح صادق نوشت:

سال ۱۳۹۷، چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی است. با توجه به نظریه چرخش انقلاب‌ها و اظهارنظرهایی که در خصوص انقلاب اسلامی با توجه به پاره‌ای از مسائل کشور انجام می‌شود؛ بررسی وضعیت انقلاب در چهل سالگی بسیار مهم است. آیا انقلاب اسلامی دچار بازگشت به عقب شده و حرکت آن به سمت آرمان‌ها متوقف شده است؟ یا اینکه انقلاب اسلامی با حفظ ماهیت، بر اساس مبانی، اصول و شعارهای اصلی، حرکتش به سمت آرمان‌ها و اهداف بی‌وقفه ادامه دارد؟

دشمنان خارجی و عده‌ای هم در داخل کشور با انگیزه‌های مختلف، از ختم انقلاب در چهل سالگی آن سخن می‌گویند. مهم‌ترین دلیل طرفداران این دیدگاه، تعمیم دادن نظریه «چرخش انقلاب‌ها» یا ترمیدور کرین برینتون به انقلاب اسلامی است. بر اساس این نظریه، هر انقلابی یک مسیر جبری را پس از طی مراحلی پیموده و در نهایت، اصول حاکم بر آن انقلاب به اصول حاکم بر شرایط پیش از انقلاب تغییر جهت می‌دهد. کرین برینتون با بررسی وضعیت، مراحل و سرنوشت چهار انقلاب فرانسه، روسیه، انگلیس و آمریکا، این نظریه را در کتاب معروف خود با عنوان «کالبدشکافی چهار انقلاب»، در سال ۱۹۳۸ میلادی منتشر کرد. برینتون بر اساس نظریه جامعه‌شناختی خود و به استناد فراز و فرودهای انقلاب‌های مورد بررسی، معتقد است تمامی انقلاب‌ها سرنوشتی مشابه دارند. نظریه ترمیدور انقلاب‌ها، به یک نظریه غالب در علوم اجتماعی و علوم سیاسی تبدیل شده و برخی از نظریه‌پردازان غربی، از آن به یک قاعده برای تحولات اجتماعی یاد می‌کنند.

رهبر معظم انقلاب درباره این نظریه می‌فرمایند: «در قوانین علوم اجتماعی درباره انقلاب‌ها می‌گویند، انقلاب‌ها همچنانی که یک فرازی دارند، یک فرودی هم دارند. مثل یک سنگی که شما پرتاب می‌کنید تا وقتی قدرت بازوی شما پشت سر این سنگ است برخلاف جاذبه زمین حرکت می‌کند، اما وقتی این قدرت از جاذبه زمین کمتر شد، این سنگ به سمت جاذبه طبیعی زمین برمی‌گردد. آن قوانین می‌گویند، تا وقتی شور و انگیزه انقلابی در مردم هست، انقلاب‌ها به سمت جلو حرکت می‌کنند، اوج می‌گیرند، بعد هم به تدریج این شور و هیجان و این عامل حرکت به پیش، کم می‌شود و در مواردی تبدیل به ضد خودش می‌شود، انقلاب‌ها سقوط می‌کنند و برمی‌گردند پایین.»

بیشتر بخوانید:

چگونه می‌توان از منازعات سیاسی گره‌گشایی کرد؟

در هشتم بهمن 57 چه گذشت؟
اگر خمینى دیر بیاد، مسلسل ها بیرون میاد ...
روز هشتم بهمن ماه 57، فرودگاه مهرآباد همچنان در محاصره تانک ها، زره‏پوش ها و اتومبیل هاى آتش‏ نشانى بود. کارکنان هواپیمایى ملى با صدور بیانیه‏اى اعلام کردند که: قسمت هایى از هواپیمایى که قرار بود از تهران عازم پاریس شود توسط عمال رژیم شاهنشاهى خراب شده است. از سوى دیگر، جمعى از روحانیون متعهد و مبارز با تحصن در مسجد دانشگاه تهران خواستار بازشدن فرودگاه و بازگشت امام خمینى به وطن شدند. فرار سربازان، درجه‏داران و افسران جوان از پادگان ها و پیوستن آن ها به ملت افزایش یافته بود. بختیار در حالى که فرودگاه مهرآباد را به منظور جلوگیرى از فرود هواپیماى حامل امام خمینى و یارانش بسته بود همچنان به تلاش خود براى باقى ماندن در قدرت ادامه مى داد. هشتم بهمن ماه 1357، روزنامه‏ها خبر دادند که: «سفر امام خمینى دو روز دیگر به تعویق افتاد.» این خبر براى ملت مسلمان ایران، که مشتاقانه چشم به راه مراجعت رهبرشان بودند و خود را برای استقبال از آن بزرگوار آماده کرده بودند، بسیار تأثرانگیز و نگران‏کننده بود. فرودگاه ها هنوز بسته بود. نگرانی و خشم مردم لحظه‏به‏لحظه افزایش مى‏یافت؛ درگیری ها شروع ‏شد و با گذشت چند ساعت، شدت گرفت. در جنگ و گریز خیابانى، ده ها تن توسط مزدوران آمریکایى به خاک و خون کشیده شدند. آن ها شعارهاىی بود که آن روزها با فریادهاى بغض‏آلود تکرار می شد: «واى به حالت بختیار، اگر خمینى دیر بیاد»، «اگر خمینى دیر بیاد، مسلسل ها بیرون میاد». منبع: پرتال امام خمینی (ره)

وجود حرم مطهر امام رضا (ع) و حضور مراجع و روحانیان مبارز و بیدار در استان خراسان موجب شده بود که تحولات و رخدادهای ماه ۵۷ در این استان از شکوه و گستردگی خاصی برخوردار باشد. در این ماه، حرم مطهر امام رضا(ع)، مدرسه نواب، بیوت مراجع و دانشگاه فردوسی از کانون‌های عمده تظاهرات مردم در شهر مشهد بودند. در کتاب  «محرم و انقلاب اسلامی ایران» که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشرشده درباره محرم سال 57 در مشهد  و تاسوعا و عاشورا آمده است:...

مجموعه پوستر های 40 سال بدون آمریکا

چهل سال قبل كجا بوديم امروز كجا ايستاده ايم؟
گزارش كيهان از دستاوردهاي انقلاب اسلامي    

    با گذشت نزديک به چهل سال از پيروزي انقلاب شکوهمند اسلامي نگاهي به گذشته و آنچه بوديم و مقايسه آن با امروز نشان دهنده عمق تحولي است که ايران و ملت ايراني آن را تجربه کرده است، از استقلال و عزتي که انقلاب اسلامي نثار ملت ايران کرده است تا مردم سالاري ديني و پيشرفت شگفت انگيز در حوزه هاي علمي، اقتصادي و نظامي همه و همه مويد اين واقعيت است که امروز قابل مقايسه با ديروز نيست.
    
    سرويس سياسي - در اين گزارش خواهيم کوشيد داشته هاي ملت ايران پس از گذشت چهل سال از پيروزي انقلاب اسلامي در حوزه هاي مختلف از جمله «استقلال کشور»، «مردم سالاري و حاکميت مردم »، «توليد علم و فناوري»، «پيشرفت هاي اقتصادي»، «آزادي» و «رشد معنويت» را با دوره پهلوي مقايسه کنيم تا مشخص شود کجا بوده ايم و امروز کجا ايستاده ايم.
    
    استقلال کشور و عزت مردم
    «استقلال» يکي از اصلي ترين شعارهاي انقلاب اسلامي ملت ايران بود، مداخله گسترده کشورهاي غربي در امور ايران تا به جايي در دوره پهلوي گسترش يافته بود که ديگر کسي منکر آن نبود.
    پهلوي خود در جلسات خصوصي از مداخلات گسترده غربي ها در امور ايران گلايه مي کرد ولي در عيان دستورالعمل هاي رسيده از اربابان را جامه عمل مي پوشاند، مروري بر خاطرات شخصيت ها و رجال عصر پهلوي خود مويد اين واقعيت است.
    اسدالله علم نخست وزير و وزير دربار که خاطرات روزانه او چهره اي بدون روتوش از پهلوي ارائه مي دهد مي نويسد: «از مدت ها پيش شکايت داشته ام عمال بيگانه در دولت، بانک مرکزي، سازمان برنامه و بسياري از وزارتخانه ها نفوذ کرده اند. شاه با اين همه گزارش هاي اطلاعاتي که دريافت مي کند، اين حقيقت را ناديده مي گيرد. اين ما هستيم که تحت فشار قرار داريم نه طرف مقابل. وقتي خزانه خالي است چگونه مي توانيم وارد جنگ اقتصادي شويم؟»
    اين بخش از خاطرات اسدالله علم به عيان نشان مي دهد که خود رژيم پهلوي معتقد و اطلاع داشته است که عمال بيگانه در تمامي شئون کشور از دولت گرفته تا بانک مرکزي و سازمان برنامه نفوذ کرده و استقلال کشور در خطر جدي قرار گرفته است ولي به اطلاعاتي که دست او در اين زمينه مي رسيد وقعي نمي گذاشت و از کنار آن به سادگي عبور مي کرد.
    خاطرات رجال پهلوي به عيان عمق وابستگي ايران به غرب در اين دوره از تاريخ کشور را نشان مي دهد، وابستگي در اين دوره تا بدان حد طبيعي و عادي بود که روزنامه ها و مجلات نزديک به حکومت در پاسخ به اعتراضات مردمي آن را توجيه مي کردند، به عنوان نمونه مجله خواندني ها در شماره 13 تير 1340 مي نويسد: «مي گويند آمريکايي ها در تمام شئون سياسي و اقتصادي و مالي ما مداخله مي کنند، من کار ندارم به اينکه بيچاره آمريکايي ها بعد از هزار ميليون دلار وام و کمک به تصديق خودمان، آيا بايد حق اين را داشته باشند که به اندازه يک دهم هم پيمان خشک و نم پس نده انگليسي مان در کارها و يا لااقل در طرز خرج نظارت و به قول [منتقدان] مداخله داشته باشند يا نه؟»
    اينکه آمريکا در امور ايران مداخله مي کرده است حرف امروز و پس از گذشت نزديک به چهار دهه نيست، مقامات رژيم پهلوي نيز به اين مهم معتقد بوده و هرگاه فرصتي به دست مي آوردند از آن سخن مي گفتند و گلايه مي کردند،...

خدمات «انقلاب اسلامی» به زبان و ادب فارسی

فرهنگ اسلامی ایرانی ما، پیوندی ناگسستنی با زبان و ادبیات فارسی دارد. قرن‌هاست که قند فارسی، زینت بخش محافل ادبی دنیاست و بسیاری از نویسندگان گرانمایه در سراسر عالم، در برابر زیبایی، شیوایی و عُمق متون و اشعاری که به زبان فارسی نوشته و سروده شده است، سپر انداخته‌اند. پیوند عمیق این زبان شیرین، با آموزه‌های اسلامی و معارف الهی، برغنا و استواری آن بسی افزود و بزرگانی را مانند مولوی، فردوسی، سعدی و حافظ به منصه ظهور رساند که یگانه‌های دوران خود بودند و هنوز نیز، بر تارک ادبیات جهان می‌درخشند و مایه افتخار ایران و ایرانی هستند. یکی از مهم ترین ثمره های پیروزی انقلاب اسلامی، پاسداری از این میراث اجدادی ارزشمند است. در حالی که پیش از انقلاب، برخی، متأثر از دیدگاه‌های شبه‌روشنفکرانه و گاه مشکوک، در پی به اصطلاح پالایش زبان و ادبیات فارسی بودند و می خواستند میراث هزار ساله اجدادی را به ثمن بخس بفروشند، انقلاب اسلامی ایران که متأثر از آموزه‌های اسلامی و سرمایه تمدنی ایرانیان مسلمان بود، پاسداری از این هویت اسلامی ایرانی را برعهده گرفت و توانست آن را از سراشیبی سقوط به قله عزت بکشاند. در گفت‌وگو با دکتر محمدحسن مقیسه، استاد دانشگاه امام صادق(ع)، اولاً به بررسی تفاوت در ساختارهای فرهنگی دوران قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی پرداختیم و ثانیاً، از وی خواستیم تا درباره نقش انقلاب اسلامی، در پیشرفت و اعتلای زبان و ادبیات فارسی نیز، مطالبی را برای خوانندگان خراسان ارائه کند. دکتر مقیسه، با اشاره به تأثیر ایده‌ها و مبانی نظری انقلاب اسلامی بر ساختارهای ایجاد شده، پس از پیروزی انقلاب، بر نقش راهبردی این واقعه بزرگ در پاسداشت زبان و ادبیات فارسی تأکید کرد.
دوران قبل و بعد از پیروزی انقلاب، به لحاظ ساختار فرهنگی، چه تفاوتی با هم دارند؟
باید توجه داشت که ساختارها، برآمده از ایده‌ها و مبانی نظری است؛ خود ساختار، معلول و محصول همان فکر و منطقی است که سیستم دارد؛ بنابراین بهتر این است که به اصول حاکم بر سازمان بپردازیم و عواملی را که به این ساختارها شکل داده است، نقد و بررسی کنیم. طبیعی است که اگر مبانی و ایده، برآمده از فطرت انسانی و مبتنی بر روش های دینی و قرآنی باشد، ساختارها نیز، بر همین اساس شکل می‌گیرد و پی‌ریزی می‌شود و در غیر این صورت، به شکل و شمایلی در می‌آید که به سعادت بشر منجر نخواهد شد. چون نگاه مسئولان حکومتی به مقوله فرهنگ، قبل از انقلاب، نگاه قرآنی و دینی نبود، ساختارها نیز دینی و قرآنی بار نیامد و در نتیجه، مطابق با نیاز و فطرت انسانی نبود و موجب نارضایتی جامعه‌ای شد که تدین و توجه به معارف اسلامی، پایه های خَلق و خُلق نظام اجتماعی و شخصی آن را شکل می‌داد.
این تفاوت ساختارها چه تأثیری در خروجی کارها داشت؟
محصول تولیدی، نتیجه همان ساختارهاست. بدیهی است که شما هنگامی به نتیجه مطلوب می‌رسید که ساختار صحیح و سالمی داشته باشید؛ هنگامی به یک اثر دینی می‌رسید که زمینه‌ها و شرایط آن را از قبل فراهم کرده باشید. با یک نگاه کلی و گذرا هم می‌توان به این مهم پی‌ برد که محصول و خروجی کارهای فرهنگی قبل و بعد از انقلاب اسلامی، با یکدیگر قابل سنجش نیست. البته ممکن است در روند بررسی آثار بعد از انقلاب، شما به کارکردهایی برسید که مطابق و منطبق با اصول اسلامی نباشد و حتی شاهد بیاورید که مورد اعتراض نیز قرار گرفته است، اما در این جا، تخلف از مبانی و آرمان‌ها صورت گرفته یا برنامه صحیح و دقیق اجرا نشده یا سهل انگاری و سستی روی داده است، ولی آن چه مسلم به نظر می‌رسد، این است که نظام سیاسی و حاکمیتی انقلاب اسلامی، در مبانی نظری و آرمانی خود، هیچ‌گاه نه آن محصولِ مباین با اندیشه های دینی و انسانی را خواسته، نه آن را تبلیغ و نه دنبال کرده است.
انقلاب اسلامی چه خدمتی به زبان و ادبیات فارسی کرده است؟
انقلاب اسلامی، بزرگ ترین خدمت را به زبان و ادبیات فارسی کرد؛ حتما می‌دانید که زبان فارسی، یکی از زبان‌های غنی، پرگنجینه  و سرشار از حکمت و اخلاق است. متأسفانه در رژیم گذشته، به صراحت از تغییر خط و زبان سخن به میان می‌آمد. به بهانه پیشرفت و این که باید با جامعه جهانی و زبان‌های اروپایی همراه شد، به بهانه این که چون در حروف ما، «ظ، ذ، ز» یا «ث، س، ص» و «ح، هـ» و «ت، ط» و حروفی از این قبیل، آوای یکسان دارند و گاه دانش آموزان مردد می شوند که مثلاً «حوله» بنویسند یا «هوله» یا «طوفان» بنویسند یا «توفان»، می‌خواستند تیشه به ریشه زبان فارسی بزنند. البته از این نوع مشکلات، در هر زبانی پیدا می‌شود؛ اما موضوع این است که اگر زبان فارسی تغییر می‌کرد، آسیبی که وارد می‌شد، فقط به زبان مردم یک کشور نبود، بلکه به فرهنگ یک منطقه جغرافیایی بزرگ، از استانبول تا دهلی، ضرری جبران ناپذیر وارد می‌شد. بزرگ ترین دستاورد انقلاب اسلامی در این زمینه، نجات زبان فارسی از مستحیل شدن در اصطلاحات و شیوه‌های غربی و بیگانه بود. خدمت دیگر انقلاب اسلامی این بود که ادبیات فارسی را زنده و پویا نگه داشت. زبان، پشتوانه می خواهد؛ زیرساخت و منبع غنی برای پویایی و رشد می‌خواهد. به جرئت می توان گفت که زبان فارسی، امروز یکی از مهم ترین و برجسته‌ترین زبان‌های زنده دنیاست که از غنی‌ترین پشتوانه بهره می‌برد و برخی از آثار نوشته شده به آن، همچنان در سطح دنیا منتشر می شود و خواننده دارد؛ بنابراین انقلاب اسلامی نه تنها به حفظ زبان فارسی کمک کرد، بلکه این گنجِ در کُنج مانده را، به وسط میدان توجه و تحقیق جهانیان کشاند.

به گزارش  خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، مایک پمپئو وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا در پیامی توئیتری اعلام کرد که می خواهد با مردم ایران سخن بگوید. در این توئیت آمده است: «در آستانه چهلمین سالگرد انقلاب ۵۷ و در راستای  تعامل مستقیم با مردم ایران، وزیر امور خارجه مایک پمپئو به پرسش های شما در صفحات شبکه های اجتماعی USA dar Farsi   پاسخ می دهد. پرسش ها، امید ها و آرزوهایتان را برای آینده در زیر این پست بنویسید.»

با توجه به درخواست  پمپئو، برخی گروه‌ها مانند سلطنت طلبان، منافقین و تعدادی که خود را عضو گروهک «ری استارت» نامیده اند، او  را  در قامت  برآورده کننده  آرزوهای خود  تصور کرده و در صفحه وزیر خارجه آمریکا از خواسته هایشان نوشتند. اما همین افراد به قدری با هم اختلاف نظر داشتند که حتی در بیان آرزوهایشان در فضای مجازی هم کارشان به تنش و دعوا با یکدیگر کشید. برای مثال تعدادی تحت عنوان ری استارت خود را  مستحق رسیدن به قدرت می دانستند و در مقابل منافقین را در جایگاهی نمی دیدند که حق اظهار نظر داشته باشند. از طرف دیگر به نظر می رسد سلطنت طلبان هم در این وادی به دنبال بلیت یک طرفه ای به تهران برای ربع پهلوی هستند.

انقلاب اسلامی ایران، تنها در به زیر کشیدن رژیم پهلوی و تحقق آرمان تشکیل حکومت اسلامی محدود نمی‌شد؛ انقلاب اسلامی، انقلاب در باورها و رویکردها نیز بود. این پدیده کم‌نظیر و باشکوه، سبب‌ساز تحولات شگرفی در تمام زمینه‌ها، اعم از سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی شد. در عرصه فرهنگ و به طور مشخص، حوزه ادبیات، انقلاب فصلی نو را در تولید آثار ادبی، پدید آورد؛ فصلی که تحت تأثیر آرمان‌های آن، ویژگی‌های خاصی یافت که آن را از دوران پیش از خود، متمایز می‌کرد. در میان همه شاخصه‌ها و مؤلفه‌هایی که حوزه ادبیاتِ پس از پیروزی انقلاب اسلامی، واجد آن ها شد، مردمی بودن، بیش از بقیه به چشم می‌آید. فراگیر بودن انقلاب اسلامی، باعث فراگیر شدن ادبیات تأثیرپذیرفته از آن شد. «نهضت خاطره‌نویسی» برای انتقال تجربیات و ارائه تصویری حقیقی از آن‌چه روی داده است، آثاری مهم و در خور توجه پدید آورد که پدیدآورندگان آن ها، نه نویسندگان روشنفکر و گاه گریزان از جامعه، بلکه خود مردم بودند. به مناسبت فرارسیدن چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، در گفت‌وگو با هدایت‌ا... بهبودی، نویسنده پیش کسوت حوزه ادبیات انقلاب اسلامی و یکی از بنیان گذاران «دفتر ادبیات و هنر مقاومت»، به بررسی و مقایسه مؤلفه‌ها و شاخصه‌های سبک ادبیات داستانی پس از پیروزی انقلاب اسلامی با پیش از این واقعه بزرگ تاریخ معاصر ایران پرداختیم. نویسنده کتاب‌های مشهوری مانند «شرح اسم» و «الف لام خمینی»، در مصاحبه با خراسان، از تأثیر اصل استقلال طلبی بر انگاره‌های ادبی پس از پیروزی انقلاب اسلامی سخن گفت و استقلال ادبی را نتیجه استقلال سیاسی برآمده از پیروزی انقلاب اسلامی دانست.
    پس از پیروزی انقلاب اسلامی و به ویژه با آغاز جنگ تحمیلی و دوران دفاع مقدس، شاهد بروز و ظهور سبکی در نگارش آثار ادبی بودیم که پیش از آن، کمتر تجربه شده بود. لطفاً درباره شاخصه‌ها و مؤلفه‌های این سبک، مطالبی را برای خوانندگان ما بیان بفرمایید.
ماهیت انقلاب سال 1357 که در 22 بهمن به پیروزی رسید، واکنش‌هایی را در میان نویسندگان، هنرمندان و همچنین کسانی که علاقه‌مند بودند وارد این عرصه شوند، برانگیخت. خصلت و ویژگی‌ همگانی، عمومی و مردمی بودن انقلاب اسلامی، باعث شد که ادبیات متأثر از آن نیز، چنین ویژگی‌هایی پیدا کند. بنابراین، اگر بخواهیم نخستین ویژگی ادبیات پس از پیروزی انقلاب اسلامی را معرفی کنیم، باید به همین عمومی و مردمی بودن آن توجه داشته باشیم. به همین دلیل است که قالب «خاطره» برای بیان این واقعه بزرگ تاریخ معاصر ایران و جهان و همچنین، شرح وقایع دوران هشت سال دفاع مقدس، برگزیده شد و مورد استفاده قرار گرفت. دلیل گزینش این قالب، توانایی و ظرفیت آن برای مردمی شدن بود؛ خاطره‌گویی و خاطره‌نویسی، از شاخصه‌های متون سنگین ادبی و اسباب و ابزاری که در برخی قالب‌ها مانند داستان کوتاه و رمان، از آن ها استفاده می‌کنیم، به دور است و با آن می‌توان به سادگی و حتی با زبان محاوره، وقایع را منعکس کرد و به دیگران انتقال داد. از نظر من، این ویژگی، به عنوان یکی از شاخصه‌ها و مؤلفه‌های ادبیات دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی، بسیار قابل توجه است. نکته دیگری که باید در این زمینه، همواره مد نظر داشته باشیم، استقبال چشمگیری است که مردم از خاطره‌گویی و خاطره‌نویسی کردند؛ به طوری که می‌توان بدون اغراق، دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی را، دوران شکل‌گیری پدیده‌ای به نام «نهضت خاطره‌نویسی» دانست. مؤسسات فراوانی در این زمینه تأسیس شد و آثار مهمی به وجود آمد که برخی از آن ها، بسیار موفق و تأثیرگذار بود. عامل دیگری که در شکل‌گیری سبک ادبیات پس از پیروزی انقلاب اسلامی سهم عمده‌ای داشت، تمایل به استقلال‌خواهی و استقلال‌طلبی مردم بود. مردم، به عنوان خالق انقلاب، می‌خواستند خودشان راوی آن باشند و درباره آن بگویند و بنویسند. به این ترتیب، استقلالی که به واسطه انقلاب اسلامی، در عرصه سیاست به دست آمده بود، این‌چنین خود را در حیطه ادبیات نیز نشان داد. به اعتقاد من، ذات استقبال مردم از خاطره‌گویی و خاطره نویسی، همان استقلال‌خواهی است.
    قالب «خاطره‌نویسی» در آثار ادبی را، پیش از پیروزی انقلاب و حتی در دوره مشروطه هم داریم. به اعتقاد شما چه تفاوتی میان این قالب در قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، با بعد از آن وجود دارد؟
ما پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، چیزی با عنوان «نهضت خاطره‌نویسی» نداشتیم؛ خاطره‌نویسی‌های مربوط به این دوره، عمدتاً مربوط به دولتمردان، پادشاهان و افراد باسواد و صاحب‌قلم است که جمعیت زیادی را تشکیل نمی‌دادند. به همین دلیل، این کنش‌های ادبی را نمی‌توانیم با عنوان «نهضت» معرفی کنیم؛ از عنوان «نهضت» معمولاً هنگامی استفاده می شود که موضوع مد نظر، جنبه فراگیر و عمومی داشته باشد. از این لحاظ، فعالیت‌های ادبی در قالب خاطره‌نویسیِ مربوط به قبل از پیروزی انقلاب اسلامی را نمی‌توان «نهضت» نامید. تعداد آثار مربوط به این قالب، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با آثار پیش از انقلاب، اصلاً قابل مقایسه نیست. باید توجه داشت که ما در تاریخ معاصر، واقعه‌ای به بزرگی و اهمیت انقلاب اسلامی هم نداشته‌ایم؛ واقعه‌ای که تمام جغرافیای ایران را درگیر خودش کند و تمام آحاد مردم در آن حضور فعال داشته باشند. پیش از پیروزی انقلاب، معمولاً از دو واقعه جنبش مشروطه و ملی شدن صنعت نفت، به عنوان وقایع مهم و تأثیرگذار یاد می‌شد که اگر ابعاد مختلف آن ها را مورد واکاوی قرار دهیم، قابل مقایسه با انقلاب اسلامی و پس از آن، هشت سال دفاع مقدس نیست. شما نمی‌توانید در ایران روستایی پیدا کنید که در دوران دفاع مقدس، شهیدی را تقدیم اسلام و انقلاب نکرده باشد؛ بنابراین، انقلاب اسلامی پدیده‌ای فراگیر بود و به همین دلیل، خاطره‌نویسی و خاطره‌گویی ناشی از آن هم، فراگیر و گسترده‌است؛ موضوعی که ماپیش از پیروزی انقلاب اسلامی به آن برنمی خوریم.
    «نهضت خاطره‌نویسی» که درباره آن صحبت کردید، اکنون در چه مرحله‌ای است؟ آیا موفق به انجام مأموریت خود در انتقال انگیزه‌ها و آرمان‌های انقلاب به نسل بعد شده است؟
آن چه ما امروز با عنوان «ادبیات پایداری و مقاومت» می‌شناسیم، حاصل سه دهه فعالیت مستمر است. امروز ما به جایگاه قابل قبولی در این عرصه رسیده‌ایم، طوری که می‌توانیم آن را به دیگران نشان بدهیم و درباره‌اش سخن بگوییم. هر چه از گذشته به سمت حال حرکت می‌کنیم، خاطره‌نویسی‌ها فنی‌تر، تخصصی‌تر و جدی‌تر شده، علمی و قابل نظریه‌پردازی است. نویسندگان و ادیبانی تربیت شده‌اند که در این کار تبحّر و تخصص دارند. همان‌طور که تصریح کردم، این رشد، دفعی و ناگهانی نبوده و حاصل سه دهه فعالیت و تلاش بی‌وقفه است. به تازگی در جایی گفته‌ام و باز هم تأکید می‌کنم که در بین قالب‌های گوناگون ادبی، این قالب «خاطره‌نویسی» بود که توانست میراث با ارزش انقلاب را به سلامت، از گذشته به حال برساند و می‌توانم با امیدواری بگویم که به آیندگان نیز، منتقل خواهد کرد.
    این میراث با ارزش چیست؟
اسلامیت و استقلال‌خواهی.
    شما جزو بنیان گذاران دفتر ادبیات و هنر مقاومت هستید که بیش از سه دهه از فعالیت آن می‌گذرد. انگیزه شما و دوستانتان از تأسیس این دفتر چه بود و این اقدام، چه دستاوردهایی در پی داشت؟
ابتدا باید یادآوری کنم که ما جزو پیشگامان این عرصه نبودیم؛ نهادهایی مانند سپاه پاسداران، تا حدی جهاد سازندگی و برخی روزنامه‌ها، پیش از ما به این موضوع توجه کرده و به آن پرداخته بودند. اما بدون تعصب باید بگویم که تأسیس دفتر ادبیات و هنر مقاومت، باعث پیدایش جریانی ادبی شد که ما امروز آن را با عنوان «ادبیات پایداری» می‌شناسیم. اگر این دفتر تأسیس نمی‌شد، ما امروز یا چیزی به نام «ادبیات پایداری» نداشتیم یا اگر هم داشتیم، با تأخیر به دست می‌آمد و به جایی که امروز رسیده است، نمی‌رسید. دفتر ادبیات و هنر مقاومت در سال 1367 و چند ماه بعد از پایان جنگ تحمیلی تأسیس شد. سهم عمده در راه‌اندازی آن هم، متعلق به برادر ارجمندم، جناب آقای مرتضی سرهنگی است. جا دارد به این موضوع هم اشاره کنم که مهم ترین عامل تداوم فعالیت دفتر، حمایت‌های مقام معظم رهبری از آن بوده‌است؛ ایشان از جایگاه خودشان برای پرورش و تقویت موقعیت «ادبیات پایداری»، هزینه کردند و اگر حمایت‌های رهبر انقلاب نبود، دفتر نمی‌توانست مسیری را که تا امروز طی کرده است، طی کند.

طبق اسناد کشف شده در لانه جاسوسی آمریکا، وزارت خارجه این کشور، به عنوان دستگاه مجری دیپلماسی، چند ماه قبل از پیروزی انقلاب به این نتیجه رسیده بود که رژیم شاه از دست رفته و سقوط آن حتمی است. به گزارش پایگاه مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، سایروس ونس، وزیر خارجه وقت آمریکا، معتقد بود که ایران  تحت سلطه یک حکومت استبدادی است و به همین دلیل، فساد اقتصادی و سیاسی و رشوه در ایران بیداد می‌کند؛ اما هیچ‌کدام از این عوامل سبب خروش مردم ایران علیه رژیم پهلوی نشده است. تحلیل ونس این بود که محمدرضا پهلوی نتوانسته است طیف مذهبی را با خود همراه کند و بسیاری از اقدامات وی، مخالفت مذهبیون را در پی داشته است.  برخی از سیاستمداران آمریکایی، مانند برژینسکی    ، در این زمان، از ایده کودتای نظامی علیه انقلاب ایران حمایت و آن را مطرح می‌کردند؛ کودتایی که البته در میان رجال سیاسی آمریکا نیز، طرفداران بسیاری داشت. آن ها این سناریو را آخرین شانس آمریکا برای حفظ منافع خود در ایران می‌دانستند. در این بین، برژینسکی از جمله کسانی بود که قاطعانه از این طرح حمایت می‌کرد. اما این ،تمام طرح‌های آمریکایی برای کنترل انقلاب ایران نبود؛ اسناد به دست آمده از لانه جاسوسی، نکات دیگری را نیز بر این مورد، اضافه می‌کند. تلاش آمریکا برای قبولاندن بختیار، تماس با به اصطلاح میانه‌روها در راستای میانه رو کردن جریان انقلاب و  گشودن یک جبهه قوی به اصطلاح  میانه‌رو در مقابل امام، فرستادن دلا‌ل‌ها و واسطه‌های سیاسی برای تعدیل تصمیمات انقلابیون و قیم قرار دادن گروه‌های میانه‌رو در مورد سرنوشت انقلاب، بخشی از انگاره‌هایی بود که وزارت خارجه آمریکا براساس اسناد به دست آمده از لانه جاسوسی، در برهه منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی، تلاش می‌کرد آن ها را پیاده‌سازی کند.

سفر هایزر به تهران که بدون گذرنامه، با لباس شخصی و مخفیانه صورت گرفت با دستور مستقیم جیمی کارتر، رئیس جمهور آمریکا انجام شد. به گزارش مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، هایزر موظف بود در رابطه با ارتش، چهار وظیفه را به انجام برساند: 1- دادن اطمینان لازم به سران ارتش، 2- ایجاد دولتی قوی و پایدار که بتواند دوست آمریکا باشد، 3- برقراری انسجام در ارتش، 4- همکاری نزدیک ارتش با دولت و نگهداری از تأسیسات حساس و پیشرفته نظامی.  بر اساس تقسیم کاری که بین ویلیام سولیوان (سفیر وقت آمریکا در تهران) و هایزر انجام شده بود، سولیوان به مسائل سیاسی می‌‌پرداخت و هایزر به مسائل نظامی توجه می‌کرد. سولیوان در خاطراتش می‌‌نویسد که هایزر علاوه بر حفظ وحدت و هماهنگی ارتش در مراحل حساس گریختن شاه به خارج از کشور، «یک وظیفه مهم دیگر هم داشت و آن، وادار ساختن فرماندهان و افسران به اطاعت از حکومت جدید (یعنی دولت بختیار) بود.» درواقع، برنامه هایزر از دو طرح «الف» و «ب» تشکیل می‌شد؛ یا ارتش با دولت همکاری می‌‌کند یا این‌که با سقوط دولت، ارتش دست به کودتا می‌زند. از آن‌طرف، برژینسکی (مشاور امنیت ملی آمریکا)، طرفدار سفت و سخت کودتای نظامی بود. در روزهای پایانی عمر رژیم پهلوی، شواهدی از وجود یک کودتای احتمالی از طرف سران ارتش احساس می‌‌شد. طرح کودتا عنوان «عملیات نجات» یا «عملیات کورتاژ» داشت و اجرای آن بر عهده سران ارتش بود که از هایزر دستور می‌گرفتند. با توجه به اسنادی که بعد از پیروزی انقلاب، از دفتر ویژه و محل کار سپهبد امینی افشار جمع‌‌آوری شد، قرار بود در یکی از روزهای بهمن ماه، طرح کودتا اجرا و با اعلام حکومت نظامی در 21 بهمن‌ماه و حمله به مراکز نیروی هوایی توسط گارد شاهنشاهی و نیز بمباران چند منطقه شهر شروع شود. اما واقعیت آن بود که بدنه ارتش، قصد کوچک ترین همکاری را با سران کودتا نداشت و به این ترتیب، طرح «کورتاژ» شکست خورد و به نتیجه نرسید.

استنفیلد ترنر، رئیس اسبق سیا، تأکید می‌کند که عدم امکان پیش‌بینی سقوط شاه برای سیا یک ناکامی و شکست بود. وی می‌گوید: سیا حدس نمی‌زد که همه ناراضیان ایران، رهبری آیت‌ا... خمینی را بپذیرند و تمام عناصر وفادار به شاه، از دور وی پراکنده شوند و شاه قادر به کنترل آنان نباشد. به گزارش پایگاه مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، وی تصریح می‌کند: خود شاه هم با همه وسایلی که در اختیار داشت، به عمق جنبشی که در جریان بود، تا واپسین لحظات، پی نبرد.
ارزیابی ناصواب از قدرت شاه
ترنر تأکید دارد: در ارزیابی قدرت شاه در مورد کنترل مخالفان، اشتباه کرده بودیم و تصور می‌کردیم که او بتواند از عهده این کار برآید. وی درباره این موضوع که سیا باید در گروه مخالفان شاه نفوذ می‌کرد و به تنفر و انزجار عمیق مردم از شاه و خاندان او پی می‌برد، می‌گوید: در آن تاریخ، گروهی وجود نداشت که ما در آن نفوذ کنیم، یک قیام عمومی بود و همه مردم زیر پرچم اسلام جمع شده بودند. استنفیلد ترنر در برهه‌ای رئیس سازمان سیا بود که انقلاب اسلامی به پیروزی رسید و سیا، به دلیل پیش‌بینی نکردن درست انقلاب و قیام مردم ایران علیه رژیم طاغوت، مورد انتقادهای شدیدی قرار گرفت.
بیراهه رفتن جاسوس های سیا
 با این که به اذعان ترنر، جاسوس‌های سیا در آن برهه و از مدت‌ها پیش از آن، در ایران حضور داشتند، ولی این نفوذی‌ها و جاسوس‌ها، نتوانستند به خوبی وظایف خود را انجام دهند.
ابراز خوش بینی  غیرواقع بینانه
سفارت آمریکا در تهران، در اولین روز خرداد 1357، در گزارشی که به وزارت خارجه این کشور ارسال کرد، با ابراز رضایت و خوش‌بینی نسبت به آرامش نسبی که در چند روز گذشته در کشور حکم‌فرما بوده، این مسئله را بررسی کرده و نوشته است:«باوجود وقایع گاه و بی‌گاهِ این جا و آن جا، یک آرامش نسبی جایگزین آشفتگی‌های اخیر در جبهه مخالفان شاه شده است؛ در حالی که در طول چند ماه گذشته، تقریبا هر روز یک واقعه یا بیشتر، اتفاق می‌افتاد؛ شمار این وقایع؛ به تازگی به 3 یا 4 واقعه در هفته کاهش یافته است.» این سند لانه جاسوسی نشان می‌دهد که آمریکا در تحلیل وقایع ایران، دچار خوش‌بینی مفرطی شده بود. در یک کلام، می‌توان گفت آمریکا همواره در تحلیل مسائل ایران دچار اشتباه در محاسبه بوده، هرچند هرگز از این اشتباهات درس نگرفته است.

انقلاب اسلامی ایران از زوایای مختلف، قابلیت بررسی دارد؛ کمتر انقلابی را در دنیا می‌توان یافت که ویژگی‌های  منحصر به فرد انقلاب ایران را داشته باشد؛ ایدئولوژی، رهبری و حضور مردم، به عنوان مثلث تئوریک انقلاب‌ها نیز، در انقلاب ایران، مصادیق بارز و متفاوتی دارد.
دیدگاه حامد الگار
 به گزارش پایگاه مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، به اعتقاد حامد الگار که درباره انقلاب اسلامی ایران آثار و مقالات متعددی را به رشته تحریر درآورده است، «یکی از ممیزات انقلاب اسلامی ایران، شرکت وسیع توده‎های مردم [در آن] بود. در انقلاب‌های فرانسه، روسیه و چین، انقلاب همیشه با جنگ داخلی همراه می‌شد، اما تمامی اقشار جامعه، پای کار انقلاب نمی‌آمدند.»
حضور یکپارچه  نیروهای مردمی
نکته تمایزبخش دیگری که انقلاب ایران را به عنوان یکی از بزرگ ترین انقلاب‌های مردمی دنیا برجسته می‌کند، این است که پیروزی و استقرار انقلاب در نقاط دیگر دنیا، مبتنی بر خلأ قدرت سیاسی است و در واقع، انسجام و یکپارچگی نیروهای مردمی، تاثیر چندانی در برتری انقلاب ندارد و صرفا خلأ قدرت، زمینه‌ساز انقلاب می‌شود؛ حال آن‌که در انقلاب ایران، کاملا عکس این مسئله مصداق دارد و حضور پرشور و یکپارچه نیروهای مردمی، زمینه‌ساز پیروزی و استقرار و نهادینه شدن انقلاب اسلامی شد. نکته دیگر این که انقلاب ایران، با یک روند مسلحانه مستقر نشد؛ تجربه سیاسی در دیگر نقاط دنیا، مشحون از انقلاب‌ها و کودتاهای بدخیم یا مسلحانه است و در این بین، می‌توان به انقلاب‌هایی مانند انقلاب کوبا اشاره کرد که حکومت جدید، با به‌کارگیری اسلحه و قیام مسلحانه مستقر شد؛ اما در مورد انقلاب ایران مسئله به نحوه دیگری بود. بررسی تحقیقی و تبیین سیره سیاسی امام خمینی(ره) نیز، این موضوع را ثابت می‌کند که امام(ره)، به هیچ وجه، مسیر انقلاب را منطبق با مشی مسلحانه نمی‌دانست و از این‌ رو، گروه‌های مبارز، نتوانستند اجازه مبارزه مسلحانه با رژیم پهلوی را از ایشان بگیرند.
آگاهی توده های مردم
 نکته جالب این است که امام(ره)، «آگاهی» را بدیل مناسبی برای توده‌های مردم، در مقابل مبارزه مسلحانه می‌دانست و با قیام مسلحانه مخالفت می‌کرد. مؤلفه دیگری که می‌توان برای انقلاب اسلامی ایران برشمرد، فراگیر بودن آن است؛ به این معنا که موج انقلاب ایران، به کلان شهرها و مراکز محدود باقی نماند. از نظر مؤلفه رهبری نیز، انقلاب ایران با دیگر انقلاب‌های دنیا فرق دارد. به این معنا که طبقه حامی و پیرو رهبر انقلاب، بسیار گسترده‌تر از دیگر انقلاب‌های دنیاست.

ساعت حدود 10 صبح بود که خودرو مدل بالای نخست‌وزیر، از خیابان شاه‌آباد وارد بهارستان شد. راننده فرمان را به آرامی چرخاند و لحظاتی بعد، خودرو مقابل در بزرگ مجلس شورای ملی ایستاد. راننده از خودرو پیاده شد تا در را برای حسنعلی منصور باز کند، اما او که انگار عجله داشت، خودش در را باز کرد و از خودرو پیاده شد؛ منصور اصلاً متوجه نبود که مردی میانه‌بالا، با صورتی مصمم، در حالی که دفترچه‌ای روی دست دارد، به وی نزدیک می‌شود. لحظاتی بعد، صدای گلوله بلند شد؛ محمد بخارایی، همان مرد میانه بالایی که صورت مصمم داشت، به طرف حسنعلی منصور شلیک کرد. گلوله وارد شکم نخست‌وزیر شد. او به جلو خم شد و محمد بخارایی فرصت یافت تا گلوله بعدی را به گردن منصور شلیک کند. محافظان نخست‌وزیر به طرف محمد بخارایی هجوم آوردند، اما شلیک‌های هوایی و پیاپی مرتضی نیک‌نژاد، آن ها را به وحشت انداخت و محمد بخارایی با استفاده از همین فرصت، شروع به دویدن کرد. آن‌چه نقل شد، روایتی است که شهید حاج مهدی عراقی از واقعه اعدام انقلابی حسنعلی منصور توسط جوانان عضو هیئت‌های مؤتلفه اسلامی، نقل کرده است. حسنعلی منصور، چند روز بعد از این واقعه، در ششم بهمن سال 1343 مُرد.
چرا منصور؟
حسنعلی منصور از سیاستمداران مورد علاقه آمریکایی‌ها بود. او پس از اسدا... علم و با حمایت غرب به نخست‌وزیری رسید تا راه را برای رسیدن آمریکایی‌ها به اهدافشان باز کند. منصور بنیان گذار کانون مترقی بود؛ کانونی که اعضای آن را تحصیل کرده‌های آمریکا تشکیل می‌دادند. این کانون تحت حمایت سفارت آمریکا قرار داشت. منصور بلافاصله پس از رسیدن به نخست‌وزیری، موضوع استفاده مستشاران آمریکایی از حق قضاوت کنسولی یا کاپیتولاسیون را که نخست‌وزیرهای قبلی جرئت طرح آن را نداشتند، به مجلس شورای ملی برد و در تابستان سال 1343 به تصویب رساند. این اقدام با اعتراض شدید امام خمینی(ره) روبه‌رو شد و ایشان در سخنرانی معروف چهارم آبان 1343، تصویب این قانون را به منزله پایمال کردن عزت ایرانیان دانست. در پی این اعتراض، امام(ره) بازداشت و به ترکیه تبعید شد. فعالان مذهبی و به ویژه اعضای هیئت‌های مؤتلفه اسلامی که از تصویب کاپیتولاسیون خشمگین بودند و افزون بر آن، باید دوری مرجع تقلید خود را نیز تحمل می‌کردند، دست به کار شدند و با اعدام انقلابی حسنعلی منصور نشان دادند که آتش قیام هنوز خاموش نشده است.
3 واقعیت مهم
اقدام هیئت‌های مؤتلفه و اعدام انقلابی حسنعلی منصور در بهمن‌ماه 1343، کمتر از سه ماه پس از تبعید امام خمینی(ره) به ترکیه اتفاق افتاد و نشان داد که بر خلاف تصور شاه، نهضتی که مشعل آن در 15 خرداد سال 1342 افروخته شده بود، همچنان روشن است. در فضای پراختناق ناشی از آغاز عصر دیکتاتوری پهلوی دوم، اعتراض به تصویب لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی، قیام 15 خرداد و پس از آن، اعدام انقلابی حسنعلی منصور، از سه واقعیت مهم پرده برداشت؛ نخست آن‌که از آن پس پرچم مبارزه با استبداد و استعمار، نه در دست‌های مدعیان جبهه ملی یا جریان چپ، بلکه در دست مبارزان مسلمانی قرار گرفت که برای حرکت انقلابی خود، وابسته به ایدئولوژی نامأنوس یا وام گرفته شده از بیرون مرزها، نیستند. دوم این‌که برخلاف سایر گروه‌ها، انقلابیون وابسته به جریان مذهبی، تحت هیچ شرایطی حاضر به بیرون رفتن از این معرکه نخواهند بود و سوم آن‌که مذهبی‌ها، به عنوان پرچمداران مبارزه با رژیم شاه، تنها در پی تحقق شعارهای اختصاصی خود نیستند و در چارچوب آرمان خواهی آن ها، خواسته‌ها و آمال تمام مبارزان، صرف نظر از نوع اعتقادات یا گرایش‌های سیاسی و فکری آنان، قابل احصاست.تقابل دوستداران امام(ره) و دلبستگان نهضت اسلامی با افرادی نظیر حسنعلی منصور و مهم تر از او، شخص شاه، تنها برآورده کننده خواسته‌هایی مبتنی بر اعتقادات مذهبی نبود؛ اعدام انقلابی حسنعلی منصور در واقع پاسخی درخور و دندان‌شکن به اقدام وطن‌فروشانه او محسوب می‌شد؛ اعطای حق قضاوت کنسولی یا کاپیتولاسیون به اتباع آمریکایی، تحقیر بزرگ ملت ایران بود و بی‌تردید اقدام توفانی جوانان مؤمن عضو هیئت‌های مؤتلفه اسلامی، می‌توانست در ترمیم و احیای غرور ملی نیز، نقش به سزایی داشته باشد. برایند همین رویکردها بود که به تدریج، تا اوج‌گیری مبارزات در سال 1357، زمینه را برای پذیرش پرچمداری مذهبی‌ها از سوی سایر جریان‌های فکری و اعتقادی فراهم و آن ها را به میدان‌دار اصلی مبارزه با رژیم شاه تبدیل کرد.
اخطار به شاه
از سوی دیگر، اعدام انقلابی منصور، اخطاری شدید به شخص شاه نیز بود. او که می‌پنداشت با تبعید رهبر نهضت، همه چیز به پایان رسیده است و می‌تواند سوار بر اسب سرکش استبداد، به هر سویی بتازد، با این اقدام دچار وحشت شد. هرچند که شاه، برخلاف مردم، تا پایان دوران حضورش در ایران، نتوانست به حقیقت منشأ قدرتی که او را به زیر می‌کشید، واقف شود، اما حرکت جوانان مؤمن و انقلابی، به منزله اخطاری شدید به وی محسوب می‌شد؛ اخطاری که پهلوی دوم آن را نادیده گرفت و زمینه سقوط و اضمحلال رژیم خود را فراهم کرد.